Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 listopada 2021 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą zleceniobiorcom należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania za granicą.

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w Polsce (w tym kraju działa aktywnie również organ zarządzający) oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Wnioskodawca zajmuje się świadczeniem usług opieki nad osobami starszymi, osobami niepełnosprawnymi lub wymagającymi pomocy w codziennym życiu z innych powodów_._ Wnioskodawca zawiera umowy o świadczenie ww. usług z przedstawicielami rodziny Podopiecznego (lub innymi podmiotami, tj. pełnomocnikami, opiekunami prawnymi działającymi w jego imieniu, nie wykluczając możliwości podpisania umowy z samym podopiecznym).

Zdaniem Wnioskodawcy, nie posiada on na terytorium Niemiec zakładu podatkowego w rozumieniu umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (brak w Niemczech również stałej placówki). Wnioskodawca w celu realizacji umów zawieranymi z przedstawicielami Podopiecznego podejmuje współpracę z osobami fizycznymi, którzy w jego imieniu świadczą usług opieki domowej, o których mowa na wstępie wniosku. W związku z powyższym Wnioskodawca zawiera z Opiekunami umowy cywilnoprawne (tj. umowy o świadczenie usług opieki domowej oraz usług informacyjno-rekrutacyjnych, do których na podstawie art. 750 kc stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zlecenia), w ramach których przewidziana jest możliwość podróży w celu wykonania obowiązków Zleceniobiorcy w ramach przedmiotu umowy. W umowie znajdują się zapisy, w których przewidziana jest możliwość wykonywania usług poza granicami kraju i w związku z tym zwrot wydatków związanych z podróżą. Usługi realizowane są przez Zleceniobiorców naprzemiennie w dwóch państwach - w Polsce i w Niemczech. Do zakresu obowiązków zleceniobiorców w okresach wykonywania usług w Niemczech należy m.in.: przygotowanie i podawanie posiłków, utrzymanie higieny ciała Podopiecznego (mycie, czesanie, golenie, mycie zębów), ubranie i rozbieranie Podopiecznego, robienie zakupów dla Podopiecznego, sprzątanie lokalu mieszkalnego Podopiecznego, zmiana podkładów higienicznych, transfer na wózek inwalidzki, współudział przy załatwianiu formalności podczas wizyt i odwiedzin poza lokalem mieszkalnym Podopiecznego, podlewanie kwiatów znajdujących się w lokalu mieszkalnym Podopiecznego, czytanie prasy i książek Podopiecznemu. Do zakresu usług opieki domowej wykonywanych na terenie Niemiec należy także wykonywanie usług ściśle z nimi związanych takich jak: zapewnienie Podopiecznemu bezpiecznych warunków funkcjonowania w jego otoczeniu, w tym utrzymanie czystości i porządku w bezpośrednim otoczeniu Podopiecznego, zapewnienie czystej odzieży i pościeli Podopiecznemu, pomoc w codziennych zajęciach związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Należy jednak wskazać, że zakres czynności oraz ich częstotliwość są zmienne i zależą od stanu zdrowia i potrzeb Podopiecznego. Z uwagi na fakt, że usługa opieki jest wykonywana poza miejscem zamieszkania zleceniobiorcy (opiekuna/ki), a także poza miejscowością, w której znajduje się siedziba Wnioskodawcy, w ramach wynagrodzenia określonego w umowach zlecenia dotyczącego usług opieki, zawierają się także należności związane z odbywaniem podróży i pobytem opiekuna poza granicami Polski, bowiem strony uwzględniają fakt, że koszty utrzymania są wyższe za granicą aniżeli w Polsce (o czym świadczy między innymi konieczność zapewnienia opiekunowi wynagrodzenia minimalnego właściwego dla niemieckich pracowników). W powyższym stanie faktycznym Wnioskodawca uwzględnia (na rachunku lub na liście płac) w wypłacanym wynagrodzeniu z tytułu usług opieki domowej na terenie Niemiec składniki należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania, w szczególności z tytułu zrekompensowania opiekunowi/ce podwyższonych kosztów utrzymania. Opiekunki w związku z uzgodnieniami Zleceniodawcy z kontrahentami niemieckimi mają każdorazowo zapewniony nocleg w lokalu podopiecznego, co się wiąże oczywiście z obciążeniami Zleceniodawcy w przedmiotowym zakresie (z treści umowy z kontrahentem niemieckim wynika wyraźnie, że ustalone między Zleceniodawcą, a kontrahentem niemieckim wynagrodzenie zostało stosownie obniżone z uwagi na okoliczność zapewnienia Opiekunkom noclegu). W tym miejscu zaznaczyć należy, że Opiekunki z którymi współpracuje Zleceniodawca w większości przypadków nie są obciążone kosztami zakwaterowania za granicą, tzn. że Zleceniodawca zapewnia Opiekunce prawo do noclegu w lokalu podopiecznego (po stronie Opiekunki aktualizuje się nieodpłatne świadczenie w związku z noclegiem, z tym zastrzeżeniem że sam Zleceniodawca ponosi w związku z powyższym obciążenie finansowe wynikające wprost z treści umowy z klientem niemieckim. W związku z nieodpłatnym świadczeniem w postaci noclegu odprowadzany jest właściwy podatek dochodowy). Zdarzają się jednakże sytuacje, że Zleceniodawca mimo uzgodnień z kontrahentem niemieckim i jednoczesnym umożliwieniem Opiekunce noclegu w lokalu Podopiecznego nie zamierza ponosić kosztów noclegu i wówczas na mocy uzgodnień Stron dochodzi do potrącenia z wynagrodzenia brutto przysługującego Opiekunce dodatkowego świadczenia za nocleg. Innymi słowy, dla niektórych Opiekunek nocleg stanowi nieodpłatne świadczenie („bonus" od Zleceniodawcy), a dla innych zaś ma charakter odpłatny (stąd potrącenie). Co istotne, Wnioskodawca nie zapewnia Opiekunce bezpłatnego wyżywienia. Wnioskodawca za każdym razem ponosi koszty związane z zapewnianiem Opiekunkom noclegu, co wynika ewidentnie z treści umowy łączącej go z klientem niemieckim. Wynagrodzenie opiekuna w umowie jest wskazane ryczałtowo, w określonej stałej kwocie, wyrażonej w przypadku wyjazdu w celu świadczenia usług za granicę do Niemiec - w walucie euro. Jednakże z umowy będzie wynikać, że wysokość przyznanego wynagrodzenia uwzględnia fakt zwiększonych kosztów utrzymania opiekunki za granicą. Należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania mają na celu zaspokojenie zwiększonych kosztów utrzymania w trakcie wykonywania usług w Niemczech, a także pokrycie innych drobnych wydatków w trakcie podróży, w związku z czym Wnioskodawca wypłaca je w wysokości określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167). W związku z powyższym Wnioskodawca każdorazowo przyjmuje, że z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania opiekuna/ki wypłacane kwoty opiewają w granicach nie niższych niż 35 euro za dobę pobytu za granicą, jednakże nigdy nie przekraczających należności w wysokości określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167). Wnioskodawca jako płatnik podatku zamierza zwalniać z podatku dochodowego wypłacane 35 euro dodatkowej należności, która to kwota nie przekracza 49 euro za dobę pobytu opiekunki za granicą - na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych). Opiekunowie jako osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, otrzymanych świadczeń z tego tytułu nie będą zaliczali do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie.

Pytanie

Czy na Wnioskodawcy jako płatniku - ciążyć będzie obowiązek poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy w związku z wypłacaniem zleceniobiorcom, wykonującym umowę zlecenia poza granicami Polski kwoty w wysokości co najmniej 35 euro za każdy dzień jako należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania za granicą wypłacanej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju?

Państwa stanowisko w sprawie Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych wart. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w cytowanej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 PDoFizU wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

a) podróży służbowej pracownika,

b) podróży osoby niebędącej pracownikiem

‒ do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Według art. 21 ust. 13 PDoFizU przepis ust. 1 pkt 16 lit. b stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione: 1) w celu osiągnięcia przychodów, lub 2) w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub 3) przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub 4) przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Zdaniem Spółki, w odniesieniu do należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania zdefiniowanej w umowie zlecenia podróży, wypłacanych w oparciu o Rozporządzenie MPiPS, zachodzą przesłanki do zastosowania zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT.

Zgodnie z § 13 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej dieta w czasie podróży zagranicznej jest przeznaczona na pokrycie kosztów wyżywienia i inne drobne wydatki. Na podstawie § 13 ust. 2 ww. rozporządzenia dieta przysługuje w wysokości obowiązującej dla docelowego państwa podróży zagranicznej. Dla Niemiec, zgodnie z Załącznikiem do rozporządzenia dieta przysługuje w wysokości 49 Euro za dobę.

Zaznaczenia wymaga jednocześnie fakt, że omawiane zwolnienie jest limitowane do wysokości określonej w powołanym wyżej rozporządzeniu MPiPS. W przypadku Wnioskodawcy który wypłaca zazwyczaj nie mniej niż 35 euro należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania (nie przekraczające 49 euro) jest on uprawniony do odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy z wyłączeniem kwot będących równowartością co najmniej 35 euro (głównie) przeznaczonych na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania.

W treści art. 21 ust. 1 pkt 16 PDoFizU ustawodawca wyodrębnił dwa rodzaje podróży uzasadniające zwolnienie przychodów uzyskanych za czas podróży, mianowicie „podróż służbową” oraz „podróż osoby niebędącej pracownikiem”. Trzeba więc zauważyć, że według jednej z dyrektyw wykładni językowej tj. zakazu wykładni synonimicznej, zakłada się, że różnym zwrotom nie należy nadawać tego samego znaczenia. Nie można zatem uznać za poprawną takiej wykładni, która prowadzi do ustalenia, że zwroty „podróż służbowa” oraz „podróż osoby niebędącej pracownikiem” będą miały to samo znaczenie.

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł (II FSK 1446/16, II FSK 1447/16), że podmiot, na rzecz którego zleceniobiorcy świadczą usługi opieki nad seniorami w Niemczech, nie musi pobierać zaliczek na PIT od diet i zwrotów kosztów przejazdu zleceniobiorczyń do klientów niemieckich. W ocenie NSA nieprawidłowa jest interpretacja fiskusa i WSA, pozbawiająca podróży tych osób charakteru podróży służbowej ze względu na to, że miejscem pracy tych osób jest miejsce zamieszkania podopiecznego. Celem ustawodawcy było bowiem ustanowienie zwrotu kosztów podróży związanej z wykonaniem zadania.

Ustawodawca nie zdefiniował legalnej definicji pojęcia „podróż". Dlatego też, NSA dokonując wykładni tego terminu, zwrócił uwagę iż należy odwołać się do znaczenia językowego zgodnego ze słownikiem języka polskiego. Regulacje wynikające z Kodeksu pracy nie są bezpośrednio odnoszone do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym kontekście w przypadku podróży osoby niebędącej pracownikiem należy uwzględnić więc świadczenia otrzymane w związku z szeroko rozumianą podróżą. Zgodzić się warto z twierdzeniem, że terminu „podróż" nie należy bezwzględnie utożsamiać z wynikającym z Kodeksu pracy pojęciem „podróż służbowa". Dalej w ocenie sądu, nie ma przesłanek pozwalających na dookreślenie tego pojęcia przez takie elementy jak: czas odbywania, częstotliwość czy też poprzez zdefiniowanie kierunku podróży.

Istotne w sprawie jest jedynie to, czy podróż odbywana była w celu uzyskania przychodów oraz to, aby wydatki z tego tytułu nie zostały ujęte w kosztach uzyskania przychodu. Nie ma znaczenia, czy podróżą są incydentalne (rzadkie), czy bardzo częste. Z kolei wyrażenie „osoba niebędąca pracownikiem" oznacza natomiast każdą osobę, która nie ma podpisanej umowy o pracę zdefiniowanej w Kodeksie pracy.

Z przytoczonych regulacji wynika więc, że w celu zwolnienia od opodatkowania diet i zwrotu innych kosztów podróży zleceniobiorców, wykonujących na rzecz Wnioskodawcy czynności na terytorium Niemiec, konieczne jest spełnienie następujących warunków: zleceniobiorca musi odbyć podróż w celu realizacji zleconych mu przez zleceniodawcę (Wnioskodawcę) czynności, diety i inne należności muszą zostać poniesione w celu osiągnięcia przychodu, diety i inne należności nie zostaną zaliczone przez zleceniobiorcę do kosztów podatkowych diety i inne należności nie mogą przekroczyć kwot określonych w rozporządzeniu z dnia 29 stycznia 2013 r. i muszą być wypłacane na obowiązujących w nim zasadach.

W przedstawionym stanie faktycznym specyfika, cel oraz istota usług opieki domowej nad osobą starszą przesądzają o tym, że wspomniane usługi świadczone są w miejscu zamieszkania osoby starszej, która ze względu na swój wiek i stan zdrowia nie może go opuszczać. Dla Zleceniobiorcy wykonywanie powyższych usług przebiega w trakcie podróży.

Bezsprzecznie celem podróży jest osiągnięcie przez Zleceniobiorcę przychodu, gdyż bez niej po prostu nie byłoby możliwe wykonanie zleconych mu przez Spółkę czynności.

Wypłacone należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania podczas podróży za każdy dzień odbywania podróży nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Wypłacone należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania podczas podróży za każdy dzień odbywania podróży nie przekraczają kwot określonych w rozporządzeniu z dnia 29 stycznia 2013 r.

Podsumowując zwrócone zleceniobiorcy wydatki związane z wykonywaniem usług poza granicami kraju, w postaci dodatkowego świadczenia pieniężnego tytułem rekompensaty zwiększonych kosztów utrzymania podczas podróży za każdy dzień odbywania podróży do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub rozporządzeniach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, korzystają ze zwolnienia od podatku, uregulowanego w cytowanego art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, jeżeli jednak należności wypłacone przez Wnioskodawcę będą wyższe od limitów określonych w przepisach ww. rozporządzenia, to nadwyżki ponad te limity będą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym i w takiej sytuacji z tytułu ich wypłaty Wnioskodawca będzie miał obowiązek obliczenia, pobrania i wpłacenia zaliczki na podatek dochodowy.

W związku z przedstawionym w niniejszym wniosku stanem faktycznym na Wnioskodawcy nie ciążą obowiązki płatnika z rzeczonego tytułu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U z 2021 r., poz. 1128 ze zm.), osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W myśl art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Zgodnie z art. 13 pkt 8 lit. a cytowanej ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w Polsce (w tym kraju działa aktywnie również organ zarządzający) oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Wnioskodawca zajmuje się świadczeniem usług opieki nad osobami starszymi, osobami niepełnosprawnymi lub wymagającymi pomocy w codziennym życiu z innych powodów (zwani dalej: Podopiecznymi). Wnioskodawca zawiera przeważnie umowy o świadczenie ww. usług z przedstawicielami rodziny Podopiecznego (lub innymi podmiotami, tj. pełnomocnikami, opiekunami prawnymi działającymi w jego imieniu, nie wykluczając możliwości podpisania umowy z samym podopiecznym).

Zdaniem Wnioskodawcy nie posiada on na terytorium Niemiec zakładu podatkowego w rozumieniu umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (brak w Niemczech również stałej placówki).

Wnioskodawca w celu realizacji umów zawieranych z przedstawicielami Podopiecznego podejmuje współpracę z osobami fizycznymi (zwanymi dalej: Zleceniobiorcami bądź Opiekunami), którzy w jego imieniu świadczą usługi opieki domowej, o których mowa na wstępie wniosku.

W związku z powyższym Wnioskodawca zawiera z Opiekunami umowy cywilnoprawne (tj. umowy o świadczenie usług opieki domowej oraz usług informacyjno-rekrutacyjnych, do których na podstawie art. 750 Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zlecenia), w ramach których przewidziana jest możliwość podróży w celu wykonania obowiązków Zleceniobiorcy w ramach przedmiotu umowy. W umowie znajdują się zapisy, w których przewidziana jest możliwość wykonywania usług poza granicami kraju i w związku z tym zwrot wydatków związanych z podróżą.

Usługi realizowane są przez Zleceniobiorców naprzemiennie w dwóch państwach – w Polsce i w Niemczech.

Do zakresu obowiązków zleceniobiorców w okresach wykonywania usług w Niemczech należy m.in.: przygotowanie i podawanie posiłków, utrzymanie higieny ciała Podopiecznego (mycie, czesanie, golenie, mycie zębów), ubranie i rozbieranie Podopiecznego, robienie zakupów dla Podopiecznego, sprzątanie lokalu mieszkalnego Podopiecznego, zmiana podkładów higienicznych, transfer na wózek inwalidzki, współudział przy załatwianiu formalności podczas wizyt i odwiedzin poza lokalem mieszkalnym Podopiecznego, podlewanie kwiatów znajdujących się w lokalu mieszkalnym Podopiecznego, czytanie prasy i książek Podopiecznemu. Do zakresu usług opieki domowej wykonywanych na terenie Niemiec należy także wykonywanie usług ściśle z nimi związanych takich jak: zapewnienie Podopiecznemu bezpiecznych warunków funkcjonowania w jego otoczeniu, w tym utrzymanie czystości i porządku w bezpośrednim otoczeniu Podopiecznego, zapewnienie czystej odzieży i pościeli Podopiecznemu, pomoc w codziennych zajęciach związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego. Należy jednak wskazać, że zakres czynności oraz ich częstotliwość są zmienne i zależą od stanu zdrowia i potrzeb Podopiecznego. Z uwagi na fakt, że usługa opieki jest wykonywana poza miejscem zamieszkania zleceniobiorcy (opiekuna/ki), a także poza miejscowością, w której znajduje się siedziba Wnioskodawcy, w ramach wynagrodzenia określonego w umowach zlecenia dotyczącego usług opieki, zawierają się także należności związane z odbywaniem podróży i pobytem opiekuna poza granicami Polski, bowiem strony uwzględniają fakt, że koszty utrzymania są wyższe za granicą aniżeli w Polsce (o czym świadczy między innymi konieczność zapewnienia opiekunowi wynagrodzenia minimalnego właściwego dla niemieckich pracowników).

W powyższym stanie faktycznym Wnioskodawca uwzględnia (na rachunku lub na liście płac) w wypłacanym wynagrodzeniu z tytułu usług opieki domowej na terenie Niemiec składniki należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania, w szczególności z tytułu zrekompensowania opiekunowi/ce podwyższonych kosztów utrzymania.

Opiekunki w związku z uzgodnieniami Zleceniodawcy z kontrahentami niemieckimi mają każdorazowo zapewniony nocleg w lokalu podopiecznego, co się wiąże oczywiście z obciążeniami Zleceniodawcy w przedmiotowym zakresie (z treści umowy z kontrahentem niemieckim wynika wyraźnie, że ustalone między Zleceniodawcą, a kontrahentem niemieckim wynagrodzenie zostało stosownie obniżone z uwagi na okoliczność zapewnienia Opiekunkom noclegu). W tym miejscu zaznaczyć należy, że Opiekunki z którymi współpracuje Zleceniodawca w większości przypadków nie są obciążone kosztami zakwaterowania za granicą, tzn. że Zleceniodawca zapewnia Opiekunce prawo do noclegu w lokalu podopiecznego (po stronie Opiekunki aktualizuje się nieodpłatne świadczenie w związku z noclegiem, z tym zastrzeżeniem że sam Zleceniodawca ponosi w związku z powyższym obciążenie finansowe wynikające wprost z treści umowy z klientem niemieckim. W związku z nieodpłatnym świadczeniem w postaci noclegu odprowadzany jest właściwy podatek dochodowy). Zdarzają się jednakże sytuacje, że Zleceniodawca mimo uzgodnień z kontrahentem niemieckim i jednoczesnym umożliwieniem Opiekunce noclegu w lokalu Podopiecznego nie zamierza ponosić kosztów noclegu i wówczas na mocy uzgodnień Stron dochodzi do potrącenia z wynagrodzenia brutto przysługującego Opiekunce dodatkowego świadczenia za nocleg. Innymi słowy, dla niektórych Opiekunek nocleg stanowi nieodpłatne świadczenie („bonus" od Zleceniodawcy), a dla innych zaś ma charakter odpłatny (stąd potrącenie). Co istotne, Wnioskodawca nie zapewnia Opiekunce bezpłatnego wyżywienia. Wnioskodawca za każdym razem ponosi koszty związane z zapewnianiem Opiekunkom noclegu, co wynika ewidentnie z treści umowy łączącej go z klientem niemieckim. Wynagrodzenie opiekuna w umowie jest wskazane ryczałtowo, w określonej stałej kwocie, wyrażonej w przypadku wyjazdu w celu świadczenia usług za granicę do Niemiec - w walucie euro. Jednakże z umowy będzie wynikać, że wysokość przyznanego wynagrodzenia uwzględnia fakt zwiększonych kosztów utrzymania opiekunki za granicą. Należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania mają na celu zaspokojenie zwiększonych kosztów utrzymania w trakcie wykonywania usług w Niemczech, a także pokrycie innych drobnych wydatków w trakcie podróży, w związku z czym Wnioskodawca wypłaca je w wysokości określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

W związku z powyższym Wnioskodawca każdorazowo przyjmuje, że z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania opiekuna/ki kwoty wypłacane nie będą przekraczać 35 euro za dobę pobytu za granicą.

Wnioskodawca jako płatnik podatku zamierza zwalniać z podatku dochodowego wypłacane do 49 euro dodatkowej należności, która to kwota nie przekracza kwoty maksymalnej za dobę pobytu opiekunki za granicą – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT.

Opiekunowie jako osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, otrzymanych świadczeń z tego tytułu nie będą zaliczali do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Zgodnie z art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepis ust. 1 pkt 16 lit. b stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

1. w celu osiągnięcia przychodów lub

2. w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub

3. przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub

4. przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

W powołanym art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ww. ustawy ustawodawca posłużył się terminem „podróż” bez określenia „służbowa”, dlatego też zakres tego zwolnienia jest szerszy, ponieważ nie ogranicza się ono jedynie do podróży służbowych, ale do wszelkich podróży osób niebędących pracownikami, pod warunkiem, że wypłacone diety i inne należności nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów świadczeniobiorców oraz zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów.

Zasady rozliczania zagranicznych podróży służbowych reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167).

Zgodnie z § 2 powołanego rozporządzenia z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:

1. diety;

2. zwrot kosztów:

a) przejazdów,

b) dojazdów środkami komunikacji miejscowej,

c) noclegów,

d) innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

W myśl § 13 ust. 1 ww. rozporządzenia dieta w czasie podróży zagranicznej jest przeznaczona na pokrycie kosztów wyżywienia i inne drobne wydatki.

Na podstawie § 13 ust. 2 ww. rozporządzenia dieta przysługuje w wysokości obowiązującej dla docelowego państwa podróży zagranicznej. W przypadku podróży zagranicznej odbywanej do dwóch lub więcej państw pracodawca może ustalić więcej niż jedno państwo docelowe.

W załączniku do tego rozporządzenia określającego „Wysokość diety za dobę podróży zagranicznej oraz limitu na nocleg w poszczególnych państwach” w poz. 72 wskazano, że dieta w Niemczech wynosi 49 Euro za dobę.

Jak stanowi § 14 ust. 2 powołanego rozporządzenia kwotę diety zmniejsza się o koszt zapewnionego bezpłatnego wyżywienia, przyjmując, że każdy posiłek stanowi odpowiednio:

1. śniadanie – 15% diety;

2. obiad – 30% diety;

3. kolacja – 30% diety.

W przypadku korzystania przez pracownika z usługi hotelarskiej, w ramach której zapewniono wyżywienie, przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio (§ 14 ust. 3 ww. rozporządzenia).

Na mocy art. 14 ust. 1 ww. rozporządzenia pracownikowi, któremu zapewniono w czasie podróży zagranicznej bezpłatne, całodzienne wyżywienie, przysługuje 25% diety ustalonej zgodnie z § 13 ust. 3.

Na podstawie § 14 ust. 4 ww. rozporządzenia pracownikowi, który otrzymuje w czasie podróży zagranicznej należność pieniężną na wyżywienie, dieta nie przysługuje. Jeżeli należność pieniężna jest niższa od diety, pracownikowi przysługuje wyrównanie do wysokości należnej diety.

Mając na uwadze powyższe ustalenia oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że wypłacane zleceniobiorcom, wykonującym umowę zlecenia poza granicami Polski kwoty za każdy dzień jako należności z tytułu zwiększonych kosztów utrzymania za granicą obliczone według zasad zawartych w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży – korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości określonej w tym rozporządzeniu. Tym samym, na Wnioskodawcy, jako płatniku nie ciąży obowiązek poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy w związku z wypłaceniem Zleceniobiorcom, wykonującym umowę zlecenia poza granicami Polski, ww. kwot. Natomiast jeżeli należności wypłacone przez Wnioskodawcę są wyższe od limitów określonych w przepisach ww. rozporządzenia, to nadwyżka ponad ten limit podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym i w takiej sytuacji z tytułu ich wypłaty Wnioskodawca ma obowiązek obliczenia, pobrania i wpłacenia zaliczki na podatek dochodowy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).