Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 października 2021 r. wpłynął Pani wniosek z 25 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 stycznia 2022 r. (wpływ 18 stycznia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dnia 4 maja 1992 roku od rodziców (…) otrzymała Pani aktem notarialnym tytułem darowizny do wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej gospodarstwo rolne w tym między innymi działkę o powierzchni 1,1638 ha.

Dnia 23 lutego 2012 roku Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego (…) wydał ostateczną decyzję zatwierdzającą podział przedmiotowej nieruchomości na działki 2 i 3 (każda po 0,5819 ha).

Dnia 16 czerwca 2015 roku aktem notarialnym darowała Pani wraz z mężem czwórce swoich dzieci po 1/6 udziału w nieruchomości 2 oraz po 1/6 udziału w nieruchomości 3.

W wyniku dokonanej darowizny wraz z mężem pozostała Pani współwłaścicielami nieruchomości 2 oraz 3 w udziale po 2/6 części na prawach wspólności ustawowej.

Dnia 26 kwietnia 2017 roku Sąd Rejonowy (…) Wydział Cywilny wydał postanowienie (uprawomocnione w maju tego samego roku) o sygnaturze (…) o zniesieniu współwłasności w ten sposób że:

• działkę 2 podzielił na działki od 4 do 9 każda o powierzchni 0,0864 ha oraz działkę 10 o powierzchni 0,0635 ha
• działkę 3 podzielił na działki od 12 do 17 każda o powierzchni 0,0864 ha oraz działkę 11 o powierzchni 0,0635 ha.

W postanowieniu sąd przyznał na wyłączną własność do wspólności ustawowej małżeńskiej Pani oraz mężowi (…) działki 5, 6, 15, 16.

Każde z dzieci otrzymało po jednej działce z podzielonej nieruchomości 2 oraz po jednej działce z podzielonej nieruchomości 3.

Działki 10 oraz 11 zostały przeznaczone na drogę wewnętrzną i pozostawione zostały we współwłasności wszystkich dzieci po 1/6 części w każdej, a Pani i mężowi po 2/6 w każdej na prawach wspólności ustawowej.

Dnia 27 września 2021 roku dokonała Pani z mężem sprzedaży nieruchomości 15 (która w ewidencji gruntów oznaczona jest jako R – grunty orne) wraz z udziałem w drodze wynoszącym 1/12 w działce 10 (w ew. gruntów oznaczona jako grunty orne) oraz 1/12 w działce 11 (w ew. gruntów oznaczona jako grunty orne).

Sprzedana nieruchomość nie będzie mała charakteru rolniczego, gdyż nabywca będzie prowadził inwestycje polegające na budowie domu jednorodzinnego.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że wartość nieruchomości uzyskanych przez Panią w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale który przysługiwał Pani przed zniesieniem współwłasności. Czynności zniesienia współwłasności nie towarzyszyły żadne spłaty i dopłaty.

Pytanie

Czy art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma w tym przypadku zastosowanie oraz czy jest Pani zobligowana do wykazania tej sprzedaży w zeznaniu rocznym PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-39 i zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości?

Pani stanowisko w sprawie

Mając na uwadze dokonaną 27 września 2021 roku sprzedaż nieruchomości 15 stoi Pani na stanowisku, że nie znajdzie tu zastosowania art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mówiący że, źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli zbycie to nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Uważa Pani, że wyżej wskazany 5-letni termin dawno już upłynął, bowiem według Pani za datę nabycia nieruchomości należy liczyć nabycie na podstawie darowizny od swoich rodziców z 1992 roku, a nie na podstawie postanowienia sądu z 2017 roku o zniesieniu współwłasności, ponieważ poprzez zniesienie współwłasności nie otrzymała Pani nic ponad udział. Uważa Pani też – mając na uwadze powyższe – iż nie jest zobowiązana do wykazania tej sprzedaży w zeznaniu rocznym PIT-39 oraz do zapłaty podatku dochodowego od tej sprzedaży.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.):

opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Na podstawie powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment nabycia tej nieruchomości.

Przy czym przyjąć należy, że termin „nabycie” należy utożsamiać z czynnością przeniesienia własności w rozumieniu cywilnoprawnym, zatem oznacza każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości. Tak więc nabycie rozumiane jest jako uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa) (por. wyroki NSA: z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 313/14, i z dnia 4 kwietnia 2018 r., sygn. akt II FSK 843/16).

Z opisu sprawy wynika, że w 1992 r. otrzymała Pani od rodziców w formie darowizny do wspólności małżeńskiej gospodarstwo rolne w tym między innymi działkę 1. W 2012 roku (…) wydał ostateczną decyzję zatwierdzającą podział przedmiotowej nieruchomości na działki 2 i 3. W 2015 roku darowała Pani wraz z mężem czwórce swoich dzieci po 1/6 udziału w nieruchomości 2 oraz po 1/6 udziału w nieruchomości 3. W wyniku dokonanej darowizny wraz z mężem pozostała Pani współwłaścicielami nieruchomości 2 oraz 3 w udziale po 2/6 części na prawach wspólności ustawowej. W 2017 r. doszło do zniesienia współwłasności ww. działek w ten sposób, że działkę 2 podzielił na działki od 4 do 10 a działkę 3 podzielił na działki od 11 do 17. Działki nr 5, 6, 15, 16 zostały przyznane na własność Pani i męża, natomiast każde z dzieci otrzymało po jednej działce z podzielonej nieruchomości 2 oraz po jednej działce z podzielonej nieruchomości 3. Działki 10 oraz 11 zostały przeznaczone na drogę wewnętrzną i pozostawione zostały we współwłasności wszystkich dzieci po 1/6 części w każdej, a Pani i mężowi po 2/6 w każdej na prawach wspólności ustawowej. Wartość nieruchomości uzyskanych przez Panią w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale który przysługiwał Pani przed zniesieniem współwłasności. Czynności zniesienia współwłasności nie towarzyszyły żadne spłaty i dopłaty. W 2021 roku dokonała Pani z mężem sprzedaży nieruchomości 15.

Wątpliwość Pani budzi, czy w wyniku ww. sprzedaży będzie Pani zobowiązana do wykazania tej sprzedaży w zeznaniu rocznym PIT-39 i zapłaty podatku dochodowego od tej sprzedaży.

W tym miejscu wskazać należy, że wydzielenie działek z nieruchomości gruntowych nie spowodowało zmiany ich właściciela. Na skutek dokonania tej czynności nie nastąpiło przeniesienie prawa własności działek, a więc nie doszło do ich nabycia. Stąd też czynność ta, jako czynność czysto techniczna, nie ma wpływu na określenie początku biegu terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Zatem należy rozważyć czy wpływ na określenie początku ww. terminu miało zniesienie współwłasności nieruchomości dokonane w 2017 r.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):

własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Po myśli art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Na podstawie art. 196 § 2 ww. kodeksu:

współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Natomiast w myśl art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Stosownie do art. 211 Kodeksu cywilnego:

każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Po myśli natomiast art. 212 § 2 ww. kodeksu:

rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Zniesienie współwłasności nie stanowi jednak nabycia rzeczy wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości – w przypadku jej sprzedaży, która przypadła danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę jej pierwotnego nabycia, ale tylko wówczas gdy wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej przed dokonaniem tej czynności oraz zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat. Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby na rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

W przedmiotowej sprawie, jak Pani wskazała, wartość otrzymanych działek w wyniku zniesienia współwłasności nie przekroczyła wartości udziału jaki przysługiwał Pani przed zniesieniem współwłasności. Zatem za moment nabycia przez Panią nieruchomości uznać więc należy otrzymanie przez Panią darowizny od rodziców, tj. dzień 4 maja 1992 r.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że sprzedaż w dniu 27 września 2021 r. wskazanej we wniosku działki, nie stanowi źródła przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem okres, o którym mowa w ww. przepisie bezspornie upłynął. Zatem nie będzie Pani zobligowana do wykazania tej sprzedaży w zeznaniu rocznym PIT-39 i zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).