Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 września 2021 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie podatku od spadków i darowizn oraz w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczył on skutków podatkowych otrzymania darowizny z USA. W dniu 24 listopada 2021 r. uzupełnił Pan brakującą opłatę za wydanie wniosku. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan obywatelem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i nie jest Pan obywatelem Polski. W Polsce przebywa Pan w ramach prawa pobytu czasowego. Z dniem 9 kwietnia 2019 r. wydano Panu kartę pobytu, która pozostaje ważna do 6 lutego 2022 r. Obecnie traktuje Pan Polskę jako centrum interesów życiowych, w Polsce Pan pracuje, zawarł związek małżeński z obywatelką Polski, planuje nabyć nieruchomość i zamieszkać na stałe. Pana rodzice są obywatelami Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, gdzie na stałe zamieszkują. Rodzice planują uczynienie na Pana rzecz darowizny środków pieniężnych, celem ułatwienia Panu realizacji swoich planów życiowych. Darowizna zostanie przekazana przelewem z rachunku bankowego rodziców (tj. rachunku stanowiącego ich współwłasność lub rachunku jednego z rodziców) prowadzonego w banku mającym siedzibę na terytorium Stanów Zjednoczonych, na Pana rachunek prowadzony w banku mającym siedzibę na terytorium Stanów Zjednoczonych. Kwotę darowizny spożytkuje Pan w Polsce.

Darowizna zostanie uczyniona w dolarach amerykańskich (USD). Kwota darowizny (czyli wartość przelewu) nie została jeszcze ustalona, natomiast z całą pewnością będzie ona wyższa, niż równowartość w dolarach kwoty 9637 zł, biorąc pod uwagę kurs aktualny i kursy historyczne.

Pytania

1. Czy planowana darowizna środków pieniężnych będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

2. W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie oznaczone numerem 1 powyżej - czy planowana darowizna środków pieniężnych będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

W zakresie podatku od spadków i darowizn (pytanie oznaczone nr 1) zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pana stanowisko w sprawie – w zakresie pytania Nr 2

Planowana darowizna nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie stanowi ona przychodu ze źródeł określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Stosownie zaś do art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Jednak na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W orzecznictwie wskazano, że ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega wyłącznie nabycie i to tylko takie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny (R. Kowalski [w:] PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), Komentarz do wybranych przepisów, LEX/el. 2020, art. 2).

Analogicznie wskazano, że ustawa o podatku od spadków i darowizn oraz ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych kreują dwa odrębne reżimy odpowiedzialności podatkowej z uwagi na różne źródła przychodów. W zależności od tego, jakie zdarzenie jest źródłem przychodu (ze źródeł przychodów enumeratywnie wskazanych w art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176) zastosowanie ma opodatkowanie dochodu, bądź opodatkowanie nabycia rzeczy lub praw majątkowych (w związku z ich nabyciem w trybie określonym w art. 1 ust. 1 ww. ustawy od spadków i darowizn, więc między innymi w drodze darowizny) podatkiem od spadków i darowizn (wyrok WSA w Gdańsku z 6 maja 2008 r., I SA/Gd 1035/07, LEX nr 469673). W świetle powyższego wskazuje Pan, że mający powstać u Niego na skutek planowanej darowizny środków pieniężnych przychód jest przychodem, do którego stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn. To właśnie konsekwencją zastosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, wskazanych w uzasadnieniu Pana stanowiska odnośnie pierwszego z pytań, jest przyjęcie, że nabycie środków pieniężnych wskutek planowanej darowizny nie będzie podlegać podatkowi od spadków i darowizn (ustawa o podatku od spadków i darowizn posługuje się właśnie takim sformułowaniem, a nie sformułowaniem „nie podlega przepisom ustawy").

Co więcej, przychód, który Pan uzyska wskutek planowanej darowizny, nie będzie mógł być zakwalifikowany do żadnego z rodzajów przychodów określonych w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W świetle art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. (art. 4a ww. ustawy).

Natomiast podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychód należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego – zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Pod pojęciem przychodu należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Stosownie natomiast do art. 11a ust. 1 ustawy, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Z opisu zdarzenia wynika, że jest Pan obywatelem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i nie jest Pan obywatelem Polski. W Polsce przebywa Pan w ramach prawa pobytu czasowego. Z dniem 9 kwietnia 2019 r. wydano Panu kartę pobytu, która pozostaje ważna do 6 lutego 2022 r. Obecnie traktuje Pan Polskę jako centrum interesów życiowych, w Polsce Pan pracuje, zawarł związek małżeński z obywatelką Polski, planuje nabyć nieruchomość i zamieszkać na stałe. Pana rodzice są obywatelami Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, gdzie na stałe zamieszkują. Rodzice planują uczynienie na Pana rzecz darowizny środków pieniężnych, celem ułatwienia Panu realizacji swoich planów życiowych. Darowizna zostanie przekazana przelewem z rachunku bankowego rodziców (tj. rachunku stanowiącego ich współwłasność lub rachunku jednego z rodziców) prowadzonego w banku mającym siedzibę na terytorium Stanów Zjednoczonych, na Pana rachunek prowadzony w banku mającym siedzibę na terytorium Stanów Zjednoczonych. Kwotę darowizny spożytkuje Pan w Polsce.

W wydanej na Pana wniosek interpretacji z 25 listopada 2021 r. znak … dotyczącej podatku od spadku i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny środków pieniężnych otrzymanej od rodziców, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wskazał również, że na mocy art. 2 ustawy, przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny (lub otwarcia spadku) nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W konsekwencji uznał, że jeżeli w dniu nabycia ww. darowizny nie będzie Pan zarówno obywatelem polskim, jak również nie będzie jeszcze posiadał na terytorium Polski miejsca stałego pobytu – i nadal będzie posiadał Pan wyłącznie zezwolenie na pobyt czasowy – to nabycie przez niego środków pieniężnych od rodziców tytułem darowizny nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, z uwagi na treść art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Natomiast w sytuacji, gdyby uzyskał Pan zezwolenie na pobyt stały w Polsce przed dniem nabycia ww. darowizny od rodziców, to wówczas powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn z tego tytułu.

W konsekwencji, uznać należy, że wyłączenie, o którym mowa w cytowanym powyżej art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogłoby znaleźć zastosowanie wyłącznie w sytuacji gdy na moment otrzymania darowizny, posiadałby Pan obywatelstwo polskie lub posiadałby Pan na terytorium Polski miejsce stałego pobytu. Tylko bowiem w takiej sytuacji – co wprost wynika z wydanej na Pana wniosek interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od spadków i darowizn - powstałby obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn z tego tytułu, a tym samym uzyskany przychód podlegałby przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W sytuacji natomiast gdy na moment otrzymania darowizny, nie będzie Pan posiadał obywatelstwa polskiego, i nadal będzie Pan przebywał w Polsce w ramach prawa pobytu czasowego, do otrzymanych środków pieniężnych nie znajdzie zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten nie będzie bowiem podlegał przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W konsekwencji, mając na uwadze zasadę powszechności opodatkowania, do opodatkowania otrzymanych od rodziców środków pieniężnych zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto z uwagi na okoliczność, że darowizna środków pieniężnych zostanie otrzymana z USA, to do jej opodatkowania zastosowanie znajdą również postanowienia umowy zawartej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylania się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz. U. z 1976 r. nr 31, poz. 178, dalej „umowa polsko-amerykańska”). Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 2 lit. a) pkt 1 tej umowy, do istniejących obecnie podatków, których dotyczy niniejsza Umowa, należy w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej podatek dochodowy.

Umowa ta nie wymienia wprost w żadnym z artykułów dochodów związanych z darowizną środków pieniężnych, zatem zastosowanie w sprawie znajduje art. 5 tej Umowy.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ww. Umowy, osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie może być opodatkowana przez drugie Umawiające się Państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł drugiego Umawiającego się Państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w niniejszej Umowie.

W myśl art. 5 ust. 2 tejże Umowy, postanowienia niniejszej Umowy nie będą w żaden sposób stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, zaliczeń lub innych przywilejów, przyznanych obecnie lub w przyszłości przez:

a) prawo jednego z Umawiających się Państw przy określeniu podatków pobieranych przez to Umawiające się Państwo lub

b) przez każdą inną umowę zawartą pomiędzy Umawiającymi się Państwami.

Zgodnie z art. 5 ust. 3 ww. Umowy, bez względu na postanowienia niniejszej Umowy, z wyłączeniem ustępu 4, Umawiające się Państwo może opodatkować obywatela tego Umawiającego się Państwa lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Umawiającym się Państwie (zgodnie z zasadami artykułu 4), tak jakby niniejsza Umowa nie weszła w życie.

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że Polska ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu otrzymania środków pieniężnych ze Stanów Zjednoczonych przez osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 3 Umowy, zgodnie z którym państwu rezydencji przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów otrzymanych przez osobę mającą na jego terytorium miejsce zamieszkania.

W konsekwencji wskazane we wniosku środki pieniężne, które nabędzie Pan jako osoba mająca w Polsce ośrodek interesów życiowych, tj. osoba objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym będą mogły podlegać opodatkowaniu – stosownie do art. 5 ww. Umowy – w Pana miejscu zamieszkania, tj. w Polsce.

W Polsce przychód ten na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł. Zgodnie bowiem z tym przepisem, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 tej ustawy. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, które nie zostało przedmiotowo wyłączone spod przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy – jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Zatem w przedstawionych we wniosku okolicznościach, gdy na moment otrzymania darowizny, nie będzie Pan posiadał obywatelstwa polskiego, i nadal będzie Pan przebywał w Polsce w ramach prawa pobytu czasowego, do otrzymanych środków pieniężnych nie znajdzie zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że środki pieniężne otrzymane od rodziców z USA będą w Polsce podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Pana wyroków sądów wskazać należy, iż rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw, podatników w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).