0115-KDWT.4011.258.2021.2.MJA

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2021 r. (data wpływu 3 września 2021 r.) uzupełnionym pismem z 5 listopada 2021 r. (data wpływu 12 listopada 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 września 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

W dniu 12 listopada 2021 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

1. Profil Wnioskodawcy.

Wnioskodawca od (…) 2018 r. prowadzi jako osoba fizyczna działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, której podstawowym przedmiotem jest działalność związana z wytwarzaniem oprogramowania (PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) 62.01.Z). Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej w skrócie: „u.p.d.o.f.”) i rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, według stawki liniowej 19%. Ewidencję dla potrzeb rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych, Wnioskodawca prowadzi w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zakład w rozumieniu art. 5a pkt 22 u.p.d.o.f. W szczególności Wnioskodawca nie posiada za granicą żadnej stałej placówki ani wyznaczonej osoby działającej w jego imieniu i na jego rzecz za granicą. Wszystkie przychody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca uzyskuje w Polsce. Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego określonego w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1402 z późn. zm.).

2. Kontrakty, kontrahenci i model współpracy.

W okresie obowiązywania przepisów dot. ulgi IP Box (regulowanej przepisami art. 30ca i 30cb ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) Wnioskodawca świadczył w ramach prowadzonej działalności gospodarczej usługi programistyczne na mocy następujących umów:

1. Umowa o świadczenie usług z dnia (…) 2018 r. zawarta z X sp. z o.o. z siedzibą w (…), wpisaną do Rejestru Przedsiębiorstw Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (Krajowy Rejestr Sądowy): XXX (zwaną dalej w skrócie: X);

2. Umowa o współpracy z dnia (…) 2020 r. zawarta z Y sp. z o.o. z siedzibą w (…), wpisaną do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: YYY (zwaną dalej w skrócie: Y);

3. Umowa z dnia (…) 2020 r. o świadczenie usług przez podwykonawcę, zawarta z Z sp. z o.o. z siedzibą w (…), wpisaną do Rejestru Przedsiębiorstw Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: ZZZ (zwaną dalej w skrócie: Z).

W dalszej części niniejszego wniosku ww. umowy będą nazywane również w skrócie: łącznie „Kontraktami” a pojedynczo „Kontraktem". Podmioty, z którymi Wnioskodawca zawarł poszczególne Kontrakty będą dalej nazywane w skrócie: łącznie „Kontrahentami” a pojedynczo „Kontrahentem”. Niniejszy wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego. Wnioskodawca wyjaśnia, iż w chwili sporządzania niniejszego wniosku współpraca z X dobiegła końca. Kontrakt z Y oraz Z pozostaje w mocy i jest nadal realizowany, zatem w tym kontekście wniosek dotyczy również zdarzenia przyszłego.

Kontrakty określają ramowe zasady i warunki świadczenia przez Wnioskodawcę usług programistycznych, natomiast ich szczegółowy zakres jest każdorazowo ustalany na podstawie składanych przez danego Kontrahenta zamówień, czyli powierzonych w jakiejkolwiek formie (np. ustnej lub poprzez e-mail, bądź też platformę do zarządzania projektem) zadań do wykonania. Przedmiotem większości z tych zamówień jest projektowanie, tworzenie i dostarczanie oprogramowania komputerowego według przedstawionej specyfikacji biznesowej, tzn. zgłoszonych potrzeb, głównych celów i funkcji jakie musi spełniać dany program komputerowy.

X to firma zajmująca się rozwojem (…). Spółka tworzy zaawansowane systemy IT, stanowiące profesjonalne narzędzie dla (…). Aplikacje dostępne są na wszystkich popularnych platformach i wykorzystywane są na całym świecie. Firma specjalizuje się w dostarczaniu przede wszystkim aplikacji obsługujących wysokiej rangi (…). Są to systemy IT do wspierania i przeprowadzania (…) , jak i systemy prezentowania treści dla (…). Firma X przez pewien czas zajmowała pozycję światowego lidera w dostarczaniu tego typu rozwiązań, do czego przyczynił się m.in. Wnioskodawca, programując dla firmy najbardziej zaawansowane technologicznie i innowacyjne aplikacje (lub ich części - komponenty/moduły), które są wykorzystywane (…).

Y jest natomiast częścią międzynarodowej grupy kapitałowej XXX (XXX), obejmującej podmioty działające na rynku usług (…), tj. (…). Polska spółka Y świadczy kompleksowe usługi IT dla spółek grupy XXX. Wnioskodawca uczestniczył w tworzeniu od podstaw rozbudowanej aplikacji webowej – (…) XXX, zrzeszającej pod swoimi skrzydłami kilkanaście marek (…).

Z sp. z o.o. działa na zasadzie pośrednika, delegując Wnioskodawcę do prac programistycznych u swojego klienta - XYZ Sp. z o.o., z siedzibą w (`(...)`), stanowiącego centrum usług wspólnych podmiotów z Grupy XYZ, jednej z największych instytucji (…) na świecie. Spółka pełni rolę tzw. back Office, świadcząc m.in usługi w obszarze IT, w których uczestniczy również Wnioskodawca. Począwszy od rozpoczęcia współpracy z Z sp. z o.o. Wnioskodawca pracuje w projekcie z zakresu (…). Przedmiotem tego projektu jest tworzenie narzędzi IT służących (…).

Z perspektywy Kontrahentów lub ich klientów prace wykonywane przez Wnioskodawcę na ich rzecz od pewnego etapu prowadziły/mogą prowadzić do rozwijania istniejącego już systemu, np. o nowe lub ulepszone funkcjonalności. W tym miejscu Wnioskodawca zaznacza jednak, że rozwijanie systemu polegało/polega na tworzeniu przez Niego od zera utworów, stanowiących również programy komputerowe, a następnie implementowaniu tych utworów do systemu zleceniodawcy. Implementacja utworu polega przede wszystkim na dodawaniu lub nadpisywaniu części (linijek) kodu źródłowego do oprogramowania. W wyniku implementacji wytworzonych przez Wnioskodawcę utworów rozwijane oprogramowanie było/jest optymalizowane lub wyposażane w nowe lub ulepszone funkcjonalności. Trzeba wyjaśnić, że oprogramowanie - systemy, aplikacje nad którymi pracował/pracuje, tworzone są na zasadach i wzorcach programowania obiektowego oraz na praktykach zwinnego wytwarzania oprogramowania. Jest zatem połączeniem wielu podprogramów, w tym m.in. wytwarzanych przez Wnioskodawcę, z których każdy wykonuje określoną funkcję. Każdy z tych podprogramów, z których następnie tworzony jest system, również jest programem, któremu może przysługiwać ochrona prawno-autorska. Niezależnie od powyższego, Wnioskodawca wytwarzał również od podstaw samodzielne aplikacje.

W związku z wykonywaniem Kontraktów i składanych na ich podstawie zamówień, Wnioskodawca otrzymywał i nadal otrzymuje w przypadku Kontraktu z Y oraz Z wynagrodzenie, które płatne było/jest w cyklach miesięcznych, na podstawie wystawionej faktury VAT (podatek od towarów i usług). Wnioskodawca, w ramach obydwu Kontraktów przenosił/przenosi autorskie prawa majątkowe do wytworzonych programów, a wynagrodzenie obejmuje honorarium z tego tytułu.

W przypadku każdego z przedstawionych Kontraktów Wnioskodawca, tworząc oprogramowanie, nie pracował i nie będzie pracować pod kierownictwem zleceniodawcy, tj. danego Kontrahenta, tudzież jego klienta lub innej osoby trzeciej, ani w wyznaczonym przez nich czasie i miejscu, chyba że specyfika usług wymagała/wymagać będzie ich wykonania w siedzibie firmy lub klienta. Wnioskodawca miał i będzie mieć możliwość wykonywania prac zdalnie, w różnych miejscach oraz czasie, nie był i nie jest związany sztywnymi godzinami pracy. Wnioskodawca ponosi pełną odpowiedzialność za rezultat prac oraz wykonanie Kontraktu. Sposób wykonywania czynności oraz użyte rozwiązania były i nadal będą wyborem Wnioskodawcy. Ponadto, w związku z nienależytym wykonaniem Kontraktu, druga strona ma prawo wystąpić do Wnioskodawcy z roszczeniem regresowym. Należy podkreślić, że w związku z tak wykonywaną działalnością Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług, jak i zmian kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu. W ekonomii definiuje się ryzyko jako możliwość wystąpienia wyników odmiennych od założonych celów. Zgodnie z tą definicją działalność Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym.

3. Charakterystyka oprogramowania tworzonego przez Wnioskodawcę.

Działalność gospodarcza Wnioskodawcy związana jest z szeroko rozumianym programowaniem. Jej fundamentem jest rozwiązywanie problemów algorytmicznych, co polega na systematycznej pracy nad komputerowym rozwiązaniem problemu i obejmuje cały proces projektowania i otrzymania rozwiązania. Rozwiązania mają postać programów napisanych w wybranym języku programowania. Innymi słowy, oprogramowanie napisane przez Wnioskodawcę jest realizacją algorytmu. Algorytm programu komputerowego to element konstrukcyjny programu stanowiący zapis logicznie uporządkowanych działań (instrukcji), prowadzących do rozwiązania konkretnych problemów na podstawie ustalonej funkcjonalności programu, wypracowanej przy pomocy funkcjonujących w teorii pojęć i reguł ogólnych. Powszechnie przyjmuje się, że algorytm jest opisem krok po kroku rozwiązania postawionego problemu lub sposobu osiągnięcia jakiegoś celu. Celem nadrzędnym tej metodologii jest otrzymanie „dobrego" rozwiązania, czyli takiego, które jest:

‒ zrozumiałe dla każdego, kto zna dziedzinę rozwiązywanego problemu i użyte narzędzia komputerowe,

‒ poprawne, czyli spełnia specyfikację problemu, a więc dokładny opis problemu,

‒ efektywne, czyli niepotrzebnie nie marnuje zasobów komputerowych, czasu i pamięci.

Ta metoda składa się z następujących sześciu etapów:

1. Opis i analiza sytuacji problemowej. Na podstawie opisu i analizy sytuacji problemowej należy w pełni zrozumieć, na czym polega problem, jakie są dane dla problemu i jakich oczekujemy wyników, oraz jakie są możliwe ograniczenia.

2. Sporządzenie specyfikacji problemu, czyli dokładnego opisu problemu na podstawie rezultatów etapu 1. Specyfikacja problemu zawiera:

‒ opis danych,

‒ opis wyników,

‒ opis relacji (powiązań, zależności) między danymi i wynikami.

Specyfikacja jest wykorzystana w następnym etapie jako specyfikacja tworzonego rozwiązania (np. programu).

3. Zaprojektowanie rozwiązania. Dla sporządzonej na poprzednim etapie specyfikacji problemu, jest projektowane rozwiązanie komputerowe (np. program), czyli wybierany odpowiedni algorytm i dobierane do niego struktury danych. Wybierane jest także środowisko komputerowe (np. język programowania), w którym będzie realizowane rozwiązanie na komputerze.

4. Komputerowa realizacja rozwiązania. Dla projektu rozwiązania, opracowanego na poprzednim etapie, buduje się kompletne rozwiązanie komputerowe, np. w postaci programu w wybranym języku programowania. Następnie testowana jest poprawność rozwiązania komputerowego i badana jego efektywność działania na różnych danych.

5. Testowanie rozwiązania. Ten etap jest poświęcony na systematyczną weryfikację poprawności rozwiązania i testowanie jego własności, w tym zgodności ze specyfikacją.

6. Prezentacja rozwiązania. Dla otrzymanego rozwiązania należy jeszcze opracować dokumentację i pomoc dla (innego) użytkownika. Cały proces rozwiązywania problemu kończy prezentacja innym zainteresowanym osobom sposobu otrzymania rozwiązania oraz samego rozwiązania wraz z dokumentacją.

Współpracując z przedstawionymi Kontrahentami Wnioskodawca opierając się na wyżej opisanym podejściu algorytmicznym projektował/projektuje oraz tworzył/tworzy od podstaw i w całości aplikacje, bądź też rozwijał/rozwija, ulepszał/ulepsza aplikacje poprzez zwinną metodologię pracy - implementując własne części oprogramowania, wyrażone w postaci kodu napisanego w języku programowania. Kontrahenci, dla których Wnioskodawca wytwarza/-ł oprogramowania jako podwykonawca, prowadzili/prowadzą większość swoich projektów w sposób iteracyjny, w formie tzw. Sprintów trwających przez określony z góry czas pozwalających na bieżące przekazywanie końcowemu odbiorcy produktu i weryfikowanie przez niego wyników kolejnych etapów prac, a także bieżące wprowadzanie poprawek. Cykliczne wydawanie przyrostów można porównać do układanki z klocków. Dokładane są kolejne elementy, które z czasem tworzą finalny produkt. Ostateczny odbiorca otrzymuje program komputerowy w wersji skompilowanej (uruchomieniowej), tj. aplikacją wykonywalną z własnym interfejsem graficznym. Jednak każdy z przeprowadzanych Sprintów skutkuje wytworzeniem jakiegoś elementu końcowego programu komputerowego - fragmentu kodu o określonej funkcjonalności, który również może stanowić program komputerowy podlegający ochronie prawno-autorskiej (jako podprogram). W ten sposób partie kodu wytwarzanego przez Wnioskodawcę, w zależności od powierzonego zlecenia, składały się na pewne moduły, dodające określone funkcjonalności w produktach informatycznych jego Kontrahentów.

Tytułem przykładu, w ramach współpracy z X Wnioskodawca tworzył:

‒ aplikację służąca do (…);

‒ moduł (…);

‒ moduł (…);

‒ moduł (…);

‒ aplikację do (…).

Natomiast na zlecenie Y Wnioskodawca tworzył elementy, komponenty wspomnianej wyżej aplikacji webowej do zarządzania treściami w XXX, przykładowo napisał:

‒ kanał komunikacji (…);

‒ warstwę serwerową (dane oraz ich formatowanie) na potrzeby (…)

‒ tzw. endpoint-y (punktów wejścia na stronę internetową / API) na potrzeby (…).

Efektem prac Wnioskodawcy w każdym przypadku było i będzie powstanie koncepcyjnego dobra niematerialnego - oprogramowania uzewnętrznianego w postaci kodu napisanego w określonym języku programowania. Tym językiem w przypadku prac na zlecenie X najczęściej był (…) (aplikacje desktopowe) i (…) (prace nad aplikacjami mobilnymi przeznaczonymi dla urządzeń wyposażonych w system (…)). Efekt twórczości w ramach Kontraktu z Y wyrażany jest w języku (…) przy pracach po stronie serwerowej aplikacji (tzw. backend-owej) oraz (…) i (…) przy tworzeniu warstwy interfejsu użytkownika. Wykonując zadania dla XYZ Sp. z o.o, Wnioskodawca pisze programy przy użyciu języka (…) ((…) i (…)), posługuje się także (…).

Kody wytworzone przez Wnioskodawcę i implementowane do istniejącego oprogramowania stanowią logicznie uporządkowany ciąg instrukcji, przeznaczony do uzyskania za pośrednictwem sprzętu komputerowego wyniku pożądanego przez zleceniodawcę. Praca Wnioskodawcy przy pisaniu kodu nie miała i nie będzie mieć charakteru odtwórczego i nie polega na powielaniu w jego linijkach standardowych rozwiązań problemów. Oprogramowanie lub jego części, wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności gospodarczej, jest rezultatem jego własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowi utwory podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 z późn. zm., dalej zwana "ustawa o PAIPP"). W ramach Kontraktów Wnioskodawca mógł/może współpracować z innymi programistami, którzy świadczą swoje usługi dla danego Kontrahenta lub są u niego zatrudnieni, wówczas miał/ma On jednak z góry określoną rolę wytwarzając zdefiniowane i funkcjonalnie samodzielne elementy, stanowiące każdorazowo odrębne programy komputerowe, również podlegające ochronie prawnoautorskiej na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP.

Podsumowując, właścicielem ulepszanego (rozwijanego) oprogramowania był/jest Kontrahent, a Wnioskodawca dokonywał/dokonuje ulepszenia (rozwinięcia) na zlecenie Kontrahenta, za jego (i/lub jej klienta) zgodą. W wyniku rozwijania (ulepszania) i modyfikacji oprogramowania lub ich części, tworzone były/są nowe kody oraz algorytmy i powstaje nowe prawo własności intelektualnej. Podkreślić zatem trzeba, że ulepszanie i rozwijanie oprogramowania, często tego, które Wnioskodawca sam stworzył, powodowało/powoduje każdorazowo powstanie części programu komputerowego, które stają się osobnym utworem, chronionym prawem autorskim na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP. Wnioskodawca nie był więc i nie będzie właścicielem oprogramowania ulepszanego, ale czasowo właścicielem składowych (części) oprogramowania, które powoduje finalnie ulepszenie owego oprogramowania ulepszanego. Autorskie prawa majątkowe do nowego oprogramowania, które po zaimplementowaniu powoduje ulepszanie starego, są przenoszone na danego Kontrahenta według modelu opisanego w pkt 2 wyżej.

4. Proces twórczy.

Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie opiera się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmowało m.in. zbudowanie modelu i zaprojektowanie algorytmu, czynność programowania (tworzenia kodu źródłowego, będącego realizacją algorytmu) oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Działania te prowadzone były/są w sposób ułożony, metodyczny, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii), zaplanowanie prac, weryfikacja, zakończenie.

Tworzenia nowego produktu informatycznego (programu komputerowego, którego zapisem jest kod źródłowy) lub ulepszania istniejącego produktu o nową funkcjonalność (wymagającego również stworzenia w tym zakresie nowego kodu źródłowego) odbywało/odbywa się według przedstawionego wyżej podejścia do rozwiązywania problemów algorytmicznych i standardowo składało się z niżej przedstawionych etapów.

a) Etap wstępny - obejmuje konsultacje z Kontrahentem lub jego klientem (ostatecznym odbiorcą) dotyczące celów jakie mają być osiągnięte w projekcie, poznanie wizji produktu. Podczas konsultacji przedstawiane są oczekiwania co do parametrów i funkcjonalności oprogramowania (tzw. specyfikacja biznesowa), zasobów jakie mogą zostać udostępnione Wnioskodawcy, w tym celu oraz czasu, w jakim projekt ma zostać zrealizowany. Na podstawie tych informacji oraz własnej wiedzy i doświadczenia, Wnioskodawca wstępnie analizuje możliwość zrealizowania projektu, czyli stworzenia nowego oprogramowania, przy użyciu określonych zasobów. Wnioskodawca nie dysponuje standardowo gotowymi rozwiązaniami informatycznymi pozwalającymi na realizację zamówienia. Nie dysponuje np. gotowym algorytmem wyrażonym w postaci kodu, spełniającym oczekiwania ostatecznego odbiorcy (kod źródłowy musi zostać napisany od samego początku). Uzyskanie produktu informatycznego o pożądanych właściwościach uzależnione jest od szeregu czynników. W trakcie tego etapu dochodzi do ustalenia poziomu niepewności co do możliwości realizacji zamówienia przy użyciu określonych zasobów, tj. Wnioskodawca ocenia jakie jest ryzyko niepowodzenia zamówienia;

b) Etap tworzenia oprogramowania - obejmuje on wszelkie czynności faktyczne podejmowane przez Wnioskodawcę w celu realizacji zamówienia, tj. zaprojektowanie i napisanie algorytmu w języku programowania, co prowadzi do stworzenia nowego produktu lub ulepszenia dotychczasowego produktu o nowe zastosowania (nową funkcjonalność). Proces tworzenia na tym etapie najczęściej dzielił się na mniejsze cykle wydawnicze (tzw. sprinty), po których następowała prezentacja wytworzonej części oprogramowania. Nie były to w żadnym wypadku czynności odtwórcze. Wnioskodawca stawał wobec konieczności wyboru jednego spośród alternatywnych algorytmów, określania wartości różnorodnych parametrów lub samodzielnego precyzowania pewnych szczegółów implementowanych operacji. Ten etap wymagał od Wnioskodawcy podjęcia największego wysiłku intelektualnego.

c) Etap końcowy - obejmuje on zamknięcie zamówienia i podsumowanie wyników prac danego cyklu wydawniczego (sprintu) lub całego projektu. W trakcie tego etapu dochodziło do akceptacji bądź odrzucenia wyników pracy Wnioskodawcy lub ogłoszenie, że przy danym stanie zasobów nie jest możliwe stworzenie produktu odpowiadającego specyfikacji biznesowej lub dokonanie ulepszeń tego produktu o nową funkcjonalność zgodnie z oczekiwaniami. W przypadku niemożności zrealizowania zamówienia zgodnie z oczekiwaniami, rozpatrywano ewentualne zwiększenia zasobów do realizacji zadania lub zmianę charakteru wykorzystanych zasobów lub też zmniejszenie oczekiwań w stosunku do oprogramowania, które miało zostać wytworzone. W tej fazie również dochodzi - z chwilą dokonania ostatecznej akceptacji - do przeniesienia autorskich praw majątkowych do stworzonego oprogramowania.

Na potrzeby niniejszego wniosku, Wnioskodawca oświadcza, że tworzenie przez niego oprogramowania opierało/opiera się każdorazowo o dostępną aktualnie (tj. w momencie realizacji danego Kontraktu) wiedzę w dziedzinie technologii informacyjnych (IT) oraz w dziedzinie, której oprogramowanie ma służyć, a także o umiejętności Wnioskodawcy jako programisty. Z kolei projektowane i tworzone produkty (oprogramowanie komputerowe) stanowiły/stanowią produkty nowe lub ulepszone funkcjonalnie w stosunku do tych dotychczas tworzonych przez Wnioskodawcę. Do tej pory nierzadko były to rozwiązania innowacyjne na skalę światową, niedostępne do tej pory w branży (…).

Proces tworzenia oprogramowania wymaga ciągłego rozwoju, poszerzenia i aktualizowania wiedzy programistycznej, jak również z dziedziny, w której to oprogramowanie miało być wykorzystywane. Niejednokrotnie Wnioskodawca w tym celu sięgał do fachowej literatury, szkoleń oraz publikacji, czy też - jak w przypadku prac w ramach Kontraktu z X - (…).

Czynności projektowania i tworzenia oprogramowania nie miały i nie będą mieć charakteru rutynowych lub okresowych zmian, lecz stanowiły/stanowić będą systematyczny rozwój konkretnego produktu (poczynając od jego tworzenia). Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywał/nabywa, łączył/łączy, kształtował/kształtuje i wykorzystywał/wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług). W każdym przypadku Wnioskodawca wnosił i będzie wnosić swój indywidualny i twórczy wkład, wykorzystując najnowsze technologie informatyczne z zakresu wytwarzania oprogramowania. Produkty informatyczne stworzone przez Wnioskodawcę mają charakter indywidualny i są utrwalone w postaci kodu w języku programowania.

Element twórczy Wnioskodawcy w tworzeniu oprogramowania polegał/polega na pisaniu algorytmu, który znajduje odzwierciedlenie w postaci kodu źródłowego, w efekcie czego powstaje program komputerowy. Oprogramowanie wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności gospodarczej jest rezultatem jego własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP.

5. Koszty procesu twórczego.

Wytwarzanie oprogramowania to złożony proces, który ma na celu dostarczenie produktu w pełni zgodnego z oczekiwaniami Kontrahenta. Działalność Wnioskodawcy, w zależności od realizowanych projektów, mogła pokrywać wszystkie etapy tego procesu, począwszy od analizy i zdefiniowania wymagań, przez zaprojektowanie rozwiązania, jego wykonanie, testowanie, wdrożenie, szkolenia oraz dalszy rozwój. Podstawowym wyzwaniem było zrozumienie potrzeb ostatecznego odbiorcy, a więc określenie celu jaki ma spełniać program. Dopiero w oparciu o tę wiedzę Wnioskodawca ustalał sposób dojścia do zdefiniowanego celu, dobierając odpowiednie rozwiązania programistyczne oraz technologie.

Stworzenie oprogramowania na zlecenie X, które jest wykorzystywane podczas (…), wymagało wnikliwego poznania specyfiki organizacji tego typu wydarzeń (…), jak również (…). W celu zaprojektowania i zbudowania systemu dedykowanego obsłudze (…). Dogłębne poznanie zaplecza techniczno-sprzętowego i środowiska IT (…), stanowiło punkt wyjścia jakichkolwiek prac związanych z kodowaniem. Dzięki temu możliwy był dobór technologii optymalnych dla dostępnych zasobów technicznych, bieżące testowanie stworzonych rozwiązań, czy demonstracja odbiorcom.

Oprogramowanie było tworzone i rozwijane na bazie praktycznych doświadczeń związanych z jego użytkowaniem. Przebywając na danym obiekcie, Wnioskodawca mógł zweryfikować, jak użytkownik systemu (np. (…)) będzie wchodził w interakcje z jego funkcjami. Nie można przy tym pominąć udziału końcowego odbiorcy oprogramowania. Często bowiem zdarzało się, że dotychczas wytworzony fragment systemu ukazywał możliwości udoskonalenia produktu, które poprzez zwinną metodologię pracy były możliwe do wdrożenia. Obecność osób z ramienia (…) i wymiana uwag, wzajemna synergia między nimi a Wnioskodawcą, wprost przekładała się na jeszcze doskonalszą finalną wersję wytwarzanego produktu. Nieodzownym elementem procesu twórczego oprogramowania wytwarzanego w ramach Kontraktu z X była zatem praca na sprzęcie należącym do infrastruktury (…), jak również przy udziale końcowego odbiorcy oprogramowania. Taką możliwość dawała tylko fizyczna obecność w miejscu, w którym (…) się odbywa. W związku z tym, Wnioskodawca ponosił wydatki związane z podróżami służbowymi do tych destynacji, w szczególności był to zakup biletów lotniczych. Koszt zakupu biletów lotniczych został rozpoznany przez Wnioskodawcę jako koszt podatkowy w rozumieniu art. 22 u.p.d.o.f, gdyż jego poniesienie miało na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej. Wnioskodawca podkreśla jednocześnie, że bez poniesienia tych wydatków nie mógłby znaleźć się np. w południowo-zachodniej części (…) w (…), gdzie znajduje się dzielnica (…) i wszystkie obiekty (…). Tym samym Wnioskodawca nie byłby w stanie prowadzić efektywnie prac nad oprogramowaniem.

6. Ewidencja.

Wnioskodawca posiada i prowadzi począwszy od 1 stycznia 2019 roku odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zgodną z wymogami art. 30cb u.p.d.of. ewidencję, pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f, przypadających na każde wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także na monitorowanie i śledzenie efektów prac, obejmujące wydatki od początku realizacji działalności zmierzającej do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, do końca danego miesiąca kalendarzowego, poprzez narastające ujęcie wydatków w odniesieniu do poszczególnych zamówień. Prowadzone przez Wnioskodawcę ewidencje pozwalają zatem na ustalenie dochodu z tytułu przeniesienia autorskiego prawa majątkowego do programu komputerowego, wobec którego ma on zamiar zastosować preferencyjną stawkę podatkową.

7. Podsumowanie.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Wnioskodawca chciałby skorzystać z przewidzianej w art. 30ca u.p.d.o.f. preferencji IP Box w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok podatkowy 2019 oraz w następnych latach, tak długo, jak przedstawione Kontrakty były i będą - w przypadku Kontrahenta Y - realizowane.

Wnioskodawca podkreśla jednocześnie, że opisana powyżej szeroko i szczegółowo działalność, którą prowadzi w zakresie programowania jest działalnością twórczą w rozumieniu art. 5a pkt 39 u.p.d.o.f. Natomiast kwestia, czy tak opisana działalność kwalifikuje się na gruncie prawno- podatkowym jako prace rozwojowe, czy też badania naukowe objęte jest przedmiotem rozstrzygnięcia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. W kontekście powyższego należy zaznaczyć, że w rozpoznawanej sprawie, ustalenie, czy dany wytwór pracy - autorskie prawa do programu komputerowego zostały wytworzone w ramach działalności badawczo-rozwojowej, czy też nie, ma zasadnicze znaczenie dla określenia, czy Wnioskodawca ma prawo do zastosowania stawki 5% w zakresie dochodów uzyskanych ze sprzedaży tych praw. Mimo, iż instytucja indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, odnosi się głównie do regulacji z zakresu prawa podatkowego, to nie można jednak tracić z pola widzenia, że prawo podatkowe określa konsekwencje prawnopodatkowe w związku ze zdarzeniami regulowanymi przez inne dziedziny prawa. Celem zainicjowanego przez Wnioskodawcę postępowania przed Dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej jest udzielenie m.in. interpretacji, czy prowadzona przez niego działalność może zostać uznana za badawczo-rozwojową. Wynika to z faktu, iż ustawodawca posłużył się w treści art. 30ca ust. 2 u.p.d.o.f. pojęciem działalności badawczo-rozwojowej, a w art. 5a pkt 38 oraz związanych z nim punktach 39 i 40, odwołuje się do jej rozumienia w kontekście ustawy pozapodatkowej - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 lipca 2018 r. Zatem kluczowe znaczenie z punktu widzenia skutków podatkowych ma ocena charakteru prowadzonej działalności na kanwie i tej ustawy. Ze względu na bezpośrednie odwołanie się do tej ostatniej w u.p.d.o.f. i wyraźne wskazanie, że definicję tą należy rozumieć w konkretny sposób, tj. przedstawiony w ustawie - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - przedmiotowe zapisy są elementem systemu prawa podatkowego.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi na pytania sformułowane w wezwaniu:

1. Czy działalność twórcza prowadzona jest przez Pana w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań? We wniosku wskazał Pan, że „Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywał/nabywa, łączył/łączy, kształtował/kształtuje i wykorzystywał/wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, (`(...)`) w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług).”

Odpowiedź Wnioskodawcy: Tak, działalność Wnioskodawcy prowadzona jest w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystywania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

2. Czy poczynienie w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego twierdzenia: „Wnioskodawca podkreśla jednocześnie, że opisana powyżej szeroko i szczegółowo działalność, którą prowadzi w zakresie programowania jest działalnością twórczą w rozumieniu art. 5a pkt 39 u.p.d.o.f.” oznacza, że w ramach wykonywanej działalności gospodarczej prowadzi Pan badania naukowe o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1 lub 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2021 r. poz. 478)?

Odpowiedź: Nie, prowadzone przez Wnioskodawcę prace nie są badaniami naukowymi.

3. Czy sformułowanie „Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywał/nabywa, łączył/łączy, kształtował/kształtuje i wykorzystywał/wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług).” oznacza, że samodzielnie, w ramach wykonywanej bezpośrednio przez Pana działalności, której przedmiotem jest „wytwarzanie oprogramowania”, prowadzi Pan prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r., poz. 478 ze zm.)?

Odpowiedź: W ramach doprecyzowania przedstawionego opisu i odpowiedzi na wyżej podstawione pytanie, Wnioskodawca podsumowuje, iż w ramach swojej działalności nabywa, łączy oraz wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności w zakresie programowania, algorytmiki, wykorzystywania najnowszych technologii (np. .NET Core, NET Framework) oraz narzędzi informatycznych. Jednocześnie Wnioskodawca nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę w dziedzinie, w której tworzone i rozwijane przez niego oprogramowanie ma być użytkowane. Podejmowane działania służą wytwarzaniu każdorazowo zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów informatycznych - programów komputerowych. Nie są to działania rutynowe, schematyczne i odtwórcze. Wnioskodawca wyjaśnia, że cytowane sformułowanie oznacza, iż prowadzi On samodzielnie, w ramach wykonywanej bezpośrednio przez siebie działalności, której przedmiotem jest „wytwarzanie oprogramowania", prowadzi prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r., poz. 478 ze zm.).

4. Czy działalność polegająca na ulepszaniu, rozwijaniu, modyfikacji oprogramowania obejmuje rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do oprogramowania?

Odpowiedź: Nie.

5. Czy wymóg twórczości prowadzonej przez Pana działalności jest spełniony, gdy ulepsza, rozwija i modyfikuje Pan programy komputerowe?

Odpowiedź: Tak, w kontekście ulepszania, rozwoju i modyfikowania Wnioskodawca wyjaśnia, iż wymaga to od Niego napisania nowego oprogramowania, kodu stanowiącego realizację algorytmu, który dokonuje ulepszenia/rozwoju/modyfikacji dopiero po jego implementacji w pierwotnej wersji oprogramowania.

6. Czy w ramach tej działalności samodzielnie prowadził Pan albo prowadzi Pan prace, które miały inny charakter niż badania naukowe lub prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 2 i 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce? Jeśli tak, proszę wskazać jakie to działania i kiedy je Pan prowadził lub od kiedy je Pan prowadzi?

Odpowiedź: W ramach działalności zmierzającej do wytworzenia oprogramowania, o którym mowa w niniejszym wniosku Wnioskodawca nie prowadził prac mających innych charakter.

7. Czy przysługują Panu osobiste i majątkowe prawa autorskie do wytwarzanych przez Pana „programów komputerowych”?

Odpowiedź: Tak.

8. Czy sposób przenoszenia na Kontrahenta autorskich praw majątkowych do utworu każdorazowo spełnia warunki przewidziane w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności, czy przenoszenie następuje z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 tej ustawy?

Odpowiedź: Tak.

9. Czy za przeniesienie praw autorskich do programów komputerowych otrzymuje Pan odrębne wynagrodzenie, czy też wynagrodzenie to zawiera się w należnościach z tytułu świadczonych usług?

Odpowiedź: Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie, które objęte jest wynagrodzeniem z tytułu wykonywania opisanych we wniosku Kontraktów i wykonywanych na ich postawie czynności - objętych zakresem przedmiotowym. Wnioskodawca wyodrębnia jednak dla celów ewidencyjnych tę część, która przypada z tytułu honorarium za przeniesienie praw autorskich do programów komputerowych i zamierza opodatkować preferencyjną 5-proc. stawką opodatkowania tylko dochód, na który składa się to honorarium.

10. Jakiego rodzaju dochody zamierza Pan objąć preferencyjną stawką podatkową - czy są to dochody:

a) z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

b) ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

c) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi?

Odpowiedź: Wnioskodawca dokonywał i w dalszym ciągu dokonuje na mocy obowiązujących do tej pory Kontraktów z firmami Z sp. z o.o. oraz Y sp. z o.o. odpłatnego przeniesienia autorskich praw majątkowych do wytworzonego i rozwijanego oprogramowania za każdorazowo konkretnie ustaloną kwotę wynagrodzenia. Zatem dochód Wnioskodawcy z potencjalnie rozpatrywanego jako kwalifikowane prawo własności intelektualnej dobra niematerialnego - wytworzonego/rozwijanego oprogramowania, stanowi dochód ze sprzedaży tych praw własności intelektualnej i ten dochód Wnioskodawca zamierza objąć preferencyjną stawką podatkową. Jednak Wnioskodawca nie może postawić z góry w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego tezy, iż osiąga dochody ze sprzedaży prawa własności intelektualnej, które spełnia przesłanki KWALIFIKOWANEGO prawa własności intelektualnej, ponieważ to jest przedmiotem rozstrzygnięcia, oceny prawnej. Wnioskodawca zawarł własną ocenę prawną we wniosku z dnia 31 sierpnia 2021 r. i oczekuje potwierdzenia tej oceny prawnej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Wnioskodawca jednocześnie wyjaśnia, że nie osiąga dochodu z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy prawa własności intelektualnej, jak również nie osiąga dochodów z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego Wnioskodawca ma prawo, zgodnie z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f., zastosować 5% stawkę opodatkowania wobec dochodów uzyskanych począwszy od 2019 roku w ramach przedstawionych Kontraktów, w zakresie w jakim dochód ten został osiągnięty z tytułu odpłatnego przeniesienia na drugą stronę tych Kontraktów autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez Wnioskodawcę oprogramowania?

2. Czy koszty biletów lotniczych, ponoszone przez Wnioskodawcę w ramach podróży służbowych do miejsc położenia obiektów (…) związanych z (…), na potrzeby których tworzone było oprogramowanie, stanowią koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f., tj. koszty poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej?

Zdaniem Wnioskodawcy:

W zakresie pytania nr 1: Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zgodnie z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f. ma prawo zastosować 5% stawkę opodatkowania wobec dochodów uzyskanych począwszy od 1 stycznia 2019 r. w ramach przedstawionych Kontraktów, w zakresie w jakim dochód ten został osiągnięty z tytułu odpłatnego przeniesienia na drugą stronę tych Kontraktów autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez Wnioskodawcę oprogramowania.

Powyższa ocena wynika z faktu, iż prawo autorskie do oprogramowania komputerowego lub jego części wytwarzanych samodzielnie przez Wnioskodawcę (oprogramowanie) w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 u.p.d.o.f. Jak natomiast wynika z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f. podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (kwalifikowanych IP) wynosi 5% podstawy opodatkowania.

Artykuł 30ca ust. 2 u.p.d.o.f. zawiera zamknięty katalog praw własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjną stawką opodatkowania. Autorskie prawo do programu komputerowego stanowi jedno z praw własności intelektualnych wskazanych w tym artykule w ust. 2 pkt 8. Przy czym, by można było mówić o "kwalifikowanym" prawie własności intelektualnej przepis ten wymaga również by spełnione zostały dwa kryteria:

1. przedmiot ochrony jest wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz

2. prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm., dalej w skrócie: ustawa o PAIPP). Zgodnie z art. 74 ust. 1 powołanej ustawy programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, z kolei ust. 2 stanowi, że ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, nie podlegają ochronie.

Polski prawodawca nie zdefiniował w żadnym obowiązującym akcie prawnym pojęcia programu komputerowego, zatem w tym zakresie pozostaje odwołać się do dorobku doktryny i orzecznictwa. W piśmiennictwie podnosi się, że przez program komputerowy należy rozumieć zestaw instrukcji (poleceń rozkazów) adresowanych do komputera, których wykonanie przez komputer prowadzi do uzyskania określonych wyników. Podkreśla się przy tym, że nawet dokumentacja projektowa, sporządzona w języku naturalnym, może stanowić formę wyrażenia programu komputerowego, tak samo jak jego kod źródłowy (ang. source code), czy kod wynikowy (ang. object code) (D. Flisiak (red.), Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2015).

Program podlegający ochronie prawnoautorskiej musi cechować się indywidualnością i stanowić utwór oryginalny, będący wytworem procesu intelektualnego programisty i jego zdolności kreacyjnych, wynikać z działalności twórczej. Oryginalność najczęściej jest utożsamiana z cechą działalności twórczej. Działalność twórcza stanowi przejaw takiego działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiada cechę nowości, której stopień jednakże nie ma znaczenia. Powinna to jednak być nowość obiektywna, z którą mamy do czynienia, gdy utwór różni się od dóbr niematerialnych, będących częścią dorobku kulturalnego, nie zaś nowość w sensie subiektywnym, zasadzająca się na przekonaniu autora o nowości własnego dzieła (A. Niewęgłowski, M. Późniak-Niedzielska, w: System prawa prywatnego, red. Z. Radwański, t. 13: Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 9-11). Treść programu komputerowego nie może mieć jedynie charakteru pracy odtwórczej, polegającej na powielaniu w linijkach programu standardowych rozwiązań problemów. Ponadto, program komputerowy, aby spełniać cechy utworu chronionego prawem autorskim, powinien być również ustalony. Ustalenie programu komputerowego polega na jego uzewnętrznieniu w jakiejkolwiek postaci umożliwiającej jego percepcję przez osoby inne niż twórca (J. Barta, M. Czajkowska-Dąbrowska, Z. Ćwiąkalski, R. Markiewicz, E. Trapie, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2001, s. 74; J. Sieńczyło-Chlabicz, Prawo własności intelektualnej, Warszawa 2013, s. 46).

Jak wskazano w pkt 89 Objaśnień podatkowych Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX (dalej Objaśnienia): pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko (`(...)`) Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs. Z kolei w pkt 82 Objaśnień wyjaśniono, iż: „ze względu na bardzo ograniczone źródła interpretacji wobec programu komputerowego w stricte polskich aktach prawnych oraz polskiej literaturze na potrzeby preferencji IP Box warto także odnieść się do właściwych dla omawianego zagadnienia źródeł wywodzących się od organizacji ponadnarodowych i międzynarodowych, do których przynależy Polska, w szczególności Unii Europejskiej oraz OECD.

W związku z powyższym oraz z uwagi na harmonizację przesłanek ochrony programów komputerowych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (dalej: Dyrektywa 2009/24/WE) i nakaz proeuropejskiej interpretacji polskiego prawa trzeba w tym miejscu uwzględniać wnioski wynikające z prawa unijnego oraz dorobek Trybunału Sprawiedliwości UE. Zgodnie z punktem 7 preambuły Dyrektywy 2009/24/WE pojęcie „program komputerowy” obejmuje program w jakiejkolwiek formie, a także przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego, z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, iż program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie.

Jak natomiast stanowi przytoczony wyżej art. 74 ust. 2 polskiej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ochrona programów komputerowych „obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia”. Zwrot „forma wyrażenia” odzwierciedla terminologię przyjętą w polskiej wersji językowej dyrektywy 2009/24/WE. Przez „formę wyrażenia” programu należy rozumieć każdy obiektywnie postrzegalny sposób zapisu poleceń adresowanych do komputera. Jak wyjaśnił TSUE na gruncie dyrektywy 2009/24/WE, „formą wyrażenia" może być wyłącznie taka postać programu, która umożliwia albo reprodukcję „działającego” programu, albo uzyskanie tego programu w przyszłości. Przykładowo w wyroku z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie C-393/09 Bezpećnostni softwarova asociace - Svaz softwarove ochrany v. Ministerstvo kultury, TSUE wyjaśnił, iż termin „program komputerowy" obejmuje również przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego, z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych musi pozwalać na stworzenie programu komputerowego na późniejszym etapie (zob. pkt 36 wyroku).

W orzecznictwie polskich sądów powszechnych podkreśla się, że ochrona prawno-autorska uaktywnia się od momentu ustalenia czy dany produkt jest utworem w rozumieniu ustawy o PAIPP. Konsekwencją powyższych założeń jest fakt, iż cech utworu, a co za tym idzie ochrony prawno-autorskiej nie zostanie pozbawiony nawet taki program komputerowy, który nie stanowi produktu odrębnego i nie może być sprzedany oddzielnie od programów, którym służy. Specyfika dziedziny informatyki, jej dynamika rozwoju oraz złożoność poszczególnych elementów składających się na całość nie pozwala gratyfikować jedynie sztywno określonych, widocznych efektów pracy programisty bez wyraźnego polecenia takiego ich traktowania (por. wyrok Sąd Okręgowy w Łodzi z 26 marca 2014 r., sygn. I C 566/12).

W świetle powyższych konstrukcji prawnych, przewidzianych w polskiej ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, unijnej Dyrektywie 2009/24/WE oraz na gruncie doktryny i orzecznictwa, należy uznać, że efekty prac Wnioskodawcy, obejmujące algorytmy i kody źródłowe spełniają wszelkie przesłanki definicyjne programów komputerowych podlegających ochronie prawno- autorskiej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że Wnioskodawca pisząc kod każdorazowo wytwarzał dobra niematerialne charakteryzujące się oryginalnością i indywidualnością. Podejmował wysiłek umysłowy o charakterze kreacyjnym. Ponadto, efekty prac Wnioskodawcy są uzewnętrzniane w postaci kodu napisanego w danym języku programowania, np. (…), (…), (…), (…). Przedmiotem ochrony prawa autorskiego jest więc w niniejszym przypadku oprogramowanie komputerowe, które zostało wytworzone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez Niego działalności. Zdaniem Wnioskodawcy, Jego działalność można zakwalifikować do działalności badawczo-rozwojowej.

Zgodnie z art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f., działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Zgodnie z brzmieniem art. 5a pkt 39 u.p.do f , badaniami naukowymi są:

1. badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowanych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,

2. badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Natomiast, zgodnie z art. 5a pkt 40 u.p.d.o.f., pojęcie prace rozwojowe - oznacza prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Przytoczone wyżej przepisy wprowadzają kilka istotnych kryteriów, od których spełnienia uzależniona jest możliwość uznania określonych działań za działalność badawczo-rozwojową. Kryteria te powinny być spełnione łącznie, by konkretna działalność została zakwalifikowana do działalności badawczo- rozwojowej.

Zgodnie z tymi kryteriami, działalność badawczo-rozwojowa powinna:

1. obejmować badania naukowe lub prace rozwojowe,

2. mieć twórczy charakter,

3. być podejmowana w sposób systematyczny, oraz

4. być podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę polega na tworzeniu i rozwoju nowego oprogramowania komputerowego w odpowiedzi na zapotrzebowanie jego Kontrahentów lub ich klientów. Sprostanie wymogom zleceniodawców wymaga nieustannego pogłębiania wiedzy, rozwijania umiejętności w dziedzinie programowania oraz wykorzystania nowoczesnych narzędzi informatycznych. Wykorzystując te zasoby w praktyce Wnioskodawca podejmuje kreacyjny wysiłek intelektualny, którego efektem jest każdorazowo nowe lub ulepszone w skali jego przedsiębiorstwa, a nierzadko również w skali światowej, oprogramowanie komputerowe. Trzeba podkreślić, że nie były i nie będą to prace rutynowe, schematyczne. Wnioskodawca nie podejmował i nie będzie podejmować prac odtwórczych, polegających na powielaniu w linijkach kodu standardowych rozwiązań problemów. Miał i będzie mieć swobodę w wyborze określonych koncepcji.

Dlatego działania polegające na tworzeniu opisanego oprogramowania komputerowego stanowią prace rozwojowe w rozumieniu cytowanych wyżej przepisów prawa podatkowego i powiązanych z nim regulacji ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Polegają one bowiem na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, ekonometrycznych, matematycznych i statystycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych i ulepszonych rozwiązań, nieistniejących dotychczas na rynku, a będących odpowiedzią na zapotrzebowanie jego uczestników. Charakter pracy Wnioskodawcy w obszarze rozwoju i ulepszania algorytmów w swej naturze jest procesem twórczym, gdyż każde jego zadanie lub problem można rozwiązać na wiele różnych sposobów, przy wykorzystaniu wielu dostępnych narzędzi. Wybór, dostosowanie oraz ulepszenie już istniejących rozwiązań zależy tylko i wyłącznie od jego wiedzy, doświadczenia oraz wyobraźni.

Wnioskodawca działał/działa w sposób systematyczny, rozwiązując problemy algorytmiczne. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego odpowiadał/odpowiada m.in. za analizę wymagań (cele), zaprojektowanie rozwiązania oraz jego zbudowanie. Pracując każdorazowo nad danym programem Wnioskodawca rozwijał/rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności w zaawansowanej dziedzinie algorytmiki, programowania, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępne aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług) w postaci nowego oprogramowania. Działania Wnioskodawcy polegające na rozwijaniu i ulepszaniu oprogramowania, każdorazowo zmierzały do poprawy użyteczności oraz funkcjonalności tego oprogramowania. Uwzględniając powyższe, należy stwierdzić, że podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu i ulepszaniu oprogramowania komputerowego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f.

Wobec powyższego, autorskie prawo do oprogramowania komputerowego wytwarzanego i rozwijanego (ulepszane) przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisie stanu faktycznego wskazano, iż Wnioskodawca realizując zobowiązania wynikające z zawartych Kontraktów otrzymywał/otrzymuje wynagrodzenie, na podstawie wystawianych przez siebie faktur VAT. Wnioskodawca jednocześnie przenosił/przenosi na swoich Kontrahentów autorskie prawa majątkowe do wytworzonego wtoku świadczonych usług oprogramowania. Niewątpliwie Wnioskodawca otrzymywał i będzie otrzymywać wynagrodzenie, którym jest honorarium za przeniesienie autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez siebie oprogramowania. Skoro przeniesienie własności tych praw następowało odpłatnie, to tym samym Wnioskodawca osiągał i będzie osiągać dochód ze sprzedaży autorskich praw majątkowych do programów komputerowych.

Reasumując:

1. Wnioskodawca w ramach własnej działalności badawczo-rozwojowej wytwarzał/wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci autorskich praw do programów komputerowych, które podlegają ochronie według przepisów prawa polskiego,

2. Wnioskodawca osiągał/osiąga dochód ze sprzedaży tych kwalifikowanych praw własności intelektualnej,

3. Wnioskodawca prowadzi ewidencję, o której mowa w art. 30cb ust. 2 u.p.d.o.f.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskiwany z odpłatnego zbycia kwalifikowanych praw własności intelektualnej, tj. majątkowych praw autorskich do programów komputerowych tworzonych przez Niego w odpowiedzi na zapotrzebowanie Kontrahentów, z którymi Wnioskodawca zawarł przedstawione Kontrakty, należy uznać za dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 u.p.d.o.f. To oznacza, że Wnioskodawca ma prawo wobec tych dochodów zastosować preferencyjną 5-proc. stawką opodatkowania.

W zakresie pytania nr 2: Wnioskodawca stoi na stanowisku, że koszty biletów lotniczych, ponoszone w ramach podróży służbowych do miejsc położenia obiektów (…) związanych z (…), na potrzeby których tworzone było oprogramowanie, stanowią koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f., tj. koszty poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f. „wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru: [(a+b) x 1,3]/ (a+b+c+d) w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a. prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego,

c. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego,

d. nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej."

Zgodnie zaś z treścią art. 30ca ust. 5 u.p.d.o.f. „do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami”.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, koszty nabycia biletów lotniczych ponoszone były na etapie prac twórczych, prowadzonych na postawie Kontraktów, w ramach których Wnioskodawca - zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w odpowiedzi na pytanie nr 1 - uzyskiwał dochód ze sprzedaży kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Wyjaśniono również, że proces tworzenia oprogramowania spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej.

Jednym z istotniejszych etapów tego procesu była analiza i zdefiniowanie oczekiwań odbiorcy, finalnego użytkownika oprogramowania. Wymagało to ścisłej współpracy i bieżącej wymiany spostrzeżeń. To jeden z powodów, dla których Wnioskodawca wytwarzając oprogramowanie w ramach Kontraktu z X czasowo wyjeżdżał do zagranicznych miast, w których odbywają się (…). To umożliwiało nie tylko lepszy kontakt z (…), ale również przyczyniało się do zdobycia praktycznej wiedzy w zakresie przebiegu (…). W tym aspekcie kluczowe znaczenie miał dostęp do infrastruktury technicznej danego obiektu. Bez pracy na tym sprzęcie nie byłoby możliwe w ogóle wytworzenie oprogramowania. Trzeba zauważyć, że przedmiotowe oprogramowanie nie było tworzone z myślą o popularnych urządzeniach, typu laptop, smartofon, ale jest wykorzystywane przez komputery i powiązane z nimi specjalistyczne urządzenia, dostępne tylko na danym obiekcie.

Należy więc uznać, że poniesione wydatki na podróże służbowe, a tym zwłaszcza bilety lotnicze, były nierozerwanie i funkcjonalnie związane z procesem twórczym, w wyniku którego powstawały kwalifikowane IP. Tym samym koszt biletów lotniczych należy uznać za koszt faktycznie poniesiony przez Wnioskodawcę na prowadzoną bezpośrednio przez Niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, którego wartość alokowana jest do litery „a" wskaźnika nexus. Takie podejście znajduje uzasadnienie w Objaśnieniach podatkowych Ministerstwa Finansów z 15 lipca 2019 r., odwołujących się do Raportu OECD BEPS. Jak bowiem zaznaczono w pkt 118: „Zgodnie z wyjaśnieniami OECD w akapicie 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są, lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych IP”. Również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wielokrotnie aprobował stanowisko, według którego wydatki na podróże do docelowego odbiorcy oprogramowania należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez Niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tytułem przykładu w interpretacji indywidualnej z dnia 30 grudnia 2020 nr 0113-KDIPT2- 3.4011.765.2020.2.GG.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm., dalej: „updof”), ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

‒ prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do art. 5b ust. 1 updof, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Ustawodawca w art. 5a pkt 38 updof wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej, zgodnie z którą przez działalność badawczo-rozwojową rozumieć należy działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 5a pkt 39 updof, ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych – oznacza to:

a) badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r. poz. 478 i 619),

b) badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 updof wskazano, że oznaczają one prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, badania naukowe są działalnością obejmującą:

1. badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2. badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy: prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193 ze zm.), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb. Ustawa ta wprowadziła do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych korzystne rozwiązanie podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej (tzw. IP BOX, Innovation Box).

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 updof – podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 updof, kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1. patent,

2. prawo ochronne na wzór użytkowy,

3. prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,

4. prawo z rejestracji topografii układu scalonego,

5. dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,

6. prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,

7. wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r., poz. 213),

8. autorskie prawo do programu komputerowego

‒ podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym (art. 30ca ust. 3 updof).

Stosownie z kolei do treści art. 30ca ust. 4 updof, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

[(a+b) x 1,3] / a+b+c+d

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a - prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d - nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami (art. 30ca ust. 5 updof).

Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 updof, dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1. z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2. ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3. z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4. z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Zgodnie bowiem z art. 30cb ust. 1 updof, podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

1. wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;

2. prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

3. wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;

4. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;

5. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.

Na podstawie art. 30cb ust. 2 updof, podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.

Należy wskazać, że powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.

Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży produktu lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.

Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.

Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) jest prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Podatnik ma możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik może skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).

Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1062).

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych – ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Przez działalność badawczo-rozwojową, stosownie do art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rozumie się działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Jak wskazał w opisie sprawy Wnioskodawca, prowadzona przez niego działalność związana z wytwarzaniem i rozwijaniem/ulepszaniem programów komputerowych jest działalnością twórczą obejmującą prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Przedmiotowa działalność podejmowana jest w sposób systematyczny, tj. ułożony i metodyczny, a jej celem jest zwiększanie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystywanie do tworzenia nowych zastosowań. W związku z powyższym należy stwierdzić, że prowadzona przez niego działalność jest działalnością badawczo-rozwojową w rozumieniu powołanego wcześniej art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podatnicy, którzy zamierzają opodatkować kwalifikowane dochody z kwalifikowanych IP stawką 5%, mają obowiązek prowadzenia wyodrębnionej ewidencji dla wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem tych dochodów. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.

Stosownie do art. 30cb ust. 3 updof, w przypadku, gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 11 updof, podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).

Od 1 stycznia 2019 r. Wnioskodawca prowadzi na bieżąco odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów Ewidencję, zgodną z wymogami art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ewidencja umożliwia ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy, przypadających na każde wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe w kontekście cytowanych wyżej przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że uzyskany przez Wnioskodawcę dochód z tytułu odpłatnego przeniesienia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej do wytworzonego oprogramowania komputerowego w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności badawczo-rozwojowej, stanowiącego utwór prawnie chroniony, kwalifikuje się do dochodów z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

To oznacza, że Wnioskodawca może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów z tego tytułu według stawki 5% w zeznaniu rocznym za rok 2019 i za lata następne, jeżeli rzeczywisty stan faktyczny nie ulegnie zmianie.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia uznania wydatków ponoszonych na bilety lotnicze, w ramach podróży służbowych do miejsc położenia obiektów (…) związanych z (…), na potrzeby których tworzone było oprogramowanie, za koszty prowadzonej bezpośrednio przez Niego działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

‒ wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,

‒ kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz

‒ dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym Wnioskodawca powinien również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty poniesione faktycznie przez podatnika, uwzględniane pod literą „a” we wzorze na wyliczenie wskaźnika, przez który przemnażany jest dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągnięty w roku podatkowym, to koszty związane z prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, a nie koszty działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 26e ww. ustawy, zawężone do tzw. kosztów kwalifikowanych.

Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.

Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

‒ dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i

‒ wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:

‒ dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz

‒ wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na bilety lotnicze w ramach podróży służbowych związanych z tworzeniem oprogramowania mogą stanowić koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą praw.