0112-KDIL2-2.4011.704.2021.4.WS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 sierpnia 2021 r. (data wpływu 12 sierpnia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 sierpnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek – uzupełniony pismem z 20 października 2021 r. (data wpływu 20 października 2021 r.) – o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

(…) (dalej: „Wnioskodawca” lub „Podatnik”), jako osoba fizyczna, podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Rzeczypospolitej Polsce, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, dalej: „ustawa o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)”).

Wnioskodawca nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o PIT, nie jest także przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 162, dalej: „ustawa – Prawo przedsiębiorców”), w tym nie posiada zarejestrowanej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej)) jednoosobowej działalności gospodarczej.

Zarządzając swoim majątkiem prywatnym, kierując się zasadami gospodarności, Wnioskodawca wynajmuje nieruchomość wchodzącą w skład tego majątku, osiągając z tego tytułu przychody ze źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT (tzw. najem prywatny). Wnioskodawca wynajmuje nieruchomość jednemu kontrahentowi (i z tego tytułu uzyskuje przychody, o których mowa powyżej), a także ponosi wydatki, takie jak zakup towarów i usług w celu utrzymania odpowiedniego standardu wynajmowanej nieruchomości (koszty uzyskania przychodu).

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług), ze względu na treść art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 685, dalej: „ustawa o VAT”). Zgodnie z tym przepisem działalność gospodarcza obejmuje czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Najem prywatny w swej istocie polega na wykorzystywaniu towarów (nieruchomości) w sposób ciągły (w dłuższej perspektywie czasowej) dla celów zarobkowych. Z tego względu, dokonując opisanych czynności, Wnioskodawca jest podatnikiem VAT.

W celu rozbudowania nieruchomości będącej przedmiotem najmu Podatnik zawarł z kontrahentem umowę o świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (dalej: „Usługa”). Usługa rozliczona zostanie na podstawie faktury VAT. Płatność za nabytą Usługę rozłożono na kilka transz. W przypadku każdej transzy kwota należności przekracza kwotę 15 000 zł. Na dzień składania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej uiszczono należność wynikającą z pierwszej transzy.

Kontrahent Wnioskodawcy prowadzi działalność gospodarczą jedynie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mając w tym państwie siedzibę. Wnioskodawca nie posiada ani rachunku rozliczeniowego, o którym mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 1896, dalej: „ustawa – Prawo bankowe”), ani imiennego rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej otwartego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, prowadzonego w walucie polskiej. Wynika to z faktu, że w obecnym stanie prawnym rachunki rozliczeniowe, stosownie do art. 49 ust. 2 pkt 3 ustawy – Prawo bankowe, mogą być prowadzone wyłącznie dla takich osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą na własny rachunek, w tym dla osób będących przedsiębiorcami. Wnioskodawca wielokrotnie podejmował próbę założenia rachunku rozliczeniowego, jednak ze względu na treść powołanego wyżej przepisu spotkał się z odmową ze strony banków, których praktyką jest prowadzenie rachunku rozliczeniowego jedynie dla takich osób fizycznych, które są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców (Wnioskodawca nie jest taką osobą).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w zaistniałym stanie faktycznym czynny podatnik VAT, nieprowadzący pozarolniczej działalności gospodarczej, nieposiadający w aktualnym stanie prawnym możliwości założenia rachunku rozliczeniowego, jest obowiązany, dokonując płatności za Usługę, do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT?

2. W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1 – czy w zaistniałym stanie faktycznym, w przypadku dokonania płatności z naruszeniem art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, może zostać nałożona na Wnioskodawcę kara w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego, o którym mowa w art. 108a ust. 7 ustawy o VAT, a Wnioskodawca może zostać uznany za solidarnie odpowiedzialnego wraz z kontrahentem za rozliczenie VAT z tytułu tej transakcji, na podstawie art. 105a ust. 1 ustawy o VAT?

3. W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1 – czy w zaistniałym stanie faktycznym, w przypadku dokonania płatności z naruszeniem art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, do określenia wysokości kosztów uzyskania przychodu Wnioskodawcy znajdzie zastosowanie art. 22p ustawy o PIT?

W zakresie pytania nr 1 – (…) listopada 2021 r. wydana została interpretacja indywidualna nr (…), w której potwierdzono, że Wnioskodawca jest zobowiązany – dokonując płatności za Usługę – do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z tym – przedmiotem tej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 3 dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Ponadto w odniesieniu do pytania nr 2, dotyczącego podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3.

W razie uznania, że odpowiedź na pierwsze pytanie powinna być jednak twierdząca, tj. że Podatnik jest obowiązany, dokonując płatności za Usługę, do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku dokonania płatności z naruszeniem art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, do określenia wysokości kosztów uzyskania przychodu Wnioskodawcy nie znajdzie zastosowania art. 22p ustawy o PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy opisany stan faktyczny nie koresponduje z hipotezą wskazanego przepisu ustawy o PIT. Znajduje on bowiem zastosowanie jedynie do podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 22p ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców: pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności”, zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.

Art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców stanowi natomiast, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku, gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Powyżej przytoczone przepisy wiążą sankcję niezaliczenia do kosztów uzyskania przychodów określonych kosztów z niedopełnieniem przez konkretny podmiot konkretnych obowiązków w konkretnej sytuacji. W przypadku uznania, że odpowiedź na pierwsze pytanie powinna być twierdząca, spełniona jest przesłanka niedopełnienia obowiązku. Prawidłowa wykładnia tego przepisu wymaga jednak również weryfikacji podmiotu dokonującego czynności oraz sytuacji, w jakiej się on znajduje.

Podmiot, do którego znajduje zastosowanie art. 22p ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, jest przedsiębiorcą, podmiotem prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą. Na potrzeby ustawy o PIT działalność ta została zdefiniowana (art. 5a pkt 6 ustawy o PIT) jako działalność zarobkowa:

a) wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa,

b) polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1,2 i 4-9.

W zaistniałym stanie faktycznym Wnioskodawca osiąga przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT. Nie jest to pozarolnicza działalność gospodarcza. Z tego względu, w ocenie Podatnika, Wnioskodawca nie jest podmiotem, w stosunku do którego można zastosować art. 22p ustawy o PIT.

Ponadto, skorzystanie przez organy podatkowe z normy sankcjonującej jest uzależnione od niedopełnienia obowiązków w przypadku transakcji określonej w art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców. Przepis ten dotyczy zaś transakcji związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, pomiędzy przedsiębiorcami, o wartości transakcji powyżej 15 000 zł. Nie ulega wątpliwości, że w zaistniałym stanie faktycznym transakcja nie jest dokonywana pomiędzy przedsiębiorcami, gdyż Wnioskodawca nie jest przedsiębiorcą, a zatem nie jest to transakcja, określona w art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców.

Podobne stanowisko zaprezentowano w Objaśnieniach opublikowanych na stronie Ministerstwa Finansów: wpływ MPP na koszty uzyskania przychodu, Podatnicy podatków dochodowych (w przypadku osób fizycznych – prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą), nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części (w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów zwiększają wysokość przychodów), w jakiej płatność dotycząca faktury, mimo obowiązku zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, została dokonana w inny sposób.

Mając na uwadze powyższe, w razie uznania, że Podatnik jest obowiązany, dokonując płatności za usługę, do zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku dokonania płatności z naruszeniem art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, do określenia wysokości kosztów uzyskania przychody Wnioskodawcy nie znajdzie zastosowania art. 22p ustawy o PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22p ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.): podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców:

1. została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub

2. została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, lub

3. pomimo zawarcia na fakturze wyrazów „mechanizm podzielonej płatności” zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy.

Stosownie do art. 22p ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem ust. 1, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą w tej części:

1. zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo

2. w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększają przychody

– w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

W myśl art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162): dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Odnosząc się zatem do przedstawionych przepisów, w pierwszej kolejności należy wskazać, że art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się do tych transakcji, których drugą stroną jest inny przedsiębiorca, co wynika wprost z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Chodzi tu zatem o umowę zawieraną między przedsiębiorcami wykonującymi działalność gospodarczą.

Tymczasem z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest także przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców, w tym nie posiada zarejestrowanej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) jednoosobowej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wynajmuje nieruchomość wchodzącą w skład jego majątku prywatnego, osiągając z tego tytułu przychody ze źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tzw. najem prywatny).

W związku z tym należy wskazać, że przepisy art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mają zastosowania w tej sprawie, z uwagi na to że jedna ze stron transakcji (Wnioskodawca) jest podmiotem niebędącym przedsiębiorcą.

Reasumując – w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym do określenia wysokości kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy nie ma zastosowania art. 22p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.