0113-KDIPT2-2.4011.504.2021.3.AKR

st1\:*{behavior:url(#ieooui) } /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standardowy; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Cambria","serif";}

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2021 r. (data wpływu 30 kwietnia 2021 r.), uzupełnionym pismem (data wpływu 5 sierpnia 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania zasądzonego zadośćuczynienia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2021 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania zasądzonego zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 27 lipca 2021 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.504.2021.1.AKR, wezwano Wnioskodawcę na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 27 lipca 2021 r. i doręczono w dniu 29 lipca 2021 r. W dniu 5 sierpnia 2021 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny**:**

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w … z dnia 19 grudnia 2019 r., sygn. akt …/17, zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz Wnioskodawcy między innymi kwotę … tytułem zadośćuczynienia otrzymanego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i dotyczącego korzyści tytułem utraconego zysku wraz z ustawowymi odsetkami licząc od daty uprawomocnienia się wyroku. Kwota ta dotyczyła zadośćuczynienia tytułem niesłusznego tymczasowego aresztowania. Podstawę prawną stanowi przepis art. 552 § 4 Kpk, z zastosowaniem art. 361 § 1 Kc. Wyjaśniając związek otrzymanego zadośćuczynienia w kwocie … z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawca stwierdził, że to jest odszkodowanie, które rekompensuje każdy uszczerbek w mieniu Wnioskodawcy pozostający w związku przyczynowym z Jego niewątpliwie niesłusznym tymczasowym aresztowaniem, zarówno w zakresie poniesionej straty, jak i utraconych korzyści. Szkoda wynikająca z niesłusznego aresztowania jest różnicą w stanie majątkowym, jaki by istniał gdyby poszkodowanego nie pozbawiono wolności, a stanem rzeczywistym w chwili odzyskania wolności. Rozumienie pojęcia stan majątkowy odnosi się nie tylko do stanu rzeczywiście utraconych aktywów majątku trwałego lecz również strat finansowych, odsetek dodatkowych utraconych zysków, a także strat wynikających z niedysponowanymi potencjalnymi dochodami, kosztami przyspieszonych zapłat zobowiązań. Tymczasowe aresztowanie zastosowane wobec Wnioskodawcy było niewątpliwie niesłuszne, o czym świadczy Jego uniewinnienie od wszystkich zarzuconych Mu czynów przez Sąd Rejonowy w …. Ustalając kwotę zadośćuczynienia Sąd oparł się na takich okolicznościach jak: długość trwania niesłusznego tymczasowego aresztowania, sposób i okoliczności zatrzymania, traktowanie w zakładzie karnym, fakt, że Wnioskodawca został oderwany od środowiska rodzinnego, spotkanie się z ostracyzmem w środowisku lokalnym, pogorszenie się stanu zdrowia, wpływ na psychikę, problemy rodzinne. Zadośćuczynienie pieniężne Wnioskodawca otrzymał na swój rachunek bankowy w styczniu 2020 r.

Zasadniczym elementem poniesionej przez Wnioskodawcę szkody majątkowej jest utracony zarobek. Wnioskodawca nie mógł wykonywać pracy w czasie swego pobytu w areszcie, a nadto nie mógł do niej powrócić niezwłocznie po uchyleniu środka zapobiegawczego. Zgodnie z praktyką organów podatkowych otrzymane odszkodowanie w części tak uznanej lucrum cessans stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z ostrożności Wnioskodawca w związku z tym obowiązkiem obliczył podatek dochodowy od kwoty odszkodowania i wykazał ten podatek w zeznaniu podatkowym, które złożył 26 kwietnia 2021 r. do Urzędu Skarbowego w ….

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy Wnioskodawca ma prawo zastosować zwolnienie przedmiotowe w związku z zadośćuczynieniem otrzymanym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i dotyczącym korzyści tytułem utraconego zysku wraz z ustawowymi odsetkami licząc od daty uprawomocnienia się wyroku, powołując się na wykładnię art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi odpowiedź na pytanie w części dotyczącej zadośćuczynienia, natomiast w zakresie ustawowych odsetek zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej również jako u.p.d.o.f.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r., wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie o sygn. akt II FSK 1038/17 odnoszącej się do podatku od odszkodowania związanego z niesłusznym aresztowaniem wskazał, że należy uznać, że domaganie się przez Państwo korzyści wynikających z własnego, bezprawnego działania polegającego na niewątpliwie niesłusznym aresztowaniu, narusza zasadę demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej - sformułowaną w art. 2 Konstytucji RP.

Oczywista niestosowność pobierania podatku od tego rodzaju kompensacji wynika także z innych przepisów Konstytucji RP. Można zatem uznać, że w tak precedensowej i budzącej silne emocje społeczne sprawie jak Wnioskodawcy, mimo iż przepisy prawa wskazują na możność opodatkowania, to konstytucyjne zasady wprost to uniemożliwiają. Problem objęty wnioskiem jest problemem, którym wielokrotnie zajmowały się organy podatkowe i sądy administracyjne. W ocenie Wnioskodawcy, problem ten został jednak ostatecznie i kategorycznie rozwiązany przez Naczelny Sąd Administracyjny w najnowszym wyroku z dnia 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 1038/17.

Naczelny Sąd Administracyjny, rozpatrując sprawę niemalże identyczną jak sprawa Wnioskodawcy, uznał słusznie, że odszkodowanie przyznawane na podstawie art. 552 § 4 Kpk, w tym w zakresie odszkodowania z tytułu utraconych zarobków w związku z niewątpliwie niesłusznym tymczasowym aresztowaniem, podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f.

W ocenie Wnioskodawcy, odszkodowanie zasądzone Mu na podstawie art. 552 § 4 Kpk, w zakresie obejmującym odszkodowanie z tytułu utraconego zarobku stanowi właśnie „inne odszkodowanie otrzymane na podstawie wyroku”, o którym mowa w przywołanym art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. Powyższe stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zostało w całości zaaprobowane w Piśmie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 października 2019 r., stanowiącym indywidualną interpretację podatkową, o znaku: ITPB2/4511-201/16-2/19-S/ENB, w którym podniesiono, że „skoro ustalanie wysokości odszkodowania za niesłuszne tymczasowe aresztowanie nie jest prostą pochodną utraconych zarobków a ponadto okoliczność, że sąd powszechny określił jego wysokość na zasadzie ustalenia utraconych zarobków, pozostaje bez znaczenia dla wykładni art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy, uznać należy, że otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie wyroku sądu odszkodowanie z tytułu utraty wynagrodzenia, spowodowanej bezprawnym aresztowaniem korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie tego przepisu. Skoro bowiem jest to odszkodowanie przyznane na podstawie wyroku sądu, dotyczące wynagrodzenia szkody związanej z niezgodnym z prawem działaniem organu władzy publicznej, to niezależnie od tego, że jego wysokość została skalkulowana w oparciu o utracone wynagrodzenie, uznać należy że zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia przedmiotowego”.

Precedensem w sprawie Wnioskodawcy jest nieharmonijność w prawie stanowiącym, odnośnie hierarchii aktów prawnych w Polsce.

Akty prawne powszechnie obowiązujące skierowane są do adresata generalnego, a więc osób nieokreślonych imiennie.

Obowiązująca w Polsce hierarcha aktów prawnych przedstawia się następująco:

1. Konstytucja
2. Ratyfikowane umowy międzynarodowe
3. Ustawy
4. Rozporządzenia
5. Rozporządzenia z mocą ustawy
6. Akty prawa miejscowego.

Akty prawa wewnętrznie obowiązujące dotyczą z kolei jedynie ograniczonego kręgu adresatów. Obowiązkiem ich przestrzegania objęte są wyłącznie osoby podlegające konkretnemu stosunkowi zależności organizacyjnej, jak ma to miejsce m.in. w przypadku stosunku służbowego na linii pracodawca-pracownik. Podstawową zasadą obowiązującą przy rozpatrywaniu hierarchii aktów prawnych jest fakt, iż każdy akt niższego rzędu musi być zgodny z aktem rzędu wyższego.

Według Wnioskodawcy, kwota odszkodowania, przyznana na rzecz Wnioskodawcy, na podstawie art. 552 § 4 Kpk za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie, w tym także w zakresie odszkodowania z tytułu utraconego zarobku, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043), z wyjątkiem:

a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast w przypadku gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie (zadośćuczynienie) takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, z wyjątkiem odszkodowań (zadośćuczynień) wymienionych w lit. a) i b) przytoczonego przepisu.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Występujące w ww. przepisie sformułowanie „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia" należy rozumieć jako te odszkodowania czy też zadośćuczynienia, których wprost nie wymieniono w katalogu zwolnień podatkowych. Będą to przede wszystkim odszkodowania lub zadośćuczynienia inne niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Z treści wniosku wynika, że wyrokiem Sądu Apelacyjnego w … z dnia 19 grudnia 2019 r., zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz Wnioskodawcy m.in. kwotę … tytułem zadośćuczynienia otrzymanego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i dotyczącego korzyści tytułem utraconego zysku wraz z ustawowymi odsetkami licząc od daty uprawomocnienia się wyroku. Kwota ta dotyczyła zadośćuczynienia tytułem niesłusznego tymczasowego aresztowania. Podstawę prawną stanowi przepis art. 552 § 4 Kpk, z zastosowaniem art. 361 § 1 Kc. Szkoda wynikająca z niesłusznego aresztowania jest różnicą w stanie majątkowym, jaki by istniał gdyby poszkodowanego nie pozbawiono wolności a stanem rzeczywistym w chwili odzyskania wolności. Rozumienie pojęcia stan majątkowy odnosi się nie tylko do stanu rzeczywiście utraconych aktywów majątku trwałego lecz również strat finansowych, odsetek dodatkowych utraconych zysków, a także strat wynikających z niedysponowanymi potencjalnymi dochodami, kosztami przyspieszonych zapłat zobowiązań. Wnioskodawca podkreślił, że tymczasowe aresztowanie zastosowane wobec Niego było niewątpliwie niesłuszne, o czym świadczy Jego uniewinnienie od wszystkich zarzuconych Mu czynów przez Sąd Rejonowy. Ustalając kwotę zadośćuczynienia Sąd oparł się na takich okolicznościach jak: długość trwania niesłusznego tymczasowego aresztowania, sposób i okoliczności zatrzymania, traktowanie w zakładzie karnym, fakt, że Wnioskodawca został oderwany od środowiska rodzinnego, spotkanie się z ostracyzmem w środowisku lokalnym, pogorszenie się stanu zdrowia, wpływ na psychikę, problemy rodzinne. Zadośćuczynienie pieniężne Wnioskodawca otrzymał na swój rachunek bankowy w styczniu 2020 r. Zasadniczym elementem poniesionej przez Wnioskodawcę szkody majątkowej jest utracony zarobek. Wnioskodawca nie mógł wykonywać pracy w czasie swego pobytu w areszcie, a nadto nie mógł do niej powrócić niezwłocznie po uchyleniu środka zapobiegawczego. Wnioskodawca obliczył podatek dochodowy od kwoty odszkodowania i wykazał ten podatek w zeznaniu podatkowym, które złożył 26 kwietnia 2021 r. do Urzędu Skarbowego.

Na podstawie art. 552 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 534, z późn. zm.), oskarżonemu, który w wyniku wznowienia postępowania, kasacji lub skargi nadzwyczajnej został uniewinniony lub skazany na łagodniejszą karę, służy od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonania względem niego w całości lub w części kary, której nie powinien był ponieść.

Przepis § 1 stosuje się także, jeżeli po uchyleniu skazującego orzeczenia postępowanie umorzono wskutek okoliczności, których nie uwzględniono we wcześniejszym postępowaniu (art. 552 § 2 ww. ustawy).

Stosownie do art. 552 § 3 ww. ustawy prawo do odszkodowania i zadośćuczynienia powstaje również w związku z zastosowaniem środka zabezpieczającego w warunkach określonych w § 1 i 2.

Zgodnie natomiast z art. 552 § 4 ww. ustawy odszkodowanie i zadośćuczynienie przysługuje również w wypadku niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania lub zatrzymania.

Na podstawie art. 361 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.) zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Stosownie do art. 361 § 2 ww. ustawy w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron (art. 362 ww. ustawy).

Wobec dyspozycji wyżej powołanych przepisów nie sposób uznać, że przewidują one w jaki sposób należy ustalić wysokość odszkodowania (zadośćuczynienia) lub wskazują wysokość tego odszkodowania (zadośćuczynienia). Przepisy te zakreślają jedynie kryteria, którymi należy kierować się przy naprawianiu szkody, innymi słowy określają ogólne ramy odpowiedzialności odszkodowawczej. Nie sposób zatem przyjąć, że powołane regulacje spełniają wymóg, wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, określenia wprost wysokości lub zasady ustalania odszkodowania.

W sytuacji zatem gdy wysokość lub zasady ustalania przedmiotowego zadośćuczynienia nie wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw i zostało ono przyznane Wnioskodawcy w wysokości jedynie oszacowanej przez Sąd - nie znajduje zastosowania zwolnienie z opodatkowania określone w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Punktem wyjścia wykładni art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy jest natomiast podział odszkodowania na odszkodowanie za rzeczywiste straty (damnum emergens) i odszkodowanie za utracone korzyści (lucrum cessans). Za stratę uważa się każde pogorszenie się sytuacji majątkowej (zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów) poszkodowanego, w wyniku czego poszkodowany staje się uboższy, niż był przed doznaniem szkody. Chodzi w tym przypadku o rzeczywisty uszczerbek w majątku należącym do poszkodowanego spowodowany zniszczeniem, utratą lub uszkodzeniem określonych składników majątkowych albo obniżeniem ich wartości, a także powstanie nowych zobowiązań albo ich zwiększenie. Z kolei szkoda związana z utraconymi korzyściami (lucrum cessans) polega na tym, że majątek poszkodowanego nie wzrósł tak, jakby się stało, gdyby nie nastąpiło zdarzenie, z którym połączona jest czyjaś odpowiedzialność. Szkodą jest więc to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego szkodę.

Zakres zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje zatem tylko te odszkodowania lub zadośćuczynienia, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, które nie zostały otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub nie dotyczyły korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono, czyli tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą stanowiącą poniesienie straty. Przy tym, chodzi tu zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W doktrynie i judykaturze powszechnym jest wiązanie pojęcia odszkodowania jedynie z uszczerbkiem majątkowym, natomiast pojęcia zadośćuczynienia z doznaną krzywdą (uszczerbkiem niematerialnym).

Z argumentacji Naczelnego Sądu Administracyjnego zawartej w wyroku z dnia 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 1038/17, wynika, że ustalanie wysokości odszkodowania za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie nie jest prostą pochodną utraconych zarobków. Dlatego też zastosowanie do tego rodzaju odszkodowania przesłanki negatywnej, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest prawidłowe. Podatnik uzyskuje „bowiem odszkodowanie z tytułu niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania, a to, że sąd powszechny określił jego wysokość na zasadzie ustalenia utraconych zarobków, pozostaje bez znaczenia dla wykładni omawianego przepisu prawa podatkowego”. Oszacowanie szkody w oparciu o utracony zarobek prowadzi do ustalenia „szkody rzeczywistej”, a nie dodatkowych korzyści. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sytuacji, w której państwo pobierałoby daninę od odszkodowania należnego obywatelowi, którego samo skrzywdziło.

Jak zauważył bowiem NSA „domaganie się przez Państwo korzyści wynikających z własnego, bezprawnego działania polegającego na niewątpliwie niesłusznym aresztowaniu, narusza zasadę demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej - sformułowaną w art. 2 Konstytucji RP. Tym bardziej, że zgodnie z art. 41 ust. 5 Konstytucji RP, każdy bezprawnie pozbawiony wolności ma prawo do odszkodowania, a w myśl art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. Odszkodowanie za bezprawne pozbawienie wolności jest jednym z przypadków "wynagrodzenia szkody", przysługującego jednostkom "za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej" (art. 77 ust. 1). Szczególna waga naruszonego dobra (wolność osobista) powoduje, że w samej Konstytucji odrębnie uregulowano takie odszkodowanie.”.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej uregulowania prawne stwierdzić należy, że skoro ustalanie wysokości zadośćuczynienia za niesłuszne tymczasowe aresztowanie nie jest prostą pochodną utraconych zarobków a ponadto okoliczność, iż sąd powszechny określił jego wysokość na zasadzie ustalenia utraconych zarobków, pozostaje bez znaczenia dla wykładni art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie wyroku Sądu zadośćuczynienie z tytułu utraty zysku z prowadzonej działalności gospodarczej spowodowanej bezprawnym aresztowaniem korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie tego przepisu. Skoro bowiem jest to zadośćuczynienie przyznane na podstawie wyroku sądu, dotyczące wynagrodzenia szkody związanej z niezgodnym z prawem działaniem organu władzy publicznej, to niezależnie od tego, że jego wysokość została skalkulowana w oparciu o utracone wynagrodzenie, uznać należy że zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia przedmiotowego. W konsekwencji, w związku z otrzymaniem przedmiotowego zadośćuczynienia Wnioskodawca nie był zobowiązany do zapłaty z tego tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Reasumując, otrzymane przez Wnioskodawcę zasądzone przez Sąd zadośćuczynienie z tytułu utraty zysku z prowadzonej działalności gospodarczej spowodowanej bezprawnym aresztowaniem, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy uznane zostało za prawidłowe.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.), opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ww. ustawy jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.