0113-KDIPT2-1.4011.588.2021.3.RK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy – przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2021 r. (data wpływu 17 czerwca 2021 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 września 2021 r. (data wpływu 14 września 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu transakcji wymiany walut – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu transakcji wymiany walut. Ww. wniosek, na wezwanie Organu uzupełniono pismem z dnia 10 września 2021 r.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną objętą w Polsce nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca jako osoba fizyczna, prywatnie, poza działalnością gospodarczą, dokonuje transakcji wymiany walut - Euro na PLN, PLN na Euro, USD na PLN, PLN na Euro, itp. w różnych celach, np. zapłaty prywatnie za towar wyrażony w innej walucie, czy przechowywania prywatnych środków pieniężnych w różnych walutach. Zatem Wnioskodawca dokonuje wymiany walut prywatnie, w różnych celach, także płatniczych, co powoduje, że Wnioskodawca nadal posiada środki pieniężne, tyle tylko, że wyrażone w innej walucie.

W piśmie z dnia 10 września 2021 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że prowadzi od 2001 r. jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia aptek do 2020 r., natomiast od 2021 r. w zakresie wynajmu i obrotu nieruchomościami. Wnioskodawca w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzi pełną księgowość, w tym w zakresie obowiązków podatkowych.

Transakcje nie są wykonywane w sposób zorganizowany i ciągły, czyli nie w sposób stały, nieokazjonalny, nieprofesjonalny, niemetodyczny, systematyczny i nieuporządkowany, nie wiąże się to z planowanym charakterem działań i realizacją poszczególnych zamierzeń. Transakcje są okazjonalne, incydentalne. W 2021 r. nie wykonał żadnej transakcji wymiany walut. W 2020 r. Wnioskodawca wykonał trzy transakcje w ciągu całego roku. Wnioskodawca wskazuje, że dochodzi do wymiany: PLN na USD, PLN na CHF, PLN na GBP. Celem transakcji jest: zakup towarów w USD, zakup papieru wartościowego w USD, utrzymanie wartości pieniądza w skutek panującej inflacji. Wnioskodawca dokonuje transakcji wymiany walut w oparciu o usługi bankowe. W 2021 r. nie wykonał On żadnej transakcji wymiany walut, a w 2020 r. wykonał trzy transakcje w ciągu całego roku. Wnioskodawca dokonuje transakcji wymiany walut w związku z zakupem ruchomości przez Internet małego zakupu pakietu akcji na giełdzie amerykańskiej. Dokonuje On wymiany wyłącznie z własnych środków pieniężnych. Celem transakcji nie jest osiąganie zysku. Wnioskodawca nie będzie świadczył usług na rzecz osób trzecich. Transakcje nie są objęte zakresem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotem transakcji nie będą pochodne instrumenty finansowe, o których mowa w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie będzie On rozliczał różnic kursowych na podstawie art. 14b i art. 24c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z transakcją wymiany walut.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy transakcje wymiany walut przez osobę fizyczną poza prowadzoną działalnością gospodarczą podlegają pod reżim przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), dokonywana transakcja wymiany walut przez osobę fizyczną, poza prowadzoną działalnością gospodarczą, nie podlega pod reżim ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako stan nieopisany w ww. akcie prawnym.

Organ także w ramach kompetencji ma obowiązek wskazania, czy dany stan faktyczny lub stan przyszły podlega pod reżim danego aktu prawnego w zakresie prawa podatkowego, w tym przypadku ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca zwraca uwagę np. na interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 lipca 2015 r., Nr IPPB2/4514-234/15-2/LS, w której organ interpretacyjny zgodził się z Wnioskodawcą, a pytanie w tym wniosku brzmiało: Czy nabycie aktywów w drodze umowy datio in solutum podlega opodatkowaniu. Zatem ww. pytanie jest analogiczne, jak w obecnym przypadku, gdzie organ wydał interpretację, a nie wnioskował o zmianę pytania. Oczywiście Wnioskodawca rozumie, że interpretacja jest indywidualna, ale styl składania zapytań jest uniwersalny. W związku z powyższym, organ interpretacyjny ma obowiązek na tak zgłoszone pytanie wydać informację, czy opisany stan faktyczny podlega opodatkowaniu w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bądź nie.

W myśl powyższego, całe uzasadnienie Wnioskodawcy wskazuje, że transakcja wymiany walut przez osobę fizyczną, poza prowadzoną działalnością gospodarczą, nie podlega pod reżim przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako stan nieopisany w ww. akcie prawnym.

Powyższe wynika z następujących względów.

W Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje hierarchia aktów prawnych, jako najważniejszy ważny element każdego państwa, określa bowiem ważności wybranych aktów.

Hierarchię polskich aktów prawnych reguluje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, zwana dalej: „Konstytucją”), według jej zapisów przedstawia się ona następująco:

1. Konstytucja - ustawa zasadnicza zawierająca przepisy o ustroju państwa, władz naczelnych, prawach i obowiązkach obywateli,

2. Ratyfikowane umowy międzynarodowe, wymagające zgody wyrażonej w ustawie,

3. Rozporządzenia, decyzje i dyrektywy Unii Europejskiej,

4. Ustawy i rozporządzenia z mocą ustawy (dekrety),

5. Uchwały (akty wewnętrzne wiążące), rozporządzenia, zarządzenia,

6. Akty prawa miejscowego, przepisy obowiązujące w ograniczonym zasięgu terytorialnym - wydawane przez organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej.

Hierarchia aktów prawnych oznacza, że:

• akty niższego rzędu muszą być zgodne z aktami wyższego rzędu;
• akty wyższego rzędu są ogólniejsze niż akty niższego rzędu, które je uszczegółowiają

- aby było możliwe wydanie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego, ustawa musi na to zezwalać; określa ona również dokładnie, w jakim zakresie można wydać taki akt.

Zgodnie z art. 7 Konstytucji RP, organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.

Natomiast w myśl art. 217 Konstytucji, nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy.

Mając na uwadze powołane wyżej normy konstytucyjne, obowiązek podatkowy (w tym też podleganie pod daną ustawę podatkową) powstaje w odniesieniu do zdarzenia, które zostało jasno wskazane, jako podlegające opodatkowaniu przez konkretny przepis prawa podatkowego.

Wykładnia językowa przepisów ustawy o podatku dochodowym określa sens tekstu prawnego.

Akceptuje się powszechnie w orzecznictwie i w doktrynie, że przez wykładnię nie można tworzyć podlegających opodatkowaniu nowych stanów faktycznych. Obowiązek podatkowy musi być bowiem wyrażony w ustawie (art. 217 Konstytucji).

Komentowany ten w sposób jednoznaczny i kategoryczny postanawia o tym, że:

1. władztwo podatkowe należy wyłącznie do parlamentu,

2. wszystkie elementy, które decydują o istnieniu obowiązku podatkowego, musi określać ustawa,

3. ustawa podatkowa może być zmieniona tylko w drodze ustawy,

4. ulgi, umorzenia, zwolnienia uzyskują charakter systemowy, a nie uznaniowy,

5. nikt nie może być zmuszony do płacenia podatków, które zostały nałożone niezgodnie z Konstytucją i które wymierzane są niezgodnie z konstytucyjnie określonymi zasadami (Por. R. Zelwiański, Artykuł 217 Konstytucji RP w praktyce podatkowej, [w:] Księga Jubileuszowa Profesora Marka Mazurkiewicza. Studia z dziedziny prawa finansowego, prawa konstytucyjnego i ochrony środowiska, red. R. Mastalski, Wrocław 2001, s. 333).

Wynika z tego, że wszystkie elementy obowiązku podatkowego powinny być precyzyjnie określone i zapisane w ustawie, co uchroni podatnika przed nadmierną ingerencją organów państwowych w sferę wolności osobistej i stworzy prawne gwarancje ochrony interesu jednostki w procesie stanowienia i stosowania prawa podatkowego. Dodatkowo umożliwi to podatnikom prawidłowe wywiązywanie się z obowiązku świadczenia na rzecz państwa.

Powyższa zasada nakładania obciążeń podatkowych wyłącznie w drodze ustawowej jest zasadą podstawową należącą do kategorii zasad formalnych, którą uzupełniają postulaty pod adresem ustawodawcy, w tym:

1. nakaz formułowania norm prawnopodatkowych w taki sposób, aby stan faktyczny lub prawny, z którym wiąże się obowiązek podatkowy, był dostatecznie jasno określony,

2. zakaz wypełniania luk w prawie podatkowym i stosowania analogii, których skutkiem będzie pogorszenie sytuacji podatnika,

3. zasada pewności prawa i ochrony zaufania podatnika do organów państwa, na której treść składają się zasady: niedziałania prawa wstecz, niedokonywania zmiany wysokości obciążeń podatkowych na niekorzyść podatników w trakcie roku podatkowego, zachowania odpowiedniego okresu dostosowawczego (vacatio legis) (Por. H. Litwińczuk, P. Karwat, Prawo podatkowe przedsiębiorców, 11, red. H. Litwińczuk, Warszawa 2008, s. 59).

Zwrot „nakładanie podatków”, użyty w omawianym artykule, należy rozumieć jako odnoszący się do czynności wprowadzania obowiązku podatkowego w formie ustawy, a zwrot „określanie” odnieść należy do czynności związanych z ustawową regulacją ustanawiania, zgodnie z zasadą bezwzględnej wyłączności ustawowej, konstrukcji prawnej podatku. Dzięki takiemu rozumieniu podkreśla się prymat oraz wyłączność ustawy podatkowej w określaniu obowiązków podatkowych. To z kolei przesądza o wyłączności ustawy w stanowieniu i zmianie treści obowiązku podatkowego.

Odnosząc się do powyższego, zasada wyłączności ustawowej jest wyrazem postulatu, że działalność prawotwórcza w jak największym stopniu musi opierać się na ustawie, która w systemie źródeł prawa ma miejsce zasadnicze.

Gwarantuje to wówczas odpowiednią ochronę wolnościom i prawom oraz gwarantuje nakładanie obowiązków na jednostki w sposób niearbitralny. Zatem, nie powinna mieć sytuacja, gdzie bez wskazanego wyraźnie przepisu dochodzi do opodatkowania danego stanu faktycznego, jak w przypadku prywatnej transakcji wymiany waluty.

Zasada wyłączności ustawowej do stanowienia i normowania istotnych społecznie spraw zakłada monopol parlamentu. Wyraża w ten sposób jeden z zasadniczych elementów demokratycznego państwa prawnego.

Odwołując się do zasady demokratycznego państwa prawnego, należy zaznaczyć, że w demokratycznym państwie prawnym fundamentalną zasadą prawa podatkowego jest to, że zakres przedmiotu opodatkowania musi być precyzyjnie określony w ustawie podatkowej, a interpretacja jej przepisów nie może być rozszerzająca.

Odwołując się do treści art. 84 i art. 217 Konstytucji RP, można wyróżnić m.in. takie kategorie pojęciowe jak daniny publiczne oraz ciężary i świadczenia publiczne. Ciężary i świadczenia publiczne są niewątpliwie kategorią szerszą od danin. Ciężary utożsamiane są przede wszystkim z daninami niepieniężnymi - zarówno osobistymi, jak i rzeczowymi. Traktowane są one jako uboczne, niepieniężne obowiązki związane z konkretną daniną.

Daniny to nic innego jak pewne określone świadczenia, które ma ponosić podmiot nimi obciążony. Pojęcie to jest bardzo szerokie i obejmuje między innymi: podatki, opłaty, dopłaty i cła oraz inne świadczenia pieniężne. Najbardziej rozpowszechnioną grupą danin publicznych są obecnie podatki.

Omawiana w powyższym artykule konstytucyjna reguła stanowi, że nakładanie podatków i danin publicznych następuje w drodze ustawy. Zatem w sposób ustawowy muszą być określone przynajmniej podmiot, przedmiot opodatkowania, stawki podatkowe, a także zasady przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorie podmiotów zwolnionych od podatków.

Dodatkowo szczególnego znaczenia nabiera art. 84 Konstytucji, zgodnie z którym ustanowiony w nim obowiązek do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych nie może być wypełniany przez organy stosujące prawo.

Wymaga on konkretyzacji w ustawie. Jest to bardzo istotne z punktu widzenia jednostki, której prawa nie będą wówczas wynikały z przepisów organów administracyjnych, ale będą określone jako ustawowy zakres obowiązków podatnika.

Zatem, nie można wprowadzać danin publicznych w drodze innego niż ustawa aktu normatywnego. Jeżeli dana ustawa nie opisuje, że dany stan jest opodatkowany, to on nie podlega opodatkowaniu. Wolny jest od podlegania pod daną ustawę podatkową.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca zauważa, że kwestie opodatkowania podatkiem dochodowym osób fizycznych normuje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, z późn. zm., zwana dalej jako: „Ustawa o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)”).

Wnioskodawca wskazuje, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie referuje w żaden sposób do transakcji prywatnej (poza działalnością gospodarczą) wymiany walut. Ww. ustawa jedynie odnosi się do działalności związanej z zakupem walut poprzez ustalanie rozliczania różnic kursowych na podstawie art. 14b i art. 24c Ustawy o PIT.

Na podstawie tych przepisów ustawodawca jasno sprecyzował przedmiot i podmiot opodatkowania związanego z różnicami kursowymi. W świetle tych norm to przedsiębiorcy, czyli osoby prowadzące działalność gospodarczą uzyskujący dochód z różnic kursowych muszą go opodatkować. Opisany we wniosku stan faktyczny, nie odnosi się do transakcji różnic kursowych na podstawie art. 14b i art. 24c Ustawy o PIT.

Natomiast ustawodawca w żaden sposób nie uregulował kwestii dochodowości z wymiany walut. Ustawa o PIT milczy w tym temacie, zatem jest to obszar nieokreślony w ww. akcie. Inne traktowanie ww. transakcji prywatnej wymiany waluty, przypisując go na zasadzie analogii do innych źródeł, jest wprost naruszeniem opisywanego art. 84 i 217 Konstytucji RP, gdzie każde zachowanie, aby było obciążone podatkiem należy opisać w ustawie.

Osoby fizyczne zamieszkałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów - jednak katalog tych przychód musi zostać wskazany w ustawie. Brak tego powoduje, że dana kategoria nie jest objęta obowiązkiem podatkowym. Inne potraktowanie takiej tematyki spowodowałoby, że każde zachowanie osoby fizycznej należałoby wiązać z obowiązkiem podatkowym.

Art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wymienia wymiany walut, jako źródła przychodów, a więc w przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej „wymiana walut” nie jest źródłem przychodów, a co za tym idzie nie jest też źródłem dochodów.

A zatem, gdy Wnioskodawca jest osobą prywatną i do majątku prywatnego nabył walutę, która stanowi środek płatniczy, lub niewykorzystaną zamienia na inna walutę - nie jest zobligowany do opodatkowania tej transakcji.

W przedmiotowej sprawie nie da się zastosować wyłącznie wykładni językowej do wyłożenia treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a to z tego względu, że sformułowanie tego przepisu z góry zakłada, że konieczne będzie odwołanie się do innych przepisów zawartych w tej ustawie. Sformułowanie „inne źródła” samo w sobie jest bowiem jasne, gdyż „inne” to po prostu odmienne, nie te same, a „źródła” to w tym przypadku źródła przychodów czyli zdarzenia, sytuacje, które rodzą obowiązek podatkowy.

Art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT, stanowiąc o „innych źródłach przychodów” odsyła wprost do przepisów art. 10 ust. 1 pkt 1-8 wskazując, że chodzi o inne źródła niż w art. 10 ust. 1 od punktu 1 do 8 wymienione. Jednocześnie, określając ten przedmiot należy sięgnąć do art. 20 ustawy, który próbuje wypełnić treść pojęcia „inne źródła”.

Wykładnia systemowa oparta o art. 10 i art. 20 ustawy nie daje jeszcze zadowalających wyników, gdyż o ile wiadomo, że inne źródła przychodów to źródła odmienne niż np.: stosunek pracy, pozarolnicza działalność gospodarcza, czy najem albo dzierżawa, to pozostaje pytanie o rozumienie treści takich pojęć jak stosunek pracy, czy pozarolnicza działalność gospodarcza. Zrozumieć te pojęcia można wyłącznie poprzez odwołanie się do kolejnych przepisów ustawy, zawartych od art. 11 do art. 20, w których ustawodawca wskazuje, co należy rozumieć pod poszczególnymi źródłami.

Ustawodawca przesądza, że źródło przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, obejmuje wymianę walut poprzez ustalenie różnić kursowych (zatem określa przedmiot i podmiot, który zobowiązany jest do zapłaty podatku z tego faktu - taka konstrukcja tym bardziej nie pozwala, aby do kategorii „inne” zakwalifikować ten sam przedmiot, ale inny podmiot - czyli nie przedsiębiorcę - byłoby to nadużyciem prawa, naruszeniem Konstytucji oraz niewykorzystanie w takim elemencie instytucji in dubio pro tributario z ustawy Ordynacja podatkowa, która stanowi, że każdą wątpliwość należy interpretować na korzyść podatnika).

Podsumowując, mając na uwadze przepisy z art. 217, art. 84 Konstytucji, a także przepisy Ustawy o PIT, należy wywieść wniosek, że nabycie i zbycie waluty przez Wnioskodawcę jako osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej, nie jest objęte ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 przedmiotowej ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Natomiast jak stanowi art. 9 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 ww. ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 2a cytowanej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;

3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym dochód z tytułu transakcji kupna/sprzedaży walut, uzyskany za pośrednictwem platform internetowych kantorów wymiany walut oraz wymiany walut w bankach świadczone przez Internet, każde bowiem przysporzenie majątkowe, które uzyskują osoby fizyczne podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wyjątki od opodatkowania ww. przysporzeń zostały wyraźnie wymienione w ustawie i jest to katalog zamknięty.

Zgodnie z art. 11a ust. 1 ww. ustawy, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez `(...)` Bank `(...)` z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez `(...)` Bank `(...)`z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (art. 11a ust. 2 ww. ustawy).

Natomiast w myśl art. 11a ust. 3 ww. ustawy, kwoty uprawniające do odliczenia od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub obniżenia podatku, wydatki oraz podatek, wyrażone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez `(...)` Bank `(...)`z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku.

W celu prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania, jak również sposobu opodatkowania i wysokości podatku z tytułu transakcji wymiany waluty, istotne znaczenie ma właściwe zakwalifikowanie uzyskiwanego z tego tytułu przychodu do jednego ze źródeł przychodów, wymienionych w przepisie art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W art. 10 ust. 1 pkt 3 i 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyszczególniono źródła przychodów w postaci m.in.:

• pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),

• kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c) (art. 10 ust. 1 pkt 7),

• inne źródła (pkt 9).

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl art. 5a pkt 6 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z kolei art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zawiera przesłanki negatywne, których spełnienie wyklucza uznanie danej działalności za działalność gospodarczą.

Zgodnie z tym przepisem za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

W celu zakwalifikowania określonych działań do działalności gospodarczej należy zatem ocenić zamiar, okoliczności i cel tych działań.

Jak natomiast stanowi art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do przychodów z innych źródeł należy zatem zaliczyć każdy przychód, jeśli nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy, a także nie jest wyłączony z przedmiotowego zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym, jeżeli wydatek na zakup waluty był mniejszy niż przychód z jej sprzedaży to należy uznać, że powstał przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który należy zakwalifikować do innych źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychody z innych źródeł podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, według ustalonej skali podatkowej. Przychody te podatnik sam musi wykazać w zeznaniu rocznym za rok, w którym zostały osiągnięte i je opodatkować.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, Wnioskodawca jako osoba fizyczna, prywatnie, poza działalnością gospodarczą, dokonuje transakcji wymiany walut - Euro na PLN, PLN na Euro, USD na PLN, PLN na Euro, itp. w różnych celach, np. zapłaty prywatnie za towar wyrażony w innej walucie, czy przechowywania prywatnych środków pieniężnych w różnych walutach. Zatem Wnioskodawca dokonuje wymiany walut prywatnie, w różnych celach, także płatniczych, co powoduje, że Wnioskodawca nadal posiada środki pieniężne, tyle tylko, że wyrażone w innej walucie. Transakcje nie są wykonywane w sposób zorganizowany i ciągły, czyli nie w sposób stały, nieokazjonalny, nieprofesjonalny, niemetodyczny, systematyczny i nieuporządkowany, nie wiąże się to z planowanym charakterem działań i realizacją poszczególnych zamierzeń. Transakcje są okazjonalne, incydentalne. W 2021 r. Wnioskodawca nie wykonał żadnej transakcji wymiany walut. W 2020 r. wykonał trzy transakcje w ciągu całego roku. Celem transakcji jest: zakup towarów w USD, zakup papieru wartościowego w USD, utrzymanie wartości pieniądza w skutek panującej inflacji. Wnioskodawca dokonuje transakcji wymiany walut w oparciu o usługi bankowe. Wymiany wyłącznie z własnych środków pieniężnych. Celem transakcji nie jest osiąganie zysku. Wnioskodawca nie będzie świadczył usług na rzecz osób trzecich.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, nie sposób uznać, że wymiana walut w przedstawionym stanie faktycznym spełnia znamiona działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę opis stanu faktycznego, w którym Wnioskodawca wskazuje, że transakcje wymiany walut nie mają charakteru prowadzonej działalności gospodarczej, celem transakcji wymiany walut nie jest osiągnięcie zysku, nie występują różnice kursowe i przedmiotem tych transakcji nie są pochodne instrumenty finansowe, to w sytuacji, jeżeli Wnioskodawca nie osiągnie zysku z tych transakcji, to nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W sytuacji zaś, gdy Wnioskodawca osiągnie zysk z tych transakcji wymiany walut, wówczas powstanie przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który należy zakwalifikować do innych źródeł, o których stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy uznano jednak za nieprawidłowe, ponieważ nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że nabycie i zbycie waluty przez Wnioskodawcę jako osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej, nie jest objęte ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Należy przy tym zastrzec, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, z późn. zm.), przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n ww. ustawy, nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.