INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 czerwca 2021 r. (data wpływu 25 czerwca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia, czy wydatki na opłacenie składki ubezpieczeniowej z tytułu polisy dla pracownika wpłacanej na rachunek inwestycyjny w jego części dodatkowej będą stanowiły koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy (ubezpieczającego) – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 25 czerwca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek – uzupełniony pismem z 9 września 2021 r. (data wpływu 14 września 2021 r.) – o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia, czy wydatki na opłacenie składki ubezpieczeniowej z tytułu polisy dla pracownika wpłacanej na rachunek inwestycyjny w jego części dodatkowej będą stanowiły koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy (ubezpieczającego).
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą (…). Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego towarów pod firmą (…).
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca nabył produkt w postaci Ubezpieczenia na życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym (dalej – UFK), którym objętym został pracownik prowadzonej przez Wnioskodawcę firmy, który jest jego małżonkiem. Pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność małżeńska.
Przedmiotem Umowy Ubezpieczenia jest ubezpieczenie życia Ubezpieczonego oraz długoterminowe gromadzenie środków finansowych przez Ubezpieczającego w formie Jednostek Uczestnictwa UFK lub na depozytach Ubezpieczyciela. W ramach umowy został nabyty produkt (…) ze składką regularną, ustaloną na podstawie sytuacji finansowej ubezpieczonego pracownika. Umowa ma charakter długoterminowy, a minimalny rekomendowany okres trwania umowy to 10 lat, a zatem umowy te nie służą realizacji zysków w krótkim horyzoncie czasowym. Okres ubezpieczenia zakończy się w dniu poprzedzającym rocznicę polisy po dniu ukończenia przez ubezpieczonego 65 roku życia, ale istnieje możliwość rozwiązania umowy przed tym terminem. Rekomendowane jest jednak utrzymanie umowy co najmniej przez wskazany powyżej minimalny okres jej trwania. Zawarcie powyższej umowy nie gwarantuje osiągnięcia zysku ani założonego celu inwestycyjnego. Związane jest również z ryzykiem utraty części lub całości środków oraz ryzykiem niewywiązania się lub opóźnienia w realizacji wypłaty świadczenia wykupu.
Celem objęcia pracownika ubezpieczeniem na życie z UFE było:
a) stworzenie czynnika motywującego pracownika,
b) próba wytworzenia z pracownikiem silnej więzi i poczucia lojalności,
c) próba zatrzymania u siebie wartościowych osób i stworzenia mechanizmu, który spowoduje, że pracownicy będą chcieli pracować długoterminowo w firmie Wnioskodawcy,
d) zapewnienie pracownikowi komfortu psychicznego poprzez udzielenie zabezpieczenia na wypadek choroby/śmierci,
e) zapewnienie pracownikowi możliwości akumulowania środków pieniężnych na przyszłość, co wobec niepewnej i niejasnej sytuacji systemu ubezpieczeń społecznych, może okazać się dla niego szczególnie atrakcyjne,
f) stworzenie konkurencyjnej oferty na rynku pracy, co przy niskiej stopie bezrobocia jest zadaniem niezwykle ważnym.
Stroną umowy jest Towarzystwo Ubezpieczeniowe i Wnioskodawca (jako ubezpieczający). Pracownik Wnioskodawcy jest natomiast ubezpieczonym, a więc podmiotem uprawnionym z umowy ubezpieczenia. Składki ubezpieczeniowe opłacane będą przez Wnioskodawcę jako ubezpieczającego. Zawarta umowa będzie umową indywidualną, zawieraną oddzielnie dla poszczególnych ubezpieczonych.
Podstawowe cechy umowy to:
a) rezygnacja z umowy w okresie pierwszych 10 lat wiąże się z wypłatą Świadczenia Wykupu w wysokości niższej niż Wartość Rachunku zgodnie z umową,
b) w trakcie trwania Umowy można dokonywać częściowych wypłat ze środków zgromadzonych na Rachunku, pod warunkiem utrzymania Minimalnego Salda Części Bazowej Rachunku (tj. x PLN; kwota ta co roku będzie indeksowana), przy czym w okresie pierwszych 5 Lat Polisy częściowa wypłata Świadczenia Wykupu jest możliwa wyłącznie z Części Wolnej Rachunku,
c) po upływie 10 lat polisy ubezpieczony nabywa dostęp nie tylko do całości Rachunku, ale również prawo do bonusu, czyli dodatkowej kwoty w wysokości 100% sumy Składek Regularnych należnych w pierwszym Roku Polisy (o ile w okresie pierwszych 10 lat polisy opłaci terminowo wszystkie składki i nie dokona żadnych wypłat częściowych),
d) w dowolnym momencie umowy można nadpłacić Składki Regularne, a także wpłacać Składki Dodatkowe (już od 100 PLN),
e) w przypadku pogorszenia się sytuacji finansowej po okresie pierwszych 10 Lat Polisy przysługuje prawo do przejścia w tryb bezskładkowy, w którym zachowane zostaje prawo do wpłat dodatkowych, wszelkich decyzji inwestycyjnych oraz wypłat.
Konstrukcja umowy ubezpieczenia na życie z UFK przewiduje podział składki opłacanej przez ubezpieczającego na dwie części:
-
część ochronną (ubezpieczeniową), gdzie funkcja ochronna ma być realizowana przez zapewnienie ubezpieczonemu w okresie ubezpieczenia ochrony na wypadek śmierci oraz innych zdarzeń ubezpieczeniowych, tj. choroby, wypadku (stosownie do postanowień ogólnych warunków ubezpieczenia – OWU),
-
część inwestycyjną – przeznaczoną na nabycie jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego.
Uprawnionym do środków zgromadzonych w części inwestycyjnej w trakcie ich gromadzenia będzie Wnioskodawca jako ubezpieczający, zaś z chwilą wypłaty – ubezpieczony pracownik.
Rekomendowany przez Ubezpieczyciela minimalny czas trwania umowy ubezpieczenia na życie z UFK wynosi 10 lat.
Rachunek dotyczący części inwestycyjnej dzieli się na dwa rodzaje:
a) podstawowy – rachunek ten będzie regularnie opłacany przez Wnioskodawcę przez czas oznaczony w umowie ubezpieczenia w wybranej wysokości. Wnioskodawca jako ubezpieczający ma ograniczoną możliwość dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku podstawowym,
b) dodatkowy – na rachunek ten Wnioskodawca może dokonywać jednorazowych, dobrowolnych wpłat w dowolnej wysokości. W czasie obowiązywania umowy ubezpieczenia podmiotem uprawnionym do składania wniosków o wypłatę środków z konta dodatkowego jest wyłącznie Wnioskodawca (ubezpieczający).
Wskazany podział części inwestycyjnej składki ubezpieczeniowej wynika z funkcji, jaką pełni UFK. Konto podstawowe zapewnia stały wpływ środków (w określonej w umowie wysokości), jednocześnie zapewniając nienaruszalność tych środków w czasie trwania umowy ubezpieczenia. Z kolei konto dodatkowe zapewnia możliwość dokonywania wpłat w dowolnej wysokości, co może spowodować znaczne zwiększenie sumy ubezpieczenia oraz środków inwestycyjnych pracownika zgromadzonych na UFK. Z drugiej strony zapewniona zostaje również swoboda wypłaty tych środków jeszcze w trakcie trwania ubezpieczenia.
Uprawnionym do otrzymania świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia na życie z UFK jest ubezpieczony pracownik, a w przypadku jego śmierci środki zgromadzone na polisie mogą przypaść uposażonym – będącym innymi podmiotami niż ubezpieczony i ubezpieczający.
Jak już wskazano, istnieje możliwość, aby dodatkowe, nieobowiązkowe wpłaty zasilały rachunek dodatkowy części inwestycyjnej. Wnioskodawca planuje dokonywanie takich dodatkowych wpłat w razie osiągania dobrych wyników finansowych, czy też w okresach dobrej koniunktury gospodarczej. Ma to na celu premiowanie pracowników, którzy przyczyniają się do wyników finansowych firmy Wnioskodawcy.
Możliwość dokonywania wypłat z rachunku dodatkowego części inwestycyjnej będzie przewidziana w umowie ubezpieczenia. Zgodnie z jej treścią, w czasie trwania umowy będzie można bez ograniczeń dysponować tylko pieniędzmi gromadzonymi na rachunku dodatkowym – z rachunku tego będzie można w każdym czasie dokonywać jednorazowych wypłat. Wiąże się to jednak z pobraniem dodatkowych opłat transakcyjnych wskazanych w tabeli opłat i prowizji zakładu ubezpieczeń. W celu dokonania wypłaty, konieczne jest złożenie w tym zakresie stosownego wniosku przez ubezpieczającego. Wnioskodawca jest zatem jedynym podmiotem uprawnionym do złożenia takiego wniosku.
Przekształcenie umowy w umowę bezskładkową możliwe jest nie wcześniej niż po upływie pierwszych 10 lat polisy, pod warunkiem opłacenia składek regularnych należnych za pierwsze 10 lat polisy. W okresie obowiązywania umowy bezskładkowej Ubezpieczający zachowuje prawo do dokonywania konwersji, wpłat składki dodatkowej oraz częściowej lub całkowitej wypłaty świadczenia wykupu. Powrót do umowy z opłacaną składką regularną jest możliwy w każdym czasie, na wniosek Ubezpieczającego.
W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku udzielono odpowiedzi na następujące pytania.
Czy pracownik Wnioskodawcy zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę?
Pracownik Wnioskodawcy jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę.
Czy będzie Pan beneficjentem środków wypłaconych przez Pana z konta dodatkowego (części inwestycyjnej polisy)?
Beneficjentem środków wypłaconych z konta dodatkowego (części inwestycyjnej polisy) będzie zarówno Wnioskodawca, jak i pracownik. Wypłata może być dokonywana w danym miesiącu albo w całości przez Wnioskodawcę, albo w całości przez pracownika, ewentualnie w różnych kwotach w jednym miesiącu przez oba te podmioty. Ponadto Wnioskodawca zaznaczył, że pracownik oraz Wnioskodawca pozostają w związku małżeńskim z ustawowym ustrojem majątkowym.
Czy składki ubezpieczeniowe będące przedmiotem pytania dotyczą umów ryzyka, o których mowa w dziale I w grupach 1, 3 i 5 oraz w dziale II w grupach 1 i 2 załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 895, 1180 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 355 i 680)?
Składki ubezpieczeniowe dotyczą umowy ryzyka, o której mowa w dziale I załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej.
Czy umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
a) wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
b) możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
c) wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie?
Umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w której ją zawarto lub odnowiono, wyklucza wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągnięcia zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy oraz wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy w przedstawionym zdarzeniu wydatki ponoszone przez firmę Wnioskodawcy (ubezpieczającego) na opłacanie składki ubezpieczeniowej z tytułu polisy dla pracownika wpłacanej na rachunek inwestycyjny w jego części dodatkowej będą stanowiły koszty uzyskania przychodu Wnioskodawcy (ubezpieczającego) w przypadku, gdy po dokonaniu wpłaty w jednym miesiącu składka z tej części rachunku zostanie wypłacona przez Wnioskodawcę (ubezpieczającego) w następnym miesiącu lub później, ale przed upływem minimalnego okresu trwania umowy?
Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, wydatki ponoszone przez jego Firmę na opłacanie składki ubezpieczeniowej z tytułu polisy dla pracownika wpłacanej na rachunek inwestycyjny w jego części dodatkowej nie będą stanowiły koszty uzyskania przychodu Wnioskodawcy (ubezpieczającego) w przypadku, gdy po dokonaniu wpłaty w jednym miesiącu składka z tej części rachunku zostanie wypłacona przez Wnioskodawcę (ubezpieczającego) w następnym miesiącu lub później, ale przed upływem minimalnego okresu trwania umowy.
Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodu składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka, o którym mowa w dziale 1 w grupach 1, 3 i 5 oraz w dziale II w grupach 1 i 2 załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
· wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
· możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
· wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Tym samym, opłacone przez pracodawcę składki z tytułu ubezpieczenia na życie pracowników na rachunek inwestycyjny w jego części dodatkowej nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodu Wnioskodawcy (ubezpieczającego) w przypadku, gdy po dokonaniu wpłaty w jednym miesiącu składka z tej części rachunku zostanie wypłacona przez Wnioskodawcę (ubezpieczającego) w następnym miesiącu lub później, ale przed upływem minimalnego okresu trwania umowy.
Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym wskazane warunki nie zostaną spełnione, zatem dodatkowo zapłacona przez Wnioskodawcę składka ubezpieczeniowa w części inwestycyjnej, nie może być zaliczona przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 ze zm.) kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Z ww. przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 powołanej ustawy. Jednakże, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że poniesienie tego wydatku miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, ewentualnie na zachowanie lub zabezpieczenie źródła tego przychodu.
W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania wyróżnia się koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio z nimi związane, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).
Należy także nadmienić, że kosztami podatkowymi są m.in. tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. Co jednak istotne, nie każde świadczenie na rzecz pracownika, które stanowi dla niego przychód, może być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów pracodawcy. W myśl wspomnianych wcześniej zasad pracodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów tylko te wydatki na rzecz pracowników, które pozostają w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą i z uzyskiwanymi przez niego przychodami, a jednocześnie wydatki te nie mogą znajdować się w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ww. ustawy. Należy przy tym zaznaczyć, że poniesione wydatki muszą być należycie udokumentowane, a na podatniku ciąży obowiązek wykazania wspomnianego związku przyczynowego przed organem podatkowym.
Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka, o którym mowa w dziale 1 w grupach 1, 3 i 5 oraz w dziale II w grupach 1 i 2 załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 381 i 730), jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
a) wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
b) możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
c) wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Z powyższej regulacji prawnej wynika zatem, że w przypadku zawarcia przez pracodawcę umowy ubezpieczenia na rzecz pracownika kosztami podatkowymi dla tego pracodawcy mogą być jedynie składki, które opłaca on z tytułu umów ubezpieczenia dotyczących ryzyka z grupy 1, 3 i 5 działu 1 oraz z grupy 1 i 2 działu II (według klasyfikacji wymienionej w ww. załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej), przy równoczesnym spełnieniu innych warunków wskazanych w ww. przepisie.
Z ww. załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 895) wynika, że do wskazanych w ww. art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych umów ubezpieczenia możliwych do rozliczania w ramach kosztów podatkowych pracodawcy należy – m.in. wymieniona w dziale I w grupie 3 umowa ubezpieczenia na życie, jeżeli jest związana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.
Zatem składki opłacone przez pracodawcę z tytułu zawartej na rzecz pracownika umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym mogą stanowić koszty podatkowe, pod warunkiem wypełnienia pozostałych przesłanek wyłączających z ww. art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a dotyczących zawartej umowy ubezpieczenia, tj. uprawnionym do otrzymania świadczenia nie może być pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy oraz wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Jednocześnie, w celu zaliczenia ww. wydatków do kosztów podatkowych pracodawca musi wykazać i udokumentować związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionym wydatkiem (opłaconą składką ubezpieczeniową) a uzyskiwanymi przychodami lub z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.
W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.): kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Z powyższego przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 powołanej ustawy. Jednak, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że poniesienie tego wydatku miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów, ewentualnie na zachowanie lub zabezpieczenie źródła tych przychodów.
Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli między jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodów istnieje związek przyczynowy.
W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodów, musi spełnić następujące warunki:
· został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztów uzyskania przychodów podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
· jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
· pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
· poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
· został właściwie udokumentowany.
Należy także nadmienić, że kosztami podatkowymi są m.in. tzw. koszty pracownicze. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. W myśl wspomnianych wcześniej zasad pracodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów tylko te wydatki na rzecz pracowników, które pozostają w związku z prowadzoną przez pracodawcę działalnością gospodarczą i z uzyskiwanymi przez niego przychodami, a jednocześnie wydatki te nie mogą znajdować się w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy przy tym zaznaczyć, że poniesione wydatki muszą być należycie udokumentowane, a na podatniku ciąży obowiązek wykazania wspomnianego związku przyczynowego przed organem podatkowym.
Umowa ubezpieczenia została zdefiniowana w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
Zgodnie z art. 805 § 1 tej ustawy: przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.
W myśl art. 805 § 2 pkt 2 Kodeksu cywilnego: świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu osobowym – umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.
Przepis art. 829 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego stanowi: że ubezpieczenie osobowe może w szczególności dotyczyć przy ubezpieczeniu na życie – śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku.
Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka, o którym mowa w dziale I w grupach 1, 3 i 5 oraz w dziale II w grupach 1 i 2 załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 895), jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:
a) wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,
b) możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,
c) wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Z regulacji tej wynika, że w przypadku zawarcia przez pracodawcę umowy ubezpieczenia na rzecz pracownika, kosztami podatkowymi dla tego pracodawcy mogą być jedynie składki, które opłaca on z tytułu umów ubezpieczenia, dotyczących ryzyka z grupy 1, 3 i 5 działu I oraz z grupy 1 i 2 działu II (według klasyfikacji wymienionej w ww. załączniku do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej), przy równoczesnym spełnieniu innych warunków wskazanych w tym przepisie.
Z powyższego zaś załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1130 ze zm.) wynika, że do wskazanych w ww. art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych umów ubezpieczenia możliwych do rozliczania w ramach kosztów podatkowych pracodawcy należy m.in. wymieniona w dziale I w grupie 3 umowa ubezpieczenia na życie, jeżeli jest związana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.
Zatem składki opłacone przez pracodawcę z tytułu zawartej na rzecz pracownika umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym mogą stanowić koszty podatkowe, pod warunkiem wypełnienia pozostałych przesłanek wyłączających z art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a dotyczących zawartej umowy ubezpieczenia, tj. uprawnionym do otrzymania świadczenia nie może być pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy oraz wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawca nabył produkt w postaci Ubezpieczenia na życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym (dalej – UFK), którym objętym został pracownik Wnioskodawcy, który jest jego małżonkiem. Między małżonkami istnieje ustawowa wspólność małżeńska. Pracownik Wnioskodawcy jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Przedmiotem Umowy Ubezpieczenia jest ubezpieczenie życia Ubezpieczonego oraz długoterminowe gromadzenie środków finansowych przez Ubezpieczającego w formie Jednostek Uczestnictwa UFK lub na depozytach Ubezpieczyciela. Umowa ma charakter długoterminowy, a minimalny rekomendowany okres trwania umowy to 10 lat. Składki ubezpieczeniowe dotyczą umowy ryzyka, o której mowa w dziale I załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w której ją zawarto lub odnowiono, wyklucza wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągnięcia zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy oraz wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie. Wnioskodawca w opisie sprawy wykazał związek przyczynowo-skutkowy między poniesionym wydatkiem z tytułu opisanego ubezpieczenia a prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Stroną umowy jest Towarzystwo Ubezpieczeniowe i Wnioskodawca (jako ubezpieczający). Pracownik Wnioskodawcy jest natomiast ubezpieczonym, a więc podmiotem uprawnionym z umowy ubezpieczenia. Składki ubezpieczeniowe opłacane będą przez Wnioskodawcę jako ubezpieczającego. Zawarta umowa będzie umową indywidualną, zawieraną oddzielnie dla poszczególnych ubezpieczonych. Konstrukcja umowy ubezpieczenia na życie z UFK przewiduje podział składki opłacanej przez ubezpieczającego na część ochronną (ubezpieczeniową) oraz część inwestycyjną – przeznaczoną na nabycie jednostek uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego. Uprawnionym do środków zgromadzonych w części inwestycyjnej w trakcie ich gromadzenia będzie Wnioskodawca jako ubezpieczający, zaś z chwilą wypłaty – ubezpieczony pracownik. Rekomendowany przez Ubezpieczyciela minimalny czas trwania umowy ubezpieczenia na życie z UFK wynosi 10 lat. Rachunek dotyczący części inwestycyjnej dzieli się na dwa rodzaje: podstawowy – rachunek ten będzie regularnie opłacany przez Wnioskodawcę przez czas oznaczony w umowie ubezpieczenia w wybranej wysokości. Wnioskodawca jako ubezpieczający ma ograniczoną możliwość dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku podstawowym oraz dodatkowy – na rachunek ten Wnioskodawca może dokonywać jednorazowych, dobrowolnych wpłat w dowolnej wysokości. W czasie obowiązywania umowy ubezpieczenia podmiotem uprawnionym do składania wniosków o wypłatę środków z konta dodatkowego jest wyłącznie Wnioskodawca (ubezpieczający). Istnieje możliwość, aby dodatkowe, nieobowiązkowe wpłaty zasilały rachunek dodatkowy części inwestycyjnej. Wnioskodawca planuje dokonywanie takich dodatkowych wpłat w razie osiągania dobrych wyników finansowych, czy też w okresach dobrej koniunktury gospodarczej. Ma to na celu premiowanie pracowników, którzy przyczyniają się do wyników finansowych firmy Wnioskodawcy. Możliwość dokonywania wypłat z rachunku dodatkowego części inwestycyjnej będzie przewidziana w umowie ubezpieczenia. Zgodnie z jej treścią, w czasie trwania umowy będzie można bez ograniczeń dysponować tylko pieniędzmi gromadzonymi na rachunku dodatkowym – z rachunku tego będzie można w każdym czasie dokonywać jednorazowych wypłat. Wiąże się to jednak z pobraniem dodatkowych opłat transakcyjnych wskazanych w tabeli opłat i prowizji zakładu ubezpieczeń. W celu dokonania wypłaty, konieczne jest złożenie w tym zakresie stosownego wniosku przez ubezpieczającego. Wnioskodawca jest zatem jedynym podmiotem uprawnionym do złożenia takiego wniosku. Przekształcenie umowy w umowę bezskładkową możliwe jest nie wcześniej niż po upływie pierwszych 10 lat polisy, pod warunkiem opłacenia składek regularnych należnych za pierwsze 10 lat polisy. W okresie obowiązywania umowy bezskładkowej Ubezpieczający zachowuje prawo do dokonywania konwersji, wpłat składki dodatkowej oraz częściowej lub całkowitej wypłaty świadczenia wykupu. Powrót do umowy z opłacaną składką regularną jest możliwy w każdym czasie, na wniosek Ubezpieczającego. Beneficjentem środków wypłaconych z konta dodatkowego (części inwestycyjnej polisy) będzie zarówno Wnioskodawca, jak i pracownik. Wypłata może być dokonywana w danym miesiącu albo w całości przez Wnioskodawcę, albo w całości przez pracownika, ewentualnie w różnych kwotach w jednym miesiącu przez oba te podmioty.
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że składki opłacone przez Wnioskodawcę z tytułu zawartej na rzecz pracownika umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, ponieważ przedmiotowa umowa nie spełnia wszystkich przesłanek zawartych w art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. – jak wskazano w treści wniosku – beneficjentem środków wypłaconych z konta dodatkowego (części inwestycyjnej polisy) będzie zarówno Wnioskodawca, jak i pracownik.
Reasumując – wydatki ponoszone przez firmę Wnioskodawcy (ubezpieczającego) na opłacanie składki ubezpieczeniowej z tytułu polisy dla pracownika wpłacanej na rachunek inwestycyjny w jego części dodatkowej nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodu Wnioskodawcy (ubezpieczającego) w przypadku, gdy po dokonaniu wpłaty w jednym miesiącu składka z tej części rachunku zostanie wypłacona przez Wnioskodawcę (ubezpieczającego) w następnym miesiącu lub później, ale przed upływem minimalnego okresu trwania umowy.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.