0112-KDIL2-1.4011.707.2021.1.KF

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 22 lipca 2021 r. (data wpływu 22 lipca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie działalności nierejestrowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lipca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie działalności nierejestrowej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W 2018 r. Wnioskodawczyni złożyła egzamin państwowy na tłumacza przysięgłego. Jest także absolwentką studiów prawniczych. Od wielu lat pracuje jako tłumacz, specjalizując się w przekładzie prawniczym. Współpracuje także z kancelariami prawnymi w zakresie doradztwa prawnego.

Z racji specyfiki wykonywanego zawodu świadomie i z własnej woli Wnioskodawczyni zrezygnowała z zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, która nie przystawała do elastyczności (nieprzewidywalności) zleceń i projektów i wybrała współpracę w oparciu o umowy cywilnoprawne (umowę-zlecenie i umowę o dzieło). W niedalekiej przyszłości Wnioskodawczyni planuje założenie działalności gospodarczej, obecnie jednak bada rynek i stopień zainteresowania profesjonalnym przekładem prawniczym.

Jako tłumacz przysięgły Zainteresowana ma także ustawowy obowiązek wykonywać tłumaczenia na żądanie sądu, prokuratora, policji oraz organów administracji publicznej. Jako podmiot nieposiadający zarejestrowanej działalności gospodarczej, tłumaczenia dla ww. podmiotów klasyfikowane były przez ich działy finansowo-księgowe jako działalność wykonywana osobiście. W takiej sytuacji, nawet bez formułowania postanowień umowy cywilnoprawnej na piśmie, rozliczenie następowało w oparciu o rachunek, na podstawie stawek z rozporządzenia, a instytucja zlecająca pobierała i odprowadzała stosowną zaliczkę na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z nowelizacją przepisów prawa i wprowadzeniem możliwości prowadzenia działalności nieewidencjonowanej (nierejestrowanej/nierejestrowej) w art. 5 ust. 1 Prawo przedsiębiorców, powyższe zlecenia, a także zlecenia od podmiotów prywatnych Wnioskodawczyni realizuje od zeszłego roku w ramach tej właśnie działalności, spełniając kryteria jej prowadzenia i nie przekraczając ustawowej kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia w miesiącu. W związku z powyższym składa ww. podmiotom oświadczenie, że wynagrodzenie otrzymywane za czynności wykonane na ich rzecz należy kwalifikować jako przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec czego nie ma obowiązku potrącania zaliczki na podatek dochodowy a podatek rozliczany jest rocznie, przy składaniu deklaracji podatkowej PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-36. Często jednak Wnioskodawczyni spotyka się ze sporym zaskoczeniem, a nawet zdziwieniem jednostek finansowo-księgowych, które wskazują, że nigdy w ten sposób nie rozliczały wynagrodzeń i że taką wypłatę należy kwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście a stosowną zaliczkę na podatek dochodowy pobrać.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy istnieje możliwość świadczenia usług na podstawie umowy-zlecenia dla jednego podmiotu, przy jednoczesnym świadczeniu usług w ramach działalności nieewidencjonowanej (nierejestrowej) dla innego podmiotu, przy założeniu spełnienia warunków i nieprzekroczeniu ustawowej kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia w miesiącu (tj. kwoty wynagrodzenia pobieranego w ramach działalności nieewidencjonowanej, które nie sumuje się z wynagrodzeniem pobieranym na podstawie umowy cywilnoprawnej)?

2. Jeśli odpowiedź na pierwsze pytanie jest pozytywna, czy wówczas prawidłowe jest niepobranie przez podmiot wypłacający wynagrodzenie, które należy kwalifikować jako przychody z innych źródeł (działalność nierejestrowa), zaliczki na poczet podatku dochodowego? Czy znajduje tutaj wówczas zastosowanie art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako prawidłowa podstawa prawna niepobrania zaliczki?

3. Jeśli odpowiedź na pierwsze pytanie jest negatywna, czy wówczas świadczenie usługi w ramach działalności nierejestrowanej jest uważane za działalność wykonywaną osobiście, a co za tym idzie potrąceniu podlega zaliczka na podatek dochodowy a wynagrodzenie rozliczane jest jak umowa cywilnoprawna? Gdzie wówczas przebiega granica między świadczeniem usług na podstawie umów cywilnoprawnych, a w ramach działalności nierejestrowej?

4. Czy na prowadzącym działalność nieewidencjonowaną ciążą jeszcze inne, niewskazane wyżej, zobowiązania podatkowe?

5. Czy w odniesieniu do działalności nierejestrowej zastosowanie znajduje analogicznie norma prawna zawarta w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w kategorii działalności wykonywanej osobiście nie mieszczą się umowy cywilnoprawne zawierane w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 1, istnieje możliwość świadczenia usług na podstawie umowy-zlecenia dla jednego podmiotu, przy jednoczesnym świadczeniu usług w ramach działalności nieewidencjonowanej (nierejestrowej) dla innego podmiotu, przy założeniu spełnienia warunków i nieprzekroczeniu ustawowej kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia w miesiącu (tj. kwoty wynagrodzenia pobieranego w ramach działalności nieewidencjonowanej, które nie sumuje się z wynagrodzeniem pobieranym na podstawie umowy cywilnoprawnej). Nadto, zdaniem Wnioskodawczyni możliwe jest także świadczenie usług na podstawie umowy cywilnoprawnej (działalność wykonywana osobiście) oraz w ramach działalności nierejestrowej (inne źródła) dla tego samego podmiotu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 2, w związku z powyższym, prawidłowe jest niepobranie przez podmiot wypłacający wynagrodzenie, które należy kwalifikować jako przychody z innych źródeł (działalność nierejestrowa), zaliczki na poczet podatku dochodowego, a zastosowanie znajduje tu art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako prawidłowa podstawa prawna niepobrania zaliczki.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 3, świadczenie usług w ramach działalności nierejestrowanej nie może być automatycznie uznawane za działalność wykonywaną osobiście, przeczyłoby to bowiem naturze działalności nieewidencjonowanej, a tym samym nie dałoby się określić granicy pomiędzy świadczeniem usług na podstawie umów cywilnoprawnych (działalność wykonywana osobiście) a w ramach działalności nierejestrowej (inne źródła).

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 4, ciążące na prowadzącym działalność nierejestrową zobowiązanie podatkowe związane z podatkiem dochodowym od osób fizycznych to rozliczenie roczne ujawniane w zeznaniu podatkowym PIT-36. Wnioskodawczyni nie definiuje innych zobowiązań, w tym obowiązku odprowadzania zaliczki na poczet podatku dochodowego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w odniesieniu do pytania nr 5, należy przyjąć, że w odniesieniu do działalności nierejestrowej zastosowanie znajduje analogicznie norma prawna wyrażona w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w kategorii działalności wykonywanej osobiście nie mieszczą się automatycznie umowy cywilnoprawne zawierane w ramach prowadzonej przez podatnika działalności nieewidencjonowanej, należy to jednak wyraźnie zaznaczyć w oświadczeniu składanym dla celów podatkowych podmiotowi wypłacającemu wynagrodzenie bądź w informacji dla klienta będącego odbiorcą usługi świadczonej w ramach działalności nierejestrowanej. Podsumowując, niechęć do rozliczania wynagrodzenia z działalności nieewidencjonowanej jako przychodu z innych źródeł oraz imperatyw pobierania zaliczek na poczet podatku dochodowego po stronie jednostek finansowo-księgowych odpowiedzialnych za rozliczenia po stronie zlecającego wynika z nieznajomości obowiązujących przepisów prawa i niechęci do wyjścia poza utartą, acz niejedynie słuszną praktykę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w którym w pkt 2 i 9 wymienia:

- działalność wykonywaną osobiście (pkt 2);

- inne źródła (pkt 9).

Zgodnie z art. 13 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 2, uważa się m.in. wskazane w pkt 6 i 8:

- przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9 (pkt 6);

- przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,

b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,

c) przedsiębiorstwa w spadku

– z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9 (pkt 8).

Stosownie natomiast do treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Ponadto, jak wynika z art. 20 ust. 1ba tej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się również przychody osiągane z działalności, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162), nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

Stosowanie tego przepisu to prawo, a nie obowiązek potencjalnego przedsiębiorcy – osoba wykonująca działalność może w każdej chwili złożyć wniosek o wpis do CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej), wchodząc w reżim obowiązujący zarejestrowanych przedsiębiorców (art. 5 ust. 2 ww. ustawy).

Działalność określona w art. 5 ust. 1 Prawa przedsiębiorców stanowi tzw. działalność nierejestrową.

Należy także zauważyć, że przepis art. 20 ust. 1ba ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odsyła wprost do zapisu art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców. Z kolei, art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców wymienia warunki uznania działalności za działalność nierejestrową, nie wskazując innych ograniczeń, czy wyłączeń (również ze względu na rodzaj podmiotów, od których otrzymuje się przychody). Tak więc w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców działalność będzie uznana za działalność nierejestrową, jeśli będzie wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekroczy w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, że Wnioskodawczyni pracuje jako tłumacz, specjalizując się w przekładzie prawniczym. Współpracuje także z kancelariami prawnymi w zakresie doradztwa prawnego. Jako tłumacz przysięgły Zainteresowana ma także ustawowy obowiązek wykonywać tłumaczenia na żądanie sądu, prokuratora, policji oraz organów administracji publicznej. W związku z nowelizacją przepisów prawa i wprowadzeniem możliwości prowadzenia działalności nieewidencjonowanej (nierejestrowanej/nierejestrowej) w art. 5 ust. 1 Prawo przedsiębiorców, powyższe zlecenia, a także zlecenia od podmiotów prywatnych Wnioskodawczyni realizuje od zeszłego roku w ramach tej właśnie działalności, spełniając kryteria jej prowadzenia i nie przekraczając ustawowej kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia w miesiącu. W sytuacji, gdy osoba fizyczna wykonuje w ramach działalności nierejestrowej różne czynności, do ustalenia, czy przychód należny nie przekroczył w poszczególnych miesiącach 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, należy wziąć pod uwagę łączne przychody należne uzyskane z tej działalności w danym miesiącu.

Mając na uwadze przedstawione wyżej uregulowania prawne należy zauważyć, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Działalność nierejestrowa oraz działalność wykonywana osobiście stanowią odrębne źródła przychodów, a dochody uzyskiwane przez podatników z tych źródeł podlegają odmiennym zasadom opodatkowania. Podatnik w danym roku podatkowym może uzyskiwać przychody z kilku źródeł.

W związku z powyższym, skoro wskazane we wniosku czynności Wnioskodawczyni wykonuje w ramach tzw. działalności nierejestrowej (spełniając ustawowe warunki jej prowadzenia), to przychody te na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy, niezależnie od tego od jakich podmiotów będą osiągane. Tym samym ww. przychody nie mogą zostać zaliczone do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 13 pkt 6 i 8 ww. ustawy.

Jednocześnie nie ma przeszkód, aby Wnioskodawczyni w tym samym roku uzyskiwała zarówno dochody z działalności wykonywanej osobiście, jak i przychody z działalności nierejestrowej. W sytuacji, gdy osoba fizyczna uzyskuje w danym roku przychody z kilku źródeł, do ustalenia, czy przychód należny nie przekroczył w poszczególnych miesiącach 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, należy wziąć pod uwagę wyłącznie łączne przychody należne uzyskane z działalności nierejestrowej w danym miesiącu.

W odniesieniu do przychodów z innych źródeł (do których zalicza się działalność nierejestrowa) ustawodawca nie wprowadził obowiązku poboru zaliczek na podatek przez płatnika. Od przychodów osiągniętych z ww. tytułu Wnioskodawczyni nie ma również obowiązku samodzielnie odprowadzać zaliczek na podatek w trakcie roku podatkowego. Osiągnięte w danym roku przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia działalności nierejestrowej Wnioskodawczyni powinna wykazać w zeznaniu rocznym PIT-36 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty), w specjalnie przeznaczonym to tego celu wierszu: „Działalność nierejestrowana, określona w art. 20 ust. 1ba ustawy” oraz opodatkować je według skali podatkowej (17%, 32%). Są to jedyne obowiązki jakie ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nakłada na osoby uzyskujące przychody z działalności nierejestrowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.