0113-KDIPT2-1.4011.498.2021.2.MM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 maja 2021 r. (data wpływu 13 maja 2021 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 sierpnia 2021 r. (data wpływu 25 sierpnia 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego świadczenia – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 maja 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego świadczenia.

Na wezwanie Organu, pismem z dnia 19 sierpnia 2021 r. (data wpływu 25 sierpnia 2021 r.) wniosek został uzupełniony.

We wniosku po jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

W 2020 r. Wnioskodawca kupił mieszkanie, na zakup którego zaciągnął kredyt. Podczas odbioru mieszkania wskazał deweloperowi usterki i ustalili razem łączną wartość tych usterek oraz kary umownej za nieterminowe oddanie mieszkania (opóźnienie wyniosło 9 miesięcy). Deweloper w 2020 r. wpłacił na konto Wnioskodawcy 9 165,99 zł, jako karę umowną za nieterminowe oddanie mieszkania. Na początku 2021 r. otrzymał od dewelopera PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-11, w którym ww. kwota wykazana została, jako przychód z tytułu „inne źródła”, natomiast nie został wykazany żaden podatek.

Wnioskodawca nabył lokal przy ul. …, księga wieczysta …, … - ustanowiona hipoteka. Rzeczywisty odbiór nastąpił podpisaniem aktu notarialnego – Repertorium … w dniu .. września 2020 r. Wartość nieruchomości określa faktura VAT (podatek od towarów i usług) nr … na wartość składową: sprzedaż mieszkania lokal nr 1 – 242 000,00 zł brutto, w tym 8% podatek; sprzedaż miejsca postojowego nr 2 – 25 000,00 zł brutto, w tym 23% podatek; sprzedaż komórki lokatorskiej nr 3 - 5 043,00 zł brutto, w tym 23% podatek, o łącznej wartości 272 043,00 zł.

Kolejność zestawienia wpłat:

• … marca 2019 r. – 5 971,70 zł – przelew,

• … marca 2019 r. – 48 400,00 zł – przelew,

• … września 2019 r. – 17 486,80 zł – przelew,

• … października 2019 r. – 21 966,21 zł – przelew,

• …października 2019 r. – 178 033,79 zł – przelew.

Kwotę 9 165,99 zł deweloper przelał Wnioskodawcy w dniu … października 2020 r. Otrzymana kwota stanowiła karę umowną za opóźnienie realizacji inwestycji i wydanie lokalu. Przedmiotowe świadczenie wypłacone było jako „kara umowna”. Podstawą naliczenia kary był zapis z umowy deweloperskiej (§ 7 ust. 9), zgodnie z którą: „Strony ustalają, że w przypadku zwłoki dewelopera w wyznaczeniu terminu odbioru zgodnie z ust. 1 powyżej oraz w przypadku nieprzeniesienia na nabywcę prawa do lokalu w terminie określonym w § 6 ust. 1 tego aktu, nabywcy przysługuje kara umowna w wysokości odpowiadającej odsetkom ustawowym od łącznej ceny sprzedaży, określonej w § 8 ust. 1, naliczana za każdy dzień zwłoki, z tym zastrzeżeniem, że kara umowna nie przekroczy 5% łącznej ceny sprzedaży”.

Wnioskodawca nie zawierał z developerem ugody w związku z przedmiotowym świadczeniem. Kwota w wysokości 9 165,99 zł określona została jako kara umowna. Ww. kwota wypłacona była za nieterminowe oddanie mieszkania.

Po zapoznaniu się z ofertą sprzedaży mieszkań w biurze developera w dniu … marca 2019 r. w Kancelarii Notarialnej nastąpiło podpisanie aktu notarialnego - Repertorium A nr …- umowa developerska, jako umowa zobowiązująca do ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży, dalej zwaną „umową na zakup”:

• lokal nr 1 – 38,37 m2;

• garaż nr 2– 12,50 m2;

• komórka lokatorska nr 3– 1,50 m2.

W akcie tym zawarte jest, że zakończenie budowy oraz wszystkich prac budowlanych w budynkach, jak i wokół nich, w ramach zadania nr 2 nastąpi do dnia 31 lipca 2019 r. Ponadto, przedstawiciel developera oraz nabywca postanowili, że nie później niż w terminie 30 dni od zakończenia budowy, tj. od dnia uzyskania ostatecznego pozwolenia na użytkowanie, a w każdym razie nie później niż w terminie do dnia 29 listopada 2019 r., wyśle listem poleconym zawiadomienie o wyznaczonym terminie odbioru lokalu oraz wszelkich elementów przeznaczonych do wyłącznego korzystania przez nabywcę. Odbiór lokalu zostanie potwierdzony protokołem odbioru stwierdzającym, że lokal oraz wszelkie elementy zostały odebrane i przyjęte przez nabywcę. Pierwsza wpłata nastąpiła wg wskazanej daty przez developera:

• I rata w kwocie 54 371,70 zł, w podziale na dwa niezależne konta (jedno za lokal – 48 400,00 zł oraz drugie za garaż i komórkę lokatorską – 5 971,70 zł) – wpłata do .. marca 2019 r.;

• II rata w kwocie 217 486,80 zł w podziale na dwa niezależne konta (jedno za lokal – 193 600,00 zł oraz garaż i komórkę lokatorską -23 886,80 zł) – wpłata nie później, jak do … listopada 2019 r.;

• opłaty notarialne w sumie 1 726,86 zł.

Kolejność zestawienia wpłat:

• .. marca 2019 r. – 5 971,70 zł - przelew za miejsce postojowe w garażu 2 i za komórkę lokatorską,

• .. marca 2019 r. – 48 400,00 zł - przelew za lokal nr 1;

• … września 2019 r. – 17 486,80 zł - przelew za lokal nr 1;

• … października 2019 r. – 21 966,21 zł - przelew za miejsce postojowe w garażu 2 + za komórkę lokatorską;

• … października 2019 r. – 178 033,79 zł - przelew za lokal nr 1.

Rzeczywisty odbiór nastąpił podpisaniem aktu notarialnego - Repertorium A … w dniu .. września 2020 r. (lokal mieszkalny).

Podpisanie aktu notarialnego - Repertorium A - …., na części wspólne, nastąpiło w dniu .. lutego 2021 r., tj. część garażowa, komórka lokatorska do ksiąg wieczystych. Jest to umowa sprzedaży udziałów w lokalu niemieszkalnym – garaż, komórka lokatorska, umowa o podział do korzystania.

Według oświadczenia developera, że cena lokalu odpowiada jego wartości rynkowej oraz, że strony dokonały rozliczenia i potrącenia przysługujących im względem siebie wierzytelności wynikających z dotychczasowej umowy, w wyniku której developer pozostaje zobowiązany do zapłaty nabywcy kwoty 9 165,99 zł, którą uiści w terminie 21 dni od zawarcia tego aktu. Opłaty tego aktu notarialnego wyniosły 162,84 zł.

Ponadto, Wnioskodawca wskazał następujące informacje:

• wniosek o wpis do księgi wieczystej na lokal – … marca 2021 r.- księga wieczysta nr …, współwłasność w udziale … części na rzecz każdoczesnego właściciela lokalu nr x przy ul. …;

• wniosek o wpis do księgi wieczystej na części wspólne, tj. miejsce postojowe w garażu oraz komórkę lokatorską - księga wieczysta nr …;

• oświadczenie o ustanowieniu hipoteki złożono w X - bank udzielający kredytu – … września 2020 r. na nieruchomość stanowiącą lokal mieszkalny w …, na wartość … zł;

• oświadczenie o ustanowieniu hipoteki złożono w X - bank udzielający kredytu – … marca 2021 r. na nieruchomość stanowiącą lokal mieszkalny - garaż nr x w udziale wynoszącym … części nieruchomości w ….

• adres firmy developerskiej: Y z siedzibą w W .

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie

(sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku):

Czy świadczenie pieniężne, które Wnioskodawca otrzymał od dewelopera, stanowi dla Niego przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie pieniężne, które wypłacił Mu deweloper nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego - jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są inne źródła, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania w szczególności, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. Katalog przychodów zaliczanych do innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, zawiera bowiem jedynie przykładowe wskazanie przychodów zaliczanych do tego źródła. Zatem, o przychodzie można mówić wtedy, gdy ma on charakter trwałego przysporzenia majątkowego, tj. ma konkretny wymiar finansowy, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Tak więc, podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega zatem dochód uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1320, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Ustawodawca konsekwentnie wyłączył z katalogu zwolnień przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) zadośćuczynienia/odszkodowania, które zostały otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, nawet w sytuacji, gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Zatem aby wypłacone zadośćuczynienie/odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

• jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,

• podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda pozasądowa.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w 2020 r. Wnioskodawca kupił mieszkanie, na zakup którego zaciągnął kredyt. Podczas odbioru mieszkania wskazał deweloperowi usterki i ustalili razem łączną wartość tych usterek oraz kary umownej za nieterminowe oddanie mieszkania - opóźnienie wyniosło 9 miesięcy. Deweloper w 2020 r. wpłacił na konto Wnioskodawcy 9 165,99 zł, jako karę umowną za nieterminowe oddanie mieszkania. Kwota w wysokości 9 165,99 zł określona została jako kara umowna. Ww. kwota wypłacona była za nieterminowe oddanie mieszkania. Ww. kwotę deweloper przelał Wnioskodawcy w dniu 5 października 2020 r. Otrzymana kwota stanowiła karę umowną za opóźnienie realizacji inwestycji i wydanie lokalu. Podstawą naliczenia kary był zapis z umowy deweloperskiej (§ 7 ust. 9), zgodnie z którą: „Strony ustalają, że w przypadku zwłoki dewelopera w wyznaczeniu terminu odbioru zgodnie z ust. 1 powyżej oraz w przypadku nie przeniesienia na nabywcę prawa do lokalu w terminie określonym w § 6 ust. 1 tego aktu, nabywcy przysługuje kara umowna w wysokości odpowiadającej odsetkom ustawowym od łącznej ceny sprzedaży, określonej w § 8 ust. 1 naliczana za każdy dzień zwłoki, z tym zastrzeżeniem, że kara umowna nie przekroczy 5% łącznej ceny sprzedaży”. Wnioskodawca nie zawierał z developerem ugody w związku z przedmiotowym świadczeniem.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z przysporzeniem majątkowym stanowiącym przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wysokość zwrotu kosztów, które otrzymał Wnioskodawca, nie wynika z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Kwota wypłacona Wnioskodawcy nastąpiła w wyniku zawartej umowy (porozumienia między stronami), tj. developerem i Wnioskodawcą. Powyższe wyklucza zatem zastosowanie zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać należy, że co innego stanowiło podstawę wpłaty środków deweloperowi przez Wnioskodawcę (była to cena za mieszkanie), a co innego podstawę wypłaty przez dewelopera kwoty tytułem kary umownej za nieterminowe oddanie mieszkania, wynikającej z podpisanej umowy.

Ponadto wskazać należy, że płatnik nie był zobowiązany do pobrania zaliczek z tytułu dochodu z innych źródeł.

Przepis art. 42a ww. ustawy stanowi bowiem, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że kwota wypłacona przez developera na podstawie zawartej umowy (nieterminowe oddanie mieszkania) skutkuje powstaniem przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Wnioskodawca jest zobowiązany do wykazania otrzymanej od developera kwoty w zeznaniu rocznym.

Biorąc pod uwagę powyższe stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto nadmienia się, że wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540), tutejszy Organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku ORD-IN dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.