0112-KDIL2-1.4011.435.2021.2.MKA

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 18 kwietnia 2021 r. (data wpływu 19 kwietnia 2021 r.), uzupełnionym w dniu 7 lipca 2021 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z 30 czerwca 2021 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.435.2021.1.MKA, wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem, nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano 30 czerwca 2021 r., skutecznie doręczono 1 lipca 2021 r., natomiast 7 lipca 2021 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek.

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowaną będącą stroną postępowania: Panią A;
• Zainteresowaną niebędącą stroną postępowania: Panią T;
• Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania: Pana M;

**

przedstawiono następujący stan faktyczny.

W latach 80-tych XX w. spadkodawca został członkiem Spółdzielni Budowlano- Mieszkaniowej "X". W dniu (…) 1989 r. podpisał umowę, która m.in. potwierdza fakt przydziału spadkodawcy działki pod budowę domu jednorodzinnego oraz zobowiązanie Spółdzielni do:

• wzniesienia na przydzielonej działce domu jednorodzinnego,
• przeniesienia na spadkodawcę prawa własności nieruchomości, składającej się z działki budowlanej wraz z wybudowanym na niej domem jednorodzinnym po zakończeniu i rozliczeniu całości inwestycji.

Ww. umowa zobowiązuje również spadkodawcę do pokrycia kosztów nabycia przez SBM "X" działki budowlanej, jak również do indywidualnego ubiegania się o kredyt bankowy a następnie scedowania go na rzecz SBM "X", a w przypadku nie uzyskania kredytu, do pokrycia całości kosztów budowy.

W dniu (…) 1994 r. Zarząd SBM „X” wydał decyzję o dokonaniu przydziału na rzecz spadkodawcy domu jednorodzinnego w wersji bliźniaczej położonego na ww. działce i wybudowanego zgodnie z umową zawartą (…) 1989 r. W dniu (…) 2006 r. przedstawiciel Spółdzielni Mieszkaniowej "Y" (następca prawny SBM "X") w oświadczeniu notarialnym potwierdził, iż na dzień złożenia oświadczenia:

• spadkodawca był członkiem SM "Y", któremu przysługiwało spółdzielcze prawo do domu jednorodzinnego w zasobach ww. Spółdzielni w rozumieniu art. 52 ustawy z dnia 15 grudnia 2020 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Ww. prawo do domu jednorodzinnego na podstawie art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 172 poz. 1804) stało się spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu (prawo to przysługiwało spadkodawcy oraz jego małżonce (T) na zasadach majątkowej wspólności ustawowej),
• spółdzielcze prawo przysługiwało spadkodawcy na podstawie przydziału wydanego dnia (…) 1994 r. przez Zarząd SBM "X" (poprzednika prawnego SM "Y"),
• dom jednorodzinny znajduje się na działce, dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą KW (…).

Właścicielem działki jest SM "Y". W dniu (…) 2019 r. przed notariuszem została zawarta umowa przeniesienia własności domu jednorodzinnego wraz z prawami do działki na rzecz spadkodawcy (członka Spółdzielni) i jego małżonki T na zasadach majątkowej małżeńskiej wspólności ustawowej.

Po śmierci spadkodawcy dnia (…) 2019 r., spadek z dobrodziejstwem inwentarza z mocy ustawy objęli: T (żona), M (syn) oraz A (córka). Powyższe zostało potwierdzone Aktem Poświadczenia Dziedziczenia, w dniu (…) 2019 r. (…).

W dniu (…) 2020 r. nastąpiła przez spadkobierców sprzedaż ww. domu jednorodzinnego wraz z prawem własności do działki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z dokonaną transakcją zbycia nieruchomości powstał obowiązek podatkowy i tym samym spadkobiercy są zobowiązani do złożenia zeznania PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-39?

Zdaniem Zainteresowanych, nie powstał żaden obowiązek podatkowy i tym samym spadkobiercy nie są zobowiązani do złożenia zeznania PIT-39. Datą nabycia lokalu przekształconego ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność (wraz z udziałem w gruncie bądź z udziałem w prawie współużytkowania wieczystego gruntu), jest data nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Przekształcenie nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto w przypadku nieruchomości nabytej w drodze spadku, pięcioletni okres jest liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

− jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

W przypadku zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma zatem ustalenie momentu oraz sposobu ich nabycia.

W myśl art. 10 ust. 5 ww. ustawy, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Stosownie do art. 10 ust. 6 ww. ustawy, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Z treści wniosku wynika, że Zainteresowani nabyli w drodze spadku po spadkodawcy zmarłym w dniu (…) 2019 r. udziały w prawie własności domu jednorodzinnego oraz działki, dalej nieruchomości. Przedmiotowa nieruchomość wchodziła w skład majątku wspólnego spadkodawcy oraz Zainteresowanej Pani T.

Zainteresowani ze względu na zamiar sprzedaży przedmiotowej nieruchomości powzięli wątpliwość czy w związku z dokonaną transakcją powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycia”; należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Stosowanie do art. 922 Kodeksu cywilnego spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Jak wynika ze stanu faktycznego spadkodawca był członkiem spółdzielni mieszkaniowej od (…) 1989 r. i przysługiwało mu, na podstawie przydziału wydanego przez zarząd spółdzielni dnia (…) 1994 r., spółdzielcze prawo do domu jednorodzinnego w zasobach spółdzielni w rozumieniu art. 52 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Prawo do domu jednorodzinnego na podstawie art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 172 poz. 1804) stało się spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu – co zostało potwierdzone w notarialnym oświadczeniu spółdzielni z dnia (…) 2006 r. Następnie w dniu (…) 2019 r. została zawarta umowa przeniesienia własności domu jednorodzinnego wraz z prawami do działki na rzecz spadkodawcy i jego małżonki.

W myśl art. 52 ustawy z dnia 18 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2021 r. 1208), do istniejących w dniu wejścia ustawy w życie praw do domów jednorodzinnych i lokali mieszkalnych budowanych w celu przeniesienia ich własności na rzecz członków stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 21 ustawy. Do czasu przeniesienia własności na rzecz członka spółdzielni mają zastosowanie zasady:

1. jeżeli prawo do domu jednorodzinnego przeszło na kilku spadkobierców, powinni oni, w terminie jednego roku od dnia otwarcia spadku, wyznaczyć spośród siebie pełnomocnika w celu dokonywania czynności prawnych związanych z wykonywaniem tego prawa, włącznie z zawarciem w ich imieniu umowy o przeniesienie własności domu. W razie bezskutecznego upływu tego terminu, na wniosek spadkobierców lub spółdzielni, sąd w postępowaniu nieprocesowym wyznaczy przedstawiciela. Pełnomocnik (przedstawiciel) uprawniony jest do udziału w walnym zgromadzeniu;
2. w razie śmierci jednego z małżonków, którym prawo do domu jednorodzinnego przysługiwało wspólnie, przepis pkt 1 stosuje się odpowiednio;
3. po przeprowadzeniu rozliczenia kosztów budowy i ostatecznym ustaleniu wkładów budowlanych, wniesieniu przez członków tych wkładów bądź też ich części i przejęciu zobowiązań spółdzielni pokrywających resztę należności z tytułu wkładów spółdzielnia przenosi na członków własność przydzielonych domów wraz z prawami do działek;
4. przeniesienie własności domu może nastąpić także na rzecz spadkobierców członka lub małżonków, jeżeli prawo do domu przysługuje im obojgu;
5. członkowie, oprócz wkładu budowlanego, obowiązani są pokryć koszty przeniesienia własności domu, a także udział w kosztach likwidacji spółdzielni, o ile przeniesienie własności następuje w ramach postępowania likwidacyjnego.

Stosownie natomiast do art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. poz. 1804), istniejące w dniu 14 stycznia 2003 r. własnościowe spółdzielcze prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawa do lokalu użytkowego, w tym garażu, oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej stają się spółdzielczymi własnościowymi prawami do lokalu, o których mowa w rozdziale 21 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 oraz z 2004 r. Nr 19, poz. 177 i Nr 63, poz. 591). Przy czym spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przysługiwało spadkodawcy oraz jego małżonce na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej.

Ponadto wyjaśnić należy, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Umożliwia ono korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, z pewnymi ograniczeniami, na zasadach zbliżonych do prawa własności. Świadczy o tym chociażby umiejscowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w Księdze Drugiej Kodeksu cywilnego - Własność i inne prawa rzeczowe.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że przeniesienie prawa własności do domu jednorodzinnego jest tylko inną formą własności, a nie nowym nabyciem. Tak więc, na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu, tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Zatem w przedmiotowej sprawie nabycie domu jednorodzinnego przez spadkodawcę nastąpiło w dacie nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Biorąc pod uwagę fakt, że opisana we wniosku nieruchomość została nabyta przez spadkodawcę oraz Zainteresowaną - Panią T w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie nieruchomości (prawa majątkowego) w czasie jej trwania oznacza nabycie przez każdego z małżonków tej nieruchomości (tego prawa) w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Wspólność majątkowa ustawowa ustaje z chwilą ustania małżeństwa. Zatem w przedmiotowej sprawie wspólność majątkowa w małżeństwie spadkodawcy i Zainteresowanej Pani T ustała w dacie śmierci spadkodawcy.

W konsekwencji, planowana przez Zainteresowanych Panią A oraz Pana M sprzedaż domu jednorodzinnego nabytego w spadku po zmarłym ojcu nie będzie stanowiła źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w rezultacie nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku z tytułu tej sprzedaży.

Ponadto planowana przez Panią T sprzedaż domu jednorodzinnego nabytego w spadku po zmarłym mężu nie będzie stanowiła źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w rezultacie nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku z tytułu tej sprzedaży.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

**