INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2021 r. (data wpływu 12 stycznia 2021 r.), uzupełnionym w dniu 18 marca 2021 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży udziału w nieruchomości – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 12 stycznia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży udziału w nieruchomości.
Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 i § 4 oraz art. 14 f Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z 9 marca 2021 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.35.2021.1.MKA, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.
Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d § 1 Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem, nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.
Wezwanie wysłano 9 marca 2021 r., skutecznie doręczono 11 marca 2021 r., natomiast 18 marca 2021 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił wniosek (nadano w polskiej placówce pocztowej 17 marca 2021 r.).
We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.
Zgodnie z aktem notarialnym, w wyniku przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu i ustanowieniem odrębnej własności mieszkania, rodzice Wnioskodawcy 22 października 2008 r. nabyli prawo własności do tego mieszkania (…).
Zastosowany został tryb umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego własności na rzecz rodziców Wnioskodawcy. W ten sposób w dniu 22 października 2008 r. jako nabywcy stali się właścicielami przedmiotowego mieszkania.
Zgodnie z zapisem § 5 przedmiotowego aktu notarialnego rodzice Wnioskodawcy oświadczyli, że mieszkanie przyjmują do majątku wspólnego i zapewniają, że w ich związku małżeńskim obowiązuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.
Po śmierci rodziców – matka zmarła 10 grudnia 2009 r., ojciec zmarł 19 września 2018 r. - Wnioskodawca wraz z siostrą (jedyne rodzeństwo) w kancelarii notarialnej zażądali poświadczenia dziedziczenia. W dniu 21 marca 2019 r. notariusz aktem notarialnym sporządził protokół dziedziczenia i w tym dniu sporządził akt poświadczenia dziedziczenia. Akt poświadczenia dziedziczenia został zarejestrowany w Rejestrze Spadkowym 21 marca 2019 r. W przedmiotowym akcie poświadczenia dziedziczenia z 21 marca 2019 r. notariusz poświadczył, że spadek po matce na mocy ustawy nabyli wprost: jej mąż (a ojciec Wnioskodawcy), syn (Wnioskodawca) i córka (siostra Wnioskodawcy) w udziałach po 1/3 części każdy.
Następnie spadek po ojcu na mocy ustawy nabyli: syn (Wnioskodawca) oraz córka (siostra Wnioskodawcy) w udziałach po 1/2 części każdy.
Na podstawie ww. aktu poświadczenia dziedziczenia Wnioskodawca wraz z siostrą 1 sierpnia 2018 r. zgłosili do urzędu skarbowego drukiem SD-Z2 nabycie praw majątkowych po zmarłych rodzicach.
W dniu 10 marca 2021 r. Wnioskodawca otrzymał z urzędu skarbowego zaświadczenie stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn z tytułu dziedziczenia nie należy się, gdyż zastosowano zwolnienie od podatku z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z ww. zaświadczeniem w skład nabytego majątku po ojcu Wnioskodawcy w postaci przedmiotowego lokalu mieszkalnego wchodzą następujące składniki - udział 4/6 części lokalu mieszkalnego, nabyty udział 1/2.
W skład nabytego majątku po matce Wnioskodawcy w postaci przedmiotowego lokalu mieszkalnego wchodzą następujące składniki – udział 1/2 części lokalu mieszkalnego, nabyty udział 1/2.
W dniu 12 marca 2021 r. Wnioskodawca wraz z siostrą w obecności notariusza sprzedali przedmiotowy lokal mieszkalny.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.
- Czy aktualne przepisy podatkowe przewidują, że pięcioletni okres, po upływie którego można sprzedać nieruchomość bez konieczności zapłaty podatku dochodowego, liczy się od daty jej nabycia przez spadkodawcę (czyli rodziców Wnioskodawcy) w przypadku Wnioskodawcy od 22 października 2008 r.?
- Czy w związku z odpłatnym zbyciem nabytej w drodze spadku nieruchomości (tj. przedmiotowego mieszkania) po rodzicach Wnioskodawcy zaistniał lub nie zaistniał obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych?
Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z tym, że rodzice Zainteresowanego (spadkodawcy) nabyli prawo majątkowe do mieszkania stając się jego właścicielami w dniu 22 października 2008 r., to zgodnie z posiadanym przez Wnioskodawcę zrozumieniem znowelizowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia nabytych w drodze spadku nieruchomości Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłacenia tego podatku.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
- nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
- prawa wieczystego użytkowania gruntów,
– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.
Poza tym, ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) dodano art. 10 ust. 5, który stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.
Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Od dnia 1 stycznia 2019 r. pięcioletni okres, po upływie którego nie powstanie obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości nabytych w drodze spadku liczony jest od końca roku, w którym spadkodawca ją nabył lub wybudował, a nie tak jak w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r. – od końca roku, w którym został otwarty spadek (w którym zmarł spadkodawca). Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonają zbycia nieruchomości po dniu 31 grudnia 2018 r., bez względu na datę odziedziczenia nieruchomości.
Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca nabył spadek po zmarłych rodzicach. Po matce zmarłej w 2009 r. Wnioskodawca nabył prawo do 1/3 spadku natomiast po ojcu zmarłym w 2018 r. Wnioskodawca nabył prawo do 1/2 części spadku. W skład spadku wchodziło mieszkanie, które 22 października 2008 r. rodzice Wnioskodawcy nabyli do wspólności majątkowej małżeńskiej w wyniku przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu i ustanowienia odrębnej własności mieszkania. Przedmiotowe mieszkanie Wnioskodawca wraz z siostrą sprzedali 12 marca 2021 r.
W związku z powyższym Wnioskodawca powziął wątpliwość czy będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego w związku ze sprzedażą przedmiotowej nieruchomości.
Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycia”; należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Ponadto wskazać należy, że zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów księgi niniejszej. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.
Biorąc pod uwagę fakt, że opisana we wniosku nieruchomość została nabyta przez spadkodawców w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).
Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie nieruchomości (prawa majątkowego) w czasie jej trwania oznacza nabycie przez każdego z małżonków tej nieruchomości (tego prawa) w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.
Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że: dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.
Zatem, nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że za datę nabycia przez spadkodawców nieruchomości będącej przedmiotem wniosku należy uznać datę nabycia prawa własności lokalu mieszkalnego do majątku wspólnego małżonków, tj. 22 października 2008 r. Powyższe wynika z faktu, że skoro przedmiotowa nieruchomość wchodziła wcześniej do majątku wspólnego małżeńskiego, nie można było wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia ww. nieruchomości w małżeństwie. Zatem obojgu małżonkom z tego tytułu przysługiwało już prawo własności do całej nieruchomości z chwilą nabycia do majątku wspólnego, a więc ojciec Wnioskodawcy nie mógł ponownie nabyć udziałów w przedmiotowej nieruchomości w drodze spadku w dacie śmierci matki Wnioskodawcy.
Wobec powyższego uznać należy, że pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych niewątpliwie minął, ponieważ od końca roku, w którym spadkodawcy nabyli ww. nieruchomość do momentu jej sprzedaży przez spadkobierców w dniu 12 marca 2021 r. upłynęło ponad 5 lat.
W konsekwencji przychód ze sprzedaży w dniu 12 marca 2021 r. przysługującego Wnioskodawcy udziału w lokalu mieszkalnym, nabytego w drodze spadku po zmarłych rodzicach, nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 tej ustawy. Zatem na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.
Końcowo tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, że interpretacje prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, został złożony przez jednego ze współwłaścicieli nieruchomości, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego współwłaściciela nieruchomości, tj. siostry Zainteresowanego.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.