Wnioskodawca doznał wypadku podczas rodzinnej wycieczki rowerowej, w wyniku którego stracił prawą nerkę oraz połowę jelita grubego. Właściciel psa, który był przyczyną wypadku, miał ubezpieczenie OC związane z posiadaniem gospodarstwa rolnego. W wyniku postępowania likwidacyjnego Wnioskodawca zawarł z ubezpieczycielem ugodę pozasądową, na mocy której otrzymał 90 000 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia. Organ podatkowy uznał, że kwota ta stanowi przychód z innych źródeł, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ustawy o PIT, jednak korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, ponieważ została uzyskana z tytułu ubezpieczenia majątkowego i osobowego.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnyINTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 września 2020 r. (data wpływu 25 września 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego –jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 25 września 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
Wnioskodawca jest obywatelem Polski, podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości dochodów.
W dniu 4 maja 2019 r. Wnioskodawca uległ wypadkowi w trakcie rodzinnej wycieczki rowerowej. W rezultacie, następnego dnia został w trybie pilnym zakwalifikowany do zabiegu operacyjnego, podczas którego usunięto mu prawą nerkę oraz połowę jelita grubego.
Właściciel psa, z winy którego nastąpił wypadek był ubezpieczony w towarzystwie ubezpieczeniowym (dalej: Ubezpieczyciel), które zarejestrowało szkodę. Jako posiadacz gospodarstwa rolnego, właściciel psa posiadał umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.
W toku postępowania likwidacyjnego szkody, strony (tj. Wnioskodawca oraz ubezpieczyciel) doszły do porozumienia i zawarły ugodę pozasądową, zgodnie z którą Ubezpieczyciel zobowiązał się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy łącznie kwoty 90 000 zł (słownie dziewięćdziesiąt tysięcy złotych) tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania. Kwota ta nie obejmuje odsetek, a jedynie należność główną i wyczerpuje wszelkie roszczenia Wnioskodawcy z tytułu wypadku. Kwota odszkodowania została ostatecznie w całości wypłacona Wnioskodawcy w 2020 roku.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
Czy kwota 90 000 zł uzyskana przez Wnioskodawcę tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia od Ubezpieczyciela jest zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw?
Zdaniem Wnioskodawcy, kwota uzyskana od ubezpieczyciela nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jak wynika z treści art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, wolne od takiego podatku są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkami, które nie mają zastosowania w niniejszej sytuacji.
Kwota 90 000 zł wynikająca z porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą a Ubezpieczycielem stanowi przychód z innych źródeł, zgodnie z art. 10 ust 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ustawy o PIT i korzysta ona ze zwolnienia z opodatkowania, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, jako że uzyskana przez Wnioskodawcę kwota pochodzi z ubezpieczenia właściciela psa, który zgodnie z art. 44 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jest obowiązany do posiadania ubezpieczenia OC z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego. Podana wyżej kwota została wypłacona z tytułu ubezpieczenia majątkowego i osobowego, i nie stanowi ona wyjątku w rozumieniu punktu a i b przepisu art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.
Stosownie do treści art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
W myśl art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.
W wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego).
Na podstawie art. 28 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2020 r., poz. 895, z późn. zm.), zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w przeprowadzonym przez siebie postępowaniu, o którym mowa w art. 29, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.
Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Ubezpieczyciel zobowiązał się do wypłaty kwoty 90 000 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia na podstawie ugody pozasądowej. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że świadczenie to ma charakter rekompensacyjny, a zatem nie ma ono na celu wzbogacenia podatnika.
Jak podał Zainteresowany, podobne stanowisko znalazło odzwierciedlenie w piśmie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 lipca 2020 r. nr 0114-KDIP3-2.4011.319.2020.2.AK, w którym tamtejszy Wnioskodawca świadczenie miał uzyskać od Ubezpieczyciela szpitala: przedmiotowe zadośćuczynienie, odszkodowanie oraz kwota wypłacona tytułem zaspokojenia wszelkich roszczeń wynikających ze zgłoszonego w [`(...)`] zdarzenia, stanowią dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystający ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, z uwagi na fakt, że świadczenia te Wnioskodawca uzyskał/uzyska z ubezpieczenia majątkowego Szpitala.
Dla niniejszej sprawy istotne jest również stanowisko przytoczone chociażby w piśmie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 grudnia 2019 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.608.2019.1.MK: Otrzymane odszkodowania oraz inne świadczenia z tytułu ubezpieczeń osobowych lub majątkowych (również w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego), niezależnie od tego czy zostały przyznane na podstawie uznania ubezpieczyciela, ugody pozasądowej lub sądowej, są zwolnione z podatku od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższe stanowisko zostało powszechnie zaaprobowane także w starszych interpretacjach, takich jak: Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 30 października 2009 r. nr ILPB2/415-797/09-5/WM oraz z dnia 14 września 2009 r. nr ILPB1/415-712/09-4/IM, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 sierpnia 2009 r. nr IPPB1/415-417/09- 2/AM, czy też Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 8 czerwca 2009 r. nr IBPBII/1/415-270/09/MK.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W treści art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. wymieniono inne źródła (pkt 9).
Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że przychodem z innych źródeł jest każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, lub częściowo odpłatne, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy.
Odszkodowania i zadośćuczynienia stanowią – co do zasady – przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie te świadczenia są opodatkowane. Niektóre z nich – wymienione w katalogu zwolnień określonym w art. 21 ust. 1 cytowanej ustawy – korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Ze stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, że w toku postępowania likwidacyjnego szkody na Wnioskodawcy zgłoszonej w ramach ubezpieczenia sprawcy od odpowiedzialności cywilnej zawarto ugodę pozasądową, zgodnie z którą Ubezpieczyciel zobowiązał się do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy łącznie kwoty 90 000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania. Kwota ta nie obejmuje odsetek, a jedynie należność główną i wyczerpuje wszelkie roszczenia Wnioskodawcy z tytułu wypadku. Kwota odszkodowania została ostatecznie w całości wypłacona Wnioskodawcy w roku 2020.
Na mocy natomiast art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:
Zauważyć należy, że ogólne warunki, zasady podejmowania i prowadzenia działalności w zakresie ubezpieczeń majątkowych i osobowych określa ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2020 r., poz. 895, z późn. zm.). Na podstawie art. 28 tejże ustawy, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w przeprowadzonym przez siebie postępowaniu, o którym mowa w art. 29, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.
Podkreślenia wymaga, że zadośćuczynienie służy wyrównaniu krzywdy, natomiast odszkodowanie naprawieniu powstałej szkody. Zadośćuczynienie i odszkodowanie mają służyć naprawieniu uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych (zarówno materialnych, jak i niematerialnych).
Natomiast zasady zawierania i wykonywania umów obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych określa ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2214, z późn. zm.). Zgodnie z tą ustawą, ubezpieczeniem obowiązkowym jest m.in. ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, zwane dalej „ubezpieczeniem OC rolników” (art. 4 pkt 2).
Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków (art. 9 ust. 1 ww. ustawy).
Zgodnie natomiast z art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.
Stosownie do art. 805 § 2 ww. ustawy, świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:
Zgodnie z art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.
Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że na gruncie stanu faktycznego opisanego we wniosku oraz obowiązujących przepisów prawa, wypłacona Wnioskodawcy kwota 90 000 zł stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Niemniej jednak, przedmiotowe świadczenie w postaci odszkodowania i zadośćuczynienia – wypłacone Wnioskodawcy zgodnie z zwartą z Ubezpieczycielem ugodą pozasądową z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej sprawcy – korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem przepis ten wymienia jako wolne od podatku kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych.
W konsekwencji, z rzeczonego tytułu na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego, ani wykazania tego świadczenia w zeznaniu podatkowym składanym za rok 2020.
Zwrócić należy jednak uwagę, że stanowiący podstawę zwolnienia art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma treść cytowaną przez organ w niniejszym uzasadnieniu interpretacji, a nie taka jaką nadał mu Wnioskodawca redagując swoje pytanie podatkowe.
Ponadto, w odniesieniu do przywołanych we wniosku rozstrzygnięć organów podatkowych, tut. organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących, w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili