DD3.8222.2.392.2015.IMD

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 10 czerwca 2014 r. Nr ITPB2/415-258/14/RS wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzające, że stanowisko Pani … (Wnioskodawczyni) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 10 marca 2014 r., uzupełnionym w dniu 15 maja 2014 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi na dzieci, jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 marca 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w jej indywidualnej sprawie.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełnionym w dniu 15 maja 2014 r., Wnioskodawczyni przedstawiła następujący stan faktyczny:

W 2009 r. Wnioskodawczyni rozwiodła się z mężem. Wyrokiem Sądu Okręgowego postanowiono, że dzieci będą przebywały z matką w jej miejscu zamieszkania, natomiast ojciec dzieci został zobowiązany do płacenia alimentów (synowie M.urodzony 2 listopada 1999 r. oraz S. urodzony 18 października 2005 r.). Ojciec dzieci płaci alimenty regularnie, obecnie mieszka z partnerką i dwojgiem ich dzieci w W.

W związku z trudną sytuacją życiową związaną z podziałem majątku, Wnioskodawczyni była zmuszona w 2012 r. do przeprowadzki. Wyprowadziła się z dziećmi w okolice B. Przed przeprowadzką ojciec dzieci kontaktował się z synami regularnie, zabierał dzieci do siebie co drugi weekend. Obecnie z uwagi na odległość (200 km) dzieci widzą się z ojcem przy okazji odwiedzin niedaleko zamieszkałej babci (byłej teściowej Wnioskodawczyni) lub jadą do W. Odwiedziny u ojca występują jeden raz na kwartał, u babci średnio raz w miesiącu.

Przez ostatnie lata byli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w sprawie odliczenia ulgi na dzieci. Były mąż odlicza połowę ulgi argumentując to okolicznością, że płaci alimenty i nie ma ograniczonych praw rodzicielskich jednak dzieci faktycznie pozostają pod opieką Wnioskodawczyni cały rok. Chłopcy uczęszczają do szkół w B., mają tu kolegów, chodzą do lekarzy, żyją i funkcjonują w obecnym miejscu zamieszkania.

Ponadto Wnioskodawczyni również łoży na dzieci, gdyż zgodnie z prawem oboje rodzice zobowiązani są utrzymywać dzieci, często te wydatki przekraczają sumę alimentów a także równowartość alimentów po stronie Wnioskodawczyni.

W okresie którego dotyczy wniosek, tj. 2013 i 2014 r. Wnioskodawczyni uzyskała i uzyskuje dochody opodatkowane według skali podatkowej.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni zadała następujące pytanie: czy art. 27f ust. 2 ustawy z dnia 24 października 2012 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż odliczenie ulgi na dzieci podlega każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, uprawnia Wnioskodawczynię do odliczenia ulgi podatkowej na dzieci za cały rok – kiedy to dzieci faktycznie są pod opieką Wnioskodawczyni, czy za połowę roku kalendarzowego, czy też proporcjonalnie, sumując dni w których ojciec dzieci sprawował faktyczną opiekę?

Zdaniem Wnioskodawczyni, interpretując w/w przepis Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia ulgi na dzieci za cały rok, kiedy to sprawuje faktyczną opiekę nad małoletnimi i wykonuje władzę nad dziećmi. 3-dniowe pobyty u ojca, czy u matki ojca oraz 2-tygodniowy pobyt na wakacjach z ojcem, nie uprawnia go do korzystania z ulgi za połowę roku. Wnioskodawczyni uważa, że taka postawa jest krzywdząca dla Niej i dla dzieci.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał, że stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia stwierdzam, co następuje.

Zasady korzystania z ulgi na dzieci określa art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)”.

Na podstawie ust. 1 tego artykułu, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Zgodnie z ust. 2, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko.
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota stanowiąca:
   1. 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
   2. 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
   3. 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.

Gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, każdemu z podatników - stosownie do art. 27f ust. 3 ustawy PIT - przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Jednocześnie jak stanowi art. 27f ust. 4 ustawy PIT, odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Z przytoczonych regulacji wynika zatem, że wysokość odliczenia z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy PIT, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych w przez obojga rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy PIT. Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Z tym że, biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, iż podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców - z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi - jest podział tej kwoty w częściach równych. Tym samym, możliwość skonsumowania kwoty ulgi przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady) wymagającego zgody obojga rodziców.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest natomiast wymagane w przypadku, gdy rodzic spełnia warunki do zastosowania odliczenia na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy PIT i odliczenia tego dokonuje w wysokości 50% kwoty ulgi określonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy PIT.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest rodzicem dwojga małoletnich dzieci. Ojcem dzieci jest były małżonek Wnioskodawczyni, który łoży na dzieci, i który utrzymuje z nimi kontakt. Spotkania ojca z dziećmi z uwagi na to, że Wnioskodawczyni wyprowadziła się z dziećmi do miejscowości oddalonej od dotychczasowego miejsca zamieszkania o ok. 200 km stały się rzadsze. Obecnie dzieci mieszkają z Wnioskodawczynią i pozostają pod Jej opieką, natomiast pod opieką ojca przy okazji odwiedzin niedaleko zamieszkałej babci (byłej teściowej Wnioskodawczyni) lub, gdy jadą do W. Odwiedziny u ojca występują jeden raz na kwartał, u babci średnio raz w miesiącu. Były mąż odlicza połowę ulgi argumentując to okolicznością, że płaci alimenty i nie ma ograniczonych praw rodzicielskich.

Powyższe pozwala twierdzić, że każdemu z rodziców przysługuje władza rodzicielska oraz każdy z rodziców władzę tę wykonuje, z tym że w różnym zakresie. Dowodzi temu przywołane przez Wnioskodawczynię postanowienie sądu oraz twierdzenie, że dzieci zamieszkują z Wnioskodawczynią i pozostają pod opieką Wnioskodawczyni. Z kolei potwierdzeniem wykonywania władzy przez ojca (abstrahując od ponoszonych obciążeń finansowych oraz widzeń z dziećmi) jest twierdzenie Wnioskodawczyni o chęci zawarcia porozumienia z ojcem co do podziału przysługującej kwoty ulgi. O ile bowiem władza rodzicielska nie byłaby wykonywana przez ojca, bezprzedmiotowym byłaby chęć zawarcia przez Wnioskodawczynię tego rodzaju porozumienia z ojcem dzieci.

Tym samym za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawczyni, zgodnie z którym Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia ulgi na dzieci za cały rok, kiedy to sprawuje faktyczną opiekę nad małoletnimi i wykonuje władzę nad dziećmi. Prawo do ulgi nie jest bowiem uzależnione od liczby dni, które rodzic fizycznie spędził z dzieckiem, lecz od wykonywania władzy rodzicielskiej. W sytuacji zatem, gdy w stosunku do dziecka władza rodzicielska była wykonywana przez obojga rodziców, oraz brak jest zgodnych ustaleń z ojcem dzieci co do podziału kwoty odliczenia w proporcji innej niż w częściach równych, Wnioskodawczyni (jak i ojcu dziecka) przysługuje prawo do odliczenia ulgi w wysokości 50% kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy. W przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania art. 27f ust. 3 ustawy PIT. Przepis ten dotyczy wyłącznie sytuacji w nim wymienionych, tj. przypadków gdy dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane w tym samym roku podatkowym do rodziny zastępczej lub do opiekuna prawnego. Zatem jedynie w sytuacji gdy ww. przekazanie następuje w trakcie miesiąca, każdemu z podatników opiekujących się dzieckiem przysługuje w tym miesiącu odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania nad nim pieczy. Tego rodzaju okoliczności nie mają jednak miejsca w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku.

Wobec powyższego należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 10 czerwca 2014 r. Nr ITPB2/415-258/14/RS, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość w zakresie w jakim uznaje, że samo dysponowanie przez Wnioskodawczynie oraz Jej byłego męża prawem wykonywania władzy rodzicielskiej jest wystarczające do skorzystania z ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ust. 1 ustawy PIT.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.