0111-KDIB2-3.4014.73.2025.3.LM

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwania - w dwóch pismach z 5 marca 2025 r. (data wpływu: 5 marca 2025 r. i 14 marca 2025 r.). dodatkowo jedno z uzupełnień zostało przesłane do mnie - zgodnie z właściwością - przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Oleśnicy (data wpływu - 19 marca 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

ostateczne przedstawiony w uzupełnieniu wniosku Planuje Pani wspólnie z partnerem zakup domu jednorodzinnego na kredyt hipoteczny. Obecnie znajdują się Państwo na etapie załatwiania formalności związanych z nabyciem nieruchomości. Przedmiotem zakupu będzie nieruchomość mieszkalna przeznaczona na Państwa cele mieszkaniowe. Dotychczas nigdy nie była Pani właścicielką ani współwłaścicielką żadnej nieruchomości mieszkalnej. W związku z tym spełnia Pani warunki, o których mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, dotyczące zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych dla osób kupujących pierwszą nieruchomość na cele mieszkaniowe. Pani partner jest właścicielem mieszkania, które nabył w trakcie małżeństwa. Po rozwodzie dzieci pozostały z nim w mieszkaniu, a ich matka wyprowadziła się, pozostawiając długi obciążające hipotekę tej nieruchomości. Wspólnie prostowali Państwo sytuację prawną i dochodzili zwrotu należności. Obecnie jedno z dzieci jest już pełnoletnie i usamodzielniło się, natomiast drugie nadal z Państwem mieszka. Państwa obecna sytuacja mieszkaniowa jest ograniczona – mieszkają Państwo w mieszkaniu o powierzchni niecałych (...) m², co nie zapewnia odpowiednich warunków na przyszłość. Zakup domu jest dla Państwa koniecznością wynikającą z potrzeby poprawy warunków mieszkaniowych. Zakup nieruchomości będzie dokonany na Panią oraz Pani partnera. W związku z tym pojawiła się wątpliwość, czy możliwe jest skorzystanie z całkowitego lub częściowego zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych w Pani przypadku, jako osoby, która nigdy wcześniej nie była właścicielem nieruchomości, oraz czy istnieje inna możliwość obniżenia obciążenia podatkowego wynikającego z nabycia tej nieruchomości. W chwili składania wniosku nie został jeszcze podpisany akt notarialny umowy sprzedaży. Transakcja jest w trakcie finalizacji, a Państwo przygotowują dokumenty do zakupu oraz uzyskania kredytu hipotecznego. Pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku Czy w opisanej sytuacji możliwe jest całkowite lub częściowe zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych – 2%, biorąc pod uwagę, że nigdy wcześniej nie posiadała Pani nieruchomości mieszkalnej? (pytanie pierwsze) Pani stanowisko w sprawie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku Sytuacja, w której się Pani znajduję, nie jest łatwa, a decyzja o zakupie domu jest dla Pani i Pani partnera niezwykle istotna zarówno pod względem życiowym, jak i finansowym.

Nigdy wcześniej nie była Pani właścicielką ani współwłaścicielką żadnej nieruchomości mieszkalnej, dlatego Pani zdaniem, może Pani skorzystać ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zakup domu jest dla Państwa nie tylko spełnieniem marzenia o lepszych warunkach życia, ale przede wszystkim koniecznością – obecnie mieszkają Państwo w mieszkaniu o powierzchni (...) m², co uniemożliwia Państwu powiększenie rodziny. Bardzo chciałaby Pani mieć dziecko, ale w tych warunkach nie są Państwo w stanie sobie na to pozwolić. Uczciwie Państwo pracują i odprowadzają podatki, starając się budować swoją przyszłość w Polsce. Po trzech latach poszukiwań udało się Państwu znaleźć dom, na który Państwa stać, ale muszą Państwo liczyć każdy grosz, aby nie tylko go kupić, ale również odpowiednio przygotować do zamieszkania. Chcą Państwo jak najszybciej wprowadzić się do własnego miejsca, jednocześnie nie wpadając w ogromne zadłużenie i nie obciążając się ratami kredytowymi, które odbiorą Wam poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji. Niestety, nie ma Pani możliwości zakupu nieruchomości wyłącznie na siebie, ponieważ nie uzyskałaby Pani kredytu hipotecznego. Zakup musi zostać dokonany wspólnie z Pani partnerem, który posiada już mieszkanie. W dzisiejszych czasach utrzymanie się staje się coraz trudniejsze, a ceny nieruchomości, energii, kredytów oraz kosztów życia stale rosną. Nie chcą Państwo żyć w ciągłym stresie związanym z brakiem środków na spokojne życie i zdrowie. Państwa celem jest stworzenie stabilnego domu i przyszłości, a nie wpadanie w zadłużenie, które mogłoby prowadzić do problemów finansowych i psychicznych. Chcą Państwo budować waszą przyszłość w Polsce, myślą Państwo perspektywicznie – ktoś musi pracować na przyszłe emerytury, ktoś musi dbać o rozwój społeczeństwa. Jednak bez podstawowych warunków mieszkaniowych i bez wsparcia systemowego trudno jest podjąć taką odpowiedzialność.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295): Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy: Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy: Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym. Zgodnie z art. 5 ust. 1 i 2 ww. ustawy: Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku. Jeżeli obowiązek podatkowy ciąży na kilku podmiotach albo na stronach umowy zamiany, albo wspólnikach spółki cywilnej, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty, strony umowy zamiany albo wspólnicy spółki cywilnej. W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego: Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy: Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży: nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%. Stosownie do art. 10 ust. 1 i 2 ww. ustawy: Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika, oraz przypadków, o których mowa w ust. 1a. Notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego. Jak wynika z powołanych przepisów – umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na kupującym (kupujących). Przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W myśl art. 9 pkt 17 ww. ustawy: Zwalnia się od podatku od czynności cywilnoprawnych sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia. Zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest sprzedaż, której przedmiotem jest: - prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, - prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, - spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu/kupującym przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu/im udziału nie może przekroczyć 50%. W przypadku, gdy nieruchomość nabywana jest na współwłasność, to każdy z kupujących (małżonkowie, rodzice z dzieckiem, rodzeństwo, osoby obce) musi spełniać warunki określone w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dla możliwości objęcia zwolnieniem tej umowy sprzedaży. Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że chce nabyć Pani na współwłasność z partnerem dom jednorodzinny. Dotychczas nigdy nie była Pani właścicielką ani współwłaścicielką żadnej nieruchomości mieszkalnej. Pani partner jest właścicielem mieszkania, które nabył w trakcie małżeństwa. Uważa Pani, że z tytułu zakupu – na współwłasność z partnerem – domu jednorodzinnego, może Pani skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić. Analizowany przepis jednoznacznie wskazuje jakie warunki muszą być spełnione do zastosowania zwolnienia: - w wyniku umowy sprzedaży nabyty musi być cały lokal mieszkalny czy też spółdzielcze własnościowe prawo do całego lokalu, - żaden z kupujących nie może być, w dniu sprzedaży ani przed tym dniem, właścicielem praw do żadnej substancji mieszkaniowej wskazanej w tym przepisie (np. lokalu mieszkalnego), za wyjątkiem nabytego – w drodze dziedziczenia – udziału nieprzekraczającego 50%. W przypadku opisanym przez Panią, umowa sprzedaży obejmie zakup domu jednorodzinnego. Zatem pierwszy warunek zwolnienia będzie spełniony, bowiem zakupi go Pani na współwłasność z partnerem, co oznacza, że przedmiotem opisanej umowy sprzedaży będzie całe prawo przysługujące do domu jednorodzinnego. Drugi warunek nie zostanie jednak spełniony, ponieważ Pani partner jest właścicielem innego mieszkania. Zatem, przy nabyciu domu jednorodzinnego - na współwłasność z partnerem - nie będzie mogła Pani skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jeden z kupujących (współwłaścicieli) - Pani partner - nie wypełni bowiem warunków omawianego zwolnienia. Podatek od czynności cywilnoprawnych, przy zawieraniu umowy sprzedaży, dotyczy całej czynności a nie tylko jej części. Omawiane zwolnienie dotyczy czynności a nie tylko podatnika. Skoro zatem nie zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia do opisanej czynności sprzedaży, to żaden z kupujących (również Pani), nie będzie mogła skorzystać z omawianego zwolnienia. W związku z powyższym, Pani stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji. Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Z tych też względów − z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego − przedmiotem tej interpretacji jest wyłącznie ocena skutków podatkowych powstałych po Pani stronie.

Ta interpretacja stanowi ocenę Pani stanowiska wyłącznie w zakresie pierwszego z zadanych pytań. W zakresie drugiego pytania zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz.111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy zdnia11marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art.54§ 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art.57aPPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.