0111-KDIB2-3.4014.663.2024.3.ASZ

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 grudnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 13 lutego 2025 r. (wpływ 13 i 14 lutego 2025 r.). Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego X jest rezydentem podatkowym w Czechach (dalej: „X”, „Wnioskodawca”). X nie posiada zakładu podatkowego w Polsce w rozumieniu odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania ani stałego miejsca prowadzenia działalności w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. X jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od wartości dodanej w Czechach. X zajmuje się finansowaniem wierzycieli, które to finansowanie zabezpieczone jest realnymi wierzytelnościami ze sprzedaży towarów i usług. Wierzytelności te są następnie przedmiotem obrotu z wykorzystaniem platformy internetowej należącej do spółki Y (dalej odpowiednio jako: „Spółka Y” oraz „Platforma Y”). Spółka Y jest spółką z grupy kapitałowej Z, do której należy Y, tj. spółką zarejestrowaną w Czechach, działającą jako instytucja płatnicza, zgodnie z czeskim prawem. X chce rozszerzyć swoją działalność również w Polsce. Model współpracy rozpoczyna się od X i podmiotu w Polsce (dalej: „Partner”). Partner jest zainteresowany włączeniem X w relacje biznesowe pomiędzy Partnerem a jego dostawcami (określani łącznie jako: „Dostawcy” lub oddzielnie jako: „Dostawca”). Wierzytelności są konsekwencją transakcji biznesowych pomiędzy Partnerem a jego Dostawcami (odnoszą się do usług świadczonych i/lub towarów dostarczonych przez Dostawców Partnerowi). Na początku obie strony (tj. X i Partner) zawierają Umowę Pośrednictwa (dalej: „umowa P”). Jednocześnie podpisywana jest umowa trójstronna pomiędzy X, Partnerem oraz danym Dostawcą na finansowanie wierzytelności Dostawcy wynikających z faktur wystawionych dla Partnera, tj. Umowa o finansowanie faktur (dalej: „umowa F”). Na podstawie umowy P, X zobowiązuje się do świadczenia na rzecz Partnera następujących usług: a. Finansowanie wierzytelności Dostawców wobec Partnera, polegające na nabyciu wierzytelności przez X, a następnie jej przeniesieniu na niezależne podmioty wobec X (dalej łącznie jako: „Inwestorzy” lub oddzielnie jako: „Inwestor”); b. Udostępnianie rachunków bankowych Spółki Y, poprzez które dokonywane są transakcje dotyczące X (dalej jako: „Pojedynczy punkt płatności” lub „Pojedyncze punkty płatności”); c. Zapewnienie dostępu do interfejsu internetowego udostępnionego przez Spółkę Y. Interfejs służy do selekcji wierzytelności w celu ich finansowania przez X oraz do wglądu Partnera w finansowane wierzytelności Dostawców. W przypadku opóźnienia Partnera z zapłatą wierzytelności, Partner i X potwierdzili, że X nie będzie egzekwował należności od Partnera. Jednakże prawo Inwestora do egzekwowania należności od Partnera nie jest ograniczone. Dodatkowo, w celu realizacji umowy P, X jest uprawniony do: - gromadzenia i archiwizowania faktur Dostawców oraz wszelkich informacji w nich zawartych; - gromadzenia i analizowania informacji uzyskanych podczas realizowania umowy P dla celów biznesowych; - odstąpienia od finansowania wierzytelności Dostawcy zgodnie z warunkami określonymi w umowie F.

X zobowiązuje się do: - podchodzenia do Dostawców z fachową troską i maksymalną jakością zgodnie z kwalifikacjami i doświadczeniem X oraz zgodnie z potrzebami Dostawcy; - poinformowania Partnera o wycofaniu się X z finansowania wierzytelności Dostawcy bez zbędnej zwłoki, zgodnie z warunkami określonymi w umowie F. Partner zobowiązuje się do: - zapewnienia niezbędnej pomocy prowadzącej do uzgodnienia finansowania wierzytelności; - zapewnienia X faktycznych i materialnych przesłanek do finansowania wierzytelności zgodnie z umową P; - zezwolenia na połączenie systemu X z systemem ERP Partnera w celu zabezpieczenia dostępu X do salda zaakceptowanych faktur lub zabezpieczenia dostępu w inny sposób, zgodnie z wzajemnym porozumieniem pomiędzy Partnerem a X; - dostarczenia, na żądanie X, odpowiednich informacji do X, które Partner przekazuje swojemu bankowi finansującemu, które dokładnie i wystarczająco potwierdzają sytuację finansową Partnera; - zapewnienia X dostępu do salda zaakceptowanych faktur poprzez połączenie API z systemem X i systemem ERP Partnera lub w inny sposób zgodnie z obopólną umową pomiędzy X i Partnerem. Na podstawie P, X zobowiązany jest do zapłaty Partnerowi miesięcznego wynagrodzenia za czynności (wymienione powyżej) umożliwiające realizację umowy finansowania wierzytelności. Wierzytelności nabyte przez X są/będą następnie przenoszone na Inwestorów przy użyciu platformy informatycznej Y i nie są/nie będą bezpośrednio ani pośrednio egzekwowane przez X. Wierzytelności nabyte przez X nie są/nie będą „trudne” i są/będą jeszcze niewymagalne. Konsekwencją umowy P jest zawarcie umowy F, która określa warunki finansowania przez X wierzytelności Dostawcy wobec Partnera. Na podstawie F, Dostawca jest uprawniony do otrzymania od X finansowania wybranych wierzytelności wobec Partnera z tytułu zapłaty ceny za dostarczone towary i/lub wyświadczone usługi. Dostawca jest uprawniony do otrzymania finansowania swojej faktury − za towary lub usługi dostarczone Partnerowi − przed terminem wymagalności faktury na skutek sprzedaży należności na rzecz X za cenę odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności. Usługa finansowania wierzytelności oparta jest na następującym schemacie: - Dostawca przesyła do Partnera fakturę wraz ze wszystkimi wymogami dokumentu podatkowego zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa oraz zgodnie z odpowiednią umową świadczenia usług/dostawy pomiędzy Partnerem a Dostawcą; - Partner przyjmuje fakturę do swojego systemu ERP (tj. informatycznego systemu służącego zarządzaniu działalnością przedsiębiorstwa Partnera); - Partner umożliwia X dostęp do wybranego salda zatwierdzonych faktur przyjętych w systemie ERP Partnera, gdzie dostęp do tych danych zapewniony jest w formie API lub w inny sposób zgodnie z umową Partnera z X. API to narzędzie zapewniające komunikację pomiędzy systemami informacyjnymi Partnera i X. Wysyłając wierzytelność do X uznaje się ją za zatwierdzoną do zapłaty; - X udostępnia fakturę w interfejsie internetowym Partnera, w ramach którego Dostawca ma możliwość otrzymania wcześniejszej zapłaty za fakturę poprzez jej przeniesienie przez X na Inwestora; - na podstawie wezwania do zapłaty automatycznie zostaje zawarta umowa sprzedaży wierzytelności na rzecz X. X ma zapłacić cenę za nabytą wierzytelność w terminie kilku dni od żądanego terminu płatności, wybranego zgodnie z żądaniem Dostawcy, zgodnie z umową F. Płatność dokonywana jest za pośrednictwem pojedynczego punktu płatności, z którego to płatność jest automatycznie przekazywana na polskie konto bankowe Dostawcy; - Partner płaci fakturę w dniu jej pierwotnego terminu płatności za pośrednictwem pojedynczego punktu płatności. Wybór faktury zatwierdzonej przez Partnera w interfejsie internetowym i późniejsze „wysłanie do zapłaty” stanowi ofertę Dostawcy dla X dotyczącą finansowania należności. Jeśli X nie odrzuci faktury, uznaje się, że X przyjął ofertę finansowania należności i została zawarta umowa sprzedaży wierzytelności, a należność została przeniesiona na X. Z tytułu sprzedaży wierzytelności, X zobowiązuje się zapłacić Dostawcy cenę za nabytą wierzytelność na rachunek bankowy Dostawcy w Polskim banku. Dostawca, X i Partner ustalili, że cena zakupu z tytułu nabycia wierzytelności będzie równa wartości nominalnej wierzytelności. Jednakże X obciąża i będzie obciążać w przyszłości Dostawcę odrębnym wynagrodzeniem (prowizja) z tytułu faktycznie świadczonej przez X na rzecz Dostawcy usługi polegające na finansowaniu wierzytelności przed terminem ich wymagalności. Oprócz umowy P i umowy F, X jest stroną umowy o świadczenie usług ze spółką Y (dalej jako: „Umowa ze Spółką Y”). Spółka X, w imieniu X, korzystając z własnej infrastruktury informatycznej, realizuje oraz będzie realizowała w przyszłości przekazy pieniężne, zgodnie z instrukcjami oraz identyfikuje/będzie identyfikować klientów X. Celem Umowy ze Spółką Y jest również zapewnienie identyfikacji i kontroli klientów X zgodnie z przepisami AML. X płaci Spółce Y wynagrodzenie za usługi administracyjne i płatnicze. W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że podstawą prawną dla nabywania wierzytelności przez Państwa jest trójstronna umowa zawarta pomiędzy Państwem, Dostawcą oraz Partnerem (definicje użyte we wniosku o interpretację) na finansowanie wierzytelności Dostawcy wynikających z faktur wystawionych dla Partnera, tj. Umowa o finansowanie faktur (we wniosku umowa ta została zdefiniowana jako „Umowa F”). Umowa F została zawarta w oparciu o prawo czeskie. Umowa F stanowi umowę ramową, na podstawie której Dostawca składa Państwu oferty zakupu poszczególnych wierzytelności, które przysługują Dostawcy wobec Partnera. Akceptacja takiej oferty przez Państwa jest równoznaczna ze sprzedażą wierzytelności przez Dostawcę. Umowa F stanowi zatem nienazwaną umowę ramową, której elementem jest m.in. sprzedaż przez Dostawcę wierzytelności na Państwa rzecz. Umowa F została podpisana elektronicznie. Ostatnią stroną składającą podpis był Dostawca. Umowa F jest zatem uznana za zawartą w Polsce. Natomiast akceptacja poszczególnych ofert sprzedaży wierzytelności (oferowanych przez Dostawcę na podstawie Umowy F) ma miejsce przez Państwa w Czechach (również elektronicznie). Prawa majątkowe będące przedmiotem umów (tj. wierzytelności, o których mowa we wniosku) były wykonywane/będą wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Organ zaznacza, że przywołując za Państwem treść opisu stanu fatycznego i zdarzenia przyszłego pominięto tę jego część, która znajduje się w treści uzupełnienia a odnosi się wyłącznie do zagadnień dotyczących podatku od towarów i usług. Pytania 1. Czy − w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym − czynność polegająca na nabyciu wierzytelności przez Państwa od Dostawcy w ramach realizacji Umowy F (oraz związanej z nią umowy P) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? 2. Czy − w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym − czynność polegająca na nabyciu wierzytelności przez Państwa od Dostawcy w ramach realizacji Umowy F (oraz związanej z nią umowy P), będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? Państwa stanowisko w sprawie Ad 1. Państwa zdaniem, czynność polegająca na nabyciu przez Państwa wierzytelności od Dostawcy w ramach realizacji umowy F oraz związanej z nią umowy P, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie jest wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Wskazali Państwo, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne: - umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, - umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, - umowy darowizny − w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, - umowy dożywocia, - umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności − w części dotyczącej spłat lub dopłat, - ustanowienie hipoteki, - ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności, - umowy depozytu nieprawidłowego, - umowy spółki. Jak wynika z powyżej przedstawionych przepisów, ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Skutkiem takiego działania jest brak opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności niewymienionych w ustawowym katalogu. Tym samym, ustawodawca wprowadzając w ustawie zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne, nawet bardzo podobne czynności czy umowy, które nie zostały wyraźnie wskazane w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, iż czynności niewymienione w powyższym katalogu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nawet wtedy, gdy wywołują takie same bądź zbliżone skutki w sferze gospodarczej do czynności, które zostały w nim zawarte. Jednocześnie bardzo istotnym jest, Państwa zdaniem, iż o opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych decyduje rzeczywisty charakter czynności cywilnoprawnej, a nie sama nazwa umowy. W kontekście analizowanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, głównym celem transakcji opartej na umowach F oraz P jest zapewnienie szybszego finansowania Dostawcy przez Państwo. W zamian za to, Państwo otrzymują prowizję od Dostawcy, która odzwierciedla wynagrodzenie Państwa za szybsze uzyskanie finansowania przez Dostawcę. Istotnym elementem transakcji jest również sprzedaż/przeniesienie wierzytelności. O ile sama sprzedaż wierzytelności może być potencjalnie traktowania jako sprzedaż praw majątkowych (która sama w sobie mogłaby potencjalnie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych), o tyle – w analizowanym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym – sprzedaż wierzytelności stanowi jedynie element szerszej transakcji, na którą składa się szereg czynności wykonywanych przez kilka podmiotów na podstawie F oraz P. Należy przy tym podkreślić, iż nabywają Państwo wyłącznie wierzytelności nieprzeterminowane. W związku z tym działania Państwa nie mają na celu zakupu wierzytelności i wykonywania usługi ściągania długów. Jednocześnie w celu zrealizowania transakcji, niezbędny jest udział kilku podmiotów, którymi są Dostawca (posiadający wierzytelność i zainteresowany otrzymaniem przyspieszonej płatności), Partner (akceptujący wierzytelności do szybszej zapłaty i udostępniający swój system finansowo-księgowy do Państwa za wynagrodzeniem na bazie odrębnej umowy P) oraz Państwo (nabywca wierzytelności poszukujący Inwestorów na nabywane wierzytelności w celu jej odsprzedaży z zyskiem przy wykorzystaniu infrastruktury informatycznej Y). Do zadań Partnera należy zatwierdzenie faktur otrzymanych od Dostawcy i zamieszczenie ich w systemie informatycznym. Po ich zamieszczeniu zadaniem Partnera jest wybór poszczególnych wierzytelności, które będą potencjalnie podlegały przyspieszonemu finansowaniu przez Państwa. Państwo nie są zobowiązani do nabycia wszystkich wierzytelności udostępnionych w systemie przez Partnera. Fakt, czy i ile faktur zostanie nabytych przez Państwo na tym etapie zależy wyłącznie od Państwa. W dniu terminu płatności danej wierzytelności Partner przelewa Państwu 100% wartości wierzytelności, która wcześniej została nabyta przez Państwa. Jednocześnie etapem modelu opartego na umowie F oraz P jest przekazanie przez Państwa wynagrodzenia na rzecz Partnera w wysokości określonej w umowie, w zamian za dostęp do systemu finansowo-księgowego umożliwiającego identyfikację i weryfikację wierzytelności podlegających pod potencjalne przyspieszone finansowanie. Biorąc pod uwagę powyższe, należy zauważyć, iż transakcja oparta na umowach F oraz P składa się z szeregu czynności, których wykonanie jest niezbędne do osiągnięcia głównego celu zawieranych czynności, jakim jest zapewnienie szybszego finansowania Dostawcy. W ramach opisanego powyżej stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego Państwo nie tylko nabywają wierzytelności od Dostawcy, ale również dokonują wielu innych czynności niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania opisanego modelu, takich jak poszukiwanie Inwestorów na nabywane wierzytelności czy przekazywanie płatności od Partnera Inwestorom. Zdaniem Państwa, biorąc pod uwagę kompleksowy charakter usługi, w opisanym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym, nie dochodzi do zawarcia umowy sprzedaży praw majątkowych, a do zawarcia umowy nienazwanej, która nie znajduje się w katalogu umów podlegających opodatkowaniem podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Reasumując, stoją Państwo na stanowisku, że czynność polegająca na nabyciu wierzytelności przez Państwa od Dostawcy, w ramach realizacji umowy F oraz związanej z nią umowy P, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż stanowi umowę nienazwaną, która nie jest wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na potwierdzenie swojego stanowiska przytoczyli Państwo fragmenty dwóch interpretacji indywidualnych. Ad 2. Państwa zdaniem, czynność polegająca na nabyciu wierzytelności przez Państwa od Dostawcy w ramach realizacji Umowy F (oraz powiązanej z nią umowy P) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, w zakresie, w jakim: a) są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem [...]. Zgodnie z definicją zawartą w art. 1a pkt 7 ww. ustawy, określenie „podatek od towarów i usług” oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich UE. A zatem nie podlegają opodatkowaniu czynności, w związku z którymi dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bądź podatkiem od wartości dodanej. Stoją Państwo na stanowisku, że czynność polegająca na nabyciu wierzytelności przez Państwa od Dostawcy, w ramach realizacji Umowy F (oraz P), będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych po Państwa stronie. Powyżej przywołano tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295): Podatkowi podlegają następujące czynności: a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, c) (uchylona), d) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, e) umowy dożywocia, f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat, g) (uchylona), h) ustanowienie hipoteki, i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności, j) umowy depozytu nieprawidłowego, k) umowy spółki. W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy: Podatkowi podlegają: 2) zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4; 3) orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Na podstawie powyższych przepisów należy stwierdzić, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Innymi słowy, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko czynności ściśle określone w katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 ww. ustawy: Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego: Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań, prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności. Z powyższego przepisu wynika, że przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Jeśli więc umowa cesji wierzytelności przybierze postać umowy sprzedaży, to wówczas podlega opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Z wniosku wynika, że są Państwo rezydentem podatkowym w Czechach. Nie posiadają Państwo zakładu podatkowego w Polsce w rozumieniu odpowiedniej Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania ani stałego miejsca prowadzenia działalności w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. Są Państwo zarejestrowani jako czynny podatnik podatku od wartości dodanej w Czechach. Zajmują się Państwo finansowaniem wierzycieli, które to finansowanie zabezpieczone jest realnymi wierzytelnościami ze sprzedaży towarów i usług. Wierzytelności te są następnie przedmiotem obrotu z wykorzystaniem platformy internetowej należącej do spółki Y. Chcą Państwo rozszerzyć swoją działalność również w Polsce. Model współpracy rozpoczyna się od Państwa i podmiotu w Polsce (Partner). Partner jest zainteresowany włączeniem Państwa w relacje biznesowe pomiędzy Partnerem a jego dostawcami (Dostawcy lub Dostawca). Wierzytelności są konsekwencją transakcji biznesowych pomiędzy Partnerem a jego Dostawcami (odnoszą się do usług świadczonych i/lub towarów dostarczonych przez Dostawców Partnerowi). Na początku obie strony (tj. Państwo i Partner) zawierają Umowę Pośrednictwa (Umowa P). Jednocześnie podpisywana jest umowa trójstronna pomiędzy Państwem, Partnerem oraz danym Dostawcą na finansowanie wierzytelności Dostawcy wynikających z faktur wystawionych dla Partnera, tj. Umowa o finansowanie faktur (umowa F). Na podstawie Umowy P, zobowiązują się Państwo do świadczenia na rzecz Partnera m.in. finansowania wierzytelności Dostawców wobec Partnera, polegające na nabyciu wierzytelności przez Państwa, a następnie jej przeniesieniu na niezależne podmioty wobec Państwa (Inwestorzy lub Inwestor). Usługa finansowania wierzytelności oparta jest na określonym schemacie. Zgodnie z nim na podstawie wezwania do zapłaty automatycznie zostaje zawarta umowa sprzedaży wierzytelności na rzecz Państwa. Państwo mają zapłacić cenę za nabytą wierzytelność w terminie kilku dni od żądanego terminu płatności, wybranego zgodnie z żądaniem Dostawcy, zgodnie z umową F. W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że Umowa F stanowi nienazwaną umowę ramową, której elementem jest m.in. sprzedaż przez Dostawcę wierzytelności na rzecz Państwa. Państwa wątpliwości budzi kwestia czy nabycie przez Państwa wierzytelności w ramach realizacji Umowy F podlegało/będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W zakresie pytania nr 1 we wniosku zajęli Państwo stanowisko, zgodnie z którym czynność polegająca na nabyciu przez Państwa wierzytelności od Dostawcy w ramach realizacji Umowy F oraz związanej z nią Umowy P, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie jest wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić. Z wniosku wynika, że wybór faktury zatwierdzonej przez Partnera w interfejsie internetowym i późniejsze „wysłanie do zapłaty” stanowi ofertę Dostawcy dla Państwa dotyczącą finansowania należności. Jeśli nie odrzucą Państwo faktury, uznaje się, że przyjęli Państwo ofertę finansowania należności i została zawarta umowa sprzedaży wierzytelności, a należność została przeniesiona na Państwa. Z tytułu sprzedaży wierzytelności, zobowiązują się Państwo zapłacić Dostawcy cenę za nabytą wierzytelność na rachunek bankowy Dostawcy w Polskim banku. Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że Umowa F stanowi nienazwaną umowę ramową, której elementem jest m.in. sprzedaż przez Dostawcę wierzytelności na Państwa rzecz. Zatem nabycie przez Państwa wierzytelności w ramach realizacji Umowy F przybierze postać czynności znajdującej się w zamkniętym katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ nastąpi w drodze sprzedaży. W świetle przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie ma bowiem znaczenia, że sprzedaż wierzytelności nastąpi w ramach realizacji Umowy F jako jeden z jej elementów. Istotne jest to, że nabycie wierzytelności nastąpi na podstawie umowy sprzedaży, czyli przybierze postać umowy, która wymieniona jest w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co przesądza o opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem w zakresie pytania nr 1 we wniosku Państwa stanowisko uznałem za nieprawidłowe. Skoro nabycie wierzytelności nastąpi na podstawie umowy sprzedaży, to należy przeanalizować czy umowa taka podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych: Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym. Stosownie natomiast do art. 1 ust. 4 cyt. ustawy: Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są: a) rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; b) rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jeżeli prawa majątkowe będące jej przedmiotem są wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie została zawarta umowa i gdzie mają miejsca zamieszkania strony umowy. Umowa sprzedaży podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych również wtedy, gdy prawo majątkowe będące przedmiotem umowy sprzedaży wykonywane jest za granicą pod warunkiem, że kupujący ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz czynność została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W kontekście powołanych przepisów oraz przedstawionego zdarzenia przyszłego istotnym jest określenie miejsca wykonywania prawa majątkowego. Z wniosku wynika, że prawa majątkowe będące przedmiotem umów (tj. wierzytelności, o których mowa we wniosku) były wykonywane/będą wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zatem w takiej sytuacji umowa sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewiedziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. a) i lit. b) ww. ustawy: Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany: a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z wyjątkiem umów sprzedaży, których przedmiotem jest lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość, opodatkowanych zgodnie z art. 7a, b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem: - umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, - umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych. Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tytułu tej czynności z tego podatku zwolniona (z zastrzeżeniami określonymi w lit. a) i b) tego przepisu). W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych: Użyte w ustawie określenie oznaczają: podatek od towarów i usług – podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2023 r. poz. 1570, 1598 i 1852) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek Państwa zapytanie dotyczy opodatkowania nabycia wierzytelności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy planowane transakcje – dokonane pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia tych czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowanie ww. czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, wydaną w przedmiocie podatku od towarów i usług: - nabycie przez Dostawcę, usług wykonywanych na podstawie Umowy F przez Państwa, stanowi dla Dostawcy import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym Dostawca będzie zobowiązany, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy, opodatkować ww. usługę stosownie do art. 28a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, na terytorium Polski. A zatem, skoro opisana we wniosku czynność polegająca na nabyciu wierzytelności przez Państwa od Dostawcy w ramach realizacji Umowy F (oraz powiązanej z nią umowy P) podlegała/będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – co wynika z ww. interpretacji – to czynność taka była/będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem w zakresie pytania nr 2 we wniosku stanowisko Państwa uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji. - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.); dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.