Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
22 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 30 września 2022 r. (wpływ 30 września 2022 r.) oraz w piśmie z 3 października 2022 r. (wpływ 3 października 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
-
Zainteresowany będący stroną postępowania: (…) sp. z o.o. sp. k. (Pożyczkodawca) NIP: (…)
-
Zainteresowany niebędący stroną postępowania: (…) sp. z o.o. sp. k. (Pożyczkobiorca) NIP: (…)
Opis stanu faktycznego
Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: Pożyczkodawca) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością s.k. prawa polskiego, prowadzącą działalność między innymi w zakresie: PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) 68.10.Z – kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, a także PKD 64.92.Z – pozostałe formy udzielania kredytów.
Zainteresowany niebędący stroną postępowania (dalej: Uczestnik) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością s.k. prawa polskiego, która prowadzi działalność w zakresie: PKD 68.10.Z – kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek.
Zainteresowany będący stroną postępowania zawarł jako Pożyczkodawca umowy pożyczek w dniach: (i) (…) r. oraz (ii) (…) r.
Pożyczkobiorcą ww. pożyczek jest Uczestnik – Zainteresowany niebędący stroną postępowania.
Pożyczki zostały udzielone na warunkach rynkowych na potrzeby prowadzonej przez Uczestnika działalności gospodarczej związanej ze sprzedażą nieruchomości.
Ww. umowy pożyczek są umową pożyczki pieniężnej w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego.
Zarówno Zainteresowany będący stroną postępowania (jako Pożyczkodawca), jak i Uczestnik (jako Pożyczkobiorca) są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.
Jak to zostało przedstawione powyżej w przedmiocie działalności Pożyczkodawcy w Krajowym Rejestrze Sądowym figuruje udzielanie pożyczek, tj. pozostałe formy udzielania kredytów.
Dotychczas Pożyczkodawca udzielił kilku pożyczek, w tym innemu podmiotowi za wynagrodzeniem w postaci odsetek.
Pożyczki udzielone przez Pożyczkodawcę Uczestnikowi są świadczeniem odpłatnym, a wynagrodzeniem za ich udzielenie są należne Pożyczkodawcy odsetki, do których zapłaty zobowiązany będzie Pożyczkobiorca, stosownie do postanowień umów pożyczek.
Pożyczki zostały udzielona w ramach działalności gospodarczej Pożyczkodawcy, a celem jej udzielenia jest czerpanie zysku, w postaci otrzymanych odsetek.
Czynność udzielania pożyczek przez Pożyczkodawcę jest działaniem generującym dla Pożyczkodawcy przychody, które Pożyczkodawca zaliczy do przychodów z działalności gospodarczej.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że Pożyczkodawca nie jest/nie był w momencie zawarcia umowy pożyczki wspólnikiem Pożyczkobiorcy.
Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych
Czy w przypadku uznania przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, że udzielenie pożyczki przez Pożyczkodawcę Uczestnikowi jest zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, za słuszne należy uznać stanowisko Zainteresowanych, że opisane w stanie faktycznym umowy pożyczek zostały prawidłowo wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a tym samym na Uczestniku jako pożyczkobiorcy nie ciążył obowiązek podatkowy z tytułu zawarcia ww. umów pożyczek? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)
Państwa stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem, w związku z tym, że udzielenie pożyczki przez Pożyczkodawcę Uczestnikowi jest zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, prawidłowe jest stanowisko Zainteresowanych, że opisane w stanie faktycznym umowy pożyczek zostały wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a tym samym na Uczestniku jako pożyczkobiorcy nie ciążył obowiązek podatkowy z tytułu zawarcia ww. umów pożyczek.
Wskazali Państwo, że przepis art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.
W przypadku umowy pożyczki stawka podatku wynosi – zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy – 0,5 %, z zastrzeżeniem ust. 5.
W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.
Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Wskazali Państwo na przepis art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z którym nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług;
b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach;
- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług.
Podstawę do ww. wyłączenia może natomiast stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona od podatku od towarów i usług.
W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.
Wskazali Państwo, że z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania zawarł umowy pożyczek jako pożyczkodawca. Pożyczki zostały udzielone na warunkach rynkowych na potrzeby prowadzonej przez Pożyczkobiorcę działalności gospodarczej.
Umowa pożyczki jest umową pożyczki pieniężnej w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego. Zarówno Pożyczkodawca, jak i Pożyczkobiorca są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.
W związku z powyższym należy podkreślić, że jakkolwiek przedmiotem interpretacji jest zapytanie dotyczące opodatkowania zawarcia umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy transakcja ta – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Objęcie tej czynności regulacjami z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje bowiem wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
W Państwa ocenie czynność udzielenia pożyczki – odpłatnej przez Pożyczkodawcę stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Wskazali Państwo, że analiza i uzasadnienie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki przez Zainteresowanego będącego stroną postępowania na rzecz Uczestnika podatkiem od towarów i usług i zarazem zwolnienia tej pożyczki z podatku od towarów i usług została szczegółowo przedstawiona w stanowisku dotyczącym podatku od towarów i usług. Mając na uwadze powyższe, z uwagi na to, że usługa udzielenia pożyczki mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, jako wymieniona wprost w tym przepisie – usługa udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę na rzecz Uczestnika, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.
A zatem, skoro udzielona przez Zainteresowanego będącego stroną postępowania pożyczka jest zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
W rezultacie na Uczestniku (jako Pożyczkobiorcy), z tytułu zawarcia ww. umów pożyczek, nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Ocena stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.):
Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.
Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
W myśl art. 4 pkt 7 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy – przy umowie pożyczki – ciąży na biorącym pożyczkę.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.
Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Stawka podatku wynosi od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.
W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i art. 1 ust. 2 ww. ustawy:
Podatkowi podlegają umowy spółki.
Podatkowi podlegają zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.
Stosownie do art. 1 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:
W przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się przy spółce osobowej – wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
Z kolei, zgodnie do art. 1a pkt 1 i 2 ww. ustawy:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
-
spółka osobowa – spółkę: cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną;
-
spółka kapitałowa – spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską;
Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
W myśl art. 4 pkt 9 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce.
Zgodnie z art. 6. ust. 1 pkt 8 lit. d) ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi przy pożyczce udzielonej spółce przez wspólnika – kwota lub wartość pożyczki.
Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:
Stawka podatku wynosi od umowy spółki – 0,5%.
Taką samą stawkę podatku od czynności cywilnoprawnych stosuje się od zmiany umowy spółki.
Jak wynika z przywołanych przepisów, umowa pożyczki, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Przy czym, w przypadku, gdy pożyczka udzielona jest spółce osobowej przez jej wspólnika, pożyczka ta na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – zgodnie z treścią powołanego art. 1 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy – traktowana jest jako zmiana umowy spółki i tym samym opodatkowana jest według reguł dotyczących tej czynności, tj. czynności umowy spółki (zmiany umowy).
Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w Państwa przypadku. Z treści wniosku wynika, że Pożyczkobiorcą jest spółka osobowa. Jednakże pożyczki, o których mowa we wniosku nie są udzielone przez jej wspólnika.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że zawarli Państwo dwie umowy pożyczek. Na mocy tych umów Zainteresowany będący stroną postępowania (Pożyczkodawca) udzielił Zainteresowanemu niebędącemu stroną postępowania (Pożyczkobiorcy) dwóch oprocentowanych pożyczek. Pożyczkodawca nie jest/nie był w momencie zawarcia umów pożyczek wspólnikiem Pożyczkobiorcy.
Do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego mają zastosowanie ogólne przepisy opodatkowania umowy pożyczki.
Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.
Na podstawie powołanego powyżej przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co do zasady, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub gdy przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z tego podatku (z wyjątkami określonymi w tym przepisie).
W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Państwa dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowanie tej czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, znak: 0111-KDIB3-1.4012.652.2022.3.AMA wynika, że:
− czynność udzielenia odpłatnych pożyczek przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
− usługa udzielenia pożyczek przez Pożyczkodawcę na rzecz Pożyczkobiorcy, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.
A zatem, skoro omawiane we wniosku umowy pożyczek były zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, to do opisanych transakcji znajdzie zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku opisane transakcje pożyczek były wyłączone z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Pożyczkobiorcy, z tytułu zawarcia ww. umów pożyczek, nie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie – znak: 0111-KDIB3-1.4012.652.2022.3.AMA.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
(…) sp. z o.o. sp. k. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.