0111-KDIB2-3.4014.373.2022.1.JKU

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 1 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy cash poolingu. Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

Y. S.A.

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

I.P. Sp. z o.o.

3. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

I. Sp. z o.o.

4. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

I.G. Sp. z o.o.

5. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

I. S.a.r.l. Sp. z o.o. Oddział w Polsce

Opis zdarzenia przyszłego

Y. S.A. (dalej: „Wnioskodawca”) jest spółką utworzoną na podstawie prawa polskiego, podlegającą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawca jest również zarejestrowanym w Polsce czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, który prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca jest spółką należącą do międzynarodowej grupy kapitałowej Y. S.A. (dalej: „Grupa”) oferującej nowoczesne rozwiązania w sektorze logistycznym, umożliwiające całodobowo samodzielne nadawanie i odbieranie przesyłek.

Wnioskodawca planuje – wraz z innymi podmiotami z Grupy – przystąpić do dwóch systemów automatycznej centralizacji środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych (tzw. cash-pooling), tj.:

- system cash-poolingu rozliczany w PLN (dalej: „Cash-Pooling”), oraz

- system cash-poolingu rozliczany w EUR.

Wniosek dotyczy systemu Cash-Poolingu, tj. rozliczanego w PLN. Cash-pooling rozliczany w EUR będzie przedmiotem odrębnego wniosku. Oba systemy stanowią tzw. Cash-pooling rzeczywisty a zatem wiążą się z nim realne (a nie wirtualne) przepływy środków pieniężnych w ramach systemu.

Celem wdrażanego Cash-Poolingu jest:

- poprawa płynności finansowej Grupy,

- optymalizacja zarządzania płynnością finansową,

- zminimalizowanie kosztów zarządzania środkami pieniężnymi,

- finansowanie uczestniczących w systemie spółek Grupy oraz

- zmaksymalizowanie przychodów z inwestycji pieniężnych poprzez wspólne zarządzanie płynnością.

W skład Cash-Poolingu wchodzić będą, w szczególności:

a) należące do Grupy spółki utworzone na podstawie prawa polskiego, podlegające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania oraz posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski:

1. Wnioskodawca;

2. I.P. sp. z o.o.;

3. I. sp. z o.o.;

4. I.G. sp. z o.o.;

5. I. S.a.r.l.;

(dalej: „Polscy Uczestnicy” lub „Zainteresowani”).

Każdy z Zainteresowanych jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

b) należąca do Grupy spółka będąca zagranicznym rezydentem podatkowym: Y. S.A. (dalej: „Pool Leader”) – spółka utworzona zgodnie z prawem luksemburskim;

(dalej łącznie Polscy Uczestnicy oraz Pool Leader: „Uczestnicy”).

Zgodnie z powyższym modelem, podmiotami uczestniczącymi w Cash-Poolingu, będą w szczególności rezydenci z Polski oraz Luksemburga. Powiązanie podmiotów w Grupie jest różnorakie – występują zarówno bezpośrednie powiązania kapitałowe, jak i pośrednie.

Nie jest przy tym wykluczone, że w przyszłości do Cash-Poolingu przystąpią również inne podmioty z Grupy, w tym mające siedzibę w Polsce lub w innych krajach niż Polska, o ile będą prowadzić rachunki bankowe oraz transakcje w walucie PLN.

Podmiotem pełniącym centralną rolę (Pool Leaderem) w zakresie organizacji Cash-Poolingu w ramach Grupy, będzie spółka Y. S.A., będąca jednocześnie tzw. agentem rozliczeniowym struktury.

Usługa Cash-Poolingu będzie świadczona w oparciu o postanowienia nienazwanej umowy świadczenia usługi zarządzania płynnością w formie limitów dziennych zawartej pomiędzy Bankiem z siedzibą w Polsce (dalej: „Bank”), a Pool Leaderem oraz pozostałymi Uczestnikami (dalej: „Umowa”).

Bank jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Bank będzie odpowiedzialny za techniczną stronę Cash-Poolingu, tj. za czynności związane z prowadzeniem rachunków Uczestników oraz Pool Leadera i dokonywaniem operacji związanych z poszczególnymi rachunkami biorącymi udział w Cash-Poolingu zgodnie z treścią Umowy. Czynności te będą polegały w szczególności na utrzymywaniu i zarządzaniu rachunkami Uczestników, udostępnieniu platformy rozliczeniowej dla Uczestników, dokonywaniu zautomatyzowanych transferów pieniężnych itp.

Natomiast Pool Leader będzie upoważniony do działania w imieniu Uczestników oraz reprezentowania Uczestników w stosunkach z Bankiem.

Zgodnie z warunkami Umowy, na rachunku Pool Leadera centralizowane będą środki pieniężne Uczestników. Następnie, na zakończenie danego dnia środki te będą podlegały transferowi:

- część lub całość salda dodatniego na rachunkach bankowych Uczestników z rachunku Uczestnika na rachunek Pool Leadera, lub

- środki wystarczające do pokrycia części lub całości salda ujemnego na rachunkach bankowych Uczestników z rachunku Pool Leadera na rachunek Uczestnika

- tak, aby na rachunkach Uczestników zawsze uzyskać saldo równe zeru lub inne wcześniej ustalone saldo docelowe.

Z uwagi, iż jest to model Cash-Poolingu tzw. rzeczywisty w sytuacji, w której dany Uczestnik będzie posiadał saldo dodatnie na rachunku bankowym, w wyniku czego środki pieniężne będą transferowane – w ramach Umowy – z rachunku jednego z Uczestników na rachunek Pool Leadera, Uczestnikowi takiemu będą należne odsetki. Analogicznie – Uczestnik będzie zobowiązany do zapłaty odsetek w przypadku salda ujemnego.

Poza odsetkami należnymi z tytułu zasilenia Cash-Poolingu z kwot sald Uczestników o saldach dodatnich, odsetki będą mogły być naliczane również w sytuacji, gdy nadwyżka środków na rachunku Pool Leadera nie będzie przekazywana Uczestnikom o ujemnych saldach (np. w sytuacji, gdy ujemne salda nie wystąpią). W takiej sytuacji środki te będą podlegały oprocentowaniu właściwemu dla dziennego oprocentowania depozytów.

Udział Uczestników w usłudze będzie miał charakter bierny. Uczestnicy powierzą zarządzanie rachunkami bankowymi na podstawie zawartej Umowy Bankowi. Ich rola będzie sprowadzała się jedynie do udostępniania Bankowi rachunków bankowych w celu umożliwienia Bankowi realizacji jego obowiązków wynikających z Umowy. Udział Uczestników w Cash-Poolingu będzie sprowadzał się do ograniczonych czynności technicznych, o charakterze pomocniczym służącym świadczeniu przez Bank usług kompleksowego zarządzania środkami pieniężnymi.

Zgodnie z wymogami Cash-Poolingu, jako zabezpieczenie pełnej spłaty zadłużenia danego Uczestnika, Uczestnicy na podstawie Umowy udzielą wzajemnych sobie poręczeń (w rozumieniu art. 876-887 ustawy Kodeks cywilny), tj. Uczestnicy udzielą Bankowi spłaty zadłużenia innego Uczestnika. To oznacza, że w celu otrzymania poręczenia przez danego Uczestnika od pozostałych Uczestników, dany Uczestnik udzieli poręczeń pozostałym Uczestnikom. Bank będzie mógł wykorzystać udzielone poręczenia w celu spłaty zadłużenia.

Usługi Banku na mocy Umowy Cash-Poolingu, świadczone na rzecz Uczestników będą się odbywały za odpłatnością. Jednocześnie usługi te zostaną udokumentowane przez Bank fakturami.

Z kolei za wykonywanie czynności w ramach Umowy Uczestnikom nie będzie przysługiwać żadne wynagrodzenie. Takie wynagrodzenie będzie przysługiwać jedynie Pool Leaderowi. Uczestnicy w ramach Umowy lub jakichkolwiek innych postanowień, poza Pool Leaderem, nie wykonują na swoją rzecz żadnych usług za wynagrodzeniem lub nieodpłatnie.

Pytanie

Czy zawarcie Umowy oraz czynności dokonywane na jej podstawie (tj. w szczególności transfery środków pieniężnych pomiędzy rachunkami Uczestników) podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce, a tym samym Uczestnicy będą podatnikami tego podatku? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, zawarcie Umowy oraz czynności dokonywane na jej podstawie w szczególności transfery środków pieniężnych pomiędzy rachunkami Uczestników, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce, a tym samym Uczestnicy nie będą podatnikami tego podatku.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.) podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

d) umowy dożywocia,

e) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,

f) ustanowienie hipoteki,

g) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności,

h) umowy depozytu nieprawidłowego,

i) umowy spółki.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że katalog czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest zamknięty. W związku z tym, w przypadku, gdy dana umowa nie została zawarta w ww. katalogu należy uznać, że nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowa cash poolingu jest tzw. umową nienazwaną, która nie została uregulowana w Kodeksie cywilnym odrębnymi przepisami odnoszącymi się do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu w swojej konstrukcji jest umową najbardziej zbliżoną do umowy pożyczki wymienionej w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, celem wdrażanego Cash-Poolingu jest:

- poprawa płynności finansowej Grupy,

- optymalizacja zarządzania płynnością finansową,

- zminimalizowanie kosztów zarządzania środkami pieniężnymi,

- finansowanie uczestniczących w systemie spółek Grupy oraz

- zmaksymalizowanie przychodów z inwestycji pieniężnych poprzez wspólne zarządzanie płynnością.

Za pomocą cash poolingu (w tym Cash-Poolingu) można skompensować niedobory środków podmiotów należących do danej grupy, nadwyżkami pozostałych podmiotów należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków. To oznacza, że w strukturze cash poolingu występują co najmniej trzy podmioty:

1. podmiot posiadający nadwyżkę środków pieniężnych,

2. podmiot posiadający niedobór środków pieniężnych,

3. bank świadczący usługę cash poolingu.

Z tytułu uczestnictwa w transakcjach w ramach cash poolingu (w tym Cash-Poolingu) dla wszystkich podmiotów powstają pewne prawa i obowiązku. Natomiast nie dochodzi do zawarcia umowy pożyczki, gdyż brak jest zobowiązania któregokolwiek z podmiotów do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. W strukturze cash poolingu (w tym Cash-Poolingu) podmiot posiadający nadwyżkę środków pieniężnych nie wie czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości oraz przez który podmiot uczestniczący w strukturze. Również podmiot posiadający niedobór środków pieniężnych nie wie na moment powstania niedoboru, środkami którego podmiotu uczestniczącego w strukturze jego niedobory zostaną pokryte. W związku z tym, nie jest skonkretyzowany drugi podmiot transakcji a także przedmiot transakcji, ponieważ źródłem pokrycia niedoborów jest co do zasady rachunek zbiorczy uczestników struktury cash poolingu, gdzie gromadzone są nadwyżki wszystkich posiadających je podmiotów lub też rachunek podmiotu posiadającego nadwyżkę środków pieniężnych.

Umowa cash poolingu nie realizuje również ekonomicznego celu pożyczki, którym jest korzystanie przez ściśle określony czas z cudzego kapitału, w ściśle określonej wysokości.

Natomiast nadrzędnym celem Cash-Poolingu jest zwiększenie efektywności zarządzania płynnością finansową Grupy poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych na poszczególnych rachunkach bankowych Uczestników.

Przedstawiona we wniosku usługa Cash-Poolingu jako sposobu zarządzania środkami pieniężnymi w Grupie zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednych podmiotów przez inne. Niemniej jednak, nie sposób uznać, że wyczerpuje ona wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki.

Zarówno zawarcia Umowy, jak i czynności wykonywanych w jej ramach nie można uznać jako umowy pożyczki.

W konsekwencji, zarówno zawarcie Umowy, jak i czynności wykonywane w jej ramach nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako umowa pożyczki.

Umowa cash poolingu w swej konstrukcji jest zbliżona również do umowy depozytu nieprawidłowego.

Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego, jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Mając na uwadze powyższe, umowa cash poolingu (w tym Cash-Poolingu) nie wyczerpuje znamion instytucji depozytu nieprawidłowego.

W konsekwencji, zawarcie Umowy, jak i czynności wykonywanych w jej ramach nie można uznać jako umowy depozytu nieprawidłowego, więc nie podlegają na tej podstawie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powyższe, stoją Państwo na stanowisku, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności objętej tym katalogiem, to zawarcie Umowy oraz czynności dokonywane na jej podstawie (tj. w szczególności transfery środków pieniężnych na rachunkach Uczestników) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie mieszczą się w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym, że zawarcie Umowy oraz czynności dokonywane na jej podstawie (tj. w szczególności transfery środków pieniężnych pomiędzy rachunkami Uczestników) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce, tym samym Uczestnicy nie będą podatnikami tego podatku.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołali się Państwo na liczne interpretacje podatkowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Y. S.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Inforamcji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), alb

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.