Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
31 marca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 31 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy skutków podatkowych wycofania nieruchomości ze spółki jawnej.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawczyni jest notariuszem prowadzącym kancelarię notarialną. Na mocy art. 10 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 9 września 2000 r. jest ona płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego. Zgodnie z art. 10 ust. 3 ww. ustawy notariusz jako płatnik podatku obowiązany jest uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku. Ponadto, zgodnie z art. 10 ust. 3a cyt. ustawy notariusz jako płatnik podatku jest obowiązany wpłacić pobrany podatek na rachunek organu podatkowego właściwego ze względu na siedzibę płatnika, w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, a także przekazać w tym terminie, w formie elektronicznej, deklarację o wysokości pobranego i wpłaconego podatku przez płatnika, w tym informację o kwocie podatku należnego poszczególnym gminom.
Wnioskodawczyni na wniosek stron ma dokonać czynności notarialnej polegającej na sporządzeniu w formie aktu notarialnego umowy nieodpłatnego przeniesienia udziałów w prawie własności nieruchomości w wykonaniu uchwały wspólników spółki jawnej. Stronami tej umowy będą jako zbywca spółka jawna (dalej: Spółka) oraz J.M. i K.M. (dalej: Wspólnicy). Spółka prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie telekomunikacji przewodowej (telewizja cyfrowa, internet, telefon). Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wspólnicy to osoby fizyczne będące polskimi rezydentami podatkowymi, a Spółka nie jest podatnikiem podatku od osób prawnych. Wkładami wniesionymi do Spółki są środki pieniężne w wysokości (`(...)`) zł w przypadku wspólnika J.M. oraz (`(...)`) zł w przypadku wspólnika K.M. Wspólnicy uczestniczą w zyskach i stratach proporcjonalnie do wniesionych do Spółki wkładów, co oznacza, że J.M. uczestniczy w zyskach i stratach spółki w (`(...)`) % (200/378) a K.M. w (`(...)`) % (178/378).
Spółka jest właścicielem następujących nieruchomości:
a) stanowiącego odrębną własność lokalu położonego w (…), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (…),
b) stanowiącego odrębną własność lokalu położonego w (…), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (…),
c) stanowiącego odrębną własność lokalu położonego w (…), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (…),
d) stanowiącego odrębną własność lokalu położonego w (…), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (…),
e) stanowiącego odrębną własność lokalu położonego w (…), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (…),
f) nieruchomości położonej w (…), dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (…).
Wspólnicy Spółki, na mocy uchwały podjętej w formie aktu notarialnego zamierzają wycofać nieruchomości ze spółki do majątku osobistego wspólników, tj. majątku niezwiązanego z prowadzeniem działalności gospodarczej w formie spółki. Wykonanie uchwały nastąpi przez zawarcie w formie aktu notarialnego umowy o nieodpłatne przeniesienie udziałów w prawie własności nieruchomości. Przeniesienie udziałów nastąpi proporcjonalnie do udziału każdego ze wspólników w zysku Spółki, tj. w proporcji 200/378 dla wspólnika J.M. i 178/378 dla wspólnika K.M. Przeniesienie wskazanych powyżej nieruchomości do majątków osobistych Wspólników nie nastąpi tytułem darowizny w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny, a także nie będzie stanowić wypłaty zysku Spółki. Ponadto przeniesienie prawa własności nieruchomości do majątków osobistych Wspólników w żaden sposób nie wpłynie na zmianę udziałów wspólników w zyskach Spółki, nie nastąpi w związku z likwidacją Spółki, wystąpieniem Wspólnika ze Spółki ani zmniejszeniem udziału kapitałowego w Spółce. Po wycofaniu nieruchomości ze Spółki będą one wynajmowane w ramach działalności gospodarczej lub poza działalnością gospodarczą Wspólników. Wspólnicy nie mają obecnie planów dotyczących sprzedaży nieruchomości.
Jak to już wcześniej wskazano, wykonanie podjętej przez Wspólników uchwały nastąpi poprzez zawarcie umowy o nieodpłatne przeniesienie udziałów w prawie własności nieruchomości w wykonaniu uchwały wspólników spółki jawnej, sporządzonej przez Wnioskodawczynię w formie aktu notarialnego (forma wymagana zgodnie z art. 158 Kodeksu cywilnego). Umowa ta stanowi wyraz realizacji zasady swobody umów wyrażonej w art. 3531 Kodeksu cywilnego. Wycofanie Nieruchomości ze Spółki i przekazanie ich do majątku prywatnego wspólników nieodpłatnie nie będzie powodowało zobowiązania do jakichkolwiek świadczeń na rzecz Spółki, a także czynność ta nie będzie stanowić formy uregulowania przez Spółkę jakichkolwiek zobowiązań wobec Wspólnika.
Pytanie
Czy nieodpłatne wycofanie z majątku spółki nieruchomości i przekazanie udziałów w niej do prywatnego majątku Wspólników, w części odpowiadającej ich udziałom w zysku Spółki, na mocy sporządzonej przez Wnioskodawczynię w formie aktu notarialnego umowy o nieodpłatne przeniesienie udziałów w prawie własności nieruchomości w wykonaniu uchwały wspólników spółki jawnej, spowoduje powstanie po stronie Wspólników obowiązku podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a w konsekwencji, czy Wnioskodawczyni jako płatnik będzie zobowiązana w stosunku do opisanej wyżej czynności notarialnej zrealizować obowiązki wynikające z art. 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, tj. w szczególności pobrać należny podatek przed dokonaniem czynności cywilnoprawnej i wpłacić go na rachunek właściwego urzędu skarbowego po jej dokonaniu?
Pani stanowisko w sprawie
Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że nieodpłatne wycofanie z majątku Spółki nieruchomości i przekazanie udziałów w niej do prywatnego majątku Wspólników, w części odpowiadającej ich udziałom w zysku Spółki, na mocy sporządzonej przez Wnioskodawczynię w formie aktu notarialnego umowy o nieodpłatne przeniesienie udziałów w prawie własności nieruchomości w wykonaniu uchwały wspólników spółki jawnej, nie spowoduje powstania po stronie Wspólników obowiązku podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a w konsekwencji Wnioskodawczyni jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych nie będzie zobowiązana w stosunku do opisanej wyżej czynności notarialnej zrealizować obowiązki wynikające z art. 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Przywołując art. 1 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych Wnioskodawczyni stwierdziła, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega m.in. umowa darowizny, w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.
Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera jednak definicji umowy darowizny. Aby ją zdefiniować, należy przytoczyć przepisy Kodeksu cywilnego.
Na podstawie przepisów art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, poprzez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Tym samym świadczenie darczyńcy polega na nieodpłatnym zwiększeniu aktywów albo zmniejszeniu pasywów obdarowanego. Podkreślić trzeba, że zobowiązanie darczyńcy na rzecz obdarowanego musi być nieodpłatne i jako takie musi być zamierzone.
Należy zauważyć, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do zawarcia umowy darowizny pomiędzy Spółką a jej wspólnikami. Podstawą przeniesienia nieruchomości na rzecz wspólników będzie bowiem umowa zawarta w formie aktu notarialnego, tj. umowa nienazwana nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku spółki jawnej na rzecz wspólników, która zostanie zawarta w wykonaniu uchwały podjętej przez wspólników spółki jawnej. Jak wynika z powyższego, przedmiotową umowę należy uznać za umowę nienazwaną, zawartą w oparciu o przepis art. 3531 Kodeksu cywilnego, który ustanawia zasadę swobody umów. Zgodnie z tym przepisem strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
W związku z tym, że wskazana umowa nieodpłatnego przeniesienia przez spółkę jawną nieruchomości na rzecz wspólników proporcjonalnie do ich udziału w zyskach, która będzie stanowić wykonanie zobowiązania spółki wynikającego z podjętej przez wspólników uchwały, jest umową nienazwaną, należy uznać, że nie będzie ona podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Podkreślić bowiem trzeba, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wprowadzenie tej zasady ma tę konsekwencję prawną, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu także wówczas, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone. Wśród czynności cywilnoprawnych wskazanych w przytoczonych przepisach ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ustawodawca nie wskazał czynności, którą ustawodawca nie wskazał czynności ani umowy, którą zamierzają zawrzeć Spółka i jej Wspólnicy.
W konsekwencji powyższego, nieodpłatne wycofanie opisanej w opisie zdarzenia przyszłego nieruchomości (udziału w nieruchomości) z majątku Spółki na rzecz Wspólników, proporcjonalnie do posiadanych przez nich udziałów w zysku Spółki, w wykonaniu uchwały wspólników spółki jawnej nie spowoduje powstania po stronie Wspólników obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Dlatego Wnioskodawczyni jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych nie będzie zobowiązana w stosunku do opisanej wyżej czynności notarialnej zrealizować obowiązki wynikające z art. 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawczyni przywołała interpretacje indywidualne.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.):
Podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
c) (uchylona)
d) umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
e) umowy dożywocia,
f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
g) (uchylona)
h) ustanowienie hipoteki,
i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
j) umowy depozytu nieprawidłowego,
k) umowy spółki.
W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.
Zgodnie z art. 10 ust. 2 i 3 ww. ustawy:
Notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.
Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku.
W myśl art. 10 ust. 3a pkt 2 cyt. ustawy:
Płatnicy są zobowiązani wpłacić pobrany podatek na rachunek organu podatkowego właściwego ze względu na siedzibę płatnika, w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek, a także przekazać w tym terminie, w formie elektronicznej, deklarację o wysokości pobranego i wpłaconego podatku przez płatnika, w tym informację o kwocie podatku należnego poszczególnym gminom.
Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym, szczegółowe wyznaczenie zakresu przedmiotowego opodatkowania ww. podatkiem ma określone konsekwencje prawne. Oznacza to, że ustawodawca wprowadzając tę zasadę, wyłączył od opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w omawianym przepisie. Tym samym należy stwierdzić, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że jako notariusz ma Pani dokonać czynności notarialnej polegającej na sporządzeniu w formie aktu notarialnego umowy nieodpłatnego przeniesienia udziałów w prawie własności nieruchomości w wykonaniu uchwały wspólników spółki jawnej. Spółka jawna jest właścicielem kilku nieruchomości. Wspólnicy Spółki, na mocy uchwały podjętej w formie aktu notarialnego zamierzają wycofać nieruchomości ze Spółki do majątku osobistego wspólników, tj. majątku niezwiązanego z prowadzeniem działalności gospodarczej w formie spółki. Przeniesienie udziałów w nieruchomościach nastąpi proporcjonalnie do udziału każdego ze wspólników w zysku Spółki. Przeniesienie wskazanych powyżej nieruchomości do majątków osobistych wspólników nie nastąpi tytułem darowizny w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny, a także nie będzie stanowić wypłaty zysku Spółki. Ponadto przeniesienie prawa własności nieruchomości do majątków osobistych wspólników w żaden sposób nie wpłynie na zmianę udziałów wspólników w zyskach Spółki, nie nastąpi w związku z likwidacją Spółki, wystąpieniem Wspólnika ze Spółki ani zmniejszeniem udziału kapitałowego w Spółce.
Z powyższego wynika, że wskazana umowa będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania zobowiązania wynikającego z uchwały wspólników o wycofaniu nieruchomości z majątku Spółki.
Zgodnie z art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku prawnego, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Strony zawierające umowę mają wybór pomiędzy ustawowo określonymi wzorcami umów, których postanowienia uregulowane są przepisami prawa cywilnego (tzw. „umowami nazwanymi”) oraz stosunkami, których postanowienia nie mieszczą się w takich wzorcach (tzw. „umowy nienazwane”).
Jak już wspomniano powyżej, katalog czynności cywilnoprawnych, ujęty w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty. Zatem czynności cywilnoprawne, które nie zostały w nim wymienione w sposób wyraźny, nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że umowa nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku Spółki na rzecz Wspólników tej Spółki w części odpowiadającej przysługującemu im udziału w zyskach, nie została wymieniona w ustawowym katalogu czynności określonych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym – z powyższych przyczyn – ww. czynność nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, bowiem nie mieści się w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
A zatem wskazana we wniosku umowa nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku Spółki na rzecz Wspólników tej Spółki, w wyniku wycofania nieruchomości z majątku Spółki, nie należy do katalogu czynności cywilnoprawnych wskazanych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.
W konsekwencji Pani jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych nie będzie zobowiązana w stosunku do opisanej wyżej czynności notarialnej zrealizować obowiązki wynikające z art. 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja, co wynika z przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej, zgodnie z uprawnieniami Organu interpretacyjnego nadanymi przez art. 14b § 1 tejże ustawy, ma zastosowanie wyłącznie dla Pani.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.