Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 grudnia 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką specjalnego przeznaczenia, będącą rezydentem podatkowym w Irlandii i posiadającą siedzibę w Irlandii. Wnioskodawca nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, czy też zakładu w rozumieniu zarówno przepisów o podatku dochodowym, ani właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wnioskodawca nie jest również zarejestrowany dla celów polskiego podatku od towarów i usług.

Spółka V. – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Spółka”) jest podmiotem prowadzącym działalność w zakresie świadczenia usług leasingu. Spółka jest polskim rezydentem podatkowym, nie posiada w Irlandii zakładu w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ani nie posiada w tym kraju miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce.

Celem uzyskania finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności, Spółka zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną (dalej: „Sekurytyzacja”) w odniesieniu do wierzytelności wynikających z umów leasingu („Umowy Leasingu”), których stroną jest Spółka (jako finansujący) i stanowiących roszczenia w stosunku do korzystających (dalej: „Leasingobiorcy”) przede wszystkim o zapłatę rat leasingowych oraz ewentualnie innych należności ubocznych wynikających z zawartych Umów Leasingu (dalej łącznie: „Wierzytelności”). Niewykluczone również, że Wierzytelności objęte sekurytyzacją będą obejmować dodatkowe należności (prawo do otrzymania płatności przez Wnioskodawcę), które nie odpowiadają wartości początkowej pojazdu będącego przedmiotem leasingu, lecz dotyczą sfinansowanej przez Spółkę na rzecz leasingobiorcy składki ubezpieczenia, czy wartości wyposażenia dodatkowego pojazdu.

Wierzytelności obejmują także tzw. wartość (raty) wykupu, po opłaceniu których własność przedmiotu leasingu przechodzi na klienta.

Leasingobiorcami w przedmiotowych Umowach Leasingu są zasadniczo podmioty prowadzące działalność gospodarczą, choć stroną Umowy Leasingu mogą niekiedy być również osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

Wierzytelności będą wynikały zasadniczo z Umów Leasingu zawartych z Leasingobiorcami przez Spółkę. Niewykluczone jest jednak, że Wierzytelności będą obejmowały również należności z umów, które zostaną nabyte przez Spółkę od podmiotu powiązanego ze Spółką na podstawie art. 70914 Kodeksu Cywilnego (w takim przypadku dojdzie do sprzedaży przedmiotu leasingu na Spółkę wraz z cesją wszystkich praw i obowiązków wynikających z danej umowy leasingu). Spółka zatem w odniesieniu do Wierzytelności na moment Sekurytyzacji będzie stroną Umów Leasingu oraz właścicielem przedmiotu leasingu. Wierzytelności będą wynikać z umów leasingu operacyjnego, o których mowa w art. 17b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Umowy Leasingu, z których będą wynikać Wierzytelności, dotyczyć będą środków transportu. Zgodnie z Umowami Leasingu, z których wynikać będą Wierzytelności, część odsetkowa rat leasingowych jest wyliczana według zmiennej stopy procentowej.

W skład Wierzytelności przenoszonych do Wnioskodawcy nie będzie wchodził podatek od towarów i usług, który naliczany jest przez Spółkę na ratach leasingowych i innych należnościach z tytułu Umów Leasingu.

Wierzytelności, które będą przeniesione do Wnioskodawcy, będą wierzytelnościami niewymagalnymi – takimi, które są przewidziane Umowami Leasingu i dla których na moment sprzedaży nie upłynął termin płatności. Nie będą to wierzytelności stanowiące tzw. złe długi, a wręcz przeciwnie, na dzień stanowiący tzw. datę graniczną (tzw. determination datę) poprzedzającą przeprowadzenie Sekurytyzacji Wierzytelności (tj. ich zbycie do spółki celowej), nie będą istniały przesłanki do uznania tych Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona poprzez odpłatny przelew Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie jest powiązany kapitałowo lub personalnie ze Spółką. Spółka nie będzie miała wpływu na decyzje biznesowe podejmowane przez Wnioskodawcę w toku jej działalności, gdyż Wnioskodawca będzie zarządzany przez zewnętrzny podmiot niepowiązany ze Spółką, a sposób przeprowadzenia transakcji sekurytyzacyjnej oraz późniejszego funkcjonowania Wnioskodawcy będzie wynikał z umów zawartych przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca nie będzie zatrudniał w Polsce pracowników.

Przedmiotem działalności Wnioskodawcy będzie wyłącznie nabywanie Wierzytelności oraz uzyskanie finansowania (w szczególności, poprzez emisję papierów wartościowych), a także wykonywanie czynności z tym związanych.

Planowana Sekurytyzacja nie będzie obejmować wyłącznie przeniesienia Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy, ale do jej przeprowadzenia konieczne będą także inne kluczowe operacje. Na planowaną przez Spółkę Sekurytyzację składać się więc będą m.in. następujące podstawowe elementy: (i) zawarcie umowy przelewu (sprzedaży) Wierzytelności pomiędzy Spółką i Wnioskodawcą, (ii) zapewnienie finansowania Wnioskodawcy poprzez emisję przez Wnioskodawcę dłużnych papierów wartościowych (obligacje), (iii) zawarcie umowy o administrowanie (serwisowanie) Wierzytelnościami, na mocy której Spółka działając jako Serwiser (zdefiniowany poniżej) będzie administrować Wierzytelnościami na rzecz Wnioskodawcy, w tym w szczególności otrzymywać i przekazywać do Wnioskodawcy dokonane przez klientów spłaty wynikające z Wierzytelności, (iv) zawarcie innych umów, które zapewnią możliwość przeprowadzenia transakcji (np. umów o administrowanie rachunkami bankowymi Wnioskodawcy).

Szczegółowy przebieg poszczególnych elementów Sekurytyzacji wskazany został poniżej:

Na podstawie umowy sprzedaży Wierzytelności zawartej pomiędzy Spółką i Wnioskodawcą w ramach Sekurytyzacji, Spółka, jako inicjator Sekurytyzacji, dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na Wnioskodawcę w zamian za zapłatę ceny. Przelew będzie wykonany poprzez sprzedaż w rozumieniu prawa cywilnego. Zgodnie z założeniami planowanej Sekurytyzacji, następnie w trakcie trwania tzw. okresu dostępności, dodatkowe transze Wierzytelności będą sukcesywnie i cyklicznie sprzedawane przez Spółkę do Wnioskodawcy. Każda sprzedaż będzie dokonana według zasad opisanych we wniosku.

Wierzytelności objęte sprzedażą w każdej transzy będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji (przede wszystkim, przedmiotowe Wierzytelności muszą wynikać z umów, które Leasingobiorcy terminowo realizują).

Pierwsza transza Wierzytelności zostanie przelana, zgodnie z założeniami, w dniu lub po dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Spółką i Wnioskodawcą, a kolejne transze będą przelewane w późniejszych okresach, przy czym łączna ich wartość nie przekroczy określonego przez strony limitu.

W zamian za nabyte Wierzytelności Wnioskodawca zapłaci Spółce cenę uwzględniającą dyskonto. Cena za Wierzytelności, która stanie się należna z chwilą sprzedaży, będzie równa sumie niespłaconych (niewymagalnych) rat kapitałowych Wierzytelności (w tym: rata wykupu) i będzie niższa od łącznej kwoty przenoszonych Wierzytelności, obejmującej ich część kapitałową oraz odsetkową. Różnica między sumą sprzedanych Wierzytelności a ceną ich sprzedaży stanowić będzie dyskonto uzyskiwane przez Wnioskodawcę na nabyciu Wierzytelności. Wartość ta będzie wynagrodzeniem należnym Wnioskodawcy od Spółki w zamian za przystąpienie do Sekurytyzacji. Wyżej określony sposób ustalania ceny za Wierzytelności oraz wskazany sposób określania wynagrodzenia (dyskonta) należnego Wnioskodawcy z tytułu udziału w Sekurytyzacji stosowany będzie przy sprzedaży każdej transzy Wierzytelności w trakcie trwania okresu dostępności.

Jak wspomniano, opisane powyżej dyskonto realizowane na sprzedaży Wierzytelności do Wnioskodawcy będzie wynikać ze sprzedaży Wierzytelności za cenę niższą od sumy Wierzytelności obejmujących raty kapitałowe i odsetkowe i będzie stanowić różnicę między taką sumą Wierzytelności a ceną za nie. Jednakże przedmiotowa transakcja dla celów rachunkowych będzie rozpoznana odmiennie od ujęcia prawnego i podatkowego, a mianowicie z perspektywy rachunkowej transakcja ta nie zostanie rozpoznana jako sprzedaż wierzytelności, lecz jako pożyczka udzielona Spółce przez Wnioskodawcę. Powyższe wynika z faktu, że sprzedaż Wierzytelności nie spowoduje zaprzestania ich ujmowania przez Spółkę w księgach rachunkowych zgodnie z zasadami rachunkowymi stosowanymi przez Spółkę (pomimo sprzedaży Wierzytelności, będą one nadal ujmowane w księgach Spółki). W następstwie powyższego, otrzymane od Wnioskodawcy środki zostaną ujęte jako zobowiązanie wobec Wnioskodawcy (ujęcie odpowiadające pożyczce). Dodatkowo, Spółka będzie ujmowała w księgach rachunkowych „na bieżąco” zgodnie z zasadą memoriału koszty odpowiadające kwotom ponoszonym przez Wnioskodawcę na obsługę bieżącej działalności (głównie z tytułu wynagrodzenia zewnętrznych podmiotów świadczących usługi na rzecz Wnioskodawcy takie jak obsługa administracyjna, księgowa, itp.) oraz ponoszone przez Wnioskodawcę koszty finansowania. Podsumowując, koszty Wnioskodawcy związane z obsługą obligacji oraz bieżącą działalnością Wnioskodawcy będą w całości ujmowane przez Spółkę w jej księgach rachunkowych jako koszty pozyskanego finansowania. W konsekwencji odmiennej kwalifikacji Sekurytyzacji dla celów księgowych, niż to wynika z ujęcia prawnego i podatkowego, kwota opisanego wyżej dyskonta nie zostanie ujęta jako koszt rachunkowy w księgach rachunkowych Spółki.

Celem sfinansowania nabycia Wierzytelności od Spółki i zapłaty ceny, która staje się należna z chwilą sprzedaży Wierzytelności, Wnioskodawca wyemituje obligacje, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki.

Dodatkowe zabezpieczenie inwestorów obejmujących obligacje będzie stanowił fakt, że transzę emitowanych przez Wnioskodawcę obligacji obejmie Spółka, przy czym zobowiązania wynikające z tej transzy obligacji będą podporządkowane względem transzy obejmowanych przez innych inwestorów – zobowiązania z pozostałych transzy będą miały pierwszeństwo w spłacie przed zobowiązaniami z transzy objętej przez Spółkę. Transza objęta przez Spółkę będzie miała istotnie niższą wartość od łącznej wartości pozostałych transz. Możliwe również, że Spółka lub podmiot trzeci udzieli Wnioskodawcy pożyczki, która zostanie podporządkowana głównemu finansowaniu udzielonemu Wnioskodawcy przez innych inwestorów.

W konsekwencji, przeprowadzona Sekurytyzacja stanowić będzie efektywną metodę finansowania Spółki, w której Spółka uzyska potrzebne środki finansowe przed datą wymagalności Wierzytelności będących przedmiotem Sekurytyzacji.

Z uwagi na fakt, iż część odsetkowa rat leasingowych będzie wyliczana według zmiennej stopy procentowej, wskutek zmiany stopy procentowej po przeniesieniu Wierzytelności na Wnioskodawcę kwoty fakturowane przez Spółkę z tytułu rat leasingowych (Wierzytelności) mogą się różnić od kwot Wierzytelności z dnia ich sprzedaży (tj. kwoty te mogą być wyższe lub niższe niż określone w harmonogramie obowiązującym na dzień sprzedaży Wierzytelności, w zależności od zmiany stopy procentowej). Zmiana stóp procentowanych wpłynie zatem na wysokość realizowanego dyskonta (dyskonto może być finalnie niższe lub wyższe od dyskonta ustalonego na moment sprzedaży Wierzytelności).

Po zbyciu Wierzytelności do Wnioskodawcy, Spółka będzie pełniła funkcję tzw. serwisera w zakresie administrowania przedmiotowymi Wierzytelnościami („Serwiser”). Usługi te będą pełnione przez Spółkę w oparciu o umowę o obsługę przeniesionych Wierzytelności. Na podstawie tej umowy Serwiser będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz Wnioskodawcy usług administrowania Wierzytelnościami, w tym, w szczególności monitorowania należności od Leasingobiorców, przyjmowania płatności Wierzytelności, wzywania do zapłaty w przypadku opóźnienia w zapłacie, itp. Ściąganie Wierzytelności, co do zasady, będzie się odbywało w ten sposób, że Serwiser będzie uzyskiwał spłaty Wierzytelności od Leasingobiorców. Następnie, Serwiser będzie przekazywał kwoty ściągniętych (jedynie faktycznie spłaconych przez Leasingobiorców) Wierzytelności do Wnioskodawcy, jako prawowitego właściciela Wierzytelności, a więc również kwot uzyskanych z ich ściągnięcia. Jak wskazywano powyżej, w skład Wierzytelności mogą wchodzić także potencjalne roszczenia o wypłatę odszkodowań z ubezpieczeń, stąd też Spółka może przekazywać do Wnioskodawcy kwoty wypłaconych odszkodowań. Serwiser może zlecać podmiotom trzecim wykonywanie powyższych czynności. W zamian za świadczone usługi serwisowe Serwiser otrzymywać będzie od Wnioskodawcy określone umową wynagrodzenie.

Jeśli Leasingobiorca nie uiszcza raty wykupu (tzn. nie wykupuje przedmiotu leasingu), Spółka po sprzedaży przedmiotu leasingu zobowiązana będzie do przekazania do Wnioskodawcy kwoty uzyskanej ze sprzedaży przedmiotu leasingu w kwocie określonej Umową Leasingu jako rata wykupu.

Podobnie jak w innych transakcjach sekurytyzacyjnych, w planowanej Sekurytyzacji może zostać powołany tzw. serwiser zastępczy. Celem powołania takiego zastępczego podmiotu jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Leasingobiorców i przekazywaniu tych należności do Wnioskodawcy w sytuacji, gdyby Serwiser nie mógł pełnić swojej funkcji w tym zakresie (w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości lub też gdyby z innych powodów Serwiser nie wykonywał obowiązków na podstawie umowy o świadczenie usług administrowania Wierzytelnościami). Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż sekurytyzowane Wierzytelności stanowić będą zabezpieczenie finansowania uzyskanego przez Wnioskodawcę na zakup Wierzytelności. W konsekwencji też, kwoty ściągniętych Wierzytelności muszą zostać przeznaczone na zwrot finansowania zaciągniętego przez Wnioskodawcę.

Przelew Wierzytelności do Wnioskodawcy nie będzie połączony z przeniesieniem na Wnioskodawcę własności przedmiotów leasingu objętych Umowami Leasingu. W konsekwencji, pomimo przeniesienia Wierzytelności na Wnioskodawcę, to Spółka w dalszym ciągu pozostawać będzie stroną Umów Leasingu. Spółka wystawiać też będzie faktury na Leasingobiorców na poszczególne raty leasingowe wchodzące w skład Wierzytelności przelanych na Wnioskodawce. Dla ochrony Wnioskodawcy przed ewentualnym ryzykiem upadłości Spółki, w ramach opisanej transakcji sekurytyzacyjnej zostanie na przedmiotach leasingu ustanowione odpowiednie zabezpieczenie na rzecz Wnioskodawcy w formie zastawu rejestrowego na zbiorze rzeczy z najwyższym pierwszeństwem na podstawie polskiego prawa. Zabezpieczenie takie nie będzie wpływać na zmianę stron Umowy Leasingu, w których finansującym (leasingodawcą) w dalszym ciągu pozostanie Spółka.

Zgodnie z warunkami Sekurytyzacji, z jednej strony, Spółka będzie miała prawo, z zastrzeżeniem określonych wymogów, zakończyć Sekurytyzację poprzez odkup wszystkich (ale nie części) pozostałych Wierzytelności posiadanych przez Wnioskodawcę (tzw. opcja clean-up call). Ponadto, Spółka będzie miała prawo, z zastrzeżeniem spełnienia określonych wymogów, odkupienia tych Wierzytelności z tytułu Umów Leasingu, które stały się przeterminowane (tzw. opcja kupna wierzytelności przeterminowanych), a także prawo odkupu Wierzytelności w innych określonych przez strony przypadkach.

Z drugiej strony, Spółka będzie musiała odkupić od Wnioskodawcy każdą Wierzytelność, w przypadku której stwierdzono naruszenie (którego nie naprawiono) uzgodnionych przez strony umownie kryteriów kwalifikowalności Wierzytelności do transakcji, lub w odniesieniu do której zostaną dokonane nieuprawnione zmiany. Zgodnie z uzgodnionymi warunkami umownymi, obowiązek odkupu będzie dotyczył, na przykład, Wierzytelności, które nie powinny być zakwalifikowane do transakcji (w momencie sprzedaży) – tzn. zostały sprzedane, mimo że na moment sprzedaży nie spełniały kryteriów kwalifikujących je do sprzedaży.

Prawo lub obowiązek odkupu będą realizowane w ścisłym związku z usługą Sekurytyzacji. Zgodnie bowiem z założeniami Sekurytyzacji, wierzytelnościami sekurytyzowanymi powinny być wyłącznie wierzytelności uznane za terminowo spłacane przez Leasingobiorców, ponieważ wierzytelności te stanowić będą zabezpieczenie obligacji emitowanych przez Wnioskodawcę. Opisane przepływy pieniężne Wnioskodawcy zostaną ustalone w taki sposób, by wszelkie nadwyżki finansowe pozostające u Wnioskodawcy, po uregulowaniu wszelkich innych wydatków i płatności należnych od Wnioskodawcy, były wypłacane Spółce. Wypłacane na rzecz Spółki nadwyżki finansowe będą stanowiły zapłatę odroczonej ceny sprzedaży.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że cena sprzedaży Wierzytelności będzie miała dwa komponenty:

· komponent bezwarunkowy, który zostanie określony (jak wskazano powyżej) co do kwoty w wartości równej sumie niewymagalnych rat kapitałowych (w tym rata wykupu) i który będzie stawał się należny z chwilą sprzedaży każdej z transz oraz

· komponent odroczony, który będzie ustalany i będzie stawał się należny z chwilą powstania nadwyżek finansowych u Wnioskodawcy (tzw. środków pozostających u Wnioskodawcy po zapłacie przez nią wymagalnych zobowiązań) oraz będzie faktycznie płacony do Spółki w tym samym miesiącu, w którym zostanie ustalony. Efektywnie, odroczony komponent ceny sprzedaży zapewni dystrybucję przez Wnioskodawcę do Spółki nadwyżek finansowych.

Z uwagi na fakt, że komponent odroczony ceny sprzedaży będzie nieznany na moment sprzedaży, ustalenie tego komponentu po sprzedaży będzie miało wpływ na kwotę dyskonta – pierwotnie ustalone (tzn. na moment sprzedaży) dyskonto uwzględnia jedynie komponent bezwarunkowy ceny, i nie uwzględnia nieznanego na moment sprzedaży jej komponentu odroczonego.

Jak wynika z powyższego szczegółowego opisu planowanej Sekurytyzacji, będzie to skomplikowana operacja finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są nieodzowne dla skutecznego jej przeprowadzenia. Nie będzie to zatem transakcja obejmująca wyłącznie sprzedaż i przelew Wierzytelności do Wnioskodawcy.

Wręcz przeciwnie, równie istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez Wnioskodawcę poprzez emisję obligacji, zagwarantowanie skutecznej obsługi i administrowania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalających na terminowe ściąganie ich kwot od Leasingobiorców i w konsekwencji realizację zobowiązań finansowych Wnioskodawcy wobec podmiotów finansujących. Celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie jedynie zbycie przez Spółkę Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do Wnioskodawcy celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez Wnioskodawcę w oparciu o zabezpieczenie w postaci Wierzytelności. Właśnie z tych względów, sekurytyzowane Wierzytelności muszą być wierzytelnościami „zdrowymi”, nienoszącymi cech nieściągalności lub zagrożenia nieściągalnością. Wierzytelności te muszą pozwolić Wnioskodawcy na emisję w oparciu o nie „zdrowych” papierów wartościowych w formie obligacji, które zostaną nabyte przez inwestorów.

Należy podkreślić, że opisana Sekurytyzacja nie ma na celu osiągnięcia korzyści podatkowych. Celem Spółki jest uzyskanie finansowania w wyniku Sekurytyzacji. Spółka, po dokonaniu sprzedaży Wierzytelności, będzie nadal rozpoznawała poszczególne raty leasingowe w przychodach do opodatkowania dla celów podatku dochodowego od osób prawnych

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy przelewy (sprzedaż) Wierzytelności przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy dokonane w ramach usługi sekurytyzacji nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? (pyt. nr 3 we wniosku)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, przelewy (sprzedaż) Wierzytelności przez Spółkę na rzecz Wnioskodawcy dokonane w ramach usługi sekurytyzacji nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, że przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych określony został w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Z kolei art. 2 pkt 4 cyt. ustawy stanowi, iż nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub też, jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności (z pewnymi wyjątkami, które nie mają w tym przypadku zastosowania).

W związku z powyższym należy podkreślić, że zapytanie Wnioskodawcy dotyczy co prawda opodatkowania powyższych czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to kluczowe jest rozstrzygnięcie, czy czynności te będą podlegały regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej regulacjami ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jak wskazano w uzasadnieniu do pytania dotyczącego podatku od towarów i usług, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż przelew Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy w ramach transakcji Sekurytyzacji Wierzytelności stanowił będzie usługę w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.

Biorąc zatem pod uwagę, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym dochodzić będzie do przelewów Wierzytelności przez Spółkę na Wnioskodawcę w ramach kompleksowej transakcji Sekurytyzacji Wierzytelności, a przelewy Wierzytelności będą jednym z głównych jej elementów, czynności przelewu poszczególnych transz Wierzytelności nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie wyłączenia spod opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych przelewu wierzytelności dokonanego w ramach usługi sekurytyzacji potwierdzają interpretacje indywidualne organów podatkowych.

Wnioskodawca przywołał kilka interpretacji indywidualnych.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a)umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b)umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) (uchylona),

d)umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e)umowy dożywocia,

f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g)(uchylona),

h)ustanowienie hipoteki,

i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j) umowy depozytu nieprawidłowego,

k) umowy spółki.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Innymi słowy, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko czynności ściśle określone w katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 cyt. ustawy :

Podatkowi podlegają czynności cywilnoprawne, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

W myśl art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy – przy umowie sprzedaży – ciąży na kupującym.

Instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.).

Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego:

Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań, prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Stosownie do art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Podkreślić należy, że umowa cesji jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego.

Z kolei, jeśli umowa cesji wierzytelności przybierze postać umowy sprzedaży, to wówczas podlega opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

– umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

– umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że na podstawie umowy sprzedaży Wierzytelności zawartej pomiędzy Spółką i Wnioskodawcą w ramach Sekurytyzacji, Spółka, jako inicjator Sekurytyzacji, dokona odpłatnego przelewu Wierzytelności na Wnioskodawcę w zamian za zapłatę ceny.

W związku z opisaną sytuacją należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych przelewów (sprzedaży) Wierzytelności, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja (dokonywana w ramach usługi sekurytyzacji) – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ww. umowy podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej znak: (`(...)`), wydanej dla Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził m.in., że :

· przelewy Wierzytelności przez Spółkę do Wnioskodawcy będą dokonane w ramach usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki, gdyż w jej rezultacie Spółka uzyska od Wnioskodawcy finansowanie potrzebne do prowadzonej działalności gospodarczej ; Wnioskodawca wykona zatem czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 w zw. z art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.

· Spółka zobowiązana będzie, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, opodatkować świadczone przez Wnioskodawcę usługi Sekurytyzacji, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa podatkowego; nabycie przez Spółkę wskazanych usług Sekurytyzacji od Wnioskodawcy stanowi dla Spółki import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast Wnioskodawca pomimo, że świadczy usługę Sekurytyzacji na rzecz Spółki nie będzie zobowiązany do opodatkowania przedmiotowej usługi na terytorium Polski.

A zatem, skoro opisana we wniosku usługa sekurytyzacji i tym samym dokonywany w jej ramach na podstawie umowy sprzedaży przelew wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy, będzie podlegała uregulowaniom ustawy o podatku od towarów i usług – co wynika z ww. interpretacji – to czynność ta będzie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług oraz w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm., dalej jako: Ordynacja podatkowa). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.