Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 września 2021 r. wpłynął Pani wniosek z 1 września 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – dokonując dodatkowej opłaty 22 listopada 2021 r oraz w piśmie z 24 listopada 2021 r. (wpływ 29 listopada 2021 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu zdarzenia przyszłego

Od wielu lat prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą: (`(...)`). Jest to głównie działalność handlowa określonymi produktami (hurtownia głównie koszy wiklinowych do różnorodnych potrzeb klientów). Działalność gospodarczą prowadzi Pani bez własnych nieruchomości lub ich części, prawa wieczystego użytkowania gruntów, itp., natomiast korzysta Pani z najmu obcych składników majątkowych. Jednocześnie nie zatrudnia Pani żadnych pracowników, gdyż korzysta z pracy firmy zstępnego (o firmie tej mowa poniżej). Jest Pani czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, w związku z czym od nabywanych do swojego przedsiębiorstwa towarów i usług odlicza ten podatek. Prowadzi Pani księgi w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Ma Pani zamiar przedmiotową działalność gospodarczą zakończyć, z tym że zamiast całkowitej likwidacji przedsiębiorstwa dotyczącego tej działalności, chce całość tego przedsiębiorstwa przekazać zstępnemu (synowi), który także prowadzi własną działalność gospodarczą pod firmą (`(...)`) w branży budowlanej, w zakresie usług, głównie na rzecz Pani firmy. Przedmiotem planowanej darowizny przedsiębiorstwa będzie jego c a ł o ś ć w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, to jest składniki majątkowe i niemajątkowe stanowiące organizacyjną, finansową i funkcjonalną całość posiadającą zdolność samoistnego prowadzenia działalności gospodarczej. Całość ta będzie obejmować nazwę, tajemnicę przedsiębiorstwa, składniki materialne w postaci głównie zapasów (przy których nabyciu odliczała Pani podatek od towarów i usług) i środków pieniężnych ewentualnie innych (jeżeli będą) środków obrotowych, umowy cywilnoprawne, w tym: dotychczasowego najmu nieruchomości niezbędnej do prowadzenia działalności oraz umowy leasingu samochodu wykorzystywanego do działalności przedsiębiorstwa, księgi w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów (m.in. w aspekcie ich przechowywania i przechowywania dowodów źródłowych: faktur, rachunków, zawartych umów, itp. przez okres wskazany przepisami prawa jako niezbędny). Jeżeli chodzi natomiast o zobowiązania (z tytułu dostaw i usług) planowana umowa darowizny nie będzie obejmować ich przejęcia przez obdarowanego, który będzie za nie odpowiadać według zasady odpowiedzialności solidarnej z darczyńcą (Panią).

Zaznaczamy, że przywołując za Panią treść opisu zdarzenia przyszłego pominęliśmy tę jego część, która znajduje się w treści uzupełnienia a odnosi się wyłącznie do zagadnień dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób fizycznych.

Pytanie – po przeformułowaniu w uzupełnieniu wniosku – w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy darczyńca podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnej od darowizny całego przedsiębiorstwa na rzecz zstępnego (syna)?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, na pewno nie będzie Pani podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie przepisu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wskazała Pani, że zgodnie z powołanym powyżej przepisem podatkowi podlegają (`(...)`) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy. Dokonując wykładni tego przepisu w sposób ścisły zauważyła Pani, że po pierwsze podatkowi podlega jedynie pewna część stanowiąca przedmiot darowizny, a nie cała wartość darowizny, a po drugie mowa jest o długach, ciężarach i zobowiązaniach przejętych przez obdarowanego. Jak wskazano w opisie planowanego zdarzenia przyszłego, strony umowy darowizny całego przedsiębiostwa nie postanowią o przejęciu zobowiązań (długów, ciężarów, etc.), gdyż obdarowany jedynie na podstawie ogólnej zasady Kodeksu cywilnego będzie za nie ponosił z darczyńcą odpowiedzialność solidarną. Taka odpowiedzialność nie oznacza przejęcia zobowiązań, gdyż przez fakt jej istnienia darczyńca z długów nie zostaje przez wierzycieli zwolniony. Jeżeli więc umowa darowizny nie stanowi o przejęciu zobowiązań, długów, ciężarów, itp. przez obdarowanego, to sam fakt podlegania przez niego odpowiedzialności solidarnej z tych tytułów razem z darczyńcą wyklucza opodatkowanie tej umowy podatkiem podatkiem od czynności cywilnoprawnych na zasadzie a contrario art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przepisu tego wynika, iż w przypadku darowizny bez względu na to, co stanowi jej przedmiot, obowiązek podatkowy obejmuje jedynie te długi, ciężary i zobowiązania, które obdarowany zobowiązał się przejąć. Wyklucza to a contrario z obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych darczyńcę, czyli Panią (podobnie zresztą można uznać poza przedmiotem wniosku, bo nie dotyczy to Pani, że wolnym od tego obowiązku będzie w konkretnej planowanej darowiźnie obdarowany, który za tytuły wskazane w ww. przepisie odpowiadać będzie jedynie na ogólnej zasadzie odpowiedzialności solidarnej).

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Pani stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.):

umowa darowizny podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynnosci cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Jak stanowi art. 4 pkt 3 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy (z zastrzeżeniem art. 5) ciąży przy umowie darowizny – na obdarowanym.

Z treści art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że:

Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.

Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania przy umowie darowizny stanowi wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego.

Zgodnie z cytowanym wyżej art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, umowa darowizny podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, ale wyłącznie w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, a więc np. w sytuacji, gdy na obdarowanego przechodzą wraz z przedmiotem darowizny wszelkie obowiązki z nim związane, ciążące dotychczas na darczyńcy. Wartość długów i ciężarów obciążających przedmiot darowizny, w wypadku ich przejęcia przez obdarowanego stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że ma Pani zamiar przekazać synowi przedsiębiorstwo. Planowana umowa darowizny nie będzie obejmować przejęcia zobowiązań (z tytułu dostaw i usług) przez obdarowanego, który będzie za nie odpowiadać według zasady odpowiedzialności solidarnej z darczyńcą (Panią).

Z treści wniosku wynika więc, że będzie Pani w opisanej umowie darowizny osobą przekazującą (darczyńcą). Zatem po Pani stronie nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, bez względu na to czy przekazanie darowizny będzie wiązało się z przejęciem przez obdarowanego (syna) długów, ciężarów lub zobowiązań darczyńcy (Pani) czy też nie. Dla Pani czynność ta na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych jest obojętna. Po Pani stronie, obowiązek podatkowy – zapłaty podatku nie wystąpi.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy tylko Pani, jako występującej z wnioskiem i nie ma zastosowania do Pani syna – nie wywołuje skutków prawnych wobec Pani syna.

W zakresie podatku od spadków i darowizn, podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób fizycznych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Informacja o sposobie wysyłki interpretacji

Jako adres do doręczeń elektronicznych wskazała Pani adres e-mail. Jednakże podkreślić należy, że przez pojęcie „adres elektroniczny” należy rozumieć adres elektroniczny w systemie teleinformatycznym, służącym do obsługi doręczeń, za pomocą którego organ podatkowy może doręczyć dokumenty elektroniczne i otrzymać wymagane przepisami elektroniczne urzędowe potwierdzenie doręczenia. Adres e-mail nie wypełnia definicji adresu elektronicznego i nie może służyć do przesyłania pism urzędowych. W związku z powyższym, w celu zachowania należytej ochrony Pani danych osobowych wydana dla Pani interpretacja indywidualna została przesłana drogą tradycyjną na wskazany przez Panią adres.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm., dalej jako: Ordynacja podatkowa). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.