Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

7 października 2021 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 7 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy cash poolingu i czynności w ramach niej realizowanych. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

(…) S.A.

(ul. (…); NIP: (…));

2. Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

· (`(...)`) sp. z o.o. (Zainteresowany 1)

(ul. (…); NIP: (…));

· (`(...)`) sp. z o.o. (Zainteresowany 2)

(ul. (…); NIP: (…));

· (`(...)`) sp. z o.o. (Zainteresowany 3)

(ul. (…); NIP: (…));

· (`(...)`) sp. z o.o. (Zainteresowany 4)

(ul. (…); NIP: (…));

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”, „Agent”) wraz z Zainteresowanymi niebędącymi stroną postępowania (Wnioskodawca oraz Zainteresowany 1, Zainteresowany 2, Zainteresowany 3, Zainteresowany 4 dalej łącznie jako: „Wnioskodawcy” lub „Zainteresowani”) należą do jednej grupy kapitałowej, której głównym przedmiotem działalności jest świadczenie usług ochrony osób i mienia, w szczególności usług ochrony fizycznej oraz monitoringu. Wszyscy Zainteresowani są czynnymi podatnikami podatku VAT (podatek od towarów i usług).

Zainteresowani (dalej: „Uczestnicy”) w celu zwiększenia efektywności zarządzania ich środkami pieniężnymi oraz poprawy płynności finansowej zamierzają przystąpić do umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową (dalej: „Umowa Cash Pooling”), której stroną będzie bank posiadający siedzibę w Polsce (dalej: „Bank”).

W ramach Umowy Cash Poolingu Bank będzie pełnił rolę podmiotu zarządzającego saldami na poszczególnych rachunkach wchodzących w skład struktury systemu zarządzania płynnością finansową Zainteresowanych, dokonując przelewów środków oraz księgując oraz naliczając odsetki.

Spółka w ramach planowanej struktury cash poolingu będzie pełniła rolę koordynacyjną (Agenta), natomiast faktyczne czynności związane z prowadzeniem systemu będzie wykonywał Bank. Jednocześnie z uwagi na strukturę systemu, a także poręczenia udzielane w ramach Umowy Cash Poolingu, Spółka nie będzie ponosiła ryzyka kredytowego w zakresie większym niż pozostali uczestnicy. W takich okolicznościach zgodnie z Wytycznymi FIN OECD (Transfer Pricing Guidance on Financial Transactions – Inclusive Framework on BEPS: Actions 4, 8-10, February 2020), Spółka będzie wynagradzana (z tytułu sald dodatnich oraz będzie ponosić koszty z tytułu sald ujemnych) na warunkach identycznych jak pozostali uczestnicy.

Umowa Cash Poolingu wykorzystuje konstrukcję tzw. cash poolingu rzeczywistego, co oznacza, że system oparty będzie o rzeczywiste przepływy środków pieniężnych pomiędzy rachunkami Uczestników i Agenta. Elementem konstrukcyjnym przedmiotowej Umowy Cash Poolingu będzie również tzw. zero-balancing, a tym samym na koniec każdego dnia roboczego dochodzić będzie do rzeczywistego pokrywania sald ujemnych rachunków Uczestników oraz przenoszenia sald dodatnich Uczestników na rachunek agenta na koniec przyjętego okresu.

W celu realizacji powyższych założeń:

- każdy z Uczestników otworzy w Banku rachunek bieżący (dalej: „Rachunki Bieżące”) oraz funkcjonalnie powiązane z rachunkiem bieżącym rachunki pomocnicze (dalej: „Rachunki Pomocnicze”),

- Bank otworzy specjalny rachunek rozliczeniowy dla Spółki (dalej: „Rachunek Agenta”), która będzie pełniła funkcję Pool Leadera,

- na podstawie odrębnej umowy kredytowej Spółka będzie stroną umowy o kredyt w rachunku bieżącym (dalej: „Limit Overdraft”), który zostanie w ramach cash poolingu udostępniony Uczestnikom w ich Rachunkach Pomocniczych lub Rachunkach Bieżących.

Zero-balancing rachunków pomocniczych.

Uczestnicy dokonywać będą operacji płatniczych w ciężar sumy sald netto rachunków objętych cash poolingiem, lub do określonego limitu transakcyjnego (dalej: „Limit Transakcyjny”) lub Limitu Overdraft. Operacje płatnicze będą wykonywane przez Uczestników z wykorzystaniem Rachunków Pomocniczych. Na koniec każdego dnia roboczego, w przypadku sald ujemnych Rachunków Pomocniczych, Uczestnicy będą mieć obowiązek spłaty tych sald wobec Banku ze swoich Rachunków Bieżących. W przypadku jeśli Rachunki Pomocnicze będą wykazywać salda dodatnie, na koniec każdego dnia roboczego będą przenoszone na Rachunki Bieżące Uczestników.

Zero-balancing rachunków bieżących.

W następnej kolejności, na koniec tego samego dnia roboczego salda ujemne Rachunków Bieżących Uczestników zostaną spłacone wobec Banku z dostępnych środków pochodzących z sald dodatnich Rachunków Bieżących pozostałych Uczestników. W ten sposób, na podstawie cywilnoprawnej instytucji subrogacji, o której mowa w przepisie art. 518 § 1 pkt 3) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm., dalej: „Kodeks cywilny”) Uczestnicy udostępniający swoje nadwyżki finansowe wstąpią w prawa wierzycieli wobec Uczestników, których salda ujemne zostaną pokryte. Ten etap cash poolingu odbywać się będzie z pośrednictwem Rachunku Agenta.

Z tytułu udostępnionych nadwyżek finansowych, Uczestnikom udostępniającym finansowanie (o saldach dodatnich w Rachunkach Bieżących) przysługiwać będzie wynagrodzenie w postaci odsetek, zaś Uczestnicy korzystający z finansowania (o saldach ujemnych w Rachunkach Bieżących) zobowiązani będą po poniesienia ciężaru ww. odsetek.

Konsolidacja sald na Rachunku Agenta.

Finalnie, po uprzednim wyzerowaniu sald Rachunków Pomocniczych, oraz spłaty sald ujemnych Rachunków Bieżących Uczestników, na koniec tego samego dnia roboczego, salda z Rachunków Bieżących Uczestników będą przenoszone przez Bank na Rachunek Agenta, stanowiąc z perspektywy Banku zobowiązanie (salda dodatnie) lub wierzytelność (salda ujemne) wobec Uczestników.

Również ten etap cash poolingu opierać się będzie o cywilnoprawną instytucję subrogacji. Jeśli na Rachunku Bieżącym Uczestnika wystąpi na koniec dnia roboczego saldo ujemne, zostanie ono przeksięgowane na Rachunek Agenta. Jednocześnie, na warunkach określonych w Umowie, Agent przejmie od Banku jego zobowiązanie wobec każdego z Uczestników, których Rachunek Bieżący wykazywać będzie saldo dodatnie.

Rozliczenia odsetkowe.

Na określony dzień kolejnego miesiąca, po miesiącu za który dokonywane będzie rozliczenie, Bank w oparciu o następującą sekwencję:

- Bank uzna Rachunek Agenta odsetkami naliczonymi od sald dodatnich tego rachunku, lub odpowiednio obciąży Rachunek Agenta odsetkami naliczonymi od sald ujemnych tego rachunku,

- Bank uzna Rachunki Bieżące Uczestników odsetkami naliczonymi od sald dodatnich, obciążając Rachunek Agenta, lub odpowiednio obciąży Rachunki Bieżące Uczestników odsetkami naliczonymi od sald ujemnych,

- Bank uzna Rachunki Bieżące Uczestników odsetkami naliczonymi od sald dodatnich, które posłużyły do pokrycia sald ujemnych Rachunków Bieżących pozostałych Uczestników z tytułu spłaty, i odpowiednio Bank obciąży Rachunki Bieżące Uczestników odsetkami naliczonymi od ich sald ujemnych, które zostały pokryte z sald dodatnich pozostałych Rachunków Bieżących Uczestników.

Mając na uwadze powyższe, Bank w ramach Umowy Cash Poolingu będzie świadczył usługi na rzecz Zainteresowanych, tj.:

- umożliwienie realizowania zleceń płatniczych do łącznej, maksymalnej wysokości Limitu Transakcyjnego lub Limitu Overdraft;

- przenoszenie środków wynikających z sald dodatnich lub sald ujemnych na Rachunkach Pomocniczych z/na Rachunkami Bieżące;

- naliczanie i księgowanie odsetek.

Koszty cash poolingu.

Bank za swoje usługi będzie pobierał wynagrodzenie od Uczestników w postaci odsetek i opłaty miesięcznej. Osobno, Agent będzie obciążany odsetkami oraz opłatą administracyjną za Limit Overdraft.

Agent będzie refakturować odpowiednią część wynagrodzenia Banku związaną z Limitem Overdraft na poszczególnych Uczestników.

Wnioskodawca podkreśla, że w odniesieniu do podobnego systemu cash poolingu wykonywanego równolegle przez inny bank, wystąpił wraz z Zainteresowanymi ze wspólnym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego. Skutkiem tego wniosku Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał następujące interpretacje indywidualne prawa podatkowego:

- w zakresie opodatkowania PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych) – interpretacja indywidualna z 5 sierpnia 2020 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.119.2020.3.MM,

- w zakresie opodatkowania VAT – interpretacja indywidualna z 10 września 2020 r. Znak: 0114-KDIP4-3.4012.273.2020.3.DM.

Pytanie

Czy w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy PCC zawarcie przez ogół Zainteresowanych Umowy Cash Poolingu z Bankiem oraz czynności realizowane w ramach ww. umowy nie będą podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych, zawarcie przez Zainteresowanych Umowy Cash Poolingu z Bankiem oraz czynności realizowane w ramach ww. umowy nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowa Cash Poolingu, tj. umowa o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową o charakterze rzeczywistym ani żadna z czynności wykonywanych w ramach tej umowy (w szczególności wpłaty i wypłaty realizowane pomiędzy Rachunkami Bieżącymi należącymi do Uczestników a Rachunkiem Agenta) nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC, podatkowi podlegają następujące czynności:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) (uchylona),

d) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e) umowy dożywocia,

f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g) (uchylona),

h) ustanowienie hipoteki,

i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j) umowy depozytu nieprawidłowego,

k) umowy spółki.

Powyższy artykuł zawiera zamknięty katalog umów, których zawarcie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o PCC – a contrario, w przypadku gdy dana umowa nie została zawarta w ww. katalogu należy uznać, że nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Umowa Cash Poolingu jest umową nienazwaną, która nie została uregulowana w Kodeksie cywilnym, a ponadto, nie została również wymieniona w powyższym zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych objętych podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC.

W ocenie Zainteresowanych, żadna czynność wykonywana w ramach Umowy Cash Poolingu nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Czynności wykonywane przez Zainteresowanych w ramach Umowy Cash Poolingu nie mogą być również zakwalifikowane jako pożyczka w rozumieniu w art. 720 Kodeksu cywilnego.

W myśl ww. art. 720 Kodeksu cywilnego, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych, co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa Cash Poolingu (zarządzania płynnością finansową) jest natomiast umową o świadczenie usług finansowych oferowaną przez Bank. Usługa ta jest przeznaczona do efektywnego zarządzania środkami finansowymi Zainteresowanych. Głównym celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest optymalizacja zarządzania stanem środków pieniężnych na wielu rachunkach bankowych.

System zarządzania płynnością finansową umożliwia koncentrację środków Uczestników oraz kompensatę przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne podmioty z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Jedną z najważniejszych korzyści takiego systemu jest możliwość globalnego minimalizowania kosztów działalności podmiotów z jednej grupy.

Konstrukcja Umowy Cash Poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów – Zainteresowanych, nie wyczerpuje zatem istotnych znamion pożyczki. W przedmiotowym systemie zarządzania płynnością niektórzy Uczestnicy mogą posiadać chwilowo wolne środki finansowe, podczas gdy inne mogą posiadać niedobór tych środków. Z tytułu uczestnictwa w powyższych transakcjach dla wszystkich Uczestników oraz Spółki powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia lub realizacji umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnicy systemu zarządzania płynnością, posiadając wolne środki, przekazują je w ramach przypisanych Rachunków Bieżących oraz Pomocniczych.

W przypadku natomiast, gdy u jednego z Uczestników wystąpią chwilowe niedobory środków finansowych, taki Uczestnik może skorzystać ze środków innych Uczestników zgromadzonych na Rachunku Agenta.

W ocenie Spółki i pozostałych Zainteresowanych, wpłat i wypłat dokonywanych na/z Rachunku Bieżącego zwiększających/zmniejszających saldo na Rachunku Pomocniczym nie można łączyć z obowiązkiem ustalenia jakiejkolwiek relacji prawnej pomiędzy Uczestnikami. Podkreślić należy, że elementem analizowanej struktury nie jest umowa pomiędzy Uczestnikami, a Spółką jako Agentem lecz umowa pomiędzy Bankiem a wszystkimi Zainteresowanymi, w tym Spółką jako Agentem, uczestniczącymi w procesie konsolidacji sald.

Ponadto, Umowa Cash Poolingu nie spełnia wskazanych w art. 720 Kodeksu cywilnego warunków niezbędnych dla uznania jej za umowę pożyczki. Żadnej ze stron przedmiotowej umowy nie można określić jako pożyczkobiorcę lub pożyczkodawcę. Przedmiotowa umowa nie zawiera bowiem zobowiązania żadnego z Uczestników do przeniesienia na własność innego podmiotu określonej ilości pieniędzy ani też zobowiązania do zwrotu tej samej ilości pieniędzy.

Dodatkowo, wskazać należy, że Umowa Cash Poolingu jest tak skonstruowana, że Uczestnik dokonując wpłaty na Rachunek Bieżący nie wskazuje przez kogo (przez którego innego Uczestnika) środki te mają być wykorzystane. Uczestnicy o saldach dodatnich dokonują spłaty na rzecz Banku, który z tych środków dokonywać będzie spłaty sald ujemnych pozostałych Uczestników. Z powyższego wynika zatem, że w przypadku gdy jest kilku Uczestników, żaden z Uczestników nie będzie mieć wiedzy przez kogo zostały wykorzystane nadwyżki (salda dodatnie) Rachunków Bieżących. Podobnie, w przypadku spłat sald ujemnych Rachunków Bieżących, Uczestnik – którego saldo zostanie spłacone – nie posiada informacji, w jakiej części i od którego z Uczestników pochodzić będą de facto środki na tę spłatę.

Umowa Cash Poolingu w żadnym wypadku nie realizuje również ekonomicznego celu pożyczki. O ile ekonomicznym celem umowy pożyczki jest korzystanie przez ściśle określony czas z cudzego kapitału, w ściśle określonej wysokości, w celach inwestycyjnych lub konsumpcyjnych, zwykle za zapłatą pożyczkodawcy umówionego wynagrodzenia, o tyle w Umowie Cash Poolingu uczestnicy umowy realizują cel przedstawienia Bankowi skonsolidowanego salda grupy rachunków (saldo na Rachunku Agenta).

Należy bowiem podkreślić, że nadrzędnym celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi Zainteresowanych poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych na poszczególnych rachunkach bankowych.

W związku z powyższym, w ocenie Zainteresowanych, brak jest podstaw do uznania, że czynności wykonywane w ramach Umowy Cash Poolingu można uznać za umowy pożyczek, a tym samym brak jest podstaw do objęcia takich transakcji obowiązkiem podatkowym wynikającym z przepisów ustawy o PCC.

Ponadto, należy wskazać, że organy podatkowe niejednokrotnie wypowiadały się co do kwestii implikacji usług cash poolingu na gruncie ustawy o PCC, wskazując, że czynności wykonywane w ramach takich struktur nie podlegają temu podatkowi. Tytułem przykładu Zainteresowani wskazali na:

- interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”) z 30 lipca 2021 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4014.214.2021.2.JKA

„W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, udział w cash poolingu nie jest żadną z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym umowy zawarte w związku z cash poolingiem i czynności wykonywane w ramach cash poolingu nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a Spółka – w związku z uczestniczeniem w opisanym powyżej cash poolingu – nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych.”

- interpretację Dyrektora KIS z 12 lipca 2021 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4014.137.2021.4.JKA

„Konstrukcja cash poolingu będąca przedmiotem niniejszego wniosku, nie wypełnia cech pożyczki lub depozytu nieprawidłowego. W szczególności nie powstaje zobowiązanie do przeniesienia określonej kwoty pieniędzy na określony w umowie podmiot. Tym samym wszelkie czynności dokonywane w ramach ww. umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.”

- interpretację Dyrektora KIS z 28 stycznia 2021 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4014.353.2020.3.JS

„Biorąc pod uwagę powyższe regulacje oraz charakter zawartej Umowy przepływy pieniężne dokonywane w ramach Umowy trudno jest utożsamiać z depozytem nieprawidłowym. W przypadku Umowy nie dochodzi bowiem do przechowywania pieniędzy z możliwością rozporządzania nimi przez przechowawcę (Mastera lub innych uczestników struktury CBCC) w czasie obowiązywania umowy. Co więcej przechowawca nie zwraca następnie tych pieniędzy osobie, która je przekazała w przechowanie. Podsumowując powyższe rozważania, w opinii Wnioskodawcy zawarta Umowa oraz dokonywane w związku z jej realizacją przepływy pieniężne nie stanowią czynności wskazanych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.”

- interpretację Dyrektora KIS z 20 listopada 2018 r., Znak: 0111-KDIB2-2.4014.183.2018.2.PB, zgodnie z którą:

„Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, umowy typu cash pooling nie mogą być uznane za którąkolwiek z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie spełniają kryteriów przedmiotowo istotnych niezbędnych do takiej kwalifikacji. Tym samym czynności dokonywane w ramach struktury opisanej w zdarzeniu przyszłym nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych”.

Podsumowując, w opinii Zainteresowanych, zawarcie przez Spółkę oraz pozostałych Uczestników Umowy Cash Poolingu z Bankiem oraz czynności realizowane w ramach ww. Umowy nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Podatkowi podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) (uchylona),

d) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e) umowy dożywocia,

f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g) (uchylona),

h) ustanowienie hipoteki,

i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j) umowy depozytu nieprawidłowego,

k) umowy spółki.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:

Podatkowi podlegają:

2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy stwierdzić, że umowa cash poolingu pozostaje umową nienazwaną. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) – w księdze trzeciej zobowiązania – nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki wymienionej w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże nie jest taką umową, bowiem w myśl art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu zarządzania płynnością finansową uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków podmiotów należących do danej grupy nadwyżkami innych podmiotów należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków. W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz podmiotem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tak samo uczestnik, który posiada niedobory nie wie, środkami którego podmiotu zostaną one zniwelowane. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest – co do zasady – rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu lub też rachunek któregoś z uczestników, który posiada saldo dodatnie.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestników niewątpliwie zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednych podmiotów przez drugie. Nie sposób jednak uznać, że wyczerpuje ona wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki.

Czynności tego typu nie można wobec tego uznać jako umowy pożyczki.

Umowa cash poolingu nie stanowi także umowy depozytu nieprawidłowego, wymienionego w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych jako czynność podlegająca opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Umowa cash poolingu nie wyczerpuje zatem znamion instytucji depozytu nieprawidłowego.

W treści wniosku wskazano, że struktura cash poolingu oparta będzie o mechanizm prawny zdefiniowany w prawie cywilnym jako subrogacja (a zatem instytucji uregulowanej odpowiednio w art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego). Wskazana instytucja nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem, jeżeli nie przyjmie ona charakteru żadnej z czynności w nim wymienionych – czynności oparte na subrogacji dokonane w ramach cash poolingu nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnej.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym – z powyższych przyczyn – czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem umowa o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową (Umowa Cash Poolingu), do której przystąpią Zainteresowani oraz realizowane w jej ramach czynności nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

(`(...)`) S.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w `(...)` Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).