0111-KDIB2-3.4014.370.2021.3.BB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 września 2021 r. (data wpływu – 29 września 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. (dalej „Spółka”), jest podmiotem, który wybudował i wynajmuje budynek biurowy. Inwestycję oraz dalszą działalność Spółka finansuje przede wszystkim kredytem bankowym oraz pożyczkami od firm.

W dniach 30 marca 2021 r. oraz 15 kwietnia 2021 r. na sfinansowanie swoich zobowiązań Spółka zawarła cztery umowy pożyczek. W momencie zawarcia ww. umów pożyczek będące ich przedmiotem środki pieniężne znajdowały się na terytorium Polski.

Pożyczkodawcami („Pożyczkodawcy”) są:

1. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług,

2. spółka komandytowa z siedzibą w Polsce („Spółka Komandytowa”),

3. M. Limited z siedzibą na Cyprze, posługująca się Numerem Identyfikacji Podatkowej (…) nadanym przez właściwy organ administracji podatkowej Republiki Cypryjskiej („Spółka Zagraniczna”).

Pożyczkodawca będący osobą fizyczną we wpisie do CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) ma określony przedmiot działalności obejmujący udzielanie pożyczek (PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) 64.92.Z). W przeszłości udzielał też pożyczek komercyjnych w ramach tej działalności. Odsetki z udzielanych pożyczek są przez tego Pożyczkodawcę rozpoznawane jako przychody z działalności gospodarczej oraz będą uwzględniane w podstawie opodatkowania z tytułu świadczenia usług, jako usługi zwolnione od podatku od towarów i usług.

Spółka Komandytowa, po udzieleniu Spółce dwóch pożyczek została rozwiązana (na dzień złożenia wniosku spółka ta istnieje – złożono wniosek o wykreślenie z rejestru przedsiębiorców), a należności pożyczkowe przejęli jej wspólnicy (każdy po jednej pożyczce) – dwie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Spłata pożyczki z oprocentowaniem nastąpi na rzecz tych osób.

Na dzień udzielenia Pożyczek żaden z Pożyczkodawców nie był wspólnikiem Spółki. Natomiast, na ten dzień, każdy z Pożyczkodawców był komandytariuszem w spółce komandytowej, która jest jedynym komandytariuszem Spółki. Ponadto, na ten dzień Pożyczkodawcy wymienieni w pkt. 1) i 2) powyżej posiadali udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest komplementariuszem Spółki.

Pożyczki udzielone Spółce przez Pożyczkodawców są oprocentowane.

W momencie udzielania pożyczki Pożyczkodawca będący osobą fizyczną oraz Pożyczkodawca będący Spółką Komandytową byli zarejestrowani jako podatnicy podatku od towarów i usług. Również osoby fizyczne przejmujące od Spółki Komandytowej należności pożyczkowe są zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Natomiast Pożyczkodawca będący Spółką Zagraniczną nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, ani podatku od wartości dodanej, ponieważ nie wykonuje czynności opodatkowanych (wykonywane przez niego usługi finansowe, zwolnione od podatku nie wymagają takiej rejestracji).

Jednakże ten Pożyczkodawca będący Spółką Zagraniczną jest zarejestrowany w innym niż Polska kraju UE w celu prowadzenia działalności gospodarczej i pożyczka jest udzielana Spółce przez tego pożyczkodawcę w ramach tej działalności gospodarczej. W celach działalności tego Pożyczkodawcy opisanych w jego umowie spółki zawarto m.in. udzielanie finansowania i świadczenie usług finansowych. Umowa pożyczki z Pożyczkodawcą zagranicznym została zawarta poza granicami Polski.

W przypadku Pożyczkodawcy będącego Spółką Komandytową udzielanie pożyczek nie zostało wskazane jako przedmiot działalności w Krajowym Rejestrze Sądowym, ani w umowie spółki. Ponadto, przed udzieleniem pożyczki Wnioskodawcy ww. Pożyczkodawca nie udzielał pożyczek.

Natomiast spośród wspólników rozwiązanej Spółki Komandytowej jeden wspólnik będący osobą fizyczną posiada jako przedmiot działalności ujawniony w CEIDG m.in. PKD 64.92.Z („Pozostałe formy udzielania kredytów”) i faktycznie w okresie poprzednich 12 miesięcy udzielił innych oprocentowanych pożyczek na rzecz kilku różnych podmiotów (nie powiązanych). Drugi wspólnik rozwiązanej Spółki Komandytowej nie posiada we wpisie do CEIDG tego rodzaju przedmiotu działalności i nie udzielał wcześniej pożyczek.

Jednakże obaj wspólnicy przejmujący pożyczki od Spółki Komandytowej będą wykazywać odsetki od pożyczek udzielonych Spółce (oraz – w przypadku wspólnika który wcześniej udzielił pożyczek – także odsetki od tych pożyczek) jako przychody z działalności gospodarczej oraz będą uwzględniać je w podstawie opodatkowania z tytułu świadczenia usług, jako usługi zwolnione od podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazał, że 25 maja 2021 r. złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie opodatkowania opisanych powyżej pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w zakresie którego 24 sierpnia 2021 r. zostało wydane postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z zawarciem umów pożyczek z Pożyczkodawcami po stronie Wnioskodawcy powstał obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z zawarciem umów pożyczek z Pożyczkodawcami po jego stronie nie powstał obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, umowy pożyczki co do zasady są objęte zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednakże na mocy art. 2 pkt 4 ww. ustawy, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Oznacza to, że umowy pożyczki, z tytułu których przynajmniej jedna ze stron jest objęta zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (opodatkowana lub zwolniona z tego podatku), nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na okoliczności opisane w pkt 1 powyżej (dotyczących zagadnienia w podatku od towarów i usług), z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy przez Pożyczkodawców przynajmniej jedna ze stron każdej umowy jest zwolniona od podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy dodać, że co do zasady obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych należy oceniać według stanu na dzień dokonania czynności prawnej – tu udzielenia pożyczki. W związku z tym co do zasady nie ma znaczenia fakt, że po udzieleniu pożyczki Spółka Komandytowa została rozwiązana a należności pożyczkowe przeszły na jej wspólników. Niemniej jednak należy wskazać, że w takim wypadku dochodzi do kontynuacji świadczenia usługi pożyczkowej (zwolnionej od podatku od towarów i usług), przez podmioty (osoby) prowadzące działalność gospodarczą i w ramach takiej działalności, przy podatkowym traktowaniu odsetek jako uzyskiwanych w działalności gospodarczej.

Całokształt przedstawionych okoliczności uzasadnia uznanie za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy, iż w związku z zawarciem umów pożyczek z Pożyczkodawcami po jego stronie nie powstał obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że ta interpretacja stanowi ocenę stanowiska Zainteresowanych wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcie – interpretację z 29 listopada 2021 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.672.2021.3.IZ.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) – podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy – obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy – obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z treści powołanego przepisu wynika, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca – pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r., poz. 106 i 568) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca (Spółka) na sfinansowanie swoich zobowiązań zawarł cztery umowy pożyczek. W momencie zawarcia ww. umów pożyczek będące ich przedmiotem środki pieniężne znajdowały się na terytorium Polski. Pożyczkodawcami są: osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług; spółka komandytowa z siedzibą w Polsce (Spółka Komandytowa) oraz Spółka Zagraniczna z siedzibą na Cyprze.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności ustalenia wymaga kwestia czy umowy te podlegały regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z 29 listopada 2021 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.672.2021.3.IZ, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził m.in., że:

- wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawców (osobę fizyczną i Spółkę Komandytową) stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy czym czynność ta korzysta ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o ww. przepis,

- nabywane przez Wnioskodawcę usługi udzielania pożyczek przez Pożyczkodawcę będącego Spółką Zagraniczną, jako wprost wymienione w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, są objęte na podstawie tego przepisu zwolnieniem od podatku od towarów i usług. Z uwagi na to, że miejscem świadczenia tych usług jest terytorium kraju, Wnioskodawca był zobowiązany do ich rozliczenia na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.

A zatem, skoro omawiane czynności udzielenia pożyczek podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (były z tego podatku zwolnione), to w powyższej sprawie znajduje zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku, wszystkie opisane we wniosku umowy pożyczek nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w `(...)` za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.