INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 2 sierpnia 2021 r. (data wpływu – 6 sierpnia 2021 r.), uzupełnionym 2 listopada 2021 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 6 sierpnia 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.
Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z tym w piśmie z 12 października 2021 r. znak 0111-KDIB2-3.4014.294.2021.2.JKA, 0111-KDIB3-1.4012.711.2021.3.MSO wezwaliśmy do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 2 listopada 2021 r.
We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:
Spółka S. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością D. i O. spółka komandytowa, zwana dalej Wnioskodawcą, prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług; posiada siedzibę na terytorium Polski.
Wnioskodawca zawarł z inną spółką (także podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, będącym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, mającym siedzibę na terytorium Polski) w dniu 20 lipca 2021 r. z umowę pożyczki w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego. Przedmiotem umowy była kwota wyrażona w złotych; z tytułu zawartej umowy pożyczkodawcy należą się odsetki, jako wynagrodzenie.
Pożyczkodawca w ramach swojej działalności gospodarczej nie prowadzi działalności finansowej polegającej na udzielaniu pożyczek. W przedmiocie działalności gospodarczej pożyczkodawcy określonym w umowie spółki i uwidocznionym w K. R. S. nie figuruje udzielanie pożyczek ani inna tego typu działalność finansowa. Zważywszy jednak, iż spółka udzielająca pożyczki jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i z tytułu udzielonej pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług; czynność udzielenia pożyczki podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy podmiot jej udzielający działa jako podatnik podatku od towarów i usług.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zatem udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania takiej czynności za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielania, gdyż jest to świadczenie na rzecz innego podmiotu polegające na udostępnieniu w zamian za wynagrodzenie (odsetki) kapitału na wskazany w umowie czas.
Mając na względzie, że czynność polegająca na udzieleniu pożyczki w zamian za wynagrodzenie z tytułu korzystania z cudzego kapitału w postaci odsetek jest odpłatnym świadczeniem usług, a tym samym stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na zasadzie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów usług, zwalnia się od podatku od towarów i usług, usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Przy czym ustawodawca nie stawia dodatkowych warunków w tym względzie.
Pożyczkodawca nie był w momencie zawarcia umowy pożyczki wspólnikiem.
Pożyczkodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, dysponował nadwyżką środków finansowych, przedmiotem działalności Pożyczkodawcy nie jest udzielanie pożyczek. Spółka zarówno w umowie Spółki jak i we wpisie w K. R. S. w zakresie swojej działalności nie ma wpisanego do przedmiotu działalności udzielania pożyczek ani też innej podobnej działalności finansowej. Wcześniej Pożyczkodawca nie udzielał pożyczek i nie prowadził działalności w tym zakresie. Nie jest jednak wykluczone, że w przyszłości udzieli kolejnej pożyczki, odpłatnej lub nieodpłatnej.
W związku z powyższym, że czynność udzielenia pożyczki, jako odpłatne świadczenie usługi zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy opisana powyżej pożyczka pieniężna nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, jako czynność (odpłatne świadczenie usług), co do której przynajmniej jedna ze stron czynności korzysta ze zwolnienia z podatku VAT (podatek od towarów i usług)?
Czy pożyczkobiorca jest zwolniony z opodatkowania pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych w związku z tym, że udzielenie pożyczki przez pożyczkodawcę jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, i jednocześnie zwolnione na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38?
Zdaniem Wnioskodawcy, umowa pożyczki opisana w treści wniosku nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku.
W związku z tym, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji umowy pożyczki, w tym zakresie trzeba posługiwać się uregulowaniami zawartymi w ustawie – Kodeks cywilny.
Przepis art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 tegoż artykułu, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 7 ww. ustawy, obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę. Umowa pożyczki podlega, więc generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.
W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a) w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część,
albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.
Udzielenie pożyczek, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednak z uwagi na fakt, że powyższe usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, to tym samym korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie ww. przepisu. Objęcie tych czynności regulacjami w zakresie podatku od towarów i usług wywołuje skutek w postaci wyłączenia z obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dlatego też, skoro otrzymana przez Wnioskodawcę pożyczka pieniężna jest zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zatem w stosunku do niej będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Konsekwencją tego stanu rzeczy jest konstatacją, iż na Wnioskodawcy, jako pożyczkobiorcy, z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki, nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Na poparcie własnego stanowiska, Wnioskodawca przywołał interpretacje indywidualne.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Na wstępie należy wskazać, iż przedmiotem interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy zajęta na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcie – interpretację indywidualną znak: 0111-KDIB3-1.4012.711.2021.4.MSO.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) – podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.
Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy – obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy – obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.
W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.
Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a) w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
b) jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
W przypadku umowy pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że czynność zawarcia umowy pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.
W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r., poz. 106 i 568) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.
W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Z opisu sprawy wynika, że Spółka S. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością D. i O. spółka komandytowa – Wnioskodawca – zawarł z inną spółką (podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, będącym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług) umowę pożyczki. Przedmiotem umowy była kwota wyrażona w złotych; z tytułu zawartej umowy pożyczkodawcy należą się odsetki, jako wynagrodzenie. Wcześniej Pożyczkodawca nie udzielał pożyczek i nie prowadził działalności w tym zakresie. Nie jest jednak wykluczone, że w przyszłości, udzieli kolejnej pożyczki, odpłatnej lub nieodpłatnej.
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 listopada 2021 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.711.2021.4.MSO wydanej dla Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług, Organ wskazał, że czynność udzielenia pożyczki odpłatnej przez Pożyczkodawcę, stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 tejże ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie – usługa udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę na rzecz Wnioskodawcy, korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu
A zatem, skoro udzielenie pożyczki przez Spółkę na rzecz Pożyczkobiorcy (Wnioskodawcy) jest zwolnione z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Pożyczkobiorcy z tytułu zawarcia umowy pożyczki nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Zgodnie z art. 57a ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.