0111-KDIB2-3.4014.268.2021.3.JKA

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 lipca 2021 r. (data wpływu – 29 lipca 2021 r.), uzupełnionym 30 września 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 lipca 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym w piśmie z 21 września 2021 r., znak: 0111-KDIB2-3.4014.268.2021.2.JKA, 0111-KDIP1-1.4012.520.2021.3.RR wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 30 września 2021 r. (pismo oraz opłata).

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Opis stanu faktycznego.

- D. P. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Wnioskodawca) prowadzi działalność w Polsce i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w Polsce.

- Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy kapitałowej D. (dalej: Grupa) (…).

- D. F. P. jest spółką z siedzibą w Wielkiej Brytanii, która również należy do Grupy.

- D. F. P. jest główną spółką w Grupie pełniącą funkcje finansowe. Zgodnie z obowiązującą w Grupie Polityką Finansowania środki finansowe, jakie posiadają spółki należące do Grupy są w miarę możliwości gromadzone w D. F. P., która następnie udziela finansowania innym spółkom z Grupy.

- D. F. P. nie jest udziałowcem Wnioskodawcy.

- W praktyce D. F. P. działa jako wewnętrzny bank dla spółek z Grupy i służy jako podstawowe źródło pozyskiwania dla nich finansowania poprzez wykorzystywany mechanizm pożyczek i depozytów. Poza samą działalnością w zakresie udzielania finansowania na rzecz spółek z Grupy, D. F. P. prowadzi działalność również w zakresie realizacji płatności w imieniu podmiotów z Grupy na rzecz podmiotów trzecich, prowadzi działalność w zakresie wymiany walut, zarządzania ryzykiem stopy procentowej oraz zarządzania środkami pieniężnymi.

- D. F. P. jest zarejestrowany jako podatnik podatku od wartości dodanej w Wielkiej Brytanii. D. F. P. jest członkiem i jednocześnie przedstawicielem VAT (podatek od towarów i usług) grupy w Wielkiej Brytanii. D. F. P. nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce (nie jest zarejestrowanym podatnikiem od towarów i usług w Polsce).

- Wnioskodawca korzysta z finansowania udzielonego przez D. F. P. w postaci kilku pożyczek w trzech walutach: PLN, EUR i GBP (dalej: Pożyczki). Finansowanie w ramach Pożyczek zostało udzielone Wnioskodawcy na podstawie umów Pożyczek zawartych w 2019 oraz 2021 roku (dalej: Umowy Pożyczek). Udzielenie finansowania w ramach Umów Pożyczek polega na tym, że D. F. P. zapewnia Wnioskodawcy dostęp do określonej ilości środków finansowych, które mogą być wykorzystane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca korzysta z udostępnionych środków finansowych przez D. F. P. stosownie do swoich potrzeb wynikających z prowadzonej działalności. Zgodnie z ustaleniami pomiędzy Wnioskodawcą a D. F. P., Wnioskodawca jest uprawniony każdorazowo do skorzystania z finansowania do maksymalnej kwoty wskazanej w danej umowie pożyczki.

- W ramach udzielonego finansowania przez D. F. P. na rzecz Wnioskodawcy nie dochodzi do jednorazowego lub częściowego przelewu kwoty udostępnionego finansowania (kwoty udzielonych Pożyczek) od D. F. P. do Wnioskodawcy. Wykorzystanie środków finansowych udostępnionych przez D. F. P. w ramach Pożyczek następuje poprzez uregulowanie (zapłatę) określonych zobowiązań finansowych Wnioskodawcy wobec innych podmiotów (np. płatności z tytułu zakupu przez Wnioskodawcę określonych towarów). Uregulowanie zobowiązania Wnioskodawcy jest dokonywane bezpośrednio z rachunku bankowego D. F. P. przelewem na rachunek bankowy kontrahenta Wnioskodawcy. Każdorazowo wykorzystana kwota na spłatę zobowiązania Wnioskodawcy stanowi kwotę wykorzystanego finansowania w ramach udzielonych Pożyczek (kwota ta podwyższa całościową wartość wykorzystanych Pożyczek), która powinna być później zwrócona do D. F. P. Spółka jest również zobowiązana do zapłaty na rzecz D. F. P. stosownych odsetek od wykorzystanych środków finansowych w ramach omawianych Pożyczek.

- Niektóre z Umów Pożyczek zostały zawarte na terytorium Polski (Przypadek 1), a niektóre zostały zawarte poza terytorium Polski (Przypadek 2). Umowy Pożyczek regulują szczegółowe zasady funkcjonowania opisanego powyżej mechanizmu udzielania Pożyczek (w tym zasad oprocentowania tych Pożyczek, terminów i zasad spłaty Pożyczek).

- Umowy Pożyczek podlegają i powinny być interpretowane zgodnie z prawem Anglii i Walii.

- Udostępniane Wnioskodawcy środki finansowe w ramach Pożyczek w chwili zawarcia Umów Pożyczek znajdowały się poza terytorium Polski – kwoty Pożyczek nie były transferowane na rachunek bankowy Wnioskodawcy, gdyż wykorzystanie określonej kwoty danej Pożyczki każdorazowo odbywało się poprzez zapłatę określonego zobowiązania Wnioskodawcy bezpośrednio z rachunku bankowego D. F. P.

Wnioskodawca wskazuje, że Pożyczkodawca, tj. D. F. P., jest podmiotem z siedzibą w Wielkiej Brytanii. D. F. P. nie posiada formalnego statusu banku, a zatem nie można formalnie uznać, iż prowadzi on działalność w zakresie kredytowania (udzielania kredytów) w rozumieniu polskich przepisów prawa bankowego. Należy jednak podkreślić, iż D. F. P. prowadzi działalność w zakresie udzielania pożyczek (finansowania) o cechach analogicznych z gospodarczego punktu widzenia do kredytów (w tym umów kredytowych regulowanych przez przepisy prawa bankowego w Polsce). W ramach udzielanych przez D. F. P. pożyczek (finansowania) występują między innymi umowy (pożyczki), które udzielane są na konkretny cel (np. sfinansowanie bieżących zobowiązań danego podmiotu, realizacja określonej inwestycji, zakup środka trwałego), a środki finansowe udzielane w ramach takiego finansowania nie są przelewane na rachunek bankowy pożyczkobiorcy, ale są przekazywane bezpośrednio na rzecz danego dostawcy/wierzyciela podmiotu zaciągającego przedmiotową pożyczkę w celu uregulowania płatności za dokonany zakup.

Powyżej przywołano tylko tę część uzupełnienia, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych; pozostała cześć uzupełnienia dotycząca podatku od towarów i usług zostanie przywołana w rozstrzygnięciu dotyczącym podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem – po przeformułowaniu w uzupełnieniu – zadano m.in. następujące pytania:

1. Czy w przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego w Przypadku 1, tj. gdy umowy pożyczek zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Wnioskodawca w związku z uzyskaniem Pożyczek od D. F. P. oraz zawarciem umów pożyczek nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

2. Czy w sytuacji, gdy stanowisko Wnioskodawcy do pytania zawartego w pkt 1 zostanie uznane za nieprawidłowe, to czy w przedstawionym we Wniosku opisie stanu faktycznego w Przypadku 1, tj. gdy Umowy Pożyczek zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Wnioskodawca w związku z uzyskaniem Pożyczek od D. F. P. oraz zawarciem Umów Pożyczek nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy (doprecyzowane stanowisko w uzupełnieniu do złożonego wniosku)

Ad.1

Zadaniem Wnioskodawcy w przedstawionym we Wniosku opisie stanu faktycznego w Przypadku 1, tj. gdy Umowy Pożyczek zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Wnioskodawca w związku z uzyskaniem Pożyczek od D. F. P. oraz zawarciem Umów Pożyczek nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

W świetle brzmienia przepisu art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, cyt.: „Czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, (`(...)`), jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”

W świetle powyższego należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych w dwóch przypadkach:

1. jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. np. pieniądze, znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa pożyczki została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy oraz

2. jeżeli przedmiot umowy pożyczki (np. pieniądze) w chwili jej zawarcia znajduje się za granicą, ale jej nabywca (pożyczkobiorca) ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna (zawarcie umowy pożyczki) zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Na podstawie przepisu art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę. Natomiast podstawę opodatkowania stanowi kwota lub wartość pożyczki, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych (art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Obowiązek podatkowy w przypadku pożyczek – zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnej – powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca korzysta z finansowania udzielonego mu przez D. F. P. w postaci Pożyczek. Wnioskodawca korzysta z udostępnionych przez D. F. P. środków finansowych stosownie do swoich potrzeb wynikających z prowadzonej działalności. W ramach tej struktury finansowania nie dochodzi do przelewu całej lub części kwoty udostępnionego finansowania (udzielonych Pożyczek) od D. F. P. do Wnioskodawcy. Wnioskodawca stosownie do swoich potrzeb wykorzystuje potrzebne mu kwoty środków finansowych. W praktyce, wykorzystanie środków finansowych udostępnionych przez D. F. P. następuje poprzez uregulowanie (zapłatę) określonych zobowiązań finansowych Wnioskodawcy wobec innych podmiotów (np. płatności z tytułu zakupu przez Wnioskodawcę określonych towarów). Uregulowanie zobowiązania Wnioskodawcy jest dokonywane bezpośrednio z rachunku bankowego D. F. P.

W kontekście powyższego należy wskazać, że udostępniane Wnioskodawcy środki finansowe w ramach Pożyczek w chwili zawarcia Umów Pożyczek znajdowały się poza terytorium Polski – kwoty Pożyczek nie były i nie są bowiem transferowane na rachunek bankowy Wnioskodawcy, gdyż wykorzystanie określonej kwoty danej Pożyczki odbywa się poprzez zapłatę określonego zobowiązania Wnioskodawcy bezpośrednio z rachunku bankowego D. F. P. na rachunek kontrahenta Wnioskodawcy.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz wskazane powyżej elementy opisu stanu faktycznego należy wskazać, że w odniesieniu do Umów Pożyczek nie znajdzie zastosowania przepis art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ zgodnie z tym przepisem opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie takie czynności cywilnoprawne, których przedmiotem są „rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.

Natomiast w stanie faktycznym wskazanym we Wniosku, tak jak zostało to już wskazane powyżej, udostępniane Wnioskodawcy przez D. F. P. w ramach Pożyczek środki finansowe (przedmioty czynności cywilnoprawnych w postaci Umów Pożyczek) w chwili zawarcia Umów Pożyczek znajdowały się poza terytorium Polski.

W konsekwencji, Umowy Pożyczek nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie przepisu art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie należy wskazać, że Umowy Pożyczek, które Wnioskodawca zawarł z D. F. P. mogą potencjalnie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie przepisu art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatkach od czynności cywilnoprawnych. Jak bowiem zostało wskazane powyżej, zgodnie z tym przepisem umowy pożyczek zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdy pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Zatem w Przypadku 1, tj. sytuacji w której Umowy Pożyczek zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nawet jeśli ich przedmiot (pieniądze) w chwili zawarcia Umów Pożyczek znajdował się poza terytorium Polski, to co do zasady mogą one podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce. W takim przypadku spełnione są bowiem łącznie wszystkie przesłanki warunkujące opodatkowanie danej czynności cywilnoprawnej (w formie zawarcia Umów Pożyczek) podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o których mowa w przepisie art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, tj.:

- Wnioskodawca (pożyczkobiorca) ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

- czynność cywilnoprawna (zawarcie Umów Pożyczek) została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak regulacje wskazujące na przypadki, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie przepisu art. 2 pkt 4 ustawy o PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych) nie podlegają PCC czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, cyt:

a. „w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych;”.

Przy czym, w odniesieniu do wyłączenia spod opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o którym mowa art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie decyduje jedynie sama okoliczność, że strony tej czynności cywilnoprawnej są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

Przenosząc powyższe na grunt analizowanego stanu faktycznego należy wskazać, że to Wnioskodawca występuje w roli podatnika podatku od towarów i usług w przedmiotowym zakresie.

Zgodnie bowiem z zasadą ogólną dotyczącą miejsca świadczenia usług wskazaną w przepisach art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatników miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Zgodnie bowiem z treścią art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, cyt.:„Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.”

W świetle przepisów art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia przez pożyczkodawcę (D. F. P.) usługi udzielania pożyczek pieniężnych jest miejsce, w którym Wnioskodawca jako ich usługobiorca, posiada siedzibę działalności gospodarczej. Jako że Wnioskodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski, miejscem świadczenia usług na jego rzecz zgodnie z art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług jest Polska.

Od zasady ogólnej zawartej w art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług przepisy zawierają szereg wyjątków wskazanych w przepisach art. 28b ust. ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy o podatku od towarów i usług. Przepisy te nie mają zastosowania do usług świadczonych przez pożyczkodawcę (D. F. P.) na rzecz Wnioskodawcy.

Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

b. usługobiorcą jest w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Jednocześnie, za import usług uznaje się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 (art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług).

Zgodnie z art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług).

W świetle powyższego w analizowanym przypadku spełnione zostały wszystkie warunki, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług – gdyż:

- zagraniczny podmiot - pożyczkodawca (D.F. P.) nie posiada siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,

- Wnioskodawca jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

W tym stanie rzeczy, Wnioskodawca jako usługobiorca jest podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia tej transakcji w Polsce jako importu usług. Jednocześnie, biorąc pod uwagę charakter świadczonej usługi (usługa udzielania pożyczek pieniężnych) na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług podlega ona zwolnieniu z podatku od towarów i usług.

W kontekście powyższego, mając na uwadze, że nabycie przez Wnioskodawcę od D. F. P. Pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale jednocześnie korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, to do analizowanego stanu faktycznego znajdzie zastosowanie wyłączenie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o których mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podsumowując, w Przypadku 1, tj. w sytuacji, gdy Umowy Pożyczek zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Wnioskodawca w związku z uzyskaniem Pożyczek od D. F. P. oraz zawarciem Umów Pożyczek nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnej na podstawie przepisu art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie własnego stanowiska Wnioskodawca powołał interpretacje indywidualne.

Ad.2

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy stanowisko Wnioskodawcy do pytania zawartego w pkt 1 zostanie uznane za nieprawidłowe, to w przedstawionym we wniosku opisie stanu faktycznego w Przypadku 1, tj. gdy Umowy Pożyczek zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Wnioskodawca w związku z uzyskaniem Pożyczek od D. F. P oraz zawarciem Umów Pożyczek nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W sytuacji, gdyby stanowisko Wnioskodawcy zaprezentowane w odniesieniu do pytania nr 1 zostało uznane za nieprawidłowe i Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznałby, że do Umów Pożyczek (jeśli zostały one zawarte na terytorium Polski) nie znajdzie zastosowania wyłączenie od opodatkowania, o którym mowa w przepisie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to zdaniem Wnioskodawcy w Przypadku 1 nie jest on nadal zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż zastosowanie znajdzie przepis art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jak wskazano już w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 1, zgodnie z przepisem art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne (w tym umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku) podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli ich przedmiotem są, cyt.:

1. ,, rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.”

Przenosząc powyższe na grunt analizowanego stanu faktycznego należy wskazać, iż w przypadku gdy Umowy Pożyczek zawarte zostały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nawet jeśli ich przedmiot (pieniądze) w chwili zawarcia Umów Pożyczek znajdował się poza terytorium Polski, to co do zasady w świetle brzmienia przepisu art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych mogą one podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce. Spełnione są bowiem łącznie wszystkie przesłanki warunkujące opodatkowanie danej czynności cywilnoprawnej (w formie zawarcia Umów Pożyczek) podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o których mowa w przepisie art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, tj.:

- Wnioskodawca (pożyczkobiorca) ma siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

- czynność cywilnoprawna (zawarcie Umów Pożyczek) została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przy czym należy wskazać, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, oprócz wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w przepisie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w odniesieniu do pożyczek przewidziano dodatkowe zwolnienie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie przepisu art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez, cyt.:

„przedsiębiorców niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.”

W kontekście powyższego, zgodnie z dyspozycją zawartą w przepisie art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, aby umowa pożyczki została zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych, konieczne jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

- pożyczkodawca musi posiadać siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

- pożyczkodawca musi prowadzić działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że Umowy Pożyczek zostały zawarte z D. F. P., tj.:

- przedsiębiorcą niemającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu (D. F. P., jak wskazano w opisie stanu faktycznego, ma swoją siedzibę w Wielkiej Brytanii),

- przedsiębiorcą prowadzącym działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek (jak wskazano w opisie stanu faktycznego D. F. P. jest główną spółką w Grupie pełniącą funkcje finansowe, która faktycznie prowadzi działalność polegającą m.in. na udzielaniu pożyczek podmiotom należącym do Grupy),

- tym samym spełnione zostaną warunki do zastosowania wobec Umów Pożyczek zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie przepisu art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W kontekście powyższego, nawet w sytuacji, gdyby Umowy Pożyczek pomiędzy Wnioskodawcą a D. F. P. zostały zawarte na terytorium Polski i co do zasady podlegałyby one, na podstawie przepisu art. 1 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce, to znajdzie do nich zastosowanie zwolnienie z opodatkowania, o którym mowa w przepisie art. 9 pkt 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podsumowując, w Przypadku 1, tj. w sytuacji, gdy Umowy Pożyczek zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Wnioskodawca w związku z uzyskaniem Pożyczek od D. F. P. oraz zawarciem Umów Pożyczek nie jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, albowiem korzystają one ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie przepisu art. 9 pkt. 10 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie własnego stanowiska Wnioskodawca powołał interpretacje indywidualne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że ta interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej opodatkowania umów pożyczek zawartych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W pozostałym zakresie dotyczącym podatku od czynności cywilnoprawnych wydano interpretację z 7 października 2021 r. znak 0111-KDIB2-3.4014.375.2.JKA. Natomiast w zakresie podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcie – interpretację indywidualną z 7 października 2021 r., znak 0114-KDIP1-1.4012.520.2021.4.RR.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy – obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy – obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W przypadku umowy pożyczki stawka podatku wynosi – zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy – 0,5 %. W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W przypadku umowy pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że czynność zawarcia umowy pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2020 r., poz. 106 i 568) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że podmiot zagraniczny – spółka z siedzibą w Wielkiej Brytanii udziela pożyczek na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce (Pożyczkobiorca, Wnioskodawca). Wnioskodawca korzysta z finansowania udzielonego przez D. F. P. w postaci kilku pożyczek w trzech walutach: PLN, EUR i GBP. Udzielenie finansowania w ramach Umów Pożyczek polega na tym, że D. F. P. zapewnia Wnioskodawcy dostęp do określonej ilości środków finansowych, które mogą być wykorzystane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Niektóre z Umów Pożyczek zostały zawarte na terytorium Polski (Przypadek 1). Umowy Pożyczek regulują szczegółowe zasady funkcjonowania opisanego mechanizmu udzielania Pożyczek (w tym zasad oprocentowania tych Pożyczek, terminów i zasad spłaty Pożyczek).

Jako, że opisane w Przypadku 1 umowy pożyczek zostały zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, to zgodnie z postanowieniami art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podlegają one – co do zasady – opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym – w celu ustalenia czy istotnie opodatkowanie będzie miało miejsce – koniecznym jest analiza treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W tym celu w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 października 2021 r., znak: 0114-KDIP1-1.4012.520.2021.4.RR., Organ wskazał, że udzielenie Pożyczek przez pożyczkodawcę – D. F. P. na rzecz Wnioskodawcy (pożyczkobiorcę) jest czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, ale korzystającą ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w świetle art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

A zatem, skoro udzielenie pożyczek na rzecz Wnioskodawcy jest zwolnione z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Pożyczkobiorcy (Wnioskodawcy) z tytułu zawartych umów pożyczek nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jako, że w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 Organ uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe, to brak jest podstaw do tego, aby w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych analizować stanowisko zajęte do pytania oznaczonego nr 2. Zostało ono bowiem postawione w sytuacji gdyby Organ uznał stanowisko w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.