0111-KDIB2-2.4014.272.2021.1.MM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 oraz art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym 5 października 2021 r. (data wpływu 11 października 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przystąpienia do systemu zarządzania płynnością finansową – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 października 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przystąpienia do systemu zarządzania płynnością finansową.

We wniosku złożonym przez:

- Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

…

- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

… Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

1. Zainteresowany będący stroną postępowania (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca"), mający siedzibę w Finlandii, jest spółką notowaną na giełdzie w Helsinkach należącą do międzynarodowej grupy X (dalej: „Grupa:). Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w Finlandii i jest w tym kraju zarejestrowany jako podatnik VAT (podatek od towarów i usług) w rozumieniu fińskiego prawa podatkowego i Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Jednocześnie, Spółka nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności dla potrzeb VAT i nie jest w kraju zarejestrowana jako podatnik VAT.

2. Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę dotyczącą zarządzania środkami pieniężnymi i płynnością finansową w grupie rachunków. W tym celu Wnioskodawca zawrze z bankiem – (…) - Oddział w Polsce (dalej: „Bank”) umowę na tzw. usługę nordic cash pool. W wyniku zawarcia tej umowy z Bankiem w ramach Grupy wprowadzony zostanie system zarządzania płynnością finansową (dalej: „System”), w którym uczestniczyć będzie Wnioskodawca oraz Y Sp. z o.o. - polska spółka z Grupy (Zainteresowany niebędący stroną postępowania, dalej: Y oraz łącznie ze Spółką dalej jako „Zainteresowani”). Y w związku z prowadzoną na terytorium Polski działalnością gospodarczą działa w charakterze podatnika VAT, co oznacza, że jest ona odpowiednio zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

3. Celem przystąpienia do Systemu jest umożliwienie koncentracji płynności w ramach Grupy. Dzięki Systemowi dojdzie do zwiększenia efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów w Grupie poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych w ramach Grupy oraz zminimalizowanie kosztów finansowania działalności gospodarczej uczestników Systemu. W tym celu Bank otworzy w imieniu Spółki jeden rachunek konsolidacyjny i połączy go z co najmniej jednym rachunkiem transakcyjnym. Usługi w ramach utworzonego w ten sposób Systemu będą świadczone w odniesieniu do jednej waluty. Spółka nie wyklucza zawarcia dodatkowo odrębnych umów, na podstawie których zostaną utworzone oddzielne systemy nordic cash pool w odniesieniu do innych walut.

4. Zarówno rachunek konsolidacyjny jak i rachunek transakcyjny włączone w strukturę Systemu będą prowadzone przez Bank. Spółka - działająca jako cash pool leader - będzie posiadała rachunek konsolidacyjny, który wykorzystywany będzie do koncentracji płynności w ramach Grupy oraz rachunek transakcyjny, dzięki któremu możliwe będzie dysponowanie środkami pieniężnymi poprzez przeprowadzanie transakcji na rachunku konsolidacyjnym. Z kolei Y będzie posiadaczem wyłącznie rachunku transakcyjnego. Na rachunkach transakcyjnych nie będą przechowywane środki pieniężne. Wewnętrzne saldo rachunków transakcyjnych będzie mieć charakter wyłącznie informacyjny. Saldo na rachunku konsolidacyjnym będzie natomiast uznawane za obowiązujące saldo wszystkich rachunków. Wypłata środków za pośrednictwem rachunków transakcyjnych nie będzie co do zasady dozwolona, jeżeli będzie ona skutkować przekroczeniem salda na rachunku konsolidacyjnym.

5. Właścicielem wszelkich środków na rachunku konsolidacyjnym będzie Spółka. Jednocześnie wszelkie operacje przeprowadzane za pośrednictwem rachunku konsolidacyjnego Spółki będą musiały być przeprowadzane ze pomocą rachunków transakcyjnych. Przeprowadzanie transakcji bezpośrednio na rachunku konsolidacyjnym będzie zabronione. Powiązanie rachunków transakcyjnych z rachunkiem konsolidacyjnym będzie wyglądać w ten sposób, że:

a) w przypadku otrzymania środków za pośrednictwem rachunku transakcyjnego, ich równowartość będzie jednocześnie księgowana na rachunku konsolidacyjnym. W takiej sytuacji posiadaczowi rachunku transakcyjnego będzie przysługiwać roszczenie wobec Spółki, odpowiadające otrzymanym i zaksięgowanym w ten sposób środkom, przy czym posiadaczowi rachunku transakcyjnego nie będzie przysługiwać roszczenie wobec Banku;

b) w przypadku wypłaty środków za pośrednictwem rachunku transakcyjnego, rachunek konsolidacyjny będzie jednocześnie obciążany taką samą kwotą. W takiej sytuacji Wnioskodawcy jako posiadaczowi rachunku konsolidacyjnego będzie przysługiwać roszczenie wobec posiadacza rachunku transakcyjnego, odpowiadające kwocie wypłaconych środków.

6. Wszelkie operacje dokonywane na rachunkach transakcyjnych będą zatem odzwierciedlane na rachunku konsolidacyjnym. To rachunek konsolidacyjny będzie wskazywać aktualne saldo rachunków transakcyjnych i tym samym aktualny stan środków pieniężnych znajdujących się w Systemie.

7. System został opracowany przez Bank, który w ramach swojej działalności bankowej oferuje swoim klientom (m.in. podmiotom z jednej grupy kapitałowej) produkt bankowy typu cash pooling. Przedmiotowa kompleksowa usługa nordic cash pool tworząca System należy do zakresu usług bankowych polegających na umożliwieniu przez Bank grupie kapitałowej, do której należą Zainteresowani, bardziej efektywnego, codziennego zarządzania środkami pieniężnymi i limitami zadłużenia oraz korzystania przez uczestników Systemu ze wspólnego zarządzania płynnością finansową.

8. W ramach opracowanego przez siebie Systemu, Bank będzie pełnić m.in. następujące funkcje:

· będzie wyrażać zgodę na wyłączenie rachunku transakcyjnego z Systemu na życzenie jego posiadacza bez konieczności uzyskania zgody Spółki lub potwierdzać wyłączenie z Systemu rachunku transakcyjnego w drodze aktualizacji przez Spółkę załącznika do umowy;

· będzie określać, według własnego uznania, który posiadacz rachunku może zostać zaakceptowany jako posiadacz rachunku transakcyjnego, jak również który rachunek transakcyjny w dalszym ciągu może być powiązany z rachunkiem konsolidacyjnym w ramach Systemu;

· będzie posiadać uprawnienie do natychmiastowego odłączenia rachunku transakcyjnego od rachunku konsolidacyjnego;

· za dodatkową opłatą Bank, na życzenie Spółki, będzie obliczać wewnętrzne odsetki w ramach Grupy z tytułu roszczenia lub zobowiązania posiadacza rachunku transakcyjnego powstałego w związku z transakcjami dotyczącymi rachunku konsolidacyjnego Spółki w ramach Systemu;

· na koniec każdego dnia roboczego Bank będzie dokonywać „wyrównania” (bilansowania) salda rachunku transakcyjnego w ramach Systemu, czyli technicznego zaksięgowania polegającego na obniżeniu/podwyższeniu wewnętrznego salda rachunku transakcyjnego do zera bez przenoszenia wewnętrznego salda na inny rachunek bankowy. Na początku kolejnego dnia powyższe saldo wewnętrzne będzie przywracane na rachunku transakcyjnym. Bank będzie dokonywać tego wyrównania w celu zapewnienia ciągłości konsolidacji i obliczenia wewnętrznych odsetek, co stanowi integralną część kompleksowej obsługi finansowej świadczonej przez Bank;

· Bank może udzielić kredytu w rachunku bieżącym w odniesieniu konsolidacyjnego. Kredyt w rachunku bieżącym będzie podlegać odrębnym ustaleniom. Nie może być on powiązany ani nie będzie przyznawany w odniesieniu do rachunku transakcyjnego, z zastrzeżeniem technicznych limitów stosowanych przez Spółkę.

9. Spółka i Y udzielą Bankowi nieodwołalnego i bezwarunkowego upoważnienia oraz zgodzą się:

· aby wraz ze zdeponowaniem środków na rachunku transakcyjnym Bank mógł jednocześnie zaksięgować te środki na rachunku konsolidacyjnym;

· aby jednocześnie z wypłaceniem środków za pośrednictwem rachunku transakcyjnego Bank mógł zaksięgować taką wypłatę z rachunku konsolidacyjnego.

10. Podstawowym celem Systemu będzie efektywne zarządzanie nadwyżkami i niedoborami środków pieniężnych w ramach podmiotów należących do Grupy. Ze względu na mechanizm równoległego księgowania otrzymanych/wypłaconych środków z rachunku transakcyjnego na rachunku konsolidacyjnym możliwe będzie ograniczenie zapotrzebowania na finansowanie zewnętrzne.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Zainteresowanych, że przystąpienie przez Spółkę i Y do Systemu, a także czynności realizowane w ramach opisanego Systemu, w tym transfery pomiędzy rachunkami transakcyjnymi a rachunkiem konsolidacyjnym, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych)) zarówno po stronie Spółki, jak i Y?

Zdaniem Zainteresowanych, przystąpienie przez Spółkę i Y do Systemu, a także czynności realizowane w ramach opisanego Systemu, w tym transfery pomiędzy rachunkami transakcyjnymi a rachunkiem konsolidacyjnym nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem PCC zarówno po stronie Spółki, jak i Y.

Art. 1 ustawy o PCC zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu PCC. Oznacza to, że jakakolwiek inna czynność prawna niewymieniona w tym wyliczeniu pozostaje poza zakresem tego podatku.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

d) umowy dożywocia,

e) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

f) ustanowienie hipoteki,

g) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

h) umowy depozytu nieprawidłowego,

i) umowy spółki.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej „NSA”) katalog czynności cywilnoprawnych wskazanych w art. 1 ustawy o PCC jest katalogiem zamkniętym. Stanowisko to zostało wyrażone m.in. w następujących wyrokach: z 7 lutego 1997 r. (sygn. I SA/Gd 916/96), z 10 maja 1994 r. (sygn. SA/Ka 1736/93), czy z 16 lipca 1997 r. (sygn. III SA 508/96). Oznacza to, że jedynie czynności wyraźnie wymienione w ustawie o PCC mogą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem oraz nie jest dopuszczalne objęcie zakresem opodatkowania PCC innych niż wymienione w komentowanym artykule czynności.

W tym kontekście należy zauważyć, że umowy, których przedmiotem jest zarządzanie płynnością finansową (tj. umowy typu cash-pooling), nie zostały wymienione w powyższym katalogu. Cash pooling w każdej jego odmianie jest umową o świadczenie usług finansowych oferowaną przez banki, która do tej pory nie została w sposób kompleksowy uregulowana w polskim systemie prawa. W związku z tym, umowa cash poolingu pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Brak uregulowania instytucji cash poolingu (oraz nordic cash poolingu jako jednej z odmian cash poolingu) w prawie polskim powoduje konieczność kształtowania jej w oparciu o treść art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, 2320 ze zm., dalej: „Kodeks cywilny”). Zgodnie z zasadą swobody kontraktowania wynikającą z tego przepisu strony mogą ukształtować treść umowy według swego uznania byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Cash pool jest jedną z umów, które należą do szerszej kategorii stosunków prawnych określanych - za anglosaskim systemem prawnym - mianem pooli. Ich istotą jest współdziałanie podmiotów w celu zwiększenia zysków i ograniczenia ryzyk w porównaniu z sytuacją, gdy działałyby one samodzielnie (por. J. M. Kondek [w:] B. Bajor, L. Kociucki, K. Królikowska, J. M. Kondek, Prawo bankowe. Komentarz do przepisów cywilnoprawnych, Warszawa 2020, art. 93(a).)

Zainteresowani stoją na stanowisku, że usługa cash poolingu nie jest tożsama z umową pożyczki w rozumieniu art. 720 Kodeksu cywilnego. W myśl tego przepisu przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Mając na uwadze powyższą definicję, należy uznać, że analizowany System oraz finansowanie się przez uczestników Systemu w jego ramach, pomimo pewnych zbieżnych elementów, w ocenie Zainteresowanych, nie wyczerpuje istotnych znamion pożyczki w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. W szczególności, w ramach Systemu, żadna ze stron nie zobowiązuje się do przeniesienia na własność drugiej strony określonej ilości pieniędzy oraz żadna ze stron nie zobowiązuje się do ich zwrotu. Uczestnik Systemu wyraża jedynie gotowość udostępniania środków finansowych innemu uczestnikowi.

Umowę pożyczki od cash poolingu różnicuje ponadto ekonomiczny sens ich zawarcia. Konstrukcja pożyczki wskazuje, że celem zawarcia tej umowy jest korzystanie przez ściśle określony czas i w ściśle określonej wysokości z cudzego kapitału w celach inwestycyjnych lub konsumpcyjnych, zwykle za zapłatą pożyczkodawcy umówionego wynagrodzenia. Z kolei w strukturze cash pooling, w tym w analizowanym Systemie, żaden z uczestników nie jest zobowiązany do świadczenia jakichkolwiek usług na rzecz innego uczestnika systemu w jego ramach, w związku z czym nie jest uprawniony do pobierania wynagrodzenia. W ramach cash poolingu uczestnicy nie umawiają się na pożyczanie sobie nawzajem środków pieniężnych, lecz na uczestnictwo w kompleksowym schemacie zarządzania płynnością. Jego istotą jest zarządzanie środkami finansowymi poprzez wykorzystanie zarówno nadwyżek, jak i niedoborów środków finansowych uczestników i nie można tych operacji sztucznie rozgraniczać, tj. rozdzielać na odrębne transakcje, gdyż byłoby to sprzeczne z sensem ekonomicznym struktury. Cash pooling jest zatem kompleksową usługą o charakterze finansowym świadczoną przez podmiot profesjonalnie zajmujący się takimi usługami - bank.

Reasumując, skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu PCC, a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym - z powyższych przyczyn - czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu PCC - nie mieszczą się one bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu PCC. Zatem przystąpienie Zainteresowanych do kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową (umowa Nordic cash poolingu) w ramach Systemu nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC. Podobnie, czynności dokonywane w ramach Systemu, w tym transfery pomiędzy rachunkami transakcyjnymi a rachunkiem konsolidacyjnym, nie będą podlegały opodatkowaniu PCC.

Zdaniem Zainteresowanych, podobne stanowisko jest prezentowane w utrwalonej już linii interpretacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, tak przykładowo w:

a) interpretacji indywidualnej z 2 czerwca 2021 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.84.2021.2.MZ:

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym - z powyższych przyczyn - czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem umowa systemu zarządzania środkami pieniężnymi w grupie rachunków (umowa cash poolingu), której stroną będzie Wnioskodawca nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem czynności realizowane w ramach umowy systemu zarządzania środkami pieniężnymi w grupie rachunków na podstawie zawartej umowy nie będą opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

b) interpretacji indywidualnej z 14 maja 2021 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.71.2021.1.MZ:

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym - z powyższych przyczyn - czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem opisana we wniosku umowa zarządzania płynnością finansową (cash poolingu), mająca charakter cash poolingu rzeczywistego (tzw. effective zero-balancing cash pooling), do której przystąpili Zainteresowani, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem czynności realizowane w ramach umowy zarządzania płynnością finansową (cash poolingu), mającej charakter cash poolingu rzeczywistego (tzw. effective zero-balancing cash pooling) nie są opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

a także w licznych innych interpretacjach indywidualnych jak w interpretacji z 9 kwietnia 2021 r., Znak: 0111-KDIB2-2.4014.85.2021.1.MZ, z 25 marca 2021 r., Znak: 0111-KDIB2- 2.4014.280.2020.3.MZ, czy z 7 lipca 2020 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4014.141.2020.2.LM.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b) umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c) (uchylona),

d) umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e) umowy dożywocia,

f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g) (uchylona),

h) ustanowienie hipoteki,

i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j) umowy depozytu nieprawidłowego,

k) umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych określony w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jest katalogiem zamkniętym, gdyż ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec tego tylko wymienione w nim czynności stanowią przedmiot opodatkowania tym podatkiem.

Należy stwierdzić, że umowa cash poolingu pozostaje umową nienazwaną. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) – w księdze trzeciej zobowiązania – nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Umowa cash poolingu jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki wymienionej w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże nie jest taką umową, bowiem w myśl art. 720 § 1 ustawy Kodeks cywilny – dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy nordic cash poolingu, jako sposobu zarządzania płynnością finansową uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Cash pooling polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków podmiotów należących do danej grupy nadwyżkami innych podmiotów należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków. W przypadku cash poolingu mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz podmiotem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tak samo uczestnik, który posiada niedobory nie wie, środkami którego podmiotu zostaną one zniwelowane. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest – co do zasady – rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników cash poolingu lub też rachunek któregoś z uczestników, który posiada saldo dodatnie.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja nordic cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestników niewątpliwie zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednych podmiotów przez drugie. Nie sposób jednak uznać, że wyczerpuje ona wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki.

Czynności tego typu nie można wobec tego uznać jako umowy pożyczki.

Umowa cash poolingu nie stanowi także umowy depozytu nieprawidłowego, wymienionego w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych jako czynność podlegająca opodatkowaniu. Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego – przez depozyt nieprawidłowy rozumieć należy umowę, zgodnie z którą przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Do tego rodzaju umów stosuje się przepisy o pożyczce. Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu. Umowa cash poolingu nie wyczerpuje zatem znamion instytucji depozytu nieprawidłowego.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy cash poolingu nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy pożyczki czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym – z powyższych przyczyn – czynności dokonywane w ramach umowy cash poolingu (nordic cash poolingu) dotyczące zarządzania wspólną płynnością finansową nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieszczą się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową (umowa nordic cash poolingu, jak i czynności w ramach nich wykonywane), do której przystąpią Zainteresowani, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zarówno po stronie Zainteresowanego będącego stroną postępowania, jak i Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania.

W konsekwencji powyższego stanowisko Zainteresowanych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.