Interpretacja dotyczy oceny skutków podatkowych umowy cash poolingu zawartej przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, będącą częścią międzynarodowego konsorcjum. Organ podatkowy uznał, że umowy związane z cash poolingiem oraz czynności realizowane w jego ramach nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co oznacza, że spółka nie ma obowiązku uiszczania tego podatku w związku z uczestnictwem w cash poolingu. Organ podkreślił, że cash pooling jest umową nienazwaną, która nie znajduje się w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Dodatkowo, cash pooling nie może być traktowany jako umowa pożyczki, ponieważ jego cel i konstrukcja różnią się od umowy pożyczki.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnyINTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 maja 2021 r. (data wpływu do Organu – 26 maja 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy cash poolingu – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 26 maja 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy cash poolingu.
Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym w piśmie z 23 czerwca 2021 r. znak: 0111-KDIB2-3.4014.214.2021.1.JKA, wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 13 lipca 2021 r.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Sp. z o.o. jest wiodącym ogólnopolskim dystrybutorem części motoryzacyjnych, jak również organizuje sieci niezależnych warsztatów O. S. oraz I. d. s. W ramach tych rodzajów działalności, Spółka zajmuje się sprzedażą wielu asortymentów towarów oraz świadczeniem usług powiązanych z branżą motoryzacyjną.
Od 2018 roku Spółka jest częścią międzynarodowego konsorcjum M. z siedzibą w S.
Spółka zamierza uczestniczyć w strukturze zarządzania płynnością finansową prowadzonej przez działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oddział instytucji kredytowej (dalej jako: „Bank”) w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 2012 r. 1376 j.t., dalej jako „Prawo bankowe"). Usługa ma na celu głównie optymalizację zarządzania środkami finansowymi oraz ograniczanie kosztów pozyskania kapitału.
Spółka będzie stroną umowy cash poolingu, jednym z Uczestników tej struktury. Funkcję lidera cash poolingu pełni spółka z grupy M. (w dalszej części – Lider). Lider nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, posiada natomiast nieograniczony obowiązek podatkowy w kraju swojej siedziby: nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług na gruncie prawa polskiego, natomiast jest zgłoszony do s. rejestru podatników podatku od towarów i usług.
Poza Spółką, do cash poolingu mogą należeć inne podmioty z grupy M., mające siedzibę w S. (w przyszłości, do cash poolingu mogą dołączyć podmioty z innych krajów, niemniej na dzień złożenia wniosku nie jest to planowane). Każdy z tych pozostałych uczestników nie ma obowiązku podatkowego w Polsce, ma natomiast nieograniczony obowiązek podatkowy w kraju swojej siedziby.
Wszystkie rachunki włączone w strukturę cash poolingu będą prowadzone przez Bank. Spółka (jak pozostali Uczestnicy) będzie posiadała rachunek bankowy oznaczony jako rachunek transakcyjny. Rachunki transakcyjne są bieżącymi rachunkami bankowymi. Lider będzie również posiadaczem rachunku konsolidacyjnego wykorzystywanego do konsolidacji sald rachunków transakcyjnych, obliczania odsetek należnych Bankowi bądź Uczestnikom oraz informującego o ogólnym saldzie wszystkich Uczestników bezpośrednio przed tzw. „zerowaniem".
Rachunki transakcyjne służą do dokonywania przez Uczestników bieżących rozliczeń pieniężnych. Wszelkie operacje dokonywane na rachunku transakcyjnym są odzwierciedlane na rachunku konsolidacyjnym; to rachunek konsolidacyjny wskazuje aktualne saldo wszystkich rachunków transakcyjnych i tym samym aktualny stan środków pieniężnych znajdujących się w cash poolingu.
Do konsolidacji sald rachunków transakcyjnych wykorzystywany będzie rachunek konsolidacyjny mający charakter bieżącego rachunku bankowego. Na rachunku konsolidacyjnym nie są księgowane transakcje inne niż odzwierciedlające transakcje na rachunkach transakcyjnych. Ponadto, nie jest możliwe dokonanie transferów środków pieniężnych pomiędzy rachunkiem konsolidacyjnym a rachunkami transakcyjnymi.
Usługa cash poolingu będzie opierać się na umowie zawartej między Bankiem, Liderem a Spółką (i ew. pozostałymi Uczestnikami).
Usługa cash poolingu polega na kompleksowej usłudze zarządzania płynnością świadczonej przez Bank na rzecz Lidera oraz Uczestników, a w ramach struktury można, co do zasady, wyodrębnić trzy rodzaje stosunków prawnych, tj. pomiędzy Bankiem a Liderem, pomiędzy Liderem a Uczestnikiem (w tym Spółką) oraz między Bankiem a Uczestnikami:
Usługa zarządzania płynnością finansową polega na automatycznym sumowaniu bieżących sald rachunków transakcyjnych. Konsolidacja sald rachunków transakcyjnych odbywa się w czasie rzeczywistym, poprzez odzwierciedlanie na rachunku konsolidacyjnym każdej pojedynczej transakcji przeprowadzanej na poszczególnych rachunkach transakcyjnych. Tym samym, saldo rachunku konsolidacyjnego stanowi sumę sald rachunków transakcyjnych. Zmiana salda rachunku transakcyjnego wpływa więc na zmianę salda rachunku konsolidacyjnego (z wyjątkiem „zerowania").
Na koniec dnia saldo każdego rachunku transakcyjnego jest „zerowane”, które polega na doprowadzeniu salda rachunku transakcyjnego do zera bez przenoszenia tego salda na inny rachunek bankowy. Z początkiem kolejnego dnia ww. saldo rachunku transakcyjnego jest przywracane. Z ustaloną przez strony częstotliwością, Bank będzie dokonywać kalkulacji odsetek w odniesieniu do salda występującego na rachunku konsolidacyjnym (dalej jako: „odsetki zewnętrzne"). Odsetki zewnętrzne są należne wyłącznie (odpowiednio) Bankowi lub Liderowi. Odsetki zewnętrzne debetowe/kredytowe od skonsolidowanego salda na rachunku konsolidacyjnym księgowane są przez Bank na rachunku transakcyjnym Lidera.
Zasady dotyczące ustalania wysokości odsetek i sposób ich alokacji pomiędzy Uczestnikami ustala Lider (dalej jako: „odsetki wewnętrzne"). Odsetki wewnętrzne są należne wyłącznie (odpowiednio) Liderowi lub Uczestnikowi w zależności od salda występującego na rachunku transakcyjnym danego Uczestnika (odsetki debetowe/kredytowe). Kwota odsetek wewnętrznych jest kalkulowana niezależnie od kwoty odsetek zewnętrznych. Obliczenia odsetek wewnętrznych (przed tzw. – „zerowaniem") oraz ich automatycznego zaksięgowania na rachunku transakcyjnym Uczestnika dokonuje Bank. Księgowanie odsetek wewnętrznych następuje w wykonaniu usługi realizowanej przez Bank na rzecz i w imieniu Lidera.
Bank może udzielić kredytu w rachunku konsolidacyjnym. Ponadto, w ramach kompleksowej usługi cash poolingu Lider wyznacza Uczestnikom limity zadłużenia, które są udostępniane w rachunkach transakcyjnych poszczególnych Uczestników. Spółka oraz pozostali Uczestnicy będą ponosili na rzecz Banku opłaty za świadczenie usług cash poolingu; (i) opłata za uruchomienie struktury oraz (ii) prowizja okresowa za wykonywanie czynności przewidzianych w umowie cash poolingu.
Lider będzie wykonywać następujące czynności w ramach struktury cash poolingu:
Reasumując, usługa cash poolingu jest świadczona przez Bank, jednak ze względu na uproszczenie zarządzania tą usługą Lider wykonuje pewne niezbędne czynności administracyjne oraz reprezentuje Uczestników (będących podmiotami tej samej grupy kapitałowej) w relacjach z Bankiem.
Wraz z zawarciem umowy cash poolingu z bankiem, Uczestnik udziela Liderowi pełnomocnictwa, w którym upoważniają Lidera do wykonywania w ich imieniu czynności związanych ze świadczeniem usługi.
Cash pooling będzie obejmować dwie waluty – PLN i EUR. Rozliczenia będą jednak dokonywane oddzielnie w ramach poszczególnych walut, tzn. np. na odrębnych rachunkach dla każdej waluty.
W ramach cash poolingu nie będzie dochodziło do zawarcia umów pożyczek.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy w przedstawionym stanie faktycznym umowy zawarte w związku z cash poolingu i czynności wykonywane w ramach cash poolingu będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w konsekwencji, czy w związku z uczestniczeniem w cash poolingu Spółka będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych?
Zdaniem Wnioskodawcy, umowy zawarte w związku z cash poolingu i czynności wykonywane w ramach cash poolingu nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a w konsekwencji w związku z uczestniczeniem w cash poolingu Spółka nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zakres opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
Ponadto – w myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – podatek od czynności cywilnoprawnych obciąża również:
Katalog czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych ma charakter zamknięty, tzn. opodatkowaniu podlegają tylko te czynności, które zostały wskazane w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Na gruncie prawa polskiego cash pooling jest tzw. umową nienazwaną, czyli umową, której me można zakwalifikować do żadnego typu umowy, który został uregulowany w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm. – dalej „Kodeks cywilny”) lub w innych aktach normatywnych. W literaturze cash pooling jest definiowany jako specyficzna usługa bankowa umożliwiająca obniżenie kosztów działalności grup kapitałowych (patrz np. Z. Ofiarski, „Prawo bankowe", Warszawa 2008, strona 273).
W konsekwencji przedstawiony w stanie faktycznym cash Pooling – jako czynność niewymieniona w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych – pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W szczególności cash pooling nie może być uznany za umowę pożyczki, co Wnioskodawca szczegółowo uzasadnia poniżej.
Brak podstaw dla uznania cash poolingu za umowę pożyczki.
a.Odmienny cel cash poolingu.
Zgodnie z art. 720 kodeksu cywilnego „dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych, co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości”. Ekonomiczną istotą umowy pożyczki jest zatem wykorzystywanie – przez dany okres czasu – środków pieniężnych będących własnością określonego podmiotu przez inny podmiot.
Podstawowym celem cash poolingu jest natomiast efektywne zarządzanie nadwyżkami i niedoborami środków pieniężnych w ramach grupy podmiotów, do której należy Spółka. Ze względu m.in. na kompensatę nadwyżek środków pieniężnych wykazywanych przez jednych uczestników z niedoborami innych uczestników możliwe jest ograniczenie zapotrzebowania na finansowanie zewnętrzne – skonsolidowanie sald na rachunkach uczestników pozwala Spółce na zmniejszenie poziomu zadłużenia wobec banku, i w konsekwencji obniżenie należnych bankowi odsetek.
Podstawowe cele umowy pożyczki i cash poolingu są zatem rozbieżne. Istotą umowy pożyczki jest udostępnienie kapitału, natomiast istotą cash poolingu jest optymalne zarządzanie środkami pieniężnymi uczestników.
b.Brak elementów koniecznych umowy pożyczki.
Zgodnie z art. 720 kodeksu cywilnego elementem koniecznym (essentiala negobi) umowy pożyczki jest m in. zobowiązanie konkretnego podmiotu (pożyczkodawcy) do przeniesienia na inny, skonkretyzowany podmiot (pożyczkobiorcę) określonej ilości środków pieniężnych.
Jak wskazano w stanie faktycznym, żadna z umów zawartych przez Spółkę w ramach cash poolingu nie będzie zawierała postanowień, które zobowiązywałyby uczestnika cash poolingu do przeniesienia na własność innego podmiotu (np. innego uczestnika) określonej ilości pieniędzy. Po stronie Spółki nie wystąpi zatem zobowiązanie do przekazania na rzecz danego podmiotu (np. konkretnego uczestnika cash poolingu) określonej kwoty środków pieniężnych, ani też zobowiązanie do przyjęcia od danego podmiotu (np. od konkretnego uczestnika cash poolingu) określonej kwoty środków pieniężnych. W konsekwencji w świetle umów zawartych w związku z udziałem w cash poolingu Spółka nie może być kwalifikowana jako pożyczkodawca lub pożyczkobiorca w rozumieniu art. 720 kodeksu cywilnego.
Również sposób przeprowadzania rozliczeń w ramach cash poolingu nie daje podstaw dla uznania Spółki za pożyczkodawcę lub pożyczkobiorcę. Jak wskazano w stanie faktycznym, salda dodatnie na Kontach Pomocniczych będą automatycznie przenoszone na Konto Celowe, natomiast salda ujemne na Kontach Pomocniczych będą automatycznie pokrywane z Konta Celowego.
W konsekwencji:
Spółka wskazuje również, iż wszystkie operacje bankowe w ramach cash poolingu będą odbywały się za pośrednictwem rachunku konsolidacyjnego prowadzonego przez Bank, w szczególności uczestnicy cash poolingu nie będą przekazywali środków pieniężnych bezpośrednio na rachunki bankowe innych uczestników.
W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, udział w cash poolingu nie jest żadną z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym umowy zawarte w związku z cash poolingiem i czynności wykonywane w ramach cash poolingu nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a Spółka – w związku z uczestniczeniem w opisanym powyżej cash poolingu – nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych.
Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał interpretacje indywidualne.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska Wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.
Mając zatem powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
Organ jedynie podkreśla, że aktualny tekst ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jest opublikowany w Dz.U. z 2020 r. poz. 815 ze zm., natomiast tekst ustawy Kodeks cywilny – opublikowany jest w Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).
Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili