0111-KDIB2-2.4014.105.2021.3.MZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 8 kwietnia 2021 r. (data wpływu 8 kwietnia 2021 r.), uzupełnionym 14 lipca 2021 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 kwietnia 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 1 lipca 2021 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.105.2021.2.MZ wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 14 lipca 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością oraz zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług („VAT (podatek od towarów i usług)”). Wnioskodawca jest małą instytucją płatniczą w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2020 r. poz. 794 ze zm.; „UUP”) oraz instytucją pożyczkową w rozumieniu art. 5 pkt 2a ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2019 r. poz. 1083; „UKK”) wpisaną do właściwych rejestrów.

1. Umowy ze Sprzedawcami

   1. Wnioskodawca współpracuje z podmiotami oferującymi osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej („Konsumenci”) różnego rodzaju towary i usługi, które zakupić można za pomocą platform transakcyjnych, sklepów internetowych oraz sklepów stacjonarnych („Sprzedawcy”). W ramach współpracy Wnioskodawca oferuje Sprzedawcom możliwość dokonania zakupów w ich sklepach z odroczeniem Konsumentom terminu płatności za zakupione towary i usługi.

   2. W ramach swojego świadczenia („Usługi”) Wnioskodawca oferuje usługi, których celem jest wsparcie sprzedaży Sprzedawcy w celu uatrakcyjnienia oferty jego sklepu na tle innych sklepów internetowych. Świadcząc te Usługi, Wnioskodawca zobowiązuje się do:

   3. udostępniania Konsumentom możliwości korzystania z kredytu konsumenckiego jako sposobu zapłaty w sklepie Sprzedawcy, z ewentualnym przejęciem ryzyka braku płatności przez Konsumenta,

   4. pozycjonowania banerów Sprzedawcy na liście sklepów współpracujących z Wnioskodawcą,

   5. umieszczania w wybranych przez Wnioskodawcę miejscach na stronach internetowych Wnioskodawcy lub na stronach internetowych, którymi dysponuje Wnioskodawca linków afiliacyjnych oraz skryptów mających na celu pozyskanie ruchu internetowego przez Sprzedawcę w ramach prowadzonego przez niego sklepu internetowego (sklepów internetowych),

   6. zapewnienia działania po stronie Wnioskodawcy wdrożonych skryptów monitorujących ruch. Wnioskodawca świadczy na rzecz Sprzedawcy Usługi na podstawie umowy o współpracy. W przypadku skorzystania przez Konsumenta z możliwości zaciągnięcia kredytu konsumenckiego jako sposobu zapłaty w sklepie Sprzedawcy za dany towar lub usługę, każdorazowo Konsument zawiera z Wnioskodawcą umowę pożyczki (szerzej jest ona opisana poniżej). Wnioskodawca wypłaca Sprzedawcy każdorazowo pełną kwotę należności przysługującej Sprzedawcy od Konsumenta. Ocena zdolności kredytowej Konsumenta jest dokonywana na ryzyko Wnioskodawcy – to on ponosi ryzyko odzyskania kwot pożyczki od Konsumenta.

   7. Wnioskodawca planuje również wprowadzenie nowego modelu świadczenia Usług. W ramach tego modelu, oprócz Usług wskazanych powyżej Wnioskodawca będzie w sposób zupełny przejmował ryzyko wierzytelności Sprzedawcy za zapłatę za towar oferowany Konsumentowi. W tym celu, Wnioskodawca umożliwi za pośrednictwem strony internetowej Sprzedawcy opcję zapłaty za towary lub usługi Sprzedawcy z odroczeniem terminu płatności dla kupującego Konsumenta. W razie skorzystania przez Konsumenta z tej możliwości, Wnioskodawca wypłaci Sprzedawcy równowartość ceny sprzedaży towaru lub usługi zakupionych przez tego Konsumenta, w zamian za każdorazowe wstąpienie w prawa Sprzedawcy z tytułu zapłaty za towar lub usługę. Wnioskodawca wypłaci Sprzedawcy równowartość ceny za towar lub usługę w umówionym terminie po uzyskaniu potwierdzenia wysłania przez Sprzedawcę zamówionego towaru lub usługi do Konsumenta. W ramach tej usługi, Wnioskodawca będzie wypłacać Sprzedawcy każdorazowo pełną kwotę należności przysługującej Sprzedawcy od Konsumenta. Ocena zdolności kredytowej Konsumenta będzie dokonywana na ryzyko Wnioskodawcy – to on przejmie ryzyko odzyskania kwot od Konsumentów. Dalej ten nowy model świadczenia Usług nazywany jest „Usługami z przejęciem wierzytelności”.

   8. Niezależnie od wybranego modelu, czyli wykorzystywanego już przez Wnioskodawcę modelu opartego na Usługach czy Usługach z przejęciem wierzytelności, Sprzedawca jest obowiązany do zwrotu kwoty wypłaconej mu przez Wnioskodawcę tylko w sytuacji odstąpienia przez Konsumenta od umowy sprzedaży towaru lub usługi, nieważności tej umowy lub odstąpienia przez Konsumenta od umowy kredytu konsumenckiego zawartego z Wnioskodawcą. W każdym innym przypadku, to Wnioskodawca ponosi ryzyko braku zapłaty za towar lub usługę, przejmując na siebie ryzyko niespłacenia tych należności przez Konsumenta. Jednocześnie Wnioskodawca zwalnia Sprzedawcę od wszelkich ciężarów dochodzenia zapłaty ceny przez Konsumenta, który skorzystał z możliwości odroczenia terminu płatności.

   9. Usługi (jak również Usługi z przejęciem wierzytelności) świadczone przez Wnioskodawcę przyczyniają się do zwiększenia sprzedaży i uatrakcyjnienia oferty handlowej Sprzedawców. Umożliwiają zakup towarów i usług Sprzedawców większej liczbie odbiorców (a więc także tym osobom, które w czasie zakupu nie dysponują wystarczającymi środkami na zakup towaru). Zapewniają Sprzedawcom pewność szybkiego uzyskania pełnej ceny za towar lub usługę zakupionych z wykorzystaniem odroczonego terminu płatności. W stosunku do Sprzedawcy Wnioskodawca będzie więc dokonywać świadczeń polegających na zapewnieniu Sprzedawcy bieżącego finansowania poprzez wypłatę kwot z tytułu ceny sprzedaży towarów lub usług przez Sprzedawcę. Uwalnia więc ona Sprzedawcę od ciężarów (kosztów) i ryzyka kredytowego związanego ze ściąganiem długów wynikających z tych wierzytelności.

   10. Mając na uwadze powyższe korzyści, Wnioskodawca otrzymuje od Sprzedawcy wynagrodzenie równe określonemu procentowi sumy ceny sprzedaży brutto danego towaru lub usługi, których zakup dokonywany jest poprzez udzielenie kredytu konsumenckiego Konsumentowi i zapewnieniem finansowania przez Wnioskodawcę („Wynagrodzenie 1”). W przypadku Usług z przejęciem wierzytelności, wynagrodzenie Wnioskodawcy będzie równe określonemu procentowi sumy ceny sprzedaży brutto danego towaru lub usługi, których zakup dokonywany będzie z odroczeniem terminu płatności dla Konsumenta i zapewnieniem finansowania przez Wnioskodawcę („Wynagrodzenie 2”. „Wynagrodzenie 1” i „Wynagrodzenie 2” razem jako „Wynagrodzenie”). Po zakończeniu każdego kolejnego miesiąca obowiązywania umowy ze Sprzedawcą, Wnioskodawca wystawia Kontrahentowi fakturę zbiorczą opiewającą na wysokość należnego Wynagrodzenia za dany miesiąc kalendarzowy obowiązywania umowy.

2. Usługi płatnicze

   1. Mając na uwadze, że oferowany przez Wnioskodawcę mechanizm udzielania kredytu konsumenckiego oraz planowany mechanizm subrogacji i odroczonej płatności są jedynie jednymi z form rozliczenia dostępnych w sklepach internetowych Sprzedawców, Wnioskodawca chce rozszerzyć swoją działalność o dodatkowy rodzaj usług, które będzie oferować współpracującym z nim Sprzedawcom.

   2. Nowe usługi mają polegać m.in. na wykonywaniu poleceń przelewu z rachunku płatniczego oraz przyjmowaniu przelewów przychodzących na rachunek płatniczy prowadzony dla Sprzedawcy. W zależności od umowy zawartej z konkretnym Sprzedawcą, Wnioskodawca może świadczyć na jego rzecz także inne usługi płatnicze w rozumieniu art. 3 UUP („Usługi Płatnicze”). Usługami Płatniczymi w rozumieniu tego przepisu, do których uprawniony jest Wnioskodawca, są:

   3. przyjmowanie wpłat gotówki i dokonywanie wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz wszelkie działania niezbędne do prowadzenia rachunku,

   4. wykonywanie transakcji płatniczych, w tym transfer środków pieniężnych na rachunek płatniczy u dostawcy użytkownika lub u innego dostawcy:

   • przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego,
   • przez wykonywanie usług polecenia przelewu, w tym stałych zleceń,

   4. wykonywanie transakcji płatniczych wymienionych w pkt b), w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu,

   5. wydawanie instrumentów płatniczych,

   6. umożliwianie akceptowania instrumentów płatniczych oraz wykonywania transakcji płatniczych, zainicjowanych instrumentem płatniczym płatnika przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, polegających na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy instrumentu płatniczego lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na rozliczaniu i rozrachunku tych transakcji w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring),

   7. świadczenie usługi przekazu pieniężnego.

   8. Dzięki skorzystaniu z oferty Wnioskodawcy, Sprzedawcy będą mogli uzyskać narzędzie do przyjmowania płatności elektronicznych. Korzyścią dla Sprzedawców, będzie łatwy i szybki transfer kwot, który będzie następował automatycznie na rachunek płatniczy prowadzony przez Wnioskodawcę na rzecz Sprzedawcy.

   9. Usługi Płatnicze nie będą stanowiły usług ściągania długów, faktoringowych, leasingu czy doradczych.

   10. Usługi Płatnicze stanowią odrębny rodzaj usług w stosunku do Usług i Usług z przejęciem wierzytelności. Mają one odrębny charakter prawny i faktyczny i będą świadczone niezależnie od pozostałych Usług. Nie mają one substytucyjnego charakteru do Usług i Usług z przejęciem wierzytelności ale są świadczone osobno przez Wnioskodawcę jako podmiotu posiadającego licencję małej instytucji płatniczej.

   11. W zamian za świadczone Usługi Płatnicze Wnioskodawcy przysługiwać będzie wynagrodzenie określone w umowie („Wynagrodzenie za Usługi Płatnicze”). Może ono zostać ustalone w formie ryczałtowej w oparciu o standardowy cennik stosowany przez Wnioskodawcę lub jako procent kwoty środków przyjętych dla Sprzedawcy przy pomocy danej metody płatności (np. BLIK) na prowadzony w jego imieniu rachunek, w zależności od typu dokonywanej czynności.

3. Kredyt Konsumencki W przypadku skorzystania przez Konsumenta z możliwości zaciągnięcia kredytu konsumenckiego jako sposobu zapłaty w sklepie Sprzedawcy za dany towar lub usługę, każdorazowo Konsument zawiera z Wnioskodawcą umowę pożyczki (szerzej jest ona opisana poniżej). Wnioskodawca wypłaca Sprzedawcy każdorazowo pełną kwotę należności przysługującej Sprzedawcy od Konsumenta. Ocena zdolności kredytowej Konsumenta jest dokonywana na ryzyko Wnioskodawcy – to on ponosi ryzyko odzyskania kwot pożyczki od Konsumenta.

   1. Zarówno w przypadku świadczenia Usług jak i Usług z przejęciem wierzytelności, Wnioskodawca oferuje Konsumentom kredyty konsumenckie w rozumieniu art. 3 UKK („Kredyt Konsumencki”):

   2. W przypadku świadczenia Usług, kwota Kredytu Konsumenckiego jest udzielana w ten sposób, że Wnioskodawca spłaca tą kwotą (kwotą pożyczki) zobowiązanie Konsumenta w stosunku do Sprzedawcy tytułu zapłaty za towar lub usługę.

   3. W przypadku Usługi z przejęciem wierzytelności, po spłacie przez Wnioskodawcę wierzytelności Sprzedawcy z tytułu należnej ceny zakupu towaru/usługi następuje zmiana (podstawienie) wierzyciela i zobowiązanie Konsumenta z tytułu zapłaty należnej ceny realizowane powinno być wobec Wnioskodawcy. W takiej sytuacji Kredyt Konsumencki polega na odroczeniu płatności tej ceny, które to odroczenie Wnioskodawca udziela Konsumentowi. Kredyt Konsumencki udzielany jest Konsumentowi każdorazowo w kwocie równej cenie towaru lub usługi wskazanej przez Sprzedawcę na stronie internetowej lub platformie transakcyjnej, powiększonej o ewentualne koszty dodatkowe, takie jak koszty transportu czy koszty usług dodatkowych. Kredyt Konsumencki udzielany Konsumentom obejmuje stosunkowo niewielkie kwoty i zazwyczaj nie przekracza kilkuset złotych na jednego Konsumenta. Wnioskodawca samodzielnie podejmuje decyzję odnośnie udzielenia Kredytu konkretnemu Konsumentowi oraz samodzielnie decyduje o maksymalnej kwocie, jaką jest w stanie sfinansować w danym momencie na rzecz Konsumenta.

   4. Umowa z Konsumentem zawierana jest bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Na podstawie umowy o Kredyt Konsumencki:

   5. Wnioskodawca udziela Konsumentowi nieoprocentowanego kredytu konsumenckiego na zakupiony towar lub usługę. W przypadku modelu opartego o subrogację, kredyt ten będzie polegać na odroczeniu płatności za towar lub usługę do czasu spłaty kredytu na rzecz Wnioskodawcy;

   6. Konsument zobowiązuje się dokonać spłaty kredytu. Umowa przewiduje 30-dniowy okres bezkosztowy, w którym Konsument może dokonać spłaty kredytu bez ponoszenia żadnych kosztów na rzecz Wnioskodawcy. c. Po upływie tego terminu, tj. począwszy od 31. dnia od zawarcia umowy Kredytu Konsumenckiego, na rzecz Wnioskodawcy naliczana jest prowizja („Prowizja”) równa określonemu w umowie procentowi kwoty udzielonego kredytu. Kwota ta stanowi wynagrodzenie Wnioskodawcy za udzielenie kredytu na rzecz Konsumenta. W takim wypadku kredyt spłacany jest w ratach, najpóźniej do 120 dnia od zawarcia umowy.

   7. W związku ze skorzystaniem przez Konsumenta z Kredytu Konsumenckiego, nie jest zawierana umowa pomiędzy Konsumentem a Sprzedawcą, a Wnioskodawca samodzielnie decyduje o zawarciu umowy Kredytu Konsumenckiego z danym Konsumentem. Zasady współpracy Wnioskodawcy ze Sprzedawcami, w tym zasady rozliczenia ceny za towar lub usługę, określane są na podstawie odrębnych umów opisanych powyżej i uzgodnień dokonanych pomiędzy Sprzedawcą a Wnioskodawcą bez uczestnictwa Konsumentów.

   8. Usługi Kredytu Konsumenckiego nie będą stanowiły usług ściągania długów, faktoringowych, leasingu czy doradczych. Usługi Kredytu Konsumenckiego stanowią odrębny rodzaj usług w stosunku do Usług, Usług z przejęciem wierzytelności czy Usług Płatniczych. Mają one odrębny charakter prawny i faktyczny i będą świadczone niezależnie od pozostałych Usług. Są one również świadczone na rzecz innych podmiotów. Nie mają one substytucyjnego charakteru do Usług, Usług z przejęciem wierzytelności ani Usług Płatniczych, ale są świadczone osobno przez Wnioskodawcę w oparciu o UKK. Usługi Kredytu Konsumenckiego nie będą również stanowiły usług ściągania długów, faktoringowych, leasingu czy doradczych.

   9. Składając niniejszy wniosek, Wnioskodawca dąży do uzyskania potwierdzenia kwalifikacji opisanych powyżej usług na gruncie przepisów Ustawy o VAT i Ustawy PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych). Usługi świadczone będą wyłącznie na terytorium kraju. Z uwagi na wagę sprawy będącej przedmiotem wniosku, Wnioskodawca zwraca się z uprzejmą prośbą o pilne rozpatrzenie wniosku i, w miarę możliwości Organu, o wydanie interpretacji w terminie szybszym niż 3 miesiące od złożenia wniosku. Jednocześnie, Wnioskodawca zwraca uwagę, że wniosek nie jest złożony w celu obejścia prawa podatkowego lub unikania opodatkowania. Celem wniosku jest potwierdzenie istotnych kwestii podatkowych rzutujących na działalność Wnioskodawcy w Polsce. Przedmiotem wniosku jest określenie zakresu stosowania zwolnienia przedmiotowego z opodatkowania VAT w stosunku do usług świadczonych przez Wnioskodawcę. Nie jest nim wniosek o klasyfikację towaru lub usługi, który mógłby być przedmiotem wydania wiążącej informacji stawkowej. Wnioskodawca zdaje sobie sprawę, że wiążąca informacja stawkowa nie ma za zadanie określić zakresu zwolnień z podatku VAT i w niniejszym wniosku o jej wydanie nie występuje. Wnioskodawca określił liczbę zdarzeń przyszłych / stanów faktycznych na 8, ponieważ w pytaniu 3 i 6 odnosi się on do dwóch wariantów świadczenia odpowiednich usług.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że czynność spłaty wierzytelności na rzecz Sprzedawcy (nabycia wierzytelności Sprzedawcy względem Konsumenta w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę Usługi z przejęciem wierzytelności):

1. Nie przyjmie formy prawnej żadnej z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.), w szczególności nie przyjmie formy umowy sprzedaży, umowy zamiany lub umowy darowizny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
2. Nie będzie stanowiła samodzielnej czynności prawnej, lecz będzie stanowiła element wykonania Usługi Wnioskodawcy zwolnionej z podatku od towarów i usług (kwalifikację Usługi dla celów VAT tut. Organ potwierdził w interpretacji indywidualnej z dnia 8 lipca 2021 r. znak: 0114-KDIP4-3.4012.226.2021.3.DS) i będzie dokonywana poprzez spłatę wierzytelności (tj. w formie subrogacji).

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 4):

Czy spłata wierzytelności na rzecz Sprzedawcy podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, spłata wierzytelności na rzecz Sprzedawcy nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

1. W razie skorzystania przez Konsumenta z zakupu towaru lub usługi z odroczeniem płatności, Wnioskodawca wypłaca Sprzedawcy równowartość ceny sprzedaży towaru lub usług zakupionych przez tego Konsumenta, w umówionym terminie po uzyskaniu potwierdzenia wysłania przez Sprzedawcę zamówionego towaru do Konsumenta. W przypadku Usług z przejęciem wierzytelności, po spłacie wierzytelności z tytułu ceny do Sprzedawcy, zapłata związana z zakupem towaru/usługi należna jest od Konsumenta Wnioskodawcy.
2. Wnioskodawca spłacając wierzytelności Sprzedawców będzie działał jako podatnik VAT, w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 Ustawy o VAT, a spłata skutkująca nabyciem przez niego wierzytelności Sprzedawcy względem Konsumenta będzie następowała w ramach Usługi z przejęcie wierzytelności (usługi factoringu) świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz zbywcy wierzytelności – Sprzedawcy. Usługa ta zasadniczo podlegać będzie przepisom Ustawy o VAT, i będzie opodatkowana VAT.
3. Rozważając skutki nabycia wierzytelności na gruncie przepisów Ustawy PCC należy mieć na uwadze, że PCC objęte są m.in. umowy sprzedaży i zamiany rzeczy i praw majątkowych (por. art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) Ustawy PCC), przy czym zgodnie z art. 1 ust. 4 Ustawy PCC powyższe umowy podlegają podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są: a. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, b. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Nabycie wierzytelności może przybrać różne formy prawne i następować na podstawie różnego typu umów – umowy sprzedaży, darowizny, a także umów nienazwanych, np. umów faktoringu. W przypadku, gdy nabycie wierzytelności przyjmie jedną z form prawnych wprost wskazanych w przepisach Ustawy PCC, wówczas taka czynność może podlegać temu podatkowi.
5. Jak wynika z opisanego zdarzenia przyszłego/stanu faktycznego, nabycie wierzytelności Konsumenta względem Sprzedawcy wynikać będzie z dokonania spłaty zobowiązania Konsumenta wobec Sprzedawcy z tytułu zapłaty ceny za towary/usługi, która to spłata nastąpi na zasadach określonych w umowie o świadczenie Usług z przejęciem wierzytelności (stanowiącej w praktyce umowę factoringu, w ramach którego Wnioskodawca spłaca wierzytelności na rzecz Sprzedawców). W efekcie, zmiana wierzyciela ze Sprzedawcy na Wnioskodawcę nie następuje w wykonaniu czynności cywilnoprawnej jaką jest zawarcie umowy lecz w wyniku czynności faktycznej jaką jest spłata zobowiązania Konsumenta wobec Sprzedawcy przez Wnioskodawcę.
6. Ponadto, nawet gdyby przyjąć, że przeniesienie wierzytelności następuje na podstawie umowy, to umowa o świadczenie Usług z przejęciem wierzytelności jest odmiennym typem umowy od umowy sprzedaży, zamiany czy darowizny, różniąc się od nich znacząco zakresem obowiązków i uprawnień umownych stron. Zatem nabywanie wierzytelności przez Wnioskodawcę w ramach umowy o świadczenie Usług z przejęciem wierzytelności będzie następować bezpośrednio w wykonaniu usług faktoringu, a nie na podstawie którejkolwiek z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 Ustawy PCC, a w szczególności umowy sprzedaży. W związku z tym nabycie wierzytelności Sprzedawców nie będzie podlegać obowiązkowi podatkowemu w podatku od czynności cywilnoprawnych.
7. Niezależnie od tego, nabycie wierzytelności przez Wnioskodawcę nie będzie podlegać PCC, bowiem w art. 2 ust. 4 Ustawy PCC wskazano, że wyłączone z opodatkowania tym podatkiem są czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:
   1. opodatkowana VAT,
   2. zwolniona z VAT, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   3. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
8. Ponieważ, jak wykazano wyżej, spłata powodująca nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności Sprzedawcy będzie następować w ramach działalności gospodarczej prowadzonej zarówno przez Sprzedawcę, jak i przez Wnioskodawcę (w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę Usługi z przejęciem wierzytelności), którzy będą przy tych czynnościach działać jako podatnicy VAT, wskazany wyżej art. 2 pkt 4 Ustawy PCC, wyłączający ewentualne czynności cywilnoprawne dokonywane przez Wnioskodawcę w związku ze spłatą wierzytelności Sprzedawcy w ramach Usług z przejęciem wierzytelności z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, znajdzie zastosowanie.
9. Wobec powyższego, spłata wierzytelności Wnioskodawcy w wyniku realizacji której zapłata od Konsumenta będzie należna Wnioskodawcy, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
10. Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach wydawanych na przez organy podatkowe. Przykładowo: 1. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 lipca 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-2.4014.57.2018.3.SK, w której Organ stwierdził, że „umowa faktoringu jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych”; 2. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 września 2018 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.607.2018.3.IK; 3. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 maja 2019 r. Znak: 0111-KDIB2- 2.4014.59.2019.3.SK.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę część uzasadnienia stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) – podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Innymi słowy, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko czynności ściśle określone w katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku oraz jego uzupełnieniu wynika m.in., że Wnioskodawca (Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) współpracuje z podmiotami oferującymi osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej („Konsumenci”) różnego rodzaju towary i usługi, które zakupić można za pomocą platform transakcyjnych, sklepów internetowych oraz sklepów stacjonarnych („Sprzedawcy”). W ramach współpracy Wnioskodawca oferuje Sprzedawcom możliwość dokonania zakupów w ich sklepach z odroczeniem Konsumentom terminu płatności za zakupione towary i usługi. W ramach swojego świadczenia („Usługi”) Wnioskodawca oferuje usługi, których celem jest wsparcie sprzedaży Sprzedawcy w celu uatrakcyjnienia oferty jego sklepu na tle innych sklepów internetowych. Wnioskodawca planuje również wprowadzenie nowego modelu świadczenia Usług („Usługi z przejęciem wierzytelności”). W ramach tego modelu, Wnioskodawca będzie w sposób zupełny przejmował ryzyko wierzytelności Sprzedawcy za zapłatę za towar oferowany Konsumentowi. W tym celu, Wnioskodawca umożliwi za pośrednictwem strony internetowej Sprzedawcy opcję zapłaty za towary lub usługi Sprzedawcy z odroczeniem terminu płatności dla kupującego Konsumenta. W razie skorzystania przez Konsumenta z tej możliwości, Wnioskodawca wypłaci Sprzedawcy równowartość ceny sprzedaży towaru lub usługi zakupionych przez tego Konsumenta, w zamian za każdorazowe wstąpienie w prawa Sprzedawcy z tytułu zapłaty za towar lub usługę. Wnioskodawca wypłaci Sprzedawcy równowartość ceny za towar lub usługę w umówionym terminie po uzyskaniu potwierdzenia wysłania przez Sprzedawcę zamówionego towaru lub usługi do Konsumenta. W ramach tej usługi, Wnioskodawca będzie wypłacać Sprzedawcy każdorazowo pełną kwotę należności przysługującej Sprzedawcy od Konsumenta. W przypadku Usługi z przejęciem wierzytelności, po spłacie przez Wnioskodawcę wierzytelności Sprzedawcy z tytułu należnej ceny zakupu towaru/usługi następuje zmiana (podstawienie) wierzyciela i zobowiązanie Konsumenta z tytułu zapłaty należnej ceny realizowane powinno być wobec Wnioskodawcy. W takiej sytuacji Kredyt Konsumencki polega na odroczeniu płatności tej ceny, które to odroczenie Wnioskodawca udziela Konsumentowi. Kredyt Konsumencki udzielany jest Konsumentowi każdorazowo w kwocie równej cenie towaru lub usługi wskazanej przez Sprzedawcę na stronie internetowej lub platformie transakcyjnej, powiększonej o ewentualne koszty dodatkowe, takie jak koszty transportu czy koszty usług dodatkowych. Czynność spłaty wierzytelności na rzecz Sprzedawcy (nabycia wierzytelności Sprzedawcy względem Konsumenta w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę Usługi z przejęciem wierzytelności) nie przyjmie formy prawnej żadnej z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności nie przyjmie formy umowy sprzedaży, umowy zamiany lub umowy darowizny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że skoro – jak wskazał Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku – czynność spłaty wierzytelności na rzecz Sprzedawcy (nabycia wierzytelności Sprzedawcy względem Konsumenta w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę Usługi z przejęciem wierzytelności) nie przyjmie formy prawnej żadnej z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to czynność ta jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym, skoro wskazana we wniosku czynność nie została wymieniona wśród tych czynności, które określone są w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to zbędna jest analiza możliwości zastosowania wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 2 pkt 4 cyt. ustawy, zgodnie z którym nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.