0111-KDIB2-3.4014.117.2021.1.BB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 19 marca 2021 r. (data wpływu – 24 marca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych udostępnienia rachunku bankowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 marca 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych udostępnienia rachunku bankowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca i jego córka posiadali równe udziały w nieruchomości. W dniu 8 lutego 2021 r. Wnioskodawca, działając w imieniu własnym oraz córki (jako jej pełnomocnik), dokonał sprzedaży swojego udziału w prawie własności nieruchomości na rzecz kupującego X , a także udziału należącego do córki na rzecz kupującego Y.

Zgodnie z pełnomocnictwem notarialnym z 27 grudnia 2019 r., Wnioskodawca był umocowany do sprzedaży przysługującego mocodawczyni udziału wynoszącego ½ części w prawie własności stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego dowolnym osobom lub osobie, za cenę i na warunkach według uznania pełnomocnika.

Mocodawczyni (córka Wnioskodawcy) oświadczyła również, że w zakresie przedmiotowego pełnomocnictwa ojciec upoważniony jest imieniem mocodawczyni do składania wszelkich niezbędnych oświadczeń, wyjaśnień, zapewnień, wniosków, podpisywania stosownych dokumentów, umów, aktów notarialnych, negocjacji ceny sprzedaży, do odbioru ceny sprzedaży i jej pokwitowania, względnie wskazania rachunku bankowego, na który ma być przelana cena sprzedaży, do wydania przedmiotu umowy i ewentualnego złożenia oświadczenia o poddaniu się mocodawczyni egzekucji na podstawie art. 777 § 1 pkt 4 Kodeksu postępowania cywilnego – co do obowiązku wydania przedmiotu umowy oraz do reprezentowania mocodawczyni przed wszelkimi władzami, organami administracji państwowej i samorządowej, urzędami skarbowymi, sądami, w tym w szczególności przed sądem wieczystoksięgowym oraz innymi urzędami, osobami fizycznymi i prawnymi w sprawach z tego pełnomocnictwa wynikających, a także do odbioru pism, korespondencji i przesyłek.

W akcie notarialnym strony uzgodniły cenę sprzedaży na łączną kwotę 410 000 zł, tj. każdy ze zbywanych przez Wnioskodawcę i jego córkę udziałów wynoszących ½ części za kwotę

205 000 zł. Za udział zbywany przez Wnioskodawcę kupująca X zobowiązała się zapłacić na rzecz Wnioskodawcy kwotę 205 000 zł w terminie do 9 lutego 2021 r. na rachunek bankowy wskazany przez Wnioskodawcę. Także kupujący Y zobowiązał się zapłacić kwotę 205 000 zł w terminie do 9 lutego 2021 r., na rachunek bankowy wskazany przez Wnioskodawcę, za udział zbywany przez córkę Wnioskodawcy.

W dniu 8 lutego 2021 r. kupujący Y przelał pieniądze za udział córki Wnioskodawcy w kwocie 205 000 zł, natomiast kupująca X przelała pieniądze w kwocie 205 000 zł za udział Wnioskodawcy w dniu 9 lutego 2021 r.

Rachunek bankowy, na który wpłynęły pieniądze ze sprzedaży udziałów w nieruchomości, to rachunek wspólny Wnioskodawcy i jego małżonki, na którym znajdowały się też ich wspólne pieniądze, z których ww. opłacali także bieżące wydatki. W dniach 8 lutego 2021 r. – 9 lutego 2021 r. Wnioskodawca wykonywał z tego rachunku drobne operacje finansowe, tj. np. zapłacił kartą za paliwo czy opłacił zakupy w sklepie mięsnym.

W związku z tym, że córka Wnioskodawcy nie zezwoliła Wnioskodawcy na rozporządzanie środkami pochodzącymi ze sprzedaży jej udziału w nieruchomości, Wnioskodawca niezwłocznie po otrzymaniu zapłaty od kupującej X , tj. w 9 lutego 2021 r., przelał całą kwotę, tj. 410 000 zł na inny rachunek, tj. rachunek oszczędnościowy. Przelanie środków należących do córki Wnioskodawcy na inny rachunek bankowy odbyło się za jej wiedzą i zgodą. Pieniądze nadal znajdują się na tym rachunku. Wnioskodawca nie wydatkował z pieniędzy córki ani złotówki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy środki należące do córki Wnioskodawcy zdeponowane na rachunku oszczędnościowym Wnioskodawcy, których Wnioskodawca nie może wydatkować, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, środki należące do córki Wnioskodawcy zdeponowane na rachunku oszczędnościowym Wnioskodawcy, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, albowiem Wnioskodawca nie ma prawa nimi dysponować według własnego uznania i na własne potrzeby, a jedynie w sposób w jaki go do tego upoważniła córka.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   3. (uchylona),
   4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   5. umowy dożywocia,
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   7. (uchylona),
   8. ustanowienie hipoteki,
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
   11. umowy spółki;
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Tu może rodzić się pytanie, czy zdeponowane na wyodrębnionym koncie Wnioskodawcy środki stanowią tzw. depozyt nieprawidłowy, który jest określony w art. 845 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 845 Kodeksu cywilnego – jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Zdaniem Wnioskodawcy, środki należące do córki Wnioskodawcy, pochodzące ze zbycia przez nią udziału w nieruchomości, zdeponowane na rachunku oszczędnościowym Wnioskodawcy nie będą stanowiły depozytu nieprawidłowego, gdyż Wnioskodawca nie może nimi rozporządzać według własnego uznania i wydatkować ich na własne potrzeby.

Umowa depozytu nieprawidłowego jest szczególnym typem umowy zobowiązaniowej łączącej elementy przechowania i pożyczki. W odróżnieniu od umowy przechowania, w umowie depozytu nieprawidłowego przechowawca może rozporządzać przedmiotami oddanymi na przechowanie, przy czym uprawnienie do rozporządzania przedmiotem przechowania powinno wynikać z przepisów szczególnych umowy lub okoliczności. Uprawnienia tego nie można domniemywać.

W opisanym wyżej stanie faktycznym nie można Wnioskodawcy przypisać uprawnienia do rozporządzania przedmiotem umowy. Wnioskodawca był umocowany jedynie do odbioru ceny uzyskanej ze sprzedaży udziału swojej córki w nieruchomości, względnie wskazania rachunku bankowego, na który ma być przelana cena sprzedaży (co wynika bezpośrednio z treści udzielonego notarialnie pełnomocnictwa), a następnie do przelania środków córki z rachunku wspólnego Wnioskodawcy i jego żony na rachunek oszczędnościowy Wnioskodawcy (co wynika z dyspozycji ustnej córki). Wnioskodawca nigdy nie był uprawniony do jakiegokolwiek inwestowania środków córki czy też ich wydatkowania, wobec czego środki te pozostają na koncie oszczędnościowym Wnioskodawcy i czekają na ich odbiór przez córkę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona)
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona)
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie natomiast do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i j) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy oraz depozytu nieprawidłowego.

W myśl art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z art. 845 ww. ustawy jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu; przepisy te zawarte są w art. 835-844 Kodeksu cywilnego.

Depozyt nieprawidłowy uznawany jest albo za odmianę zwykłej umowy przechowania, instytucję odrębną od umowy pożyczki, albo odrębny typ umowy nazwanej. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego ma obowiązek oddać taką samą ilość pieniędzy (rzeczy), ale niekoniecznie tę samą.

Depozyt nieprawidłowy ma miejsce wtedy, gdy z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Upoważnienie do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi jest dla bytu umowy depozytu nieprawidłowego konieczne – sam fakt oddania na przechowanie pieniędzy nie tworzy bowiem jeszcze stosunku depozytu nieprawidłowego z prawem rozporządzania nimi.

Z treści przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca i jego córka posiadali równe udziały w nieruchomości. W dniu 8 lutego 2021 r. Wnioskodawca, działając w imieniu własnym oraz córki (jako jej pełnomocnik), dokonał sprzedaży swojego udziału w prawie własności nieruchomości a także udziału należącego do córki. Zgodnie z pełnomocnictwem notarialnym z 27 grudnia 2019 r., Wnioskodawca był umocowany do sprzedaży przysługującego mocodawczyni udziału dowolnym osobom lub osobie, za cenę i na warunkach według uznania pełnomocnika. Mocodawczyni (córka Wnioskodawcy) oświadczyła również, m.in. że w zakresie przedmiotowego pełnomocnictwa ojciec upoważniony jest imieniem mocodawczyni do odbioru ceny sprzedaży i jej pokwitowania, względnie wskazania rachunku bankowego, na który ma być przelana cena sprzedaży. Kupujący zobowiązał się zapłacić kwotę 205 000 zł w terminie do 9 lutego 2021 r. na rachunek bankowy wskazany przez Wnioskodawcę, za udział zbywany przez córkę Wnioskodawcy. W dniu 8 lutego 2021 r. kupujący przelał pieniądze za udział córki Wnioskodawcy w kwocie 205 000 zł. Rachunek bankowy, na który wpłynęły pieniądze ze sprzedaży udziałów w nieruchomości, to rachunek wspólny Wnioskodawcy i jego małżonki, na którym znajdowały się też ich wspólne pieniądze z których ww. opłacali także bieżące wydatki. W związku z tym, że córka Wnioskodawcy nie zezwoliła Wnioskodawcy na rozporządzanie środkami pochodzącymi ze sprzedaży jej udziału w nieruchomości, Wnioskodawca niezwłocznie po otrzymaniu zapłaty od kupującej za sprzedaż swojego udziału, tj. 9 lutego 2021 r., przelał całą kwotę, tj. 410 000 zł na inny rachunek, tj. rachunek oszczędnościowy. Przelanie środków należących do córki Wnioskodawcy na inny rachunek bankowy odbyło się za jej wiedzą i zgodą. Pieniądze nadal znajdują się na tym rachunku. Wnioskodawca nie wydatkował z pieniędzy córki ani złotówki.

Skoro zatem, jak wynika z treści wniosku, czynność przekazania pieniędzy na konto Wnioskodawcy nie nastąpiła w wykonaniu umowy depozytu nieprawidłowego (Wnioskodawca nie mógł bowiem rozporządzać przelanymi na jego konto pieniędzmi) ani też umowy pożyczki, lecz na skutek udostępnienia przez Wnioskodawcę – za zgodą córki – własnego rachunku bankowego celem przelewu ustalonej kwoty środków pieniężnych pochodzących ze sprzedaży udziału w nieruchomości, to należy zgodzić się z Wnioskodawcą, iż opisana we wniosku czynność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Nie mieściła się ona bowiem w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym na Wnioskodawcy nie ciążył obowiązek podatkowy z tego tytułu.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.