0111-KDIB2-2.4014.35.2021.4.DR

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku (data wpływu 12 lutego 2021 r.), uzupełnionym 26 kwietnia 2021 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 16 kwietnia 2021 r. Znak: 0111-KDIB3-1.4012.117.2021.2.ASY, 0111-KDIB2-2.4014.35.2021.3.DR wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 26 kwietnia 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

X Sp. z o.o. w ramach prowadzonej działalności zawarła w dniu 27 stycznia umowę pożyczki ze wspólnikiem – udziałowcem – Panią A. S. Z. (Wnioskodawczynią).

Spółka w związku z prowadzoną działalnością jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku otrzymania pożyczki od Spółki, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie wyłączenia wynikającego z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż Spółka udzielająca pożyczki, w opinii Wnioskodawczyni, działa w ramach tej czynności jako podatnik podatku od towarów i usług i w konsekwencji udzielona pożyczka jest zwolniona z tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z regulacjami ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, pożyczka co do zasady podlega opodatkowaniu tym podatkiem, a obowiązek podatkowy z tytułu udzielenia pożyczki ciąży na pożyczkobiorcy (art. 4 pkt 7 ww. ustawy). Niemniej jednak, zgodnie z art. 2 pkt 4 cyt. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub jeśli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z pewnymi wyjątkami, niedotyczącymi jednak umów pożyczki. W konsekwencji, udzielenie pożyczki, która podlega w danym przypadku regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, a udzielający pożyczkę działa w danej sytuacji jako podatnik podatku od towarów i usług, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powyższe, skoro czynność udzielenia przez Spółkę pożyczki na rzecz jej akcjonariusza stanowi czynność wykonaną w ramach działalności gospodarczej jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, to podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 ww. ustawy.

Niemniej jednak, jeśli powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, udzielenie przez spółkę pożyczek zwolnione jest z podatku od towarów i usług, tym samym na mocy art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Strony ustaliły oprocentowanie pożyczki na 5% w skali roku stanowiące wynagrodzenie dla Spółki. Pożyczka została udzielona ze środków własnych spółki. Celem udzielenia pożyczki było nie tylko wsparcie wspólnika, ale również czerpanie zysku dla spółki z udzielonej pożyczki, w tym z odsetek. Aktualnie przy niskim oprocentowaniu lokat bankowych, taki sposób wykorzystania kapitału spółki stanowi bezpieczny i zyskowny sposób inwestowania wolnych środków finansowych. Wcześniej spółka nie prowadziła działalności w tym zakresie, gdyż nie miała wystarczających środków finansowych. Spółka nie wyklucza w przyszłości udzielania pożyczek na zbliżonych zasadach o ile będzie dysponować stosownymi środkami finansowymi. Spółka zarówno w umowie, jak i we wpisie do KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) nie ma wpisanego do przedmiotu działalności udzielania pożyczek, gdyż na chwilę obecną stanowi to poboczną działalność spółki, względem działalności podstawowej.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy na pożyczkobiorcy ciąży obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia umowy pożyczki ze Spółką będącą płatnikiem podatku VAT (podatek od towarów i usług)? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku otrzymania pożyczki od Spółki, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie wyłączenia wynikającego z art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż Spółka udzielająca pożyczki, w opinii Wnioskodawczyni, działa w ramach tej czynności jako podatnik podatku od towarów i usług i w konsekwencji udzielona pożyczka jest zwolniona z tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z regulacjami ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, pożyczka co do zasady podlega opodatkowaniu tym podatkiem, a obowiązek podatkowy z tytułu udzielenia pożyczki ciąży na pożyczkobiorcy (art. 4 pkt 7 ww. ustawy). Niemniej jednak, zgodnie z art. 2 pkt 4 cyt. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub jeśli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z pewnymi wyjątkami, niedotyczącymi jednak umów pożyczki. W konsekwencji, udzielenie pożyczki, która podlega w danym przypadku regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, a udzielający pożyczkę działa w danej sytuacji jako podatnik podatku od towarów i usług, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze powyższe, skoro czynność udzielenia przez Spółkę pożyczki na rzecz jej akcjonariusza stanowi czynność wykonaną w ramach działalności gospodarczej jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, to podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 ww. ustawy.

Niemniej jednak, jeśli powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, udzielenie przez spółkę pożyczek zwolnione jest z podatku od towarów i usług, tym samym na mocy art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę część stanowiska Wnioskodawczyni, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja indywidualna z 5 maja 2021 r., Znak: 0111-KDIB3-1.4012.117.2021.3.ASY.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) – podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy – obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2 powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy – obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W przypadku umów pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest udziałowcem – wspólnikiem firmy X Sp. z o.o. Wnioskodawczyni zawarła ze Spółką umowę oprocentowanej pożyczki. Spółka w związku z prowadzoną działalnością jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawczyni dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy opisana we wniosku umowa pożyczki podlega regulacjom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ww. umowy podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie podatku od towarów i usług skutkować może wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w zależności od kwalifikacji analizowanej czynności.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 maja 2021 r., Znak: 0111-KDIB3-1.4012.117.2021.3.ASY, wydanej dla Wnioskodawczyni w zakresie podatku od towarów i usług, Organ stwierdził: ,,W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielenia przez Spółkę pożyczki na rzecz Wnioskodawcy stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

(…) Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie - usługa udzielenia pożyczki przez Spółkę (Pożyczkodawcę) na rzecz Wnioskodawcy, korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.”

A zatem, skoro opisana we wniosku umowa pożyczki jest zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to na mocy art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawarcie opisanej umowy pożyczki, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Reasumując, Wnioskodawczyni jako pożyczkobiorca nie jest zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu przedmiotowej umowy pożyczki.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.