0114-KDIP3-2.4011.160.2025.2.MN
📋 Podsumowanie interpretacji
Wnioskodawczyni, podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, zawarła w 2006 roku umowę kredytową z Bankiem, korzystając z ulgi odsetkowej w latach 2006-2023. Po unieważnieniu umowy przez sąd w 2024 roku, Bank zwrócił Wnioskodawczyni raty kapitałowe oraz odsetki, które wcześniej odliczała w ramach ulgi. Wnioskodawczyni zadała pytania dotyczące obowiązku zwrotu ulgi odsetkowej w związku z otrzymanym zwrotem odsetek. Organ podatkowy uznał, że Wnioskodawczyni jest zobowiązana do doliczenia zwróconych odsetek do dochodu za 2024 rok, jednak nie ma obowiązku zwrotu ulgi za lata 2006-2010. Interpretacja jest częściowo pozytywna i częściowo negatywna.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 25 marca 2025 r. (wpływ 25 marca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Wnioskodawczyni podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „u.p.d.o.f.”). 5 kwietnia 2006 r. Wnioskodawczyni zawarła z (...) Bank S.A. (dalej: „Bank”) umowę nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (dalej: „Umowa Kredytu”), waloryzowany kursem CHF, na własne cele mieszkaniowe (dalej: „Kredyt”). Kapitał i odsetki od udzielonego Kredytu spłacane były w ten sposób, że Bank pobierał z rachunku bankowego ratę kapitałowo-odsetkową. Oznacza to, że odsetki faktycznie spłacane były równocześnie z ratą kapitałową. W latach 2006-2023 Wnioskodawczyni korzystała z tzw. ulgi odsetkowej, o której mowa w art. 26b u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., dokonując odliczenia od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wydatków faktycznie poniesionych na spłatę odsetek od Kredytu udzielonego im przez Bank na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawczyni. Ulga odsetkowa za okres 2006-2008 rozliczona została w zeznaniu za 2008 rok, zgodnie z art. 26b ust.7 u.p.d.o.f. Fakt korzystania z ulgi odsetkowej odzwierciedlony został w rocznych zeznaniach podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych za lata 2008-2023, w tym w załącznikach PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)/D do tych zeznań. Prawomocnym wyrokiem z 29 listopada 2024 r. sygn. akt (...), Sąd Apelacyjny w (...) orzekł o nieważności Umowy Kredytu (dalej: „Wyrok”) oraz zasądził od Banku na rzecz Wnioskodawczyni zwrot rat kapitałowo-odsetkowych. W wykonaniu Wyroku, 27 grudnia 2024 r. Bank zwrócił (wypłacił) Wnioskodawczyni raty kapitałowo-kredytowe wpłacane przez nią w wykonaniu Umowy Kredytu uznanej następnie za nieważną. Uzupełnienie opisu stanu faktycznego Wnioskodawczyni nie zaliczała odsetek od Kredytu do kosztów uzyskania przychodu. Odsetki od Kredytu nie były odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
W wyniku dokonanego przez bank zwrotu Wnioskodawczyni otrzymała również zwrot odsetek od Kredytu, które odliczała w ramach ulgi odsetkowej za lata 2006-2023. Pytania 1. Czy w sytuacji dokonania przez Bank w 2024 roku, w wykonaniu prawomocnego Wyroku ustalającego nieważność Umowy Kredytu, na rzecz Wnioskodawczyni zwrotu odsetek od Kredytu, w stosunku do których skorzystała ona w latach 2006-2023 z ulgi odsetkowej, o której mowa w art. 26b u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Wnioskodawczyni będzie zobligowana do zwrotu ulgi odsetkowej poprzez doliczenie do dochodu za 2024 rok (art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f.) wszystkich odsetek odliczonych wcześniej w ramach ulgi odsetkowej? 2. Czy w sytuacji dokonania przez Bank w 2024 roku, w wykonaniu prawomocnego Wyroku ustalającego nieważność Umowy Kredytu, na rzecz Wnioskodawczyni zwrotu odsetek od Kredytu, w stosunku do których skorzystała ona w latach 2006-2023 z ulgi odsetkowej, o której mowa w art. 26b u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zwrotu ulgi odsetkowej za lata 2006-2010? Pani stanowisko w sprawie Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawczyni Zgodnie z art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f.: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. 1. Ulga odsetkowa Zasady dokonywania odliczeń wydatków poniesionych na spłatę odsetek od kredytu udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych reguluje art. 26b u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Zgodnie z art. 26b ust. 1 u.p.d.o.f.: Od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1, odlicza się, z zastrzeżeniem ust. 2-4, faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi, o którym mowa w art. 3 ust. 1, na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z: 1. budową budynku mieszkalnego albo 2. wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku, albo 3. zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, albo 4. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego. W przepisie art. 26b ust. 4 pkt 1-2 u.p.d.o.f. ustawodawca określił wysokość dokonywanych odliczeń, gdyż są one limitowane. Stosownie do art. 26b ust. 6 u.p.d.o.f.: Odsetki, o których mowa w ust. 4, zapłacone przed rokiem określonym w ust. 5, mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku za rok podatkowy, w którym podatnik po raz pierwszy odlicza odsetki. Natomiast w myśl art. 26b ust. 7 u.p.d.o.f.: Odsetki, o których mowa w ust. 4, zapłacone przed rokiem określonym w ust. 5 mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku również w roku podatkowym bezpośrednio następującym po roku, w którym podatnik po raz pierwszy odliczył odsetki; w tym przypadku odliczeniu podlega wyłącznie różnica między sumą odsetek przypadających do odliczenia a kwotą odsetek faktycznie odliczonych w roku, w którym podatnik dokonał pierwszego odliczenia. Zgodnie z art. 26b ust. 8 u.p.d.o.f.: Odliczenia dotyczą zapłaconych łącznie przez oboje małżonków. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu - odliczeń dokonuje się zgodnie z wnioskami zawartymi w zeznaniach rocznych, bądź od dochodu każdego z małżonków, w proporcji wskazanej we wniosku, bądź od dochodu jednego z małżonków. Pomimo uchylenia art. 26b u.p.d.o.f., korzystanie z ulgi odsetkowej zostało zagwarantowane w ramach praw nabytych. Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 1 ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r.: Podatnikowi, któremu w latach 2002 - 2006 został udzielony kredyt (pożyczka), o którym mowa w art. 26b ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., przysługuje na zasadach określonych w tej ustawie prawo odliczania wydatków na spłatę odsetek od tego kredytu (pożyczki), do upływu terminu spłaty określonego w umowie o kredyt (pożyczkę) zawartej przed dniem 1 stycznia 2007 r., nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2027 r. Wnioskodawczyni korzystała z ulgi odsetkowej związanej z Kredytem w latach 2006-2023. 2. Rozliczenie ulgi w związku z unieważnieniem umowy Konsekwencją Wyroku jest to, że Bank zwrócił Wnioskodawczyni równowartość wpłat uiszczonych przez nią na podstawie Umowy Kredytu uznanej prawomocnie przez sąd za nieważną. Zwrócona kwota obejmuje zarówno kwotę wpłaconą tytułem zwrotu kapitału Kredytu (raty kapitałowe) jak i kwoty uiszczone tytułem odsetek (raty odsetkowe), w tym kwoty odsetek, co do których Wnioskodawczyni korzystała z ulgi odsetkowej w latach 2006-2023. Konsekwencje otrzymania zwrotu kwoty, co do której uprzednio zastosowano odliczenie od dochodu, reguluje art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f., zgodnie z którym: Jeżeli podatnik, obliczając podatek należny, dokonał odliczeń od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub podatku, a następnie otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części), w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone. Z powyższego wynika, że rozliczenie z tytułu zwrotu odsetek powinno być uwzględnione w zeznaniu składanym za ten rok, w którym dojdzie do zwrotu tych odsetek. Jeżeli więc Wnioskodawczyni otrzymała od Banku w 2024 roku faktyczny zwrot odsetek, w związku z zapłatą których skorzystała wcześniej z ulgi odsetkowej, to w zeznaniu rocznym za 2024 rok powinna doliczyć kwotę zwrotu otrzymanego z tego tytułu do podstawy opodatkowania (dochodu) za 2024 rok. Ad. 1. W ocenie Wnioskodawczyni, w przypadku otrzymania od Banku w 2024 roku, w wyniku prawomocnego ustalenia nieważności Umowy Kredytu, zwrotu m.in. zwrot wpłat uiszczanych przez nich w latach 2006-2023 na podstawie Umowy Kredytu, obejmujących zarówno ratę kapitałową jak i część odsetkową, Wnioskodawczyni będzie zobligowana do zwrotu ulgi odsetkowej rozliczanej za okres 2006-2023 od wszystkich odsetek odliczonych w okresach nieprzedawnionych. W ocenie Wnioskodawczyni kwota zwróconych odsetek, które powinny zostać doliczone do podstawy opodatkowania za 2024 rok stosownie do art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f., jest limitowana czasowo i obejmuje kwoty odliczone w ramach ulgi odsetkowej nie wcześniej niż w 2019 roku. Zgodnie z art. 70 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (dalej: „O.p.”): Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. A zatem zobowiązanie podatkowe z tytułu PIT za 2018 rok przedawniło się z dniem 31 grudnia 2024 r. Przedawnienie jest jednym ze sposobów wygaśnięcia zobowiązania podatkowego. Zgodnie bowiem z art. 59 § 1 pkt 1 O.p. zobowiązanie podatkowe wygasa m.in. na skutek przedawnienia. Konsekwencją przedawnienia zobowiązania podatkowego jest brak po stronie organów podatkowych możliwości weryfikacji rozliczeń podatkowych podatnika za okres przedawniony. Po upływie przedawnienia organy podatkowe nie są też uprawnione do domagania się zapłaty podatku za okres objęty przedawnieniem. Oznacza to, że rozliczenia podatkowe Wnioskodawczyni z tytułu PIT mogą być weryfikowane nie później niż do 31 grudnia 2025 r. i również do tej daty wobec Wnioskodawczyni może być wydana decyzja określająca wysokość zobowiązania podatkowego z tytułu PIT za 2019 rok. Przepis art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f. w obecnym brzmieniu został wprowadzony do ustawy na mocy art. 1 pkt 28 ustawy z 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. 2010, Nr 226, poz. 1478, dalej: „Ustawa Zmieniająca 2010”) i zaczął obowiązywać od 1 stycznia 2011 r. Jak wynika z uzasadnienia projektu Ustawy Zmieniającej 2010, nowowprowadzany ust. 3a art. 45 u.p.d.o.f. dotyczy zwrotu ulg podatkowych w sytuacji, gdy poniesiony przez podatnika wydatek, stanowiący podstawę odliczeń od dochodu lub podatku, został następnie zwrócony podatnikowi w jakiejkolwiek formie (druk sejmowy nr 3366, Sejm VI kadencji). Regulacja ta prowadzi zatem w założeniu do usunięcia negatywnych dla fiskusa skutków skorzystania przez podatnika z ulgi poprzez przeniesienie momentu opodatkowania przychodu na późniejszy czas (na moment otrzymania zwrotu). Ostatecznie jednak faktycznym przedmiotem opodatkowania jest dochód za okres, w którym podatnik pierwotnie skorzystał z ulgi odsetkowej. Szerokie stosowanie art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f., bez uwzględnienia okresów przedawnienia zobowiązań podatkowych, prowadzi w istocie do obejścia przez organy podatkowe ograniczeń czasowych wynikających z art. 70 § 1 O.p., poprzez umożliwienie organom częściowej kontroli rozliczeń podatkowych za okresy przedawnione. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym celem wprowadzenia okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego jest z jednej strony zagwarantowanie organom odpowiednio długiego okresu na kontrolę i wyegzekwowanie należności publicznoprawnych, z drugiej zaś strony zagwarantowanie podatnikom, że po upływie określonego w ustawie czasu nie będą podejmowane w stosunku do nich żadne działania zmierzające do określenia i egzekwowania przedawnionych należności publicznoprawnych. Trybunał wielokrotnie podkreślał, że wszelkie odstępstwa od zasady przedawniania zobowiązań podatkowych, mają charakter wyjątkowy i jako takie nie mogą być interpretowane rozszerzająco (np. wyrok TK z 17 lipca 2012 r., sygn. P 30/11; wyrok TK z 8 października 2013 r., sygn. SK 40/12). Z tego względu, w ocenie Wnioskodawczyni, upływ z końcem 2024 roku przedawnienia zobowiązań podatkowych za 2018 rok prowadzi do braku możliwości weryfikowania wszelkich rozliczeń podatkowych Wnioskodawczyni za ten okres (i wcześniejsze). Analogicznie w odniesieniu do roku 2025 - upływ z końcem 2025 roku przedawnienia zobowiązań podatkowych za 2019 rok prowadzi do braku możliwości weryfikowania wszelkich rozliczeń podatkowych Wnioskodawczyni za ten okres (i wcześniejsze). Przyjęcie, że doliczeniu w 2025 roku do dochodów za 2024 rok podlegają również kwoty odliczone w okresach przedawnionych oznaczałoby ponowne otwarcie możliwości weryfikacji zasadności odliczenia/doliczenia tych kwot. Weryfikacja przez organy skarbowe zasadności i prawidłowości ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych za rok 2024 musiałaby wszak objąć (w tym zakresie) sprawdzenie, czy faktycznie kwota odsetek doliczonych do dochodu Wnioskodawczyni za 2024 rok odpowiada kwocie odsetek odliczonych przez nią w latach 2006-2023, a zatem częściowo w okresach przedawnionych, w odniesieniu do których taka kontrola jest wyłączona. Weryfikacja rozliczeń podatkowych Wnioskodawczyni za wszystkie okresy, kiedy Wnioskodawczyni korzystała z ulgi odsetkowej, w tym za okresy dawniejsze niż 5 lat, prowadziłaby do naruszenia zakazu weryfikowania rozliczeń za okresy przedawnione. W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawczyni, art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f. w zw. z art. 70 § 1 O. p., interpretowany przy uwzględnieniu wynikającej z art. 2 Konstytucji zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa sprzeciwia się doliczaniu przez Wnioskodawczynię do podstawy opodatkowania PIT za 2024 rok odsetek pierwotnie rozliczonych w ramach ulgi odsetkowej za lata wcześniejsze niż 2019 rok. W sytuacji dokonania przez Bank w 2024 roku, w wykonaniu prawomocnego Wyroku ustalającego nieważność Umowy Kredytu, w stosunku do których Wnioskodawczyni skorzystała w latach 2006-2023 z ulgi odsetkowej, Wnioskodawczyni będzie zobligowana do zwrotu ulgi odsetkowej od wszystkich odsetek odliczonych w okresach nieprzedawnionych, tj. za okres 2019-2024. Ad. 2. W sytuacji dokonania przez Bank w 2024 roku, w wyniku prawomocnego ustalenia nieważności Umowy Kredytu, zwrotu odsetek od Kredytu, w stosunku do których Wnioskodawczyni skorzystała w latach 2006-2023 z ulgi odsetkowej, Wnioskodawczyni nie ma obowiązku zwrotu ulgi odsetkowej za lata 2006-2010. Niezależnie od kwestii przedawnienia będącej przedmiotem Pytania 1 Wnioskodawczyni wskazuje, że w jej ocenie nie będzie zobowiązana do zwrotu ulgi odsetkowej za lata 2006- 2010. Jak wskazano wyżej, art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f. w obowiązującym obecnie brzmieniu został wprowadzony Ustawą Zmieniającą 2010 i obowiązuje od 1 stycznia 2011 r. Wnioskodawczyni korzystała z ulgi odsetkowej od 2006 roku, po raz pierwszy uwzględniając ją w rozliczeniu rocznym za 2008 rok. Brzmienie art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f. obowiązujące w trakcie 2008 roku oraz w czasie składania przez Wnioskodawczynię zeznania rocznego za 2008 rok było następujące: W przypadku otrzymania zwrotu uprzednio: 1) zapłaconych i odliczonych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, 2) odliczonej darowizny, 3) (uchylony) 4) (uchylony) 5) zapłaconego za granicą i odliczonego podatku - w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w ust. 1 lub ust. 1a pkt 2, składanym za rok podatkowy, w którym wystąpiły te okoliczności, podatnik jest obowiązany doliczyć odpowiednio do dochodu lub podatku, obliczonego zgodnie z art. 27 albo art. 30c, kwoty uprzednio odliczone. Przepis w tym brzmieniu obowiązywał do 31 grudnia 2010 r., a od 1 stycznia 2011 r. został zastąpiony treścią obowiązującą do dziś. Oznacza to, że w trakcie korzystania przez Wnioskodawczynię z ulgi odsetkowej za lata 2006-2010 nie istniała podstawa prawna dla obowiązku doliczenia do dochodu kwoty uprzednio odliczonej w ramach ulgi w przypadku otrzymania jej zwrotu. Przepisy obowiązujące przed 1 stycznia 2011 roku przewidywały obowiązek doliczenia do dochodu lub podatku wyłącznie kwot wymienionych w art. 45 ust. 3a pkt 1), 2) i 5) u.p.d.o. f., tj. w przypadku otrzymania zwrotu: zapłaconych i odliczonych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, lub odliczonej darowizny, lub zapłaconego za granicą i odliczonego podatku. Zgodnie z zasadą wyłączności ustawowej w sprawach podatków, wynikającą z art. 84 i art. 217 Konstytucji, określanie i nakładanie podatków oraz określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania, stawek podatkowych, zasad przyznawania ulg i umorzeń, może nastąpić wyłącznie w drodze ustawy. Z kolei jednym z najważniejszych elementów zasady demokratycznego państwa prawnego wynikającej z art. 2 Konstytucji, jest zakaz działania prawa wstecz. Ustawa działa z mocą wsteczną, kiedy początek jej stosowania pod względem czasowym został ustalony na moment wcześniejszy od momentu, w którym ustawa zaczęła obowiązywać (orzeczenie TK z 29 stycznia 1992 r., K 15/91, OTK 1992, cz. I). Istotą retroaktywności jest okoliczność, że nowo ustanowione normy modyfikują zaistniałe już i skonsumowane skutki stosowania norm wcześniejszych (orzeczenie TK z 24 lipca 1990 r., K 5/90, OTK 1990, nr 4). Zakaz retroaktywności oznacza zatem, że ustawodawca co do zasady nie może stanowić przepisów, które nakazują kwalifikować według nowych norm czyny, stany rzeczy lub zdarzenia, które miały miejsce i zakończyły się w przeszłości. Respektowanie zasady lex retro non agit w praktyce podatkowej oznacza, że istnieje zakaz stanowienia rozwiązań prawnopodatkowych, które nakazywałyby stosować nowo ustanowione normy prawne do zdarzeń, które miały miejsce przed ich wejściem w życie i z którymi prawo podatkowe nie wiązało dotąd skutków prawnych, a postępowanie podatnika podejmowane pod rządami obowiązującego prawa podatkowego i związane z nimi następstwa muszą być również uznane przez późniejszy porządek prawny - czyli przez nową regulację (orzeczenie TK z 28 maja 1986 r., sygn. U 1/86, OTK z 1986 r., poz. 2). Retroaktywne działanie prawa jest dopuszczalne wyłącznie wtedy, gdy jest ono korzystne dla obywatela (orz. TK z 24 lipca 2990 r., sygn. K 5/90, OTK z 1990 r., poz. 4). Ponieważ w okresie, gdy Wnioskodawczyni rozpoczęła korzystanie z ulgi odsetkowej (lata 2006-2010) nie istniała podstawa prawna dla obowiązku doliczenia do dochodu kwoty uprzednio odliczonej w ramach ulgi w przypadku otrzymania jej zwrotu, to późniejsze (od 1 stycznia 2011 r.) wprowadzenie takiej podstawy nie może oddziaływać na stany faktyczne (zdarzenia), które wystąpiły i zakończyły się pod rządami przepisów dawniejszych. Przyjęcie, przy braku pozytywnej regulacji w tym przedmiocie, że wprowadzone od 1 stycznia 2011 r. przepisy mają zastosowanie do zdarzeń z okresu 2006-2010, stanowiłoby niedopuszczalne stosowanie prawa wstecz. Stąd, w ocenie Wnioskodawczyni, wobec treści art. 45 ust. 3a u.p.d.o.f. w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2011 r., brak jest podstawy prawnej do zwrotu przez nią ulgi odsetkowej za lata 2006-2010. W sytuacji dokonania przez Bank w 2024 roku, w wykonaniu prawomocnego Wyroku ustalającego nieważności Umowy Kredytu, zwrotu odsetek od Kredytu, w stosunku do których Wnioskodawczyni skorzystała w latach 2006-2023 z ulgi odsetkowej, Wnioskodawczyni nie ma obowiązku zwrotu ulgi odsetkowej za okres 2006-2010.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Z informacji, które Pani przedstawiła wynika, że: 1. w latach 2006-2023 korzystała Pani z tzw. ulgi odsetkowej w związku z zaciągniętym kredytem hipotecznym; 2. w wykonaniu prawomocnego wyroku sądu stwierdzającego nieważność umowy kredytu, Bank zwrócił Pani raty kapitałowo-kredytowe wpłacane przez Panią w ramach wykonani umowy kredytu, jak również odsetki od kredytu, które odliczała Pani w ramach ulgi odsetkowej za lata 2006-2023. Powzięła Pani wątpliwość, czy będzie Pani zobligowana do zwrotu ulgi odsetkowej poprzez doliczenie do dochodu odliczonych wcześniej odsetek, a jeśli tak – za jaki okres. Ulga odsetkowa Zasady dokonywania odliczeń wydatków poniesionych na spłatę odsetek od kredytu udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych regulują przepisy art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Powołany wyżej przepis art. 26b ust. 1 ustawy stanowi, że: Od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1, odlicza się, z zastrzeżeniem ust. 2-4, faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi, o którym mowa w art. 3 ust. 1, na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z: 1. budową budynku mieszkalnego albo 2. wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku, albo 3. zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, albo
4. nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego. W przepisie art. 26b ust. 4 pkt 1-2 ustawy ustawodawca określił wysokość dokonywanych odliczeń, gdyż są one limitowane. Stosownie do art. 26b ust. 6 ww. ustawy: Odsetki, o których mowa w ust. 4, zapłacone przed rokiem określonym w ust. 5, mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku za rok podatkowy, w którym podatnik po raz pierwszy odlicza odsetki. Natomiast w myśl art. 26b ust. 7 tej ustawy: Odsetki, o których mowa w ust. 4, zapłacone przed rokiem określonym w ust. 5 mogą być odliczone od podstawy obliczenia podatku również w roku podatkowym bezpośrednio następującym po roku, w którym podatnik po raz pierwszy odliczył odsetki; w tym przypadku odliczeniu podlega wyłącznie różnica między sumą odsetek przypadających do odliczenia a kwotą odsetek faktycznie odliczonych w roku, w którym podatnik dokonał pierwszego odliczenia. Zgodnie z art. 26b ust. 8 cytowanej ustawy: Odliczenia dotyczą zapłaconych łącznie przez oboje małżonków. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu – odliczeń dokonuje się zgodnie z wnioskami zawartymi w zeznaniach rocznych, bądź od dochodu każdego z małżonków, w proporcji wskazanej we wniosku, bądź od dochodu jednego z małżonków. Pomimo uchylenia art. 26b ustawodawca zagwarantował korzystanie z ulgi odsetkowej w ramach praw nabytych. Jak bowiem stanowi art. 9 ust. 1 ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217 poz. 1588) – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r.: Podatnikowi, któremu w latach 2002 – 2006 został udzielony kredyt (pożyczka), o którym mowa w art. 26b ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., przysługuje na zasadach określonych w tej ustawie prawo odliczania wydatków na spłatę odsetek od tego kredytu (pożyczki), do upływu terminu spłaty określonego w umowie o kredyt (pożyczkę) zawartej przed dniem 1 stycznia 2007 r., nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2027 r. Wskazała Pani, że z ulgi odsetkowej korzystała Pani za lata 2006-2023 i powzięła Pani wątpliwość dotyczącą zwrotu tej ulgi w przypadku unieważnienia zawartej umowy kredytowej. Rozliczenie z tytułu zwrotu odsetek, z którymi związana była ulga odsetkowa Dla oceny skutków podatkowych Pani sytuacji istotne jest, czy w wyniku stwierdzenia nieważności umowy kredytowej, bank zwraca Pani wartość odsetek, z którymi związane było Pani prawo do korzystania z tej ulgi. W przypadku zwrotu tych odsetek, ustawodawca przewidział rozwiązane dla tego rodzaju, szczególnych sytuacji. Stosownie do art. 45 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Jeżeli podatnik, obliczając podatek należny, dokonał odliczeń od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub podatku, a następnie otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części), w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone. Z powyższego wynika, że rozliczenie z tytułu zwrotu odsetek powinno być dokonane w zeznaniu składanym za ten rok, w którym dojdzie do zwrotu tych odsetek. Samo unieważnienie kredytu frankowego nie ma wpływu na rozmiar zobowiązania podatkowego w momencie składania wcześniejszych PIT. Dopiero wzajemne rozliczenia między bankiem i kredytobiorcą mogą mieć wpływ na zastosowanie ulgi odsetkowej. Jeśli więc wynikiem wygrania procesu frankowego był m.in. zwrot odliczonych wcześniej odsetek, to w zeznaniu rocznym za rok wypłaty tej należności trzeba będzie ją doliczyć do podstawy opodatkowania (dochodu). Słusznie zatem Pani wskazała, że „rozliczenie z tytułu zwrotu odsetek powinno być uwzględnione w zeznaniu składanym za ten rok, w którym dojdzie do zwrotu tych odsetek”. W tej kwestii Pani stanowisko jest prawidłowe. Przedawnienie zobowiązania a kwestia rozliczenia zwrotu odsetek Pani wątpliwość budzi również kwestia okresu podatkowego, za który będzie Pani zobowiązana do zwrotu ulgi odsetkowej. Zgodnie z art. 70 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111): Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Okres przedawnienia – zgodnie z art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – co do zasady – wynosi pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Termin przedawnienia zobowiązania podatkowego zaczyna biec od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku, a kończy się z upływem 5 lat. Istotą „przedawnienia” uregulowanego w powołanym art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa i organ podatkowy nie może skutecznie domagać się od podatnika jego zapłaty, zobowiązanie podatkowe przestaje bowiem istnieć. Kwestia przedawnienia Pani zobowiązań podatkowych za lata 2006-2023 nie ma znaczenia dla rozliczenia przez Panią ulgi odsetkowej w związku z nieważnością kredytu. Zobowiązanie podatkowe dotyczące rozliczenia z tytułu zwrotu odsetek, z którymi była związana ulga odsetkowa powstanie bowiem dopiero w momencie otrzymania zwrotu odsetek w wyniku unieważnienia umowy kredytowej. Jednocześnie, z art. 45 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wynika, że dotyczy on jedynie zwrotu kwot za lata nieprzedawnionych zobowiązań podatkowych. Pani skutki podatkowe W przypadku gdy bank zwrócił Pani odsetki w 2024 r., to powinna Pani w zeznaniu składanym za ten rok doliczyć wartość odliczonej w związku z tymi odsetkami ulgi odsetkowej, z której skorzystała Pani w latach 2006-2023. Zobowiązanie z tego tytułu przedawni się więc z końcem 2030 r. W przypadku zwrotu środków, z tytułu których korzystała Pani z ulgi odsetkowej - nie mają zatem znaczenia lata, w jakich korzystała Pani z tej ulgi. Ważny jest moment (rok) rozliczenia z bankiem tych środków – to on będzie podstawą do obliczenia okresu przedawnienia. Zatem Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 i 2 w kwestii ustalenia okresu, za jaki będzie Pani zobowiązana do zwrotu ulgi odsetkowej należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS /SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili