Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w części dotyczącej wysokości ulgi prorodzinnej przysługującej w stosunku do córek K. i W. przed uzyskaniem przez córki pełnoletności i nieprawidłowe w części dotyczącej wysokości ulgi prorodzinnej przysługującej w stosunku do córek K. i W. po uzyskaniu przez córki pełnoletności oraz w zakresie możliwości złożenia korekty zeznań podatkowych za lata 2016-2020 w celu odliczenia ulgi prorodzinnej w całości.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 stycznia 2022 r. wpłynął do tutejszego organu Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 marca 2022 r. (data wpływu 17 marca 2022 r.) oraz pismem z 18 marca 2022 r. (data wpływu 23 marca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani matką pięciu córek. Na dzień składania wniosku wszystkie były pełnoletnie. Dwie Pani córki nadal się uczą (studiują). Jest Pani po rozwodzie z wyłącznej winy męża od 3 października 2017 r. (`(...)`).

Pani mąż A. J. urodzony (`(...)`) został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za znęcanie się nad żoną i dziećmi 25 maja 2016 r. (`(...)`) na dwa lata pozbawienia wolności w zawieszeniu na okres próby wynoszący cztery lata. Pani mąż ma obowiązek powstrzymywania się od celowego kontaktowania się z pokrzywdzonymi.

W dniu 11 sierpnia 2012 r. uciekła Pani od męża z domu razem z córkami. Zamieszkała Pani w Ośrodku (`(...)`) i przebywała Pani tam 9 miesięcy (do 30 kwietnia 2013 r.). Od tamtego momentu cały czas wynajmuje Pani mieszkanie z córkami, ponieważ mąż zajmuje Państwa wspólne mieszkanie w całości. Uciekając pozostawiła Pani w domu wszystko. Wszystko co Pani obecnie posiada, to rzeczy, które Pani kupuje na bieżąco.

Obecnie na Pani utrzymaniu pozostaje jedna studiująca córka. Nadal wynajmuje Pani mieszkanie. Od dwóch lat toczy się sprawa o podział majątku. Pani był mąż wyzbył się nieruchomości, którą nabyli Państwo w trakcie małżeństwa. Potraktował je jak swoje i nie poinformował Pani o jego sprzedaży.

Po ucieczce od męża zachorowała Pani i przez prawie pięć miesięcy była Pani w szpitalu. Potem jeszcze przez trzy miesiące przebywała Pani na zwolnieniu. Jak Pani wskazała, było Pani dramatycznie ciężko. Mąż płaci tylko 400 zł alimentów. Pieniądze ze zwrotu podatku zawsze bardzo Pani pomagały, żeby oddać długi.

Pani były mąż od 2012 r. cały czas odlicza sobie połowę podatku i nie przekazuje tej kwoty dzieciom. Córki nie chcą i boją się nadal kontaktów z ojcem. W 2013 r. próbowała Pani rozliczyć całą kwotę za córki, jednak musiała Pani oddać połowę kwoty, bo były Mąż nie odpuścił. Była to dla Pani ogromna strata i musiała Pani ponownie pożyczyć pieniądze. Ojciec dzieci w żaden sposób nie uczestniczy w życiu córek. To Pani dba o zdrowie, wykształcenie, mieszkanie i żywność.

Po rozwodzie ponownie Pani próbowała rozliczyć całą kwotę za córki, jednak musiała Pani oddać połowę należności.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Wniosek dotyczy lat 2016, 2017, 2018, 2019, 2020:

- rok 2016 dotyczy córki K. oraz W.,

- rok 2017 dotyczy córki K. oraz W.,

- rok 2018 dotyczy córki K. oraz W.,

- rok 2019 dotyczy córki K. oraz W.,

- rok 2020 dotyczy córki K.

W latach 2016 - 2020 córki K. i W., nie zawierały związku małżeńskiego.

W latach 2016 - 2019 córki K. i W. zamieszkiwały z Panią nieprzerwanie w mieszkaniach wynajmowanych na terenie (…). Od września roku 2020 i obecnie zamieszkuje Pani z córką K. w mieszkaniu wynajmowanym na terenie (`(...)`). W latach 2016 - 2019 córki K. i W. zamieszkiwały nieprzerwanie z Panią i sprawowała Pani władzę rodzicielską nad dwoma córkami. Od września 2020 roku i obecnie pozostała Pani z jedną córką K.

W latach od 2016 do 2020 nie osiągnęła Pani dochodów przekraczających 112.000 zł.

Pani córka K. mieszka z Panią nieprzerwanie od roku 2012 i obecnie, córka W. mieszkała z Panią od 2012 roku do września 2020 r.

Pokrywała Pani i pokrywa w całości koszty utrzymania i wychowania córki K. w latach 2016 do dnia dzisiejszego oraz córki W. od 2016 do września 2020 roku. Wykonywała Pani i wykonuje obowiązek alimentacyjny.

W latach 2016 do 2020 i obecnie córka K. nie osiągała żadnych dochodów. Od 2016 do końca sierpnia 2020 roku córka W. nie osiągała dochodów.

Pani córka K. urodzona 4 kwietnia 2002 roku (…) uczyła się cały opisany okres w K.:

- od września 2015 do czerwca 2018 r. w Gimnazjum (…),

- od września 2018 do czerwca 2021 r. w Liceum Ogólnokształcącym,

- od października 2021 do dnia dzisiejszego studiuje w systemie dziennym.

Pani córka W. urodzona (…) uczyła się cały opisany okres w K.:

- od września 2014 do czerwca 2017 r. w Liceum Ogólnokształcącym,

- od października 2017 do września 2020 r. studiowała w systemie dziennym.

Pomiędzy Panią i ojcem córek nie udało się wypracować porozumienia odnośnie wysokości ulgi prorodzinnej (mediacje w 2013 roku).

Przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z 24 sierpnia 2006 roku o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 roku o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, nie miały zastosowania ani w stosunku do Pani, ani w stosunku do córek K. i W.

Źródłem Pani dochodów jest umowa o pracę od kwietnia 1991 r. oraz umowa zlecenie od października 2019 roku.

Pytania

1. Czy mogła Pani odliczyć w całości należną kwotę z tytułu ulgi prorodzinnej za lata 2016-2020?

2. Czy ma Pani prawo złożyć korektę zeznań podatkowych za lata 2016-2020 w celu odliczenia ulgi prorodzinnej w całości?

Pani stanowisko w sprawie

Ulga prorodzinna należy się osobie faktycznie zajmującej się dziećmi. Pani były mąż widuje dzieci tylko na sali sądowej, nie pomaga w ich utrzymaniu, wykształceniu, dbaniu o zdrowie. Jak Pani wskazała, Pani były mąż działa na niekorzyść córek, pozbawił je dostępu do rzeczy pozostawionych w domu. Część rzeczy wyrzucił, a resztę oddał. Nie pozwalał zabrać rzeczy osobistych. Jak Pani wskazała, to Pani jest w całości odpowiedzialna za codzienne życie córek.

Pani zdaniem ww. ulga powinna w całości trafić do rodzica faktycznie opiekującego się dziećmi, czyli do Pani. Ulga podatkowa prorodzinna należy się Pani w całości ze względu na Pani sytuację. Mogła Pani odliczyć w całości należną kwotę z tytułu ulgi prorodzinnej za lata 2016-2020. Ma Pani prawo złożyć korektę zeznań podatkowych za lata 2016-2020 w celu odliczenia ulgi prorodzinnej w całości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe w części dotyczącej wysokości ulgi prorodzinnej przysługującej w stosunku do córek K. i W. przed uzyskaniem przez córki pełnoletności i nieprawidłowe w części dotyczącej wysokości ulgi prorodzinnej przysługującej w stosunku do córek K. i W. po uzyskaniu przez córki pełnoletności oraz w zakresie możliwości złożenia korekty zeznań podatkowych za lata 2016-2020 w celu odliczenia ulgi prorodzinnej w całości.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepisy dotyczące ulgi prorodzinnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) w brzmieniu do 31 grudnia 2021 r.:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27b podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;

2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Prawo do ulgi prorodzinnej na dziecko małoletnie w latach 2016-2020

Na mocy art. 27f ust. 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r.:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł;

b. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b) 166,67 zł na trzecie dziecko,

c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Jak wynika z art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Na podstawie art. 27f ust. 2b powołanej ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Stosownie do treści art. 27f ust. 2c ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2. wstąpiło w związek małżeński.

Ponadto, jak wynika z art. 27f ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z kolei art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) :

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359):

Przysługuje obojgu rodzicom,

Natomiast stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawo do ulgi prorodzinnej na dziecko pełnoletnie w latach 2016-2020

Stosownie do art. 6 ust. 4 w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2016 r.:

Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,

2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Natomiast brzmienie tego przepisu obowiązujące od 1 stycznia 2017 r. do 30 września 2017 r. wskazuje, że:

Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,

2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Wyżej wymieniony przepis obowiązujący od 1 października 2018 r. do 31 lipca 2019 r. brzmiał:

Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,

2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Brzmienie ww. przepisu obowiązujące od 1 sierpnia 2019 r. stanowi, że:

Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,

2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 15 grudnia 2016 r. do 28 lutego 2017 r.:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;

2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Natomiast brzmienie tego przepisu obowiązujące od 1 marca 2017 r. wskazuje, że:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

5. odpis aktu urodzenia dziecka;

6. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

7. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

8. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Art. 27f ust. 6 stanowi, że:

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 27ea ust. 1 pkt 2 lit. b i c, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Pani prawo do ulgi prorodzinnej na dwie małoletnie córki: K. za okres od 1 stycznia 2016 r. do 3 kwietnia 2020 r. oraz W. za okres od 1 stycznia 2016 r. do 17 maja 2016 r.

O wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez oboje rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

W pierwszej kolejności – przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej – wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. Jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez oboje rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy. Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, z tym, że biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców – z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi – jest podział tej kwoty w częściach równych. Tym samym, możliwość skonsumowania kwoty ulgi przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady) wymagającego zgody obojga rodziców.

Odliczenia ulgi z tytułu wychowywania dziecka dokonuje ten z rodziców, który wykonuje w stosunku do niego władzę rodzicielską. W przypadku, gdy tylko jeden z rodziców wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, to rodzicowi temu przysługuje prawa do odliczenia ulgi w pełnej wysokości limitu określonego na to małoletnie dziecko.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że:

1. Jest Pani matką pięciu córek. Na dzień składania wniosku wszystkie były już pełnoletnie. Dwie Pani córki nadal się uczą (studiują). Jest Pani po rozwodzie z wyłącznej winy męża. Od 3 października 2017 r.

2. Pani mąż został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za znęcanie się nad żoną i dziećmi 25 maja 2016 r. na dwa lata pozbawienia wolności w zawieszeniu na okres próby wynoszący cztery lata. Pani mąż ma obowiązek powstrzymywania się od celowego kontaktowania się z pokrzywdzonymi.

3. W dniu 11 sierpnia 2012 r. uciekła Pani od męża z domu razem z córkami. Zamieszkała Pani w Ośrodku (`(...)`) i przebywała Pani tam 9 miesięcy. Od tamtego momentu cały czas wynajmuje Pani mieszkanie z córkami, ponieważ mąż zajmuje Państwa wspólne mieszkanie w całości. Uciekając pozostawiła Pani w domu wszystkie swoje rzeczy. Pani był Mąż wyzbył się nieruchomości, którą nabyli Pastwo w trakcie małżeństwa. Nie poinformował Pani o jej sprzedaży. Mąż płaci tylko 400 zł alimentów.

4. Pani były mąż od 2012 r. cały czas odlicza sobie połowę podatku. Nie przekazuje tej kwoty dzieciom. Córki nie chcą i boją się nadal kontaktów z ojcem. Ojciec dzieci w żaden sposób nie uczestniczy w życiu córek. To Pani dba o zdrowie, wykształcenie, mieszkanie i żywność.

5. Wniosek dotyczy córki K. oraz W. za lata 2016-2019 oraz córki K. za 2020 r.

6. W latach 2016 - 2020 córki K. i W. nie zawierały związku małżeńskiego. Obie córki w latach 2016 - 2019 zamieszkiwały z Panią nieprzerwanie. Od września roku 2020 zamieszkuje Pani z córką K. W latach 2016 - 2019 sprawowała Pani władzę rodzicielską nad dwoma ww. córkami. Od września 2020 roku pozostała Pani z córką K.

7. W latach od 2016 do 2020 nie osiągnęła Pani dochodów przekraczających 112.000 zł.

8. Pokrywała Pani i pokrywa w całości koszty utrzymania i wychowania córki K. w latach 2016 do dnia dzisiejszego oraz córki W. od 2016 do września 2020 roku. Wykonywała Pani i wykonuje obowiązek alimentacyjny.

9. W latach 2016 do 2020 córka K. nie osiągała żadnych dochodów. Od 2016 do końca sierpnia 2020 roku córka W. nie osiągała dochodów.

10. Obie córki w okresie będącym przedmiotem zapytania najpierw uczyły się w szkole, potem studiowały.

11. Pani córka K. urodziła się 4 kwietnia 2002 roku, a córka W. urodziła się 18 maja 1998 roku.

12. Pomiędzy Panią i ojcem córek nie udało się wypracować porozumienia odnośnie wysokości ulgi prorodzinnej (mediacje odbyły się w 2013 roku).

13. Przepisy art.30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z 24 sierpnia 2006 roku o podatku tonażowym lub ustawy z 6 lipca 2016 roku o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, nie miały zastosowania ani w stosunku do Pani, ani w stosunku do córek K. i W.

14. Źródłem Pani dochodów jest umowa o pracę od kwietnia 1991 r. oraz umowa zlecenie od października 2019 roku.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, a w szczególności, że Pani pełniła całkowitą opiekę nad córkami natomiast, córki nie chciały i bały się spotkań z ojcem, który nie interesował się ich potrzebami (wyrzucił i sprzedał ich rzeczy osobiste), zdrowiem, nauką, jedynie wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego wobec dzieci, nie pozwala wywieść, że zachodzą wystarczające przesłanki dla uznania, że ojciec dzieci wykonywał władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro w latach 2016-2020 tylko Pani wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego rodzica w stosunku do córek K. i W., w okresie kiedy były małoletnie, to Pani przysługiwało wyłączne prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, wnikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na córki, tj. na K. od 2016 r. do maja 2020 r. oraz na W. za okres od stycznia 2016 r. do czerwca 2016 r.

Pani prawo do ulgi prorodzinnej na dwie pełnoletnie córki: K. za okres od 4 kwietnia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. oraz W. za okres od 18 maja 2016 r. do 31 grudnia 2020 r.

Obowiązek alimentacyjny względem dzieci pełnoletnich, o których mowa w art. 27 ust. 6 i art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynika wprost z przepisów ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy - art. 128 i następne. Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania. Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo żądać dostarczenia tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć.

Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków itp. Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury itp.

Z informacji wskazanych we wniosku wynika, że Pani mąż płaci alimenty. Córka K. uzyskała pełnoletność w kwietniu 2020 r., a córka W. w maju 2016 r. Prawo do ulgi będzie przysługiwało obojgu rodzicom na córkę K. od maja 2020 r., a na córkę W. od czerwca 2016 r., z uwagi na pełnienie obowiązku alimentacyjnego przez rodziców.

W stosunku do dwóch ww. córek, oboje rodzice są uprawnieni do skorzystania z ulgi prorodzinnej od następnego miesiąca po uzyskaniu przez nie pełnoletności, tj. za K. za okres od maja 2020 r., a na córkę W. od czerwca 2016 r. Odliczenia należy dokonać w proporcji ustalonej z ojcem dzieci, z tym, że łączna kwota odliczenia, dokonana przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczenia przysługującego względem jednego dziecka. Jak wynika z treści wniosku, nie zawierała Pani porozumienia z ojcem córek, dlatego zgodnie z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przysługuje Pani odliczenie w wysokości 50% kwoty ulgi.

Pani prawo do korekty zeznania podatkowego za lata podatkowe 2016-2020

Zgodnie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.):

Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Natomiast stosownie do art. 81 § 3 ww. ustawy:

Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.

Nie może Pani odliczyć ulgi w całości, ale może Pani złożyć korektę, w następujący sposób:

1. za 2016 rok podatkowy przysługuje Pani prawo do ulgi prorodzinnej:

a) na córkę K. w wysokości 100%,

b) na córkę W. w wysokości 50% od stycznia do maja,

2. za 2017, 2018 i 2019 rok podatkowy przysługuje Pani prawo do ulgi prorodzinnej:

a) na córkę K. w wysokości 100%,

b) na córkę W. w wysokości 50%,

3. za 2020 rok podatkowy przysługuje Pani prawo do ulgi prorodzinnej na córkę K.:

a) w wysokości 100% od stycznia do maja,

b) w wysokości 50% od czerwca do grudnia.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb Ordynacji podatkowej. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).