0113-KDIPT2-2.4011.228.2025.2.ST
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 10 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 30 kwietnia 2025 r. (data wpływu 5 maja 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawczyni, Pani ... zawarła z ... (obecnie ..., dalej również „Bank”) z siedzibą w ... umowę kredytu budowlanego nr ... z dnia 14 czerwca 2007 r. (dalej „Umowa”). Kredyt ten, denominowany w walucie obcej (CHF), został zaciągnięty celem sfinansowania budowy domu w ..., gmina ... (dalej również „Nieruchomość”). Do dnia dzisiejszego, Wnioskodawczyni mieszka w nieruchomości kredytowanej. Kwota kredytu wynosi 136 020,15 CHF, z czego kwota 135 074,63 CHF została udzielona celem budowy Nieruchomości, natomiast pozostała kwota 945,52 CHF przeznaczona została na prowizję należną Bankowi. Kwota w przeliczeniu na złotówki wynosi 605 901,76 zł, zgodnie z kursem średnim NBP (Tabela nr ... z dnia 10 lutego 2025 r.), natomiast w przeddzień zawarcia Umowy kwota ta wynosiła 316 314,85 zł, zgodnie z kursem średnim NBP (Tabela nr ... z dnia 13 czerwca 2017 r.). Bank przedstawił Wnioskodawczyni propozycję ugody pozasądowej („Ugoda”), zakładającej, że strony potwierdzają, że Umowa była ważna, że dochodzi do jej rozliczenia wg następujących zasad: - zobowiązania Kredytobiorcy (Wnioskodawczyni) wynikające z Umowy zostały w całości spełnione, - bank dokona wypłaty kwoty 215 481,58 zł na rzecz Wnioskodawczyni. Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłacana kwota stanowi w istocie kwotę zwrotu środków, jakie Wnioskodawczyni wpłaciła Bankowi na poczet kapitału oraz odsetek, spłacając raty kapitału (tzw. zwrot rat kapitałowo-odsetkowych). Na dzień złożenia wniosku, wysokość kwoty zwrotu jest przedmiotem negocjacji Stron. Kwota umorzenia z kolei, będzie wynikała z oznaczonego w Ugodzie kursu NBP wymiany PLN-CHF. Wnioskodawczyni nie ma wpływu na treść pozostałych postanowień zawartych w Ugodzie. Bank nie zgadza się na wprowadzenie zmian do treści zaproponowanej przez siebie Ugody. W treści Ugody zaproponowanej przez Bank, Strony mają potwierdzić, że Umowa jest ważna. Mając na uwadze to, że Wnioskodawczyni prowadzi jeszcze rozmowy z Bankiem na temat warunków rozliczeń, wysokość poszczególnych kwot objętych rozliczeniami w ramach Ugody, może jeszcze ulec zmianie. Ponadto, Wnioskodawczyni wskazuje, że: - kredyt z Umowy został zaciągnięty na własne potrzeby mieszkaniowe (Wnioskodawczyni mieszka w domu wybudowanym na działce budowlanej zakupionej ze środków pochodzących z kredytu); - kredyt został zabezpieczony m.in. hipoteką zwykłą w kwocie kredytu, oraz hipoteką kaucyjną do kwoty 60 010,08 CHF na Nieruchomości; - nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona we wniosku inwestycji. W uzupełnieniu wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że kwota wypłaconego kredytu wynosiła w przeliczeniu na złotówki 362 837,29 zł. Do całkowitej spłaty kredytu zaliczają się kwoty: 96 189,91 zł oraz 153 396,96 CHF (równowartość 583 774,42 zł). Różnica pomiędzy wpłaconym kapitałem a wypłaconą kwotą kredytu wynosi zatem w przeliczeniu na złotówki 314 645,67 zł.
Wnioskodawczyni posiada jedynie propozycję ugodową, jednakże zgodnie z ustaleniami z bankiem, proponowana kwota ma być częściowym zwrotem różnicy między wpłaconym kapitałem, a wypłaconą kwotą kredytu. Wysokość wypłaty na rzecz Wnioskodawczyni ma wynosić 215 481,58 zł, zaś różnica pomiędzy wpłaconym kapitałem a wypłaconą kwotą kredytu wynosi zatem 314 645,67 zł. Na pytanie Organu o treści: „czy na kwotę nadpłaty, którą bank zobowiązał się Pani zwrócić, składa się kwota kapitału i kwota odsetek nadpłaconych przez Panią w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych kredytu?”, wskazała Pani: „Z propozycji ugodowej przedstawionej wnioskodawczyni nie wynika to wprost, jednakże zgodnie z ustaleniami z bankiem, kwota ma być częściowym zwrotem rat kapitałowo-odsetkowych zapłaconych przez wnioskodawczynię”. Zgodnie z ustaleniami z bankiem, kwota ma być częściowym zwrotem rat kapitałowo-odsetkowych zapłaconych bankowi w ramach spłaty kredytu. Na pytanie Organu o treści: „czy kwota, która jest objęta pytaniem, stanowi dodatkową kwotę pieniężną wypłaconą w związku z Pani zobowiązaniem do odstąpienia od dalszych roszczeń związanych z umową kredytową i czy wynika to z zawartej ugody z bankiem?”, wskazała Pani: „Zgodnie z ustaleniami z bankiem, wnioskodawczyni nie posiada informacji, aby w środkach pieniężnych do wypłaty przez bank zawarta była jakaś dodatkowa kwota dotycząca zobowiązania do odstąpienia od dalszych roszczeń związanych z umową kredytową”. Kwota do wypłaty przez bank Wnioskodawczyni mieści się w kwocie wpłacanej przez Nią do banku tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku. Na pytanie Organu o treści: „na jakiej podstawie (w oparciu o jakie wartości lub wskaźniki) została w ugodzie ustalona ww. kwota objęta pytaniem?”, wskazała Pani: „Wnioskodawczyni nie posiada informacji w tym zakresie. W proponowanej ugodzie, która jest przedmiotem negocjacji stron, nie jest wskazane skąd wynika wysokość wypłacanej kwoty”. Wnioskodawczyni posiada jedynie propozycję ugodową, jednakże zgodnie z ustaleniami z bankiem, proponowana kwota ma być częściowym zwrotem różnicy między wpłaconym kapitałem, a wypłaconą kwotą kredytu. Z proponowanej ugody oraz z ustaleń z bankiem nie wynika, aby kwota wypłacona Wnioskodawczyni zawierała odsetki za opóźnienie. Pytania 1. Czy kwota otrzymana przez Wnioskodawczynię na podstawie Ugody zawartej z Bankiem, będzie stanowiła po stronie Wnioskodawczyni przychód? 2. Jeśli stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie ww. pytania nr 1 jest nieprawidłowe, to czy kwota otrzymana przez Wnioskodawczynię na podstawie Ugody zawartej z Bankiem będzie objęta zaniechaniem poboru podatku, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 102 z dnia 26 stycznia 2024 r.) w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe? Pani stanowisko w sprawie Ad 1 Zdaniem Wnioskodawczyni, kwota otrzymana od Banku na podstawie Ugody nie powinna być opodatkowana podatkiem PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), ponieważ stanowi zwrot środków, które Wnioskodawczyni wcześniej wpłaciła Bankowi w trakcie trwania Umowy. Wnioskodawczyni nie uzyskuje zatem nowego przysporzenia majątkowego, lecz odzyskuje wpłacone wcześniej środki. W związku z tym, że zwrot ten nie prowadzi do wzrostu wartości majątku, nie powinien być traktowany jako przychód w rozumieniu ustawy o PIT. Dodatkowo, odsetki będące przedmiotem rozliczenia z bankiem podlegają zwolnieniu podmiotowemu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o PIT. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ( „ustawa o PIT”), opodatkowaniu podlega jedynie taki przychód, który prowadzi do realnego przysporzenia majątkowego podatnika. W przypadku zwrotu kapitału, który uprzednio został wpłacony przez Wnioskodawczynię na mocy umowy kredytowej, nie możemy mówić o uzyskaniu nowego dochodu. Środki te mają charakter zwrotu wpłat dokonanych wcześniej, co wyklucza je z kategorii przychodu podlegającego opodatkowaniu. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą: 1) dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz 2) dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników). Art. 11 ust. 1 ustawy o PIT precyzuje, że opodatkowaniu podlegają jedynie te przychody, które skutkują rzeczywistym wzrostem majątku podatnika. Zgodnie z wykładnią przepisów, opodatkowaniu podlega wyłącznie realne przysporzenie, które zwiększa wartość majątku podatnika i prowadzi do uzyskania przez niego korzyści. W sytuacji, gdy dochodzi do unieważnienia umowy, zwrot środków nie jest przysporzeniem majątkowym, lecz jedynie restytucją - przywróceniem stanu majątkowego sprzed dokonania czynności prawnej. Z tego względu, uzyskane przez Wnioskodawczynię środki, które zostały wpłacone bankowi, nie powinny być traktowane jako przychód podlegający opodatkowaniu. Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Ponadto, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są: odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Powyższy przepis zwalnia zatem z opodatkowania wszelkie odsetki za opóźnienie wypłacone w związku ze świadczeniami, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ad 2 Zdaniem Wnioskodawczyni, kwota zwrotu spełnia warunki uznania jej za kwotę umorzenia, o której mowa w § 1 ust. 1. lit. 1 rozporządzenia. Zdaniem Wnioskodawczyni, zmiana do Umowy wprowadzana poprzez Ugodę w istocie stanowi, że dochodzi do umorzenia nie tylko w zakresie Kwoty umorzenia (która jako jeszcze niezapłacona przez Wnioskodawczynię, nie miałaby być jak zwrócona przez Bank), ale także w zakresie kwoty wypłacanej Wnioskodawczyni. Różnica polega jedynie na technikach, tj. na tym, że kwotę wypłacaną Wnioskodawczyni na podstawie Ugody, Wnioskodawczyni zdążyła już wpłacić Bankowi i dlatego Bank dokonuje czynności faktycznej w postaci dokonania jej zwrotu. Sens ekonomiczny i logiczny pozostaje jednak wobec obu tych kwot taki sam, tj. Bank umarza Wnioskodawczyni swoją wierzytelność wynikającą z Umowy zarówno co do zwracanej kwoty (tj. kwota wypłacana Wnioskodawczyni), jak i co do niezapłaconej jeszcze Bankowi pozostałej części Kredytu (kwota umorzenia). Zwracana przez Bank kwota stanowić więc w istocie będzie umorzenie wierzytelności z tytuły kredytu mieszkaniowego na realizację inwestycji mieszkaniowej Wnioskodawczyni i tym samym mieści się, zdaniem Wnioskodawczyni w dyspozycji przepisów rozporządzenia. Jednocześnie spełnione są także pozostałe przesłanki zaniechania poboru podatku określone w Rozporządzeniu. Kredyt został przeznaczony na budowę domu mieszkalnego na działce budowlanej znajdującej się w Polsce, w którym Wnioskodawczyni mieszka - czyli kredyt został przeznaczony na inwestycję, której celem jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Interpretacje Organów podatkowych i orzecznictwo W interpretacji indywidualnej z dnia 6 marca 2024 r. (sygn. 0112-KDIL2- 1.4011.37.2024.2. MKA), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że zwrot środków pieniężnych wynikający z zawartej ugody, które wcześniej zostały przekazane na spłatę części rat kredytu hipotecznego, nie stanowi przyrostu majątku. Wynika to z faktu, że zwrot jest ekwiwalentem poniesionych wcześniej wydatków. W związku z tym wypłata tego zwrotu jest neutralna podatkowo na gruncie PIT. Ponadto, w interpretacji indywidualnej z dnia 8 sierpnia 2024 r. (sygn. 0112-KDIL2- 1.4011.570.2024.3.DJ), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że kwota wypłacana w związku z ugodą zawieraną z bankiem jest neutralna podatkowo, ponieważ stanowi zwrot środków pieniężnych wpłaconych na rzecz banku na poczet kapitału oraz odsetek, spłacając raty kapitału. Organ podkreśla, że otrzymanie środków będących ekwiwalentem wydatków wcześniej poniesionych z własnych środków nie powoduje przyrostu w majątku i tym samym nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniem PIT. Podobnie, w interpretacji indywidualnej z dnia 30 lipca 2024 r. (sygn. 0112-KDIL2- 1.4011.535.2024.3.DJ), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że zwrot przez bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty kredytu mieszkaniowego nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu. W interpretacji tej podkreślono, że zwrot środków przez bank w wyniku unieważnienia umowy kredytowej ma charakter restytucyjny i nie prowadzi do powstania przychodu podatkowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Reguły dotyczące opodatkowania Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą: · dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz · dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników). W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29- 30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów. Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są: · pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”; · pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika. Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m. in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie. Źródła przychodów Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak zgodnie z ww. przepisem: Źródłami przychodów są: 1) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta; 2) działalność wykonywana osobiście; 3) pozarolnicza działalność gospodarcza; 4) działy specjalne produkcji rolnej; 5) (uchylony) 6) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą; 7) kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c; 8) odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, d) innych rzeczy, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany; 8a) działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną; 8b) niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da; 9) inne źródła. Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane w art. 12-20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Skutki podatkowe wypłaty przez bank na Pani rzecz określonej w ugodzie kwoty Jak stanowi art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.): Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania, czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp. Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać. Z kolei instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega - co do zasady - każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego. Wobec powyższego, skoro jak Pani wskazała we wniosku i jego uzupełnieniu – kwota, którą bank Pani wypłaci, stanowić będzie: kwotę zwrotu środków, jakie wpłaciła Pani Bankowi na poczet kapitału oraz odsetek, spłacając raty kapitału (tzw. zwrot rat kapitałowo-odsetkowych) oraz częściowy zwrot różnicy między wpłaconym kapitałem, a wypłaconą kwotą kredytu, to stwierdzam, że zwrot ten nie będzie stanowił dla Pani przychodu. Czynność ta nie spowoduje uzyskania przez Panią przysporzenia majątkowego, wzrostu Pani majątku. Otrzymana przez Panią kwota stanowić będzie zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłaciła Pani wcześniej do banku. Zatem, pieniądze te nie będą Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego, Pani stanowisku w tym zakresie należało uznać za prawidłowe. Zwolnienie podatkowe wskazane przez Panią Ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzono art. 21 ust. 1 pkt 95b, który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2021 r. Jak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wolnych od podatku dochodowego lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wprowadzając ww. przepis ustawodawca uregulował jednoznacznie kwestię opodatkowania odsetek od nieterminowej wypłaty należności zwolnionych z opodatkowania. Tymczasem, w uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że z proponowanej ugody oraz z ustaleń z bankiem nie wynika, aby kwota wypłacona Pani zawierała odsetki za opóźnienie. W konsekwencji, wskazany przez Panią we własnym stanowisku w sprawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie. Wskazane przez Panią również w pytaniu oznaczonym nr 2 oraz własnym stanowisku rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.) dotyczy wymienionych w nim kwot powstałych w związku z umorzeniem i otrzymanych świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania. W Pani sprawie jak wyżej wyjaśniłem kwota zwrotu rat kapitałowo-odsetkowych, którą Pani otrzyma od banku w związku z zawarciem ugody z bankiem nie będzie stanowiła źródła przychodu, zatem w tej sprawie ww. rozporządzenie nie będzie miało zastosowania. Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. odnosi się do kwot umorzonych, a nie do kwot zwróconych/wypłaconych. Wobec powyższego, Pani stanowisko w tym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji. Należy zastrzec, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście przedstawionego pytania i własnego stanowiska, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu sprawy, które nie były przedmiotem pytania i własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej. Podkreślam, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Wyjaśniam również, że wydając interpretacje w trybie ww. przepisu, nie odnoszę się do kwot i nie dokonuję wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili