DC7.8816.68.2024

Wytyczne w sprawie miejsc uznanych i wyznaczonych do przedstawienia towaru, w tym do czasowego składowania

Wersja 1.11

październik 2024

Materiał przygotował Departament Ceł w Ministerstwie Finansów

1. Przedstawienie towarów

Zgodnie z art. 139 ust. 1 UKC[1], towary wprowadzane na obszar celny Unii powinny być przedstawione organom celnym.

Przedstawienie oznacza powiadomienie organów celnych o przybyciu towarów do urzędu celnego lub innego miejsca wyznaczonego lub uznanego przez organy celne oraz o dostępności tych towarów do kontroli celnych (art. 5 pkt 33 UKC).

Przepis art. 139 ust. 1 UKC wymienia, że przedstawienie towarów może nastąpić:

– w urzędzie celnym,

– w miejscu uznanym przez organ celny,

– w miejscu wyznaczonym przez organ celny,

– w wolnym obszarze celnym.

2. Czasowe składowanie

Zgodnie z art. 147(1) UKC towary mogą być czasowo składowane wyłącznie w magazynie czasowego składowania, zgodnie z art. 148 UKC.

W uzasadnionych przypadkach towary mogą być czasowo składowane w innych miejscach wyznaczonych lub uznanych przez organy celne.

3. Miejsca uznane

Miejsca uznane w rozumieniu przepisów unijnego prawa celnego to miejsca, w których następuje przedstawienie towarów.

3.A Miejsce uznane do przedstawienia towarów wprowadzanych na obszar celny Unii

Towary wprowadzane na obszar celny Unii przedstawione organowi celnemu, powinny zostać zgłoszone do procedury celnej lub powrotnie wywiezione nie później niż 3 dni po ich przedstawieniu i nie później niż 6 dni po ich przedstawieniu w przypadku upoważnionego odbiorcy, chyba że organy celne wymagają rewizji towarów zgodnie z art. 140 ust. 2 UKC.

Od chwili przedstawienia, aż po ich zgłoszenie do procedury celnej lub powrotnego wywozu – towary znajdują się w statusie czasowego składowania (tzw. „krótkotrwałego”, ze względu na krótki czas składowania).

Biorąc pod uwagę obowiązujące regulacje, miejsce uznane służy do:

– zakończenia procedury tranzytu w uproszczeniu (przez upoważnionego odbiorcę),

– zakończenia procedury tranzytu standardowego (jeżeli organ celny uzna, że istnieją po temu szczególne okoliczności – patrz Rozdział 5 lit.e niniejszych Wytycznych),

– przedstawienia i krótkotrwałego składowania towarów w miejscach przeznaczonych do tego celu a zlokalizowanych przy granicy,

Warunki jakie muszą być spełnione, aby organ celny uznał miejsce do celu przedstawienia, w tym do krótkotrwałego czasowego składowania towarów określa przepis art. 115 UKC-RD[2]. Przepis ten odnosi się bezpośrednio do art. 139 ust. 1 i art. 147 ust. 1 UKC, czyli do przepisów regulujących przedstawienie organom celnym towarów wprowadzanych na obszar celny Unii oraz do warunków i obowiązków w przypadku czasowego składowania takich towarów.

Miejsce inne niż właściwy urząd celny może zostać uznane do celu przedstawienia towarów, w tym do czasowego składowania, jeżeli osoba ubiegająca się o takie uznanie:

a. ma siedzibę na obszarze celnym Unii,

b. posiada numer EORI,

c. zapewnia prawidłową realizację operacji,

d. składa zabezpieczenie zgodnie z art. 89 UKC,

oraz gdy

– organy celne mogą sprawować dozór celny bez konieczności stosowania środków administracyjnych, które są niewspółmierne do istniejącej potrzeby gospodarczej,

– miejsce nie jest wykorzystywane do prowadzenia sprzedaży detalicznej.

Art. 117 lit b) i c) UKC-RD stosuje się odpowiednio.

Jeżeli miejsce posiada już pozwolenie na prowadzenie magazynu czasowego składowania, uznanie miejsca do celu przedstawienia towarów nie jest wymagane.

3.B Miejsce uznane do przedstawienia towarów, w związku z planowanym ich wyprowadzeniem

Towary wyprowadzane z obszaru celnego Unii (np. objęte procedurą wywozu) muszą być przedstawione organowi celnemu. Jest to zgodne z zasadą określoną w art. 172 ust. 1 UKC. Stanowi ona, że zgłoszenie celne spełniające warunki określone w Rozdziale 2 UKC (Objęcie towarów procedurą celną) jest niezwłocznie przyjmowane przez organ celny, jeżeli towary, których dotyczy zostały przedstawione organom celnym.

Przedstawienie towarów organom celnym oznacza powiadomienie organów celnych o przybyciu towarów do urzędu celnego lub innego miejsca wyznaczonego lub uznanego przez organy celne oraz o dostępności tych towarów do kontroli celnych (art. 5 pkt 33 UKC).

Jeżeli przedstawienie towarów w związku z planowanym ich wywozem ma nastąpić w miejscu uznanym przez organy celne – dalej miejsce takie nazywane jest „miejscem uznanym dla wywozu” – konieczne jest uzyskanie od organu celnego zgody, czyli pozwolenia, uznającego takie miejsce do celu przedstawienia w nim towaru. Pozwolenie takie wydawane jest na ogólnych zasadach określonych w art. 22 UKC, w związku z art. 267 ust. 2 UKC oraz art. 5 pkt 33 UKC.

a) Do miejsc uznanych dla wywozu nie mają zastosowania przepisy art. 115 UKC-RD, które regulują kwestie krótkotrwałego czasowego składowania. W wywozie czasowe składowanie nie występuje.

b) O uznanie miejsca dla wywozu może wystąpić osoba, która:

– ma siedzibę na obszarze celnym Unii,

– posiada numer EORI,

– zapewnia prawidłową realizację operacji.

c) Miejsce uznane dla wywozu powinno być powiązane z siedzibą eksportera lub z miejscem faktycznego pakowania lub załadowywania towarów na środek transportu w celu ich wyprowadzenia poza obszar celny Unii.

d) O uznanie miejsca powinni występować, co do zasady, eksporterzy. Zgłoszeń celnych towarów zlokalizowanych w miejscu uznanym może dokonywać na rzecz eksportera przedstawiciel.

e) Organ celny może – na wniosek wnioskodawcy / posiadacza pozwolenia na miejsce uznane dla wywozu – przyznać, na podstawie § 13 pkt.1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 31.12.2018 r. w sprawie zamknięć urzędowych upoważnienie do nakładania zamknięć urzędowych w wywozie.

f) W celu uzyskania zgody na nakładanie zamknięć urzędowych musi zostać spełniony dodatkowy warunek, że posiadacz pozwolenia na miejsce uznane dla wywozu, będzie występował w zgłoszeniu celnym jako zgłaszający, czyli:

– będzie dokonywał zgłoszeń celnych towarów przedstawionych w miejscu uznanym dla wywozu w swoim imieniu i na swoją rzecz (eksporter),

– będzie działał jako przedstawiciel pośredni (agencja celna).

Organ celny wydaje posiadaczowi pozwolenia plombownicę do nakładania zamknięć urzędowych, o których mowa w § 9 pkt 2) lit. b) rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów zamknięć urzędowych, w tym pieczęci, stempli i innych znaków.

g) Zamknięciem urzędowym nakładanym na towary lub środki przewozowe jest plomba o średnicy 10 mm. Na awersie ww. plomby widnieje odcisk godło państwowe, a na rewersie litery UCS-PU i numer własny plombownicy.

h) Posiadacz pozwolenia ponosi pełną odpowiedzialność za wykorzystanie plombownicy niezgodnie z prawem.

W przypadku:

– cofnięcia/uchylenia pozwolenia na miejsce uznane,

– uszkodzenia plombownicy lub pieczęci,

– odzyskania po utracie pieczęci lub plombownicy,

posiadacz pozwolenia powinien niezwłocznie przekazać plombownicę do organu celnego, który ją wydał.

W przypadku uzyskania zgody na nakładanie zamknięć urzędowych, plombownice powinny być wykorzystywane do plombowania wszystkich wysyłek dokonywanych z miejsca uznanego (z wyjątkiem przypadku, gdy brak jest technicznej możliwości nałożenia zamknięcia urzędowego) .

i) W miejscu uznanym mogą być wykonywane czynności dotyczące konsolidacji przesyłek i przeładunki, na których zgodę w odrębnej decyzji wydaje Naczelnik Urzędu Celno-Skarbowego.

j) W pozwoleniu na miejsce uznane dla wywozu organ celny może wyrazić zgodę na posługiwanie się kodem EXP18.

EXP18 - kod zastępujący numer rejestracyjny środka transportu, podawany w atrybutach 19 05 017 000„Numer identyfikacyjny środka transportu przy wyjściu” oraz 19 08 017 000 „Numer identyfikacyjny aktywnego środka transportu przekraczającego granicę” zgłoszenia wywozowego.

Uwaga:

kod EXP18 jako kod krajowy nie może być wymieniany w komunikatach w domenie wspólnotowej i dlatego jego użycie po wdrożeniu AES/ECS2 PLUS ograniczone jest tylko i wyłącznie do operacji krajowych (zgłoszenia wywozowe z polskim urzędem wyprowadzenia).

W praktyce obrotu występują sytuacje, gdy ze względu na specyficzne przypadki logistyczne i realizowany proces biznesowy, zgłoszenie wywozowe dokonywane jest jeszcze przed załadunkiem na środek transportu, np. z przestrzeni magazynowej miejsca uznanego, a numer rejestracyjny środka transportu, na który zostanie załadowany towar nie jest znany w chwili złożenia zgłoszenia wywozowego.

Na uzasadniony wniosek osoby ubiegającej się o uznanie miejsca dla wywozu, organ celny może w pozwoleniu na miejsce uznane dla wywozu wyrazić zgodę na posługiwanie się kodem EXP18, zastępującym podawane dotychczas w zgłoszeniu celnym określenia tekstowe, takie jak kurier, drobnica, itp.

Wyrażenie zgody w pozwoleniu zostaje poprzedzone odebraniem od wnioskodawcy oświadczenia, na mocy którego zobowiązuje się on do użycia kodu EXP18 wyłącznie w przypadkach, gdy numery rejestracyjne środka transportu nie będą mu znane w chwili składania zgłoszenia.

Uwaga:

Na osobie ubiegającej się o pozwolenie na stosowanie kodu EXP18 ciąży obowiązek udowodnienia dlaczego dokonywanie zgłoszenia po załadunku na środek transportu jest utrudnione lub wręcz niemożliwe. Osoba taka powinna wykazać okoliczności, które uzasadniają uzyskanie pozwolenia na stosowanie kodu EXP18, w szczególności zakłócenie procesu logistycznego, poprzez opóźnienie rozpoczęcia transportu towarów, co w efekcie ma wpływ na konkurencyjność danego posiadacza pozwolenia.

Jeżeli specyficzna sytuacja logistyczna dotyczy tylko niektórych eksporterów obsługiwanych w konkretnym miejscu uznanym, organ celny wydając decyzję może od razu, odgórnie ograniczyć możliwość podawania kodu tylko do niektórych EORI eksporterów. Wydając zgodę na stosowanie kodu EXP18 organ celny może przewidzieć także inne regulacje dodatkowo warunkujące zastosowanie tego kodu w konkretnym miejscu uznanym, np. związane z użyciem zamknięć urzędowych.

Uwaga:

EXP18 nie może być wykorzystany do omijania wynikającej z przepisów prawa konieczności podania numerów rejestracyjnych środka transportu. Co do zasady zgłoszenie powinno być składane w momencie umożliwiającym podanie pełnych, wiarygodnych danych wymaganych dla zgłoszenia wywozowego - obejmuje to także numery rejestracyjne środka transportu, które to dane są ważnym elementem systemowej analizy ryzyka.

k) W pozwoleniu na miejsce uznane dla wywozu organ celny może wyrazić zgodę na stosowanie specjalnego rodzaju zamknięć, używanych przez podmiot posiadający pozwolenie, o którym mowa w art. 233 ust. 4 lit c UKC (zwanych dalej „zamknięciami SSE”)

Zasady dotyczące stosowania zamknięć SSE w miejscu uznanym dla wywozu:

– Warunkiem jest, aby posiadaczem pozwolenia na miejsce uznane była ta sama osoba, która jest posiadaczem pozwolenia SSE.

– We wniosku/pozwoleniu na miejsce uznane dla wywozu powinien zostać wskazany numer pozwolenia SSE wraz z oznaczeniem plombownic. Nie będzie w tym przypadku konieczności rozszerzenia stosowania pozwolenia SSE wydanego dla upoważnionego nadawcy, pod warunkiem że korzystanie z SSE będzie odpowiednio zgodne z art. 301, 317 i 318 UKC-RW.

– Posiadacz pozwolenia SSE musi występować w zgłoszeniu celnym jako zgłaszający.

Regulacje określone w lit. f) i h) stosuje się odpowiednio.

l) Pozwolenie na miejsce uznane może zostać wydane zarówno dla procedur przywozowych jak i wywozowych, o ile spełnione zostaną przesłanki określone w pkt 3A i 3B niniejszych wytycznych.

4. Tryb wydania pozwolenia o uznaniu miejsca

Używane w Wytycznych pojęcie „miejsce uznane” oznacza zarówno miejsce uznane do przedstawienia towarów wprowadzanych na obszar celny Unii, jak i miejsce uznane do przedstawienia towarów, w związku z planowanym ich wyprowadzeniem (np. objęciem procedurą wywozu).

Przepisy unijne nie regulują szczegółowego trybu wydawania pozwolenia na miejsce uznane, pozostawiając tę kwestię do uregulowania na poziomie krajowym.

a) Uznanie miejsca wymaga wydania pozwolenia przez organ celny.

Pozwolenie na miejsce uznane wydawane jest na wniosek osoby ubiegającej się o takie uznanie.

W przypadku miejsca uznanego do przedstawienia towarów wprowadzanych na obszar UE wnioskodawca musi spełniać warunki określone w art. 115 UKC-RD.

Wniosek należy złożyć do dyrektora izby administracji skarbowej (IAS) właściwego ze względu na proponowaną lokalizację miejsca.

Wzór wniosku o miejsce uznane stanowi zał. nr 1 do niniejszych Wytycznych.

Do wniosku należy dołączyć opis miejsca, dokument potwierdzający prawo do użytkowania terenu, plan sytuacyjny miejsca oraz opis warunków, które mają zapewnić nienaruszalność i tożsamość towarów, określenie wyposażenia i sprzętu technicznego, niezbędnego do wykonywania czynności wynikających z przepisów prawa celnego.

Wniosek o uznanie miejsca powinien zawierać m.in.: wskazanie procedur celnych, jakimi towary będą obejmowane w miejscu uznanym, informacje uzasadniające uznanie miejsca.

Pozwolenie na miejsce uznane wydaje się na czas nieokreślony.

Miejsce uznane powinno być oznaczone tablicą informacyjną.

Tablica powinna zawierać następujące informacje:

Napis MIEJSCE UZNANE, numer miejsca uznanego oraz nazwę posiadacza pozwolenia na miejsce .

Wykonanie tablicy powinno być wymagane dopiero wtedy, gdy organ celny wyda pozwolenie na miejsce uznane.

Posiadacz pozwolenia zobowiązany jest oznaczyć miejsce tablicą przed dokonaniem w nim pierwszych czynności związanych z przedstawieniem towaru organom celnym, w tym czasowym składowaniem. O fakcie oznaczenia miejsca posiadacz pozwolenia powinien poinformować organ celny, który wydał pozwolenie. W tym celu można wykorzystać np. dokumentację fotograficzną.

b) Wydanie pozwolenia na miejsce uznane powinno być uzależnione od tego, czy organ celny może sprawować dozór celny i kontrolę celną w takim miejscu.

c) Pozwolenie na miejsce uznane powinno określać warunki korzystania z tego miejsca.

d) Za przeprowadzenie przez organ celny czynności w miejscu uznanym pobierane są opłaty zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 22 lutego 2017 r. w sprawie stawek opłat oraz sposobu ich obliczania (Dz. U. z 2017 r. poz. 375). Zgodnie z tym przepisem opłaty w miejscu uznanym są pobierane wyłącznie wtedy, gdy organ celny podejmuje czynności na wniosek osoby zainteresowanej.

Jeżeli czynności podejmowane są przez organ celny na podstawie wyników analizy ryzyka lub kontrola będzie wynikała ze wskazań dyspozytora, wówczas za czynności przeprowadzone w miejscu uznanym nie będą pobierane opłaty.

Wyjątkiem są przypadki, gdy mamy do czynienia z miejscem uznanym w celu jednorazowego przedstawienia towarów. W takich miejscach opłaty za czynności organu celnego są zawsze pobierane.

e) Organ celny może uznać miejsce w celu jednorazowego przedstawienia towaru.

5. Zasady korzystania z miejsca uznanego

a) Zakończenie procedury tranzytu w uproszczeniu (przez upoważnionego odbiorcę) może być dokonane w miejscu uznanym, lub w magazynie czasowego składowania. Wymagane jest złożenie zabezpieczenia, o którym mowa w art. 148 ust. 2 lit. c UKC.

b) Posiadacz pozwolenia na upoważnionego odbiorcę oraz posiadacz pozwolenia na miejsce uznane w imporcie, muszą być tą samą osobą.

Brak jest możliwości przedstawienia i krótkotrwałego czasowego składowania towaru w celu zakończenia procedury tranzytu w miejscu uznanym dla innego podmiotu.

To samo miejsce nie może zostać uznane w kilku pozwoleniach na miejsce uznane, dla różnych upoważnionych odbiorców. Zasada ta wynika z art. 115 ust. 2 i art. 117 lit. c) UKC-RD. Jedno miejsce może być uznane tylko dla jednego upoważnionego odbiorcy.

c) Co do zasady miejsce uznane powinno być wykorzystywane przez posiadacza pozwolenia na miejsce uznane, na jego potrzeby wynikające z przedstawienia, w tym krótkotrwałego czasowego składowania towarów.

Dopuszcza się, aby w miejscu uznanym dla jednego przedsiębiorcy (np. przedsiębiorcy A), zgłoszenia do procedury celnej lub powrotnego wywozu (następującej po procedurze tranzytu) dokonywali inni przedsiębiorcy (np. przedsiębiorcy B, C, D). Zgłoszenia te mogą być dokonywane z zastosowaniem procedur uproszczonych lub procedury standardowej.

Należy zaznaczyć, że przedsiębiorca A musi być posiadaczem pozwolenia na miejsce uznane i w tym miejscu kończyć procedurę tranzytu. Na nim ciąży więc obowiązek zabezpieczenia długu potencjalnego, wynikającego z faktu czasowego składowania towaru – od czasu przedstawienia do czasu zgłoszenia towaru do procedury celnej lub powrotnego wywozu (art. 115 UKC-RD). Obowiązek ten musi być zrealizowany bez względu na fakt, czy zgłoszenie do procedury celnej następującej po procedurze tranzytu złoży przedsiębiorca A, czy też inny przedsiębiorca, np. B, C, D.

Posiadacz pozwolenia na miejsce uznane ponosi pełną odpowiedzialność za towary przedstawiane i krótkotrwale czasowo składowane w tym miejscu. Jego zgoda jest wymagana w przypadku, gdy po zakończeniu procedury tranzytu, w tym miejscu towary obejmowane byłyby następną procedurą celną lub powrotnym wywozem przez inne podmioty (patrz przykład z Rozdziału 6.1 niniejszych Wytycznych).

d) Zgodnie z przepisem art. 147 ust. 3 UKC, posiadacz pozwolenia na prowadzenie magazynu czasowego składowania lub osoba składująca towary – w przypadkach, gdy towary są składowane w miejscach wyznaczonych lub uznanych przez organy celne – odpowiadają za:

• zapewnienie, aby towary czasowo składowane nie zostały usunięte spod dozoru celnego;

• wypełnienie obowiązków wynikających ze składowania towarów czasowo składowanych.

Przepis ten nie precyzuje pojęcia „osoba składująca towary”, wskazuje jednak, że osoba ta ma taki sam zakres odpowiedzialności, jak posiadacz pozwolenia na prowadzenie magazynu czasowego składowania. Uwzględniając specyfikę miejsca uznanego, „osobą składującą towary” jest zatem osoba, która składuje towary w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (np. upoważniony odbiorca).

e) Jeżeli o miejsce uznane występuje osoba niemająca statusu upoważnionego odbiorcy, organ – w szczególnych okolicznościach – może uznać miejsce dla tej osoby, na potrzeby zakończenia procedury tranzytu w procedurze standardowej (za obsługę zakończenia tranzytu odpowiada organ celny, obowiązują opłaty za czynności organu celnego). W tym przypadku obowiązują odpowiednio zasady zgłaszania towaru do następnej procedury celnej lub powrotnego wywozu, jakie opisano w lit. b-d niniejszego Rozdziału oraz złożenie zabezpieczenia, o którym mowa w art. 148 ust. 2 lit. c UKC.

f) Towary nieunijne przedstawiane i krótkotrwale czasowo składowane w miejscu uznanym muszą zostać zgłoszone do procedury celnej lub powrotnego wywozu:

• nie później niż 6 dni po ich przedstawieniu, w przypadku upoważnionego odbiorcy;

• nie później niż 3 dni po ich przedstawieniu, np. w przypadku zakończenia procedury tranzytu w procedurze standardowej (termin należy czytać w związku z art. 309 ust. 1 UKC-RW), chyba że organy celne wymagają rewizji towarów zgodnie z art. 140 ust.2 UKC.

Powyższe terminy odnoszą się do dni kalendarzowych.

g) Przedstawienia towarów, o którym mowa w art. 115 ust.1 UKC-RD oraz krótkotrwałego czasowego składowania, o którym mowa w art. 115 ust. 2 UKC-RD, nie można dokonać w składzie celnym. Skład celny nie jest bowiem miejscem uznanym do przedstawienia, w tym krótkotrwałego czasowego składowania towarów. Wynika to wprost z art. 139 ust. 1 UKC i art. 147 ust. 1 UKC.

h) Jeżeli towar, który ma zostać objęty procedurą specjalną inną niż tranzyt, został przedstawiony i jest krótkotrwale czasowo składowany w miejscu uznanym, to „urzędem celnym objęcia” dla takiego przypadku jest oddział celny, w którym złożono zgłoszenie celne o objęcie procedurą.

Urzędem celnym objęcia jest zawsze urząd celny (oddział celny) wskazany w pozwoleniu na procedurę specjalną inną niż tranzyt lub w pozwoleniu na prowadzenie składu celnego (dana 4/10), niezależnie od tego, czy lokalizacją towaru obejmowanego procedurą jest oddział celny, czy miejsce uznane, gdzie towar został przedstawiony i jest dostępny do kontroli. Kluczową rolę w procesie objęcia towarów procedurą odgrywa bowiem nie miejsce, w którym znajduje się towar przedstawiany organom celnym, lecz formalności celne związane z objęciem towarów procedurą specjalną w urzędzie celnym objęcia (obsługa zgłoszenia celnego i zwolnienie towaru do wnioskowanej procedury).

Dlatego, zarówno wtedy, gdy lokalizacją towaru obejmowanego procedurą specjalną jest oddział celny, jak i wtedy, gdy taką lokalizacją jest miejsce uznane, możliwe będzie przemieszczanie towaru – np. do miejsc składowych – w celu realizacji uprawnień wynikających z art. 219 UKC w związku z art. art. 179 UKC-RD.

Taki tryb będzie miał zastosowanie dla wszystkich rodzajów zgłoszeń celnych (tj. standard i uproszczenia).

i) Miejsce, o którym mowa w art. 240 ust. 1 UKC może być równocześnie wykorzystywane jako skład celny i miejsce, o którym mowa w art. 115 ust. 1 UKC-RD oraz w art. 115 ust. 2 UKC-RD, o ile zapewniony jest dozór celny. Stosowane powinny być odpowiednio 148 (2) (b), 148 (3) i 211 (3) (b) UKC.

j) Uprawnienie dla organu celnego do wydania pozwoleń na prowadzenie w jednej lokalizacji zarówno składu celnego, jak i miejsca uznanego – nie ma charakteru bezwarunkowego.

Warunkiem kluczowym, od spełnienia którego uzależnione jest wydanie rozstrzygnięcia, jest ocena, czy w konkretnym przypadku zachodzi możliwość skutecznego sprawowania dozoru celnego i kontroli celnej. Pozostawanie w jednej lokalizacji towarów objętych procedurą składowania celnego i krótkotrwale czasowo składowanych stwarza ryzyko naruszeń prawa. O tym, jakie potencjalne ryzyko występuje w konkretnym przypadku i w konkretnych okolicznościach, oraz jaki jest jego poziom, a także jak można takie ryzyko zminimalizować, ocenia organ celny wydający pozwolenie.

Co do zasady miejsce, w którym towary są objęte procedurą składowania (skład celny) lub miejsce gdzie towary są przedstawiane i krótkotrwale czasowo składowane (miejsce uznane) powinny być wyodrębnione i wyraźnie oznaczone (możliwe do zidentyfikowania).

W przypadkach gdy jest to uzasadnione gospodarczo i nie ogranicza to możliwości skutecznego sprawowania dozoru celnego i kontroli celnej organ celny może wyrazić zgodę, aby miejsce, o którym mowa w art. 240 ust. 1 UKC mogło być równocześnie wykorzystywane jako skład celny i miejsce uznane, bez koniecznego wyodrębnienia. Decyzję, czy w konkretnych okolicznościach jest możliwe udzielenie pozwoleń/decyzji z tą samą lokalizacją – podejmuje Dyrektor IAS właściwy do uznania miejsca w uzgodnieniu z Naczelnikiem USC**.**

Organ celny w treści udzielanego pozwolenia/decyzji winien określić szczegółowe warunki składowania oraz krótkotrwałego czasowego składowania.

k) Jeżeli posiadacz pozwolenia na prowadzenie składu celnego jest także posiadaczem pozwolenia na miejsce uznane, to oznacza, że do złożenia zabezpieczenia z obu tytułów zobowiązana jest ta sama osoba. Biorąc pod uwagę, że zabezpieczenia te podlegają tym samym zasadom monitorowania i obejmują ten sam rodzaj długu celnego (dług potencjalny), dopuszczalna jest ich rejestracja w systemie obsługi zabezpieczeń OSOZ2 pod jednym numerem referencyjnym (GRN).

l) W przypadku składu celnego publicznego – z uwagi na jego specyfikę – jeżeli towar miałby być przedstawiany w tej samej lokalizacji co skład celny, właściwym jest utworzenie magazynu czasowego składowania. Zasady opisane w pkt j) niniejszego Rozdziału stosuje się odpowiednio.

m)Miejsce uznane może być wykorzystywane zarówno do przedstawienia i czasowego składowania towarów wprowadzanych na obszar celny Unii, jak również do celów przedstawienia towarów do kolejnych procedur celnych; powrotnego wywozu, czy też dla celów upoważnionego nadawcy.

n) W miejscu uznanym mogą być dokonywane przeładunki w trakcie realizacji operacji tranzytowych, jeśli tak wynika z pozwoleń wydanych dla upoważnionego nadawcy/odbiorcy.

o) W sytuacji gdy towary są już objęte procedurą składowania celnego, a zamknięcie tej procedury ma nastąpić z wykorzystaniem procedury uproszczonej polegającej na wpisie do rejestru zgłaszającego, wówczas w pozwoleniu na procedurę uproszczoną jako lokalizację towaru można wskazać skład celny.

Wpisanie numeru miejsca składowego w pozwoleniu na wpis do rejestru zgłaszającego traktowane jest jako uznanie tej lokalizacji do celu przedstawienia towarów i przyjęcia zgłoszenia celnego do procedury celnej zamykającej procedurę specjalną (art.172 UKC w związku z art. 215 UKC). W tym przypadku nie jest wymagane wydanie odrębnego pozwolenia na miejsce uznane. Nie jest też wymagane złożenie zabezpieczenia, o którym mowa w art. 115 UKC-RD.

p) Z miejsca składowego, w którym towar jest objęty procedurą składowania celnego, towar może zostać przemieszczony do miejsca uznanego, gdzie będzie przedstawiony w celu zamknięcia procedury składowania i objęcia kolejną procedurą lub powrotnym wywozem. W takim przypadku stosowane będzie przemieszczanie, o którym mowa w art. 219 UKC w związku z art. art. 179 ust.3 lit. c UKC-RD.

Posiadaczem pozwolenia na miejsce uznane powinna być – w takim przypadku – osoba uprawniona do obejmowania towaru następującą po składowaniu procedurą celną lub powrotnym wywozem (zasadniczo posiadacz pozwolenia na korzystanie z wpisu do rejestru zgłaszającego lub upoważniony nadawca).

„Urzędem celnym zamknięcia” będzie oddział celny, wskazany w pozwoleniu na prowadzenie składu celnego, uprawniony do objęcia towarów kolejną procedurą celną lub do przyjęcia zgłoszenia do powrotnego wywozu w celu zamknięcia procedury specjalnej. Urzędem celnym zamknięcia jest zawsze urząd celny (oddział celny) wskazany w pozwoleniu na prowadzenie składu celnego (dana 4/11), niezależnie od tego, czy lokalizacją towaru obejmowanego kolejną procedurą lub powrotnym wywozem jest oddział celny, czy miejsce uznane, gdzie towar został przedstawiony i jest dostępny do kontroli. Kluczową rolę w procesie zamknięcia procedury odgrywa bowiem nie miejsce, w którym znajduje się towar przedstawiany organom celnym do kolejnej procedury lub powrotnego wywozu, a formalności celne realizowane w urzędzie celnym zamknięcia (obsługa zgłoszenia celnego i zwolnienie towaru do wnioskowanej procedury lub powrotnego wywozu).

„Urząd celny zamknięcia” dla procedury składowania powinien być jednocześnie „urzędem celnym objęcia” dla kolejnej procedury celnej.

„Urząd celny zamknięcia” i urząd właściwy do sprawowania nadzoru nad miejscem uznanym, do którego przemieszczany jest towar znajdujący się pod procedurą składowania celnego – powinien znajdować się we właściwości tego samego urzędu celno-skarbowego.

q) Uznanie miejsca w składzie podatkowym w przywozie:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku akcyzowym[3] - miejsce importu to miejsce, w którym znajdują się importowane wyroby akcyzowe w momencie dopuszczenia do obrotu w rozumieniu przepisów prawa celnego.

Stosownie do art. 27 ust. 2a wymienionej ustawy, miejsce importu może znajdować się w składzie podatkowym, jeżeli podmiot prowadzący skład podatkowy:

1. posiada wydane na podstawie przepisów prawa celnego pozwolenie na miejsce uznane,

2. powiadomi właściwego naczelnika urzędu skarbowego o posiadanym pozwoleniu, o którym mowa w pkt 1.

W miejscu uznanym zlokalizowanym na terenie składu podatkowego mogą być przedstawiane wyłącznie wyroby akcyzowe wprowadzane do tego składu.

r) Uznanie miejsca w składzie podatkowym w wywozie

Przy założeniu, że procedura wywozu może dotyczyć tylko i wyłącznie wyrobów akcyzowych o statusie unijnym, z punktu widzenia przepisów o podatku akcyzowym, brak jest przeszkód do tego, aby w składzie podatkowym funkcjonowało miejsce uznane do przedstawienia towarów w procedurze wywozu. Przedmiotem dokonywanych w składzie podatkowym czynności związanych z procedurą wywozu mogą być natomiast tylko i wyłącznie te wyroby akcyzowe, które mogą znajdować się w danym składzie podatkowym, tzn. co do zasady wyroby akcyzowe objęte zezwoleniem na prowadzenie składu podatkowego, które zostały ujęte w ewidencji wyrobów akcyzowych prowadzonej przez podmiot prowadzący skład podatkowy.

s) Z miejsca uznanego dla wywozu korzysta posiadacz pozwolenia. Nie ma możliwości „użyczania” takiego miejsca innym przedsiębiorcom.

t) Prawidłowość korzystania z miejsca uznanego powinna podlegać monitorowaniu, o którym mowa w art. 23 ust. 5 UKC.

6. Miejsca uznane a pozwolenia na stosowanie uproszczeń (upoważniony odbiorca, wpis do rejestru zgłaszającego, upoważniony nadawca)

Przyjmuje się następujący tryb postępowania w przypadku miejsca uznanego:

– podmiot występuje do Dyrektora IAS właściwego ze względu na lokalizację miejsca z wnioskiem o uznanie miejsca do przedstawienia towarów, w tym krótkotrwałego czasowego składowania,

– na etapie wnioskowania o pozwolenie, np. na wpis do rejestru zgłaszającego, wnioskodawca podaje numer miejsca uznanego lub nr złożonego wniosku o uznanie miejsca.

6.1 Miejsce uznane w pozwoleniu na stosowanie wpisu do rejestru zgłaszającego

Zgodnie z przepisami UKC i rozporządzenia delegowanego (UKC-RD) miejsce, w którym będą przedstawiane, w tym krótkotrwale czasowo składowane, towary nieunijne, musi być miejscem uznanym przez organ celny. Jeżeli miejsce posiada już pozwolenie na magazyn czasowego składowania, uznawanie miejsca nie jest wymagane. Powyższe dotyczy w szczególności sytuacji, gdy osoba jest posiadaczem pozwolenia na upoważnionego odbiorcę oraz na objęcie towarów następną po procedurze tranzytu procedurą celną w ramach wpisu do rejestru zgłaszającego.

Warunkiem uznania miejsca jest złożenie zabezpieczenia, zgodnie z art. 115 UKC-RD w związku z art. 148 ust. 2 lit. c) UKC. Wymóg złożenia zabezpieczenia dotyczy wyłącznie sytuacji opisanej powyżej, tj. gdy po przedstawieniu następuje krótkotrwałe czasowe składowanie towaru do czasu objęcia towaru wnioskowaną procedurą celną lub powrotnym wywozem.

Przykład: Przedsiębiorca A jest upoważnionym odbiorcą, warunkiem zakończenia procedury tranzytu jest aby towar został przedstawiony i czasowo składowany w miejscu uznanym. Przedsiębiorca wnioskuje o takie miejsce i uzyskuje pozwolenie na miejsce uznane do przedstawienia, w tym do czasowego składowania o numerze XXXX123. Przedsiębiorca ten w pozwoleniu na upoważnionego odbiorcę jako lokalizację towaru powinien wskazać nr miejsca uznanego XXXX123.

Jeżeli przedsiębiorca ten będzie wnioskował o pozwolenie na wpis do rejestru zgłaszającego jako miejsce lokalizacji towaru powinien również wskazać nr miejsca uznanego XXXX123.

W przypadku wpisu do rejestru zgłaszającego dopuszcza się również, aby przedsiębiorca B jako miejsce lokalizacji towarów wskazał miejsce uznane przedsiębiorcy A w przypadku, gdy po zakończonej przez przedsiębiorcę A procedurze tranzytu przedsiębiorca B będzie obejmował te towary (towary po procedurze tranzytu) następną procedurą celną, np. procedurą dopuszczenia do obrotu (tryb wskazany w Rozdziale 5 lit. c niniejszych Wytycznych, stosuje się odpowiednio). Podanie ww. miejsca jest możliwe jedynie w przypadku przedłożenia przez wnioskodawcę stosownej zgody posiadacza pozwolenia na miejsce uznane.

7. Miejsca uznane w celu jednorazowego przedstawienia towaru

Uznanie miejsca dla jednorazowego przedstawienia towarów nie wymaga formy pozwolenia. Jednorazowe uznanie miejsca następuje poprzez wyrażenie zgody przez organ celny na podstawie wniosku o uznanie miejsca złożonego przez osobę, która się ubiega o takie miejsce.

W przypadku towarów nieunijnych organ celny uzależnia wydanie zgody na jednorazowe uznanie miejsca, od złożenia zabezpieczenia art. 115 UKC-RD stosuje się odpowiednio).

Wzór wniosku o jednorazowe uznanie miejsca stanowi zał. nr 2 do niniejszych Wytycznych.

8. Zabezpieczenie dla przedstawienia towarów, w tym krótkotrwałego czasowego składowania

Zgodnie z art. 115 ust. 2 lit a UKC-RD w związku 148 ust. 2 lit. c UKC, uznanie miejsca do przedstawienia i krótkotrwałego czasowego składowania towarów nieunijnych, uzależnione jest od złożenia zabezpieczenia. Dopuszcza się możliwość posiadana jednego GRN dla kilku miejsc uznanych zlokalizowanych we właściwości różnych IAS.

Zgodnie z art. 156 UKC-RW[4] osoba, od której wymagane jest złożenie zabezpieczenia zobowiązana jest do monitorowania kwoty referencyjnej. Osoba ta zobowiązana jest do poinformowania urzędu celnego zabezpieczenia, jeżeli wysokość kwoty referencyjnej przestaje być wystarczająca do pokrycia operacji.

9. Miejsca wyznaczone

Wyznaczenie miejsca przez organ celny następuje poprzez podanie pisemnej informacji o wyznaczeniu miejsca do publicznej wiadomości. Informacja ta podlega publikacji na stronie internetowej urzędu obsługującego organ celny oraz wywieszeniu jej w siedzibie tego organu. Wyznaczenie miejsca nie wymaga wydania decyzji.

Organem właściwym do wyznaczenia miejsca jest dyrektor izby administracji skarbowej, na terenie właściwości której znajduje się proponowana lokalizacja miejsca.

Wyznaczenie miejsca następuje na czas nieokreślony. Wyznaczenie miejsca nie następuje z uwagi na interes indywidualnego podmiotu, ale jest wynikiem stwierdzenia przez organ celny okoliczności, takich jak m.in.

– ważny interes państwowy,

– ważne względy służbowe,

– właściwości towaru,

– brak technicznych możliwości dostarczenia towaru do urzędu celnego.

Przy wyznaczaniu miejsca powinna być również brana pod uwagę możliwość sprawowania dozoru celnego bez konieczności stosowania środków administracyjnych, które są niewspółmierne do istniejącej potrzeby gospodarczej.

Wyznaczenie miejsca pozbawione jest konkretnego adresata, co pozwala przyjąć, że jest kierowane do wszystkich potencjalnych podmiotów dokonujących obrotu towarowego z krajami trzecimi.

Wyznaczenie miejsca powinno zostać poprzedzone pisemnymi uzgodnieniami z podmiotem posiadającym tytuł prawny do tego miejsca, w kwestii możliwości jego wyznaczenia dla przedstawienia towaru, w tym czasowego składowania. Uzgodnienia te powinny mieć formę porozumienia, w którym określone powinny zostać warunki użytkowania przez organ celny terenu, znajdujących się na nim pomieszczeń oraz wyposażenia, itp.

Czynności związane ze sprawowaniem dozoru celnego oraz realizacją formalności celnych dokonywanych w miejscu wyznaczonym są dokonywane przez oddelegowanego do tego miejsca funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej.

Należy dodać, że zgodnie z przepisem art. 147 ust. 3 UKC, posiadacz pozwolenia na prowadzenie magazynu czasowego składowania lub osoba składająca towary w przypadkach, gdy towary są składowane w innych miejscach wyznaczonych lub uznanych przez organy celne, odpowiadają:

a. za zapewnienie, aby towary czasowo składowane nie zostały usunięte spod dozoru celnego;

b. za wypełnienie obowiązków wynikających ze składowania towarów czasowo składowanych.

Przepisy nie precyzują pojęcia „osoba składająca towary”, wskazują jednak, że osoba ta ma taki sam zakres odpowiedzialności, jak posiadacz pozwolenia na prowadzenie magazynu czasowego składowania. Uwzględniając specyfikę miejsca wyznaczonego i tryb jego wyznaczania, osobą składującą towar jest zatem osoba, która składuje towary w ramach prowadzonej działalności komercyjnej/gospodarczej. Oceny, kto w konkretnej, indywidualnej sprawie ponosi odpowiedzialność jako „osoba składająca towary” w miejscu wyznaczonym, dokonuje organ celny właściwy ze względu na miejsce przeprowadzania operacji. Zależy to bowiem od ustalonych przez organ celny lokalnych procedur wynikających ze specyfiki miejsca wyznaczonego.

Do towarów składowanych czasowo w miejscach wyznaczonych nie stosuje się przepisów regulujących przedstawienie towarów, określonych w art. 115 ust. 1 UKC-RD, zarówno w części dotyczącej spełniania warunków określonych dla magazynów czasowego składowania (art. 148 ust. 2 UKC), jak i ograniczenia terminu składowania (art. 115 ust. 1 lit. b UKC-RD).

Miejsce wyznaczone powinno być odpowiednio oznaczone, np. tablicą informacyjną.

10. Struktura numeru miejsc uznanych i wyznaczonych

Organ celny prowadzi wykaz miejsc wyznaczonych lub uznanych, nadając im numery identyfikacyjne, składające się z następujących części:

1. PL – symbol kraju;

2. 6 cyfr – kod IAS;

3. 2 litery – określenie statusu miejsca, gdzie „MW” oznacza miejsce wyznaczone, a „MU” oznacza miejsce uznane;

4. 4 cyfry – wyróżnik cyfrowy miejsca wyznaczonego lub uznanego znajdującego się na terenie właściwości miejscowej IAS.

Ewidencja powinna być prowadzona w sposób ciągły, w odniesieniu do każdej ww. kategorii miejsca.

Powyższego nie stosuje się do miejsc wyznaczonych lub uznanych w celu jednorazowego dokonania czynności przewidzianych przepisami prawa celnego.

11. Przepisy przejściowe dla miejsca uznanego dla wywozu

Zasady określone w niniejszych Wytycznych dotyczące miejsc uznanych dla wywozu będą obowiązywały od 31.10.2024 roku tj. od dnia wdrożenia systemu AES ECS2 PLUS.

Wnioski o wydanie pozwolenia na miejsce uznane dla wywozu lub wnioski o zmianę pozwolenia w zakresie dodania miejsca uznanego dla wywozu w zakresie zmian wprowadzonych niniejszymi Wytycznymi, mogą być już składane do organu celnego, jednakże uprawnienie wynikające z udzielonego pozwolenia, w szczególności w zakresie możliwości nakładania zamknięć urzędowych będzie skuteczne dopiero od 31.10.2024 roku.

---

Załącznik Nr 1

| WNIOSEK O UZNANIE / ZMIANĘ MIEJSCA DO PRZEDSTAWIENIA TOWARÓW ORGANOM CELNYM, W TYM (krótkotrwałego) CZASOWEGO SKŁADOWANIA | 1. Wnioskodawca | 2. Organ celnyDyrektor Izby Administracji Skarbowej w …………….. | 1a. Nazwa lub imię i nazwisko | 1b. Adres siedziby lub adres zamieszkania |
| Kod pocztowy | Poczta | Miejscowość | Ulica | Nr domu/Nr lokalu | 1c. Numer EORI…………………………………………………………. | Telefon/Faks | Adres e-mail | 1d. Upoważniony przedsiębiorca (AEO) | posiadam pozwolenie AEO nr………………………………………………… | nie posiadam pozwolenia AEO | 3. Wnoszę o: | 3a. zmianę pozwolenia nr: | 3b. uznanie miejsca do przedstawienia towarów organom celnym, w tym (krótkotrwałego) czasowego składowania | Wniosek dotyczy zmiany w następujących polach: |
| 3c. Adres miejsca | Kod pocztowy | Poczta | Miejscowość | Ulica | Nr domu/Nr lokalu | 3d. Opis miejsca: | 3e. Opis warunków mających zapewnić nienaruszalność i tożsamość towarów: | 3f. Wnioskuję o wydanie plombownicy oraz o możliwość nakładania zamknięć urzędowych TAK NIEOznaczenie posiadanej plombownicy ……………………………………. | 3g. Wnioskuję o wydanie zgody na stosowanie zamknięć SSE oraz o możliwość nakładania zamknięć urzędowych TAK NIENumer pozwolenia SSE …………………………………….Oznaczenie plombownicy ………………………………… | 3h. Wnioskuję o wydanie zgody na posługiwanie się kodem EXP18TAK NIEUzasadnienie*:…………………………………………………………………………………………………………. | 4. Dodatkowe informacje:W tym:DMU- kod wnioskuUrząd zabezpieczeniaZabezpieczenieNr GRN*Procedury celne | 4b. Załączniki:1. Plan sytuacyjny miejsca,2. …………………… | 4d. Świadomy(a) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, wynikającej z art. 233 Kodeksu karnego, oświadczam, że według stanu na dzień sporządzenia wniosku dane w nim zawarte oraz dane i informacje wynikające z załączonych do wniosku dokumentów są prawdziwe i aktualne. | 5. Imię i nazwisko oraz podpis wnioskodawcy | 6. Numer wniosku | 7. Miejscowość | 8. Data | | | | | | | | |

*podaje się o ile jest wymagane

** należy podać oznaczenie plombownicy, wydanej w związku z posiadanym pozwoleniem na wpis do rejestru w wywozie, w przypadku wnioskowania o jej dalsze użytkowanie w ramach pozwolenia na miejsce uznane.

***można tylko zawnioskować o wydanie plombownicy albo o wydanie zgody na stosowanie zamknięć SSE

**** należy uzasadnić w przypadku zaznaczenia TAK.

---

Załącznik Nr 2

| WNIOSEK O JEDNORAZOWE UZNANIE MIEJSCA DO PRZEDSTAWIENIA TOWARÓW ORGANOM CELNYM, W TYM (krótkotrwałego) CZASOWEGO SKŁADOWANIA | 1. Wnioskodawca | 2. Organ celnyNaczelnik ………….Urzędu Celno-Skarbowego w …………(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)``(...)………… | 1a. Nazwa lub imię i nazwisko | 1b. Adres siedziby lub adres zamieszkania |
| Kod pocztowy | Poczta | Miejscowość | Ulica | Nr domu/Nr lokalu | 1c. Numer EORI………………………………………………………… | Telefon/Faks | Adres e-mail | 1d. Upoważniony przedsiębiorca (AEO) | posiadam pozwolenie AEO nr………………………………………………………… | nie posiadam pozwolenia AEO | 3. Wnoszę o uznanie miejsca w celu jednorazowego przedstawienia towarów, w tym (krótkotrwałego) czasowego składowania | 3a. Adres miejsca | Kod pocztowy | Poczta | Miejscowość | Ulica | Nr domu/Nr lokalu | 3b. Opis miejsca: | 4. Dodatkowe informacje:DMU – kod wniosku | 5. Świadomy(a) odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, wynikającej z art. 233 Kodeksu karnego, oświadczam, że według stanu na dzień sporządzenia wniosku dane w nim zawarte oraz dane i informacje wynikające z załączonych do wniosku dokumentów są prawdziwe i aktualne. | 6. Imię i nazwisko oraz podpis wnioskodawcy | 7. Numer wniosku | 8. Miejscowość | 9. Data | 10. WYPEŁNIA ORGAN CELNY | 10a. Rozstrzygnięcie organu celnego | 10b. Podpis i pieczęć organu celnego | 10c. Numer sprawy | 10d. Data | | | | | | | |

---

[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE z dnia 10.10.2013 nr L269 z późniejszymi zmianami)

[2] Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. UE z dnia 20.12.2015 r. nr L 343 z późn.zm.)

[3] Ustawa z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2427)

[4] Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) nr 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE z dnia 29.12.2015 nr L 343).