0111-KDIB1-2.4010.93.2025.1.EJ

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo, stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 lutego 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego (...) Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych oraz podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów w Polsce. Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (...). Spółka posiadała dwóch mniejszościowych udziałowców, którzy posiadali po (...)% udziałów w Spółce, tj.: 1. Pan A (...) (dalej: „Pierwszy Udziałowiec Spółki”), 2. Pan B (...) (dalej: „Drugi Udziałowiec Spółki”). Pierwszy i Drugi Udziałowiec Spółki są podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów w Polsce. Większościowym udziałowcem Spółki, posiadającym 98% udziałów była spółka z siedzibą na (...), tj.: (...) (dalej: „C” lub „Trzeci Udziałowiec Spółki”). C podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów na (...). C jest spółką utworzoną w ramach grupy w związku z planowaną ekspansją grupy na zagranicznych rynkach. Udziałowcami posiadającymi po (...)% udziałów w C jest Pierwszy oraz Drugi Udziałowiec Spółki. W związku z reorganizacją struktury właścicielskiej Spółki, C dokonała dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia wszystkich posiadanych udziałów w Spółce. Umorzenie udziałów C w kapitale zakładowym Spółki zostało przeprowadzone na podstawie art. 199 § 1, 2 oraz 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej: „KSH (Krajowa Administracja Skarbowa)”), tj. dobrowolnie, za zgodą C w drodze nabycia tych udziałów przez Spółkę celem ich umorzenia bez wypłaty wynagrodzenia. Podstawę umorzenia stanowiła zgoda umarzanego wspólnika. Na podstawie podjętych uchwał przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki, tj. Wnioskodawcę, Drugiego Udziałowca Spółki oraz C (Trzeciego Udziałowca Spółki): i. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki wyraziło zgodę na zbycie (...)% udziałów Spółki przez C; ii. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki postanowiło umorzyć (...)% udziałów w kapitale zakładowym Spółki należących do C na zasadzie umorzenia dobrowolnego udziałów, tj. za zgodą Wspólnika, bez wynagrodzenia, na co Wspólnik wyraził zgodę. Umorzenie udziałów nastąpiło bez obniżenia kapitału zakładowego Spółki. W związku z dokonanym umorzeniem C nie otrzymało wynagrodzenia, na co C wyraziła zgodę. W celu dostosowania wartości nominalnej udziałów do niezmienionej wartości kapitału zakładowego, Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki na podstawie podjętej przez siebie uchwały zmieniło wartość nominalną udziałów w kapitale zakładowym Spółki (do kwoty (...) zł na udział). Tym samym, kapitał zakładowy Spółki po umorzeniu pozostał na niezmienionym poziomie ((...) zł). Przedmiotem niniejszego wniosku jest kwestia ustalenia, czy wskutek dokonanego umorzenia udziałów należących do C w Spółce, po stronie Spółki powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Przeprowadzenie transakcji w opisany powyżej sposób miało na celu osiągnięcie celów biznesowych, tj. doprowadzenie do ostatecznej likwidacji C z uwagi na fakt podjęcia decyzji dotyczącej koncentracji biznesowej grupy głównie na rynku polskim, jak również uproszczenia struktury właścicielskiej, redukcji kosztów prowadzenia spółki zagranicznej oraz zmniejszenia ilości obowiązków administracyjnych. Jednocześnie, przeprowadzenie transakcji w opisany powyżej sposób miało na celu osiągnięcie celów prawnych, tj. umożliwienie przeprowadzenia umorzenia w sposób zgodny z regulacjami Kodeksu spółek handlowych oraz przeprowadzenia późniejszej likwidacji C w najprostszy i najszybszy sposób pod względem prawnym. Zdaniem Wnioskodawcy, nie można uznać że głównym lub jednym z głównych celów przeprowadzanej transakcji (która została przeprowadzona zgodnie z regulacjami Kodeksu spółek handlowych) było uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Innymi słowy, uwarunkowania gospodarcze uzasadniały przeprowadzenie transakcji w sposób opisany we wniosku i skorzystanie z określonych regulacji prawnych oraz podatkowych.

Pytanie

Czy umorzenie bez wynagrodzenia posiadanych przez Trzeciego Udziałowca Spółki udziałów jest dla Wnioskodawcy czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tj. po stronie Wnioskodawcy nie powstaje z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych? Państwa stanowisko w sprawie Zdaniem Wnioskodawcy, umorzenie bez wynagrodzenia posiadanych przez Trzeciego Udziałowca Spółki udziałów jest dla Wnioskodawcy czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tj. po stronie Wnioskodawcy nie powstaje z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Uzasadnienie. Co do zasady, umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym, wynikających z posiadania udziałów. Tryb umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością został uregulowany w art. 199 KSH. Umorzenie może być przeprowadzone: - za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę – tzw. umorzenie dobrowolne; - bez zgody wspólnika – tzw. umorzenie przymusowe; - w razie ziszczenia się określonego zdarzenia – tzw. umorzenie automatyczne. Zgodnie z art. 199 § 1 KSH, udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki. W myśl § 2 ww. przepisu, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.

Ponadto, umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością może nastąpić bez wypłaty wynagrodzenia na rzecz wspólnika, którego udziały są umarzane. Wskazuje na to literalne brzmienie art. 199 § 3 KSH. W takim przypadku dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę od jej udziałowca bez wynagrodzenia, w celu ich umorzenia. Zgodnie z przedstawionym opisem stanu faktycznego, umorzenie wszystkich udziałów Trzeciego Udziałowca Spółki w Spółce przybrało formę dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia. Umorzenie udziałów zostało przeprowadzone zgodnie z przepisami KSH. Podstawą umorzenia udziałów Trzeciego Udziałowca Spółki była uchwała Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki, podjęta w oparciu o zgodę umarzanego wspólnika, tj. Trzeciego Udziałowca Spółki, w której wyraził on zgodę na umorzenie udziałów bez wynagrodzenia. Podstawę umorzenia stanowiła zgoda umarzanego wspólnika (Trzeciego Udziałowca Spółki) oraz uchwała umorzeniowa podjęta przez Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)”), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Natomiast w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT, dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Wykładnia ww. przepisów prowadzi do wniosku, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z ustawą o CIT, stanowią odpowiednio dochód albo przychód. Zatem, jeśli określonej kategorii nie można, zgodnie z ustawą podatkową, uznać ani za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Ustawodawca nie wprowadził do ustawy o CIT ogólnej definicji przychodu podatkowego. Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, należy uznać, że co do zasady przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną. Skutek w postaci powstania przychodów w rozumieniu ww. ustawy może być również następstwem zdarzeń prawnych, których skutkiem jest zmniejszenie pasywów podatnika, tj. jego zobowiązań. Treść art. 12 ust. 1 ustawy o CIT wskazuje, że zostały wskazane jedynie przykładowe przysporzenia zaliczane do kategorii przychodów. Natomiast, art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, określa w sposób enumeratywny, które zdarzenia nie stanowią przychodu. Co do zasady, przychód powstaje w każdym przypadku, w którym podatnik uzyskuje realną korzyść. Ponadto, przychodem jest takie przysporzenie majątkowe, które ma charakter trwały (definitywny). Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. KSH nie definiuje pojęcia umorzenia, jego regulacje skupiają się na warunkach, sposobie i trybie umorzenia. Zgodnie z opisem stanu faktycznego, dokonane zostało dobrowolne umorzenie udziałów jednego ze wspólników Wnioskodawcy (Trzeciego Udziałowca Spółki) bez wynagrodzenia. Mając na uwadze powyższe przepisy i przedstawiony opis stanu faktycznego, dobrowolne umorzenie udziałów posiadanych przez Trzeciego Udziałowca Spółki w kapitale Wnioskodawcy, bez wypłaty wynagrodzenia, nie powoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych. Umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie może zostać zaliczone do żadnej z kategorii przychodów wymienionych w art. 12 ustawy o CIT, i nie skutkuje przyrostem majątku Wnioskodawcy. Pomimo, że Wnioskodawca dokonał nieodpłatnego nabycia udziałów należących do Trzeciego Udziałowca Spółki w celu ich umorzenia, to Wnioskodawca nie uzyskał jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego, tj. nie powiększył się stan aktywów Wnioskodawcy. W konsekwencji, nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. W szczególności, nabycie udziałów przez Wnioskodawcę w celu ich umorzenia nie skutkuje zwiększeniem majątku Wnioskodawcy ani otrzymaniem przez niego jakichkolwiek realnych wartości ekonomicznych, lecz jedynie powoduje zmianę struktury kapitałów własnych Wnioskodawcy (Spółki). Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie własnych udziałów w celu ich umorzenia, pomimo że następuje bez wynagrodzenia, nie prowadzi do uzyskania realnego przysporzenia, w wyniku którego następuje powiększenie majątku Wnioskodawcy. W procedurze dobrowolnego umorzenia udziałów można wyróżnić czynność nabycia udziałów przez Spółkę w celu ich umorzenia oraz czynność umorzenia udziałów. Tym niemniej, te czynności nie powinny być traktowane jako odrębne czynności, lecz jako kompleksowa czynność nabycia w celu umorzenia, są one bowiem częściami jednej procedury prowadzącej do umorzenia udziałów. Należy zwrócić uwagę, iż spółka nabywająca udziały w celu umorzenia (Wnioskodawca) nie ma swobody w dysponowaniu nimi. Wręcz przeciwnie, udziały te są nabywane wyłącznie w celu ich unicestwienia (umorzenia), a co za tym idzie, nie mogą przynieść Wnioskodawcy (Spółce) żadnych korzyści, a Wnioskodawca nabywając udziały w celu umorzenia realizuje wyłącznie swoje zobowiązanie wynikające z podjętej uchwały zgromadzenia wspólników, do nabycia udziałów, jak i następnie do ich unicestwienia. W konsekwencji, Wnioskodawca nie ma swobody ani w nabyciu udziałów, ani w dysponowaniu nimi po ich nabyciu. Wyklucza to przyjęcie, iż otrzymał w związku z nabyciem swoich udziałów w celu umorzenia bez wynagrodzenia jakiekolwiek przysporzenie. Dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie będzie również spełniać dyspozycji art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT. Zdaniem Wnioskodawcy, w wyniku wyrażenia zgody przez wspólnika (Trzeciego Udziałowca Spółki) na nieodpłatne umorzenie należących do niego udziałów w Spółce, po stronie Wnioskodawcy (Spółki) nie powstaje zobowiązanie do zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia na rzecz Trzeciego Udziałowca Spółki. Tym samym, nie może również dojść do umorzenia zobowiązania. Podsumowując, umorzenie bez wynagrodzenia posiadanych przez Trzeciego Udziałowca Spółki udziałów w Spółce jest dla Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tj. po stronie Spółki nie powstaje z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w praktyce interpretacyjnej organów podatkowych, m.in.: - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 4 października 2024 r., znak: 0111- KDIB1-3.4010.468.2024.1.DW, w której uznał on, iż: „Umorzenie bez wynagrodzenia udziałów należących do dotychczasowego udziałowca spółki, będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po Państwa stronie nie powstanie z tego tytułu dochód/przychód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 4 października 2024 r., znak: 0111- KDIB1-3.4010.466.2024.1.DW, w której uznał on, iż: „Nieodpłatny charakter takiej operacji skutkuje tym, że Państwo nie otrzymają w związku z nabyciem udziałów w celu umorzenia żadnych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Brak jest zatem przesłanek do uznania, że w wyniku nabycia udziałów bez wynagrodzenia w celu umorzenia, po Państwa stronie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. „Umorzenie bez wynagrodzenia udziałów należących do dotychczasowego udziałowca spółki, będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po Państwa stronie nie powstanie z tego tytułu dochód/przychód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 3 października 2023 r., znak: 0114- KDIP2-2.4010.408.2024.1.KW, w której uznał on, iż: „Nieodpłatny charakter takiej operacji skutkuje tym, że Państwo nie otrzymają w związku z nabyciem udziałów w celu umorzenia żadnych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Brak jest zatem przesłanek do uznania, że w wyniku nabycia udziałów bez wynagrodzenia w celu umorzenia, po Państwa stronie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. „Umorzenie bez wynagrodzenia udziałów należących do dotychczasowych udziałowców, będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po Państwa stronie nie powstanie z tego tytułu dochód/przychód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 3 października 2024 r., znak: 0114- KDIP2-2.4010.404.2024.1.ASK, w której uznał on, iż: „Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego wskazać należy, że w wyniku dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia udziałów należących do udziałowców spółki, po Państwa stronie nie dojdzie do powstania żadnego przysporzenia majątkowego”. „Nieodpłatny charakter takiej operacji skutkuje tym, że Państwo nie otrzymają w związku z nabyciem udziałów w celu umorzenia żadnych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Brak jest zatem przesłanek do uznania, że w wyniku nabycia udziałów bez wynagrodzenia w celu umorzenia, po Państwa stronie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 30 października 2023 r., znak: 0111- KDWB.4010.98.2023.1.AW, w której Dyrektor KIS uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym: „Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionym w opisie zdarzenia przyszłego w związku z planowanym dobrowolnym umorzeniem udziałów posiadanych przez Drugiego udziałowca Spółki w kapitale Wnioskodawcy (Spółki), bez wynagrodzenia, po stronie Wnioskodawcy (Spółki) nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 18 lipca 2023 r., znak: 0114-KDIP2-2. 4010.265.2023.1.ASK, w której uznał on, iż: „Umorzenie bez wynagrodzenia udziałów należących do dotychczasowego udziałowca Pana B., będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po Państwa stronie nie powstanie z tego tytułu dochód/przychód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 7 lipca 2023 r., znak: 0111-KDIB1-1. 4010.286.2023.1.RH, w której uznał on, iż: „Umorzenie bez wynagrodzenia udziałów należących do dotychczasowego udziałowca Pana B.S., będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po Państwa stronie nie powstanie z tego tytułu dochód/przychód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 27 czerwca 2023 r., znak: 0111-KDIB1- 3.4010.226.2023.2.MBD, w której uznał on, iż: „Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie ustalenia, czy wskutek dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia należących do osoby fizycznej, tj. wspólnika M udziałów w Spółce za jego zgodą, bez obniżania kapitału zakładowego Spółki, takie umorzenie udziałów będzie dla Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód/dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, należy uznać za prawidłowe”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 29 czerwca 2022 r., znak: 0111-KDIB1- 1.4010.216.2022.1.SH, w której uznał on, iż: „Również dobrowolne umorzenie bez wynagrodzenia należących do Spółki A udziałów w Spółce B będzie dla Spółki B czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po stronie Spółki B nie powstanie z tego tytułu dochód/przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.” - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 28 grudnia 2021 r., znak: 0111-KDIB2- 1.4010.510.2021.2.MKU, w której uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: „Mając na uwadze, że dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia (i) nie zostało wymienione w katalogu przychodów w art. 12 Ustawy CIT jako źródło przychodu dla spółki dokonującej umorzenia, (ii) nie skutkuje przyrostem majątku Spółki, której udziały są umarzane, (iii) w sensie ekonomicznym nie powoduje powstania jakiejkolwiek korzyści majątkowej dla Spółki, której udziały są umarzane i nie stanowi żadnego przysporzenia po jej stronie, (iv) zgodnie z jednolitą utrwaloną linią interpretacyjną organów podatkowych nie podlega opodatkowaniu CIT dla spółki dokonującej umorzenia, nie będzie powodowało powstania przychodu po stronie Spółki”. - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 17 listopada 2020 r., znak: 0114- KDIP2-2.4010.259.2020.1.AG, w której uznał on za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: „Zatem, w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów należących do Spółki A w Spółce B bez wynagrodzenia, po stronie Spółki B nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Brak przysporzenia po stronie Spółki B wynikającego z umorzenia jej udziałów bez wypłaty wynagrodzenia na rzecz jej wspólnika – Spółki A – skutkuje zatem brakiem przychodu po stronie Spółki B” - interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 28 sierpnia 2020 r., znak: 0111-KDIB2- 1.4010.254.2020.1.AP, w której uznał on, iż: „Odnosząc powyżej cytowane przepisy do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że planowane dobrowolne umorzenie udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę w kapitale nowo powstałej spółki, bez wypłaty wynagrodzenia nie spowoduje powstania po stronie Spółki, której Wnioskodawca będzie wspólnikiem przychodu podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych. Umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie może zostać zaliczone do żadnej z kategorii przychodów wymienionych w art. 12 updop, i nie skutkuje przyrostem majątku Spółki”. Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca wniósł o potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością uregulowane zostały w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18, dalej: „Ksh”). Zgodnie z art. 199 § 1 tej ustawy: Udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki. Jak wynika z powyższego przepisu, spółka umarzająca udziały nabywa udziały celem ich umorzenia, tzn. ich prawnego unicestwienia. Prawne unicestwienie udziałów polega na wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z umarzanych udziałów. Stosownie do art. 199 § 2 ww. ustawy: Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie. W myśl art. 199 § 3 cyt. ustawy: Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia. Zgodnie z Ksh wyróżnić zatem można trzy sposoby umarzania udziałów: 1) umorzenie dobrowolne – w którym wspólnik musi wyrazić zgodę na umorzenie posiadanych przez niego udziałów; dochodzi do niego w drodze wykupu przez spółkę udziałów i ich umorzenia; 2) umorzenie przymusowe – niezależne od zgody wspólnika, zgodnie z przesłankami określonymi w umowie spółki, które umożliwiają podjęcie stosownej uchwały o umorzeniu;

3) umorzenie automatyczne (warunkowe) – w konstrukcji podobne do umorzenia przymusowego; dochodzi do skutku w razie ziszczenia się określonych w umowie spółki zdarzeń, z tym, że nie jest wymagana uchwała o umorzeniu. Biorąc powyższe po uwagę wskazać należy, że umarzanie udziałów, co do zasady odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się także umorzenie nieodpłatne. W takiej sytuacji dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca i nabycie ich przez spółkę, a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę w przyszłości. Zatem, w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie ich umorzenia – w dwóch etapach działań. Przechodząc na płaszczyznę prawa podatkowego, należy stwierdzić, że stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”): Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 zd. 1 tej ustawy: Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Z cytowanych wyżej przepisów ustawy o CIT wynika, że dochód podatkowy stanowi różnicę pomiędzy osiągniętym przychodem, a kosztami jego uzyskania. Co istotne, dochód podatkowy ustalany jest wyłącznie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Wpływ na wysokość dochodu podatkowego mają bowiem tylko wymienione w ustawie przychody i koszty uzyskania przychodów, zasady przypisywania ich do danego roku podatkowego oraz przewidziane w tej ustawie zwolnienia i ulgi podatkowe. Wskazać zatem należy, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z ustawą o CIT, stanowią odpowiednio dochód albo przychód. W konsekwencji, jeśli określonej kategorii nie można uznać za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Państwa Spółka nabyła od Trzeciego Udziałowca Spółki własne udziały, a następnie dokona ich umorzenia, bez wypłaty wynagrodzenia. Umorzenie zostanie przeprowadzone zgodnie z art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych, za zgodą Trzeciego Udziałowca Spółki. Umorzenie udziałów nastąpiło bez obniżenia kapitału zakładowego. Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy umorzenie bez wynagrodzenia posiadanych przez Trzeciego Udziałowca Spółki udziałów jest dla Wnioskodawcy czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tj. po stronie Wnioskodawcy nie powstaje z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Przepisy ustawy o CIT nie zawierają definicji legalnej przychodu podatkowego. W art. 12 ust. 1 tej ustawy zawarto jedynie przykładowe wyliczenie przysporzeń, których uzyskanie powoduje powstanie przychodu podatkowego. Katalog ten nie jest jednak zamknięty, na co wskazuje użycie przez ustawodawcę we wskazanym artykule sformułowania „przychodami są (...) w szczególności”. W piśmiennictwie i judykaturze, przyjmuje się jednak zgodnie, że przychodami są wszystkie przysporzenia majątkowe o charakterze definitywnym, które skutkują zwiększeniem aktywów lub zmniejszeniem pasywów podatnika. Ponadto w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, wskazano enumeratywnie zdarzenia, które nie stanowią przychodu. Analizując przepis art. 12 ustawy o CIT można stwierdzić, że co do zasady, przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną – przychód powstaje zatem w momencie jego faktycznego uzyskania przez podatnika. Tym samym na gruncie ustawy o CIT przychód powinien cechować się definitywnością i określonością. Zgodnie z takim podejściem, za przychód podatkowy może być uznany tylko definitywny, trwały i ostateczny (bezzwrotny) przyrost majątkowy. I tak, przykładowo, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Odnosząc powyższe do przedstawionego stanu faktycznego wskazać należy, że w wyniku dobrowolnego umorzenie bez wynagrodzenia, udziałów posiadanych przez Trzeciego Udziałowca w Spółce, nie dojdzie do powstania żadnego przysporzenia majątkowego po stronie Państwa Spółki. Nieodpłatny charakter takiej operacji skutkuje tym, że Państwa Spółka nie otrzyma w związku ze zbyciem udziałów w celu umorzenia żadnych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Brak jest zatem przesłanek do uznania, że w wyniku zbycia udziałów bez wynagrodzenia w celu umorzenia, po stronie Państwa Spółki powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Zatem, dobrowolne umorzenie bez wynagrodzenia, udziałów należących do Trzeciego Udziałowca Spółki będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tj. nie powstanie z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w innych niż będące przedmiotem niniejszej interpretacji stanach faktycznych/zdarzeniach przyszłych. Ponadto zauważyć należy, że interpretacje indywidualne nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji. - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.