📖 Pełna treść interpretacji
Odpowiedź Ministerstwa Finansów z dnia 21 lipca 2023 r. na zapytanie dziennikarza:
Przepisy dot. sankcji VAT (podatek od towarów i usług) w brzmieniu znowelizowanym pakietem "Slim VAT 3" zostały zmienione wskutek zakwestionowania ich poprzedniego brzmienia przez TSUE w wyroku C-935/19 – a zatem kierunek wprowadzonych zmian wynika nie tylko z ich literalnego brzmienia (oraz uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej), ale był również przedmiotem uzasadnień wielu szeroko komentowanych w doktrynie prawa podatkowego wyroków sądów administracyjnych (z NSA włącznie).
Odnośnie możliwości odstąpienia od wymierzenia sankcji, należy zauważyć, że w art. 112b ust. 3 ustawy o VAT przewidziano okoliczności powodujące wyłączenie stosowania sankcji. Dodatkowe zobowiązanie podatkowe nie ma na celu karania podatników za drobne pomyłki. Dlatego dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się w sytuacji, gdy zaniżenie zobowiązania podatkowego lub zawyżenie kwoty różnicy podatku lub kwoty zwrotu podatku naliczonego wiąże się z popełnionymi w deklaracji błędami rachunkowymi lub oczywistymi pomyłkami, a także z nieujęciem podatku należnego lub podatku naliczonego w rozliczeniu za właściwy okres rozliczeniowy (gdy kwoty te zostały ujęte w poprzednich okresach rozliczeniowych lub w okresach następnych po właściwym okresie rozliczeniowym). Dodatkowego zobowiązania podatkowego nie będzie również w sytuacji, w której podatnik, przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego, złożył odpowiednią korektę deklaracji podatkowej albo złożył deklarację podatkową z wykazanymi kwotami podatku, a także zapłacił wynikającą z nich kwotę wraz z odsetkami za zwłokę. Wyłączenie stosowania sankcji występuje również w stosunku do podatników, którzy ponoszą za ten sam czyn odpowiedzialność przewidzianą w kodeksie karnym skarbowym (za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe).
Zmienione regulacje umożliwiają wymierzenie sankcji w wysokości 1%. Przyjęte bowiem rozwiązanie przewiduje wymierzanie sankcji do odpowiednio 30%, 20% i 15%. Możliwe zatem pozostaje ustalenie sankcji w przedziale mieszczącym się maksymalnie w górnej granicy przewidzianej w ustawie.
W zakresie przykładowych wariantów miarkowania sankcji należy zauważyć, że każdorazowe nałożenie sankcji jest związane z pozostawioną organom swobodą, która jest niezbędnym elementem tego rodzaju regulacji. Określenie wysokości sankcji ma charakter uznania administracyjnego. Uznanie to pozostaje ograniczone katalogiem dyrektyw wymiaru dodatkowego zobowiązania podatkowego, którymi ma się kierować organ w celu ustalenia sankcji jaka dotknie w indywidualnej sprawie podatnika, który dopuścił się nieprawidłowości. Wymierzenie w konkretnym stanie faktycznym dodatkowego zobowiązania podatkowego uzależnione jest od okoliczności danej sprawy, które to brane łącznie mają zbudować przeświadczenie o uzasadnieniu dla określonej wysokości wartości procentowej. Wskazanie w tym kontekście konkretnych wartości w jakiej należy wymierzyć sankcję w oderwaniu od konkretnych i złożonych okoliczności stanu faktycznego zasadniczo nie jest możliwe. Jednocześnie należy zauważyć, że wystąpienie w danym stanie faktycznym łącznie wielu okoliczności, które należy wiązać z określonymi dyrektywami wymiaru sankcji należy wiązać z oczekiwanym wyższym wymiarem sankcji. Stąd w przypadku dwóch tożsamych nieprawidłowościach wysokość sankcji może się różnić. Powinno to nastąpić przykładowo w sytuacji, gdy jednej z nieprawidłowości dokonał podatnik który dotychczas nie miał ustalanej sankcji, a druga nieprawidłowość była skutkiem działania podatnika u którego nieprawidłowości stwierdzono kolejny raz.
Informujemy również, że w czerwcu Ministerstwo Finansów zorganizuje szkolenie pt. "Zmiany w podatku VAT jakie wprowadzone zostaną ustawą z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (tzw. SLIM VAT 3)", które ma na celu przybliżenie pracownikom KAS zmian jakie wprowadza ustawa SLIM VAT3 oraz jaki wpływ będą miały te zmiany na praktykę organów podatkowych w odniesieniu do aktualnego stanu prawnego - również w zakresie sankcji VAT.