0114-KDIP2-2.4010.156.2022.1.RK

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe, i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych dotyczących określenia:

‒ możliwości wyłączenia z przychodów podatkowych zwróconej przez Sąd opłaty od pozwu– jest nieprawidłowe;

‒ momentu rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu otrzymania kwoty wskazanej w ugodzie sądowej, uregulowanej w jednej płatności lub w ramach kilku płatności częściowych – jest prawidłowe;

‒ momentu poniesienia kosztów uzyskania przychodów z tytułu prac remontowych, związanych z naprawą wadliwej posadzki hali magazynowej – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie wyłączenia z przychodów podatkowych zwróconej opłaty od pozwu, określenia momentu ujęcia kosztów uzyskania przychodów oraz powstania przychodu w związku z otrzymaniem odszkodowania, wydatkowanego na prace remontowe.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

X spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: Spółka /Wnioskodawca) posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce i podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów w Polsce. W roku 2014 zakończono budowę hali magazynowej (tj. nastąpił jej odbiór techniczny), której właścicielem jest Wnioskodawca.

Generalnym wykonawcą robót budowlanych był kontrahent z siedzibą w Polsce. W związku z wadami wykonanej posadzki tej hali magazynowej wszczęto postępowanie sądowe z powództwa Wnioskodawcy przeciwko wykonawcy hali (dalej jako Pozwany) o zapłatę kwoty wskazanej w pozwie. 23 czerwca 2022 r. Sąd Okręgowy w (…) wydał postanowienie, którym umorzył postępowanie z ww. powództwa, oraz zasądził na rzecz Spółki zwrot połowy kwoty uiszczonej tytułem opłaty od pozwu pomniejszonej o kwotę minimalną (dalej jako: opłata od pozwu). Opłata od pozwu w momencie jej poniesienia nie została przez Spółkę zaliczona do kosztów uzyskania przychodu przy rozliczaniu podatku dochodowego od osób prawnych Spółki. Zwrot z tytułu opłaty od pozwu wpłynął do Spółki w sierpniu 2022 r.

Podstawą prawną umorzenia ww. postępowania sądowego było podpisanie ugody sądowej, której celem było polubowne rozstrzygnięcie powstałego pomiędzy Wnioskodawcą i Pozwanym sporu i zakończenie postępowania sądowego. Na skutek ugody Pozwany zobowiązany jest zapłacić Spółce do dnia 31 grudnia 2022 r. kwotę ustaloną w ugodzie. Strony w ugodzie zgodnie oświadczyły, że kończy ona powstały pomiędzy nimi spór dotyczący wad wykonanej posadzki hali magazynowej i nie będą w przyszłości podnosić w stosunku do siebie żadnych roszczeń z tego tytułu. Kwota na dzień złożenia niniejszego wniosku jeszcze nie wpłynęła do Spółki. Nie jest dla Spółki wiadome, czy kwota ta zostanie zapłacona w terminie ustalonym w ugodzie oraz czy wpłynie ona do Spółki w postaci jednej płatności, czy poprzez wpłaty częściowe, a także czy wpłynie cała należna kwota. Natomiast niewątpliwie otrzymana kwota wynikająca z ugody zostanie w części lub całkowicie wydatkowana przez Spółkę na naprawę wadliwej posadzki hali magazynowej. W tym momencie trudno Spółce przewidzieć, czy przeznaczenie środków na naprawę posadzki nastąpi w 2022 r., czy w dalszych latach. Jest to uzależnione m.in. od daty otrzymania środków pieniężnych od Pozwanego, innych prac remontowo-budowlanych oraz wyłączenia hali magazynowej z użytkowania na okres tych prac. Natomiast, jeżeli chodzi o sam zakres prac remontowych, to Spółka prawdopodobnie będzie nabywać towary i usługi budowlane, usługi rozbiórkowe, naprawcze, przemieszczania urządzeń, transportowe, montażowe i inne podobne, niezbędne do przeprowadzenia remontu hali. W ujęciu rachunkowym wydatki te będą stanowiły bieżące koszty remontu na podstawie otrzymanych faktur zakupowych.

Koszt robót budowlanych związanych z pierwotnym wykonaniem posadzki stanowił element wartości początkowej wybudowanej hali magazynowej rozpoznanej przez Spółkę jako środek trwały.

Spółka oblicza zaliczki na CIT (podatek dochodowy od osób prawnych) za 2022 r. na zasadach ogólnych, a rok podatkowy Spółki jest równy rokowi kalendarzowemu.

Pytania

1. Czy otrzymany zwrot opłaty od pozwu stanowi dla Spółki przychód podlegający opodatkowaniu CIT? (pytanie w zakresie zaistniałego stanu faktycznego)

2. W jakim momencie należy rozpoznać przychód podlegający opodatkowaniu CIT z tytułu otrzymania kwoty wskazanej w ugodzie sądowej w przypadku, kiedy kwota ta wpłynęłaby do Spółki w jednej płatności lub też w ramach kilku płatności częściowych? (pytanie w zakresie zdarzenia przyszłego)

3. Czy koszty prac remontowych związane z naprawą wadliwej posadzki hali magazynowej będą stanowiły dla Spółki koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia? (pytanie w zakresie zdarzenia przyszłego)

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zwrot opłaty od pozwu, która nie została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, nie stanowi dla Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Jak stanowi art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osob prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm. dalej: „uCIT” do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Tym samym należy uznać, że skoro całość opłaty od pozwu nie została przez Spółkę ujęta w kosztach uzyskania przychodu w momencie jej poniesienia, to jej zwrot nie stanowi dla Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Powyższe potwierdziła m.in. Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 6 października 2016 r. (sygn. ITPB1/4511-708/16-1/HD), w której organ stwierdził, że „otrzymane przez Wnioskodawcę na podstawie wyroku sądowego zwroty wydatków (wpłaconych nienależnie kwot) oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, które wcześniej zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej - będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Natomiast przychodów z działalności gospodarczej nie będą stanowiły zwrócone, faktycznie poniesione przez Wnioskodawcę wydatki, które wcześniej nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów”.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy kwota, którą zobowiązany jest zapłacić Pozwany na mocy podpisanej ugody sądowej, stanowi odszkodowanie, a tym samym przychód z tytułu otrzymanej kwoty należy rozpoznać kasowo, tj. każdorazowo w dacie otrzymania środków pieniężnych - niezależnie od faktu, czy kwota ta wpłynie do Spółki w jednej płatności, czy też w ramach kilku płatności częściowych.

W uCIT brak definicji odszkodowania, dlatego w ocenie Wnioskodawcy należy posiłkować się tutaj definicją cywilistyczną (wynikającą z ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, dalej jako „KC”).

Zgodnie z art. 415 KC, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Roszczenia odszkodowawcze przysługiwały Wnioskodawcy zarówno z tytułu odpowiedzialności kontraktowej Pozwanego na podstawie art. 471 i nast. KC, jak i na podstawie przepisów dotyczących odpowiedzialności wykonawcy robót budowlanych z tytułu rękojmi.

Zgodnie z art. 471 KC dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Z kolei jak stanowi art. 363 § 1 KC naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Zgodnie natomiast z § 2 tego artykułu, jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Otrzymany w przyszłości przez Spółkę przychód można zatem uznać za przychód z tytułu odszkodowania. Źródłem wypłaty jest zakończony ugodą spór sądowy co do wady posadzki, a więc szkody wyrządzonej ze strony Pozwanego i wymagającej naprawy. Naprawa szkody będzie mieć miejsce poprzez zapłatę uzgodnionej kwoty, a więc w ocenie Spółki - poprzez zapłatę odszkodowania. Taki rodzaj przychodu podlega opodatkowaniu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 uCIT, zgodnie z którym przychodami są m.in. otrzymane pieniądze i wartości pieniężne.

Co istotne, w sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie odszkodowania z opodatkowania CIT, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 54a uCIT, zgodnie z którym wolne od podatku są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda, przy czym przepis art. 16 ust. 1 pkt 48 stosuje się odpowiednio.

Powyższe wynika z faktu, iż szkoda miała miejsce w 2014 r., a w myśl art. 39 Ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. z 2018 r., poz. 2244) przepis zwalniający z podatku CIT ma zastosowanie do odszkodowań za szkody powstałe po dniu 31 grudnia 2018 r.

Zdaniem Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu należy rozpoznać według tzw. metody kasowej, a więc w dacie (okresie rozliczeniowym) otrzymania środków pieniężnych. W trakcie roku podatkowego będzie to miesiąc, w którym pieniądze wpłyną na konto bankowe Spółki, co spowoduje konieczność rozpoznania przychodu nie tylko w skali tego roku podatkowego, ale także rozpoznania przychodu narastająco na potrzeby ustalenia w miesiącu wpływu środków pieniężnych zaliczki miesięcznej na podatek CIT.

Jak stanowi art. 12 ust. 3 uCIT za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 uCIT, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 3a uCIT za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo

2. uregulowania należności.

Jak stanowi art. 12 ust. 3c uCIT jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Przepis ust. 3c stosuje się odpowiednio do dostawy energii elektrycznej, cieplnej oraz gazu przewodowego (art. 12 ust. 3d uCIT). Z kolei w oparciu o art. 12 ust. 3f uCIT za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.

Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 3e uCIT w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d i 3f, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

W ocenie Spółki otrzymana kwota odszkodowania nie jest związana z wydaniem rzeczy, zbyciem praw majątkowych ani wykonaniem usługi, stąd datę powstania przychodu rozpoznaje się na podstawie art. 12 ust. 3e uCIT, czyli w dniu otrzymania pieniędzy.

Takie podejście znajduje potwierdzenie np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 czerwca 2020 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.90.2020.2.AM, w której Organ podatkowy stwierdził, iż: „Odrębne zasady ustalania przychodu zostały ustalone dla zdarzeń, w których zapłata następuje w oderwaniu od wydania rzeczy, zbycia praw majątkowych lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi. W takiej sytuacji przychód powinien zostać rozpoznany z momentem otrzymania zapłaty. W przypadku rekompensat (odszkodowań) trudno uznać, że mamy do czynienia z wydaniem towaru lub świadczeniem usługi. Podmiot, któremu przysługuje takie zadośćuczynienie, niewątpliwie nie dokonuje w tym zakresie żadnego świadczenia na rzecz dłużnika, a jedynie otrzymuje ustawowe uprawnienie do otrzymania rekompensaty lub zwrotu kosztów poniesionych w związku z dochodzeniem swoich roszczeń. Oznacza to, że przychody z tego tytułu należy zakwalifikować jako pozostałe świadczenia, o których mowa w art. 12 ust. 3e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w odniesieniu do których przychód powstaje w dniu otrzymania zapłaty”.

Podobnie uznał też Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 18 maja 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.69.2020.1.BKD.

Stąd przychód z tytułu odszkodowania powstanie w momencie otrzymania środków pieniężnych w ramach tego odszkodowania. Należy więc każdorazowo rozpoznać przychód podlegający opodatkowaniu CIT w dacie (tj. w okresie rozliczeniowym) otrzymania pieniędzy przez Spółkę, także w sytuacji, jeśli wpłata kwoty wynikającej z ugody z jakiejś przyczyny nastąpiłaby w częściach w odstępach czasowych - wówczas każdą otrzymaną część należałoby rozpoznać jako przychód podlegający opodatkowaniu w poszczególnych datach otrzymania kwot częściowych. W ocenie Spółki, powyższe będzie miało zastosowanie również, gdy kwota zasądzona w ugodzie sądowej zostanie przelana do Spółki po terminie wskazanym w ugodzie, tj. po dniu 31 grudnia 2022 r.

Co istotne, podatek CIT obejmuje swoim zakresem wszelkie wpływy majątkowe powstałe przy prowadzeniu działalności gospodarczej, w tym otrzymane z innych tytułów niż odszkodowanie. Zasadniczo więc przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną. Stąd, nawet jeśli kwoty otrzymanej na podstawie ugody nie można byłoby utożsamić z odszkodowaniem, powinna ona zostać rozpoznana jako przychód podlegający opodatkowaniu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 uCIT, w dacie otrzymania zapłaty, tj. w momencie wynikającym z art. 12 ust 3e uCIT.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy wydatki poniesione na remont wadliwej posadzki hali magazynowej finansowane z otrzymanej kwoty zasądzonej ugodą sądową mogą zostać przez Spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo, w dacie ich poniesienia, i to niezależnie od ujęcia tych kosztów w księgach rachunkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 uCIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

W oparciu o art. 15 ust. 4 uCIT, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c. Stosownie do art. 15 ust. 4d uCIT, koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zgodnie z art. 15 ust. 4e uCIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Zdaniem Wnioskodawcy wydatki na prace remontowe posadzki hali magazynowej stanowią koszty inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami (koszty pośrednie), a więc powinny być ujmowane w rozliczeniach podatkowych na zasadach wynikających z art. 15 ust. 4d uCIT.

Do kosztów pośrednich zalicza się bowiem wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym, nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów. Tym samym, wydatki dotyczące prac o charakterze remontowym powinny zostać ujęte w kosztach uzyskania przychodów jednorazowo, w dacie ich poniesienia. Przez dzień ich poniesienia zaś należy uznać dzień, na który analizowane wydatki zostaną ujęte w księgach rachunkowych Spółki, na podstawie otrzymanej przez Spółkę faktury dokumentującej przedmiotowe koszty, niezależnie od konta rachunkowego, na którym nastąpiłoby ujęcie tych kosztów z punktu widzenia ustawy o rachunkowości.

Powyższe podejście znajduje potwierdzenie w stanowisku Organu podatkowego wyrażonym np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 marca 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.108.2022.1.EJ, z którym Spółka w pełni się zgadza. Jak w tejże interpretacji stwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej: „Według jednolitych i utrwalonych poglądów orzecznictwa, o uznaniu danego przysporzenia czy wydatku (zobowiązania do jego poniesienia) za przychód, dochód czy koszt podatkowy decydują wyłącznie przepisy prawa podatkowego (zob. wyroki NSA: z 9 czerwca 2016 r. sygn. akt II FSK 1237/13; z 24 czerwca 2016 r. sygn. akt II FSK 1555/14; z 6 maja 2015 r. sygn. akt II FSK 1071/13; z 20 lipca 2011 r. sygn. akt II FSK 414/10).

Kosztami mającymi wpływ na ustalenie wysokości podstawy opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych są tylko te koszty, które zostały wyraźnie określone w ustawie o CIT. Ponadto zapisy dokonywane w księgach nie mogą tworzyć, ani też modyfikować materialnego prawa podatkowego. Przepisy ustawy o rachunkowości określają jedynie sposób prowadzenia ksiąg i jako takie nie mogą rozstrzygać o tym, co jest, a co nie jest kosztem uzyskania przychodów. Księgi rachunkowe służą ustaleniu wysokości dochodu (straty) podatkowego, nie mają zaś charakteru podatkotwórczego (wyrok TK z 4 lutego 1994 r., sygn. akt U 2/90).

Podkreślić w tym miejscu należy, że ustawodawca w art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, definiując termin poniesienia kosztu odwołał się do pewnych pojęć, znanych przepisom o rachunkowości i niezdefiniowanych w ustawie o CIT jak rezerwy czy bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów. W odniesieniu do tych wyrażeń niezbędne jest odwołanie się przy ich wykładni do przepisów ustawy o rachunkowości. Nie ma natomiast podstaw, aby dokonywać takiego zabiegu w stosunku do pojęcia kosztu jako kosztu ujętego w księgach rachunkowych.

W zakresie wszelkich wydatków stanowiących na gruncie ustawy o CIT pośrednie koszty uzyskania przychodów, które w momencie poniesienia, dla celów księgowych, są ujmowane na innych kontach niż kosztowe (tj. nie są księgowane jako koszt), podatnik jest uprawniony do rozpoznania ich w kosztach podatkowych w dacie, pod którą dany wydatek zostanie ujęty w księgach rachunkowych bez względu na rodzaj konta, na jakim zostanie dokonany zapis księgowy, z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako Należy bowiem zauważyć, podatnika, które stanowią a rachunkowo nie będą ujęte na koncie kosztowym wcale albo będą ujęte z opóźnieniem.

Ponadto zdaniem Wnioskodawcy nie można uznać, że koszty remontu wadliwej posadzki hali magazynowej zwiększą wartość początkową hali. Celem remontu jest bowiem przywrócenie pierwotnego stanu technicznego i użytkowego środka trwałego, nie zmieniając przy tym jego charakteru i funkcji. Zwiększenie wartości początkowej środka trwałego miałoby miejsce w przypadku jego modernizacji. Celem takiej modernizacji jest unowocześnienie środka trwałego, które podnosi jego wartość techniczną oraz przystosowanie składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż pierwotne jego przeznaczenie lub nadanie temu składnikowi nowych cech użytkowych, wyrażające się w poprawie standardu użytkowego lub technicznego, co w przedmiotowej sprawie nie będzie miało miejsca.

Powyższe znajduje poparcie w interpretacji podatkowej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 sierpnia 2020 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.248.2020.1.PC.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 poz. 1800 ze zm., dalej „updop”),

Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Należy zauważyć, że ustawodawca nie wprowadził do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ogólnej definicji przychodu podatkowego. Treść art. 12 ust. 1 updop wskazuje, że zostały ustanowione jedynie przykładowe przysporzenia zaliczane do kategorii przychodów.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy,

przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Stosownie do art. 12 ust. 3 updop,

Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

W myśl art. 12 ust. 4 pkt 6 i 6a updop,

Do przychodów nie zalicza się:

6. zwróconych, umorzonych lub zaniechanych podatków i opłat stanowiących dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów;

6a) zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów;

Należy przy tym podkreślić, że cytowany przepis odnosi się wyłącznie do poniesionych i zwróconych podatnikowi wydatków niezaliczonych z mocy art. 16 tej ustawy do kosztów uzyskania przychodów. Aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii „innych wydatków”, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 6a updop, konieczne jest, by „wydatek ten nie został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów” w rozumieniu przepisu art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz by wydatek został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie zwrócony podatnikowi. Przy czym, wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Tak więc „wydatek zwrócony” to ten sam, a nie taki sam wydatek, który został poniesiony.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Sąd (…) wydał postanowienie, którym umorzył postępowanie z powództwa Spółki przeciwko wykonawcy hali magazynowej (dalej jako Pozwany) o zapłatę kwoty wskazanej w pozwie oraz zasądził na rzecz Spółki zwrot połowy kwoty uiszczonej tytułem opłaty od pozwu pomniejszonej o kwotę minimalną (dalej jako: opłata od pozwu). Opłata od pozwu w momencie jej poniesienia nie została przez Spółkę zaliczona do kosztów uzyskania przychodu przy rozliczaniu podatku dochodowego od osób prawnych Spółki. Zwrot z tytułu opłaty od pozwu wpłynął do Spółki w sierpniu 2022 r.

Państwa wątpliwość dotyczy możliwości wyłączenia z przychodów podatkowych zwrotu opłaty od pozwu, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a updop.

Odnosząc się do zgłoszonej wątpliwości należy ponownie podkreślić, że przy stosowaniu art. 12 ust. 4 pkt 6a updop nie powinno mieć znaczenia to, czy podatnik dany koszt rzeczywiście ujął w swoich rozliczeniach podatkowych jako koszt uzyskania przychodów, ale to, czy dany wydatek, zgodnie z przepisami ustawy powinien stanowić koszty uzyskania przychodów. Zwrot takich wydatków nie będzie zaliczany do przychodów podatkowych, jeżeli nie stanowią one kosztów podatkowych.

Zgodnie z art. art. 15 ust. 1 updop,

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względukażdorazowy koszt poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie

w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów, jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

‒ wydatek został poniesiony przez podatnika,

‒ jest definitywny, a więc bezzwrotny,

‒ pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

‒ poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

‒ został właściwie udokumentowany,

‒ nie jest kosztem wymienionym w art. 16. ust. 1 updop.

Zasadnicze znaczenie dla dokonania oceny możliwości zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodu będzie miało określenie, czy są one ponoszone w celu osiągnięcia przychodów, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów, co wynika wprost z normy art. 15 ust. 1 updop.

Istotne w rozpatrywanej sprawie jest to, że za koszty podatkowe uważa się również koszty pośrednio związane z przychodami oraz dotyczące całokształtu działalności podatnika. O tym, że dany wydatek został poniesiony „w celu” osiągnięcia przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu można mówić wówczas, gdy jego poniesienie ma lub może mieć wpływ na powstanie lub też zwiększenie przychodów. W konsekwencji, możliwość zaliczania danych wydatków do kosztów uzyskania przychodów ma przede wszystkim skłaniać podatników do podejmowania racjonalnych decyzji gospodarczych, w tym znaczeniu, że przysparzać one będą konkretne przychody podatkowe lub też zachowają źródło przychodów w niezmienionym stanie albo zabezpieczą to źródło przed uszczupleniem czy też zmniejszeniem.

Odnosząc powyższe do przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że kwota uiszczonej przez Spółkę opłaty od pozwu sądowego związana była z dochodzeniem należności od Kontrahenta z tytułu powstałej szkody (wadliwe wykonanie posadzki), a zatem w związku z całokształtem prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej. Wydatek taki powstaje w związku z prowadzoną dzialalnością gospodarczą, bowiem obowiązek do jego poniesienia był następstwem szkody powstałej w środku trwałym (hali magazynowej) wykorzystywanym przez Spółkę w działalności gospodarczej, wydatek pozostawał w związku przyczynowym z przychodami Spółki (lub zabezpieczeniem źrodła przychodów), ponieważ warunkiem uzyskania kwoty wynikającej z ugody sądowej był obowiązek przeniesienia przez Spółkę dodatkowych kosztów (opłata od pozwu). Bez poniesienia takiego wydatku, Spółka nie uzyskałaby kwoty ustalonej w ugodzie sądowej, a tym samym nie uzyskałaby przychodu. Ponadto, jak wskazano powyżej wydatki z tytułu opłat od pozwu nie zostały wymienione w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów zawartym w art. 16 ust. 1 updop.

W światle powyższych wyjaśnień, jeżeli zwrócona Spółce opłata od pozwu stanowiła zwrot wydatków poniesionych na opłatę od pozwu, i wydatki te nie stanowiły (a mogły stanowić) kosztów podatkowych, to zastosowania nie znajdzie wyłączenie z przychodów podatkowych, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 6a updop. W konsekwencji, otrzymany zwrot od pozwu stanowi dla Spółki w zwróconej części przychód podlegający opodatkowaniu.

W konsekwencji, skoro całość opłaty od pozwu nie została przez Państwa ujęta w kosztach uzyskania przychodu w momencie jej poniesienia, to zwrot części tej opłaty stanowi dla Spółki przychód podlegający opodatkowaniu.

W związku z powyższym, Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Z wniosku wynika, że na skutek ugody sądowej Pozwany zobowiązany jest zapłacić Spółce do dnia 31 grudnia 2022 r. kwotę ustaloną w ugodzie sądowej. Kwota na dzień złożenia niniejszego wniosku jeszcze nie wpłynęła do Spółki. Nie jest dla Spółki wiadome, czy kwota ta zostanie zapłacona w terminie ustalonym w ugodzie oraz czy wpłynie ona do Spółki w postaci jednej płatności, czy poprzez wpłaty częściowe, a także czy wpłynie cała należna kwota.

Państwa wątpliwość wiąże się z momentem rozpoznania przychodu podatkowego w sytuacji otrzymania częściowych płatności kwoty wskazanej w ugodzie sądowej.

Z dniem 1 stycznia 2019 r. ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. z 2018 r. poz. 2244, dalej: ustawa nowelizująca) została m.in. dodana do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nowa regulacja zamieszczona w art. 17 ust. 1 pkt 54a.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 54a updop,

wolne od podatku są odszkodowania za szkody w środku trwałym, z wyłączeniem samochodu osobowego, w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda, przy czym przepis art. 16 ust. 1 pkt 48 stosuje się odpowiednio.

Należy podkreślić, że przedmiotowe zwolnienie obejmuje odszkodowanie za szkody w środkach trwałych powstałe po dniu 31 grudnia 2018 r., co wynika z art. 39 pkt 1 ustawy z dnia 9 listopada 2018 r. (ww. ustawy nowelizującej).

Z powyższych regulacji wynika, że od 1 stycznia 2019 r. podatnicy nie muszą rozpoznawać przychodu tytułem otrzymanego odszkodowania za szkody powstałe na środkach trwałych z pominięciem samochodów osobowych. Pierwszym warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest spożytkowanie otrzymanego odszkodowania na remont środka trwałego, który był przedmiotem szkody lub zakup albo wytworzenie środka trwałego zaliczonego do tego samego rodzaju klasyfikacji środków trwałych co środek trwały, który był przedmiotem szkody. Jeżeli odszkodowanie zostało wydane w części na ww. cele, wówczas ze zwolnienia korzysta tylko ta część (pozostała kwota będzie przychodem z działalności gospodarczej podatnika). Drugim warunkiem jest wydatkowanie środków w określonym terminie, tj. w danym lub bezpośrednio po nim następującym roku podatkowym.

Zgodnie z uzasadnieniem do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (druk nr 2862): „Zmiana zakłada dodanie w art. 17 ust. 1 nowego punktu 54a wprowadzającego nowe zwolnienie podatkowe dla kwot odszkodowań uzyskiwanych przez podatnika od ubezpieczyciela z tytułu zniszczenia lub uszkodzenia posiadanego przez podatnika środka trwałego (z wyjątkiem samochodu osobowego). Warunkiem zastosowania tego zwolnienia będzie wydatkowanie przez podatnika – w okresie nie późniejszym niż do upływu kolejnego roku podatkowego – równowartości otrzymanego odszkodowania na remont uszkodzonego środka trwałego bądź na zakup lub wytworzenie analogicznego środka trwałego, mogącego zastąpić środek trwały uprzednio zniszczony lub uszkodzony. Brak konieczności odprowadzania podatku dochodowego od dochodu stanowiącego równowartość otrzymanego odszkodowania wpłynie na poprawę płynności finansowej poszkodowanego podatnika i ułatwi sfinansowanie przez takiego podatnika wydatków mających na celu przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź wydatków na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały.

Powyższe rozwiązanie polepsza więc otoczenie prawno-podatkowe przedsiębiorców w sposób, który ułatwia inwestowanie w środki trwałe”.

Jak wynika z powyższego celem wprowadzonego przepisu jest zwolnienie z opodatkowania odszkodowania za szkody w środku trwałym, przeznaczonego na przywrócenie uszkodzonego środka trwałego do stanu jego używalności bądź na zakup środka trwałego, który mógłby zastąpić uszkodzony (zniszczony) środek trwały.

Powyższe warunki, jak każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania, należy interpretować ściśle, zgodnie z wykładnią językową danej regulacji. Zasada ścisłej interpretacji przepisów dotyczących ulg i zwolnień podatkowych wskazuje, że nie należy rozszerzać rozumienia pojęć użytych w ustawie.

W ustawie o podatku dochodowym brak jest definicji odszkodowania, dlatego należy posiłkować się definicją cywilistyczną wynikającą z ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, dalej jako „Kc”).

Zgodnie z art. 415 Kc,

kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Zgodnie z art. 471 Kc,

dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Z kolei jak stanowi art. 363 § 2 Kc,

jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Odszkodowanie według przepisów prawa cywilnego jest świadczeniem, które ma na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Z pojęciem szkody mamy do czynienia na gruncie zobowiązań umownych, gdzie dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań (art. 471 Kc). Przy czym szkodą jest zarówno uszczerbek w istniejącym mieniu, jak i utrata przyszłych korzyści.

W związku z powyższym, otrzymany w przyszłości przez Spółkę przychód można zatem uznać za przychód z tytułu odszkodowania. Źródłem wypłaty jest zakończony ugodą spór sądowy co do wady posadzki, a więc szkody wyrządzonej ze strony Pozwanego i wymagającej naprawy. Naprawa szkody będzie mieć miejsce poprzez zapłatę uzgodnionej kwoty, a więc poprzez zapłatę odszkodowania.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne do przedstawionego we wniosku opisu sprawy oraz pytania oznaczonego nr 2, stwierdzić należy, że aby skorzystać ze zwolnienia zawartego w art. 17 ust. 1 pkt 54a updop spełnione muszą być następujące warunki:

1. Odszkodowanie musi dotyczyć szkody w środku trwałym (z wyłączeniem samochodu osobowego),

2. Odszkodowanie musi być wydatkowane na ściśle określone w art. 17 ust. 1 pkt 54a updop cele tj. na remont tego środka trwałego albo na zakup lub na wytworzenie we własnym zakresie środka trwałego zaliczonego zgodnie z Klasyfikacją do tego samego rodzaju co środek trwały, z którym związana była taka szkoda i w ściśle określonym okresie,

3. Wydatki pokryte odszkodowaniem nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym również poprzez odpisy amortyzacyjne,

4. Zwolnienie obejmuje odszkodowanie za szkody w środkach trwałych powstałe po 31 grudnia 2018 r.

Warunek wskazany w pkt 4) wynika z art. 39 ustawy z 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U z 2018 r. poz. 2244), tj.:

Przepisy:

1. art. 21 ust. 1 pkt 29b i ust. 35a oraz art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy zmienianej w art. 7,

2. art. 16 ust. 1 pkt 58 oraz art. 17 ust. 1 pkt 54a i ust. 10a ustawy zmienianej w art. 8,

3. art. 10 ustawy zmienianej w art. 14

– w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą mają zastosowanie do odszkodowań za szkody powstałe po dniu 31 grudnia 2018 r.

W analizowanej sprawie nie został wypełniony warunek powstania szkody po 31 grudnia 2018 r., ponieważ jak Państwo wskazali, szkoda miała miejsce w 2014 r.

Zatem, nie przysługuje Państwu prawo do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego, w zakresie kwoty odszkodowania wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku bezpośrednio po nim następującym, w którym Spółka otrzyma odszkodowanie na remont wadliwej posadzki w hali magazynowej, zgodnie z dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 54a updop.

W związku z brakiem zastosowania ww. zwolnienia, w sprawie zastosowanie znajdą przepisy dotyczące definicji przychodu obejmujące wszelkie wpływy środków pieniężnych, jako bezzwrotne definitywne przysporzenie majątkowe, niezależnie od tytułu prawnego ich uzyskania.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

Na podstawie przywołanych wyżej przepisów można stwierdzić, że podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje swoim zakresem wszelkie wpływy majątkowe powstałe przy prowadzeniu działalności gospodarczej, a także otrzymane z innych tytułów. Jednocześnie stwierdzić należy, że podatek dochodowy od osób prawnych posiada cechy podatku powszechnego, tj. podatku, który jest ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem – jako źródłem dochodu – jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Moment powstania przychodu związanego z działalnością gospodarczą reguluje art. 12 ust. 3a updop, w myśl którego,

Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo

2. uregulowania należności.

Art. 12 ust. 3c updop stanowi, że:

Jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 3e updop,

W przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d i 3f za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Podsumowując, regulacje art. 12 updop wskazują, że w przypadku czynności dokonanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, które odnoszą się do wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi czy też częściowego wykonania usługi, przychód powinien być rozpoznany z momentem wykonania usługi czy też zbycia towaru, z momentem wystawienia faktury albo z momentem uregulowania należności, w zależności które zdarzenie wystąpi wcześniej. Wyjątek od tej zasady został przewidziany dla usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych. W tym przypadku przychód powinien zostać wykazany w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Odrębne zasady ustalania przychodu zostały ustalone dla zdarzeń, w których zapłata następuje w oderwaniu od wydania rzeczy, zbycia praw majątkowych lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi. W takiej sytuacji przychód powinien zostać rozpoznany z momentem otrzymania zapłaty.

W przypadku odszkodowań trudno uznać, że mamy do czynienia z wydaniem towaru lub świadczeniem usługi. Podmiot, któremu przysługuje takie zadośćuczynienie, niewątpliwie nie dokonuje w tym zakresie żadnego świadczenia na rzecz dłużnika, a jedynie otrzymuje ustawowe uprawnienie do otrzymania rekompensaty lub zwrotu kosztów poniesionych w związku z dochodzeniem swoich roszczeń. Oznacza to, że przychody z tego tytułu należy zakwalifikować jako pozostałe świadczenia, o których mowa w art. 12 ust. 3e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w odniesieniu do których przychód powstaje w dniu otrzymania zapłaty.

Zatem w przedmiotowej sprawie, przychód podlegający opodatkowaniu należy rozpoznać według tzw. metody kasowej, a więc w dacie (okresie rozliczeniowym) otrzymania środków pieniężnych. Należy więc każdorazowo rozpoznać przychód podlegający opodatkowaniu w dacie (tj. w okresie rozliczeniowym) otrzymania środków przez Spółkę, także w sytuacji, jeśli wpłata kwoty wynikającej z ugody z jakiejś przyczyny nastąpiłaby w częściach w odstępach czasowych - wówczas każdą otrzymaną część należałoby rozpoznać jako przychód podlegający opodatkowaniu w poszczególnych datach otrzymania kwot częściowych. Powyższe będzie miało zastosowanie również, gdy kwota zasądzona w ugodzie sądowej zostanie przelana do Spółki po terminie wskazanym w ugodzie, tj. po dniu 31 grudnia 2022 r.

Tym samym, należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem stanowiącym, że kwota którą Pozwany zobowiązany jest do zapłaty na mocy podpisanej ugody sądowej stanowi odszkodowanie, a tym samym przychód z tytułu otrzymanej kwoty należy rozpoznać kasowo, tj. każdorazowo w dacie otrzymania środków pieniężnych - niezależnie od faktu, czy kwota ta wpłynie do Spółki w jednej płatności, czy też w ramach kilku płatności częściowych.

W związku z powyższym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że otrzymana w wyniku ugody sądowej kwota zostanie w części lub całkowicie wydatkowana przez Spółkę na naprawę wadliwej posadzki hali magazynowej. W tym momencie trudno Spółce przewidzieć, czy przeznaczenie środków na naprawę posadzki nastąpi w 2022 r., czy w dalszych latach. Jest to uzależnione m.in. od daty otrzymania środków pieniężnych od Pozwanego, innych prac remontowo-budowlanych oraz wyłączenia hali magazynowej z użytkowania na okres tych prac. Natomiast, jeżeli chodzi o sam zakres prac remontowych, to Spółka prawdopodobnie będzie nabywać towary i usługi budowlane, usługi rozbiórkowe, naprawcze, przemieszczania urządzeń, transportowe, montażowe i inne podobne, niezbędne do przeprowadzenia remontu hali. Koszt robót budowlanych związanych z pierwotnym wykonaniem posadzki stanowił element wartości początkowej wybudowanej hali magazynowej rozpoznanej przez Spółkę jako środek trwały.

Państwa wątpliwości ujęte w pytaniu nr 3 dotyczą momentu poniesienia kosztów uzyskania przychodów związanych z pracami remontowymi w związku z naprawą wadliwej posadzki hali magazynowej.

W oparciu o art. 15 ust. 4 updop ,

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.

Stosownie do art. 15 ust. 4d ww. ustawy,

Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zgodnie z art. 15 ust. 4e updop,

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Z punktu widzenia rozpoznawania momentu, w którym dany wydatek winien być uznany za koszt podatkowy (potrącalność), istotny jest wprowadzony ustawą podział kosztów na bezpośrednio i inne niż bezpośrednio związane z przychodami.

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania koszty podatkowe można podzielić na:

‒ bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód – art. 15 ust. 4, ust. 4b-4c ustawy o CIT),

‒ inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie – art. 15 ust. 4d-4e ustawy o CIT).

Ustawa o CIT nie zawiera definicji kosztu „bezpośredniego” oraz kosztu „pośredniego” – brak takiej definicji związany jest z nieokreślonością tych pojęć i brakiem stałych, niezmiennych kryteriów oceny wystąpienia bezpośredniego lub jedynie pośredniego związku takich kosztów z przychodami osoby prawnej w konkretnym przypadku. W efekcie, te same wydatki mogą być w danych warunkach bezpośrednimi, zaś w innych jedynie pośrednimi kosztami uzyskania przychodu. Ocena tej kwestii musi być więc dokonywana w każdym przypadku na tle określonej sytuacji, przy uwzględnieniu indywidualnych cech działalności podatnika, w warunkach której wydatki te są ponoszone. Przy czym, jeżeli określone wydatki można powiązać z osiąganiem konkretnego przychodu, to bez względu na możliwość jednoczesnego wywiedzenia pośredniego związku tych wydatków z ewentualnymi innymi przychodami, zaliczenie ich do kosztów uzyskania przychodów ocenić należy w kontekście tego przychodu, z którym wydatki te są bezpośrednio związane.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem, kosztami uzyskania przychodów bezpośrednio związanymi z przychodami są takie wydatki, których poniesienie przekłada się wprost (w sposób bezpośredni) na uzyskanie konkretnych przychodów. Klasycznym przykładem bezpośredniego związku kosztów z przychodami jest relacja, w jakiej pozostają wydatki na nabycie lub wytworzenie jednostki towaru i przychód ze zbycia tej jednostki towaru. Podobnie traktować należy wydatki na zakup materiałów i produktów, które można przypisać do konkretnego przychodu, a tym samym dokonać identyfikacji i konkretyzacji przychodu uzyskanego w następstwie poniesienia tego rodzaju wydatku.

Natomiast do kosztów pośrednich zalicza się wydatki, które nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, a więc takie, którym nie można przypisać konkretnego przychodu, jakkolwiek ich ponoszenie warunkuje ich uzyskanie, np. koszty ogólnego zarządu, koszty administracyjne, wydatki na utrzymanie obiektów, obsługę prawną. Tego rodzaju koszty, chociaż niewątpliwie związane są z osiąganymi przychodami, nie pozostają w uchwytnym związku z konkretnymi przychodami. Tym samym, nie jest możliwe ustalenie, w którym okresie bądź roku podatkowym wystąpi przychód uzasadniający potrącenie takich kosztów.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości wskazać należy, że wydatki poniesione na prace o charakterze remontowym, tj. takie, które nie skutkują zwiększeniem wartości początkowej środka trwałego powinny być ujmowane w rozliczeniach podatkowych na zasadach wynikających z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT.

W związku z tym, w analizowanym przypadku wydatki dotyczące prac o charakterze remontowym powinny zostać ujęte w kosztach uzyskania przychodów jednorazowo, w dacie ich poniesienia. Natomiast za dzień poniesienia wydatku należy uznać dzień, na który analizowane wydatki zostały ujęte w księgach rachunkowych Spółki, na podstawie otrzymanej przez Spółkę faktury dokumentającej przedmiotowe koszty – bez względu na to, że dla celów bilansowych są one rozliczane w czasie, a więc obciążają (w odpowiednich częściach) wynik finansowy w kilku kolejnych latach obrotowych.

Według jednolitych i utrwalonych poglądów orzecznictwa, o uznaniu danego przysporzenia czy wydatku (zobowiązania do jego poniesienia) za przychód, dochód czy koszt podatkowy decydują wyłącznie przepisy prawa podatkowego (zob. wyroki NSA: z 9 czerwca 2016 r. sygn. akt II FSK 1237/13; z 24 czerwca 2016 r. sygn. akt II FSK 1555/14; z 6 maja 2015 r. sygn. akt II FSK 1071/13; z 20 lipca 2011 r. sygn. akt II FSK 414/10). Kosztami mającymi wpływ na ustalenie wysokości podstawy opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych są tylko te koszty, które zostały wyraźnie określone w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ponadto zapisy dokonywane w księgach nie mogą tworzyć, ani też modyfikować materialnego prawa podatkowego. Przepisy ustawy o rachunkowości określają jedynie sposób prowadzenia ksiąg i jako takie nie mogą rozstrzygać o tym, co jest, a co nie jest kosztem uzyskania przychodów. Księgi rachunkowe służą ustaleniu wysokości dochodu (straty) podatkowego, nie mają zaś charakteru podatkotwórczego (wyrok TK z 4 lutego 1994 r., sygn. akt U 2/90).

Podkreślić w tym miejscu należy, że ustawodawca w art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, definiując termin poniesienia kosztu odwołał się do pewnych pojęć, znanych przepisom o rachunkowości i niezdefiniowanych w ustawie o CIT jak rezerwy czy bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów. W odniesieniu do tych wyrażeń niezbędne jest odwołanie się przy ich wykładni do przepisów ustawy o rachunkowości. Nie ma natomiast podstaw, aby dokonywać takiego zabiegu w stosunku do pojęcia kosztu jako kosztu ujętego w księgach rachunkowych.

W zakresie wszelkich wydatków stanowiących na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych pośrednie koszty uzyskania przychodów, które w momencie poniesienia, dla celów księgowych, są ujmowane na innych kontach niż kosztowe (tj. nie są księgowane jako koszt), podatnik jest uprawniony do rozpoznania ich w kosztach podatkowych w dacie, pod którą dany wydatek zostanie ujęty w księgach rachunkowych bez względu na rodzaj konta, na jakim zostanie dokonany zapis księgowy, z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Należy bowiem zauważyć, że istnieje taka grupa wydatków (kosztów) poniesionych przez podatnika, które stanowią koszt poniesiony w rozumieniu art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, a rachunkowo nie będą ujęte na koncie kosztowym wcale albo będą ujęte z opóźnieniem.

Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy należy stwierdzić, że wydatki poniesione na remont wadliwej posadzki hali magazynowej, finansowane z otrzymanej kwoty zasądzonej ugodą sądową mogą zostać przez Spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo, w dacie ich poniesienia, i to niezależnie od ujęcia tych kosztów w księgach rachunkowych.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy :

‒ stanu faktycznego, który Państwo przedstawli i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia ;

‒ zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).