Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie objętym pytaniami oznaczonymi we wniosku numerami 2 i 3 jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który m.in. dotyczy ustalenia:

- czy zbycie na rzecz faktora wierzytelności w ramach Usługi faktoringu, uprzednio opodatkowanych przez Wnioskodawcę jako przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy CIT (podatek dochodowy od osób prawnych), zaś otrzymana od faktora kwota z tytułu ceny nabycia Wierzytelności nie przewyższy nominalnej wartości zbywanej Wierzytelności - będzie skutkowało dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego (pytanie oznaczone we wniosku numerem 2),

- czy w związku ze zbyciem Wierzytelności na rzecz faktora Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w kwocie odpowiadającej wynagrodzeniu faktora za Usługi Faktoringowe w tym w postaci dyskonta (pytanie oznaczone we wniosku numerem 3).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w terytorium RP. Przedmiotem przeważającej działalności Wnioskodawcy jest przetwórstwo mleka i wyrób serów (PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) 10.51.Z.). Wnioskodawca specjalizuje się w produkcji i sprzedaży suchych produktów mlecznych, a w szczególności kazeinianów, kazeiny, serwatki w proszku, mleka w proszku oraz mieszanin mlecznych.

Wnioskodawca korzysta z formy swojego opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. CIT Estoński) o którym mowa w rozdziale 6b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej „ustawy o CIT”). Na potrzeby zdarzenia przyszłego należy przyjąć, że Wnioskodawca spełnia wszystkie warunki korzystania z opodatkowania ryczałtem, zawarte w art. 28j ust. 1 u.p.d.p., w tym z art. 28j ust. 1 pkt 2 lit. a, którego spełnienie jest przedmiotem niniejszego wniosku. Ponadto do Wnioskodawcy nie znajdą zastosowania wyłączenia zawarte w art. 28k ust. 1 oraz 28I ust. 1 Ustawy o CIT. Wnioskodawca wystawia swoim kontrahentom faktury z odroczonym terminem płatności (30-90 dni). W związku z tym, z uwagi na potrzebę zachowania płynności finansowej, Wnioskodawca zawarł trzy umowy faktoringu:

1. umowę faktoringu pełnego z (…);

2. umowę faktoringu z przejęciem ryzyka niewypłacalności odbiorcy z (…);

3. umowę faktoringową z (…) (określoną jako faktoring pełny z cesją wierzytelności z umowy ubezpieczenia).

W ramach Umowy faktoringu, faktor będzie świadczył na rzecz Wnioskodawcy usługę faktoringu właściwego (dalej: „Usługa faktoringu”), której zasadniczym elementem będzie nabywanie za wynagrodzeniem w sposób regularny wierzytelności Wnioskodawcy, tj. wierzytelności handlowych wynikających ze sprzedaży towarów lub usług w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy (dalej: „wierzytelności”). Jedynie wierzytelności kontrahentów zewnętrznych (nie będących podmiotami powiązanymi ze Spółką) będą przedmiotem sprzedaży na rzecz faktora. Faktor w ramach Umowy zobowiązuje się do nabycia wierzytelności Wnioskodawcy i uiszczenia z tego tytułu ceny sprzedaży. Natomiast Wnioskodawca zobowiązuje się m.in. sprzedać faktorowi wierzytelności. Wszystkie wskazane umowy przewidują, że Wnioskodawca dokonuje przelewu (cesji) swoich wierzytelności handlowych na rzecz wskazanych trzech podmiotów. W zamian za to Wnioskodawca nie musi czekać na termin płatności wskazany na fakturach, tylko otrzymuje środki od razu z chwilą cesji.

Kontrahent płaci natomiast bezpośrednio na rzecz wskazanych trzech podmiotów (faktorów). W zamian za swoje usługi wskazane trzy podmioty otrzymują prowizję, która odpowiada ustalonej różnicy pomiędzy zapłatą za cesję przez faktora, a nominalną wartością wierzytelności (która trafia bezpośrednio do faktora). Faktorowi w każdym czasie przysługiwać będzie uprawnienie do poinformowania dłużnika o przejściu na faktora (nabyciu) wierzytelności. Usługa faktoringu właściwego (pełnego) z punktu widzenia Wnioskodawcy ma na celu przeniesienie ryzyka wypłacalności kontrahentów Spółki na faktora oraz poprawę sytuacji finansowej (płynności finansowej) Wnioskodawcy. Spółka zobowiąże się jednocześnie do podjęcia na żądanie faktora wszelkich działań, mających na celu zapewnienie skutecznego i ważnego przejścia na Faktora nabywanych wierzytelności. Faktor uprawniony będzie do jednostronnego odrzucenia wszelkich wierzytelności w terminie (…) dni roboczych od dnia przesłania zestawienia wierzytelności.

Jeżeli po przejściu wierzytelności na faktora wystąpi zdarzenie skutkujące zmniejszeniem wysokości zobowiązania dłużnika, np. wady towarów, odrzucenie lub zwrot towarów, udzielenie rabatu, dyskonta, obciążenia zwrotne, korekty faktur, potrącenia, przyjmuje się, że w tej części płatność została dokonana na rzecz Wnioskodawcy i nie zwalnia to Wnioskodawcy z rozliczenia z Faktorem Wierzytelności w pierwotnej wysokości. Faktor będzie uprawniony do otrzymania Wierzytelności w pełnej kwocie - tak, jakby zdarzenie skutkujące jej obniżeniem nie zaistniało.

Faktorowi nie będą przysługiwały wobec Wnioskodawcy żadne roszczenia regresowe ani inne żądania w odniesieniu do nabytych na podstawie Umowy faktoringowej Wierzytelności, niezależnie od kwestionowania przez dłużnika obowiązku zapłaty oraz wynikającego z realizacji Umowy naruszenia przez Wnioskodawcę postanowień gwarancyjnych dotyczących danej Wierzytelności. Wnioskodawca w toku wykonania umowy będzie podejmował wszelkie niezbędne czynności faktyczne i prawne w celu ułatwienia wyegzekwowania należności, w tym weryfikacji wysokości uiszczonych przez dłużników kwot. Wnioskodawca nie będzie posiadał upoważnienia do zawierania umów w imieniu Faktora. Podejmowane czynności, z uwagi na uwarunkowania praktyczne, mają ułatwić egzekwowanie należności od kontrahentów Wnioskodawcy we właściwej wysokości. Ponadto Wnioskodawca udzieli Faktorowi pełnomocnictwa, w szczególności do podejmowania wszelkich czynności związanych z egzekwowaniem, zabezpieczeniem, dochodzeniem roszczeń względem nabytych wierzytelności, tak długo jak będą one wymagalne. Przychód z cesji wierzytelności jest niższy od jej nominalnej wartości.

Należności brutto (z VAT (podatek od towarów i usług)) skierowane przez Wnioskodawcę do trzech ww. faktoringów przekraczają i będą przekraczać 50% ogółu przychodów Wnioskodawcy z jego działalności podstawowej - sprzedaży produktów do kontrahentów. Wnioskodawca nie zbywa innych wierzytelności, niż te w ramach faktoringu. W szczególności Wnioskodawca nie prowadzi obrotu wierzytelnościami.

Pytania

1. Czy zbycie na rzecz faktora wierzytelności w ramach Usługi faktoringu, uprzednio opodatkowanych przez Wnioskodawcę jako przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy CIT, zaś otrzymana od faktora kwota z tytułu ceny nabycia Wierzytelności nie przewyższy nominalnej wartości zbywanej Wierzytelności - będzie skutkowało dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego? (pytanie oznaczone we wniosku numerem 2)

2. Czy w związku ze zbyciem Wierzytelności na rzecz faktora Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w kwocie odpowiadającej wynagrodzeniu faktora za Usługi Faktoringowe w tym w postaci dyskonta? (pytanie oznaczone we wniosku numerem 3)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie na rzecz faktora wierzytelności w ramach Usługi faktoringu, uprzednio opodatkowanych przez Wnioskodawcę jako przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy CIT, zaś otrzymana od faktora kwota z tytułu ceny nabycia Wierzytelności nie przewyższy nominalnej wartości zbywanej Wierzytelności - nie będzie skutkowało dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego.

Kwota Dyskonta, jaką Spółka będzie zobowiązana uiścić na rzecz Faktora na podstawie Umowy faktoringu, będzie wydatkiem, który służy osiągnięciu przychodów i zabezpieczeniu ich źródła, będzie miał charakter definitywny i będzie powiązany z prowadzoną działalnością gospodarczą, jak również zostanie on prawidłowo udokumentowany, a tym samym, będzie stanowić koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

Nie można uznać za „dochód z wierzytelności” sytuacji, w której podatnik po prostu otrzymuje zapłatę za swoją własną wierzytelność, tyle że od innego podmiotu (faktora, a nie bezpośredniego kontrahenta). Potwierdzeniem takiego stanowiska w pośredni sposób jest też błędna zdaniem Wnioskodawcy interpretacja ogólna Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 15 lutego 2021 r. (sygn. DD5.8201.11.2020).w sprawie zasad ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodu przy zbyciu wierzytelności własnych w ramach umowy faktoringu w której stwierdzono, że odpłatne zbycie przez podatnika podatku dochodowego wierzytelności wynikającej z dokonanej wcześniej przez takiego podatnika na rzecz podmiotu trzeciego (dłużnika) sprzedaży towarów lub usług stanowi odrębną od wskazanej sprzedaży towarów lub usług operację gospodarczą, wywołującą po stronie zbywcy wierzytelności skutki w podatku dochodowym w postaci wystąpienia przychodu oraz kosztów uzyskania przychodu. Tym samym zgodnie z tą interpretacją Podatnicy muszą więc wykazywać podwójny przychód: raz na podstawie faktury sprzedażowej (sprzedaż dla nabywcy towaru lub usługi), a drugi raz przy rozliczeniu przeniesienia wierzytelności na faktora. Nie oznacza to zdaniem autora interpretacji, że podatnicy będą mieli dodatkowy podatek do zapłaty (przychód mogą bowiem pomniejszyć o koszt uzyskania). Faktorant, który sprzedaje wierzytelność za 100 proc, jej wartości nominalnej, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu całą uzyskaną kwotę, uwzględniającą również VAT. Nie może natomiast zaliczyć do podatkowych kosztów straty powstałej w związku z taką transakcją, czyli różnicy pomiędzy wartością „brutto” wierzytelności a kwotą przychodu ze zbycia (cesji) tej wierzytelności. Wnioskodawca uzyskiwałby więc przychód ze sprzedaży towarów wykazany na podstawie art. 12 ust.3 ustawy o CIT oraz przychód z cesji wierzytelności w ramach faktoringu, zawsze niższy niż przychód wykazany jako należność ze sprzedaży towarów. W efekcie przychód pochodzący z wierzytelności będzie zawsze niższy niż przychód ze sprzedaży dokonywanej w ramach działalności podstawowej. Powyższa interpretacja musi budzić wątpliwości, czego wyrazem są kolejne pytania wnioskodawcy w przypadku pozytywnej odpowiedzi na które nie zmienia się odpowiedź na pytanie pierwsze. Z perspektywy Wnioskodawcy jest to po prostu szybsza zapłata za jego należność handlową, wynikającą z dokonanej dostawy lub wyświadczonej usługi.

Trzeba też podkreślić, że ponieważ faktor pobiera prowizję za swoją usługę, to Wnioskodawca z cesji (przelewu) swojej wierzytelności nie uzyskuje „dochodu”. Uzyskuje wręcz stratę - otrzymuje bowiem mniej, niż nominalna wartość wierzytelności, stanowiąca u niego przychód podatkowy i podstawę opodatkowania VAT. Uznanie za odrębny przychód przychodu z cesji wierzytelności w ramach umowy faktoringu musi budzić wątpliwości. Po pierwsze - nie zawsze wiadomo, czy przychód ze zbycia wierzytelności własnej jest przychodem z zysków kapitałowych, czy z działalności gospodarczej. Uznanie za odrębny przychód podatkowy przychodu z cesji wierzytelności w ramach faktoringu może spowodować wątpliwości, czy ewentualna strata na zbyciu wierzytelności powinna obniżać przychód z zysków kapitałowych, czy z działalności gospodarczej, po drugie - wysokość przychodów wpływa na status podatkowy, np. małego podatnika, a także na obowiązki podatkowe i administracyjne, np. wymóg publikowania strategii podatkowej, złożenia sprawozdania o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Umowa faktoringu jest formułą nie zdefiniowaną w polskich przepisach. Uznaje się ją zatem za umowę nienazwaną. W efekcie umowy faktoringu następuje zmiana wierzyciela tzn. w miejsce podmiotu gospodarczego, który dokonał sprzedaży towarów i usług i uzyskał w związku z tym roszczenie wobec dłużnika o zapłatę ceny za sprzedany towar lub usługę, obejmującej kwotę podatku od towarów i usług, roszczenie wobec dłużnika o zapłatę tej ceny przechodzi na faktora. Faktoring bez regresu (tzw. faktoring pełny) oznacza sytuację, w której faktor wraz z przejęciem prawa do wierzytelności, przejmuje na siebie także ryzyko niewypłacalności kontrahenta. Z kolei faktoring z regresem (tzw. faktoring niepełny) oznacza sytuację, gdy faktor nie bierze na siebie ryzyka niewypłacalności kontrahenta. Odmianą faktoringu pełnego i niepełnego jest tzw. faktoring mieszany, w którym faktorant przenosi część ryzyka niespłacenia zobowiązania na faktora, tj. faktor przejmuje ryzyko tylko do wysokości ustalonej kwoty.

Ważne jest też to, że umowa factoringu jest zazwyczaj umowa odpłatną, co oznacza, iż za wykonywane w jej ramach usługi faktor pobiera od faktoranta wynagrodzenie w postaci prowizji, opłat czy odsetek factoringowych także w formie dyskonta. Przedstawiony wyżej opis umowy faktoringu właściwego, w wyniku którego dochodzi do definitywnego przeniesienia danej wierzytelności ze zbywcy wierzytelności na faktora, wskazuje, że umowa ta ma cechy umowy sprzedaży wierzytelności. Należy ją zatem traktować jako zbliżoną do cesji wierzytelności (por. wyrok NSA z dnia 31 lipca 1995 r. sygn. akt SA/Ka 1487/94, Baza LEX nr 24330). Nie można jej skutków w zakresie podatku dochodowego utożsamiać ze skutkami, jakie pociąga za sobą umowa pożyczki, gdyż w przypadku faktoringu właściwego faktor nie ma prawa regresu wobec faktoranta (nie występuje tu obowiązek zwrotu wypłaconej kwoty).

Cesja wierzytelności uregulowana została w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 509 § 1 Kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 tego artykułu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Stosownie natomiast do art. 510 § 1 Kc, przeniesienie wierzytelności może nastąpić w wyniku wykonania umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, która przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej albo, że strony inaczej postanowiły. Na gruncie prawa cywilnego wierzytelności uznawane są za prawa majątkowe, które mogą być przedmiotem obrotu gospodarczego. Wierzyciel posiada uprawnienie do przeniesienia własności posiadanych wierzytelności na inny podmiot.

Zgodnie z art. 12 ust.1 pkt 1 ustawy CIT przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 3 i 3a ustawy CIT za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (ust. 3), przy czym zgodnie z ust. 3a tego artykułu za datę powstania przychodu uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Nie ulega zatem wątpliwości, że przychodem z działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej oraz przychodem uzyskanym z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy CIT są przychody należne, choćby nie były jeszcze otrzymane. Zaś w myśl art. 15 ust. 1 ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust 1 ustawy CIT. Z art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy CIT wynika, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3, została zarachowana jako przychód należny.

Istotne w rozpatrywanej sprawie jest to, że Wnioskodawca ma obowiązek uznać za przychód należny zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy CIT - przychód z wystawionych faktur dokumentujących wierzytelności powstałe z tytułu prowadzonej przez nią działalności gospodarczej tj. sprzedaży towarów i świadczenia usług. Obrót wierzytelnościami nie jest przedmiotem działalności skarżącej, a zbycie wierzytelności w ramach umowy faktoringu ma na celu polepszenie kondycji finansowej strony i przeniesienie ryzyka niewypłacalności kontrahenta na faktora, co jest typowe dla transakcji faktoringowych. Istotne jest także typowe dla umowy faktoringu właściwego, a występujące także w opisie stanu przyszłego, upoważnienie (pełnomocnictwo) udzielone przez skarżącą faktorowi w celu dochodzenia od dłużnika zapłaty należności wynikających z faktur wystawionych przez Wnioskodawcę, a zbytych na rzecz faktora. Skutkiem realizacji umowy faktoringu jest przeniesienie uprawnień do wierzytelności przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi - na nowego nabywcę, w celu wyegzekwowania przysługującej zbywcy wierzytelności, która została już uprzednio wykazana jako przychód należy u zbywcy (skarżącej). Zatem celem umowy faktoringu nie jest uzyskanie przychodu z kolejnego źródła, a jedynie wyegzekwowanie części kwoty, która to już została uprzednio opodatkowana przez zbywcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w ramach świadczonych usług czy też dostarczonych towarów.

Biorąc pod uwagę istotę umowy faktoringu jak i przepisy ustawy CIT, należy uznać, że u Wnioskodawcy, w przypadku sprzedaży wierzytelności własnej, jeżeli wierzytelność została uprzednio zaliczona do przychodów należnych - odpłatność za zbywaną wierzytelność w ramach umowy faktoringu nie zwiększa przychodów. W tym przypadku następuje jedynie spłata należności zaliczonej już wcześniej do przychodów. Wystawiona przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności faktura nie może zostać opłacona przez podmiot inny niż wymieniony na fakturze jako odbiorca towaru lub usługi. Z istoty cesji wierzytelności wynika, że zbywca wierzytelności traci uprawnienia do wierzytelności, a zatem nie będzie mógł „na własną rękę” dochodzić zapłaty od odbiorcy faktury, a otrzymanie zapłaty od faktora ma dla zbywcy wierzytelności taki skutek, że cała należność wynikająca z faktury jest rozliczona (tj. jest traktowana, jak należność uiszczona w całości), odbiorca faktury jest nadal zobowiązany wobec faktora. W relacjach między podmiotami gospodarczymi, inaczej niż w relacjach organ podatkowy - podatnik, dopuszczalne jest dokonanie zapłaty należności wynikającej z faktury przez inny podmiot, niż ten, który został wskazany na fakturze. O ile, oczywiście, wynika to z zawartych umów, takich, jak analizowana w sprawie umowa faktoringu.

Ze względu na to, że kwota wypłacona przez nabywcę wierzytelności (faktora) została już wcześniej zaliczona do przychodów spółki jako przychód należny, zbycie Wierzytelności w ramach umowy faktoringu nie może być ponownie uznane za źródło przychodu. Środki pieniężne otrzymane przez skarżąca od faktora stanowią jedynie faktyczną zapłatę za wierzytelność, która została już wcześniej zaliczona do przychodów należnych. Przy stanowisku zawartym w wyżej powołanej interpretacji ogólnej ta sama należność (wierzytelność) z tytułu faktury mogła by być opodatkowania dwukrotnie tj. w momencie powstania zobowiązania z tytułu dostawy czy też usługi - czyli zaliczenia jej do przychodów należnych na postawie art. 12 ust. 3 i 3a ustawy CIT, a następnie w wyniku przeniesienia jej na faktora.

Podkreślić bowiem należy, że celem zawartej umowy faktoringu jest zwiększenie płynności i ściągalności poprzez wyegzekwowanie przysługujących Zbywcy wierzytelności z tytułu opodatkowanych wcześniej usług i dostaw towaru, a nie obrót wierzytelnościami. Skutkiem błędnego przyjęcia przez interpretację ogólną założenia, że zbycie wierzytelności na rzecz faktora stanowi przychód podatkowy, co prowadzi autora interpretacji do konkluzji, że można uznać za koszty podatkowe transakcji zbycia wierzytelności - kwotę wykazanego uprzednio przychodu należnego ze sprzedaży towarów i usług netto, pomniejszonego o ewentualną spłatę dokonaną uprzednio przez kontrahentów skarżącej. Podstawą prawną tego stanowiska jest art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy CIT, dotyczący relacji miedzy stratą podatkową a kosztem uzyskania przychodów. To samo zdarzenie co do zasady nie może być jednocześnie przychodem i kosztem. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.16 ust 1 ustawy CIT. Konsekwencją uznania za przychód sprzedaży towarów i usług, koszty związane z otrzymaniem należności na podstawie umowy faktoringowej są kosztem uzyskania przychodu. Stanowisko wnioskodawcy potwierdza nieprawomocny wyrok WSA w Olsztynie w z 7 listopada 2019 r. (sygn. akt I SA/OI 560/19)

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ustawą z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 2123, dalej: „ustawa zmieniająca”) wprowadzone zostały do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisy regulujące nowe zasady opodatkowania, tj. ryczałt od dochodów spółek kapitałowych - stanowiący alternatywny w stosunku do dotychczasowego sposób opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Przepisy powyższe weszły w życie 1 stycznia 2021 r.

Ten nowy sposób opodatkowania będący odejściem od dotychczasowych zasad podatkowych, ze względu na swoją specyfikę i odrębność został uregulowany w nowym rozdziale 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zatytułowanym „Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych” (dodano artykuły od 28c do 28t), a także w przepisach ogólnych, ale związanych z rozliczeniami dokonywanymi w ryczałcie.

Na podstawie art. 28j ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587, dalej: „ustawa o CIT”), opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, tj. podatnik, który ma siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, jeżeli spełnia łącznie w każdym okresie opodatkowania ryczałtem pozostałe warunki określone w przepisie art. 28j ustawy o CIT.

Opodatkowanie ryczałtem oznacza dla podatnika zmianę zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania. Ustawa o CIT wprowadza w zakresie ryczałtu nowe kategorie dochodów (przedmiotu opodatkowania) nie podlegających reżimowi dotychczasowych przepisów ustawy. Dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi według ogólnych zasad CIT (art. 7 ustawy o CIT) dla celów ustalenia podstawy opodatkowania.

Z przedstawionego przez Spółkę opisu wynika, że Wnioskodawca korzysta z formy opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. CIT Estoński).

Spółka wystawia swoim kontrahentom faktury z odroczonym terminem płatności. Z uwagi na potrzebę zachowania płynności finansowej, Wnioskodawca zawarł trzy umowy faktoringu, w ramach których, faktor będzie świadczył na rzecz Wnioskodawcy usługę faktoringu właściwego, której zasadniczym elementem będzie nabywanie za wynagrodzeniem w sposób regularny wierzytelności Wnioskodawcy, tj. wierzytelności handlowych wynikających ze sprzedaży towarów lub usług w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Wątpliwości Wnioskodawcy (pytania oznaczone we wniosku numerami 2 i 3) dotyczą ustalenia czy:

- zbycie na rzecz faktora wierzytelności w ramach Usługi faktoringu, uprzednio opodatkowanych przez Wnioskodawcę jako przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy CIT, zaś otrzymana od faktora kwota z tytułu ceny nabycia Wierzytelności nie przewyższy nominalnej wartości zbywanej Wierzytelności - będzie skutkowało dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego;

- w związku ze zbyciem Wierzytelności na rzecz faktora Wnioskodawca będzie uprawniony do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w kwocie odpowiadającej wynagrodzeniu faktora za Usługi Faktoringowe w tym w postaci dyskonta.

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie na rzecz faktora wierzytelności w ramach Usługi faktoringu, nie będzie skutkowało dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego natomiast kwota dyskonta, jaką Spółka będzie zobowiązana uiścić na rzecz Faktora na podstawie Umowy faktoringu, będzie stanowić koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

W tym miejscu należy podkreślić, że Wnioskodawca od 2022 r. korzysta z opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek.

Jak już wspomniano wcześniej, ten sposób opodatkowania oznacza odejście od dotychczasowych zasad znanych z ustawy o CIT.

Stosownie do art. 28d ust. 1 ustawy o CIT:

podatnik opodatkowany ryczałtem od dochodów spółek, zwanym dalej w niniejszym rozdziale „ryczałtem”, jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych na podstawie przepisów o rachunkowości w sposób zapewniający prawidłowe określenie:

1. wysokości zysku (straty) netto, podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku oraz

2. w kapitale własnym:

a) kwoty zysków niepodzielonych i kwoty zysków podzielonych odniesione na kapitały, wypracowanych w latach opodatkowania ryczałtem, oraz

b) kwoty niepokrytych strat poniesionych w latach opodatkowania ryczałtem.

Z kolei art. 28h ust. 1 ustawy o CIT, stanowi że:

podatnik opodatkowany ryczałtem nie podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 19, art. 24b, art. 24ca i art. 24d.

Przepis ten wskazuje, że dla ustalenia podstawy opodatkowania w ryczałcie nie stosuje się innych przepisów ustawy o CIT regulujących analogiczne kwestie, tj. w zakresie ustalenia dochodu, podstawy opodatkowania, stawki podatkowej, a także podatku od przychodów z budynków czy podatku minimalnego, których rozliczenie jest bezpośrednio związane z podstawowymi (klasycznymi) zasadami rozliczania podatku CIT.

Ten sposób opodatkowania wiąże podstawę opodatkowania z kategoriami prawa bilansowego.

Ministerstwo Finansów w Przewodniku do Ryczałtu od dochodów spółek z 23 grudnia 2021 r. wskazało, że przy ocenie prawidłowości kwalifikacji przychodów, kosztów, zysków, strat i innych kategorii rachunkowych uwzględnianych w wyniku finansowym netto, znaczenie mają przyjęte w spółce zasady (polityka) rachunkowości, treść ekonomiczna zdarzeń oraz nadrzędne zasady rachunkowości (m.in. wiarygodności, przewagi treści nad formą, memoriału, współmierności przychodów i kosztów, ostrożności, istotności, ciągłości, kontynuacji działalności oraz indywidualnej wyceny). Podatnik obowiązany jest rzetelnie i jasno przedstawiać sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki, stosując przyjęte zasady (politykę) rachunkowości zgodne z przepisami ustawy o rachunkowości.

Z kolei, jak wynika z art. 28n ust. 3 ustawy o CIT

przy obliczaniu podstawy opodatkowania podatnik opodatkowany ryczałtem uwzględnia zdarzenia zaistniałe przed pierwszym rokiem opodatkowania ryczałtem, jeżeli rozliczenie tych zdarzeń jest kontynuowane zgodnie z przyjętymi przez tego podatnika zasadami rachunkowości.

Następuje zatem kontynuacja przyjętych przez podatnika zasad rachunkowości, np. stawki amortyzacyjne, rozliczanie międzyokresowe kosztów, etc. Kontynuacja operacji gospodarczych następuje według zasad przyjętych w księgach rachunkowych i nie wymaga modyfikacji w okresie opodatkowania ryczałtem, w związku ze zmienioną formą opodatkowania podatkiem dochodowym (Rozdział 5.4 Przewodnika).

Z powyższego wynika, że Spółka w czasie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek powinna określać przychody i koszty kierując się przepisami ustawy o rachunkowości, natomiast przepisy podatkowe dotyczące powstania przychodu czy potrącenia kosztów uzyskania przychodów nie mają zastosowania w przypadku podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek.

Należy także zauważyć, że przepisy, które Wnioskodawca wskazał jako mające być przedmiotem niniejszej interpretacji (art. 12 ust. 1, 3 i 3a w zw. z art. 14, art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT) nie zawierają się także w przepisach ogólnych, które są związane z rozliczeniami dokonywanymi w ryczałcie od dochodów spółek (m.in. art. 12 ust. 1 pkt 4e, 5a i 12 oraz ust. 3aa pkt 3, ust. 4 pkt 28, art. 15 ust. 1ab pkt 3, ust. 1ze, art. 16g ust. 22 i art. 16h ust. 3e oraz art. 18aa).

Mając powyższe na względzie, nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że zbycie na rzecz faktora wierzytelności w ramach Usługi faktoringu, nie będzie skutkowało dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego natomiast kwota dyskonta, jaką Spółka będzie zobowiązana uiścić na rzecz Faktora na podstawie Umowy faktoringu, będzie stanowić koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy CIT, ponieważ zasady ustalania przychodów i kosztów podatkowych nie będą miały zastosowania w niniejszej sprawie ze względu na fakt, że Wnioskodawca korzysta z opodatkowania dochodów ryczałtem od dochodów spółek (Estoński CIT).

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku numerami 2 i 3 należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

W zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku wyroków sądów administracyjnych stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą Organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).