Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo:

1. ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 2 lipca 2020 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 6 kwietnia 2022 r. sygn. akt I SA/Wr 296/21;

2. stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lipca 2020 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w sytuacji dokonania przez Wnioskodawcę Przelewu środków na rachunek bankowy Klienta nieujawniony na Białej Liście podatników VAT (podatek od towarów i usług), Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu podatkowego lub wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kwoty odpowiadającej wysokości dokonanej płatności zgodnie z art. 3 ustawy zmieniającej, co tym samym powoduje zniesienie obowiązku weryfikacji rachunków bankowych Klientów na Białej Liście podatników VAT i składania zawiadomień do urzędu skarbowego o dokonaniu płatności na rachunki bankowe nieujawnione na Białej Liście podatników VAT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej: „Wnioskodawca” lub „Faktor”) jest podmiotem, którego główny przedmiot działalności stanowi branża finansowa. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca świadczy usługi faktoringu dla mikro i małych przedsiębiorstw.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”), zarejestrowanym dla potrzeb VAT w Polsce.

Wnioskodawca świadczy usługi faktoringowe objęte opodatkowaniem na podstawie ustawy VAT.

Wnioskodawca oferuje na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, tj. osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą oraz spółek kapitałowych (dalej: „Klienci”) usługę faktoringową opisaną poniżej.

Ramy prawne oferowanej Klientom usługi faktoringowej określają:

- „Umowa o świadczenie usługi faktoringowej” albo „Umowa o odnawialny limit faktoringowy” (dalej łącznie jako: „Umowa”).

- „Regulamin świadczenia usług faktoringowych”, „Ogólne warunki usługi faktoringowej”, „Warunki obsługi faktury”, „Polityka prywatności i klauzula informacyjna”, „Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną” (dalej łącznie jako: „Regulamin”).

- „Tabela Opłat i Prowizji” (dalej: „TOiP”).

W powołanych dokumentach strony Umowy zostały określone jako Klient oraz Faktor.

Spółka oferuje produkt faktoringowy (dalej: „Produkt”), w ramach którego:

- Faktor udostępnia Klientowi Serwis zdefiniowany w Regulaminie jako dedykowany system informatyczny udostępniany Klientowi, umożliwiający korzystanie z usług faktoringowych Faktora (dalej: „Serwis”), za pośrednictwem którego Klient ma możliwość zawarcia Umowy oraz jej dalszej obsługi.

- Faktor przyznaje Klientowi określony limit faktoringowy definiowany w Regulaminie jako środki pieniężne w formie odnawialnego limitu postawione przez Faktora do dyspozycji Klienta w celu wcześniejszego uzyskania środków pieniężnych z wystawionych przez Klienta jego kontrahentom faktur VAT z tytułu dostarczonych towarów i zrealizowanych usług (dalej: „Limit faktoringowy”).

- W ramach przyznanego Limitu faktoringowego Klient może zgłaszać do finansowania należne mu wierzytelności na podstawie faktur wystawionych na rzecz swoich kontrahentów (dalej: „Wierzytelność”) (tj. przedsiębiorców, na rzecz których Klient dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług w zamian za określone wynagrodzenie, uwzględnione następnie na fakturze VAT wystawionej przez Klienta, (dalej: „Kontrahent”)).

- Klient jest zobowiązany do zapłaty na rzecz Faktora opłat i prowizji przewidzianych w Tabeli Opłat i Prowizji.

- Objęcie faktury finansowaniem w ramach Umowy następuje poprzez zgłoszenie faktury za pośrednictwem Serwisu i poprzez wypełnienie formularza zawierającego takie dane jak m.in. numer faktury, kwota i termin płatności faktury.

- W oparciu o wprowadzoną do Serwisu fakturę, Faktor dokonuje przelewu na rzecz Klienta, do kwoty netto faktury (dalej: „Przelew środków”). Klient przelewa Wierzytelność wraz ze wszelkimi związanymi z nią prawami na Faktora w momencie przyjęcia jej do finansowania (dalej: „Przelew wierzytelności”). W ramach zawartej z Klientem Umowy, dochodzi do nabycia przez Wnioskodawcę wierzytelności od Klienta.

- Klient jest zobowiązany do spłaty na rzecz Faktora wykorzystanej kwoty w ramach Limitu Faktoringowego.

- Klient przyjmuje odpowiedzialność za wypłacalność Kontrahenta, co oznacza, że Klient zobowiązuje się wobec Faktora do wykonania zobowiązania Kontrahenta, w sytuacji nie uiszczenia przez niego stosowanej płatności (dalej: „Poręczenie”).

Opisany Produkt może mieć formę faktoringu cichego albo jawnego. Kontrahent może zostać powiadomiony o tym, że jego faktura została przekazana do Faktora (faktoring jawny) albo Kontrahent może nie być powiadamiany o Umowie zawartej pomiędzy Faktorem i Klientem (faktoring cichy). Spółka zawsze dokonuje Przelewu środków na rzecz Klienta za pośrednictwem rachunku bankowego. Od formy faktoringu (cichy/jawny) zależy także to, czy Kontrahent będzie dokonywał następnie płatności za fakturę objętą faktoringiem na rachunek bankowy Wnioskodawcy czy też na rachunek bankowy Klienta.

W związku z wejściem w życie nowych przepisów dotyczących dokonywania płatności na rachunki nieujawnione w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ustawy VAT (dalej: „Biała Lista”), Spółka powzięła wątpliwości czy znajdą one zastosowanie do prowadzonej przez nią działalności faktoringowej w przypadku dokonywania Przelewu środków na rzecz Klienta.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, w sytuacji dokonania przez Wnioskodawcę Przelewu środków na rachunek bankowy Klienta nieujawniony na Białej Liście podatników VAT, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu podatkowego lub wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kwoty odpowiadającej wysokości dokonanej płatności zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r., poz. 1018 ze zm., dalej: „ustawa zmieniająca”), co tym samym powoduje zniesienie obowiązku weryfikacji rachunków bankowych Klientów na Białej Liście podatników VAT i składania zawiadomień do urzędu skarbowego o dokonaniu płatności na rachunki bankowe nieujawnione na Białej Liście podatników VAT?

Państwa stanowisko w sprawie:

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji dokonania przez Faktora Przelewu środków na rachunek bankowy Klienta nieujawniony na Białej Liście podatników VAT, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu podatkowego lub wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kwoty odpowiadającej wysokości dokonanej płatności zgodnie z art. 3 ustawy zmieniającej.

Tym samym, brak zasadności zastosowania powyższych przepisów wiąże się ze zniesieniem potrzeby weryfikacji rachunków bankowych Klientów na Białej Liście podatników VAT i składania zawiadomień do urzędu skarbowego o dokonaniu płatności na rachunki bankowe nieujawnione na Białej Liście podatników VAT.

Uzasadnienie stanowiska Spółki

Na wstępnie należy wskazać, że w polskich przepisach prawa nie zostały zdefiniowane usługi faktoringu i usługi te należą do tzw. umów nienazwanych. Faktoring uważany jest za umowę łączącą w sobie elementy różnych umów, np. cesji wierzytelności i umowy zlecenia, jednak bez całkowitego utożsamiania jej z którąkolwiek z tych umów. W praktyce, wyróżnia się podział na faktoring właściwy i niewłaściwy. Faktoring właściwy polega na tym, że faktor na mocy zawartej umowy o przelew wierzytelności przejmuje nie tylko wszelkie wierzytelności służące sprzedawcy względem nabywcy, ale dodatkowo obciąża go ryzykiem niewypłacalności dłużnika. Tym samym, w tej sytuacji następuje definitywne przejście wierzytelności przedsiębiorcy na faktora, a między stronami zostaje zawarta specyficzna „umowa cesji” wierzytelności.

Faktoring niewłaściwy polega na tym, że ryzyko wypłacalności dłużnika nie przechodzi na faktora, co oznacza, że w momencie, kiedy dłużnik nie spłaci wierzytelności, to obowiązek spłaty będzie ciążył na przedsiębiorcy. Zatem, faktor nie jest obciążony ryzykiem nieściągalności wierzytelności od dłużnika. Oba rodzaje faktoringu są umowami odpłatnymi, gdzie faktorowi, w zamian za świadczoną usługę przysługuje wynagrodzenie.

W ramach świadczonych usług, Faktor dokonuje na rzecz Klienta Przelewu środków odpowiadających maksymalnie wartości finansowanej faktury wystawionej przez Klienta na rzecz Kontrahenta. Wątpliwości Wnioskodawcy odnoszą się do zastosowania przepisów sankcjonujących dokonywanie płatności w postaci Przelewu środków odpowiadających wartości finansowanej faktury na rzecz Klienta na rachunki nieznajdujące się na Białej Liście podatników VAT.

Zgodnie z art. 12 ust. 4i ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r., poz. 1406, dalej: „ustawy CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)”), w przypadku gdy podatnik, który na podstawie umowy zawartej z dostawcą towarów lub usługodawcą zarejestrowanym na potrzeby podatku VAT jako podatnik VAT czynny albo nabywcą towarów lub usługobiorca jest obowiązany do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług, potwierdzone faktura, i przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, dokona zapłaty tej należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy VAT, u podatnika ustala się przychód w dniu zlecenia przelewu. Przychód ten ustala się w takiej wysokości, w jakiej płatność została dokonana na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku VAT.

Należy zaznaczyć, że powyższy przepis odnosi się do sytuacji, gdzie:

1. na podstawie umowy podatnik zobowiązany jest do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za dostawę towarów lub świadczenie usług,

2. należność ta potwierdzona jest fakturą,

3. podatnik zobowiązany jest do przekazania pobranych należności w całości albo części na rzecz dostawcy towarów lub usługodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższy przepis nie znajduje zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym odnoszącym się do opisanego Produktu.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że na podstawie zawartej Umowy na Produkt faktoringowy Wnioskodawca nie jest zobowiązany do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy i przekazania tej płatności na rzecz dostawcy towarów lub usługodawcy. W szczególności Wnioskodawca w pierwszej kolejności dokonuje wypłaty środków do wysokości faktury netto na rzecz Klienta a dopiero później może otrzymać spłatę od Kontrahenta (przy faktoringu jawnym) albo od Klienta (przy faktoringu cichym). Postanowienia Umowy z Klientem nie zawierają zobowiązania po stronie Wnioskodawcy do „pobierania” należności od Kontrahenta i „przekazywania” ich Klientowi.

Dodatkowo Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę na objaśnienia podatkowe Ministra Finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie mechanizmu podzielonej płatności (dalej: „objaśnienia podatkowe”). W objaśnieniach Minister Finansów wyraźnie wskazuje, iż „dokonywane przez faktora płatności zaliczkowe nie stanowią zapłaty za nabyte towary lub usługi, w sytuacji kiedy istotą tych płatności jest finansowanie działalności dostawcy lub usługodawcy, a nie zapłata za konkretne sprzedane towary lub usługi”. Tym samym, płatność zaliczkowa dokonywana jest w celu finansowania działalności Klienta, nie stanowi zapłaty za nabyte towary lub usługi, a więc Faktor nie jest zobowiązany do dokonywania płatności przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Należy zaznaczyć, iż objaśnienia podatkowe co prawda dotyczą mechanizmu podzielonej płatności (dalej: „MPP”), (który został uregulowany między innymi w art. 108a ust. 1a do ustawy VAT) niemniej jednak analizowane przepisy dotyczące MPP mają bardzo zbliżone brzmienie do przepisów dotyczących braku płatności na rachunki z Białej Listy, przez co zdaniem Wnioskodawcy, argumentacja zawarta we wskazanych objaśnieniach podatkowych, że dokonywana przez faktora płatność nie jest zapłatą za nabyte towary lub usługi znajduje zastosowanie także w niniejszym stanie faktycznym.

Resumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że dokonanie Przelewu środków na rachunek Klienta w ramach finansowania faktury w usłudze faktoringu, który to rachunek nie byłby ujawniony na Białej Liście podatników VAT nie spowoduje dla Wnioskodawcy konieczności rozpoznania przychodu podatkowego lub wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kwoty odpowiadającej wysokości dokonanej płatności zgodnie z art. 3 ustawy zmieniającej. Tym samym, brak zasadności zastosowania powyższych przepisów wiąże się ze zniesieniem potrzeby weryfikacji rachunków bankowych Klientów na Białej Liście podatników VAT i składania zawiadomień do urzędu skarbowego o dokonaniu płatności na rachunki bankowe nieujawnione na Białej Liście podatników VAT.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 5 stycznia 2021 r. wydałem interpretację indywidualną Znak: 0111-KDIB1-2.4010.277.2020.1.AK, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Państwu 15 stycznia 2021 r.

Skarga na interpretację indywidualną

12 lutego 2021 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Skarga wpłynęła do mnie 18 lutego 2021 r.

Wnieśli Państwo o uchylenie zaskarżonej interpretacji w całości oraz zasądzenie na rzecz Skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z 6 kwietnia 2022 r., sygn. akt I SA/Wr 296/21 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

Prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu wpłynął do Organu 16 września 2022 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

- uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w ww. wyroku;

- ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.