0111-KDIB1-2.4010.174.2018.8.AK

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo:

1. ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 26 kwietnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 18 stycznia 2022 r. sygn. akt II FSK 1098/19;

2. stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 maja 2018 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 kwietnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w odniesieniu do transakcji zawieranych pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką zależną w 2017 r. oraz transakcji, które będą zawierane pomiędzy Wnioskodawcą i Spółką zależną w kolejnych latach, na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest publiczną szkołą wyższą, powołaną do kształcenia i wychowywania oraz prowadzenia badań naukowych. Wnioskodawca jest uczelnią publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2016 r., poz. 1842 z późn. zm., dalej: „Prawo o szkolnictwie”). Na podstawie art. 12 Prawa o szkolnictwie, Wnioskodawca - jako uczelnia - posiada osobowość prawną. Jak wynika z art. 3 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz.U. z 2016 r., poz. 2259 z późn. zm., dalej: „Ustawa o mieniu państwowym”), ponieważ Wnioskodawca jest uczelnią publiczną, jest jednocześnie państwową osobą prawną.

Wnioskodawca jest założycielem oraz jedynym udziałowcem w spółce X Sp. z o.o. (dalej „Spółka zależna”). Spółka zależna jest spółką celową w rozumieniu art. 86a Prawa o szkolnictwie. Stosownie do art. 3 ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 2 pkt 2 Ustawy o mieniu państwowym, Spółka zależna również uznawana jest za państwową osobę prawną (jest bowiem spółką, której wyłącznym udziałowcem jest państwowa osoba prawna, czyli Wnioskodawca). Spółka zależna zajmuje się m.in. wynajmem specjalistycznych powierzchni laboratoryjnych, wsparciem kapitałowym dla innowacyjnych firm, badaniami kontraktowymi, badaniami klinicznymi oraz licznymi inicjatywami edukacyjnymi. Pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką zależną zawierane są transakcje.

W poprzednich latach Wnioskodawca sporządzał dokumentacje podatkowe transakcji zawieranych ze Spółką zależną, zgodnie z wymogami określonymi w art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 2343 z późn. zm., dalej: „Ustawa CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)”). Ze względu jednak na zmianę przepisów Ustawy CIT, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2018 r., Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy transakcje realizowane ze Spółką zależną w 2017 r. oraz transakcje, które będą zawierane pomiędzy Wnioskodawcą i Spółką zależną w kolejnych latach są objęte obowiązkiem dokumentacyjnym.

Pytanie

Czy w odniesieniu do transakcji zawieranych pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką zależną, począwszy od 2017 r., na Wnioskodawcy ciąży obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 Ustawy CIT?

Państwa stanowisko w sprawie:

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do transakcji zawieranych pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką zależną, począwszy od 2017 r., na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 Ustawy CIT.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 Ustawy CIT podatnicy:

1. których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2.000.000 euro:

a) dokonujący w roku podatkowym transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mających istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty), lub

b) ujmujący w roku podatkowym w księgach rachunkowych inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone (lub narzucone) z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mające istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty)

- lub

2. dokonujący, bezpośrednio lub pośrednio, zapłaty należności na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wynikających z transakcji lub innego zdarzenia ujętego w księgach rachunkowych, jeżeli łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość 20.000 euro, lub

3. zawierający z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową:

a) umowę spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 20.000 euro lub

b) umowę wspólnego przedsięwzięcia lub inną umowę o podobnym charakterze, w których wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia określona w umowie, a w przypadku braku określenia w umowie tej wartości, przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza równowartość 20.000 euro

- są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej tych transakcji lub innych zdarzeń, zwanej dalej „dokumentacją podatkową”.

Stosownie do art. 9a ust. 1d Ustawy CIT, za transakcje lub inne zdarzenia mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których łączna wartość przekracza w roku podatkowym równowartość 50.000 euro, z tym że w przypadku podatników, których przychody w rozumieniu przepisów o rachunkowości, w roku poprzedzającym rok podatkowy przekroczyły równowartość:

1. 2.000.000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 20.000.000 euro - za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 50.000 euro powiększoną o 5.000 euro za każdy 1.000.000 euro przychodu powyżej 2.000.000 euro;

2. 20.000.000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 100.000.000 euro - za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 140.000 euro powiększoną o 45 000 euro za każde 10.000.000 euro przychodu powyżej 20.000.000 euro;

3. 100.000.000 euro - za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość w roku podatkowym przekracza kwotę stanowiącą równowartość kwoty 500.000 euro.

Stosownie do art. 11 Ustawy CIT, organy podatkowe badają zgodność ustalonych lub narzuconych przez podmioty powiązane warunków z warunkami, jakie ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, w tym w szczególności zasadność danej transakcji przez podmioty powiązane (w porównaniu z zachowaniem podmiotów niezależnych).

Jak stanowi art. 11 ust. 1 Ustawy CIT, jeżeli:

1. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

2. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

3. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Zgodnie z art. 11 ust. 4 Ustawy CIT, przepisy art. 11 ust. 1-3a Ustawy CIT stosuje się odpowiednio, gdy:

1. podmiot krajowy, z wyłączeniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo

2. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, z wyłączeniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów - art. 2 pkt 12 ustawy zmieniającej.

Przytoczoną wyżej treść przepis art. 11 ust. 4 Ustawy CIT uzyskał na mocy art. 2 pkt 12 lit. a (Dz.U. poz. 2175, dalej: „Ustawa zmieniająca”), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2018 r. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 Ustawy zmieniającej, art. 11 ust. 4 Ustawy CIT w brzmieniu określonym Ustawą Zmieniającą stosuje się do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2017 r.

Do dnia wejścia w życie Ustawy Zmieniającej, obowiązki dokumentacyjne określone w art. 9a ust. 1 Ustawy CIT co do zasady dotyczyły wszystkich podatników podatku dochodowego od osób prawnych, którzy dokonywali z podmiotami powiązanymi transakcji spełniających przesłanki określone w tym przepisie (z pewnymi wyjątkami, określonymi w art. 11 ust. 8 Ustawy CIT). Innymi słowy, przepisy Ustawy CIT regulujące kwestie związane z cenami stosowanymi między podmiotami powiązanymi mogły znaleźć zastosowanie w każdej sytuacji, gdy ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio brała udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadała udział w kapitale tych podmiotów (I jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały (art. 11 ust. 1 Ustawy CIT)).

W związku z powyższym, na gruncie przepisów obowiązujących do dnia 1 stycznia 2018 r. także podmioty publiczne, w których udziały posiada Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, były zobowiązane do sporządzania dokumentacji podatkowej w odniesieniu do transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu Ustawy Zmieniającej celem nowelizacji było „wyłączenie stosowania przepisów o cenach transferowych i o obowiązku dokumentowania tych cen w przypadku tych podmiotów, u których jedynym czynnikiem kwalifikującym do uznania je za „podmioty powiązane” jest fakt, że udziały (akcje) w tych podmiotach posiada Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego”. (Druk nr 1878)

W ocenie Wnioskodawcy, efektem nowelizacji art. 11 ust. 4 Ustawy CIT jest zatem bez wątpienia wyłączenie obowiązku sporządzania dokumentacji cen stosowanych w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi, jeżeli obowiązek dokumentacyjny wynika z faktu posiadania przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządową udziału w spółkach dokonujących transakcji. W rezultacie ustawodawca nie traktuje już jako podmiotów powiązanych podmiotów, których wspólnym udziałowcem bezpośrednio lub pośrednio jest Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego.

Jakkolwiek uzasadnienie projektu Ustawy Zmieniającej odnosi się tylko do powiązań o charakterze kapitałowym, należy zauważyć, że art. 11 ust. 4 Ustawy CIT dotyczy jednak również powiązań o charakterze zarządczym i kontrolnym. Na podstawie przepisu art. 11 ust. 4 pkt 2 Ustawy CIT wyłączone od obowiązku dokumentacyjnego są transakcje realizowane pomiędzy podmiotami krajowymi, jeżeli Skarb Państwa bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu nimi lub w ich kontroli.

Zgodnie z art. 33 ust. 1 Prawa o szkolnictwie, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego sprawuje nadzór nad zgodnością działań uczelni z przepisami prawa i statutem oraz z treścią udzielonego pozwolenia na utworzenie uczelni niepublicznej, a także nad prawidłowością wydatkowania środków publicznych. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego może żądać informacji i wyjaśnień od organów uczelni oraz założyciela uczelni niepublicznej, a także dokonywać kontroli działalności uczelni.

Według art. 34 ust. 1 Prawa o szkolnictwie, kontrola, o której mowa w art. 33 ust. 1 Prawa o szkolnictwie, obejmuje badanie zgodności działania organów uczelni z przepisami prawa, statutem oraz uzyskanymi uprawnieniami, a w przypadku uczelni niepublicznej - również z treścią udzielonego pozwolenia na jej utworzenie, a także prawidłowości wydatkowania środków publicznych. Przedmiotem kontroli może być również badanie warunków realizacji procesu dydaktycznego. Jak wynika z art. 34 ust. 1a Prawa o szkolnictwie, do kontroli, o której mowa powyżej stosuje się przepisy o kontroli w administracji rządowej.

Wnioskodawca nie jest spółką kapitałową, a zatem nie posiada udziałów ani akcji, które mogłyby należeć do Skarbu Państwa. Jednak Wnioskodawca, jako uczelnia państwowa (publiczna), jest podmiotem, w stosunku do którego Skarb Państwa (działając za pośrednictwem ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego) posiada określone uprawnienia kontrolne. Ponieważ jedynym udziałowcem Spółki zależnej jest Wnioskodawca, należy z kolei uznać, że w sposób pośredni takie uprawnienia kontrolne przysługują Skarbowi Państwa także w stosunku do Spółki zależnej. Należy podkreślić, że zarówno Wnioskodawca, jak i Spółka zależna są państwowymi osobami prawnymi.

Jakkolwiek Skarb Państwa i państwowe osoby prawne zachowują odrębność majątkową, o bliskiej relacji o charakterze „majątkowym” między Skarbem Państwa a uczelniami publicznymi, w tym Wnioskodawcy, świadczy fakt, że zgodnie z art. 90 Prawa o szkolnictwie to Skarb Państwa wyposaża uczelnie publiczne w mienie, a po ewentualnej likwidacji uczelni publicznej jej mienie staje się mieniem Skarbu Państwa.

W związku z powyższym należy uznać, że ze względu na fakt, że Skarb Państwa bierze udział w kontroli zarówno Wnioskodawcy, jak i Spółki zależnej, zgodnie z art. 11 ust. 4 Ustawy CIT oraz art. 4 ust. 1 pkt 2 Ustawy Zmieniającej, Wnioskodawca nie podlega obowiązkowi sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 Ustawy CIT w odniesieniu do transakcji zawieranych ze Spółką zależną, począwszy od transakcji zawartych w 2017 r.

Przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 lutego 2018 r., znak: 0115-KDIT2- 3.4010.366.2017.l.MK, w której organ podatkowy stwierdził, że: „Dla podatników powiązanych ze sobą poprzez Skarb Państwa (przykładowo spółki i inne podmioty, np. szpitale i uczelnie publiczne) powiązane poprzez udział w nich Skarbu Państwa czy jednostek samorządu terytorialnego oznacza to, że nie muszą sporządzać dokumentacji cen transferowych za 2017 r.. gdyż zmiana ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2017 r. (art. 4 ustawy nowelizującej z dnia 21 października 2017 r.).

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, że nie podlega obowiązkowa sporządzenia dokumentacji podatkowej transakcji lub innych zdarzeń, „dokumentacji podatkowej”, o której mowa w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe”.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 2 lipca 2018 r. wydałem interpretację indywidualną Znak: 0111-KDIB1-2.4010.174.2018.2.AK, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Państwu 6 lipca 2018 r.

Skarga na interpretację indywidualną

31 lipca 2018 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Skarga wpłynęła do mnie 6 sierpnia 2018 r.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w xxx uchylił zaskarżona interpretację indywidualną wyrokiem z xxx r. sygn. akt xxx.

21 marca 2019 r. tut. Organ wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem 18 stycznia 2022 r. sygn. akt II FSK 1098/19 uchylił zaskarżony wyrok w całości oraz uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 2 lipca 2018 r. Znak: 0111-KIDB1-2.4010.174.2018.2.AK.

Akta sprawy z Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w xxx wpłynęły do Organu 6 maja 2022 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

- uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyroku;

- ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1036, dalej: „updop”):

Podatnicy:

1. których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2.000.000 euro:

a) dokonujący w roku podatkowym transakcji z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mających istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty), lub

b) ujmujący w roku podatkowym w księgach rachunkowych inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone (lub narzucone) z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4, mające istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty)

- lub

2. dokonujący, bezpośrednio lub pośrednio, zapłaty należności na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wynikających z transakcji lub innego zdarzenia ujętego w księgach rachunkowych, jeżeli łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość 20.000 euro, lub

3. zawierający z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową:

a) umowę spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 20.000 euro lub

b) umowę wspólnego przedsięwzięcia lub inną umowę o podobnym charakterze, w których wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia określona w umowie, a w przypadku braku określenia w umowie tej wartości, przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza równowartość 20.000 euro

- są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej tych transakcji lub innych zdarzeń, zwanej dalej „dokumentacją podatkową”.

W myśl art. 9a ust. 1a updop:

Podatnicy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej również za rok podatkowy następujący po roku podatkowym, za który byli obowiązani sporządzić dokumentację podatkową, bez względu na wysokość osiągniętych, w roku podatkowym, za który byli obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej, przychodów lub poniesionych kosztów, w rozumieniu przepisów o rachunkowości.

Stosownie do art. 9a ust. 1d updop:

Za transakcje lub inne zdarzenia mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których łączna wartość przekracza w roku podatkowym równowartość 50.000 euro, z tym że w przypadku podatników, których przychody w rozumieniu przepisów o rachunkowości, w roku poprzedzającym rok podatkowy przekroczyły równowartość:

1. 2.000.000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 20.000.000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 50.000 euro powiększoną o 5000 euro za każdy 1.000.000 euro przychodu powyżej 2.000.000 euro;

2. 20.000.000 euro, lecz nie więcej niż równowartość 100.000.000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość przekracza w roku podatkowym kwotę stanowiącą równowartość kwoty 140.000 euro powiększoną o 45.000 euro za każde 10.000.000 euro przychodu powyżej 20.000.000 euro;

3. 100.000.000 euro – za takie transakcje lub inne zdarzenia uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju, których wartość w roku podatkowym przekracza kwotę stanowiącą równowartość kwoty 500.000 euro.

Zgodnie z art. 9a ust. 1e updop:

Transakcje lub inne zdarzenia mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, o których mowa w ust. 1 pkt 1, uznaje się również zawartą w roku podatkowym:

1. umowę spółki niebędącej osobą prawną, w której łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 50.000 euro lub

2. umowę wspólnego przedsięwzięcia lub inną umowę o podobnym charakterze, w której wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia określona w umowie, a w przypadku braku określenia w umowie tej wartości, przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza równowartość 50.000 euro.

Stosownie do regulacji zawartych w art. 11 updop,

organy podatkowe badają zgodność ustalonych lub narzuconych przez podmioty powiązane warunków z warunkami, jakie ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, w tym w szczególności zasadność danej transakcji przez podmioty powiązane (w porównaniu z zachowaniem podmiotów niezależnych).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 updop, jeżeli:

1. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

2. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

3. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały – dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

W myśl art. 11 ust. 4 updop – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2017 r.

Przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy:

1. podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo

2. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.

Ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z dnia 27 listopada 2017 r. poz. 2175 – dalej „ustawa zmieniająca”), która weszła w życie 1 stycznia 2018 r. – art. 11 ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uzyskał nowe brzmienie:

Przepisy ust. 1–3a stosuje się odpowiednio, gdy:

1. podmiot krajowy, z wyłączeniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo

2. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, z wyłączeniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków, równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.

Co istotne, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 – ustawy zmieniającej:

Przepisy ustaw zmienianych w art. 1–3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2018 r., z tym że przepisy art. 11 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą – stosuje się do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2017 r.

Ponadto zgodnie z art. 11 ust. 4b updop:

W przypadku gdy na wysokość przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b-l i lit. m tiret drugie oraz pkt 2-6, oraz przychodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości wpływ miały powiązania, o których mowa w ust. 1 lub 4, przy szacowaniu wysokości tych przychodów przepisy art. 14 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.

W świetle powyższego należy zaznaczyć, że celem nowelizacji art. 11 ust. 4 pkt 1 updop, która weszła w życie od 1 stycznia 2018 r. (ze skutkiem od 1 stycznia 2017 r.) nie było zwolnienie z obowiązku przestrzegania zasady ceny rynkowej oraz obowiązku dokumentacyjnego transakcji lub innych zdarzeń realizowanych pomiędzy spółkami wchodzącymi w skład danej grupy kapitałowej, której spółka centralna jest zależna od Skarbu Państwa.

Innymi słowy nowelizacja art. 11 ust. 4 updop z 2018 r. miała na celu wykluczenie spod art. 11 updop i art. 9a updop takich podmiotów, u których powiązanie z danym podmiotem wynikało wyłącznie z powiązania poprzez Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki. Natomiast nowelizacja ta nie wykluczyła możliwości uznania podmiotów za powiązane, jeżeli między nimi występują jeszcze inne powiązania niż powiązania wyłącznie poprzez Skarb Państwa.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest uczelnią publiczną i państwową osobą prawną. Wnioskodawca jest założycielem oraz jedynym udziałowcem Spółki zależnej. Spółka zależna jest spółką celową, uznaną również za państwową osobę prawną (jest bowiem spółką, której wyłącznym udziałowcem jest państwowa osoba prawna, czyli Wnioskodawca). Pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką zależną zawierane są transakcje.

W poprzednich latach Wnioskodawca sporządzał dokumentacje podatkowe transakcji zawieranych ze Spółką zależną, zgodnie z wymogami określonymi w art. 9a ust. 1 updop. Ze względu jednak na zmianę przepisów updop, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2018 r., Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy transakcje realizowane ze Spółką zależną w 2017 r. oraz transakcje, które będą zawierane pomiędzy Wnioskodawcą i Spółką zależną w kolejnych latach są objęte obowiązkiem dokumentacyjnym.

Odnosząc wyżej cytowane przepisy do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że fakt, iż Wnioskodawca, jako uczelnia państwowa, jest podmiotem, w stosunku do którego Skarb Państwa posiada określone uprawnienia kontrolne oraz, że ponieważ jedynym udziałowcem Spółki zależnej jest Wnioskodawca to w sposób pośredni takie uprawnienia kontrolne przysługują Skarbowi Państwa także w stosunku do Spółki zależnej, nie stanowi przesłanki wyłączającej możliwość zastosowania art. 11 updop do określenia powiazań między Wnioskodawcą a Spółką Zależną. Zatem w sytuacji, gdy Wnioskodawca jest jedynym udziałowcem Spółki zależnej zastosowanie znajdzie art. 11 ust. 4 pkt 1 updop.

Zmiana obowiązująca od 1 stycznia 2018 r. wyłączyła z obowiązku sporządzenia dokumentacji w zakresie cen transferowych podmioty powiązane, w których czynnikiem świadczącym o ich powiązaniu jest bezpośredni lub pośredni udział Skarbu Państwa, natomiast obowiązek ten pozostał, w sytuacji gdy istnieje powiązane wynikające z innych przyczyn. W tej sytuacji przyjąć należy, że wyłączenie z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej może dotyczyć podmiotów, które są ściśle powiązane tylko i wyłącznie poprzez Skarb Państwa.

Stosowane do powołanego powyżej art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej, omawiane przepisy, które zostały zmienioną niniejsza ustawą zmieniającą stosuje się do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2017 r.

Stosowanie do art. 7 ust. 1 i 2 updop:

1. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

2. Dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Z kolei zgodnie ze słownikiem języka polskiego dochód to „pojęcie ekonomiczne określające nadwyżkę przychodu nad rozchodem”. Zatem w ujęciu podatkowym dochód to jest nadwyżka przychodu nad kosztami jego uzyskania.

Natomiast pojęcie transakcja zgodnie ze słownikiem języka polskiego to:

1. „operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług”

2. „umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też: zawarcie takiej umowy”.

Zauważyć należy, że obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych dotyczy transakcji, a nie powstałego dochodu, zatem mając na uwadze przepis przejściowy stwierdzić należy, że dotyczy on wszystkich transakcji, które maja miejsce po 1 stycznia 2017 r.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie Wnioskodawca jest zobowiązany do sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a updop zarówno do transakcji, które miały miejsce w roku 2017, jak i transakcji, które będą zawierane przez Wnioskodawcę w kolejnych latach, bowiem zmiana, wynikająca z ustawy zmieniającej nie dotyczy Wnioskodawcy, ponieważ powiązania pomiędzy uczelnią a spółką zależną nie wynikają wyłącznie z powiązań poprzez Skarb Państwa.

W konsekwencji Wnioskodawca jest zobowiązany do sporządzania dokumentacji podatkowej dla transakcji zawieranych ze spółką zależną, które miały miejsce w 2017 r., a także w kolejnych lat.

Zatem Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania uchylonej interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).