Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 maja 2022 r. za pośrednictwem operatora Poczty Polskiej wpłynął Państwa wniosek z 5 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. ustalenia, czy wydatki ponoszone przez Spółkę w ramach Polityki CSR, tj. wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 lipca 2022 r. (data wpływu 29 lipca 2022 r.), pismem z 22 sierpnia 2022 r. (data wpływu 25 sierpnia 2022 r.) oraz pismem z 23 września 2022 r. (data wpływu 28 września 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy) w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych).

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia szeroko rozumianych usług wsparcia (dalej: „Usługi Wsparcia Biznesu”) w prowadzeniu działalności gospodarcze na rzecz spółek należących do Grupy (dalej: „Spółki z Grupy”).

Spółki z Grupy, znajdujące się w (`(...)`) krajach Europy (w tym m.in. w Polsce i w Ukrainie) oferują kompleksowe usługi logistyczne w zakresie transportu (`(...)`).

Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług, a sprzedaż Usług Wsparcia Biznesu prowadzona przez Spółkę na rzecz Spółek z Grupy (w tym m.in. na rzecz spółki na terytorium Ukrainy) podlega opodatkowaniu VAT (podatek od towarów i usług).

Spółka w celu dotarcia do jak najszerszej grupy osób (w tym w szczególności do potencjalnych klientów Spółek z Grupy) z informacją o obowiązującej w Grupie Strategii Zrównoważonego Rozwoju (dalej: „Strategia Zrównoważonego Rozwoju”) oraz związanych z nią polityk, podejmuje skoordynowaną akcję informacyjną o zrealizowanych działaniach w ramach tejże Strategii.

Cele działań realizowanych przez Grupę (w tym Spółkę) w ramach Strategii Zrównoważonego Rozwoju obejmują m.in. zwiększenie rozpoznawalności priorytetów i działań społecznych Grupy (w tym Spółki), zwiększenie świadomości roli społecznej Grupy wśród mieszkańców regionu oraz aktywne uczestnictwo w zrównoważonym rozwoju społeczności i regionów, z którymi Grupa (w tym Spółka) jest związana. Grupa (w tym Spółka) inwestując w relacje z otoczeniem firmy i informując o tych działaniach ma nadzieję, że przyczyni się to m.in. do wzrostu konkurencyjności Spółek z Grupy, chce bowiem uczestniczyć i być widoczna w ramach lokalnych działań społecznych.

Przedmiotowa akcja informacyjna podejmowana przez Spółkę w przedmiocie obowiązywania oraz realizowania w Grupie Strategii Zrównoważonego Rozwoju obejmuje w szczególności publikację na stronie internetowej Grupy dla każdego roku podatkowego odpowiedniego Raportu Zrównoważonego Rozwoju z realizacji działań podejmowanych w ramach obszarów ESG (Environmental, Social, Governance), który publikowany jest na stronie korporacyjnej. Kluczowe informacje dotyczące działań z obszaru Strategii Zrównoważonego Rozwoju komunikowane są również poprzez media społecznościowe (tj. Facebook czy Linkedln). Wskutek tego przedmiotowe działania komunikowane są zarówno wewnątrz Grupy do pracowników, jak również do zewnętrznych interesariuszy (dostępne są dla kontrahentów i potencjalnych kontrahentów Spółek z Grupy).

Strategia Zrównoważonego Rozwoju obejmuje tematy m.in. ochrony środowiskowa, ładu korporacyjnego oraz zaangażowania społecznego - Polityka Corporate Social Responsibilty (dalej: „Polityka CSR”).

Działania w ramach Polityki CSR podejmowane przez Spółkę są skoordynowane na szczeblu grupowym (Polityka CSR obejmuje wszystkie Spółki z Grupy i jest realizowana przez Wnioskodawcę w ramach świadczonych Usług Wsparcia Biznesu).

W obliczu rozpoczętej w lutym 2022 r. zbrojnej agresji na terytorium Ukrainy, Spółka w ramach Polityki CSR podjęła działania polegające na udzieleniu wsparcia humanitarnego dla pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy, tj. spółki powiązanej z Wnioskodawcą w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy o CIT (dalej: „Pracownicy Ukraińscy”) oraz członków ich najbliższej rodziny (dalej: „Działania CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników”).

Podejmowane przez Spółkę działania w ramach Działania CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników polegają na zapewnieniu tymże pracownikom niezbędnego zakwaterowania oraz wyżywienia dla nich oraz członków ich najbliższej rodziny.

W związku z realizacją Działań CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników Spółka ponosi następujące wydatki na zakup towarów i usług służących realizacji wyznaczonych celów CSR (dalej: „Wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników”):

- zapłata czynszu najmu za lokal mieszkalny wraz z kosztami mediów oraz wynagrodzenie za usługę pośrednictwa w najmie;

- zakup środków spożywczych;

- zakup drobnego sprzętu AGD (jak np. czajnik elektryczny, przybory kuchenne);

- zakup podstawowego wyposażenia lokalu mieszkalnego (jak np. łóżko, przedłużacz).

Przedmiotowe wydatki mają charakter definitywny i zostały należycie udokumentowane. Wszystkie wymienione powyżej Wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników nabywane są od podmiotów niepowiązanych oraz sfinansowane są ze środków obrotowych Spółki.

W związku z zakupem wymienionych towarów i usług, Spółka powzięła wątpliwość, czy Wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników mogą stanowić dla Spółki koszt podatkowy oraz czy Spółce przysługuje z tytułu ich poniesienia prawo do obniżenia kwoty podatku należnego kwotę o kwotę podatku naliczonego.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 26 lipca 2022 r. wskazali Państwo, że:

1. Prowadzona przez Spółkę działalność gospodarcza jest opodatkowana podatkiem VAT według właściwej stawki i nie korzysta ze zwolnienia od tego podatku.

2. Odbiorcą docelowym opodatkowanej działalności Spółki są wyłącznie Spółki z Grupy.

3. Opodatkowana działalność gospodarcza Spółki jest prowadzona na warunkach konkurencyjności.

4. Realizacja opisanych we wniosku działań w ramach polityki CSR, tj. wsparcie humanitarne pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członków ich najbliższej rodziny, wpływa pośrednio na wzrost konkurencyjności na rynku Spółki – wynagrodzenie, jakie otrzymuje Spółka za świadczone usługi zależy m.in. od wysokości przychodów operacyjnych uzyskanych przez spółki operacyjne z Grupy (tj. klientów Spółki). Działania w ramach polityki CSR przyczyniają się do wzrostu przychodów spółek operacyjnych (tj. klientów Spółki), a tym samym do wzrostu przychodów Spółki poprzez:

- wzmocnienie wizerunku firmy (Grupy),

- wzmocnienie reputacji Spółki oraz jej klientów (tj. spółek operacyjnych z Grupy) jako przedsiębiorstwa społecznie odpowiedzialnego,

- zapewnienie stabilizacji i zrozumienia w środowisku biznesowym,

- wzrost atrakcyjności przedsiębiorstwa jako pracodawcy (biznes społecznie odpowiedzialny dba o rozwój pracowników),

- wzrost efektywności pracy poprzez poprawę i racjonalizację procesów,

- efekt synergii w firmie i w otoczeniu dzięki intensywnej komunikacji w firmie i z różnymi grupami społecznymi.

Wymienione korzyści mają charakter długofalowy.

Prowadzona w sposób przemyślany i skuteczny polityka CSR skutkuje tym, iż klienci Spółki (spółki operacyjne z Grupy) nie są zainteresowane poszukiwaniem innych podmiotów na rynku, które mogłyby wspierać je w działaniach społecznie odpowiedzialnych. Skuteczne działania Spółki w ramach polityki CSR niewątpliwie podnoszą jej konkurencyjność (atrakcyjność) w oczach jej klientów.

5. Zakupione w ramach ww. działań CSR towary i usługi w sposób pośredni służą/będą służyć wykonywaniu działalności opodatkowanej Spółki, tj. sprzedaży Usługi Wsparcia Biznesu na rzecz Spółek z Grupy.

Ponieważ przedmiotowe towary i usługi nie będą podlegały odsprzedaży, w sposób pośredni przyczyniają się/ będą się one przyczyniać (wpływ na ogólne funkcjonowanie Spółki jako całości) do uzyskania przychodu przez Spółkę.

6. Realizacja opisanych działań w ramach polityki CSR, tj. wsparcie humanitarne pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członków ich najbliższej rodziny przedkłada się na cele marketingowe Spółki oraz Grupy.

Cele marketingowe Grupy (w tym Spółki) zmierzają m.in. do budowania trwałych, satysfakcjonujących więzi z obecnymi pracownikami, a także do pozyskania potencjalnych pracowników.

Podjęte przez Spółkę działania w ramach polityki CSR budują m.in. lojalność i zaufanie obecnych pracowników Spółki z Grupy, zwiększając ich motywację oraz produktywność. Powyższe prowadzi do zwiększenia wolumenu (rentowności) sprzedaży usług (kompleksowe usługi logistyczne) przez spółki z Grupy, co bezpośrednio zwiększa wolumen (rentowność) sprzedaży przez Spółkę Usług Wsparcia Biznesu na rzecz tychże Spółek z Grupy.

Opisane działania w ramach polityki CSR oprócz zwiększenia wolumenu sprzedaży usług przez Spółki z Grupy przekładają się również na inne korzyści finansowe dla Grupy (i Spółki), takie jak wzrost wartości marki, czy też zmniejszenie kosztów utraty pracownika czy zwiększenie udziału w rynku.

7. Opisane działania Spółki podejmowane w ramach polityki CSR pozytywnie wpływają na jej wizerunek, prowadząc do zwiększenia wartości marki Grupy (w szczególności wśród pracowników).

Wizerunek Spółki, jako podmiotu posiadającego oraz realizującego Politykę CSR z pewnością pozytywnie zakorzenia się w świadomości potencjalnych (bliżej nieokreślonych) klientów Grupy (i tym samym też Spółki) oraz pozwala na wyróżnienie marki spośród innych marek na niezwykle konkurencyjnym rynku branży transportowej.

Podkreślić należy, iż skutecznie wdrażana, realizowana i rozwijana polityka CSR wpływa bardzo pozytywnie na działalność spółek operacyjnych z Grupy. To skutkuje tym, iż spółki te nie są zainteresowane poszukiwaniem na rynku innych podmiotów wspierających je w tym zakresie a korzystają z usług Spółki.

8. Realizacja opisanych we wniosku działań w ramach polityki CSR, tj. wsparcie humanitarne pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członków ich najbliższej rodziny, powiązana jest z profilem działalności wykonywanej przez Spółkę — w zakres świadczonych przez Spółkę usług wchodzą także działania w ramach polityki CSR.

9. Korzyści, jakie osiąga Spółka w związku z poniesionymi wydatkami, o których mowa we wniosku obejmują wzmocnienie lojalności i zaufania obecnych pracowników Spółek z Grupy, co prowadzi do zwiększenia ich motywacji oraz produktywności. Działania takie prowadza do zwiększenia wolumenu (rentowności) sprzedaży usług (kompleksowe usługi logistyczne) przez Spółki z Grupy, co bezpośrednio zwiększa wolumen (rentowność) sprzedaży przez Spółkę Usług Wsparcia Biznesu na rzecz tychże Spółek z Grupy.

10. Realizacja ww. działań w ramach polityki CSR, tj. wsparcie humanitarne pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członków ich najbliższej rodziny, przekłada się na zwiększenie sprzedaży opodatkowanej w Spółce w następujący sposób:

działania CSR, w tym wsparcie pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członków jej najbliższej rodziny wpływają pozytywnie na zwiększenie przychodów (operacyjnych) spółek operacyjnych z Grupy (tj. klientów Spółki), a większe przychody operacyjne spółek z Grupy przekładają się bezpośrednio na wzrost przychodów Spółki (wysokość wynagrodzenia Spółki za świadczone usługi zależy m.in. od wysokości przychodów operacyjnych Spółek z Grupy, tj. klientów Spółki).

11. Polityka CSR wpływa pozytywnie na wysokość przychodów spółek operacyjnych z Grupy (tj. ostatecznych nabywców usług Spółki), a tym samym na wysokość przychodów Spółki. Prowadzenie działań społecznie odpowiedzialnych jest m.in. bardzo istotnym elementem przetargów na zakup usług transportowych i logistycznych, w których biorą udział spółki operacyjne z Grupy (tj. klienci Spółki). W przetargach organizowanych przez duże, międzynarodowe firmy na zakup usług transportowych i logistycznych brak polityki CSR jest często dyskwalifikujący. Prowadzenie działań CSR wpływa zatem na wzrost przychodów spółek operacyjnych, tj. ostatecznych nabywców usług Spółki poprzez umożliwienie im pozyskiwania nowych klientów a tym samym zwiększania sprzedaży.

Opisane we wniosku działania wpisują się w długotrwały oraz spójny proces budowania przez Grupę społecznej odpowiedzialności biznesu.

Informacje o obowiązywaniu i wykonywaniu w Spółce (i Grupie) Polityki CSR umieszczane są w Raporcie Zrównoważonego Rozwoju Grupy, a raport ten jest publikowany na stronie internetowej Grupy dla każdego roku osobno w polskiej oraz angielskiej wersji językowej.

Zdaniem Spółki, publikacja przedmiotowych informacji ma wpływ na ostatecznych nabywców usług Spółek z Grupy, ewentualnie wpływa na nakłonienie potencjalnych klientów do nabywania usług Spółek z Grupy. Dzięki temu Spółki z Grupy (w tym także ukraińska Spółka) mogą kontynuować swoją działalność operacyjną (kompleksowe usługi logistyczne), a tym samym nabywają i będą nabywać do Spółki Usług Wsparcia Biznesu.

12. Podmioty, na rzecz których Spółka realizuje ww. działania (w szczególności pracownicy) nie są zobowiązane z tego tytułu do jakichkolwiek czynności na rzecz Spółki.

Spółka podejmuje i zamierza podejmować opisane we wniosku działania w celu pomocy pracownikom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej, kierując się poczuciem odpowiedzialności za takich pracowników.

13. Wszystkie ww. działania zostały/zostaną zrealizowane przez Spółkę nieodpłatnie.

14. Spółka zasadniczo umieszcza informacje o realizowanej w ramach Polityki CSR pomocy pracownikom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej w Raporcie Zrównoważonego Rozwoju Grupy, a raport ten jest publikowany na stronie internetowej Grupy dla każdego roku osobno w polskiej oraz angielskiej wersji językowej.

Informacja o takiej pomocy jest spójna oraz zgodna z realizowaną w Spółce (i Grupie) Polityką CSR.

Zdaniem Spółki, publikacja przedmiotowych informacji ma wpływ na ostatecznych nabywców usług Spółek z Grupy (kompleksowe usługi logistyczne), ewentualnie wpływa na nakłonienie potencjalnych klientów do nabywania usług od Spółek z Grupy. Spółka poprzez wykonywanie Polityki CSR w Grupie zapewnia spółkom operacyjnym z Grupy utrzymanie bazy obecnych (coraz bardziej wymagających) klientów oraz pozyskiwanie potencjalnych nowych klientów.

Dzięki temu Spółki z Grupy (w tym w szczególności ukraińska Spółka) mogą kontynuować swoją działalność operacyjną (kompleksowe usługi logistyczne), a tym samym nabywają i będą nabywać do Spółki Usług Wsparcia Biznesu. Powyższe zapewnienia Spółce podstawy prowadzenia działalności gospodarczej (wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług).

Na chwilę sporządzania wniosku oraz niniejszej odpowiedzi, w odniesieniu do ww. działań w ramach polityki CSR, Spółka podjęła decyzję, iż z uwagi bezpośrednie niebezpieczeństwo dla pracowników Grupy oraz „bezpieczeństwo biznesu” (ataki na przewozy oznakowane logiem Grupy) nie umieszcza informacji o realizacji ww. działań, tak aby były one ogólnodostępne.

Spółka nie wyklucza jednak, iż w przypadku zmiany sytuacji politycznej (zakończenia agresji zbrojnej na terytorium Ukrainy) umieści informacje o realizacji ww. działań, tak aby były one ogólnodostępne, bowiem co do zasady informacja o pomocy pracownikom znajdującym się trudnej sytuacji życiowej są umieszczane w Raporcie Zrównoważonego Rozwoju Grupy, a raport ten jest publikowany na stronie internetowej Grupy dla każdego roku osobno w polskiej oraz angielskiej wersji językowej.

15. Wynagrodzenie należne Spółce z tyt. świadczonych Usług Wsparcia Biznesu na rzecz Spółek z Grupy uwzględnia wynagrodzenie za opisane działania CSR wykonywane przez Spółkę (tj. wsparcie humanitarne pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członków ich najbliższej rodziny) od Spółek z Grupy.

16. W związku z nabywaniem towarów i usług dotyczących realizacji ww. działań w ramach polityki CSR, tj. wsparcia humanitarnego pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członków ich najbliższej rodziny, Spółka otrzymuje/będzie otrzymywała faktury, w których figuruje jako nabywca towarów i usług.

W uzupełnieniu wniosku ujętym w piśmie z 23 września 2022 r. wskazali Państwo, że:

1. Pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy, na rzecz których Spółka ponosi wymienione we wniosku wydatki to osoby będące wyłącznie obywatelami Ukrainy.

Według wiedzy oraz informacji, którymi dysponuje Spółka również członkowie rodzin pracowników ukraińskiej spółki z Grupy to osoby będące wyłącznie obywatelami Ukrainy.

2. Pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy i członkowie ich rodzin, na rzecz których Spółka ponosi wymienione we wniosku wydatki przebywali na terenie Polski w chwili podejmowania przez Spółkę opisanych we wniosku działań w ramach polityki CSR.

3. Wynajmowane przez Spółkę mieszkania (miejsca zakwaterowania), w których zakwaterowani zostali pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy i członkowie ich rodzin znajdują się na terytorium Polski (m.in. w następujących miejscowościach i ich bezpośrednich okolicach: (…)).

4. Pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy, którym pomaga Spółka nadal świadczą pracę na rzecz spółki z Grupy położonej na terytorium Ukrainy, przyczyniając się do kontynuowania działalności przez tę spółkę.

Praca świadczona jest przez ww. pracowników w tzw. zdalnym trybie pracy.

5. Przedstawione we wniosku działania podejmowane przez Spółkę w ramach polityki CSR (tj. pomoc na rzecz pracowników ukraińskiej Spółki z grupy i członków ich rodzin) nie obejmuje wynajmu mieszkań (miejsc zakwaterowania) na terytorium Ukrainy.

6. W czasie podejmowania przez Spółkę działań przedstawionych we wniosku w ramach polityki CSR (tj. pomoc na rzecz pracowników ukraińskiej Spółki z grupy i członków ich rodzin) miały miejsce sytuacje, w których Spółka udziela pomocy tylko członkom rodzin pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy.

Sytuacje powyższe wystąpiły gdy pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy nie byli uprawnieni do opuszczania terytorium Ukrainy np. z powodu płci i wieku lub w sytuacji kiedy pracownicy ci zdecydowali się pozostać w swoich miejscach zamieszkania by chronić majątek przez zniszczeniami, wtedy na terytorium Polski przybyli jedynie członkowie ich rodzin w celu poszukiwania bezpiecznego schronienia.

7. Pomoc udzielana przez Spółkę członkom rodzin pracowników ukraińskiej Spółki przyczynia się do uzyskania obrotu opodatkowanego Spółki w następujący sposób:

- Spółka została powołana w celu świadczenia Usług Wsparcia Biznesu na rzecz spółek operacyjnych z Grupy.

- Wynagrodzenie Spółki za świadczone Usługi Wsparcia Biznesu kalkulowane jest w oparciu o poniesione przez nią wydatki (baza kosztowa) i powiększone o marżę i rozdzielone na poszczególne spółki z Grupy wg. klucza alokacji przychodu spółek operacyjnych (klienci Spółki).

- Im większe przychody spółek operacyjnych tym wyższe wynagrodzenie Spółki.

- Zwiększenie przychodu spółek operacyjnych z Grupy prowadzi więc bezpośrednio do zwiększenia przychodu Spółki, z kolei spadek przychodu tychże spółek prowadzi do spadku przychodu Spółki.

W ocenie Spółki, jest wysoce prawdopodobne, iż brak udzielenia przez nią pomocy członkom rodzin pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy może doprowadzić do tego, iż sami pracownicy będąc zmuszeni do poszukiwania schronienia zaprzestaną świadczenia pracy na rzecz ukraińskiej Spółki z Grupy. Stan ten doprowadzi do spadku obrotów (przychodów) ukraińskiej Spółki, a tym samym spadku przychodów Spółki — ukraińska spółka nic będzie nabywać od Spółki Usług Wsparcia Biznesu, a nawet może nie dokonać zapłaty za usługi już wykonane przez Spółkę.

8. Przekazanie towarów i usług na rzecz pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy i członków ich rodzin Spółka dokumentuje za pomocą odpowiednich faktur zakupu oraz paragonów fiskalnych, a także rachunków. W przypadku wynajmu mieszkań (miejsc zakwaterowania) Spółka dysponuje stosownymi umowami, podpisanymi z wynajmującymi.

9. Udzielanie pomocy przez Spółkę zorganizowane jest w następujący sposób:

Pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy lub członkowie ich rodzin kontaktują się z HR Managerem ukraińskiej Spółki i informują go o chęci, konieczności opuszczenia kraju (Ukrainy) oraz zgłaszają potrzebę pomocy (transport z miejsca do miejsca, zakwaterowanie, wyżywienie, odzież, inne). HR Manager ukraińskiej Spółki z Grupy „autoryzuje taką osobę”, tj. weryfikuje, czy jest ona pracownikiem ukraińskiej Spółki z Grupy lub członkiem jej rodziny i przekazuje takie informacje do Spółki. Na tej podstawie Spółka organizuje niezbędną pomoc, w tym zakwaterowanie, wyżywienie, pomoc medyczna łub pomoc psychologa, jeżeli jest taka potrzeba.

10. Pomoc, którą Spółka udziela na zasadach przedstawionych we wniosku mogą uzyskać wszyscy pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy i członkowie ich rodzin.

Pomoc ta przyznawana jest pracownikom ukraińskiej Spółki i członkom ich rodzin na jednakowych zasadach bez względu na zajmowane stanowisko czy staż pracy.

11. Każdy wydatek poniesiony przez Spółkę w związku z pomocą udzieloną pracownikom ukraińskiej Spółki oraz członkom ich rodzin zdefiniowany jest przez Spółkę od razu w momencie jego poniesienia, tj. przeznaczony jest na konkretny cel, dla konkretnej osoby. Dzieje się tak dlatego bowiem pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy lub członkowie ich rodzin kontaktują się wpierw z HR Managerem ukraińskiej Spółki i informują o chęci, konieczności opuszczenia kraju (Ukrainy) oraz zgłaszają potrzebę pomocy (transport z miejsca do miejsca, zakwaterowanie, wyżywienie, odzież, inne). W dalszej kolejności HR Manager ukraińskiej Spółki „autoryzuje taką osobę”, tj. weryfikuje, czy jest ona pracownikiem ukraińskiej Spółki z grupy lub członkiem jej rodziny i przekazuje takie informacje do Spółki.

12. Pomocy pracownikom ukraińskim oraz członkom ich rodzin bezpośrednio udziela zarówno Spółka ukraińska, jak i też pozostałe spółki z Grupy (nie tylko z Polski).

Udzielenie pomocy przez inne spółki z Grupy oraz jej zakres uzależniony jest od tego, do jakiego kraju pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członkowie ich rodzin udawali się w poszukiwaniu schronienia.

13. Brak udzielenia pomocy przez Spółkę spowoduje utratę obrotu opodatkowanego VAT w Spółce w następujący sposób:

- niepodjęcie przez Spółkę działań pomocowych na rzecz pracowników ukraińskiej Spółki oraz członków ich rodzin doprowadzi, zdaniem Spółki, do spadku sprzedaży jej Usług Wsparcia Biznesu na rzecz Spółek z Grupy. Spółka jest tzw. „spółką celową” utworzoną przez Grupę do świadczenia ww. rodzaju usług na rzecz „klientów grupowych” i nie świadczy w chwili obecnej usług na rzecz klientów spoza Grupy (odbiorcą docelowym opodatkowanej działalności Spółki są Spółki z Grupy).

W ocenie Spółki, jest wysoce prawdopodobne, iż brak udzielenia przez nią pomocy członkom rodzin pracowników ukraińskiej Spółki z Grupy może doprowadzić do tego, iż sami pracownicy będąc zmuszeni do poszukiwania schronienia zaprzestaną świadczenia pracy na rzecz ukraińskiej Spółki z Grupy. Stan ten doprowadzi do spadku obrotów (przychodów) ukraińskiej Spółki, a tym samym spadku przychodów Spółki — ukraińska spółka nic będzie nabywać od Spółki Usług Wsparcia Biznesu, a nawet może nie dokonać zapłaty za usługi już wykonane przez Spółkę.

Dodatkowo, zdaniem Spółki, w obliczu tak znacznej agresji zbrojnej (podczas której dokonywane są liczne zbrodnie wojenne) w bezpośrednim sąsiedztwie Polski, klienci oraz potencjalni klienci spółek operacyjnych z Grupy niejako „oczekują” od swoich kontrahentów (tj. spółek z Grupy) przynajmniej symbolicznego zaangażowania w pomoc udzielaną obywatelom Ukrainy poszukującym schronienia w bezpiecznych krajach. Brak zaangażowania w taką pomoc wyrządzi, w ocenie Spółki, wszystkim spółkom z Grupy znaczne szkody w wizerunku oraz postrzeganiu marki. Z tego względu Spółka, jako powołana do zapewnienia (zabezpieczenia) gospodarczej dla spółek operacyjnych z Grupy korzystnych warunków prowadzenia działalności podejmując decyzję o udzielaniu pomocy opisanej we wniosku podjęła próbę wypełnienia oczekiwań rynkowych.

Wskutek tego brak udzielenia pomocy przez Spółkę spowoduje utratę przychodów przez spółki operacyjne z Grupy, co w sposób bezpośredni doprowadzi do utraty obrotu opodatkowanego VAT w Spółce.

14. Spółka została powołana w celu świadczenia Usług Wsparcia Biznesu na rzecz spółek operacyjnych z Grupy.

Świadczone przez Spółkę Usługi Wsparcia Biznesu obejmują m.in. działania w ramach polityki CSR.

W celu zapewnienia by działania podejmowane w ramach polityki CSR wykonywane były na najwyższym poziomie Spółka zdecydowała się na zatrudnienie najbardziej doświadczonych specjalistów z tego zakresu. Dzięki temu Spółka zapewniła, by sprzedawane przez nią usługi (działania) w ramach polityki CSR były usługami najwyższej jakości.

Wynagrodzenie Spółki za świadczone Usługi Wsparcia Biznesu kalkulowane jest w oparciu o poniesione przez nią wydatki (baza kosztowa) i powiększone o marżę i rozdzielone na poszczególne spółki z Grupy wg. klucza alokacji przychodu spółek operacyjnych (klienci Spółki).

Im większe przychody spółek operacyjnych tym wyższe wynagrodzenie Spółki. Zwiększenie przychodu spółek operacyjnych z Grupy prowadzi więc do zwiększenia przychodu Spółki, z kolei spadek przychodu tychże spółek prowadzi do spadku przychodu Spółki.

Baza kosztowa, w oparciu o którą kalkulowane jest wynagrodzenie Spółki za Usługi Wsparcia Biznesu obejmuje wynagrodzenie zatrudnionych specjalistów odpowiedzialnych za działania w ramach polityki CSR.

Same wydatki dotyczące pomocy humanitarnej opisanej we wniosku nie są uwzględniane w bazie kosztowej, na podstawie której Spółka oblicza swoje wynagrodzenie. Tym samym, Spółka dokonuje wsparcia humanitarnego w ramach Usług Wsparcia Biznesu nie otrzymując za te działania wspierające wynagrodzenia.

Prowadzona w sposób przemyślany i skuteczny polityka CSR skutkuje tym, iż klienci Spółki (spółki operacyjne z Grupy) nie są zainteresowane poszukiwaniem innych podmiotów na rynku, które mogłyby wspierać je w działaniach społecznie odpowiedzialnych. Skuteczne działania Spółki w ramach polityki CSR niewątpliwie podnoszą jej konkurencyjność (atrakcyjność) w oczach jej klientów (spółek z Grupy).

15. Spółka, działania obejmujące wsparcie humanitarne udzielane pracownikom ukraińskiej Spółki z Grupy i członkom ich rodzin podejmuje nieodpłatnie, tj. osoby, które otrzymały takie wsparcie od Spółki nie uiszczają na rzecz Spółki z tego tytułu żadnego wynagrodzenia.

Tym samym, Spółka nie otrzymuje wynagrodzenia za wsparcie humanitarne udzielane pracownikom ukraińskiej Spółki z Grupy i członkom ich rodzin.

Pytanie

Czy wydatki ponoszone przez Spółkę w ramach Polityki CSR tj. wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT? (pytanie oznaczone we wniosku numerem 1).

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, wydatki ponoszone przez Spółkę w ramach Polityki CSR, tj. wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

1. Wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników jako koszt podatkowy CIT

a) Istota kosztu podatkowego CIT

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Pierwsza z wymienionych przesłanek odnosi się do możliwości przypisania faktu poniesienia kosztu do osoby podatnika. Kosztem uzyskania przychodu mogą być wyłącznie koszty obciążające samego podatnika - wartość ciężarów, jakie ponosi podatnik w toku prowadzenia działalności (funkcjonowania). Poniesienie kosztu jest co do zasady związane z faktycznym i definitywnym przesunięciem określonej wartości z majątku podatnika do majątku innego podmiotu.

Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł - obiektywnie oceniając - oczekiwać takiego efektu.

Należy przy tym podkreślić, że sam fakt poniesienia danego wydatku w związku z prowadzoną działalnością nie jest decydujący dla uznania, że spełnia on przesłankę celowości wynikającą z art. 15 ust. 1 ustawy. Nie każdy bowiem wydatek ponoszony w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła. W odniesieniu do kosztów nieobjętych wyłączeniem z art. 16 ust. 1 ustawy można stwierdzić, że kwestia ich związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika stanowi jeden z istotnych elementów, które powinny być uwzględniane przy ocenie ich celowości - nie przesądza jednak samoistnie o możliwości zaliczenia tych kosztów do kategorii kosztów podatkowych.

Katalog wyłączeń z kategorii kosztów uzyskania przychodów zawarty w art. 16 ust. 1 ustawy ma charakter zamknięty. W szczególności, część spośród nich prowadzi do bezwzględnego wyłączenia określonych rodzajów kosztów z kategorii kosztów podatkowych, część służy limitowaniu wysokości rozpoznawanych przez podatników rodzajów kosztów uzyskania przychodów (uniemożliwia zaliczenie do kosztów podatkowych wartości przewyższających ustalony przez ustawodawcę poziom wydatków), część - „przesunięciu” momentu rozpoznawania określonych kosztów, wykluczeniu ich związku albo powiązaniu ich z konkretnym przychodem lub momentem podatkowym.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

b) Istota działań CSR (społecznej odpowiedzialność biznesu)

Społeczna odpowiedzialność biznesu nie została zdefiniowana w ustawie o CIT. Określa się ją jako koncepcję, dzięki której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy. Bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko spełnienia wszystkich wymogów formalnych i prawnych, ale oprócz tego zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska i relacje z otoczeniem firmy, czyli dobrowolne zaangażowanie. Społeczna odpowiedzialność jest procesem, w ramach którego przedsiębiorstwa zarządzają swoimi relacjami z różnorodnymi interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na sukces w działalności gospodarczej, należy je zatem traktować jako inwestycję, a nie koszt.

Innymi słowy, odpowiedzialność biznesu to efektywna strategia zarządzania, która poprzez prowadzenie dialogu społecznego na poziomie lokalnym przyczynia się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw na poziomie globalnym i jednocześnie kształtowania warunków dla zrównoważonego rozwoju społecznego i ekonomicznego.

Aktualną definicją społecznej odpowiedzialności biznesu (ang. Corporate Social Responsibility - CSR) jest definicja zawarta w normie Normie PN-ISO 26 000 - „odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań (produkty, serwis, procesy) na społeczeństwo i środowisko, poprzez przejrzyste i etyczne zachowanie, które:

- przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, zdrowia i dobrobytu społeczeństwa;

- bierze pod uwagę oczekiwania interesariuszy;

- jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami zachowania;

- jest spójne z organizacją i praktykowane w jej relacjach.”

CSR jest bardzo szerokim pojęciem, pod którym kryje się szereg różnych inicjatyw czy procedur.

W tym miejscu warto odwołać się do działań wskazanych w Komunikacie Komisji Europejskiej z dnia 25 października 2011 r. skierowanej do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - „Odnowiona strategia UE na lata 2011-2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw.”

We wskazanym dokumencie zostało wprost stwierdzone, że: „Strategiczne podejście do CSR ma coraz większe znaczenie dla konkurencyjności przedsiębiorstw. Może przynieść korzyści w zakresie zarządzania ryzykiem, oszczędności kosztów, dostępu do kapitału, relacji z klientami, zarządzania zasobami ludzkimi i potencjału innowacyjnego. Ponieważ CSR wymaga zaangażowania zainteresowanych stron wewnątrz przedsiębiorstwa i poza nim, umożliwia to przedsiębiorstwom lepsze prognozowanie i wykorzystanie szybko zmieniających się oczekiwań ze strony społeczeństwa i warunków prowadzenia działalności, CSR może zatem stymulować rozwój nowych rynków i sprzyja tworzeniu nowych możliwości wzrostu gospodarczego. Zajmując się kwestiami odpowiedzialności społecznej, przedsiębiorstwa mogą budować długoterminowe zaufanie pracowników, konsumentów i obywateli, tworząc podstawę pod zrównoważone modele biznesowe. Większe zaufanie z kolei przyczynia się do tworzenia otoczenia, w którym przedsiębiorstwa mogą podejmować inicjatywy innowacyjne i rozwijać się.”

Społeczna odpowiedzialność jest procesem, w ramach którego przedsiębiorstwa zarządzają swoimi relacjami z różnorodnymi interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na sukces w działalności gospodarczej, należy je zatem traktować jako inwestycję.

Odpowiedzialny biznes to podejście strategiczne, długofalowe, oparte na zasadach dialogu społecznego i poszukiwaniu rozwiązań korzystnych tak dla przedsiębiorstwa, jak i jego całego otoczenia, pracowników, wszystkich interesariuszy i społeczności, w której działa firma.

Tym samym zdaniem Wnioskodawcy, społeczna odpowiedzialność biznesu to dzisiaj nie jedynie „trend” na społeczne zaangażowanie, ale przede wszystkim strategia zarządzania (potrzeba przedsiębiorstwa, aby być konkurencyjnym), zgodnie z którą przedsiębiorstwa w swoich działaniach dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne, aspekty środowiskowe, czy relacje z różnymi grupami interesariuszy, w szczególności z pracownikami. Bycie społecznie odpowiedzialnym oznacza inwestowanie w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska, relacje z otoczeniem firmy i informowanie o tych działaniach, co przyczynia się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa i kształtowania warunków dla zrównoważonego rozwoju społecznego i ekonomicznego.

W dobie globalizacji i powszechnego dostępu do informacji każda firma powinna wytypować te problemy społeczne, w których rozwiązywaniu jest w stanie pomóc, zapewniając sobie jednocześnie przewagę konkurencyjną.

c) Działania CSR jako koszt podatkowy CIT według stanowisk organów podatkowych

Dotychczas opublikowane interpretacje indywidualne wskazują, iż wydatki na działalność w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu mogą stanowić koszty podatkowe, gdyż pośrednio przyczyniają się do zwiększania przychodów podatkowych. Potwierdza to utrwalona już praktyka wyrażona między innymi w interpretacjach podatkowych, przykładowo:

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: 0111-KDIB1-2.4010.226.2021 1.MZA z 18 sierpnia 2021 r.,

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: 0111-KDIB1-2.4010.186.2020.1.BD z 1 lipca 2020 r.,

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: 0114-KDIP2-1.4010.27.2020.1.JF z 25 marca 2020 r.

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: 0114-KDIP2-1.4010.74.2019.3.JC z 18 kwietnia 2019 r.,

- interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: 0114-KDIP2-2.4010.233.2017.2.AM z 30 listopada 2017 r.,

- interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Znak: IBPB-1-3/4510-259/16/TS z 4 kwietnia 2016 r.,

- interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Znak: IBPB-1-3/4510-92/16/MO z marca 2016 r.,

- interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Znak: ILPB3/4510-1-441/15-3/KS z 15 grudnia 2015 r.,

- interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Znak: IPPB5/4510-377/15-2/JC z maja 2015 r.,

- interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, Znak: ILPB3/423-718/14-3/PR z 31 marca 2015 r.,

- interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Znak: IPPB5/4510-168/15-2/JC z 27 marca 2015 r.,

- interpretacja Ministra Finansów, Znak: DD10.8221.1.2015.MZO z 9 stycznia 2015 r.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, iż uzyskał już indywidualne stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 31 marca 2015 r., Znak: ILPB3/423-718/14-3/PR dopuszczające kwalifikację wydatków ponoszonych przez Spółkę w ramach Polityki CSR jako koszt podatkowy.

d) Celowość Wydatków związanych z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom Partnerów Biznesowych oraz Pracowników, Grupa wdrożyła w swoich strukturach Kodeks Postępowania (Etyki) dla Partnerów Biznesowych oraz Kodeks Postępowania (Etyki) dla Pracowników. Dokumenty te przewidują realizację w Grupie (w tym u Wnioskodawcy) minimalnych wymagań wobec kontrahentów oraz pracowników w zakresie poszanowania praw człowieka, warunków pracy, ochrony środowiska oraz uczciwości w prowadzonej działalności biznesowej, w tym realizację Polityki CSR. Przedmiotowe dokumenty zakładają, iż Grupa (w tym Wnioskodawca) jako partner społeczności lokalnych dba o rozwój obszarów, na których prowadzi działalność biznesową, podnosząc jakość życia społeczności.

W ramach obowiązującej u Wnioskodawcy (a także w całej Grupie) Polityki CSR, podejmuje on Działania CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników. W wyniku tychże działań Spółka ponosi/będzie ponosić Wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników takie jak:

- zapłata czynszu najmu za lokal mieszkalny oraz wynagrodzenie za usługę pośrednictwa w najmie;

- zakup środków spożywczych;

- zakup drobnego sprzętu AGD (jak np. czajnik elektryczny, przybory kuchenne);

- zakup podstawowego wyposażenia lokalu mieszkalnego (jak np. łóżko, przedłużacz).

Cele Polityki CSR realizowane przez Wnioskodawcę (Grupę) obejmują takie aspekty, jak zwiększenie rozpoznawalności priorytetów i działań społecznych Spółki (Grupy), zwiększenie świadomości roli społecznej Spółki (Grupy) wśród mieszkańców regionu oraz aktywne uczestnictwo w zrównoważonym rozwoju społeczności i regionów, z którymi Spółka (Grupa) jest związana. W ramach podejmowanych działań prospołecznych Spółka (Grupa) inwestuje w relacje z otoczeniem firmy, co ma przyczynić się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa Wnioskodawcy oraz uwidocznić zaangażowanie Spółki (Grupy) w lokalne działania społeczne.

W perspektywie długofalowej działania Spółki (Grupy) w ramach Polityki CSR mają na celu przyniesienie określonych korzyści, takich jak:

- wzrost konkurencyjności. Przejrzysta polityka CSR stanowi jeden ze sposobów budowania pozycji na rynkach, na których działalność prowadzi Grupa. Implementacja strategii CSR sprzyja budowaniu długookresowej przewagi konkurencyjnej. Dzięki aktywności w obszarze CSR Grupa ma możliwość uczestniczenia w przetargach na świadczenie usług transportowych i logistycznych organizowanych przez największe światowe firmy działające w różnych branżach. Zgodnie ze współczesnymi oczekiwaniami w biznesie, światowe koncerny kładą duży nacisk na społeczną odpowiedzialność biznesu i podejmują współpracę tylko z tymi partnerami, którzy w prowadzonej działalności uwzględniają interesy społeczne i środowiskowe. Spółki z Grupy, przedstawiając potencjalnemu kontrahentowi ofertę na świadczenie usług transportowych czy logistycznych, muszą wykazać, że są przedsiębiorcami społecznie odpowiedzialnymi, i wskazać, jakie czynności podejmują w obszarze CSR. Około 90% międzynarodowych przetargów dotyczących usług logistycznych zawiera pytania dotyczące społecznej odpowiedzialności dostawcy;

- podnoszenie poziomu kultury organizacyjnej firmy. Poprzez podejmowanie wyzwań społecznej odpowiedzialności firma buduje ład korporacyjny i podnosi swoje standardy postępowania wobec kontrahentów oraz pracowników;

- kształtowanie pozytywnego wizerunku Spółki wśród pracowników. Społeczna

odpowiedzialność Spółki stanowi jeden z elementów pozafinansowego motywowania pracowników, zwiększenie ich zaangażowania i wzrost lojalności. Świadomość podejmowania przez firmę działań, adresujących istotne społecznie problemy buduje reputację i wiarygodność;

- pozyskanie i utrzymanie najlepszych pracowników. Działając w obszarze CSR Spółka zyskuje jako pożądany prawodawca, zwiększając swoją atrakcyjność na rynku pracy. W ten sposób przyciąga potencjalnych pracowników, których wartości są zbieżne z wartościami firmy;

- zwiększenie wiarygodności Spółki;

- zakorzenienie się w społeczności i pozyskanie przychylności mieszkańców oraz zdobycie zaufania władz samorządowych.

Spółka, zgodnie z aktualnymi oczekiwaniami społecznymi, ale także potrzebami biznesowymi, realizuje zadania z zakresu społecznej odpowiedzialności, które wspierają proces budowania marki Spółki (Grupy). Budowanie pozytywnego wizerunku Spółki (Grupy) w otoczeniu lokalnym i biznesowym jest procesem wieloletnim. Uzyskanie zamierzonych efektów jest odroczone w czasie ze względu na proces utrwalania wizerunku, marki i samej nazwy w otoczeniu. Reputację odpowiedzialnego i zaangażowanego społecznie przedsiębiorcy tworzy ciągły proces budowania pozytywnych relacji z otoczeniem biznesowym i lokalnym, stanowiący wyraźną wartość dodaną w podejmowanych działaniach strategicznych i planowaniu przyszłości. Istotnym elementem uzyskania tej reputacji jest proces tworzenia świadomości otoczenia o roli przedsiębiorcy oraz edukacja wszystkich uczestników rynku poprzez wskazanie marki Wnioskodawcy (Spółek z Grupy) jako przedsiębiorcy zaangażowanego społecznie oraz wspierającego lokalną społeczność.

W ocenie Wnioskodawcy, wszelkie działania Spółki w zakresie CSR, w tym również podejmowane przez Spółkę działania polegające na ponoszeniu Wydatków związanych z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników, wpływają w sposób pośredni na generowane przez Spółkę przychody. Są to bowiem działania mające na celu budowanie pozytywnego wizerunku Spółki (Grupy), który wpływa na wartość sprzedaży Spółki (Grupy) w przyszłości. Umożliwi to utrzymanie pozycji Grupy (w tym Spółki) na rynku, pozyskiwanie nowych klientów przez Spółki z Grupy, dostrzegających prospołeczny wymiar biznesu (Grupy) Spółki i pozwoli na dalszy, intensywny jej rozwój.

Przychody jakie uzyskuje Spółka stanowią wynagrodzenie wypłacane przez Spółki z Grupy za świadczone na ich rzecz Usługi Wsparcia Biznesu. Działania CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników, zdaniem Spółki, niewątpliwie przyczynią się do zachowania obecnych kontrahentów oraz do pozyskania nowych kontrahentów Spółek z Grupy. Dzięki większym przychodom (obrotom) Spółek z Grupy również Wnioskodawca będzie uzyskiwał większe przychody z tytułu Usług Wsparcia Biznesu.

Obecnie podejmowanie Działań CSR jest wręcz wymogiem rynku i wynika z procesu zmian gospodarczych, czego pozytywnym efektem jest wsparcie wielu inicjatyw społecznych oraz pomoc potrzebującym na wielu płaszczyznach. W szczególności w obliczu zbrojnej agresji na terytorium Ukrainy w lutym 2022 r. społecznie aprobowane oraz akceptowane stało się w Polsce udzielanie wsparcia humanitarnego dla obywateli Ukrainy uciekającymi do Polski wskutek tejże agresji.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym będzie on miał prawo do zaliczenia Wydatków związanych z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ spełnione zostaną przesłanki z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

e) Brak znamion reprezentacji (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT)

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego (winno być: stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego) należy również rozważyć, czy Działania CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach Polityki CSR noszą znamiona reprezentacji.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Za wydatki na reprezentację należy bez wątpienia uznać te koszty, których wyłącznym bądź dominującym celem jest stworzenie pewnego wizerunku podatnika, stworzenie dobrego obrazu jego firmy (czy działalności, etc.), a zatem, wykreowanie pozytywnych relacji z obecnymi czy też potencjalnymi kontrahentami (klientami). Oceniając, czy dane koszty mają charakter reprezentacyjny, należy patrzeć właśnie przez pryzmat ich celu.

Słowo „reprezentacja”, w rozumieniu omawianego przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenie swojej zasobności, profesjonalizmu, jego reputacji. Przy tak zdefiniowanym terminie „reprezentacji” kwestia wystawności, okazałości czy też ponadprzeciętności nie ma żadnego znaczenia.

W wyroku z dnia 17 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 702/11, NSA dokonał wykładni pojęcia reprezentacji i stwierdził, że „reprezentacja” w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W podanym znaczeniu reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenie swojej zasobności, profesjonalizmu.

W kontekście powyższego zauważyć należy, że celem ponoszonych przez Spółkę Wydatków związanych z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników jest zwiększenie rozpoznawalności priorytetów i działań społecznych Spółki (Grupy), zwiększenie świadomości roli społecznej Spółki (Grupy) wśród mieszkańców regionu, a także aktywne uczestnictwo w zrównoważonym rozwoju społeczności i regionów, z którymi Spółka jest związana. Ww. cele są realizowane poprzez zaangażowanie się Spółki jako podmiotu społecznie odpowiedzialnego w sprawy społeczności lokalnej oraz sąsiadującego otoczenia zewnętrznego, tym samym ich celem nie jest zbudowanie oczekiwanego wizerunku o konkretnego czy bliżej określonego kontrahenta.

W świetle powyższego Wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników nie będą wypełniać znamion reprezentacji, a tym samym nie będą wykluczone z kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT.

Przedstawiony pogląd znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 listopada 2017 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.233.

2017.2, w której potwierdzono, że „działania CSR podejmowane przez Spółkę będą korzystne zarówno dla społeczności lokalnych, jak i dla niej samej (`(...)`), nie stanowią wydatków, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, (w związku z czym) stwierdzić należy, że wydatki na nabycie Niesprzedanych towarów, które w ramach podejmowanych przez Spółkę działań więżących się z Działaniami CSR zostaną przekazane osobom potrzebującym lub instytucjom mogą stanowić koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy”.

f) Brak znamion darowizny (art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT)

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z wyjątkiem wpłat na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej, z tym że kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Mając na uwadze powyższe podkreślić jednak należy, że ograniczenie wymienione w powołanym art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT ma zastosowanie m.in. do przekazanych darowizn, których istotnym elementem jest bezinteresowność.

Zdaniem Wnioskodawcy, zauważyć należy, że w rozpatrywanej sprawie zapewnienie przez Spółkę Ukraińskim pracownikom towarów oraz usług nie ma charakteru bezinteresownego. Zapewnienie przedmiotowych towarów i usług ma bowiem charakter ekwiwalentny, jest ono prowadzone w ramach Polityki CSR i prowadzi do zwiększenia rozpoznawalności Spółki jako działacza społecznego, co nie stanowi działania jednostronnego.

Aktywność ta w konsekwencji wpłynie na poprawę wizerunku Grupy (w tym Spółki), a także wzrost konkurencyjności Spółek z Grupy na rynku, co przełoży się również na wzrost uzyskiwanych przez Wnioskodawcę przychodów.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że konsekwentne budowanie strategii społecznej odpowiedzialności biznesu uwzględniającej interesy społeczne przyczynia/przyczyni się do budowania pozytywnego wizerunku Spółki, co w konsekwencji ma/będzie miało wpływ na wzrost konkurencyjności Spółek z Grupy i przełoży się na osiągane przez Wnioskodawcę przychody.

Podsumowanie

W świetle przedstawionych w niniejszym wniosku argumentów, ponoszone przez Spółkę Wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników wpisują się w definicję społecznej odpowiedzialności biznesu. Zatem, wydatki takie stanowią koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Ponadto, wydatki te nie znajdą się w negatywnym katalogu kosztów podatkowych określonym w art. 16 ustawy o CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowo wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji podatkowej.

Z uwagi na brzmienie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT przesłanka celowości poniesionego wydatku ma fundamentalne znaczenie dla konstrukcji podatkowych kosztów uzyskania przychodów. Skoro bowiem podstawą opodatkowania zgodnie z art. 7 ustawy o CIT jest, co do zasady, dochód rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym, to tym samym pomiędzy podatkowym przychodem a podatkowym kosztem istnieje zależność tego rodzaju, iż poniesiony koszt musi w sposób bezpośredni albo pośredni wpływać na przychód podatkowy, jego osiągnięcie zachowanie albo zabezpieczenie. Stwierdzenie braku takiej zależności powoduje, iż wydatek aczkolwiek poniesiony w sensie ekonomicznym i uwidoczniony w rachunku bilansowym, nie będzie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mógł zostać zaliczony do podatkowych kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury: „Warunkiem uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu jest łączne spełnienie następujących warunków: faktycznego (rzeczywistego) poniesienia wydatku przez podatnika, istnienie związku z prowadzoną przez podatnika działalnością oraz poniesienie go w celu uzyskania przychodu, jego zwiększenia bądź zachowania źródła przychodu. Nie każdy zatem wydatek, nawet związany z prowadzoną działalnością gospodarczą jest kosztem podatkowym, zmniejszającym podstawę opodatkowania, ale tylko taki, który realizuje cel wskazany w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Cel ten musi być widoczny, a ponoszone koszty winny go realizować bądź co na najmniej zakładać realnie możliwość jego osiągnięcia.” (por. wyrok NSA z 2 sierpnia 2012 roku, sygn. akt II FSK 41/11, uchwała NSA z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10, oraz uchwała z dnia 12 grudnia 2011 roku, sygn. akt II FPS 2/11). Poza tym, „przy ustaleniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek – poza wyraźnie wskazanymi w ustawie – wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego lub pośredniego związku z przychodem i racjonalnością działania dla osiągnięcia tego przychodu. Sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest jednoznaczny, należy rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku” (por. wyrok NSA z 9 września 2011 roku, sygn. akt II FSK 1118/10). Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego kosztu (por. wyrok NSA z 1 marca 2016 roku sygn. II FSK 4009/13).

W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, ze wymienione we wniosku wydatki nie wypełniają podstawowej przesłanki, jaką jest celowość poniesionego wydatku, czyli nakierowanie na osiągnięcie bądź też zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Podstawowym argumentem przedstawionym przez Wnioskodawcę przemawiającym za istnieniem związku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy jest wskazanie, że wydatki ponoszone są w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu.

Przepisy ustawy CIT nie zawierają przepisu stanowiącego, iż wydatki poniesione na działania w ramach polityki CRS są kosztem uzyskania przychodów. Konieczna jest więc ocena każdego wydatku z tej kategorii pod kątem spełnienia ogólnej normy z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Ponadto należy wykluczyć, że wydatki o których mowa nie znajdują się w katalogu wydatków ujętych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Konieczność indywidualnej oceny każdego z wydatków ponoszonych przez przedsiębiorcę w ramach przyjętej strategii społecznej odpowiedzialności biznesu podkreślają także sądy administracyjne w wydanych orzeczeniach. Przykładowo, w wyroku NSA z 26 września 2018 roku, sygn. akt II FSK 2500/16 czytamy: „Pojęcie społecznej odpowiedzialności biznesu jako pewnego rodzaju jednolita struktura funkcjonuje w działalności biznesowej oraz jest dostrzegane na poziomie publicznym (np. zdefiniowanie pojęcia CSR przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną w normie ISO 26000 z 2010 roku), to jednak należy podkreślić, że nie jest ono znane jako takie ustawie podatkowej. Nie zostało ono w niej wymienione expressis verbis, brak jest także innej konstrukcji prawnej, która pozwalałaby uznać tego rodzaju wydatki całościowo. To zaś prowadzi do wniosku, ze nie jest możliwe, w oparciu o przepis art. 15 ust. 1 ustawy o CIT dokonywanie oceny wszystkich zagregowanych w strukturze CSR wydatków tak jakby był to jeden wydatek.” Analogicznie wypowiadają się sądy na gruncie ustawy o podatku VAT i możliwości odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na działania CSR: „Podejmowanie przez Spółkę działań w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu jest z pewnością pożądane chociażby ze względu na uwzględniany przez firmę interes społeczny. Nie oznacza to jednak, że we wszystkich tego typu inwestycjach przedsiębiorca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na działania CSR. Jest to uzależnione od okoliczności konkretnego przypadku.” (por. wyrok NSA z 23 marca 2017 roku, sygn. akt I FSK 1458/15).

Wyjaśniając istotę programów CSR na gruncie podatkowym, sądy administracyjne podkreślają, że program CSR jest powszechnie przyjętą metodą reklamy i promocji podmiotów gospodarczych, działających zwłaszcza w takich szczególnych branżach, w których typowa reklama (telewizyjna, radiowa, internetowa) nie ma zastosowania albo jej zastosowanie nie przynosi spodziewanych efektów. W tym ujęciu wydatki na nabycie towarów i usług, poniesione w związku z realizacją społecznej odpowiedzialności biznesu mogą być kwalifikowane jako wydatki o charakterze marketingowym i mogą mieć związek z prowadzoną przez podatnika działalnością opodatkowaną (por. wyroki NSA z 2 kwietnia 2019 roku, sygn. akt I FSK 561/17, z 13 listopada 2013 r., sygn. akt I FSK 1606/12, z 13 czerwca 2018 r., sygn. akt I FSK 1420/16 oraz z 26 września 2018 r, sygn. akt II FSK 2500/16).

Ze złożonego wniosku nie wynika, aby działania Spółki na rzecz uchodźców i ich rodzin miały na celu reklamę i promocję spółki, a przez to skutkowałyby zwiększeniem zainteresowania usługami świadczonymi przez spółkę, względem innych podmiotów z tej samej branży, wpływając pozytywnie na zwiększenie jej konkurencyjności i w konsekwencji zwiększenie przychodów. Należy zauważyć, że ze stanu faktycznego sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką celową, funkcjonującą tylko w grupie kapitałowej i świadczącą usługi wsparcia tylko dla spółek z tej grupy. Nie prowadzi więc działań promujących swoją działalność na ogólnodostępnym rynku, gdyż z założenia z jej usług korzystają tylko spółki z Grupy.

Poniesienie wydatków na rzecz pracowników ukraińskiej spółki z Grupy oraz członków ich rodzin nie wpłynie więc na możliwość pozyskania nowych odbiorców dla działalności spółki. Z treści wniosku wynika zresztą jednoznacznie, że ewentualny związek działań humanitarnych na rzecz uchodźców z Ukrainy zachodzi w relacji: spółki z Grupy świadczące usługi logistyczne – klienci tych spółek. Jak podano we wniosku: „(`(...)`) klienci oraz potencjalni klienci spółek operacyjnych z Grupy niejako „oczekują” od swoich kontrahentów (tj. spółek z Grupy) przynajmniej symbolicznego zaangażowania w pomoc udzielaną obywatelom Ukrainy poszukującym schronienia w bezpiecznych krajach. Brak zaangażowania w taką pomoc wyrządzi, w ocenie Spółki, wszystkim spółkom z Grupy znaczne szkody w wizerunku oraz postrzeganiu marki.”

Należy zauważyć, że opis stanu faktycznego nasuwa wątpliwości co do przyjęcia, że wydatki na rzecz pracowników spółki ukraińskiej i ich rodzin można w ogóle uznać za ponoszone w ramach CSR. Przede wszystkim świadome inwestowanie w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu wymaga informowania o tych działaniach. Z treści wniosku wynika, że na stronie internetowej Grupy dla każdego roku podatkowego zamieszczany jest Raport Zrównoważonego Rozwoju z realizacji działań podejmowanych w ramach obszarów ESG (Environmental, Social, Governance). Informacje dotyczące działań z obszaru Strategii Zrównoważonego Rozwoju komunikowane są również poprzez media społecznościowe (tj. Facebook czy Linkedln). Jednak z treści wniosku (pkt 14 uzupełnienia z dnia 26 lipca 2022 r.) wynika, że do publicznej wiadomości nie są podawane informacje o pomocy dla uchodźców ukraińskich. Spółka podjęła bowiem decyzję, iż z uwagi bezpośrednie niebezpieczeństwo dla pracowników Grupy oraz „bezpieczeństwo biznesu” (ataki na przewozy oznakowane logiem Grupy) nie umieszcza informacji o realizacji ww. działań, tak aby były one ogólnodostępne. W związku z tym trudno przyjąć, że działania Wnioskodawcy przyczyniają się do budowania wizerunku spółek z Grupy, skoro brak jest powszechnie dostępnej informacji o tych działaniach. Ponadto, przywołując ogóle uwagi nt. pojęcia CSR, Wnioskodawca zauważa, że społeczna odpowiedzialność jest procesem, w ramach którego przedsiębiorstwa zarządzają swoimi relacjami z różnorodnymi interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na sukces w działalności gospodarczej. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego, mianem interesariuszy określa się te podmioty, które mają wpływ na realizację projektu przedsiębiorstwa lub uczestniczą w jego tworzeniu. Innymi słowy są to osoby i instytucje będące otoczeniem przedsiębiorstwa, wchodzące z nim w bezpośrednie lub pośrednie relacje. W ujęciu zewnętrznym CSR koncentruje swoją uwagę głównie na społeczności lokalnej. Z treści wniosku nie wynika, w jaki sposób (i czy w ogóle) wydatki ponoszone na rzecz pracowników ukraińskiej spółki z grupy i ich rodzin mają przełożenie na podniesienie jakości życia lokalnej społeczności, na terenie której działa Wnioskodawca.

Odnosząc się z kolei do argumentu Wnioskodawcy o występowaniu związku wydatków z jego przychodami poprzez to, że wysokość wynagrodzenia za usługi wsparcia zależy od przychodów operacyjnych spółek z Grupy, w tym spółki ukraińskiej, a „brak pomocy członkom rodzin pracowników ukraińskiej spółki z Grupy może doprowadzić do tego, iż sami pracownicy będąc zmuszeni do poszukiwania schronienia zaprzestaną świadczenia pracy na rzecz ukraińskiej Spółki z Grupy. Stan ten doprowadzi do spadku obrotów (przychodów) ukraińskiej Spółki, a tym samym spadku przychodów Spółki” nie można go uznać, za przekonywający w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Po pierwsze, okoliczność, ze Spółka świadczy usługi wsparcia na rzecz ukraińskiej spółki i otrzymuje za nie wynagrodzenie nie uzasadnia związku z przychodami spółki wydatków (de facto na cele osobiste) na rzecz pracowników (i ich rodzin) innego podmiotu, jakim jest ukraińska spółka. W przeciwnym wypadku, każdy wydatek, który jeden podatnik ponosi na rzecz innego podatnika (w tym jego pracowników) mógłby stanowić koszt uzyskania przychodów, tylko dlatego, że dobra „kondycja” podmiotu, z którym podatnik zawiera transakcje korzystnie wpływa na jego działalność, w tym także na możliwość jej prowadzenia w ogóle (kontrahent, pomimo trudności, nie zaprzestanie swojej działalności). W tym kontekście warto powołać wyrok NSA z dnia 5 czerwca 2013 roku, sygn. akt II FSK 2161/11, w którym Sąd zauważa: „(`(...)`) istotą jest wyodrębnianie kosztów poniesionych przez każdy z podmiotów uczestniczących w obrocie gospodarczym w powiązaniu z przychodami uzyskanymi (spodziewanymi) przez ten podmiot. Dopiero bowiem takie powiązanie kosztów z przychodami u każdego z podatników uczestniczących w wielostronnym kontrakcie o celu gospodarczym może doprowadzić do prawidłowego określenia uzyskanego przez każdego z nich dochodu jako przedmiotu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych a w konsekwencji do prawidłowego określenia wysokości zobowiązania podatkowego każdego z tych podmiotów.”

Po drugie, mając na uwadze trwający konflikt zbrojny na terenie Ukrainy i związane z tym ograniczenia w transporcie na terenach objętych działaniami wojennymi, wątpliwe jest aby wymienione we wniosku wydatki spowodowały zatrzymanie nieuniknionego spadku obrotów ukraińskiej Spółki z Grupy. Istnieją racjonalne przesłanki aby stwierdzić, że mimo działań podejmowanych na rzecz pomocy w zakresie zakwaterowania i wyżywienia uchodźców z Ukrainy wysoce prawdopodobny jest spadek obrotów ukraińskiej spółki. Podniesiony zatem przez Wnioskodawcę argument, iż brak udzielenia przez niego pomocy humanitarnej spowoduje spadek przychodów spółki ukraińskiej, a w konsekwencji spadek przychodów Wnioskodawcy budzi wątpliwości w tym sensie, że wpływ na obroty ukraińskiej spółki ma przede wszystkim trwający na terenie Ukrainy konflikt zbrojny.

Po trzecie, przedstawiony w uzupełnieniu wniosku z dnia 23 września 2022 r. sposób kalkulacji wynagrodzenia spółki (pkt 14) nie wskazuje na związek, który akcentuje Wnioskodawca, a mianowicie, że wysokość wynagrodzenia spółki za świadczone usługi zależy od wysokości przychodów spółek operacyjnych z Grupy (w tym spółki ukraińskiej). Jak podano w uzupełnieniu, wynagrodzenie za świadczone Usługi Wsparcia Biznesu kalkulowane jest w oparciu o poniesione przez nią wydatki (baza kosztowa) i powiększone o marżę i rozdzielone na poszczególne spółki z Grupy wg. klucza alokacji przychodu spółek operacyjnych (klienci Spółki). Z powyższego wynika, że wysokość przychodów spółek z Grupy wpływa nie na wysokość wynagrodzenia spółki, bo ta kalkulowana jest wg poniesionych kosztów plus marża, lecz wpływa na sposób alokacji tego wynagrodzenia na poszczególne spółki z Grupy.

Reasumując, przedstawione we wniosku wydatki na rzecz uchodźców z Ukrainy, którymi są pracownicy spółki z Grupy i członkowie ich rodzin, nie spełniają związku z przychodem, zachowaniem albo zabezpieczeniem jego źródła, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Dodatkowo należy zauważyć, że pomimo jednoznacznej treści wezwania z 9 września 2022 r. (pyt. nr 8) Wnioskodawca nie odpowiedział, w jaki sposób dokumentuje fakt przekazania towarów i usług na rzecz pracowników ukraińskiej spółki z Grupy i członków ich rodzin. Podał tylko w jaki sposób dokumentowany jest zakup towarów lub wynajem lokali mieszkalnych. W świetle powyższego uzasadnione wątpliwości budzi, czy spełniony jest jeden z podstawowych warunków uznania wydatku za koszt podatkowy, tj. warunek prawidłowego udokumentowania. Dysponowanie samą fakturą, rachunkiem, paragonem na zakup artykułów spożywczych lub sprzętu AGD lub umową najmu nie dokumentuje jeszcze okoliczności przekazania ich uchodźcom.

Na uwadze należy mieć ponadto przepis art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT, który nie pozwala na ujęcie w kosztach przekazanych darowizn, nawet w sytuacji gdy przesłanka z art. 15 ust. 1 została spełniona (co nie ma miejsca w analizowanej sprawie). Z wniosku wynika, że pracownicy ukraińskiej Spółki z Grupy oraz członkowie ich rodzin, którym Spółka przekazuje artykuły spożywcze, drobny sprzęt AGD (np. czajnik elektryczny, przybory kuchenne), podstawowe wyposażenie lokalu mieszkalnego (np. łóżko, przedłużacz) nie są zobowiązani z tego tytułu do jakichkolwiek świadczeń wzajemnych na rzecz spółki. Jak zauważył NSA w wyroku z dnia 13 września 2016 r. sygn. akt II FSK 2186/14: „(`(...)`) skoro zgodnie z art. 888 §1 k.c. cel, motyw, pobudka świadczenia darczyńcy na rzecz obdarowanego nie maja znaczenia dla oceny umowy jako darowizny, a art. 16 ust. 1 pkt 14 u.p.d.o.p. wyłącza z kosztów uzyskania przychodów świadczenia m.in. z umów darowizny to cele te, pobudki i motywy nie mają żadnego znaczenia dla wykładni art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Świadczenia z umowy darowizny nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.”

We wniosku przywołane zostały interpretacje indywidualne wskazujące, że wydatki na działalność w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu mogą stanowić koszty podatkowe. Ponieważ, jak zauważono na wstępie, działania CSR mają różny charakter, kwalifikacja wydatków jako kosztów podatkowych każdorazowo powinna podlegać odrębnej analizie. Przytoczone interpretacje indywidualne nie przesądzają o możliwości zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów wydatków będących przedmiotem niniejszego wniosku.

Uznanie wydatków na pomoc uchodźcom z Ukrainy za koszty podatkowe możliwe jest na podstawie przepisu szczególnego, tj. art. 38w wprowadzonego ustawą z 12 marca 2022 roku o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 583, art. 76).

Zgodnie z art. 38w ust. 1 ustawy o CIT,

Kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn przekazanych w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy:

1. organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,

2. jednostkom samorządu terytorialnego,

2a) wojewodom,

3. Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,

4. podmiotom wykonującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego

- o ile koszty wytworzenia lub cena nabycia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Ustawodawca określa w tym przepisie w sposób jednoznaczny, jakie kategorie wydatków i na rzecz jakich organizacji mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. W tym przypadku wydatek nie musi spełniać przesłanki z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Powyższa preferencja nie obejmuje wydatków na zakup towarów i dokonania świadczeń przekazanych bezpośrednio na rzecz obywateli Ukrainy.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie ustalenia, czy wydatki ponoszone przez Spółkę w ramach Polityki CSR, tj. wydatki związane z Działaniami CSR na rzecz Ukraińskich Pracowników stanowią dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Nadmienić przy tym należy, że w zakresie dotyczącego pytania oznaczonego we wniosku Nr 2, wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych oraz orzeczeń sądów administracyjnych stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą Organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).