0111-KDIB1-2.4010.273.2022.2.AW

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:

- czy w wyniku przystąpienia przez Wnioskodawcę do Funduszu i uzyskania statusu Komandytariusza dojdzie do powstania zagranicznego zakładu Wnioskodawcy w Baliwacie Guernsey;

- czy dla celów podatkowych Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane przez Fundusz, tak jakby Wnioskodawca otrzymywał/ponosił te przychody i koszty samodzielnie, bez pośrednictwa Funduszu (tj. Zyski Kapitałowe w momencie przeniesienia przez Fundusz własności udziałów w Spółkach Portfelowych na ich nabywcę – pod warunkiem, że wcześniej nie dojdzie do wystawienia faktury lub uregulowania należności – a Dywidendy z chwilą faktycznego ich otrzymania przez Fundusz);

- czy Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane/ponoszone przez Fundusz w związku z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe w wysokości alokowanej do niego przez Fundusz na podstawie posiadanego przez Wnioskodawcę Procentu Inwestycyjnego w danej Spółce Portfelowej;

- w odniesieniu do Wydatków Operacyjnych, Opłaty Subskrypcyjnej oraz Opłaty za Zarządzanie, niezwiązanych bezpośrednio z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe i alokowanych do Wnioskodawcy przez Fundusz w sposób wskazany w opisie stanu faktycznego, czy te wydatki i opłaty ponoszone przez Fundusz mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów rozpoznawalny w momencie ich poniesienia (koszt pośredni) i rozliczany w ramach źródła przychody z zysków kapitałowych.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 lipca 2022 r. (wpływ 22 lipca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

1. Kontekst wniosku

Spółka akcyjna (dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest polską spółką akcyjną i polskim rezydentem podatkowym.

Wnioskodawca przystąpił do (…) LP - zagranicznego funduszu inwestycyjnego venture capital utworzonego zgodnie z prawem Baliwatu Guernsey (dalej: „Fundusz”) inwestującego w innowacyjne spółki na wczesnym etapie rozwoju skupione na innowacjach w branży przemysłowej w sektorach takich jak: produkcja materiałów, branża wodna, branża naftowo-gazowa, energia elektryczna, mobilność, infrastruktura, sektor spożywczy i rolny, elektronika, produkcja i logistyka, środowisko i recykling (dalej: „Innowacje Przemysłowe”). Fundusz działa w modelu tzw. „corporate venturing”, czyli wehikułu inwestycyjnego skierowanego w swoim zamierzeniu nie do inwestorów prywatnych, ale do korporacji (spółek). Zainwestowanie przez Wnioskodawcę w Fundusz to dla Wnioskodawcy nie tylko sposób na osiągnięcie potencjalnego zysku inwestycyjnego, ale również niemniej istotna szansa na zwiększenie poziomu innowacyjności własnej działalności. Formuła „corporate venturing” pozwala inwestorom uzyskać wgląd w sposoby inwestycji w innowacje, poznać przyszłe, potencjalne spółki do przejęcia i zintegrowania w ramach własnej struktury korporacyjnej oraz pozyskać know-how niezbędny do zbudowania lub rozszerzenia własnych, wewnętrznych funkcji akwizycyjnych. Fundusz ma nieograniczony horyzont czasowy i nowi inwestorzy mogą do niego dołączać w zasadzie w dowolnym momencie.

Oferta Funduszu jest skierowana jedynie do doświadczonych (kwalifikowanych) inwestorów, którzy mają wystarczająco wysoki kapitał oraz doświadczenie, aby z rozeznaniem podjąć decyzję o przystąpieniu do Funduszu. Fundusz nie prowadzi oferty publicznej, a nowi inwestorzy dołączają do Funduszu w wyniku subskrypcji prywatnej. Według wiedzy Wnioskodawcy, w Fundusz zainwestowały spółki z uznanych światowych grup przemysłowych, m.in. (…).

Fundusz został utworzony na Guernsey, gdyż Baliwat Guernsey jest uznanym wśród inwestorów centrum funkcjonowania funduszy inwestycyjnych. Wynika to z faktu, iż regulacje dotyczące funduszów inwestycyjnych w Baliwacie Guernsey są stabilne i mają wieloletnią historię funkcjonowania. System prawny w Baliwacie Guernsey (w tym na wyspie Guernsey będącej największą wyspą objętą jurysdykcją Baliwatu) to system common law różniący się znacząco od systemów prawa kontynentalnego, w tym polskiego systemu prawnego.

Baliwat Guernsey cechuje także wysoka kultura prawna, niezależne sądownictwo oraz poszanowanie prawa międzynarodowego, w tym norm zwalczających szkodliwą konkurencję podatkową oraz norm z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML). Poza tym, Baliwat Guernsey cieszy się wysokim ratingiem finansowym przyznawanym przez agencję ratingową (`(...)`). Te uwarunkowania sprawiają, że Baliwat Guernsey - obok Wielkiego Księstwa Luksemburga -jest jedną z popularniejszych europejskich jurysdykcji, w których tworzone są fundusze inwestycyjne skierowane do międzynarodowych inwestorów.

Fundusz działa w formie Limited Partnership. Forma ta (zbliżona pod niektórymi względami do polskiej spółki komandytowej) pozwala na daleko idącą swobodę w ustalaniu zasad funkcjonowania funduszy inwestycyjnych i sposobu podziału zysków z funduszy między poszczególnych wspólników (inwestorów). W szczególności, forma Limited Partnership umożliwia określenia udziału w zyskach na poziomie poszczególnych spółek portfelowych, w które fundusz inwestuje (tj. ten sam wspólnik partycypuje w różnym stopniu w zysku dotyczącym poszczególnych spółek portfelowych) i nie narzuca konieczności określenia udziału w zysku na poziomie całego funduszu. Taka elastyczność ukształtowania udziału w zyskach pozwala lepiej oddać relacje ekonomiczne i biznesowe, gdyż wspólnicy dołączający w różnych momentach do funduszu o nieograniczonym horyzoncie czasowym uczestniczą w zyskach jedynie tych spółek, w które fundusz zainwestował od momentu przystąpienia danego wspólnika do funduszu i przy wykorzystaniu do inwestycji kapitału wniesionego przez danego wspólnika.

Wnioskodawca występuje z wnioskiem o interpretację indywidualną celem potwierdzenia polskich skutków podatkowych funkcjonowania w Funduszu. Dla zachowania przejrzystości wniosku, Wnioskodawca opisuje poszczególne elementy funkcjonowania Funduszu w odrębnych punktach. Ma to w intencji Wnioskodawcy ułatwić Organowi dokonanie merytorycznej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

2. Informacje ogólne i struktura:

- Prawa i obowiązku poszczególnych wspólników Funduszu oraz sposób jego funkcjonowania określa umowa funduszu („Umowa Funduszu”).

- Fundusz działa w formie prawnej „Limited Partnership”, charakteryzującej się tym, że odpowiedzialność wspólnika o statusie „General Partner” jest nieograniczona, podczas gdy odpowiedzialność wspólników o statusie „Limited Partner” jest ograniczona.

- Fundusz nie jest podatnikiem podatku dochodowego w Baliwacie Guernsey - jest transparentny (przejrzysty) podatkowo, co oznacza, że wynik podatkowy Funduszu (przychody i koszty) jest alokowany i rozpoznawany dla celów podatkowych na poziomie wspólników.

- Fundusz jest autoryzowanym zamkniętym programem zbiorowego inwestowania zatwierdzonym przez Komisję Usług Finansowych Guernsey i regulowanym przez ustawę o ochronie inwestorów (Protection of Investors (Bailiwick of Guernsey Law 2020, wersja skonsolidowana)).

- Fundusz posiada obecnie około 30 inwestorów z renomowanych jurysdykcji, których łączne zadeklarowane zaangażowanie w Fundusz wynosi ponad (…) EUR. Inwestorzy mają status Limited Partners, tj. wspólników o ograniczonej odpowiedzialności („Komandytariusze”). Każdy z Komandytariuszy zobowiązał się do wniesienia do Funduszu określonej kwoty kapitału („Zadeklarowany Wkład”).

- Komplementariuszem Funduszu pełniącym funkcję wspólnika zarządzającego o nieograniczonej odpowiedzialności (General Partner) jest natomiast A, spółka komandytowa utworzona zgodnie z prawem kanadyjskiej prowincji Quebec (dalej: „Partner Generalny”).

- Komplementariuszem Partnera Generalnego jest B Ltd., spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowana w Guernsey (dalej: „Spółka z siedzibą Guernsey”).

- Partnerowi Generalnemu doradza C AG, spółka utworzona zgodnie z prawem szwajcarskim (dalej: „Spółka z siedzibą w Szwajcarii”). Spółka z siedzibą w Szwajcarii prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w Szwajcarii.

- Spółka z siedzibą w Szwajcarii posiada 100% udziałów w Spółce z siedzibą w Guernsey.

- Partner Generalny, Spółka z siedzibą w Guernsey, Spółka z siedzibą w Szwajcarii oraz Fundusz są podmiotami powiązanymi między sobą (dalej: „Organizatorzy”).

3. Charakterystyka Funduszu i różne rodzaje komandytariuszy:

- Zgodnie ze swoją polityką inwestycyjną, Fundusz nie będzie nabywał żadnych nieruchomości ani udziałów w nieruchomościach, jednakże Fundusz może inwestować w spółki, które posiadają nieruchomości na własny użytek operacyjny.

- Wnioskodawca, ze względu na wysokość Zadeklarowanego Wkładu, otrzyma status „inwestora strategicznego”. Taki status posiada już część obecnych Komandytariuszy Funduszu.

- Spółka z siedzibą w Szwajcarii i/lub podmiot z nią powiązany (Wnioskodawca nie ma w tym zakresie wiedzy) posiada natomiast status wspólnika sponsorującego (sponsor partner) zobowiązanego do utrzymania zaangażowania w Fundusz w wysokości co najmniej 1% sumy łącznych Zadeklarowanych Wkładów wszystkich pozostałych Komandytariuszy.

- Wysokość Zadeklarowanego Wkładu decyduje o początkowej wysokości kapitału bazowego przypadającego na poszczególnych Komandytariuszu Funduszu (dalej: „Kapitał Bazowy”). Zgodnie z Umową Funduszu Kapitał Bazowy określony jest odrębnie w stosunku do każdego Komandytariusza, a jego wysokość jest zmienna w czasie. Początkowa wysokość Kapitału Bazowego Komandytariusza odpowiada wysokości Zadeklarowanego Wkładu. W momencie, w którym suma zainwestowanego kapitału („A”), pozostałej niewniesionej do Funduszu części Zadeklarowanego Wkładu („B”) oraz przypadającego na Komandytariusza udziału w aktywach obrotowych netto (w tym, środki pieniężne) Funduszu („C") przekracza wysokość Zadeklarowanego Wkładu, w takiej sytuacji Kapitał Bazowy danego Komandytariusza określa się w wysokości sumy kwot A, B i C. Zasadniczo, Kapitał Bazowy danego Komandytariusza może przewyższyć wysokość Zadeklarowanego Wkładu dopiero po zyskownym wyjściu Funduszu z danej inwestycji (np. zbyciu udziałów (akcji) Spółki Portfelowej po cenie wyższej niż wysokość kapitału zainwestowanego przez Fundusz w taką spółkę).

4. Przystąpienie do Funduszu, wkład Wnioskodawcy i udział w zyskach

- W celu przystąpienia do Funduszu, Wnioskodawca zamierza podpisać umowę subskrypcyjną (Subscription Agreement) oraz podpisać wraz z Partnerem Generalnym (reprezentowanym zgodnie z jego zasadami reprezentacji) list uzupełniający (side letter). W liście uzupełniającym osoby uprawnione do reprezentacji Funduszu (tj. osoby fizyczne uprawnione do reprezentacji Spółki z siedzibą w Guernsey, która jest komplementariuszem Partnera Generalnego) potwierdzą dodatkowe, istotne dla Wnioskodawcy warunki inwestycji w Fundusz.

- Zadeklarowane zaangażowanie kapitałowe Wnioskodawcy w Fundusz zostanie określone w podpisanej umowie subskrypcyjnej („Zadeklarowany Wkład Wnioskodawcy”). Zadeklarowany Wkład Wnioskodawcy posłuży do sfinansowania przez Fundusz inwestycji w spółki z branży Innowacji Przemysłowych („Spółki Portfelowe”), a także do pokrycia Opłaty Subskrypcyjnej, Opłat za Zarządzanie i Wydatków Operacyjnych Funduszu (wszystkie trzy pojęcia zdefiniowane poniżej) oraz wydatków przypisanych do realizacji konkretnej inwestycji (np. wydatków związanych z identyfikacją inwestycji i opłatami za usługi profesjonalne (m.in. prawne, podatkowe, księgowe, konsultingowe) poniesionymi w związku z tą inwestycją; dalej: „Wydatki Związane z Inwestycją”). W swojej polityce inwestycyjnej Fundusz skupia się na Spółkach Portfelowych z krajów Europy, Izraela oraz krajów Ameryki Północnej.

Wnioskodawca - podobnie jak inni Komandytariusze - nie wniesie Zadeklarowanego Wkładu jednorazowo, ale będzie wnosił go partiami zgodnie z aktualnymi potrzebami Funduszu i po otrzymaniu odpowiedniego wezwania (Draw Down Notice) wysyłanego zgodnie z Umową Funduszu przez Partnera Generalnego.

Udział w zysku poszczególnych Komandytariuszy (w tym Wnioskodawcy) w poszczególnych Spółkach Portfelowych jest ustalony odrębnie w stosunku do każdej ze Spółek Portfelowych (dalej: „Procent Inwestycyjny”). Początkowy Procent Inwestycyjny, w jakim dany Komandytariusz partycypuje w zyskach z danej Spółki Portfelowej, ustala się w takim stosunku, w jakim pozostaje w momencie dokonania pierwszej inwestycji przez Fundusz w tę spółkę Kapitał Bazowy danego Komandytariusza do sumy Kapitałów Bazowych wszystkich Komandytariuszy inwestujących w tę Spółkę Portfelową. W dalszym okresie inwestycji Funduszu w daną Spółkę Portfelową, Procent Inwestycyjny określa się w takim stosunku, w jakim pozostają wkłady danego Komandytariusza alokowane do inwestycji w daną Spółkę Portfelową do sumy wkładów wszystkich Komandytariuszy alokowanych do inwestycji w tę Spółkę Portfelową, przy czym niektórzy Komandytariusze mogą zostać z różnych przyczyn wyłączeni z dalszego uczestnictwa w inwestycji w Spółkę Portfelową, mimo że brali udział w pierwszej inwestycji w tę spółkę. Zatem Procent Inwestycyjny jest zmienny w czasie, a zmienność ta wynika z tego, iż między pierwszą inwestycją w daną Spółkę Portfelową, a dalszymi inwestycjami w tę spółkę niektórzy Komandytariusze mogą zostać wyłączeni z inwestycji. Ponadto, jeden Komandytariusz może mieć różne Procenty Inwestycyjne w odniesieniu do różnych Spółek Portfelowych, gdyż początkowy Procent Inwestycyjny jest obliczany w oparciu o Kapitał Bazowy (zmienny w czasie ze względu na formułę jego obliczania), a do Funduszu mogą dołączać wciąż nowi Komandytariusze, którzy nie biorą udziału w inwestycjach sprzed ich przystąpienia do Funduszu, a jedynie w tych, w przypadku których pierwsza inwestycja w daną Spółkę Portfelową miała miejsce po ich dołączeniu do Funduszu. Umowa Funduszu nie przewiduje natomiast generalnego udziału w zyskach Funduszu jako całości, co wynika z faktu, iż Fundusz ma nieograniczony horyzont czasowy i nowi inwestorzy mogą do niego dołączać w zasadzie w dowolnym momencie. Zatem określenie w Umowie Funduszu generalnego udziału w zyskach całego Funduszu sprawiłoby, że Komandytariusze przystępujący do Funduszu później partycypowaliby w zyskach także tych Spółek Portfelowych, w które tacy Komandytariusze nie zainwestowali (tj. ich wkłady nie posłużyły do sfinansowania inwestycji w te spółki). Zaburzałoby to zatem uwarunkowania biznesowe inwestycji w Fundusz, stałoby w sprzeczności z ideą Funduszu o nieograniczonym horyzoncie czasowym i w sposób nieuzasadniony premiowałoby nowych Komandytariuszy Funduszu w stosunku do Komandytariuszy o dłuższym stażu (najbardziej racjonalną taktyką inwestycyjną prowadzącą do maksymalizacji zwrotu z inwestycji przy minimalizacji zainwestowanego kapitału byłoby w takim przypadku dołączanie do Funduszu tuż przed wyjściem Funduszu z inwestycji w Spółkę Portfelową (tj. przed zbyciem przez Funduszu udziałów/akcji w takiej spółce)).

Poprzez podpisanie umowy subskrypcyjnej, Wnioskodawca stanie się stroną Umowy Funduszu regulującej jego funkcjonowanie, ład wewnętrzny oraz prawa i obowiązki poszczególnych wspólników. Wnioskodawca będzie zobowiązany - zgodnie z Umową Funduszu - pokryć koszt opłaty początkowej odpowiadającej kosztom poniesionym przez Partnera Generalnego i spółki z nim powiązane (w tym przez Spółkę z siedzibą w Szwajcarii) w celu założenia Funduszu i przeprowadzenia subskrypcji prywatnej (dalej: „Opłata Subskrypcyjna”). Opłata Subskrypcyjna będzie płatna jednorazowo i wyniesie 1% Zadeklarowanego Wkładu Wnioskodawcy. Tak obliczona kwota Opłaty Subskrypcyjnej jest alokowana do Wnioskodawcy w świetle Umowy Funduszu. Koszt Opłaty Subskrypcyjnej zostanie sfinansowany przez Wnioskodawcę w formie wkładu do Funduszu na podstawie pisemnego wezwania do jego wniesienia wysyłanego zgodnie z Umową Funduszu przez Partnera Generalnego. Partner Generalny przekaże (lub już przekazał) odpowiednią część Opłaty Subskrypcyjnej tym podmiotom, które faktycznie wyświadczyły usługi związane z założeniem Funduszu i przeprowadzeniem subskrypcji prywatnej. W konsekwencji, część lub całość Opłaty Subskrypcyjnej, która zostanie sfinansowana przez Wnioskodawcę w formie wkładu, zostanie przekazana do Spółki z siedzibą w Szwajcarii jako wynagrodzenie za usługi wyświadczone przez ten podmiot w związku z założeniem Funduszu i przeprowadzaniem subskrypcji prywatnej.

5. Zarządzanie Funduszem:

- Partner Generalny podejmuje i ponosi wyłączną odpowiedzialność za zarządzanie, funkcjonowanie i administrowanie Funduszem;

- W oparciu o zawartą umowę z Partnerem Generalnym, usługi zarządzania aktywami, doradztwa inwestycyjnego i inne potrzebne do prawidłowego funkcjonowania Funduszu (dalej: „Usługi Zlecone”) są wykonywane przez Spółkę z siedzibą w Szwajcarii, które zapewnia stały zespół zarządzający (dalej: „Zespół Zarządzający”). Innymi słowy, Partner Generalny, odpowiedzialny za zarządzanie Funduszem, dokonuje outsourcingu Usług Zleconych. Członkowie Zespołu Zarządzającego są udziałowcami/pracownikami Spółki z siedzibą w Szwajcarii i posiadają niezbędną wiedzę i kwalifikacje do świadczenia tego typu usług. Zespół Zarządzający nie przebywa na stałe w Baliwacie Guernsey, a decyzje i operacje dotyczące zarządzania Funduszem co do zasady nie zapadają na terenie Baliwatu, ale w Szwajcarii, tj. tam, gdzie znajduje się siedziba Spółki z siedzibą w Szwajcarii.

- Z tytułu świadczenia Usług Zleconych, Spółka z siedzibą w Szwajcarii otrzymuje od Partnera Generalnego wynagrodzenie ustalone na poziomie rynkowym.

- Koszty Usług Zleconych są ponoszone przez Fundusz kwartalnie z góry, a następnie alokowane do poszczególnych Komandytariuszy poprzez pomnożenie wartości Kapitału Bazowego danego Komandytariusza na początek danego kwartału przez określony wskaźnik procentowy (dalej: „Opłata za Zarządzanie”). Uiszczanie wkładów na pokrycie przez Fundusz Opłat za Zarządzanie odbywa się raz na kwartał z góry i jest obowiązkiem Komandytariuszy (w tym Wnioskodawcy) wynikającym z Umowy Funduszu. Formalnie, sposób płatności należnej opłaty odbywa się poprzez pisemne wezwanie wysyłane zgodnie z Umową Funduszu przez Partnera Generalnego do poszczególnych Komandytariuszy. Na podstawie wezwania, Komandytariusze są zobowiązani do przelania na rachunek Funduszu w formie wkładu wskazanej w wezwaniu kwoty odpowiadającej przypadającej na nich Opłacie za Zarządzanie. Następnie, Partner Generalny ze środków otrzymanych przez Fundusz od Komandytariuszy opłaca wynagrodzenie Spółki z siedzibą w Szwajcarii z tytułu Usług Zleconych wykonanych przez Spółkę z siedzibą w Szwajcarii.

- W Funduszu funkcjonuje powołana przez Partnera Generalnego rada doradcza, która świadczy usługi doradcze i inne usługi o podobnych charakterze na rzecz Partnera Generalnego w zakresie funkcjonowania Funduszu (dalej: „Rada Doradcza”). Rada Doradcza nie ma uprawnień do działania w imieniu Funduszu ani do zaciągania zobowiązań w jego imieniu. Wszystkie decyzje inwestycyjne dotyczące Funduszu podejmowane są wyłącznie przez Partnera Generalnego.

- Komandytariusze Funduszu nie biorą udziału w prowadzeniu, zarządzaniu, obsłudze ani administrowaniu działalnością i sprawami Funduszu oraz nie mają prawa ani uprawnień do działania w imieniu Funduszu ani do zaciągania zobowiązań w imieniu Funduszu, ani do brania udziału, ani do ingerowania w jakikolwiek sposób w prowadzenie, zarządzanie, obsługę i administrowanie Funduszem, ani do głosowania w sprawach dotyczących Funduszu, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w ustawie obowiązującej w Baliwacie Guernsey określającej funkcjonowanie spółek typu Limited Partnership lub ściśle określonych w aktualnie obowiązującej Umowie Funduszu (umowa przewiduje wymóg zgody określonej większości komandytariuszy dla niektórych istotnych działań, takich jak m.in. rozwiązanie Funduszu czy zmiana Umowy Funduszu). Komandytariusze i ich należycie upoważnieni przedstawiciele mają dostęp i prawo wglądu do ksiąg i rachunków Funduszu w czasie normalnych godzin pracy Funduszu.

- Partner Generalny utworzył w Funduszu komitet ds. doradztwa i wyceny składający się z członków będących przedstawicielami tych Komandytariuszy, którzy nie są podmiotami powiązanymi z Partnerem Generalnym (dalej: „Komitet ds. Doradztwa i Wyceny”). Wnioskodawca nominuje ze swojego ramienia osobę, która będzie przedstawicielem Wnioskodawcy w tym komitecie. Komitet ds. doradztwa i Wyceny pełni funkcję doradczo-konsultacyjną względem Partnera Generalnego oraz wyraża zgodę na podjęcie przez Partnera generalnego działań mogących potencjalnie generować konflikt interesów między nim, a Komandytariuszami (zgoda jest wymagana np. na angażowanie się przez Partnera Generalnego w transakcje z Funduszem lub jego Spółkami Portfelowymi). Niemniej jednak, Komitet ds. Doradztwa i Wyceny nie pełni w żadnym wypadku funkcji zarządczych w Funduszu.

- Zgodność Funduszu z prawem (compliance) jest zapewniana przez profesjonalną firmę administrującą funduszami z siedzibą w Baliwacie Guernsey, która otrzymuje wynagrodzenie za swoje usługi (dalej: „Administrator”). Administrator nie jest powiązany ani z Organizatorami ani z Komandytariuszami.

6. Wydatki Funduszu

- W ramach Zadeklarowanego Wkładu, zgodnie z Umową Funduszu, Komandytariusze Funduszu (w tym Wnioskodawca po dołączeniu do Funduszu), są zobowiązani do wnoszenia wkładów na:

− sfinansowanie przez Fundusz inwestycji w Spółki Portfelowe, o pokrycie przez Fundusz Opłaty Subskrypcyjnej i kwartalnych Opłat za Zarządzanie, o pokrycie przez Fundusz Wydatków Związanych z Inwestycją, oraz

− pokrycie przez Fundusz wydatków operacyjnych związanych z bieżącym funkcjonowaniem Funduszu i nieprzypisanych do żadnej konkretnej inwestycji (dalej: „Wydatki Operacyjne”).

- Kwota potrzebna do pokrycia Wydatków Związanych z Inwestycją oraz Wydatków Operacyjnych przypadających na danego Komandytariusza jest przekazywana przez takiego Komandytariusza do Funduszu w formie wkładu wnoszonego po otrzymaniu przez niego wezwania do pokrycia tych wydatków w formie wkładu wysyłanego zgodnie z Umową Funduszu przez Partnera Generalnego. Kwota Wydatków Związanych z Inwestycją do pokrycia przez danego Komandytariusza jest do niego alokowana według Procenta Inwestycyjnego posiadanego przez tego Komandytariusza w danej inwestycji. Natomiast Kwota Wydatków Operacyjnych do pokrycia przez danego Komandytariusza jest do niego alokowana w takim stosunku, w jakim pozostaje wartość Kapitału Bazowego tego Komandytariusza do sumy Kapitałów Bazowych wszystkich Komandytariuszy (przy czym w przypadku wydatków ponoszonych przez dłuższy okres, ww. proporcja jest ustalana o średnią wartość Kapitału Bazowego w tym okresie).

- Na Wydatki Operacyjne składają się:

− Wydatki związane z Funduszem i/lub jego operacjami obejmujące podatki, opłaty i inne daniny publicznoprawnej związane z Funduszem lub bieżącymi subskrypcjami prywatnymi;

− koszty i wydatki poniesione w związku ze stworzeniem i dystrybucją raportów i sprawozdań przewidzianych w Umowie Funduszu, w tym wydatki na opłacenie audytorów Funduszu dokonujących badania takich sprawozdań;

− uzasadnione wynagrodzenie i zwrot wydatków Administratora i oficera AML w odniesieniu do Spółki z siedzibą w Guernsey;

− wynagrodzenie zapłacone „przedstawicielowi” i „płatnikowi” (pojęcia wynikające z prawa szwajcarskiego) w Szwajcarii oraz inne podobne i powiązane wydatki związane z obszarem zgodności z prawem (compliance) poniesione w Szwajcarii lub innych jurysdykcjach;

− wynagrodzenie i zwrot wydatków na rzecz prawników, księgowych, brokerów, powierników i innych profesjonalnych doradców powołanych przez Partnera Generalnego w związku z operacjami i zarządzaniem Funduszem w ogólności oraz w związku z trwającymi subskrypcjami prywatnymi;

− wynagrodzenie i wydatki w związku z wydarzeniami dla Komandytariuszy, w tym wydatkami na jeden bilet dla każdego z Komandytariuszów na uczestnictwo w wydarzeniu European Venture Fair;

− uzasadnione wynagrodzenie i zwrot wydatków wypłacane na rzecz członków Rady Doradczej;

− nadzwyczajne koszty i wydatki poniesienie w związku z postępowaniami sądowymi, arbitrażowymi, kontrolami i jakimikolwiek innymi postępowaniami związanymi z Funduszem oraz wydatki na wypłacone odszkodowania w takim zakresie, w jakim nie stanowią one wydatków związanych z konkretną inwestycją;

− uzasadnione wynagrodzenie i wydatki związane z uzyskaniem i utrzymaniem komercyjnie uzasadnionego odszkodowania, wliczając w to także koszt ubezpieczenia przeciwko szkodom powstałym w wyniku nieuczciwych działań pracowników (fidelity bond), ubezpieczenie członków władz (D&O) oraz ubezpieczenie od błędów i zaniechań.

7. Dochody Funduszu

Głównym źródłem dochodów (przychodów) Funduszu jest zysk realizowany z wyjścia z inwestycji, w szczególności ze zbycia akcji (udziałów) w Spółkach Portfelowych, stanowiący różnicę pomiędzy uzyskanym wynagrodzeniem ze zbycia tych akcji (udziałów), a wydatkami poniesionymi na ich nabycie (dalej: „Zyski Kapitałowe”). Ponadto, Fundusz sporadycznie może osiągać dochody (przychody) z tytułu dywidend wypłacanych przez Spółki Portfelowe (dalej: „Dywidendy”) oraz może także osiągać innego rodzaju dochody (przychody) z realizowanych inwestycji. Między momentem otrzymania przez Fundusz dochodu (przychodu) z Zysków Kapitałowych, Dywidend oraz innego rodzaju dochodów (przychodów) z inwestycji, a faktyczną dystrybucją tych kwot do Komandytariusza upływa zgodnie z Umową Spółki nie więcej niż 90 dni. Jednakże, kwota dochodów (przychodów) osiągniętych przez Fundusz z tytułu Zysków Kapitałowych, Dywidend oraz innego rodzaju dochodów (przychodów) z inwestycji alokowana do poszczególnych Komandytariuszy według Procentu Inwestycyjnego, a faktyczna kwota dystrybucji do poszczególnych Komandytariuszy mogą się różnić. Różnica między tymi kwotami wynika w szczególności z zatrzymania części dochodów (przychodów) osiągniętych przez Fundusz w formie rezerw utworzonych na niewystarczająco wysoki udział danego Komandytariusza w aktywach obrotowych netto Funduszu. Co więcej, w przypadku, w którym Kapitał Bazowy Komandytariusza przekracza wysokość Zadeklarowanego Wkładu tego Komandytariusza, określona część dystrybucji na zasadach opisanych w Umowie Funduszu może trafić do Partnera Generalnego jako premia motywacyjna (carried interest). Ponadto, w zakresie ściśle określonym w Umowie Funduszu, Komandytariusze mogą zostać wezwani przez Partnera Generalnego do zwrotu wcześniej otrzymanej dystrybucji do Funduszu na cele dokonania przez Fundusz reinwestycji.

8. Dodatkowe informacje:

- Fundusz nie posiada nieruchomości ani pomieszczeń biurowych w Guernsey do własnej dyspozycji pod jakimkolwiek tytułem - ma tam jedynie swój adres rejestrowy.

- Administrator udostępnia jedynie adres, na który może być dostarczana oficjalna korespondencja dotycząca Funduszu.

- Fundusz nie zatrudnia żadnych pracowników i nie prowadzi sprzedaży żadnych usług ani towarów na terenie Baliwatu Guernsey.

- Na moment złożenia wniosku Wnioskodawca nie jest powiązany w rozumieniu przepisów o cenach transferowych z Organizatorami ani z innymi Komandytariuszami.

Wnioskodawca nie zamierza delegować żadnego ze swoich pracowników lub współpracowników, aby przeniósł się do Baliwatu Guernsey i tam zarządzał sprawami Wnioskodawcy związanymi z byciem Komandytariuszem Funduszu. Wszelkie decyzje związane z inwestycją w Fundusz będą zapadały w Polsce.

Wnioskodawca będzie posiadał dokumentację potwierdzającą wniesienie wkładów celem sfinansowania przez Fundusz wydatków z tytułu Opłaty Subskrypcyjnej i Opłaty za Zarządzanie oraz Wydatków Operacyjnych w postaci pisemnych wezwań do uiszczenia kwot tych wkładów wystosowanych przez Partnera Generalnego oraz bankowych potwierdzeń dokonania przelewu.

Fundusz będzie posiadał dokumentację potwierdzającą spożytkowanie wkładów wniesionych przez Wnioskodawcę celem pokrycia Opłaty Subskrypcyjnej i Opłaty za Zarządzanie oraz Wydatków Związanych z Inwestycją i Wydatków Operacyjnych na wykonanie samodzielnie lub z pomocą podmiotów trzecich (w szczególności Spółki z siedzibą w Szwajcarii) usług profesjonalnych niezbędnych do identyfikacji i realizacji konkretnej inwestycji, usług niezbędnych do założenia Funduszu i przeprowadzenia subskrypcji prywatnej, usług niezbędnych do prawidłowego zarządzania i administrowania Funduszem oraz zapewnienia jego prawidłowego funkcjonowanie, a także usług związanych z bieżącym, operacyjnym funkcjonowaniem Funduszu.

Wkłady wniesione przez Wnioskodawcę do Funduszu na pokrycie Opłaty Subskrypcyjnej, Opłaty za Zarządzanie, Wydatków Związanych z Inwestycją oraz Wydatków Operacyjnych nie zwiększą Kapitału Bazowego Wnioskodawcy. Wkład wniesiony na pokrycie Opłaty Subskrypcyjnej, Opłaty za Zarządzanie, Wydatków Związanych z Inwestycją oraz Wydatków Operacyjnych nie zostanie przeznaczony przez Fundusz do sfinansowania inwestycji w Spółki Portfelowe. Innymi słowy, w ramach łącznej wysokości Zadeklarowanego Wkładu Wnioskodawcy, oprócz wnoszenia do Funduszu wkładów przeznaczonych na inwestycje w Spółki Portfelowe, Wnioskodawca wnosi do Funduszu także wkłady na pokrycie różnego rodzaju bieżących wydatków Funduszu takich jak Opłaty za Zarządzanie, Wydatki Związane z Inwestycją, Wydatki Operacyjne oraz wnosi wkład na pokrycie przez Fundusz Opłaty Subskrypcyjnej, które to jednak wkłady nie zwiększają wysokości Kapitału Bazowego Wnioskodawcy.

Wydatki Operacyjne, Opłata Subskrypcyjna oraz Opłaty za Zarządzanie zostaną poniesione przez Fundusz z zasobów finansowych utworzonych z wkładów wniesionych przez Komandytariuszy na ten cel, w tym przez Wnioskodawcę. Wydatki ponoszone przez Fundusz na pokrycie Opłaty Subskrypcyjnej, Opłaty za Zarządzanie oraz Wydatków Operacyjnych są definitywne (rzeczywiste) i nie zostaną Funduszowi w jakikolwiek sposób zwrócone.

W przypadku Wydatków Związanych z Inwestycją, mogą być one w części finansowane lub rekompensowane przez daną Spółkę Portfelową. W takim przypadku, jedynie pozostała część Wydatków Związanych z Inwestycją niesfinansowana i niezrekompensowana przez Spółkę Portfelową (dalej: „Własne Wydatki Związane z Inwestycją”) będzie miała charakter wydatków definitywnych i poniesionych z własnych zasobów finansowych Funduszu utworzonych z wkładów Komandytariuszy.

Ani Fundusz, ani jakikolwiek inny Organizator czy osoba powiązana z Organizatorami nie będą posiadać pełnomocnictwa udzielonego przez Wnioskodawcę do zawierania w jego imieniu umów związanych z działalnością Wnioskodawcy, nie będą działać w imieniu Wnioskodawcy jako faktyczni pełnomocnicy w związku z działalnością Wnioskodawcy oraz nie będą podejmować żadnych innych czynności w celu umożliwienia lub doprowadzenia do zawarcia jakiejkolwiek umowy przez Wnioskodawcę związanej z jego działalnością. Wnioskodawca udzieli natomiast technicznego pełnomocnictwa Partnerowi Generalnemu, które umożliwi Partnerowi Generalnemu poszerzanie składu wspólników Funduszu (w szczególności przyjmowanie nowych Komandytariuszy) oraz dostosowywanie brzmienia Umowy Funduszu do aktualnego składu wspólników. Pełnomocnictwo to zostanie udzielone po to, aby przystąpienie nowego Komandytariusza do Funduszu nie wymagało każdorazowego zbierania podpisów od wszystkich wspólników Funduszu, co byłoby procesem długotrwałym i logistycznie kłopotliwym.

Ponadto w odpowiedzi na wezwanie Spółka uzupełniła wniosek o dane identyfikacyjne podmiotów zagranicznych.

Pytania

1. Czy w wyniku przystąpienia przez Wnioskodawcę do Funduszu i uzyskania statusu Komandytariusza dojdzie do powstania zagranicznego zakładu Wnioskodawcy w Baliwacie Guernsey?

2. Czy dla celów podatkowych Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane przez Fundusz, tak jakby Wnioskodawca otrzymywał/ponosił te przychody i koszty samodzielnie, bez pośrednictwa Funduszu (tj. Zyski Kapitałowe w momencie przeniesienia przez Fundusz własności udziałów w Spółkach Portfelowych na ich nabywcę – pod warunkiem, że wcześniej nie dojdzie do wystawienia faktury lub uregulowania należności – a Dywidendy z chwilą faktycznego ich otrzymania przez Fundusz)?

3. Czy Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane/ponoszone przez Fundusz w związku z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe w wysokości alokowanej do niego przez Fundusz na podstawie posiadanego przez Wnioskodawcę Procentu Inwestycyjnego w danej Spółce Portfelowej?

4. W odniesieniu do Wydatków Operacyjnych, Opłaty Subskrypcyjnej oraz Opłaty za Zarządzanie, niezwiązanych bezpośrednio z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe i alokowanych do Wnioskodawcy przez Fundusz w sposób wskazany w opisie stanu faktycznego, czy te wydatki i opłaty ponoszone przez Fundusz mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów rozpoznawalny w momencie ich poniesienia (koszt pośredni) i rozliczany w ramach źródła przychody z zysków kapitałowych?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1 (Inwestycja w Fundusz, a zakład w Baliwacie Guernsey)

Zdaniem Wnioskodawcy, w wyniku przystąpienia przez Wnioskodawcę do Funduszu i uzyskania statusu Komandytariusza nie dojdzie do powstania zagranicznego zakładu Wnioskodawcy w Baliwacie Guernsey.

Uzasadnienie stanowiska:

Zgodnie z art. 4a pkt 11 Ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych), zagraniczny zakład oznacza:

a. stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych („Zakład Typu Ogólnego”),

b. plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium innego państwa („Zakład Typu Konstrukcyjnego”),

c. osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje („Zakład Typu Agencyjnego”)

- chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, stanowi inaczej.

Polska zawarła z Baliwatem Guernsey dwie umowy o unikaniu opodatkowania, tj. umowę w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w odniesieniu do przedsiębiorstw eksploatujących statki morskie lub statki powietrzne w transporcie międzynarodowym z 8 października 2013 r. oraz umowę w sprawie unikania podwójnego opodatkowania niektórych kategorii dochodów osób fizycznych także z 8 października 2013 r. Żadna z tych umów nie obejmuje jednak swoim zakresem zastosowania dochodów osiąganych przez osoby prawne inne niż prowadzące przedsiębiorstwa eksploatujące statki morskie lub statki powietrzne w transporcie międzynarodowym.

Z tego względu, uczestnictwo Wnioskodawcy w Funduszu mającym formę transparentnej spółki osobowej, pod kątem ewentualnego wykreowania zakładu Wnioskodawcy na Guernsey, należy oprzeć wyłącznie na przywołanej wyżej definicji zagranicznego zakładu z Ustawy o CIT.

Biorąc pod uwagę charakter działalności Funduszu, udział Wnioskodawcy w Funduszu nie doprowadzi do powstania na Guernsey dla Wnioskodawcy Zakładu Typu Konstrukcyjnego czy Zakładu Typu Agencyjnego. W pierwszym przypadku, Fundusz nie będzie prowadził żadnych prac budowlanych, montażowych lub instalacyjnych na Guernsey. W drugim przypadku, ani Fundusz ani jakikolwiek inny Organizator, czy osoba powiązana z Organizatorami nie będą posiadać pełnomocnictwa udzielonego przez Wnioskodawcę do zawierania w jego imieniu umów związanych z działalnością Wnioskodawcy, nie będą działać w imieniu Wnioskodawcy jako faktyczni pełnomocnicy w związku z działalnością Wnioskodawcy oraz nie będą podejmować żadnych innych czynności w celu umożliwienia lub doprowadzenia do zawarcia jakiejkolwiek umowy przez Wnioskodawcę związanej z jego działalnością. Wnioskodawca udzieli natomiast technicznego pełnomocnictwa Partnerowi Generalnemu, które umożliwi Partnerowi Generalnemu poszerzanie składu wspólników Funduszu (w szczególności, przyjmowanie nowych Komandytariuszy) oraz dostosowywanie brzmienia Umowy Funduszu do aktualnego składu wspólników. Pełnomocnictwo to zostanie udzielone po to, aby przystąpienie nowego Komandytariusza do Funduszu nie wymagało każdorazowego zbierania podpisów od wszystkich wspólników Funduszu, co byłoby procesem długotrwałym i logistycznie kłopotliwym.

Zatem jedyny typ zakładu, jaki należy szerzej rozważyć w kontekście inwestycji Wnioskodawcy w Fundusz, jest Zakład Typu Ogólnego.

W polskiej i międzynarodowej praktyce prawa podatkowego nie budzi wątpliwości stanowisko, iż w związku z transparentnością spółek osobowych, udział w spółce osobowej stanowi formę prowadzenia działalności gospodarczej jej wspólników. W konsekwencji, jeśli zostaną spełnione pozostałe przesłanki uznania za stały zakład (posiadanie placówki oraz stałość prowadzenia działalności), spółka osobowa może funkcjonować jako stały zakład dla każdego z jej wspólników (zob. Model Konwencji OECD Komentarz, red B. Brzeziński, Oficyna Prawa Polskiego, Warszawa 2010, str. 734).

Ponadto, jak wskazuje się w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, ani umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ani też Modelowa Konwencja OECD nie różnicują kwalifikacji prawnopodatkowej w zależności od tego, czy udział wspólnika ma charakter aktywny (wspólnik jest komplementariuszem), czy też pasywny (posiadaniu praw udziałowych towarzyszy posiadanie statusu komandytariusza/akcjonariusza) (zob. np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 października 2015 r. o sygnaturze II FSK 2073/13).

Zatem w sytuacji, w której polski rezydent podatkowy jest wspólnikiem zagranicznej spółki osobowej (choćby biernym pod względem formalnym, mającym status wspólnika o ograniczonym ryzyku - komandytariusza) i jednocześnie zostaną spełnione pozostałe przesłanki uznania tej zagranicznej obecności polskiego rezydenta podatkowego za stały zakład (posiadanie placówki oraz stałość prowadzenia działalności), to dojdzie do powstania zakładu tego wspólnika w kraju, w którym została utworzona ta spółka osobowa. Tym niemniej, o ile faktycznie formalny status w spółce nie może decydować sam w sobie o powstaniu lub niepowstaniu zagranicznego zakładu, o tyle faktycznie pasywny charakter inwestycji powinien prowadzić do uznania, że do powstania zagranicznego zakładu nie doszło. Należy bowiem mieć na uwadze, że polska definicja „zagranicznego zakładu” - podobnie jak definicja zakładu w ujęciu Modelowej Konwencji OECD - w odniesieniu do Zakładu Typu Ogólnego akcentuje wykonywanie „działalności” na terenie innego państwa. Oznacza to, że do powstania Zakładu Typu Ogólnego potrzebna jest aktywność cechująca się na tyle dużą intensywnością, aby można było powiedzieć, że stanowi ona działalność podatnika w obcej jurysdykcji, która - choć często pozbawiona formalnych ram organizacyjnych - uzasadnia domaganie się przez państwo goszczące (państwo źródła) działalność zagranicznego podatnika prawa do opodatkowania dochodów pochodzących z takiej działalności. W innym przypadku, państwo źródła może jedynie domagać się – w świetle wiążących to państwo umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej z państwem zagranicznego podatnika – podatku od wypłacanych z państwa źródła płatności mających charakter dywidend, odsetek czy należności licencyjnych (tzw. należności pasywne).

Jak wskazuje się w interpretacjach indywidualnych, przy wykładni wspomnianego art. 4a pkt 11 Ustawy o CIT należy posiłkować się regułami zawartymi w Konwencji Modelowej OECD, jak również wytycznymi sformułowanymi w Komentarzu do Konwencji Modelowej OECD, które stanowiły dla polskiego ustawodawcy bezpośrednie źródło normatywnej inspiracji przy wprowadzaniu regulacji zawartej w art. 4a pkt 11 Ustawy o CIT do polskiego systemu podatkowego (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 kwietnia 2018 r. o sygnaturze 0114-KDIP2-1.4010.44.2018.4.PW).

Problematyka unikania podwójnego opodatkowania dochodów z tytułu działalności zakładu została opisana w art. 5 Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku oraz w Komentarzu do tej Konwencji. Z Komentarza do Konwencji Modelowej OECD (K. Bany, Modelowa konwencja w sprawie podatku od dochodu o majątku, Warszawa 2016) wynika, że określenie „zakład” definiowane jest jako stała placówka, przez którą przedsiębiorstwo prowadzi całkowicie lub częściowo swoją działalność. Definicja zawiera następujące warunki:

- istnienie „placówki działalności gospodarczej”, to jest pomieszczeń, a w pewnych okolicznościach maszyn i urządzeń,

- taka placówka musi mieć charakter stały, to znaczy musi być utworzona w określonym miejscu, z pewnym stopniem trwałości,

- prowadzenie działalności przedsiębiorstwa za pośrednictwem tej stałej placówki; oznacza to, że osoby, które w taki lub inny sposób są zależne od przedsiębiorstwa, prowadzą działalność przedsiębiorstwa w państwie, w którym stała placówka jest położona.

Określenie „placówka” obejmuje każde pomieszczenie, środki lub urządzenia wykorzystywane do prowadzenia działalności przedsiębiorstwa, niezależnie od tego, czy są wykorzystywane wyłącznie w tym celu. Placówka - jako miejsce działalności gospodarczej - może istnieć również wtedy, gdy nie ma żadnych pomieszczeń lub gdy nie są one wymagane do prowadzenia działalności przedsiębiorstwa - wystarczy posiadanie pewnej przestrzeni do własnej dyspozycji. Nie ma znaczenia czy przedsiębiorstwo jest właścicielem czy najemcą lokalu, środków lub urządzeń, czy dysponuje nimi w inny sposób.

Zgodnie z definicją, placówka musi być „stała”. Musi więc istnieć więź między placówką, a określonym punktem geograficznym. Nie ma znaczenia, jak długo przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim umawiającym się państwie. Z faktu, że placówka musi być stała, wynika, iż zakład może istnieć tylko wówczas, gdy placówka ma określony stopień trwałości, to znaczy nie ma charakteru wyłącznie tymczasowego.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe rozważania oraz przedstawiony stan faktyczny, w szczególności okoliczności takie jak te, iż:

- Fundusz nie posiada nieruchomości, ani pomieszczeń biurowych w Guernsey do własnej dyspozycji pod jakimkolwiek tytułem - ma tam jedynie swój adres rejestrowy,

- Administrator udostępnia jedynie adres, na który może być dostarczana oficjalna korespondencja dotycząca Funduszu;

- Zespół Zarządzający nie przybywa na stałe w Baliwacie Guernsey, a decyzje i operacje dotyczące zarządzania Funduszem co do zasady nie zapadają na terenie Baliwatu, ale w Szwajcarii, tj. tam, gdzie znajduje się siedziba Spółki z siedzibą w Szwajcarii,

- Fundusz nie zatrudnia żadnych pracowników i nie prowadzi sprzedaży żadnych usług, ani towarów na terenie Baliwatu Guernsey;

- Wnioskodawca nie jest powiązany w rozumieniu przepisów o cenach transferowych z Organizatorami ani z innymi Komandytariuszami,

- Wnioskodawca nie zamierza delegować żadnego ze swoich pracowników lub współpracowników, aby przeniósł się do Baliwatu Guernsey i tam zarządzał sprawami Wnioskodawcy związanymi z byciem Komandytariuszem Funduszu.

Wszelkie decyzje związane z inwestycją w Fundusz będą zapadały w Polsce.

- należy uznać, iż w wyniku przystąpienia przez Wnioskodawcę do Funduszu i uzyskania statusu Komandytariusza nie dojdzie do powstania zagranicznego zakładu Wnioskodawcy w Baliwacie Guernsey, ze względu na brak istnienia na Guernsey stałej placówki, poprzez którą Wnioskodawca lub Fundusz wykonywałby całkowicie lub częściowo działalność na terytorium Baliwatu Guernsey.

Powyższy wniosek wzmacnia także okoliczność, iż Wnioskodawca – jako Komandytariusz – nie bierze udziału w prowadzeniu, zarządzaniu, obsłudze ani administrowaniu działalnością i sprawami Funduszu oraz nie ma prawa ani uprawnień do działania w imieniu Funduszu ani do zaciągania zobowiązań w imieniu Funduszu, ani do brania udziału, ani do ingerowania w jakikolwiek sposób w prowadzenie, zarządzanie, obsługę i administrowanie Funduszem, ani do głosowania w sprawach dotyczących Funduszu, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w ustawie obowiązującej w Baliwacie Guernsey określającej funkcjonowanie spółek typu Limited Partnership lub ściśle określonych w aktualnie obowiązującej Umowie Funduszu (umowa przewiduje wymóg zgody określonej większości komandytariuszy dla niektórych istotnych działań, takich jak m.in. rozwiązanie Funduszu czy zmiana Umowy Funduszu). Tak ograniczona rola Wnioskodawcy w Funduszu i znikomy wpływ na prowadzoną przez niego działalność sprawia, że nie sposób mówić o istnieniu na Guernsey stałej placówki, poprzez którą Wnioskodawca wykonywałby całkowicie lub częściowo działalność na terytorium Baliwatu Guernsey. Brak istnienia „stałej placówki” wyklucza tym samym powstanie zagranicznego zakładu Wnioskodawcy na terytorium Baliwatu. Podobnie, przeszkodą do powstania zagranicznego zakładu Wnioskodawcy na Guernsey jest fakt, iż Wnioskodawca nie prowadzi w istocie na terenie Baliwatu „działalności” o wystarczającej intensywności do uznania, że powstanie dla Wnioskodawcy zagraniczny zakład na Guernsey. Przeciwnie, działalność Wnioskodawcy ma charakter pasywny zarówno pod względem formalnym (posiadanie statusu Komandytariusza), jak i materialnym (brak zarządzania Funduszem). W tym sensie, inwestycję Komandytariusza w Fundusz można porównać do inwestycji polskiego podatnika w akcje zagranicznej spółki giełdowej. Jedyna różnica polega na tym, że zagraniczna spółka giełdowa ma zazwyczaj osobowość prawną (choć np. w Polsce do obrotu na rynku regulowanym mogą być też dopuszczone akcje emitowane przez spółki komandytowo-akcyjne) i jest podatnikiem, podczas gdy Fundusz jest spółką osobową przejrzystą podatkowo. Niemniej jednak, w obu przypadkach inwestycje mają charakter typowo pasywny i nie wiążą się z prowadzeniem „działalności” poprzez „stałą placówkę” na terenie innego państwa.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, w wyniku przystąpienia przez Wnioskodawcę do Funduszu i uzyskania statusu Komandytariusza nie dojdzie do powstania zagranicznego zakładu Wnioskodawcy w Baliwacie Guernsey.

Ad 2 (Rozpoznawanie dochodów osiągniętych przez Fundusz w wyniku podatkowym Wnioskodawcy)

Zdaniem Wnioskodawcy, dla celów podatkowych Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane przez Fundusz, tak jakby Wnioskodawca otrzymywał/ponosił te przychody i koszty samodzielnie, bez pośrednictwa Funduszu (tj. Zyski Kapitałowe w momencie przeniesienia przez Fundusz własności udziałów w Spółkach Portfelowych na ich nabywcę - pod warunkiem, że wcześniej nie dojdzie do wystawienia faktury lub uregulowania należności – a Dywidendy z chwilą faktycznego ich otrzymania przez Fundusz).

Uzasadnienie stanowiska:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o CIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Natomiast zgodnie z ust. 1a tego samego artykułu, przychody z zysków kapitałowych, przypisane wspólnikowi na podstawie ust. 1, zwiększają przychody wspólnika uzyskane z tego źródła. Natomiast w świetle art. 5 ust. 2, zasady wyrażone w ust. 1 i 1a stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku.

Powyższe przepisy ustanawiają reguły, w jaki sposób rozliczać przychody i koszty podatkowe osiągane w ramach m.in. spółek transparentnych (przejrzystych) podatkowo. Nakazują one rozdzielać przychody i koszty osiągane przez spółkę transparentną proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). Co istotne, nie ustanawiają one szczególnych reguł dotyczących momentu powstawania przychodów i kosztów podatkowych oraz ich klasyfikacji do jednego z dwóch źródeł przychodów (tj. zyski kapitałowe i pozostałe źródła). W tych kwestiach nadal należy stosować ogólne zasady szczegółowo określone przez Ustawę o CIT.

Należy podkreślić, iż nie budzi kontrowersji w doktrynie i praktyce podatkowej pogląd, iż osiąganie dochodów za pośrednictwem spółki transparentnej podatkowo nie prowadzi do odroczenia momentu opodatkowania dochodu podatkowego do momentu faktycznego otrzymania przez wspólnika dystrybucji zysku. Przychody i koszty podatkowe powstające w związku z działalnością spółki transparentnej podatkowo nadal powstają zasadniczo w oparciu o zasadę memoriałową, z wyjątkiem tych przypadków, gdy Ustawa o CIT wyraźnie przewiduje inny moment powstania przychodu i kosztu podatkowego (np. w oparciu o zasadę kasową w przypadku dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych czy w przypadku faktycznie wypłaconych odsetek). Zatem w przypadku rozpoznawania przychodów i kosztów podatkowych powstających w związku z działalnością spółki transparentnej podatkowo i alokowanych według udziału w zysku tej spółki do poszczególnych wspólników, należy w przypadku polskich rezydentów podatkowych zastosować fikcję prawną polegającą na przyjęciu, iż przychody i koszty podatkowe powstające na poziomie spółki transparentnej należy traktować na gruncie Ustawy o CIT, tak jakby te przychody i koszty podatkowe powstały bezpośrednio u wspólnika, tj. bez pośrednictwa spółki transparentnej podatkowo. Innymi słowy, w analizie podatkowej momentu i sposobu rozliczania takich przychodów i kosztów podatkowych należy pominąć fakt istnienia „buforu” w postaci spółki transparentnej podatkowo między polskim rezydentem podatkowym, a określonymi dochodami podatkowymi (przychodami, kosztami) otrzymywanymi w sensie cywilnoprawnym przez taką spółkę i odnosić te dochody bezpośrednio na wynik podatkowy wspólnika, stosując przy tym klucz alokacji odpowiadający udziałowi w zysku takiej spółki posiadanemu zgodnie z umową tej spółki przez nieprzejrzystego podatkowo wspólnika (polskiego rezydenta podatkowego).

Takie stanowiska potwierdza m.in. interpretacja indywidualna z dnia 19 listopada 2018 r. o sygnaturze 0111-KDIB2-3.4010.246.2018.1.LG, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, iż „(`(...)`) kwalifikacja przychodu Wnioskodawcy z udziału w zysku w luksemburskiej spółce osobowej do odpowiedniego źródła przychodów jest uzależniona od ustalenia do jakiego źródła kwalifikuje się przychód tej spółki osobowej, który jest następnie przypisywany Wnioskodawcy na podstawie art. 5 u.p.d.o.p. Przypisanie przedmiotowego przychodu Wnioskodawcy na podstawie art. 5 ustawy o CIT, jak wyżej wskazano, nie zmieni jego charakteru. Przychód ten, będący w spółce osobowej przychodem z zysków kapitałowych, pozostanie dla Wnioskodawcy przychodem z zysków kapitałowych i zwiększy, stosownie do art. 5 ust. 1a u.p.d.o.p., przychody Wnioskodawcy z tego źródła. Analogiczne zasady będą mieć miejsce w sytuacji gdy spółka osobowa osiągnie przychód niezaliczany do zysków kapitałowych”.

Podobne stanowisko zostało wyrażone przez Naczelny Sąd Administracyjny („NSA”) w wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r. o sygnaturze II FSK 453/18 zapadłym na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, w którym NSA podniósł, iż „W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma regulacji podobnej do tej, która znajduje się w art. 5 ust. 1a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – który to przepis zyski kapitałowe już na poziomie przychodów przypisuje wspólnikom, a następnie kwalifikuje je do wyodrębnionego źródła („Przychody z zysków kapitałowych, przypisane wspólnikowi na podstawie ust. 1, zwiększają przychody wspólnika uzyskane z tego źródła”). Nie ma zatem normatywnego powodu, aby (na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) przychód z odsetek od obligacji przypisać bezpośrednio wspólnikowi, co determinujące wpłynęłoby na zakwalifikowanie takiego przychodu do określonego źródła. Należy uznawać, że wspólnik uzyskał przychód z udziału w spółce, nie zaś bezpośrednio z odsetek od obligacji”.

Mając na uwadze, że przepisy Ustawy o CIT nie wskazują odrębnych momentów rozpoznawania przychodów przez wspólników transparentnych podatkowo spółek osobowych należy sięgnąć do zasad ogólnych określających moment powstania przychodu wyrażonych w Ustawie o CIT, w tym do podstawowej reguły wyrażonej w art. 12 ust. 3 Ustawy o CIT.

W świetle art. 12 ust. 3 Ustawy o CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 (przychody z udziału w zyskach osób prawnych), uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Zgodnie natomiast z ust. 3a tego samego artykułu, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m (zastrzeżenia nie mające znaczenia dla przedmiotowej analizy), dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo,

2. uregulowania należności.

Przepis art. 12 ust. 3 Ustawy o CIT – zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania – odnosi się do wszelkich rodzajów przychodów, z wyjątkiem tych, których ustawodawca zdecydował się w sposób celowy i wyrażony wprost w ustawie nie poddać pod zakres przedmiotowy zastosowania Ustawy o CIT (np. przychody wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy). Zatem, hipoteza przepisu art. 12 ust. 3 ma charakter zupełny i obejmuje swoim zakresem wszystkie, istotne podatkowo przychody, które podlegają pod Ustawę o CIT (oprócz przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, które zostały przez ustawodawcę wprost wyłączone spod hipotezy art. 12 ust. 3 Ustawy o CIT). Oznacza to, że dany przychód może wynikać z jednego z trzech wprost wymienionych zdarzeń – wydanie rzeczy, zbycie prawa majątkowego lub wykonania usługi (pełne lub częściowe). Każde ze zdarzeń prowadzących do powstania przychodu podatkowego należy zakwalifikować do jednej z tych trzech kategorii. Z racji tego, że udziały (akcje) stanowią prawo majątkowe, zbycie takich udziałów (akcji) w szczególności w wyniku sprzedaży należy zakwalifikować do kategorii zbycia prawa majątkowego. Do zbycia udziałów (akcji) dochodzi z chwilą przeniesienia własności tych udziałów (akcji) na nabywcę. Chodzi w tym przypadku jednak nie o działania odnoszące jedynie skutki obligacyjne (np. umowa przedwstępna zbycia udziałów (akcji), umowa zobowiązująca do przeniesienia własności udziałów (akcji) o skutku jedynie obligacyjnym, czy umowa o podwójnym skutku obligacyjno-rzeczowym odraczająca moment wystąpienia skutku rzeczowego do chwili spełnienia się warunku lub upływu oznaczonego terminu), ale o czynności czy zdarzenia prawne, które wywierają skutek rzeczowy (tj. przenoszą własność ze zbywcy na nabywcę). Moment wystąpienia skutku rzeczowego (tj. przeniesienia własności ze zbywcy na nabywcę) może się jednak różnić w zależności od mających zastosowanie w danej transakcji przepisów prawa handlowego i cywilnego oraz ustaleń kontraktowych między stronami transakcji. W przypadku transakcji mających za przedmiot udziały (akcje) w Spółkach Portfelowych nie ma możliwości z góry określić, w którym momencie każdorazowo taki skutek wystąpi (będzie to zależało od ustaleń kontraktowych między Funduszem a nabywcą oraz od prawa, które będzie rządzić umową zbycia udziałów (akcji) odnoszącą skutek rzeczowy). W związku z powyższym, w momencie zbycia przez Fundusz udziałów (akcji) w Spółkach Portfelowych (tj. zrealizowania się skutku rzeczowego transakcji w postaci przejścia udziałów (akcji) na nabywcę), Wnioskodawca powinien rozpoznać dochód (tj. różnicę między przychodami podatkowymi i kosztami uzyskania przychodów) z tytułu Zysków Kapitałowych w swoim wyniku podatkowym.

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, poza dochodami z Zysków Kapitałowych, Fundusz może osiągnąć także dochód (przychód) z Dywidend wypłaconych przez Spółki Portfelowe. Konieczne jest zatem ustalenie momentu, w którym Wnioskodawca powinien rozpoznać w swoim wyniku podatkowym Dywidendy otrzymane przez Fundusz od Spółek Portfelowych.

Jak zostało wyżej wskazane, do przychodów z udziału w zyskach osób prawnych nie stosuje się zasady z art. 12 ust. 3 Ustawy o CIT. Ustawodawca nie zdecydował się wprost ustanowić w Ustawie o CIT szczegółowych zasad określenia momentu, w jakim powstają poszczególne rodzaje przychodów z udziału w zyskach osób prawnych. Ustawodawca wprowadził jednak w art. 7b ust. 1 pkt 1 Ustawy o CIT ogólną zasadę, że przychody z udziału w zyskach osób prawnych to przychody faktycznie uzyskane z tego udziału. Odnośnie przychodów z dywidend należy uznać, iż do faktycznego uzyskania przychodu dochodzi w sytuacji, w której dywidenda została otrzymana przez udziałowca (akcjonariusza). Nie ma natomiast podstaw do twierdzeń, że dywidenda (w rozumieniu podziału zysku spółki kapitałowej osiągniętego w poprzednim, zamkniętym roku finansowym) powstaje w innym momencie, w szczególności z chwilą podjęcia uchwały przez organ stanowiący spółki kapitałowej (zgromadzenie wspólników, walne zgromadzenie akcjonariuszy) o sposobie podziału zysku i wypłacie dywidendy. Taka interpretacja byłaby niezgodna z wykładnią literalną wyrażenia „przychód faktycznie uzyskany z tego udziału”, które akcentuje faktyczne (a wiec „zgodne z faktami” według definicji ze Słownika Języka Polskiego PWN) uzyskanie (a więc „otrzymanie czegoś, co było przedmiotem starań” według definicji ze Słownika Języka Polskiego PWN) danego przychodu. Zasadność uznania, że przychód podatkowy z tytułu dywidendy powstaje z chwilą otrzymania dywidendy przez udziałowca (akcjonariusza) potwierdza także pośrednio art. 26 Ustawy o CIT, gdzie w ust. 1 została ustanowiona reguła, że płatnik wypłacający dywidendę powinien pobierać podatek w dniu dokonania wypłaty dywidendy, a w ust. 3 reguła, że pobrany podatek należy przekazać w terminie co 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek właściwego urzędu skarbowego. A zatem, Wnioskodawca powinien rozpoznać dochód (przychód) z tytułu Dywidend w swoim wyniku podatkowym w momencie ich faktycznego otrzymania przez Fundusz od Spółki Portfelowej.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz wskazaną w stanie faktycznym okoliczność, iż Fundusz nie jest podatnikiem podatku dochodowego w Baliwacie Guernsey – jest transparentny (przejrzysty) podatkowo, a wynik podatkowy Funduszu (przychody i koszty) jest alokowany na poziomie wspólników, należy uznać, że Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane/ponoszone przez Fundusz, tak jakby Wnioskodawca uzyskiwał te przychody i ponosił te koszty samodzielnie, bez pośrednictwa Funduszu. Oznacza to, że Wnioskodawca powinien rozpoznać dla celów podatkowych:

- Zyski Kapitałowe w momencie przeniesienia przez Fundusz własności udziałów w Spółkach Portfelowych na ich nabywcę - pod warunkiem, że wcześniej nie dojdzie do wystawienia faktury lub uregulowania należności,

- Dywidendy z chwilą faktycznego otrzymania ich przez Fundusz.

Ad 3 (Klucz alokacji dochodów z poszczególnych Spółek Portfelowych)

Zdaniem Wnioskodawcy, Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane/ponoszone przez Fundusz w związku z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe w wysokości alokowanej do niego przez Fundusz na podstawie posiadanego przez Wnioskodawcę Procentu Inwestycyjnego w danej Spółce Portfelowej.

Uzasadnienie stanowiska:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o CIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 2 Ustawy o CIT, zasady wyrażone w ust. 1 i 1a stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku.

Na podstawie powyższych przepisów należy dojść do wniosku, że klucz alokacji przychodów i kosztów z udziału w spółce transparentnej podatkowo (tj. wskaźnik procentowy, w jakim łączne przychody i łączne koszty uzyskania przychodów danej spółki powinny zostać przypisane – dla celów podatkowych – do danego wspólnika) powinien zostać ustalony na poziomie posiadanego przez wspólnika prawa do udziału w zysku (udziału) spółki transparentnej podatkowo. Ustawa o CIT w żadnym miejscu nie definiuje tego, jak należy rozumieć pojęcie „prawo do udziału w zysku (udziału)”. W przeciwieństwie do spółek kapitałowych – w przypadku których prawo do udziału w zyskach wynika zasadniczo ze stosunku posiadanych udziałów (akcji) do łącznej liczby udziałów (akcji) – w transparentnych podatkowo spółkach osobowych elastyczność określenia prawa do udziału w zyskach jest zdecydowanie większa. W odniesieniu do polskich spółek osobowych, w tym spółki komandytowej (tj. formy prawnej najbardziej zbliżonej do formy Limited Partnership, w której działa Fundusz) w piśmiennictwie podkreśla się, że przepis art. 123 par. 1 Kodeksu spółek handlowych („KSH (Krajowa Administracja Skarbowa)”) ustanawiający modelowy wzorzec udziału komandytariusza w zysku spółki (tj. proporcjonalnie do rzeczywiście wniesionego wkładu) ma charakter dyspozytywny (zob. Z. Jara (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2020, Legalis), co zresztą wynika też wprost z samego przepisu, który na końcu wskazuje, że umowa spółki może ustanawiać inne zasady udziału komandytariusza w zysku. Umowa spółki może zatem w zasadzie dowolnie ustanowić odmienne zasady partycypacji w zysku (zob. M. Rodzynkiewicz [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wyd. VII, WKP 2018, LEX). Granice swobody wspólników w uregulowaniu w umowie udziału wspólników, a w szczególności komandytariuszy, w zysku spółki zakreślają ogólne zasady zawarte w art. 58 i 353¹ Kodeksu cywilnego (por. Radwański, Olejniczak, Prawo, s. 297-298, Nb 649-655), mające zastosowanie na podstawie art. 2 KSH. Na ich podstawie za niedopuszczalne i w konsekwencji za nieważne należy uznać postanowienie umowy, które całkowicie wyłącza komandytariusza od udziału w zysku spółki (zob. S. Grzybowski, [w:] System pr. cyw., t. III, cz. 2, s. 861-862; Kappes, Spółka, s. 46; A. Kidyba, Status (1998), s. 274).

W tym kontekście, w orzecznictwie wskazuje się, że pomimo tego, że w przepisach o spółce komandytowej brak jest regulacji analogicznej do art. 867 par. 1 zdanie czwarte Kodeksu cywilnego (przewidującej zakaz całkowitego wyłączania wspólnika spółki cywilnej od udziału w zyskach), całkowite pozbawienie wspólnika handlowej spółki osobowej prawa do udziału w zyskach spółki nie jest dopuszczalne (zob. m in. I ACa 1300/16). A zatem wszelkie regulacje, które nie pozbawiają całkowicie wspólnika prawa do udziału w zysku lub nie czynią tego prawa iluzorycznym a jedynie ustanawiają inny niż ustawowy model ustalania prawa do udziału w zysku należy uznać za dopuszczalny na gruncie KSH. Powyższe uwagi można z powodzeniem przenieść na grunt formy Limited Partnership (zbliżonej swoją naturą do formy polskiej spółki komandytowej), w której to formie działa Fundusz. Nie osłabia tego stanowiska fakt, iż spółka komandytowa jest obecnie podatnikiem podatku CIT, gdyż powyższe uwagi abstrahują od statusu prawno-podatkowego spółki komandytowej i koncentrują się jedynie na granicach swobody w ustalaniu zasad udziału komandytariusza w zysku spółki komandytowej.

Przepisy podatkowe, w tym w szczególności art. 5 ust. 1 Ustawy o CIT, mają charakter wtórny względem przepisów KSH w zakresie dotyczącym prawa do udziału w zyskach (udziału). Wspomniany przepis nakłada jedynie określony sposób podatkowej alokacji przychodów uzyskiwanych z transparentnej spółki osobowej uzależniając ją od prawa do udziału w zysku (udziału), ale nie ingeruje w żadnym stopniu w sposób ustalania prawa do udziału w zysku (udziału). To ostatnie – w przypadku polskich transparentnych podatkowo spółek osobowych – zależy od treści umowy spółki i jest ograniczone jedynie granicami wynikającymi z ogólnych zasad swobody kontraktowej. Zatem, jeśli umowa danej polskiej transparentnej podatkowo spółki osobowej przewiduje sposób ustalania prawa do udziału w zysku spółki (udziału) odbiegający od wzorca kodeksowego, to należy przyjąć ten umowny sposób w celu dokonania alokacji przychodów podatkowych do polskiego nietransparentnego (tj. podlegającego opodatkowaniu) wspólnika takiej spółki. Analogicznie, w przypadku alokacji przychodów podatkowych polskiego rezydenta podatkowego uczestniczącego w zagranicznej transparentnej podatkowo spółce osobowej także należy oprzeć się na prawie do udziału w zyskach (udziału) określonym w umowie tej spółki lub przez przepisy obowiązujące w kraju takiej zagranicznej spółki. Wynika to z faktu, iż Ustawa o CIT narzuca powszechność opodatkowania, co w kontekście regulacji art. 5 ust. 1 i ust. 2 Ustawy o CIT oznacza, że przedstawione w tym przepisie reguły należy zastosować także do rozliczania przychodów i kosztów zagranicznej spółki transparentnej podatkowo, przy uwzględnieniu odmienności w zakresie dopuszczalnej swobody wspólników w kształtowaniu prawa do udziału w zyskach na gruncie przepisów prawa obowiązujących w kraju utworzenia takiej zagranicznej spółki.

Jak zostało to wskazane w opisie stanu faktycznego, zgodnie z prawem Baliwatu Guernsey forma Limited Partnership, w której działa Fundusz, umożliwia określenie udziału w zyskach na poziomie poszczególnych Spółek Portfelowych, w które Fundusz inwestuje (tj. ten sam Komandytariusz partycypuje w różnym stopniu w zysku poszczególnych Spółek Portfelowych). To właśnie taki model określenia prawa do udziału w zyskach został zapisany w Umowie Funduszu. Jak bowiem Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego, udział w zysku poszczególnych Komandytariuszy (w tym Wnioskodawcy) w poszczególnych Spółkach Portfelowych jest ustalony odrębnie w stosunku do każdej ze Spółek Portfelowych w oparciu o Procent Inwestycyjny. Natomiast Umowa Funduszu nie określa udziału w zysku na poziomie całego Funduszu. Zatem to właśnie Procent Inwestycyjny należy uznać za definiujący posiadane przez Wnioskodawcę prawo do udziału w zysku Funduszu w rozumieniu art. 5 ust. 1 Ustawy o CIT.

Mając na względzie powyższe rozważania, Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane/ponoszone przez Fundusz w związku z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe w wysokości alokowanej do niego przez Fundusz na podstawie posiadanego przez Wnioskodawcę Procentu Inwestycyjnego w danej Spółce Portfelowej.

Ad 4 (Wydatki Operacyjne, Opłata Subskrypcyjna oraz Opłata za Zarządzanie jako koszty pośrednie rozliczane w ramach źródła zyski kapitałowe)

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do Wydatków Operacyjnych, Opłaty Subskrypcyjnej oraz Opłaty za Zarządzanie, niezwiązanych bezpośrednio z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe i alokowanych do Wnioskodawcy przez Fundusz w sposób wskazany w opisie stanu faktycznego, te wydatki i opłaty ponoszone przez Fundusz mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów rozpoznawalny w momencie ich poniesienia (koszt pośredni) i rozliczany w ramach źródła przychody z zysków kapitałowych.

Uzasadnienie stanowiska:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Definicja kosztu uzyskania przychodu sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł stanowić dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

a. wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

b. jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

c. pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

d. poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

e. został właściwie udokumentowany,

f. nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Biorąc pod uwagę to, że:

- Wydatki Operacyjne, Opłata Subskrypcyjna oraz Opłata za Zarządzanie są związane z bieżącym funkcjonowaniem Funduszu, założeniem Funduszu i przeprowadzeniem subskrypcji prywatnej, prawidłowym zarządzaniem i administrowaniem Funduszem oraz zapewnieniem jego prawidłowego funkcjonowanie. Bez tych wydatków Fundusz nie mógłby funkcjonować, a więc nie mógłby osiągać dochodów z inwestycji w Spółki Portfelowe (pozostają zatem te wydatki w związku z prowadzoną przez Fundusz działalnością gospodarczą),

- Wydatki Operacyjne, Opłata Subskrypcyjna i Opłata za Zarządzanie zostaną poniesione przez Fundusz, tj. w ostatecznym rozrachunku zostaną one pokryte z zasobów majątkowych Funduszu utworzonych z wkładów wniesionych przez Komandytariuszy na te cele, w tym przez Wnioskodawcę,

- Wydatki Operacyjne, Opłata Subskrypcyjna i Opłata za Zarządzanie są definitywne (rzeczywiste), tj. wartość poniesionych wydatków nie zostanie Funduszowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- zostaną właściwie udokumentowane (Fundusz będzie posiadał dokumentację potwierdzającą spożytkowanie wkładów wniesionych przez Wnioskodawcę celem pokrycia Wydatków Operacyjnych, Opłaty Subskrypcyjnej i Opłaty za Zarządzanie na wykonanie samodzielnie lub z pomocą podmiotów trzecich (w szczególności Spółki z siedzibą w Szwajcarii) usług związanych z utworzeniem i funkcjonowaniem Funduszu);

- nie będą znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów;

- należy uznać, że stanowią one koszt uzyskania przychodu Wnioskodawcy.

W oparciu o art. 15 ust. 4 Ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c.

Artykuł 15 ust. 4d ustawy o CIT stanowi natomiast, że koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie), są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Koszty pośrednie uzyskania przychodów to takie wydatki, których nie da się przypisać wprost do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia. Nie pozostają one w uchwytnym związku z konkretnymi przysporzeniami podatnika - brak jest możliwości ustalenia, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód.

Biorąc pod uwagę, że Wydatki Operacyjne, Opłata Subskrypcyjna i Opłata za Zarządzanie nie są przypisane do żadnej konkretnej inwestycji należy uznać, że mają one charakter tzw. kosztów pośrednich potrącalnych w dacie ich poniesienia przez Fundusz. Nie są bowiem one bezpośrednio związane z konkretną Spółka Portfelową i z konkretnymi Zyskami Kapitałowymi czy Dywidendami. Pośrednio są one jednak związane ze wszystkimi Zyskami Kapitałowymi oraz Dywidendami osiąganymi przez Fundusz ze wszystkich Spółek Portfelowych. Bez ponoszenia tych wydatków Fundusz w ogóle nie mógłby funkcjonować, a co za tym idzie, nie osiągałby żadnych przychodów.

Zważywszy, że Fundusz osiąga przychody z Zysków Kapitałowych oraz może osiągać przychody z Dywidend, które to przychody są zaliczane do źródła zyski kapitałowe i wymienione w katalogu z art. 7b ust. 1 Ustawy o CIT, także Wydatki Operacyjne, Opłata Subskrypcyjna i Opłata za Zarządzanie ponoszone przez Fundusz i alokowane do Wnioskodawcy należy rozliczyć w ramach źródła zyski kapitałowe.

Mając na względzie powyższe rozważania oraz przedstawiony opis stanu faktycznego, w odniesieniu do Wydatków Operacyjnych, Opłaty Subskrypcyjnej oraz Opłaty za Zarządzanie, niezwiązanych bezpośrednio z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe i alokowanych do Wnioskodawcy przez Fundusz w sposób wskazany w opisie stanu faktycznego, te wydatki i opłaty ponoszone przez Fundusz mogą stanowić dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów rozpoznawalny w momencie ich poniesienia (koszt pośredni) i rozliczany w ramach źródła przychody z zysków kapitałowych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o CIT:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

1. wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;

2. położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;

3. papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;

4. tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;

4a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;

5. tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;

6. niezrealizowanych zysków, o których mowa w rozdziale 5a.

Jak wynika z ww. ustawy, uzyskiwanie dochodów za pośrednictwem zagranicznego zakładu prowadzi do powstania źródła przychodów, które powinny być opodatkowane na terytorium innego Państwa.

Zgodnie z definicją zagranicznego zakładu zawartą w art. 4a pkt 11 ustawy o CIT pojęcie to oznacza:

Ilekroć w ustawie jest mowa o zagranicznym zakładzie - oznacza to:

a) stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

b) plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium innego państwa,

c) osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego siedzibę lub zarząd na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje

- chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, stanowi inaczej.

Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku, gdy właściwa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Polska, nie stanowi inaczej.

Z danych zawartych w opisie wniosku wynika, że Wnioskodawca przystąpił do zagranicznego funduszu inwestycyjnego. Siedziba Funduszu znajduje się na terytorium Baliwatu Guernsey dlatego w analizowanej sprawie należy odnieść się do regulacji zawartych z ww. państwem.

W tym miejscu wskazać należy, że Polska zawarła z Baliwatem Guernsey dwie umowy o unikaniu opodatkowania, tj. umowę o opodatkowaniu w odniesieniu do przedsiębiorstw eksploatujących statki morskie lub powietrzne w transporcie międzynarodowym z 8 października 2013 r. oraz umowę o opodatkowaniu niektórych kategorii dochodów osób fizycznych także z 8 października 2013 r. Jednak żadna z tych umów nie obejmuje swoim zakresem kwestii będącej przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą wyłącznie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc powyższe przepisy do informacji zawartych w opisie stanu faktycznego zauważyć zatem należy, że w wyniku przystąpienia przez Wnioskodawcę do Funduszu i uzyskania statusu Komandytariusza nie dojdzie do powstania zagranicznego zakładu Wnioskodawcy w Baliwacie Guernsey ze względu na brak istnienia na tym terytorium stałej placówki, poprzez którą Wnioskodawca wykonywałby całkowicie lub częściowo działalność gospodarczą.

Zatem, z uwagi na okoliczność iż:

− Fundusz nie posiada nieruchomości, ani pomieszczeń biurowych w Guernsey do własnej dyspozycji pod jakimkolwiek tytułem - ma tam jedynie swój adres rejestrowy,

− Administrator udostępnia jedynie adres, na który może być dostarczana oficjalna korespondencja dotycząca Funduszu;

− Zespół Zarządzający nie przebywa na stałe w Baliwacie Guernsey, a decyzje i operacje dotyczące zarządzania Funduszem co do zasady nie zapadają na terenie Baliwatu, ale w Szwajcarii;

− Fundusz nie zatrudnia żadnych pracowników i nie prowadzi sprzedaży żadnych usług, ani towarów na terenie Baliwatu Guernsey;

− Wnioskodawca nie jest powiązany w rozumieniu przepisów o cenach transferowych z Organizatorami ani z innymi Komandytariuszami;

− Wnioskodawca nie zamierza delegować żadnego ze swoich pracowników lub współpracowników na terytorium Baliwatu Guernsey w celu zarządzania sprawami Wnioskodawcy związanymi z posiadaniem statusu Komandytariusza Funduszu, a wszelkie decyzje związane z inwestycją w Funduszu będą zapadały w Polsce

- nie można uznać, że dojdzie do powstania zagranicznego zakładu Wnioskodawcy w Baliwacie Guernsey z uwagi na przystąpienie Wnioskodawcy do Funduszu i uzyskanie statusu Komandytariusza w tym Funduszu.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy do pytania nr 1 – jest prawidłowe.

Mając natomiast na uwadze okoliczność ustalenia, czy Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane przez Fundusz, tak jakby otrzymywał/ponosił te przychody i koszty samodzielnie, bez pośrednictwa Funduszu wskazać należy na uregulowania w tym zakresie.

W art. 1 ust. 1-3 ustawy o CIT ustawodawca zawarł zakres podmiotowy i przedmiotowy ww. ustawy.

I tak zgodnie z art. 1 ust. 1-3 ustawy o CIT:

Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji.

Przepisy ustawy mają również zastosowanie do jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem przedsiębiorstw w spadku i spółek niemających osobowości prawnej, z zastrzeżeniem ust. 1 i 3.

Przepisy ustawy mają również zastosowanie do:

1. spółek komandytowych i spółek komandytowo-akcyjnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

1a) spółek jawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz spółka jawna nie złoży:

a) przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji, według ustalonego wzoru, o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, o którym mowa odpowiednio w art. 5 ust. 1 albo o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128, 1163, 1243, 1551 i 1574), lub

b) aktualizacji informacji, o której mowa w lit. a, w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników, lub

c) informacji, o której mowa w lit. a, w terminie 14 dni, licząc od dnia zarejestrowania spółki jawnej - w przypadku nowo utworzonej spółki jawnej oraz spółki jawnej powstałej z przekształcenia innej spółki

- do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego podatnika osiągającego dochody z takiej spółki;

2. spółek niemających osobowości prawnej mających siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Ponadto, zgodnie z art. 1a ust. 1 ustawy o CIT:

Podatnikami mogą być również grupy co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych, zwane dalej „podatkowymi grupami kapitałowymi”.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są:

− osoby prawne,

− spółki kapitałowe w organizacji,

− jednostki organizacyjne niemających osobowości prawnej,

− spółki komandytowe i spółki komandytowo-akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

− spółki jawne spełniające kryteria wskazane w przepisie,

− spółki niemające osobowości prawnej mających siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Ustawodawca przez osobę prawną rozumie więc podmioty:

− którym prawo polskie nadaje osobowość prawną,

− którym prawo obce nadaje osobowość prawną w znaczeniu odpowiadającym rozwiązaniu przyjętemu przez polskiego ustawodawcę,

− funkcjonujące w zagranicznych systemach prawnych, w których nie funkcjonuje pojęcie osoby prawnej w znaczeniu zbliżonym do przyjętego w polskim systemie prawnym, lecz wykazujące takie podstawowe cechy konstrukcyjne, które odpowiadają cechom charakterystycznym dla polskich osób prawnych.

Z danych zawartych w opisie stanu faktycznego wynika, że:

- Fundusz działa w formie Limited Pertnership, której struktura zbliżona jest pod niektórymi względami do polskiej spółki komandytowej;

- Fundusz nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w Baliwacie Guernsey, jest transparenty podatkowo,

- wynik podatkowy Funduszu jest alokowany i rozpoznawany dla celów podatkowych na poziomie wspólników.

Z powyższego wynika, że Fundusz nie mieści się w żadnej z kategorii podatników określonych w art. 1 ustawy o CIT, stąd nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Podkreślić ponadto należy, że zgodnie z opisem sprawy Fundusz jest na gruncie prawa podatkowego Baliwatu Guernsey traktowany jako podmiot transparentny podatkowo, a jego przychody/koszty są alokowane i opodatkowane na poziomie wspólników.

W świetle powyższego, Fundusz mieści się w pojęciu spółki niebędącej osobą prawną w rozumieniu art. 4a pkt 14 ustawy o CIT, jako spółka niebędąca podatnikiem podatku dochodowego.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na art. 5 ustawy o CIT zgodnie z którym:

1. Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

1a Przychody z zysków kapitałowych, przypisane wspólnikowi na podstawie ust. 1, zwiększają przychody wspólnika uzyskane z tego źródła.

3. Zasady wyrażone w ust. 1 i 1a stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku.

Zatem, uznać należy, że Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane przez Fundusz zgodnie z cytowanym wyżej art. 5 ustawy o CIT.

Odnosząc się z kolei do momentu powstania przychodu jako Zysków kapitałowych oraz otrzymanych Dywidend należy odnieść się do przepisów regulujących pojęcie, rodzaje oraz moment powstania przychodów.

I tak, zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o CIT:

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Należy w tym miejscu zauważyć, że do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadzono podział przychodów na określone źródła:

− z zysków kapitałowych oraz

− z innych źródeł.

Istotą wprowadzonych zmian jest wyodrębnienie źródła przychodów w postaci zysków kapitałowych i oddzielenie dochodów uzyskiwanych z tego tytułu od pozostałych dochodów uzyskiwanych przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych.

Wydzielając odrębne źródło przychodów – z zysków kapitałowych na gruncie ustawy o CIT, ustawodawca zamieścił w ustawie katalog, w którym określił listę przychodów zaliczanych do tego źródła. Katalog ten został zawarty w art. 7b ustawy o CIT.

I tak, zgodnie z tym przepisem:

1. Za przychody z zysków kapitałowych uważa się:

a) przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym:

a) dywidendy, nadwyżki bilansowe w spółdzielniach oraz otrzymane przez uczestników funduszy inwestycyjnych lub instytucji wspólnego inwestowania dochody tego funduszu lub tej instytucji, w przypadku gdy statut przewiduje wypłacanie tych dochodów bez odkupywania jednostek uczestnictwa albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych,

b) przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości,

c) przychody z wystąpienia wspólnika ze spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,

d) przychody ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, które następuje w inny sposób niż określony w lit. b,

e) wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3,

f) równowartość zysku osoby prawnej oraz spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przeznaczonego na podwyższenie jej kapitału zakładowego, równowartość nadwyżki bilansowej spółdzielni przeznaczonej na podwyższenie funduszu udziałowego oraz równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) takiej osoby prawnej lub spółki,

g) dopłaty otrzymane w przypadku połączenia lub podziału podmiotów przez osoby posiadające prawo do uczestnictwa w zysku podmiotu przejmowanego, łączonego lub dzielonego lub

h) przychody wspólnika spółki dzielonej, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie - majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa,

i) zapłata, o której mowa w art. 12 ust. 4d,

j) wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej - w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną, z tym że przychód określa się na dzień przekształcenia,

k) odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3,

l) odsetki od pożyczki udzielonej osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, jeżeli wypłata odsetek od takiej pożyczki lub ich wysokość uzależnione są od osiągnięcia zysku przez tę osobę prawną lub spółkę lub od wysokości tego zysku (pożyczka partycypacyjna),

m) przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:

− przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,

− przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,

− przychody spółki dzielonej,

n) przychód ze zmniejszenia kapitału akcyjnego w prostej spółce akcyjnej;

1a) przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów;

1b) przychody uzyskane w następstwie likwidacji spółki niebędącej osobą prawną, wystąpienia wspólnika z takiej spółki lub zmniejszenia udziału kapitałowego w takiej spółce, jeżeli Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia otrzymanych składników majątku;

2. przychody z tytułu wniesienia do osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, wkładu niepieniężnego;

3. inne, niż określone w pkt 1 i 2, przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, w tym:

a) przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia,

b) przychody uzyskane w wyniku wymiany udziałów;

4. przychody ze zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną;

5. przychody ze zbycia wierzytelności uprzednio nabytych przez podatnika oraz wierzytelności wynikających z przychodów zaliczanych do zysków kapitałowych;

6. przychody:

a) z praw majątkowych, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7, z wyłączeniem przychodów z licencji bezpośrednio związanych z uzyskaniem przychodów niezaliczanych do zysków kapitałowych oraz praw wytworzonych przez podatnika,

b) z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych,

c) z tytułu uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub instytucjach wspólnego inwestowania,

d) z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnych charakterze dotyczącej praw, o których mowa w lit. a-c,

e) ze zbycia praw, o których mowa w lit. a-c,

f) z wymiany waluty wirtualnej na środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub z regulowania innych zobowiązań walutą wirtualną.

W przypadkach, w których źródłem przychodów podatnika podatku dochodowego od osób prawnych jest jego uczestnictwo w spółce niebędącej podatnikiem podatku dochodowego, w tym podatkowo „transparentnej” spółce prowadzonej w formie Limited Partnership (zbliżonej do polskiej spółki komandytowej), zastosowanie znajdują przepisy cytowanego wcześniej art. 5 ustawy o CIT.

Art. 5 ustawy o CIT nawiązuje do uzyskiwanych przez wspólnika przychodów (oraz kosztów) z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, a nie do udziału w jej zyskach. Odwołanie się w treści art. 5 ustawy o CIT do udziału wspólnika w zyskach takiej spółki niebędącej osobą prawną ma na celu jedynie wskazanie proporcji, w jakiej uzyskiwane przez taką transparentną spółkę przychody oraz ponoszone koszty – które z cywilnoprawnego oraz ekonomicznego punktu widzenia stanowią jej „przychody” oraz „koszty” – należy zgodnie z przepisami ustawy o CIT traktować jako przychody oraz koszty wspólnika takiej spółki.

Rozwiązanie przyjęte przez ustawodawcę w art. 5 ust. 2 ustawy o CIT wskazuje jednoznacznie, że zasada proporcji wynikająca z ust. 1 i 1a tego artykułu ma zastosowanie m.in. do rozliczania kosztów uzyskania przychodu, podstawy opodatkowania i podatku. Podstawę opodatkowania dochodu Wnioskodawcy związanego z udziałem w Funduszu może zatem stanowić jedynie dochód bądź przychód obliczony zgodnie z postanowieniami ustawy o CIT (w szczególności art. 5 ust. 1, 1a i ust. 2 w zw. z art. 7b, 12, 15 i 16 ustawy o CIT).

Transparentność podatkowa spółki polega na tym, że dochód niejako przepływa do wspólników, przychody i koszty generowane przez spółkę są alokowane do wspólników, a wspólnicy są zobowiązani do opodatkowania tych dochodów „za spółkę”, niezależnie od tego, czy faktycznie wypłacono im jakiekolwiek kwoty (tak jak w przypadku polskiej spółki komandytowej lub jawnej – por. art. 52 § 1 w zw. z art. 103 § 1 Ksh) i niezależnie od charakteru udziału w tej spółce (pasywnego jako wspólnik o ograniczonej odpowiedzialności, czy aktywnego jako wspólnik zarządzający i ponoszący nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki).

Dodać jednocześnie należy, jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy zmieniającej, odnośnie zmian wprowadzanych m.in. do art. 5 ustawy o CIT, że: „Zmiany te mają związek z regulacją wyodrębniającą w ustawie o CIT źródło przychodów w postaci zysków kapitałowych. Ich celem jest jednoznaczne wskazanie, iż uzyskiwanie przez podatnika tego rodzaju przychodów za pośrednictwem spółki osobowej, w ramach wspólnego przedsięwzięcia itp. nie zmienia ich charakteru. Wprowadzane do ustawy o CIT wyodrębnienie różnych źródeł przychodów odnosić się ma zatem także do przychodów uzyskiwanych »w ramach« spółek niemających osobowości prawnych, wspólnego przedsięwzięcia itd. (dodawany ust. 1a)”.

Z powyższego wynika zatem jednoznacznie, że to, do jakiego źródła należy zakwalifikować określony przychód (do przychodów z zysków kapitałowych albo do przychodów z innych źródeł) ustala się „na poziomie” spółki niebędącej osobą prawną. Innymi słowy, jeżeli przychód uzyskiwany „w ramach” spółki niebędącej osobą prawną jest przychodem z zysków kapitałowych, to jego przypisanie podatnikowi na podstawie art. 5 ustawy o CIT nie zmienia jego kwalifikacji – przychód ten pozostaje również dla podatnika przychodem z zysków kapitałowych.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, Wnioskodawca jest komandytariuszem Funduszu działającego na terytorium Baliwatu Guernsey, który jest podmiotem transparentnym podatkowo i będzie osiągał przychody z tytułu Zysków kapitałowych z tytułu posiadania własności udziałów w Spółkach Portfelowych oraz Dywidend, wypłacanych przez Fundusz.

Jeszcze raz należy przypomnieć, że na podstawie powołanego art. 7b ust. 1 ustawy o CIT m.in. przychody z dywidend stanowią przychód z zysków kapitałowych, o którym mowa w art. 7b ust. 1 ustawy o CIT.

Należy zatem stwierdzić, że kwalifikacja przychodu Wnioskodawcy z udziału w zysku w Funduszu do odpowiedniego źródła przychodów jest uzależniona od ustalenia do jakiego źródła kwalifikuje się przychód, który jest następnie przypisywany Wnioskodawcy na podstawie art. 5 ustawy o CIT. Przypisanie przedmiotowego przychodu Wnioskodawcy na podstawie art. 5 tej ustawy, jak wyżej wskazano, nie zmieni jego charakteru. Przychód ten, będący przychodem z zysków kapitałowych, pozostanie dla Wnioskodawcy przychodem z zysków kapitałowych i zwiększy, stosownie do art. 5 ust. 1a ustawy o CIT, przychody Wnioskodawcy z tego źródła. Analogiczne zasady będą mieć miejsce w sytuacji gdy Fundusz osiągnie przychód niezaliczany do zysków kapitałowych.

Powyższe zasady dotyczące kwalifikacji przychodów należy odnieść także do kosztów uzyskania przychodów.

Mając zatem na uwadze powyższe należy wskazać, że rozpatrując moment powstania określonych przychodów Wnioskodawcy należy mieć na uwadze źródło ich pochodzenia, które może dotyczyć zysków kapitałowych lub innych źródeł przychodu. Zgodnie bowiem z przepisem art. 12 ust. 3 ustawy o CIT:

Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Z kolei, w myśl art. 12 ust. 3a ustawy o CIT:

Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo

2. uregulowania należności.

Z powyższego wynika, że przepis art. 12 ust. 3 ustawy o CIT odnosi się do wszelkich rodzajów przychodów, z wyjątkiem tych, które zostały wymienione w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, (wprost wyłączonych przez ustawodawcę spod hipotezy art. 12 ust. 3 Ustawy o CIT).

Z opisu sprawy wnika, że Fundusz uzyskuje przychody zarówno z Zysków Kapitałowych, jak i Dywidend.

Odnosząc się zatem do momentu powstania przychodu wobec uzyskiwanych pożytków z tytułu Zysków Kapitałowych stwierdzić należy, że w tym przypadku zastosowanie znajdzie przepis art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, odnoszący się do przychodów należnych, których moment powstania reguluje treść art. 12 ust. 3a ustawy o CIT.

Zauważyć przy tym należy, że jak zostało wskazane powyżej, dochody Funduszu pochodzące z Dywidend należy kwalifikować do źródła przychodów zawartych w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Z kolei, przychody z tego tytułu ustawodawca wyłączył wprost z treści art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, a ponadto wskazując przy tym w art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, że przychody z udziału w zyskach osób prawnych to przychody faktycznie uzyskane z tego udziału.

Z kolei, w przypadku przychodów z dywidend do faktycznego uzyskania przychodu dochodzi w sytuacji, w której dywidenda została faktycznie otrzymana. A zatem, Wnioskodawca powinien rozpoznać dochód (przychód) z tytułu Dywidend w swoim wyniku podatkowym w momencie ich faktycznego otrzymania przez Fundusz od Spółki Portfelowej.

Wobec powyższego, Wnioskodawca powinien rozpoznać przychód dla celów podatkowych z tytułu:

- Zysków Kapitałowych w momencie zbycia przez Fundusz udziałów w Spółkach Portfelowych (przeniesienia przez Fundusz własności udziałów w Spółkach Portfelowych) na ich nabywcę – pod warunkiem, że wcześniej nie dojdzie do wystawienia faktury lub uregulowania należności, zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy o CIT,

- Dywidend z chwilą faktycznego otrzymania ich przez Fundusz, na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

Tym samym, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy dotyczące rozpoznawania przychodów i kosztów osiąganych przez Fundusz, tak jakby to Wnioskodawca otrzymał/ ponosił te przychody i koszty.

Mając z kolei na uwadze okoliczność ustalenia, w jakiej wysokości Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane/ponoszone przez Fundusz w związku z inwestycją w Spółki Portfelowe wskazać należy na uregulowania zawarte w art. 5 ust. 1 ustawy o CIT.

Zgodnie bowiem z tym przepisem:

Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że alokacja przychodów i kosztów pochodzących z udziału w Funduszu transparentnym podatkowo powinna zostać dokonywana na podstawie posiadanego przez wspólnika prawa do udziału.

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, zgodnie z prawem Baliwatu Guernsey forma Limited Partnership, w której działa Fundusz, umożliwia określenie udziału w zyskach na poziomie poszczególnych Spółek Portfelowych, w które Fundusz inwestuje (tj. ten sam Komandytariusz partycypuje w różnym stopniu w zysku poszczególnych Spółek Portfelowych). Ww. model określenia prawa do udziału w zyskach został zapisany w Umowie Funduszu. Z opisu sprawy wynika bowiem, że udział w zysku Komandytariuszy w poszczególnych Spółkach Portfelowych jest ustalony odrębnie w stosunku do każdej ze Spółek Portfelowych w oparciu o Procent Inwestycyjny. Natomiast Umowa Funduszu nie określa udziału w zysku na poziomie całego Funduszu.

Z powyższego wynika, że w analizowanej sprawie Procent Inwestycyjny należy uznać za definiujący posiadane przez Wnioskodawcę prawo do udziału w zysku Funduszu w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy o CIT.

Wobec powyższego, Wnioskodawca powinien rozpoznawać przychody i koszty osiągane/ponoszone przez Fundusz w związku z inwestycją w poszczególne Spółki Portfelowe w wysokości alokowanej do niego przez Fundusz na podstawie posiadanego przez Wnioskodawcę Procentu Inwestycyjnego w danej Spółce Portfelowej.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy do pytania nr 2 i 3 – jest prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków z tytułu Opłaty Subskrypcyjnej, Opłaty za Zarządzanie oraz Wydatków Operacyjnych wskazanych we wniosku.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów.

Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien więc wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym. W tym celu każdorazowo wymagana jest ocena istnienia związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodów lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodu” zawarte we wskazanym przepisie ustawy oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością, podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

Zauważyć należy, iż przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”.

Zatem możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku, jako kosztu uzyskania przychodu, uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, iż wydatek ten przyczyni się do powstania, zachowania lub zabezpieczenia przychodu.

Wydatek należy oceniać mając na uwadze racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Poniesienie wydatku musi zatem być powiązane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, ukierunkowaną na uzyskanie przychodów; wydatek powinien, przynajmniej potencjalnie, wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z tej działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Właściwa i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna więc brać pod uwagę:

- przeznaczenie wydatku (jego celowość, zasadność dla funkcjonowania podmiotu, racjonalność i niezbędność) oraz

- potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Z przywołanego przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT wynika, że jakkolwiek podmioty gospodarcze mogą dowolnie i swobodnie podejmować decyzje finansowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to jednak kwalifikacja wydatków do kosztów podatkowych winna opierać się na przepisach prawa podatkowego. Nie każdy wydatek z racji tylko samego jego poniesienia jest kosztem podatkowym. Aby tak było, wydatek musi spełniać wskazane kryteria ustawowe. Nie ma w tym względzie dowolności i uznaniowości podyktowanej pozaustawowymi kryteriami.

Dokonując oceny charakteru ponoszonych przez podatnika wydatków należy rozstrzygnąć, czy spełniają one kryteria określone w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a ponadto czy nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 tej ustawy. Ocena prawna danego wydatku wymaga bowiem uwzględnienia unormowań zawartych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, w którym ustawodawca dokonał enumeratywnego wyliczenia wydatków niestanowiących kosztów podatkowych nawet jeśli ponoszone są w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Zwrócić w tym miejscu należy uwagę na brzmienie art. 16 ust. 1 pkt 15 ustawy o CIT, zgodnie z którym:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku dochodowego oraz wpłat z zysku określonych w odrębnych przepisach.

Ponadto na mocy art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów:

a) podatek naliczony:

- jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,

- w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej,

b) podatek należny:

- w przypadku importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeżeli nie stanowi on podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług; kosztem uzyskania przychodów nie jest jednak podatek należny w części przekraczającej kwotę podatku od nabycia tych towarów i usług, która mogłaby stanowić podatek naliczony w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,

- w przypadku przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami,

- od nieodpłatnie przekazanych towarów, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami, w przypadku gdy wyłącznym warunkiem ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego towarów lub usług od przekazującego w określonej ilości lub wartości,

c) kwota podatku od towarów i usług, nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art. 16a-16m, lub dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi tej amortyzacji - w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zmniejszenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

Wśród Wydatków Operacyjnych wymienionych we wniosku znajdują się podatki, opłaty i inne daniny publicznoprawne, jednakże Wnioskodawca nie wskazał, że są to podatki dochodowe lub że jest to podatek od towarów i usług, więc jeśli wydatki te mają związek z działalnością Funduszu, to mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Wnioskodawca wymienia także we wniosku jako Wydatek Operacyjny – wypłacone odszkodowanie nie związane z konkretną inwestycją. Wydatek ten nie może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Przepis ten stanowi katalog zamknięty, dotyczący zdarzeń gospodarczych spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych wydatków z kosztów podatkowych. Ustawodawca wyłączył zatem z kosztów uzyskania przychodów te wydatki, nie chcąc „premiować” przypadków nienależytego wykonania zobowiązania.

Jednocześnie wskazać należy, że kary umowne i odszkodowania z innego tytułu, które nie zostały wymienione w zamkniętym katalog, zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem istnienia związku przyczynowego pomiędzy karą lub odszkodowaniem a możliwością uzyskania przychodu.

W kontekście rozpatrywanej sprawy, wskazać należy uregulowania na gruncie prawa cywilnego.

W myśl art. 415 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 360 ze zm., dalej: „K.c.”)

Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Analiza wskazanego we wniosku wydatku w postaci odszkodowania nie związanego z konkretną inwestycją prowadzi do wniosku, że co prawda wiąże się on z prowadzoną działalnością gospodarczą, jednak oceniając charakter omawianego wydatku nie można wykazać związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zapłatą odszkodowania przez Wnioskodawcę, a uzyskanym przez Niego przychodem, czy też zachowaniem albo zabezpieczeniem jego źródła.

Wypłata odszkodowania jest wynikiem nieprawidłowego realizowania przez Wnioskodawcę obowiązków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą co wiąże się z poniesieniem odpowiedzialność na zasadzie winy (art. 415 K.c. ). Zatem, celem zapłaty ww. świadczeń jest zwolnienie się Wnioskodawcy z zobowiązań będących następstwem szkody wyrządzonej z jego winy. Nie sposób tym samym racjonalnie uzasadnić, w jaki sposób zapłata przedmiotowego odszkodowania miałaby przyczynić się do wzrostu poziomu przychodów Wnioskodawcy lub do zwiększenia szans na ich uzyskiwanie bądź na zachowanie lub zabezpieczenie przychodu. Możliwość zaliczania danych wydatków do kosztów uzyskania przychodów ma przede wszystkim skłaniać podatników do podejmowania racjonalnych decyzji gospodarczych i działań w tym znaczeniu, że przysparzać one będą konkretnych przychodów podatkowych lub też celem ich poniesienia będzie zachowanie źródła przychodów w niezmienionym stanie albo zabezpieczenie tego źródła przed uszczupleniem czy też zmniejszeniem.

Z kolei odnosząc się do momentu zaliczenia ponoszonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT:

Koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zgodnie z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT,

Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Tym samym należy stwierdzić, że do kosztów uzyskania przychodów nie mogą zostać zaliczone wypłacone przez Wnioskodawcę odszkodowania. Pozostałe Wydatki Operacyjne wymienione przez Wnioskodawcę we wniosku, do kosztów uzyskania przychodów zaliczone być mogą. Do kosztów uzyskania przychodów może być także zaliczona Opłata Subskrypcyjna oraz Opłata za Zarządzanie.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego należy zauważyć, że wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na Opłatę Subskrypcyjną, Opłatę za Zarządzanie oraz Wydatki Operacyjne ( z wyłączeniem wydatków poniesionych na odszkodowanie - które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów) stanowią dla Wnioskodawcy koszty pośrednie i podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania 4

- w części dotyczącej wypłaconych przez Wnioskodawcę odszkodowań - jest nieprawidłowe,

- w zakresie pozostałych wydatków - jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz wyroków sądowych, wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, w określonym stanie. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, bowiem powołane interpretacje nie stanowią materialnego prawa podatkowego i nie mają mocy powszechnie obowiązującej. Każdą sprawę tut. organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).