Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe a w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy:

- wydatki ponoszone przez Spółkę na realizację Programu z obszaru CSR wskazanego w opisie sprawy, obciążające koszty bieżącej działalności, stanowią koszty uzyskania przychodów, które powinny być rozpoznane w rachunku podatkowym w dacie ich poniesienia;

- wydatki na realizację Programu będą podlegały odliczeniu od podstawy opodatkowania Wnioskodawcy na zasadach przewidzianych w art. 18ee ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych).

Uzupełnili go Państwo 7 lipca 2022 r. w odpowiedzi na wezwanie z 1 lipca 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X S.A. (dalej: „X” lub „Spółka”) oraz określone spółki od niej zależne tworzą podatkową grupę kapitałową PGK rozumieniu przepisów ustawy o CIT. Rokiem podatkowym PGK jest rok kalendarzowy, zaś spółką reprezentującą w/w PGK jest Spółka - jako spółka dominująca. Podstawa opodatkowania PGK jest obliczana zgodnie z art. 7a ustawy o CIT, w związku z art. 7 ust. 1-3 ustawy o CIT. Przychody podlegające opodatkowaniu przez PGK osiągane są zarówno ze źródła o charakterze operacyjnym (przede wszystkim produkcja i sprzedaż …), jak i ze źródła stanowiącego tzw. zyski kapitałowe. X obecnie realizuje Strategię Grupy Kapitałowej X do 2030 roku z horyzontem roku 2040 (dalej: „Strategia”).

Obecna Strategia to 5 filarów (działalność podstawowa, nowa działalność, działalność wspierająca, zdrowie, prospołeczność), bazujących na 5 zaktualizowanych kierunkach rozwoju:

(`(...)`)

Poszczególnym filarom przypisano m.in. zindywidualizowane cele główne:

(`(...)`)

Powyższe cele realizowane są m.in. w ramach budowania trwałych realizacji z partnerami społecznymi jak i biznesowymi, w szczególności z obszaru prowadzenia działalności gospodarczej przez X. W tym zakresie X angażuje się w szczególności w projekty z zakresu CSR, czyli tzw. społecznej odpowiedzialności biznesu. CSR, gwarantuje nie tylko lojalność klienta, podnosi wiarygodność firmy w oczach jej współpracowników, partnerów handlowych, ale przede wszystkim władz i społeczności lokalnych. Z uwagi na duże zaangażowanie w tym zakresie, X znalazł się w gronie innych spółek giełdowych biorących udział w projekcie (`(...)`) (zainicjowanym przez (`(...)`)), którego celem jest wyłonienie spółek zarządzanych w sposób odpowiedzialny i zrównoważony oraz zaakcentowanie atrakcyjności inwestycyjnej tych spółek. W skład (`(...)`) wchodzą wyłącznie spółki giełdowe działające zgodnie z najlepszymi standardami zarządzania w zakresie ładu korporacyjnego, ładu informacyjnego i relacji z inwestorami, a także w obszarach czynników ekologicznych, społecznych i pracowniczych.

Mając świadomość wpływu realizowanej działalności gospodarczej na otoczenie zewnętrzne (działalność produkcyjna) Wnioskodawca podejmuje szereg działań uwzględniających w prowadzonym biznesie m.in. problematykę społeczną, co wpływa na budowę dobrego wizerunku Spółki. Ponadto zaangażowanie Spółki w działalność o charakterze społecznym pozwala odpowiednio wcześnie zrozumieć zmieniające się oczekiwania społeczeństwa, w tym także społeczności lokalnych.

Realizowana przez X strategia CSR opiera się na pięciu kluczowych celach strategicznych:

1. kształtowaniu współpracy ze społecznościami lokalnymi i organizacjami wewnętrznymi, gdzie istotne jest ustandaryzowanie podejścia do dialogu z interesariuszami otoczenia społecznego firmy (społeczności lokalne, związki zawodowe, organizacje otoczenia bliższego);

2. ugruntowaniu pozycji zaufanego i stabilnego partnera biznesowego - którego zasadniczą inicjatywą jest wzmocnienie relacji z partnerami biznesowymi;

3. utrzymaniu pozycji odpowiedzialnego pracodawcy;

4. budowaniu wizerunku X i Grupy X jako partnera proekologicznego, dbającego o środowisko i zdrowie różnych grup interesariuszy;

5. wzroście efektywności komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej Grupy X, który realizowany jest poprzez wzmacnianie poczucia przynależności pracowników do Grupy X oraz tworzenie oczekiwanych wzorców zachowań i działań w organizacji.

W obszarze każdego z wyżej wymienionych celów strategicznych podejmowane są poszczególne inicjatywy służące celowi głównemu działalności społecznie odpowiedzialnej, co wiąże się z koniecznością podejmowania szeregu działań operacyjnych adresowanych do różnych grup interesariuszy X. Należą do nich grupy odbiorców z bliższego otoczenia firmy takie jak m.in.: samorządy czy społeczności lokalne, pracownicy, organizacje związkowe jak i dalszego otoczenia takie jak m.in. władze centralne, organizacje pozarządowe, organizacje branżowe, konkurenci czy dostawcy i klienci.

W tym roku Spółka, w celu realizacji zadań CSR, jest zainteresowana wdrożeniem programu „C” - … (dalej: „Program”).

Program jest spójny ze Strategią, której filar „Prospołeczność” zakłada działania m.in. w oparciu o ideę zrównoważonego rozwoju.

Program ma na celu:

1. umożliwienie szans rozwoju mieszkańcom jednostek samorządowych na terenie których X prowadzi działalność gospodarczą poprzez bezpłatny dostęp do wybranych pozycji e-prasy,

2. budowanie relacji i dialogu społecznego na wszystkich płaszczyznach działania Spółki,

3. promowanie działań edukacyjnych w ramach CSR.

Programem mają być przede wszystkim objęci mieszkańcy tzw. (…) i wybranych samorządów województwa (…), tj. na terenie, których działalność prowadzi X. Celem programu jest umożliwienie samodoskonalenia w zakresie różnorodnych kompetencji i wiedzy, a także przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu wśród różnych grup wiekowych mieszkańców regionu.

Wsparcie będzie realizowane na podstawie wniosków złożonych przez jednostki samorządu terytorialnego (gminy), poprzez udostępnienie punktom bibliotecznym prenumerat do tytułów e-prasy (które uprzednio zakupił X). Jednocześnie, same umowy przekazania prenumerat będą zawarte przez X bezpośrednio z jednostką samorządu terytorialnego. Jednostka samorządu terytorialnego będzie zobowiązana do bezpłatnego udostępnienia prenumerat podległym punktom bibliotecznym.

Część bibliotek, które uzyskają dostęp do e-prasy posiada status instytucji kultury wpisanej do rejestru prowadzonego na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Wszystkie koszty ponoszone przez Spółkę na finansowanie w/w Programu będą obciążać koszty bieżącej działalności (źródło przychodów z działalności operacyjnej) i nie będą zwrócone Spółce w jakiejkolwiek formie.

Pytania

1. Czy wydatki ponoszone przez Spółkę na realizację Programu z obszaru CSR wskazanego w opisie sprawy, obciążające koszty bieżącej działalności, stanowią koszty uzyskania przychodów, które powinny być rozpoznane w rachunku podatkowym w dacie ich poniesienia?

2. Czy wydatki na realizację Programu będą podlegały odliczeniu od podstawy opodatkowania Wnioskodawcy na zasadach przewidzianych w art. 18ee ustawy o CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko w sprawie pytania nr 1.

W ocenie Wnioskodawcy, wydatki poniesione przez X na realizację programów w obszarze CSR stanowią koszty uzyskania przychodów o charakterze pośrednim, które zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT, potrącalne są w dacie ich poniesienia, tj. w dniu ujęcia ich w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury lub innego dokumentu, dokumentującego poniesiony wydatek.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16.

W świetle powołanego przepisu, aby wydatek poniesiony przez Spółkę stanowił dla niej koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez Spółkę,

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została Spółce w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w katalogu wydatków ujętych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Dla oceny ponoszonych wydatków pod kątem kwalifikacji podatkowej istotne jest określenie ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. W powyższym stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) związek przyczynowo-skutkowy między poniesionym wydatkiem a powstaniem (możliwością powstania) lub zwiększeniem osiąganego przez podatnika przychodu, nie jest możliwy do wskazania w oderwaniu od definicji społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) oraz jego znaczenia na działalność Wnioskodawcy.

Pod pojęciem CSR należy rozumieć koncepcję, dzięki której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy. Bycie odpowiedzialnym nie oznacza tylko spełnienia wszystkich wymogów formalnych i prawnych, ale oprócz tego zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska i relacje z otoczeniem firmy, czyli dobrowolne zaangażowanie, a także bycie odpowiedzialnym pracodawcą i przedsiębiorcą. Społeczna odpowiedzialność jest procesem, w ramach, którego przedsiębiorstwa zarządzają swoimi relacjami z różnorodnymi interesariuszami, którzy mogą mieć faktyczny wpływ na sukces w działalności gospodarczej.

W ocenie Spółki, działania podejmowanie w ramach wsparcia społeczności lokalnych wpisują się w definicję społecznej odpowiedzialności biznesu. Tego typu inicjatywy służą wzbogacaniu relacji pomiędzy Spółką a członkami społeczności lokalnych i wpływają na utrzymanie wysokiego poziomy identyfikacji tych społeczności z Wnioskodawcą, co też znajduje odpowiednie przełożenie na funkcjonowanie całej Grupy Kapitałowej i możliwość realizacji przyjętej Strategii. Działania podejmowanie w tym zakresie stanowią istotny element obecnej Strategii, nie tylko, jako jeden z filarów, ale również ze względu na fakt, że brak społecznej akceptacji działalności Spółki może w praktyce znacząco utrudnić jej działania.

Program w swoich założeniach wprost odwołuje się do V Filaru przyjętej przez Spółkę Strategii, tj. do prospołeczności. Program ma w szczególności umożliwić mieszkańcom regionu szanse rozwoju poprzez bezpłatny dostęp do wybranych pozycji e-pracy. Ponadto, Program zakłada szersze cele, takie jak budowanie relacji i dialogu społecznego na wszystkich płaszczyznach działania Spółki, co w ocenie Wnioskodawcy wpisuje się całościowo w realizację Strategii.

Istota oddziaływania CSR na pomyślność realizacji Strategii jest m.in. widoczna w odniesieniu do Filaru II (nowa działalność) oraz kierunku rozwoju, jakim jest energia. W tym zakresie Spółka zakłada dywersyfikację oraz dążenie do zrównoważonego rozwoju poprzez budowę (`(...)`). Tym samym, szczególnego znaczenia nabiera kwestia budowania przez Spółkę jak i przez Grupę właściwych relacji społecznych jak i sprawnego dialogu ze społecznością lokalną (w tych rejonach gdzie jest lub potencjalnie może być prowadzona działalność Spółki). Działania te w praktyce mogą być podejmowane przez aktywnie rozwinięty obszar CSR.

Jak wskazują przeprowadzone w 2020 roku badania na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska co prawda 62,5% Polaków popiera budowę elektrowni jądrowych w Polsce, ale tylko 46% popiera zlokalizowanie takiej elektrowni w bezpośredniej okolicy swojego miejsca zamieszkania, a aż 51,4% wyraża sprzeciw wobec takiego rozwiązania. Na tym tle widać, że budowa właściwych relacji ze społecznością lokalną jest jednym z kluczowych elementów w zakresie realizacji zakładanych celów, w tym przy rozwoju energetyki jądrowej. Przykładem tego jest historia budowy w Polsce(`(...)`).

W świetle powyższego należy podkreślić, że koszt energii elektrycznej ma kluczowe znaczenie w działalności Spółki. W tym zakresie obserwowany w ostatnim okresie radykalny wzrost cen energii rzutuje na konkurencyjność producentów metali na poziomie międzynarodowym. Brak działań zmierzających do obniżenia kosztów energii istotne wpłynie na Spółkę i jej zdolność do generowania przychodów w przyszłości.

Powyższe jest tylko jednostkowym przykładem, ale wyraźnie wskazuje, że istota CSR w działalności przedsiębiorstwa powinna być oceniana w perspektywie długofalowej, z uwzględnieniem szerokiego kontekstu działalności. Bez odpowiednich relacji społecznych, w szczególności ze społecznością lokalną, nie jest możliwe realizowanie długofalowych programów rozwojowych, a w szczególności takich, które potrzebują dla sprawnego wdrożenia właściwego oparcia w spółczesności.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, ponoszone przez Spółkę wydatki na realizację Programu, wpisują się w ustawową definicję kosztów uzyskania przychodów, co przemawia za uznaniem ich za koszty podatkowe w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, które nie kwalifikują się do katalogu wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy (w szczególności w art. 16 ust. 1 pkt 14).

Rozważając natomiast kwestię momentu ujęcia przedmiotowych wydatków w kosztach uzyskania przychodów należy przede wszystkim wskazać, iż przedmiotowe wydatki nie mają bezpośredniego związku z konkretnym przychodem osiąganym przez Spółkę. Wydatki te wiążą się z ogólnym funkcjonowaniem Spółki i dlatego też winny zostać rozpoznane jako koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodem, które zgodnie z art. 15 ust. 4d oraz ust. 4e ustawy CIT, potrącalne są w dacie ich poniesienia, tj. w dniu ujęcia ich w księgach rachunkowych.

Stanowisko w sprawie pytania nr 2.

W ocenie Wnioskodawcy, koszty realizacji Programu kwalifikują się do obszaru działalności kulturalnej, o której mowa w art. 18ee ustawy o CIT, co uzasadnia prawo do odliczenia ich od podstawy opodatkowania, na zasadach i w wysokości wynikającej z w/w przepisu.

Obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. art. 18ee ustawy o CIT przyznaje podatnikom prawo do odliczenia 50% kosztów poniesionych m.in. na działalność kulturalną w rozumieniu ustawy z dnia 25 października z 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, pod warunkiem, że:

- kwota odliczenia nie przekroczy w roku podatkowym kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych oraz

- poniesione koszty nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Mając na względzie powyższe warunki uprawniające do skorzystania z preferencji podatkowej przewidzianej w art. 18ee ustawy o CIT, Wnioskodawca uważa, że wydatki, jakie poniesie na Program dotyczące prenumerat, które zostaną ostatecznie przekazane za pośrednictwem jednostek samorządu terytorialnego instytucją kultury wpisanym do rejestru prowadzonego na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, wpisują się w obszar działalności określonej w w/w przepisie.

Jednocześnie mając na względzie fakt, iż planowana wielkość wydatków na realizację Programu nie przekroczy dochodu uzyskanego przez PGK z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych oraz przy założeniu, że koszty te nie zostaną Wnioskodawcy zwrócone w jakiejkolwiek formie czy też odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym (poza odliczeniem na zasadach art. 18ee ustawy o CIT), to PGK stoi na stanowisku, że 50% kwoty kosztów poniesionych na zakup dostępów do e-prasy, przekazanych docelowo bibliotekom posiadającym status instytucji kultury (wg rejestru prowadzonego na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej) będzie podlegała odliczeniu od podstawy opodatkowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady kwalifikowania wydatków jako kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W świetle powyższego przepisu, ocena prawna konkretnego wydatku poniesionego przez podatnika wymaga odniesienia się do kryterium celowości jego poniesienia oraz uwzględnienia wyłączeń z kategorii kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Odnosząc się do przesłanki celowości wydatku należy podkreślić, że kosztem uzyskania przychodów są zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i te, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia. W każdym przypadku konieczne jest jednak zaistnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem, a uzyskiwaniem, bądź też szansą uzyskiwania przychodów przez podmiot ponoszący ten koszt.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, które nie są wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku musi mieć wpływ na powstanie, zwiększenie lub zabezpieczenie tego przychodu.

Z tego względu, każdorazowo wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji podatkowej.

Jednocześnie, wydatki te nie mogą znajdować się w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Z kolei w myśl art. 18ee ust. 1 ustawy o CIT:

Podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych może odliczyć od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, kwotę stanowiącą 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność:

1. sportową,

2. kulturalną w rozumieniu ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,

3. wspierającą szkolnictwo wyższe i naukę

- przy czym kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

W myśl art. 18ee ust. 4 ustawy o CIT:

Za koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność kulturalną uznaje się koszty poniesione na finansowanie:

1. instytucji kultury wpisanych do rejestru prowadzonego na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej;

2. działalności kulturalnej realizowanej przez uczelnie artystyczne i publiczne szkoły artystyczne.

Ulga sponsoringowa określona w art. 18ee ustawy o CIT obowiązuje od 1 stycznia 2022 r. i stanowi zachętę podatkową dla przedsiębiorców, którzy wspierają działalność sportową, kulturalną, szkolnictwo wyższe i naukę. Ulga polega odliczeniu od podstawy obliczenia podatku 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych na ww. działalność. Podatnik, który ponosi wydatki na wymienione cele, oprócz zaliczenia ich do kosztów podatkowych może dodatkowo odliczyć 50% tych kosztów od podstawy opodatkowania. Ulga nie dotyczy finansowania w formie darowizny - odliczeniu podlegają koszty uzyskania przychodów.

W art. 18ee ust. 4 ustawy o CIT wymieniono, jakie wydatki zalicza się do wydatków na działalność kulturalną. Są to koszty poniesione m.in. na finansowanie:

1. instytucji kultury wpisanych do rejestru prowadzonego na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2020 r. poz. 194 ze zm.);

2. działalności kulturalnej realizowanej przez uczelnie artystyczne i publiczne szkoły artystyczne.

Prawo do ulgi przysługuje w odniesieniu do kosztów spełniających definicję kosztów uzyskania przychodów w świetle ustawy o CIT. Ulga, o której mowa w art. 18ee ust. 1 pkt 2 ustawy CIT przysługuje, jeżeli wydatki poniesione przez przedsiębiorcę na finansowanie instytucji kultury wpisanej do rejestru prowadzonego przez organizatora, mają charakter wzajemny, tj. instytucja umieszcza logo lub informację o przedsiębiorcy w ogólnie dostępnych materiałach.

W odpowiedzi na interpelację poselską 32782 z 2 maja 2022 r. nr DD2.054.38.2022. Ministerstwo Finansów podkreśliło, że „Ulga jest związana z poniesionymi przez podatnika kosztami uzyskania przychodów. W ramach ulgi sponsoringowej odliczeniu podlegają tylko te koszty, które spełniają kryteria kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Przepisy o podatku dochodowym do kosztów uzyskania przychodów zaliczają koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów enumeratywnie wyłączonych z kosztów podatkowych (`(...)`) Ulga sponsoringowa nie wprowadziła nowej kategorii kosztów uzyskania przychodów”.

Jak wynika z powyższych wyjaśnień punktem wyjścia do oceny, czy dany wydatek może podlegać odliczeniu od podstawy opodatkowania w ramach ulgi sponsoringowej (w tym na działalność kulturalną) jest ustalenie, czy wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. W analizowanej sprawie należy więc dokonać oceny, czy wydatki na zakup prenumerat do wybranych tytułów e-prasy udostępnionych następnie punktom bibliotecznym mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Z uwagi na brzmienie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT przesłanka celowości poniesionego wydatku ma fundamentalne znaczenie dla konstrukcji podatkowych kosztów uzyskania przychodów. Skoro bowiem podstawą opodatkowania zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o CIT jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty, rozumiany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym, to tym samym pomiędzy podatkowym przychodem a podatkowym kosztem istnieje zależność tego rodzaju, iż poniesiony koszt musi w sposób bezpośredni albo pośredni wpływać na przychód podatkowy, jego osiągnięcie zachowanie albo zabezpieczenie.

Stwierdzenie braku takiej zależności powoduje, iż wydatek aczkolwiek poniesiony w sensie ekonomicznym i uwidoczniony w rachunku bilansowym, nie będzie na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mógł zostać zaliczony do podatkowych kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury: „Warunkiem uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu jest łączne spełnienie następujących warunków: faktycznego (rzeczywistego) poniesienia wydatku przez podatnika, istnienie związku z prowadzoną przez podatnika działalnością oraz poniesienie go w celu uzyskania przychodu, jego zwiększenia bądź zachowania źródła przychodu. Nie każdy zatem wydatek, nawet związany z prowadzoną działalnością gospodarczą jest kosztem podatkowym, zmniejszającym podstawę opodatkowania, ale tylko taki, który realizuje cel wskazany w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Cel ten musi być widoczny, a ponoszone koszty winny go realizować bądź co na najmniej zakładać realnie możliwość jego osiągnięcia.” (por. wyrok NSA z 2 sierpnia 2012 r., sygn. akt II FSK 41/11, uchwała NSA z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10, oraz uchwała z dnia 12 grudnia 2011 r., sygn. akt II FPS 2/11). Poza tym, „przy ustaleniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanymi w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego lub pośredniego związku z przychodem i racjonalnością działania dla osiągnięcia tego przychodu. Sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest jednoznaczny, należy rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku” (por. wyrok NSA z 9 września 2011 roku, sygn. akt II FSK 1118/10). Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego kosztu (por. wyrok NSA z 1 marca 2016 roku sygn. II FSK 4009/13).

W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, ze wymienione we wniosku wydatki nie wypełniają podstawowej przesłanki, jaką jest celowość poniesionego wydatku, czyli nakierowanie na osiągnięcie bądź też zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

W złożonym wniosku spółka nie wyjaśnia w jaki sposób ponoszone wydatki wpływają na: 1. uzyskanie przychodów, 2. zachowanie, czy 3. zabezpieczenie źródła przychodów.

Wnioskodawca nie wskazuje, w jaki sposób wydatki na zakup wybranych tytułów e-prasy udostępnionych gminom na terenie tzw. Zagłębia Miedziowego i województwa lubuskiego wpływają na wysokość przychodów uzyskiwanych z działalności operacyjnej polegającej na produkcji i sprzedaży metali. Nie uzasadnia również związku z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Za koszty związane z zachowaniem źródła przychodów uznaje się bowiem koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła w dalszym ciągu uzyskiwano, oraz aby takie źródło w ogóle dalej mogło istnieć. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać te koszty, które zostały poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne jego funkcjonowanie. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodów w przyszłości. Z wniosku nie wynika, że poniesienie wydatków na zakup wybranych tytułów e-prasy udostępnionych następnie gminom w celu przekazania punktom bibliotecznym miało taki właśnie charakter, tj. bez ich poniesienia źródło przychodów zostałoby narażone na zachwianie lub doszłoby do jego utraty.

Podstawowym argumentem przedstawionym przez Wnioskodawcę przemawiającym za istnieniem związku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT jest wskazanie, że wydatki ponoszone są w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu. W tym zakresie przytacza ogólne sformułowania odnoszące się do pojęcia społecznej odpowiedzialności biznesu oraz podkreśla, że program „CLICK” - Co lokalne i Co krajowe w swoich założeniach wprost odwołuje się do V Filaru przyjętej przez spółkę Strategii, tj. do prospołeczności.

Należy zauważyć, że ustawa o CIT nie zawiera przepisu, który pozwalałby na uznanie wydatków ponoszonych w ramach CSR niejako „automatycznie” za koszty uzyskania przychodów. W każdym przypadku ponoszenia takich wydatków podatnik musi wykazać ich związek z uzyskaniem przychodów, zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła.

Konieczność indywidualnej oceny każdego z wydatków ponoszonych przez przedsiębiorcę w ramach przyjętej strategii społecznej odpowiedzialności biznesu podkreślają także sądy administracyjne w wydanych orzeczeniach. Przykładowo, w wyroku NSA z 26 września 2018 r., sygn. akt II FSK 2500/16 czytamy: „Pojęcie społecznej odpowiedzialności biznesu jako pewnego rodzaju jednolita struktura funkcjonuje w działalności biznesowej oraz jest dostrzegane na poziomie publicznym (np. zdefiniowanie pojęcia CSR przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną w normie ISO 26000 z 2010 roku), to jednak należy podkreślić, że nie jest ono znane jako takie ustawie podatkowej. Nie zostało ono w niej wymienione expressis verbis, brak jest także innej konstrukcji prawnej, która pozwalałaby uznać tego rodzaju wydatki całościowo. To zaś prowadzi do wniosku, że nie jest możliwe, w oparciu o przepis art. 15 ust. 1 ustawy o CIT dokonywanie oceny wszystkich zagregowanych w strukturze CSR wydatków tak jakby był to jeden wydatek.” Analogicznie wypowiadają się sądy na gruncie ustawy o podatku VAT (podatek od towarów i usług) i możliwości odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na działania CSR: „Podejmowanie przez Spółkę działań w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu jest z pewnością pożądane chociażby ze względu na uwzględniany przez firmę interes społeczny. Nie oznacza to jednak, że we wszystkich tego typu inwestycjach przedsiębiorca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na działania CSR. Jest to uzależnione od okoliczności konkretnego przypadku.” (por. wyrok NSA z 23 marca 2017 roku, sygn. akt I FSK 1458/15).

Wyjaśniając istotę programów CSR na gruncie podatkowym, sądy administracyjne podkreślają, że program CSR jest powszechnie przyjętą metodą reklamy i promocji podmiotów gospodarczych, działających zwłaszcza w takich szczególnych branżach, w których typowa reklama (telewizyjna, radiowa, internetowa) nie ma zastosowania albo jej zastosowanie nie przynosi spodziewanych efektów. W tym ujęciu wydatki na nabycie towarów i usług, poniesione w związku z realizacją społecznej odpowiedzialności biznesu mogą być kwalifikowane jako wydatki o charakterze marketingowym i mogą mieć związek z prowadzoną przez podatnika działalnością opodatkowaną (por. wyroki NSA z 2 kwietnia 2019 roku, sygn. akt I FSK 561/17, z 13 listopada 2013 r., sygn. akt I FSK 1606/12, z 13 czerwca 2018 r., sygn. akt I FSK 1420/16 oraz z 26 września 2018 r, sygn. akt II FSK 2500/16).

Ze złożonego wniosku nie wynika, aby działania spółki na rzecz jednostek samorządu terytorialnego (gminy), z którymi spółka zawiera umowy przekazania prenumerat, miały na celu reklamę i promocję spółki, a przez to skutkowałyby zwiększeniem zainteresowania zakupem od spółki wyprodukowanych metali, względem innych podmiotów z tej samej branży (wzrostem konkurencyjności spółki), co przełożyłoby się na wzrost przychodów.

Efekty działań w zakresie CSR spółka upatruje natomiast w zbudowaniu przez spółkę właściwych relacji społecznych jak i sprawnego dialogu ze społecznością lokalną (w tych rejonach gdzie jest lub potencjalnie może być prowadzona działalność Spółki). Spółka zakłada dywersyfikację oraz dążenie do zrównoważonego rozwoju poprzez budowę własnych mocy wytwórczych z niskoemisyjnych źródeł, co w praktyce oznacza także rozwój energetyki jądrowej w oparciu o technologię małych reaktorów jądrowych. Jak wskazano we wniosku, spółka obawia się, że budowa takich źródeł energii spotka się ze sprzeciwem społecznym okolicznych mieszkańców. Wnioskodawca przytacza wyniki badań z 2020 roku, przeprowadzonych na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska, z których wynika, że 51,4% Polaków wyraża sprzeciw wobec zlokalizowania elektrowni jądrowej w bezpośredniej okolicy swojego miejsca zamieszkania. Jednocześnie Wnioskodawca nie uzasadnia, w jaki sposób działania spółki w zakresie sfinansowania prenumerat e-prasy na podstawie umów z gminą przełożą się na oczekiwany efekt, jakim jest brak protestów członków społeczności lokalnej przeciwko budowie reaktorów jądrowych, co w konsekwencji pozwoli na niezakłóconą ich budowę, a to z kolei doprowadzi do stworzenia nowego źródła energii wykorzystywanej w działalności gospodarczej. Nie można więc uznać, że zachodzi adekwatny związek przyczynowo-skutkowy, także o charakterze pośrednim, pomiędzy opisanymi we wniosku działaniami spółki a możliwością uzyskania przychodów, jak również związek (o czym wspomniano powyżej) z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Tym samym opisane we wniosku działania spółki, pomimo iż niewątpliwie mogą przynieść pozytywny skutek społeczny - spółka zakłada bowiem, że Program ma umożliwić mieszkańcom regionu szanse rozwoju, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. To z kolei oznacza, że Wnioskodawca nie może skorzystać z ulgi na finansowanie działalności kulturalnej na podstawie art. 18ee ust. 1 pkt 2 ustawy CIT.

Reasumując stanowisko Wnioskodawcy dotyczące ustalenia, czy:

- wydatki ponoszone przez Spółkę na realizację Programu z obszaru CSR wskazanego w opisie sprawy, obciążające koszty bieżącej działalności, stanowią koszty uzyskania przychodów,

- wydatki na realizację Programu będą podlegały odliczeniu od podstawy opodatkowania Wnioskodawcy na zasadach przewidzianych w art. 18ee ustawy o CIT

- jest nieprawidłowe

Ponadto należy zauważyć, iż z uwagi na brak możliwości zaliczenia ponoszonych wydatków na realizacje programu z obszaru CSR do kosztów uzyskania przychodów, kwestia momentu zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów stała się bezprzedmiotowa.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).