Interpretacja dotyczy ustalenia, czy zawarcie ugody przed sądem powszechnym, prowadzące do spłaty wierzytelności z tytułu udzielonych pożyczek wraz z odsetkami poprzez przeniesienie własności urządzeń należących do Spółki, skutkuje powstaniem przychodu podatkowego po stronie Spółki. Organ podatkowy uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe, wskazując, że w tej sytuacji Spółka osiągnie przychód podatkowy na podstawie art. 14a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Reguluje ona zobowiązanie z tytułu pożyczki poprzez przeniesienie własności składników majątkowych, a nie w formie pieniężnej. Organ podkreślił, że przeniesienie własności składników majątkowych na wierzyciela w celu uregulowania zobowiązania należy traktować na równi ze zbyciem tych składników, co stanowi przychód podatkowy Spółki.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.
16 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia czy w związku z zawarciem ugody przed sądem powszechnym, w wyniku której dojdzie do spłaty wierzytelności z tytułu udzielonych pożyczek wraz z odsetkami od tych pożyczek na skutek przeniesienia własności urządzeń należących do Spółki, nastąpi po stronie Spółki przychód podatkowy. Treść wniosku jest następująca:
Wnioskodawca (zwany dalej również jako: „Spółka”) jest spółką komandytową prowadzącą działalność gospodarczą związaną z produkcją tworzyw sztucznych w formach podstawowych (Główne PKD (Polska Klasyfikacja Działalności)).
Spółka jest dłużnikiem wobec wierzycieli będącymi osobami fizycznymi z tytułu udzielonych Spółce pożyczek na kwotę 5.246.130 PLN (pięć milionów złotych dwieście czterdzieści sześć tysięcy sto trzydzieści złotych) stanowiącą należność główną oraz kwotę w łącznej wysokości 848.556,39 PLN stanowiącą sumę odsetek z tytułu pożyczonego kapitału oraz odsetek ustawowych za opóźnienie. Wierzyciele będący pożyczkodawcami skierowali do Spółki ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty, w którym zażądali spłaty udzielonych pożyczek wraz z odsetkami. W przypadku braku spełnienia żądania wierzycieli zagrozili wniesieniem pozwu do sądu powszechnego i zasądzenia całości wierzytelności wraz z kosztami postępowania procesowego, co spowoduje konieczność zapłaty dodatkowych należności po stronie Spółki. Spółka nie ma środków pieniężnych na zaspokojenie należności związanych z udzielonymi pożyczkami.
Spółka nie chce jednak wikłać się w spór przed sądem powszechnym, gdyż wierzytelności z tytułu udzielonych pożyczek oraz odsetek nie są sporne, a wniesienie pozwu przed sąd powszechny spowoduje konieczność poniesienia przez Spółkę dodatkowych kosztów.
W związku z powyższym Spółka zamierza zawrzeć z wierzycielami ugodę przed sądem powszechnym w celu zwolnienia się z zobowiązań wynikających z udzielonych pożyczek wraz z odsetkami. Przedmiotem ugody ma być spełnienie wierzytelności z tytułu udzielonych pożyczek, jednakże Wnioskodawca nie dokona zaspokojenia wierzytelności poprzez zapłatę sumy nominalnej, ale poprzez przeniesienie własności części maszyn (urządzeń) stanowiących własność Spółki. W ugodzie zostaną wskazane daty przeniesienia własności rzeczy. Wierzyciele wstępnie wyrazili zainteresowanie warunkami ugody. Na dzień 31 grudnia 2021 r. kwota pożyczek wraz z odsetkami i odsetkami za zwłokę w spłacie znacznie przekracza wartość księgową majątku, a prawdopodobnie również jego wartość rynkową. Spółka nie zlecała wyceny majątku.
W treści ugody dojdzie do ustalenia terminów przejścia własności rzeczy ruchomych w postaci maszyn, a w zamian za przeniesienie własności (maszyn, urządzeń) dojdzie do wygaśnięcia wierzytelności. Strony tym samym dokonają wzajemnych ustępstw polegających na tym, że wierzyciele zrezygnują z wytaczania pozwu i spłaty własnych wierzytelności w pieniądzu, a Spółka nie będzie angażowała się w kosztochłonny i zawsze niepewny spór przed sądem powszechnym i zaspokoi należności jedną czynnością prawną bez konieczności generowania kosztów związanych z dalszym trwaniem zobowiązań z tytułu niespłaconych pożyczek w tym odsetkami od pożyczek oraz odsetkami ustawowymi, które staną się wymagalne w toku trwania procesu sądowego.
Państwa zdaniem, po stronie Spółki nie nastąpi przychód podatkowy, albowiem nie dochodzi w tej sprawie do umorzenia jakichkolwiek wierzytelności, ale do zapłaty należności wynikających z umowy pożyczki poprzez przeniesienie własności urządzeń, na który to sposób spełnienia świadczenia wyrażają zgodę wierzyciele. Dochodzi więc w tej sprawie do umorzenia wierzytelności z tytułu pożyczek i odsetek poprzez przeniesienie własności urządzeń, które zaspokoją roszczenie wierzycieli. W takim wypadku nie powstaje po stronie Spółki przychód w rozumieniu przepisów prawa podatkowego.
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm., dalej: „Ustawa CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)”) nie zawiera definicji przychodu, precyzując jedynie, poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w art. 12 ust. 1 i 3, rodzaje przychodów, a także enumeratywnie wylicza w ust. 4, jakiego rodzaju wpływy pieniężne podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów. Z przykładowego wykazu zdarzeń uznanych za przychody podatkowe wymienionych w art. 12 ust. 1 i 3 Ustawy CIT wynika, że co do zasady, za przychód podatkowy można uznać każde przysporzenie majątkowe podatnika o charakterze trwałym, które zostało rzeczywiście otrzymane, a w określonych przypadkach już sam fakt, że jest należne może spowodować powstanie obowiązku zapłaty podatku dochodowego.
Zgodnie z treścią artykułu 3581 § 1 KC (Kodeksu Cywilnego): „Jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.” Artykuł 365 KC stanowi: „Jeżeli dłużnik jest zobowiązany w ten sposób, że wykonanie zobowiązania może nastąpić przez spełnienie jednego z kilku świadczeń (zobowiązanie przemienne), wybór świadczenia należy do dłużnika, chyba że z czynności prawnej, z ustawy lub z okoliczności wynika, iż uprawnionym do wyboru jest wierzyciel lub osoba trzecia.”
§ 2: „Wyboru dokonywa się przez złożenie oświadczenia drugiej stronie. Jeżeli uprawnionym do wyboru jest dłużnik, może on dokonać wyboru także przez spełnienie świadczenia.”
§ 3: „Jeżeli strona uprawniona do wyboru świadczenia wyboru tego nie dokona, druga strona może jej wyznaczyć w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu uprawnienie do dokonania wyboru przechodzi na stronę drugą.”
Artykuł 917 KC stanowi: „Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.”
W Państwa ocenie wygaśnięcie zobowiązania z tytułu udzielonych pożyczek oraz odsetek poprzez przeniesienie własności urządzeń należących do Spółki na skutek zawartej ugody sądowej jest podatkowo obojętne na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych i nie powoduje przychodu po stronie Spółki. W przedmiotowej sprawie nie dochodzi bowiem do umorzeń określonych zobowiązań, ale do wygaśnięcia zobowiązania Spółki na skutek spełnienia świadczenia w inny sposób, aniżeli poprzez zapłatę sumy nominalnej. Tym samym nie wystąpi przychód w rozumieniu artykułu 12 Ustawy o CIT.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Ustawodawca w art. 12 ust. 1-3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm.; dalej: „updop”) określa przykładowy katalog zdarzeń uznanych przez niego za przychody. Wykaz tych zdarzeń wskazuje, że co do zasady, za przychód podatkowy można uznać każde przysporzenie majątkowe podatnika o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego, o ile przysporzenie to nie jest wyłączone z przychodów na mocy art. 12 ust. 4 updop. Należy zaznaczyć, że przychód występuje nie tylko w sytuacji, gdy dojdzie do zwiększenia aktywów podatnika, ale również, gdy nastąpi zmniejszenie się zobowiązań (długów) podatnika.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 updop:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:
otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;
wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.
Zauważyć należy, że sposób ustalania wielkości przychodu będącego następstwem zbywania rzeczy lub praw majątkowych, a więc przenoszenia własności takich rzeczy lub praw majątkowych, wskazuje art. 14 updop.
Z treści przepisu art. 14 ust. 1 updop, wynika z kolei, że:
Przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej.
Należy wskazać, że pojęcie „zbycie” nie oznacza tylko umowy sprzedaży w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), w której z jednej strony następuje wydanie rzeczy, a z drugiej zapłata ceny, tj. określonej kwoty pieniężnej. Cena nie zawsze musi być wyrażona w pieniądzu. Może również przybrać postać zwolnienia danego podmiotu (dłużnika) z ciążących na nim zobowiązań wobec innego podmiotu.
O ile zapłata zobowiązania w formie pieniężnej nie powoduje powstania przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym, zgoła odmienna sytuacja ma miejsce, gdy podatnik reguluje zobowiązanie dokonując przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych, co skutkuje wygaśnięciem zobowiązania.
Z dniem 1 stycznia 2015 r. do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dodana została nowa jednostka redakcyjna, precyzująca skutki uregulowania przez dłużnika zobowiązania w formie niepieniężnej (w naturze).
W myśl art. 14a updop:
W przypadku gdy podatnik przez wykonanie świadczenia niepieniężnego reguluje w całości albo w części zobowiązanie, w tym z tytułu zaciągniętej pożyczki (kredytu), dywidendy, umorzenia albo zbycia w celu umorzenia udziałów (akcji), podziału pomiędzy wspólników (akcjonariuszy) majątku likwidowanej spółki albo spółdzielni, przychodem takiego podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowanego w następstwie takiego świadczenia. Jeżeli jednak wartość rynkowa świadczenia niepieniężnego jest wyższa niż wysokość zobowiązania uregulowanego tym świadczeniem, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej świadczenia niepieniężnego. Przepisy art. 14 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.
Z przytoczonego powyżej przepisu jasno wynika, że po stronie dłużnika występuje obowiązek podatkowy w sytuacji, gdy w miejsce zapłaty odpowiedniej kwoty pieniężnej reguluje on swoje zobowiązanie poprzez wykonanie świadczenia niepieniężnego. W tym miejscu warto zwrócić uwagę na dalszą treść omawianej normy prawnej, zgodnie z którą przychodem podatnika jest wysokość zobowiązania uregulowana w następstwie świadczenia niepieniężnego. Przy czym, co do zasady, wartość świadczenia niepieniężnego ustalona pomiędzy stronami transakcji powinna odpowiadać jej wartości rynkowej, gdyż do ustalania tej wartości stosuje się przepisy art. 14 ust. 2 i 3 updop, który to przepis stanowi, że:
2. Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy, praw majątkowych lub usług określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami, prawami lub usługami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca zbycia albo świadczenia.
3. Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy wzywa strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określa wartość z uwzględnieniem opinii biegłego. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego ponosi zbywający albo świadczący usługi.
W przedstawionym we wniosku opisie zdarzenia przyszłego Spółka reguluje zobowiązanie z tytułu pożyczek wraz z odsetkami nie w formie pieniężnej, lecz poprzez przeniesienie własności rzeczy na wierzyciela. Wykonanie zobowiązania w formie przeniesienia przez Spółkę własności składników majątkowych prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania Spółki. W ten sposób Spółka jako dłużnik zwalnia się z długu a jej składniki majątkowe zmieniają właściciela. W konsekwencji prowadzi to do powstania po stronie Spółki przychodu na podstawie art. 14a ust. 1 updop.
Podkreślić należy, że przeniesienie własności składników lub praw majątkowych, stanowi świadczenie zastępcze świadczenia pieniężnego i należy je traktować na gruncie updop na równi ze zbyciem prawa własności składników lub praw majątkowych. Sposób ustalania wielkości przychodu będącego następstwem zbywania rzeczy lub praw majątkowych, a więc przenoszenia własności takich rzeczy lub praw majątkowych, reguluje art. 14a updop.
Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że w związku z uregulowaniem zobowiązania z tytułu zaciągniętej pożyczki poprzez przeniesienie na wierzyciela własności urządzeń należących do Spółki, osiągną Państwo przychód na podstawie art. 14a ust. 1 updop. Tym przychodem będzie wysokość uregulowanego zobowiązania z tytułu pożyczki składającego się z kwoty głównej oraz naliczonych odsetek.
Zatem Państwa stanowisko, że w sytuacji przedstawionej we wniosku wygaśnięcie zobowiązania z tytułu udzielonych pożyczek oraz odsetek poprzez przeniesienie własności urządzeń należących do Spółki na skutek zawartej ugody sądowej jest podatkowo obojętne na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych i nie powoduje przychodu po stronie Spółki należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili