Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 marca 2022 r. za pośrednictwem systemu ePUAP wpłynął Państwa wniosek, uzupełniony 13 czerwca 2022 r., o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ulgi badawczo-rozwojowej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca dalej: „Wnioskodawca” lub „Spółka”), jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „podatek CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)”). Spółka z siedzibą w (…),

będąca rezydentem Polski, podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, jest podmiotem działającym w branży nieruchomościowej, gdzie wykonuje:

1. Prace w zakresie kompleksowego projektowania budynków, od etapu analiz, aż do kompleksowego opracowania projektów, w tym budynków i infrastruktury specjalistycznej (np. fabryk, magazynów),

2. Usługi technicznego due diligence projektów nieruchomościowych,

3. Usługi zarządzania projektami budowlanymi,

4. Usługi nadzoru inwestorskiego oraz koordynacji projektów budowlanych,

- z czego czerpie przychody.

Jako element swojej działalności Spółka prowadzi prace rozwojowe ukierunkowane na identyfikację nowych trendów oraz technologii w zakresie projektowania oraz tworzenia budynków i infrastruktury (w tym w szczególności specjalistycznych), przez co poszerza swój asortyment projektów, poprzez wprowadzanie wyżej wspomnianych innowacyjnych trendów i technologii oraz rozwiązań do tworzonych projektów budynków i infrastruktury towarzyszącej. Dzięki temu, Spółka oferuje swoim klientom unikatowe rozwiązania, przygotowywane indywidualnie.

W tym celu Spółka jest bardzo nastawiona na pozyskiwanie z rynku informacji o nowinkach technicznych i innowacjach, które przez zastosowanie w projektowanych rozwiązaniach, dają Spółce możliwość projektowania bardzo zawansowanych technicznie oraz technologicznie budynków.

Spółka stworzyła zespół kilkudziesięciu osób, z różnych dziedzin wiedzy w zakresie budownictwa oraz projektowania nieruchomości, tj. w szczególności architektów, konstruktorów, projektantów, inżynierów budownictwa. Celem tego zespołu jest tworzenie nowych lub unikatowych projektów budynków wraz z infrastrukturą, zawierających różne, często unikatowe rozwiązania konstrukcyjno- techniczne w zakresie projektowania budynków, pod indywidualne wymogi kontrahentów (dalej: „Projekty”), co daje Spółce przewagę konkurencyjną, w stosunku do innych podmiotów działających w branży.

Ze względu na specyfikę branży w jakiej działa Spółka, prace w zakresie tworzenia Projektów składają się na kilka etapów, następujących po sobie lub mających miejsce w tym samym czasie, oraz angażuje pracowników kilku dziedzin wiedzy w ramach Spółki.

W ramach procesu projektowego pracownicy Spółki podejmują prace, której celem jest opracowanie nowych lub ulepszonych Projektów. Potrzeba podejmowania przez Spółkę tego typu prac wynika bezpośrednio z chęci odpowiedzi na potrzebę kontrahentów, wprowadzenia przez Spółkę nowych Projektów, stanowiących produkty Spółki innowacyjnych, zawierających niestandardowe rozwiązania projektowe. Podejmowane przez Spółkę działania nakierowane są na stworzenie Projektów, tworzonych w sposób innowacyjny funkcjonalnie, technologicznie, w sposób zapewniający kontrahentom oszczędności projektowe (ze względy na zastosowane rozwiązania).

W tym celu Wnioskodawca stale podnosi kompetencje swoich pracowników oraz inwestuje w nowe technologie, aby dostarczać klientom Projekty o najwyższej jakości, przy uwzględnieniu zmieniających się warunków rynkowych oraz preferencji swoich kontrahentów.

Pozycja rynkowa Spółki, w tym wielkość sprzedaży jej Projektów, jest stricte uzależniona od poziomu ponoszonych przez nią wydatków na prace rozwojowe. Projekty Spółki mają bowiem odpowiadać aktualnym potrzebom kontrahentów (technologia, rozwiązania materiałów, rozwiązania konstrukcyjne, funkcjonalność), a zarazem muszą posiadać lepsze rozwiązania technologiczne i ekonomiczno-estetyczne (pozwalające np. na oszczędność w trakcie procesu budowy lub utrzymania budynku i infrastruktury).

Kluczowa dla Spółki jest aktualizacja i rozwijanie wiedzy swoich pracowników odpowiedzialnych za tworzenie Projektów. Dzięki temu, opracowany i wprowadzony na rynek Projekt posiada przewagę w stosunku do standardowych rozwiązań projektowych, proponowanych przez konkurencję.

Należy podkreślić, że realizowane przez Spółkę prace nad Projektami mają twórczy i innowacyjny charakter, w szczególności ze względy na stosowanie w opracowywanych Projektach nowych rozwiązań architektoniczno-konstruktorskich, które dają przewagę nad standardowymi projektami. Powyższe prace nakierowane są przede wszystkim na wykorzystanie dostępnych zasobów wiedzy do tworzenia nowych Projektów (lub zmian w istniejących Projektach) spełniających cele i założenia klienta.

Ponadto, prowadzone prace nie mają charakteru „rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku”. Projekty realizowane przez Spółkę nie są również projektami powtarzalnymi - każdy wymaga indywidualnego podejścia.

Projekty tworzone przez Spółkę stanowią wyraz praw własności intelektualnej przysługującej Spółce i są chronione prawami własności intelektualnej.

Proces tworzenia Projektów.

W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie rynku, Spółka prowadzi prace rozwojowe w zakresie tworzenia nowych Projektów przy zastosowaniu dostępnych materiałów i surowców, w nowy, innowacyjny sposób, który znacznie ulepsza właściwości lub cechy Projektów, w porównaniu z podobnymi produktami wytwarzanymi przez firmy konkurencyjne.

Proces tworzenia projektów można podzielić na etapy, tj.:

1. Pozyskiwanie wiedzy o nowych i innowacyjnych rozwiązaniach oraz stałe monitorowanie zmian rynkowych,

2. Analiza możliwości zastosowania nowych rozwiązań technicznych i technologicznych oraz przygotowanie wstępnych Projektów/pomysłów wykorzystania innowacji w Projektach - celem oceny ich atrakcyjności i innowacyjności, testowanie wykonanych prototypów, oraz badania funkcjonalności,

3. Ocena wstępnego Projektu oraz nanoszenie poprawek i zmian do projektu, w celu dostosowania do potrzeb kontrahenta,

4. Tworzenie Projektu wraz instalacjami - za pośrednictwem specjalistycznego oprogramowania komputerowego,

5. Weryfikacja przez kontrahenta Projektu wraz instalacjami, nanoszenie zmian i uwag do Projektu,

6. Przygotowanie dokumentacji Projektu.

Prace rozwojowe zaczynają się od otrzymania przez Spółkę zapytania ofertowego lub zlecenia w postaci ogólnych wytycznych co do Projektu.

Wytyczne projektu mogą stanowić opis założeń budynku wraz z infrastrukturą, przedstawiający jego funkcjonalności oraz cechy istotne dla kontrahenta.

W następnym kroku pracownicy Spółki dokonują analizy możliwości w zakresie:

- Technologii budowy,

- Rozwiązań konstrukcyjnych,

- Obszarów optymalizacji projektu,

- Rozwiązań technicznych minimalizujących koszty eksploatacji budynków,

- Rozwiązań proekologicznych.

Dzięki takiej analizie wykonalności oraz warunków brzegowych dla budynku, wraz z potencjalnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi pracownicy Spółki, przygotowują wstępny Projekt, który jest przedstawiany kontrahentowi. Kontrahent odnosi się do jego poszczególnych elementów oraz wskazuje swoje uwagi co do proponowanych rozwiązań, w szczególności konstrukcyjnych, lub rozważanych technologii budowy.

W następnym etapie prac, tworzony jest tzw. projekt właściwy, a więc spełniający wymogi w zakresie projektowania budynków wraz z koniecznymi instalacjami. Efektem finalnym jest projekt wraz z dokumentacją techniczną, wymaganą przez regulacje prawne.

Na tym etapie zatrudnieni w Spółce architekci, konstruktorzy oraz projektanci pracują wspólnie (w ramach tworzonych zespołów projektowych), w zakresie swoich specjalizacji nad poszczególnymi elementami Projektu. Jest to niezmiernie istotny etap, co odróżnia proces produkcji Projektów od innych podmiotów na rynku, który pozwala Spółce zebrać wiedzę i doświadczenie pracowników z różnych obszarów procesu projektowania i budowy. W szczególności, pozwala to Spółce tworzyć Projekty, który dają dodatkową wartość dodaną dla klientów i stanowią o prze

wadze konkurencyjnej Spółki w zakresie:

1. Łączenia nowatorskich technologii budowy,

2. Wdrażanie rozwiązań w zakresie koncepcji oraz instalacji stosowanych w Projektach, które pozwalają na tworzenie dodatkowych funkcjonalności Projektów,

3. Stosowania rozwiązań technologicznych pozwalających na oszczędności materiałów (np. stal, beton, materiały izolacyjne, itd.) oraz obniżające koszty funkcjonowania budynku (np. różnorakie rozwiązania z zakresu energii odnawialnej, oszczędzające zużycie mediów lub pozwalające na częściową samowystarczalność budynków wraz z infrastrukturą),

4. projektowania w sposób, który będzie łatwiejszy do wykonania przez wykonawców, co zasadniczo obniża koszty wykonawców i stanowi kolejny obszar oszczędności po stronie kontrahentów Spółki.

Efektem prac nad Projektem jest przygotowywana kompleksowa dokumentacja techniczna.

Po zatwierdzeniu Projektu przez kontrahenta, Spółka może go dalej wspierać w procesie budowlanym na różnych obszarach, do momentu oddania budynku do użytku.

Przedstawiony powyżej model operacyjny procesu tworzenia Projektów przez Spółkę, pozwala utrzymać pełną kontrolę nad jakością dostarczanych rozwiązań, a zastosowanie połączenia interdyscyplinarnej wiedzy z zakresu projektowania oraz budowania specjalistycznych budynków, przy zastosowaniu wiedzy z różnych obszarów, pozwala na tworzenie innowacyjnych Projektów i generowanie przewagi konkurencyjnej Spółki.

Wśród przykładowych projektów Spółki są np.:

1. Projekt fabryki chemicznej (…)w (…)

W ramach powyższego projektu Spółka przeprowadziła szereg analiz w zakresie możliwych do zastosowania technologii oraz rozwiązań konstrukcyjnych oraz zastosowała nowatorskie rozwiązania materiałowe i konstrukcyjne na styku elementów budynku oraz technologii produkcji wyrobów klienta. W szczególności opracowane przez Spółkę rozwiązania pozwoliły na przygotowanie projektu budynku będącego:

- bardziej energooszczędny, poprzez odpowiednie zaprojektowanie rozwiązań doświetlających, które wykorzystują światło dzienne oraz zaprojektowanie rozwiązań z zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii,

- na stosowanie tzw. wtórnego obiegu wody deszczowej, a przez co mniejsze zużycie wody.

Powyższe rozwiązanie stworzone przez Spółkę, w stosunku do standardowo projektowanych budynków, pozwala na lepsze zarządzanie energią oraz wodą, co przy działalności energochłonnej stanowi dla klienta istotny element planowania działalności operacyjnej.

2. Projekt przebudowy dawnej fabryki (…)

W ramach danego projektu Spółka dokonała szeregu analiz konstrukcyjnych, formalno-prawnych i architektonicznych, pozwalających określić wykonalność założeń. Co szczególnie ważne, projekt wymagał stosowania rozwiązań pozwalających na zachowanie elementów konstrukcyjnych budynku, przy jednoczesnym nadaniu budynkowi nowych funkcjonalności. W tym zakresie istotne było określenie technologii wykonania, zastosowano rozwiązania (odpowiedni materiał) pozwalający na doświetlanie lokali poprzez rozwiązania odbijające światło do lokali w porze zimowej.

W stosunku do standardowych rozwiązań projektowych, zaprojektowane przez Spółkę rozwiązania oraz użyte technologie poprawiają efektywności energetyczną budynku i zmniejszają poziomu konsumpcji energii.

3. Projekty hal logistycznych (…)

Projekt zakładał możliwość przygotowania budynku magazynowania i lekkiej produkcji dla zróżnicowanego odbiorcy. Oznaczało to konieczność projektowania oraz stosowania rozwiązań, które dawałby elastyczność w zakresie zmiany profilów działalności przez korzystających z budynku, które w łatwy sposób dałby się dostosowywać. Przeprowadzone przez Spółkę analizy w zakresie możliwych rozwiązań technologicznych i technicznych pozwoliło na uwzględnienie dodatkowych instalacji (tryskaczowych), co daje elastyczność zastosowania budynku przez podmioty produkcyjne o różnych wymaganiach przeciwpożarowych. Ponadto, zamiast standardowego modelu odwodnienia terenu, wykorzystano istniejący w pobliżu zbiornik wodny do odwodnienia terenu, przez co obniżono koszty inwestycji dla klienta.

Efektem prac był projekt budynku o bardzo elastycznej charakterystyce wykorzystywania go przez podmioty o bardzo różnych wymaganiach technicznych budynków magazynowych. Dzięki tej elastyczności, pozwala to właścicielowi na łatwe dostosowywanie go pod różnych najemców - zależności od potrzeb (co w przypadku standardowych budynków magazynowo produkcyjnych, nie byłoby możliwe).

Koszty prac rozwojowych.

W związku z prowadzonymi pracami projektowymi nad nowymi Projektami, Spółka ponosi szereg wydatków związanych z działalnością rozwojową, w szczególności wydatki na wynagrodzenia pracowników.

Spółka nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego, oraz nie prowadzi działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.

Mając na uwadze Prace B+R prowadzone w ramach Procesu projektowego Spółka przyporządkowując ponoszone koszty do kategorii kosztów kwalifikowanych stosuje wewnętrzne procedury weryfikacji prowadzonych projektów, w oparciu o przyjętą metodologię, zgodną z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Realizacja procesu prac B+R związana jest z występowaniem po stronie Wnioskodawcy różnego rodzaju kosztów. Największym kosztem są dla Wnioskodawcy wynagrodzenia osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, do których należą w szczególności:

1. wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych, które Spółka jako płatnik zalicza do przychodów ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, dalej: „ustawa PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)”)

2. składki z tytułu należności określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r.

o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778, z późn. zm. dalej: „ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych”) - finansowane przez Spółkę jako płatnika składek;

3. premie, bonusy i nagrody, które Spółka jako płatnik zalicza do przychodów ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PIT,

dalej: „Koszty pracownicze”.

W stosunku do pracowników zaangażowanych w prace rozwojowe nad tworzeniem Projektów prowadzona jest, w formie elektronicznej, ewidencja czasu pracy poświęcanego na poszczególne zadania przypisane pracownikom w ramach projektów (dalej: „Ewidencja”). Ewidencja pozwala określić czasochłonność opracowywania poszczególnych elementów Projektu (tj. ilość czasu pracy poszczególnych pracowników poświęconego nad rozwijaniem Projektów oraz pozostałych zadań).

Ewidencja nakłada na pracownika obowiązek bieżącego raportowania ilości czasu pracy (ilość godzin) poświęcanego w danym okresie na poszczególne zadania w ramach wykonywania swoich obowiązków, w tym w ramach tworzenia Projektu. Istnieje możliwość przypisania poświęconego czasu pracy do konkretnie wykonanego zadania (np. opracowanie jakiegoś elementu Projektu). Z Ewidencji wydzielany jest czas pracy pracownika, który służy stworzeniu danego elementu Projektu.

Oznacza to, że na podstawie Ewidencji Spółka jest w stanie określić, ile godzin zostało poświęconych przez danego pracownika zaangażowanego w prace rozwojowe na dany Projekt.

Ponadto, w przypadku gdy pracownicy Spółki są nieobecni w pracy z powodu choroby czy urlopu, a na Spółce ciąży obowiązek wypłaty należnego wynagrodzenia, w Ewidencji nie jest wykazywany czas pracy związany z pracami rozwojowymi nad tworzeniem Projektu.

Tym samym, Ewidencja pozwala ustalić ilość czasu pracy poświęconego przez poszczególnych pracowników Spółki na realizację prac rozwojowych nad Projektami, w całkowitym czasie pracy wykonywanej przez nich w trakcie danego miesiąca.

Ewidencja rachunkowa kosztów kwalifikowanych.

Spółka alokuje koszty związane z prowadzoną działalnością na kontach rodzajowych, takich jak wynagrodzenia pracowników czy amortyzacja.

W ocenie Spółki, pozwala to na wyodrębnienie, w ewidencji pomocniczej, wydatków związanych z pracami rozwojowymi nad nowymi Projektami.

Co więcej, w celu dokładnego określenia kosztów pracowniczych, pracownicy Spółki prowadzą wspomnianą wcześniej Ewidencję. Wskazuje ona dokładną ilość godzin pracy w danym okresie każdego pracownika, poświęconą na konkretne zadania związane z tworzeniem nowych Projektów, co pozwala na określenie wysokości kosztów pracowniczych związanych z działalnością badawczo- rozwojową.

W konsekwencji powyższego, możliwe jest dokładne przypisanie kosztów ponoszonych przez Spółkę do projektów rozwojowych związanych z pracami nad Projektami.

Spółka dodatkowo wskazuje, że:

1. nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego,

2. koszty prowadzenia prac rozwojowych uwzględnione przez Spółkę jako koszty poniesione na działalność badawczo-rozwojową nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie i nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

W piśmie z 13 czerwca 2022 r., będącym uzupełnieniem wniosku o wydanie interpretacji wskazaliście Państwo dodatkowo, że nie korzystają Państwo ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 17 ust. 34a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pytania

1. Czy, działania Spółki w zakresie nabywania, łączenia, kształtowania i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów (Projektów), z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, stanowi działalność uprawniającą do zastosowania ulgi wskazane w art. 18d ustawy CIT? (ostateczne sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

2. Czy, zgodnie z art. 18d ust. 2 i 3 ustawy CIT, kosztami kwalifikowanymi są koszty wynagrodzeń oraz składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w zakresie, w jakim pracownicy są zaangażowani w prace B+R?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane we wniosku oraz w uzupełnieniu wniosku).

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, działania Spółki w zakresie nabywania, łączenia, kształtowania i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów (Projektów), z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, stanowi działalność uprawniającą do zastosowania ulgi wskazane w art. 18d ustawy CIT.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 18d ust. 2 i 3 ustawy CIT, kosztami kwalifikowanymi są koszty wynagrodzeń oraz składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w zakresie, w jakim pracownicy są zaangażowani w prace B+R.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Ad. 1

Zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy CIT, od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, odlicza się koszty uzyskania przychodów poniesione przez podatnika na działalność badawczo-rozwojową (dalej: „koszty kwalifikowane”).

Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej zostało zdefiniowane w art. 4a pkt 26 ustawy CIT, zgodnie z którym, oznacza ono działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Rodzaje działalności, które uprawniają podatników do odliczenia kosztów kwalifikowanych w zeznaniu podatkowym zostały wskazane w art. 4a pkt 27 oraz 28 ustawy CIT.

Zgodnie z brzmieniem art. 4a pkt 27 ustawy CIT badania naukowe oznaczają:

1. Badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;

2. Badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Natomiast, zgodnie z art. 4a pkt 28 ustawy CIT przez prace rozwojowe rozumie się prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Tym samym, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

W odniesieniu do prac rozwojowych ustawodawca położył więc nacisk na wiedzę i umiejętności oraz późniejsze ich wykorzystanie do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług. Jednocześnie jednak, z zakresu prac rozwojowych wyłączono prace obejmujące rutynowe i okresowe zmiany wprowadzone m.in. do produktów.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy za działalność B+R należy uznać działalność spełniającą łącznie następujące przesłanki:

1. działalność o charakterze twórczym obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe,

2. podejmowaną w sposób systematyczny,

3. polegającą na wykorzystaniu wiedzy i umiejętności,

4. celem jest zwiększenie zasobów wiedzy lub jej wykorzystanie do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług,

5. prace rozwojowe w ramach działalności B+R nie mogą mieć charakteru rutynowych i okresowych zmian.

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 października 2021 r. (nr 0111-KDIB1-3.4010.338.2021.2.BM) organ podatkowy stwierdził, że: z ustawowej definicji zawartej w regulacjach u.p.d.o.p. wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzyć - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że "ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia". Zatem twórczość działalności badawczo- rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.”

_Tym samym, działalność rozwojowa prowadzona przez podatnika to powinna stanowić działalność twórczą, której efektem jest wytwór szeroko pojętej własności intelektualnej (prawa autorskiego). A zatem efektem prac rozwojowych powinien być opracowany przez podatnika nowa koncepcja, narzędzie lub rozwiązanie, niewystępujące powszechnie w praktyce gospodarczej lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu różni się od produktów/rozwiązań obecnie istniejących na rynk_u.

W zakresie Projektów tworzonych przez Spółkę, cecha ta jest spełniona. Wynika to z faktu, że każdy z Projektów stanowi indywidualne rozwiązanie, będący przedmiotem praw majątkowych należących do Wnioskodawcy, w ramach którego łączone są różne rozwiązania architektoniczne oraz konstrukcyjne, pozwalające na innowacyjne podejście do funkcjonalności lub właściwości budynków. Tym samym, wiedza i doświadczenie członków zespołów pracujących nad Projektami, pozwala im projektować rozwiązania, które w sposób znaczny odróżniają się od „standardowych” konstrukcji proponowanych na rynku. Te dodatkowe cechy lub właściwości dają Spółce przewagę konkurencyjną nad podmiotami tworzącymi Projekty przy zastosowaniu „standardowych” rozwiązań.

Jak czytamy dalej w ww. interpretacji 0111-KDIB1-3.4010.338.2021.2.BM:

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo "systematyczny" występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo- rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

W przypadku działalności Wnioskodawcy, prace rozwojowe prowadzone są w sposób systematyczny, tj. tworzenie Projektów jest zawarte jest w ramy określone przez Spółkę, gdzie występuje etap analizy danych, fazy wstępnej, zbierania informacji zwrotnej oraz nanoszenia zmian. Powyższe elementy mogą następować wielokrotnie, w zależności od skomplikowania Projektu. O uporządkowaniu prac świadczy fakt, że kolejne fazy projektowe następują po sobie w sposób uporządkowany, aż do momentu zakończenia Projektu.

Jak wskazuje dalej organ podatkowy w przywołanej interpretacji (Ibid) :

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji, głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo- rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

W zakresie kolejnego kryterium, kluczowe jest spełnienie wymogu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Powyższy element jest fundamentalny dla prac nad Projektami Spółki. W tym zakresie pracownicy Wnioskodawcy wykorzystują zdobytą wiedzę do implementowania w Projekty nietypowych i innowacyjnych rozwiązań, które pozwalają np. na oszczędność energii (zaprojektowanie okien oraz połaci szklanych w sposób taki, żeby odbijały promienie słoneczne do wnętrza budynku, co pozwala na obniżenie kosztów ogrzewania oraz oświetlania budynków). Bez odpowiedniego zasobu wiedzy wdrożenie takich rozwiązań byłoby niemożliwe lub nie dawałoby odpowiednich efektów. Dzięki temu, po weryfikacji czy dane rozwiązania spełniają swoją rolę, Wnioskodawca może w następnych swoich projektach wdrażać tego typu koncepcje (a tym samym stale wykorzystywać wypracowaną wiedze i rozwiązania).

Następnie organ podatkowy wskazał, że (Ibid):

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

W tym miejscu odnieś się należy do tego, że prowadzone przez Spółkę pracę w zakresie tworzenia Projektów mają charakter bardzo indywidualny, niepowtarzalny, pod konkretne wymogi lub specyfikację kontrahenta. Tym samym nie stanowią prac rutynowych i powtarzalnych.

W ocenie Wnioskodawcy, przytoczone przepisy oraz stanowisko organów podatkowych pozwalają stwierdzić, że opisana wyżej działalność Spółki, w zakresie tworzenia innowacyjnych Projektów, dostosowanych do obecnych lub przyszłych potrzeb rynku, stanowi przejaw działalności B+R, a mianowicie należy ją uznać za prace rozwojowe, w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy CIT, w związku z art. 4a punkt 26 i 28 ustawy CIT.

Definicja prac rozwojowych, w nowym brzmieniu, jednoznacznie wskazuje na działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do projektowania i tworzenia nowych procesów, produktów. Zatem innowacyjna i twórcza działalność Spółki w zakresie projektowania i tworzenia nowych Funkcji z zastosowaniem narzędzi informatycznych i specjalistycznego oprogramowania wpisuje się w definicję prac rozwojowych.

Opisywana działalność prowadzi do stworzenia zupełnie nowych Projektów, odpowiadającej potrzebom kontrahentów, przy zastosowaniu różnych innowacyjnych rozwiązań. Tym samym Projekty Wnioskodawcy wypełniają niszę, jak również cechującej się innowacyjnością oraz wykorzystaniem nowych technologii, co dodatkowo potwierdza okoliczność, iż przed przystąpieniem do prac nie jest znany jej dokładny wynik (Spółka nie wie czy dane rozwiązanie będą spełniały wymagania kontrahentów oraz czy zawsze będzie możliwość ich stosowania w Projektach). Spółka przed przeprowadzeniem wewnętrznych analiz, testów, przygotowaniem oraz wdrożeniem zaproponowanych Projektów, nie ma pewności czy Projekt będzie spełniała wymogi klientów oraz rynku.

W konsekwencji, potwierdza to, iż sam proces produkcji Projektów nie jest w żadnym stopniu mechaniczny czy zrutynizowany, ale wymaga określonej działalności twórczej.

Prace rozwojowe mają także charakter systematyczny - tworzenie Projektów, cechujących się innowacyjnością oraz wychodzących naprzeciw potrzebom klientów i rynku jest podstawą działalności Spółki (co daje Wnioskodawcy przewagę konkurencyjną).

Podejmowana przez Spółkę działalność spełnia również przesłankę wykorzystania wiedzy i umiejętności do opracowywania nowych lub ulepszonych Projektów. Jak bowiem wskazano, stworzenie Projektu wymaga przeprowadzenia szeregu weryfikacji oraz testów, prowadzonych przez dedykowanych pracowników Spółki.

Wykonanie opisywanych czynności oraz weryfikacja wyników przeprowadzonych testów wymaga konkretnych umiejętności oraz wiedzy, posiadanych przez specjalistów zatrudnionych w Spółce.

Wnioskodawca wskazuje również, iż spełniona jest przesłanka celu prowadzonej działalności rozwojowej w postaci wykorzystania wiedzy do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług. Wszystkie opisane czynności o charakterze twórczym, prowadzone są w celu stworzenia nowego Projektu, dopasowanego do zapotrzebowania rynku oraz wyróżnienia Spółki na tle konkurencji.

Opisywana działalność nie ma charakteru prac rutynowych, polegających na wprowadzeniu okresowych zmian, a skupiona jest wokół wprowadzania nowych i innowacyjnych rozwiązań, polegających na ciągłym modyfikowaniu oraz dostosowywaniu Projektów Spółki.

W konsekwencji, cały proces składający się na stworzenie nowych lub ulepszonych Projektów należy uznać za przejaw działalności badawczo-rozwojowej. Poszczególne jego etapy są ze sobą nierozerwalnie połączone, stanowiąc spójną i logiczną całość, której efektem jest powstanie nowego Projektu.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, realizowane przez Spółkę prace opisane powyżej:

1. są pracami rozwojowymi, mającymi twórczy charakter oraz prowadzonymi w sposób systematyczny (stanowiącymi jeden z podstawowych przedmiotów działalności Spółki),

2. polegają na wykorzystaniu specjalistycznej wiedzy i umiejętności posiadanych przez pracowników Spółki,

3. mają na celu zwiększenie zasobów wiedzy lub jej wykorzystanie do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług, oraz

4. nie mają charakteru rutynowych czy okresowych zmian.

Zdaniem Wnioskodawcy, działania Spółki w zakresie nabywania, łączenia, kształtowania i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów (Projektów), z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, stanowi działalność uprawniającą do zastosowania ulgi wskazane w art. 18d ustawy CIT.

Ad. 2

Zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy CIT, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Na podstawie art. 18d ust. 2 ustawy CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się m.in.:

1. poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PIT, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;

2. poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy PIT, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;

3. nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;

4. ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo- rozwojowej.

Ponadto, zgodnie z art. 18d ust. 3 ustawy CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.

Natomiast, w art. 18d ust. 5 ustawy CIT, ustawodawca wskazał, że koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Zgodnie z art. 18d ust. 8 ustawy CIT odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia - odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

W myśl art. 18d ust. 7 ustawy CIT, podatnicy są uprawnieni do odliczenia 100% (od 2022 r - 200%) kwoty kosztów uzyskania przychodów stanowiących wydatki poniesione na działalność rozwojową.

Zgodnie z art. 18e ustawy CIT, podatnicy korzystający z odliczenia, o którym mowa w art. 18d są obowiązani wykazać w zeznaniu poniesione koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu lub stanowiące podstawę do wyliczenia przysługującej podatnikowi kwoty.

Co więcej, art. 9 ust. 1b ustawy CIT wskazuje na konieczność wyodrębnienia w ewidencji rachunkowej kosztów działalności B+R.

W konsekwencji, podatnikowi podatku CIT przysługuje prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym pod warunkiem, że:

1. poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 4a pkt 26 w zw. z art. 18d ust. 1 ustawy CIT,

2. koszty działalności badawczo-rozwojowej stanowiły dla niego koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy CIT,

3. koszty działalności B+R mieszczą się w katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 18d ust. 2-3 ustawy CIT,

4. w ewidencji, o której mowa w art. 9 ust. 1b ustawy CIT, wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,

5. wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,

6. kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych,

7. koszty kwalifikowane nie zostały mu zwrócone w jakiekolwiek formie.

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wskazane w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym wydatki stanowią koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 18d ust. 1 ustawy CIT.

Wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w działalność B+R wraz z narzutami na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy CIT, za koszty kwalifikowane uznaje się poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PIT, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.

Natomiast, art. 12 ust. 1 ustawy PIT stanowi, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Powyższe oznacza, iż do kosztów kwalifikowanych można zaliczyć wydatki poniesione na pracowników wykonujących prace B+R, tj. m.in. wydatki na wynagrodzenie, godziny nadliczbowe, dodatki, nagrody, stanowiące przychody ze stosunku pracy, jak również sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, tj. składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe. Warunkiem jest, jednak, określenie części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności B+R pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.

Jak wskazano w przedmiotowej sytuacji, prace B+R obejmują zaangażowanie pracowników Spółki, zajmujących się tworzeniem innowacyjnych Projektów. Wybrani pracownicy Wnioskodawcy, w ramach swoich obowiązków, wykonują czynności z zakresu opracowywania Projektów przy wykorzystaniu swojej wiedzy oraz doświadczenia.

Ponadto, w proces rozwojowy tworzenia Projektów zaangażowane są osoby sprawujące nadzór nad pracownikami zaangażowanymi w projekty rozwojowe, które stanowią wsparcie merytoryczne, w związku z nabytą wiedzą techniczną i doświadczeniem oraz czynnie uczestniczą w opracowywaniu Projektów.

W związku z powyższym, Spółka ponosi koszty należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PIT oraz koszty sfinansowanych przez Spółkę składek z tytułu tych należności określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, premie/nagrody oraz składki z tytułu powyższych należności, w części finansowanej przez Spółkę jako płatnika składek, tj.: składki na ubezpieczenie emerytalne, składki na ubezpieczenie rentowe, składki na ubezpieczenie wypadkowe, z wyłączeniem Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, koszty zatrudnienia danego pracownika w wysokości odpowiadającej czasowi jego pracy poświęconemu na działalność rozwojową w zakresie opracowania Projektu, w stosunku do pełnego wymiaru czasu pracy pracownika, będą mogły zostać zaliczone do kosztów kwalifikowanych, zgodnie z art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie stanowiska

Zgodnie z art. 18d ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „updop”),

podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Stosownie do art. 4a pkt 26 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „updop”):

przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 4a pkt 27 u.p.d.o.p., ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:

a. badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

b. badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 4a pkt 28 updop, wskazano, że:

ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, badania naukowe są działalnością obejmującą:

a. badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

b. badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Zatem, z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy wyraźnie podkreślić, że w celu stwierdzenia, czy Wnioskodawca prowadzi działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazane w art. 4a pkt 26-28 ww. ustawy).

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach updop wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzyć - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji, głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Wprowadzona od 1 stycznia 2016 r. do systemu podatkowego ulga badawczo-rozwojowa, uprawnia podatników do obniżenia podstawy opodatkowania, o poniesione przez nich koszty kwalifikowane określone w art. 18d ust. 2-3 ustawy o CIT, poniesione w związku z prowadzoną przez nich działalnością w obszarze badań i rozwoju. W praktyce, każdy podmiot, który udoskonala swoje produkty, technologie, usługi lub tworzy nowe od podstaw może spełniać przesłanki realizacji działalności B+R kwalifikującej się do ulgi. Kluczowe jest zatem to, żeby to podatnik który ma zamiar skorzystać z ulgi, prowadził działalność badawczo-rozwojową o której mowa w art. 4a pkt 26-28 ustawy o CIT.

Podkreślić, w tym miejscu należy, że przepisy o działalności badawczo-rozwojowej należy interpretować ściśle.

Zatem, tylko te działania podatnika można zaliczyć do działalności badawczo-rozwojowej, które wyczerpują znamiona definicji zawartej w treści art. 4a pkt 26.

Stosownie do art. 4a pkt 26 updop,

przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Co oznacza, że aktywność podatnika winna być nastawiona na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym (które nie mają odtwórczego charakteru), związane z postępem naukowym, czy technologicznym.

Odnosząc powyższe do opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wniosku należy uznać, że prowadzona przez Wnioskodawcę działalność w zakresie tworzenia projektów budowlanych nie wypełnia ww. definicji działalności B + R. Opisana we wniosku działalność wpisuje się w zakres „standardowej” działalności biura projektowego, realizującego zlecenia klientów (inwestorów) w zakresie opracowania projektu budowlanego, wykorzystywanego następnie w pracach budowlanych. Wnioskodawca wyspecjalizował się w zakresie projektowania oraz tworzenia budynków i infrastruktury. Efektem prowadzonych prac jest każdorazowo innowacyjny projekt - uzyskany w oparciu o konsultacje z klientem oraz posiadaną wiedzę i umiejętności (w szczególności architektów, konstruktorów, projektantów, inżynierów budownictwa).

Należy uznać, że prowadzona działalność Wnioskodawcy zawiera elementy twórczej działalności, której efektem są niewątpliwie opracowane projekty budowlane, podlegające stosownej ochronie prawnej. Jednak nie sposób stwierdzić, że prowadzone przez Wnioskodawcę prace projektowe na zlecenie klientów w systematyczny sposób mają na celu zwiększenie zasobów wiedzy lub wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań tj. tworzenia nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług.

Z wniosku nie wynika, by poza posiadaną wiedzą Wnioskodawcy i wykorzystaniem dostępnych źródeł wiedzy, w związku z realizacją zleconych prac projektowych powstawała nowa wiedza w ramach systematycznie prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności naukowej. Prace projektowe mają jedynie na celu realizację zleceń kontrahentów w zakresie stawianych przez nich wymogów, z wykorzystaniem dostępnej wiedzy i kompetencji Wnioskodawcy. Tego rodzaju działalność sprowadza się w istocie do profesjonalnego świadczenia usług projektowych.

Nie można również stwierdzić, że działalność Wnioskodawcy w zakresie tworzenia projektów budowlanych na zlecenie klientów stanowi działalność rozwojową. Posiadana wiedza i umiejętności Wnioskodawcy nie służą do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług. Usługi projektowe Wnioskowy świadczone są wg określonego schematu postępowania z wykorzystaniem odpowiedniej specjalistycznej wiedzy, a ich efektem jest gotowy projekt budowlany. Działalność Wnioskodawcy nastawiona jest na realizację konkretnych zleceń kontrahentów. Każde z nich ma co prawda indywidualny charakter, gdyż dotyczy różnych inwestycji budowlanych, niemniej jednak, świadczenie usługi projektowania budowlanego, z uwzględnieniem uwarunkowań inwestycyjnych, oczekiwań inwestora, w przedstawiony we wniosku sposób nie wypełnia definicji działalności rozwojowej.

Rozwojowi/ewaluacji podlega jedynie konkretny projekt budowlany, podlegający zwykłemu procesowi jego tworzenia w toku świadczonej usługi projektowej, z uwzględnieniem zaplanowanych konkretnych etapów, wieńczących końcowym opracowaniem projektu budowanego, a tym samym wykonaniem zleconej usługi.

Reasumując, podejmowana przez Wnioskodawcę działalność nie stanowi działalność badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 4a pkt 26-28 updop, uprawniającej do skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową na gruncie updop.

W związku z powyższym, nie można zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy dotyczącym pytania oznaczonego nr 1, a zatem stanowisko to należy uznać za nieprawidłowe.

W związku z powyższym, bezprzedmiotowe jest rozpatrywanie wniosku w zakresie pytania oznaczonego nr 2, dotyczącego oceny poniesionych przez Wnioskodawcę koszów jako kosztów kwalifikowanych, w celu skorzystania z ulgi B+R, o której mowa w art. 18d ustawy CIT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

- Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

- Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako: „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).