0111-KDIB1-2.4010.128.2022.2.MZA

📋 Podsumowanie interpretacji

Interpretacja dotyczy ustalenia, czy wierzytelność wobec dłużnika, który ogłosił upadłość, może być uznana za nieściągalną na obecnym etapie postępowania upadłościowego oraz czy jej nieściągalność może być udokumentowana dopiero po zakończeniu tego postępowania i wykreśleniu dłużnika z rejestru przedsiębiorców. Organ podatkowy wskazał, że na obecnym etapie postępowania upadłościowego, w którym nie wydano jeszcze postanowienia o jego zakończeniu, wierzytelność nie może być uznana za nieściągalną ani zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, nieściągalność wierzytelności musi być udokumentowana w sposób określony w tej ustawie, a jednym z akceptowanych dokumentów jest postanowienie sądu o zakończeniu postępowania upadłościowego. Dopiero po uzyskaniu takiego postanowienia oraz informacji o wykreśleniu dłużnika z rejestru przedsiębiorców, spółka będzie mogła zaliczyć nieściągalną wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy Wierzytelność wobec Dłużnika nie może zostać uznana za nieściągalną na obecnym etapie postępowania upadłościowego wobec Dłużnika, gdyż nie jest możliwe udokumentowanie nieściągalności Wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT? 2. Czy nieściągalność Wierzytelności wobec Dłużnika zostanie udokumentowana w rozumieniu art. 16 ust. 2 ustawy o CIT dopiero w momencie otrzymania przez Spółkę: a) postanowienia o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela tj. po zakończeniu postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela oraz b) posiadania przez Spółkę informacji o wykreśleniu Wierzyciela z rejestru przedsiębiorców?

Stanowisko urzędu

1. Wierzytelność wobec Dłużnika nie może zostać uznana za nieściągalną na obecnym etapie postępowania upadłościowego wobec Dłużnika, gdyż nie jest możliwe udokumentowanie nieściągalności Wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT. Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT, nieściągalność wierzytelności musi być udokumentowana w określony w tym przepisie sposób, m.in. postanowieniem sądu o zakończeniu postępowania upadłościowego. Ponieważ na dzień złożenia wniosku nie doszło jeszcze do zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika, brak jest dokumentu potwierdzającego nieściągalność wierzytelności w sposób wymagany przez ustawę. 2. Nieściągalność Wierzytelności wobec Dłużnika zostanie udokumentowana w rozumieniu art. 16 ust. 2 ustawy o CIT dopiero w momencie otrzymania przez Spółkę: a) postanowienia o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika tj. po zakończeniu postępowania upadłościowego wobec Dłużnika oraz b) posiadania przez Spółkę informacji o wykreśleniu Dłużnika z rejestru przedsiębiorców. Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT, jednym ze sposobów udokumentowania nieściągalności wierzytelności jest postanowienie sądu o zakończeniu postępowania upadłościowego. Dopiero uzyskanie takiego postanowienia przez Spółkę będzie dawało jej możliwość zaliczenia nieściągalnej wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów. Informacja o wykreśleniu Dłużnika z rejestru przedsiębiorców, choć może stanowić dodatkowy dowód potwierdzający zakończenie postępowania upadłościowego, nie została wprost wskazana w ustawie jako wymagany dokument.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 marca 2022 r. wpłynął (za pośrednictwem epuap) Państwa wniosek z 28 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy:

· Wierzytelność wobec Dłużnika nie może zostać uznana za nieściągalną na obecnym etapie postępowania upadłościowego wobec Dłużnika, gdyż nie jest możliwe udokumentowanie nieściągalności Wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych),

· nieściągalność Wierzytelności wobec Dłużnika zostanie udokumentowana w rozumieniu art. 16 ust. 2 ustawy o CIT dopiero w momencie otrzymania przez Spółkę:

- postanowienia o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika tj. po zakończeniu postępowania upadłościowego wobec Dłużnika oraz

- posiadania przez Spółkę informacji o wykreśleniu Dłużnika z rejestru przedsiębiorców.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 czerwca 2022 r. (wpływ tego samego dnia).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X spółka z ograniczoną odpowiedzialnością („Wnioskodawca, Spółka”) posiada siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i jest rezydentem podatkowym, tj. podlega w Polsce obowiązkowi nieograniczonemu podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

W 2017 r. Spółka wystawiła na rzecz Y S.A. (Dłużnik) faktury dokumentujące dokonane dostawy na rzecz Dłużnika (Faktury). Kwoty wynikające z Faktur rozpoznała Spółka jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem CIT. Dłużnik nie uregulował wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy wynikającego z Faktur (Wierzytelności). Spółka odpisała Wierzytelności jako nieściągalne.

Spółka wystąpiła do sądu w celu zasądzenia Wierzytelności. Stąd też nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawniania Wierzytelności objętych fakturami. Sprawa sądowa toczy się przed Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w (…). Z uwagi na ogłoszenie w dniu 10 lipca 2019 r. upadłości Dłużnika sprawa przed sądem arbitrażowym została zawieszona. W celu kontynuowania postępowania przed tym sądem konieczne jest uprawomocnienie się listy wierzytelności, którą sporządza syndyk masy upadłościowej Dłużnika. Do dnia złożenia niniejszego wniosku taka lista została sporządzona. Wierzytelności wynikające z Faktur zostały zgłoszone przez Wnioskodawcę w postępowaniu upadłościowym toczącym się wobec Dłużnika.

Wierzyciel (winno być: Dłużnik) posiada majątek, jednakże nie wiadomo, czy wartość tego majątku jest wystarczająca do zaspokojenia Wierzytelności.

Na dzień złożenia niniejszego wniosku nie doszło do zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika tzn. nie zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego.

W piśmie z 6 czerwca 2022 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca wskazał, że wierzytelności Spółki od Dłużnika wskazanego we wniosku nie są przedawnione.

Pytania

  1. Czy Wierzytelność wobec Dłużnika nie może zostać uznana za nieściągalną na obecnym etapie postępowania upadłościowego wobec Dłużnika, gdyż nie jest możliwe udokumentowanie nieściągalności Wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT?

  2. Czy nieściągalność Wierzytelności wobec Dłużnika zostanie udokumentowana w rozumieniu art. 15 ust. 2 (winno być: art. 16 ust. 2) ustawy o CIT dopiero w momencie otrzymania przez Spółkę:

a) postanowienia o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela (winno być: Dłużnika) tj. po zakończeniu postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela (winno być: Dłużnika) oraz

b) posiadania przez Spółkę informacji o wykreśleniu Wierzyciela (winno być: Dłużnika) z rejestru przedsiębiorców?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

  1. Wierzytelność wobec Dłużnika nie może zostać uznana za nieściągalną na obecnym etapie postępowania upadłościowego wobec Dłużnika, gdyż nie jest możliwe udokumentowanie nieściągalności Wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT.

  2. Nieściągalność Wierzytelności wobec Dłużnika zostanie udokumentowana w rozumieniu art. 15 ust. 2 (winno być: art. 16 ust. 2) ustawy o CIT dopiero w momencie otrzymania przez Spółkę:

a) postanowienia o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela (winno być: Dłużnika) tj. po zakończeniu postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela (winno być: Dłużnika) oraz

b) posiadania przez Spółkę informacji o wykreśleniu Wierzyciela (winno być: Dłużnika) z rejestru przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT kosztem uzyskania przychodów nie są wierzytelności odpisane jako nieściągalne, z wyjątkiem:

a) wierzytelności, w części, w jakiej uprzednio zostały zarachowane do przychodów należnych i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT tj. została udokumentowana:

· postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

· postanowieniem sądu o:

i. oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub

ii. umorzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli zachodzi okoliczność wymieniona w (i), lub

iii. zakończeniu postępowania upadłościowego albo

b) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Spółka wskazuje, że postępowanie upadłościowe ma kilka faz:

  1. Wniosek o ogłoszenie upadłości

Postępowanie upadłościowe rozpoczyna się na wniosek uprawnionego podmiotu, którym może być (poza nielicznymi wyjątkami regulującymi szczegółowe przypadki): dłużnik jego wierzyciel osobisty,

  1. Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości

Procedura upadłościowa dzieli się na dwie zasadnicze części: (i) postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości i (ii) tzw. właściwe postępowanie upadłościowe. Pierwsza część rozpoczyna się od zarejestrowania (pod sygnaturą akt „GU”) wniosku o ogłoszenie upadłości i kończy się w momencie jego rozpoznania przez sąd. W skrócie można powiedzieć, że polega ona na weryfikacji czy zachodzą wszystkie przesłanki umożliwiające ogłoszenie upadłości danego podmiotu. Druga natomiast rozpoczyna się po ogłoszeniu upadłości, tj. po wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości i toczy się do prawomocnego zakończenia postępowania.

Uczestnikiem postępowania o ogłoszenie upadłości jest każdy, kto złożył wniosek o ogłoszenie upadłości oraz dłużnik. Tym samym wierzyciele są wykluczeni z czynnego udziału w tym postępowaniu (chyba że to właśnie wierzyciel wystąpił z wnioskiem o ogłoszenie upadłości). Do czasu rozpoznania wniosku sąd może zabezpieczyć majątek dłużnika m.in. przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego, ustanowienie zarządu przymusowego, czy też zawieszenie postępowań egzekucyjnych oraz uchylenie zajęć na rachunkach bankowych dłużnika.

Ostatnim etapem postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości jest rozpoznanie wniosku. Właściwym do rozpoznania jest sąd upadłościowy (czyli sąd rejonowy - sąd gospodarczy) w składzie trzech sędziów zawodowych. Postanowienie sądu determinuje dalsze losy dłużnika - wniosek może zostać bowiem odrzucony, oddalony, albo wreszcie, uwzględniony. W tym ostatnim przypadku, który z uwagi na charakter artykułu najbardziej nas interesuje, sąd ogłasza upadłość niewypłacalnego dłużnika.

Postanowienie o ogłoszeniu upadłości jest skuteczne i wykonalne z dniem jego wydania, zaś data wydania postanowienia jest datą upadłości. Dalsze postępowanie upadłościowe toczy się pod nową sygnaturą akt („GUp”). Postanowienie o ogłoszeniu upadłości podlega obwieszczeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

  1. Zgłoszenie wierzytelności

Wierzyciel osobisty upadłego, który chce uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym, powinien zgłosić syndykowi swoją wierzytelność. Pomimo niezgłoszenia wierzytelności przez wierzyciela jego wierzytelność zostanie uwzględniona na liście wierzytelności z urzędu jeżeli była zabezpieczona hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską lub przez inny wpis w księdze wieczystej lub w rejestrze okrętowym oraz jeżeli wynika ze stosunku pracy.

  1. Lista wierzytelności

Po upływie terminu do zgłoszenia wierzytelności i sprawdzeniu zgłoszonych wierzytelności syndyk niezwłocznie sporządza listę wierzytelności. Po sporządzeniu listy, syndyk przekazuje ją sędziemu-komisarzowi (docelowo lista wierzytelności ma być składana w formie elektronicznej i będzie można się z nią zapoznać w systemie informatycznym). O dacie złożenia listy wierzytelności obwieszcza się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

  1. Sprzeciw co do listy wierzytelności

W terminie dwóch tygodni od obwieszczenia, wierzyciel może złożyć do sędziego-komisarza sprzeciw co do uznania wierzytelności jedynie w części lub co do odmowy uznania wierzytelności. Po uprawomocnieniu się postanowienia sędziego-komisarza w sprawie sprzeciwu, a w razie jego zaskarżenia, po uprawomocnieniu się postanowienia sądu, sędzia-komisarz dokonuje zmian na liście wierzytelności oraz zatwierdza listę wierzytelności.

  1. Ustalenie składu masy upadłości

Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. Warto jednak pamiętać o kilku wyjątkach - pewne składniki mienia upadłego nie wchodzą w skład masy upadłości. W celu ustalenia, jakie składniki majątkowe wchodzą w skład masy upadłości syndyk sporządza spis inwentarza i spis należności.

  1. Likwidacja masy upadłości

Po ogłoszeniu upadłości syndyk przystępuje również do sporządzenia planu likwidacyjnego, który określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej upadłego. Likwidacji masy upadłości dokonuje się, mówiąc w uproszczeniu, przez sprzedaż majątku upadłego albo przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych. Syndyk likwidując masę upadłości powinien kierować się dobrem wierzycieli, w tym w szczególności ich poziomem zaspokojenia. Co do zasady przedsiębiorstwo upadłego powinno być sprzedane jako całość, chyba że nie jest to możliwe. Wówczas syndyk może sprzedać zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a jeżeli również to nie jest możliwe, syndyk dokonuje odrębnej sprzedaży poszczególnych składników majątku upadłego.

  1. Podział funduszy pomiędzy wierzycieli

Uzyskane środki trzeba podzielić między wierzycieli. Podziału funduszów dokonuje się jednorazowo albo kilkakrotnie w miarę likwidacji masy upadłości po zatwierdzeniu przez sędziego-komisarza listy wierzytelności w całości lub części. Zatem podział funduszów może przebiegać w różny sposób w zależności od okoliczności danej sprawy - jeżeli np. sprzedajemy przedsiębiorstwo upadłego w całości i wskutek tego nie zostają już inne składniki masy, które należałoby poddać likwidacji, nic nie stoi na przeszkodzie aby sporządzić wyłącznie jeden plan podziału. Inaczej będzie w przypadku gdy w skład masy upadłości wchodzi np. nieruchomość zabezpieczona hipoteką - tutaj wpierw musimy bowiem dokonać podziału sumy uzyskanej ze zbycia przedmiotu obciążonego, a dopiero następnie dokonać ostatecznego podziału funduszów masy upadłości.

W ramach planu podziału syndyk rozdziela sumy pieniężne pomiędzy wierzycieli zgodnie z zasadami przewidzianymi w prawie upadłościowym, tzn.: (i) wierzyciele są podzieleni na cztery kategorie, (ii) dopóki wierzyciele z wyższej kategorii nie zostaną zaspokojeni w całości, nie może dojść do zaspokojenia wierzycieli znajdujących się w dalszej kategorii, (iii) w ramach danej kategorii wierzyciele zaspokajani są proporcjonalnie do wysokości przysługującej wierzytelności.

  1. Zakończenie postępowania

W modelowym przykładzie, po wykonaniu ostatecznego planu podziału sąd stwierdza zakończenie postępowania upadłościowego. Możliwe jest również umorzenie postępowania np. gdy wszyscy wierzyciele, którzy zgłosili swoje wierzytelności żądają umorzenia postępowania, a upadły wyraził na to zgodę.

Jak wynika ze wskazanych powyżej przepisów zakończenie postępowania upadłościowego oznacza zazwyczaj wydanie postanowienia w powyższym zakresie. A zatem, gdyby Wnioskodawca dysponował postanowieniem o zakończeniu postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Wierzyciela (winno być: Dłużnika), to spełniony byłby warunek właściwego udokumentowana nieściągalności Wierzytelności. Zdaniem Spółki na obecnym etapie fakt nieściągalności Wierzytelności nie został zatem udokumentowany, a więc nie ma możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwot netto wynikających z Faktur (uprzednio przychodem z działalności gospodarczej Wnioskodawcy), o ile Wierzytelności nie były przedawnione.

W celu udokumentowania Wierzytelności Spółka powinna zatem poczekać do momentu, w którym będzie w posiadaniu postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela (winno być: Dłużnika). Dodatkowym dowodem potwierdzającym fakt zakończenia postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela (winno być: Dłużnika) będzie posiadanie przez Spółkę informacji o wykreśleniu Wierzyciela (winno być: Dłużnika) z rejestru przedsiębiorców.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Jak stanowi art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT,

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. (…)

Z powołanego przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że art. 16 ust. 1 ustawy o CIT zawiera nie tylko katalog wyłączeń niektórych wydatków z kosztów uzyskania przychodów, ale pewne jego punkty stanowią, niezależnie od art. 15 ust. 1 tej ustawy, pozytywną podstawę zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, po spełnieniu wymienionych tam warunków.

I tak, w myśl art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) ustawy o CIT,

nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, w części, w jakiej uprzednio zostały zarachowane do przychodów należnych i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy o CIT,

za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

  1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

  2. postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli zachodzi okoliczność wymieniona w lit. a, lub

c) zakończeniu postępowania upadłościowego, albo

  1. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Rozpatrując kwestię zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nieściągalnych wierzytelności, należy mieć także na uwadze art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT, zgodnie z którym

nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania stwierdzić należy, że ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od spełnienia konkretnych warunków.

Przede wszystkim wierzytelności określone jako nieściągalne muszą być wcześniej zarachowane jako przychody należne zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o CIT. Wierzytelności te powinny być również odpisane jako nieściągalne (powinien być dokonany odpowiedni zapis w ewidencji prowadzonej zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o CIT). Ponadto wierzytelności określone jako nieściągalne, w celu zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów, powinny zostać udokumentowane w sposób wskazany w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT. Jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT nie może udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności. Poza tym wierzytelności mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie uległy przedawnieniu (art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy o CIT).

Dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest więc spełnienie tych przesłanek jednocześnie. Nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność, która nie została uprzednio zaliczona do przychodów należnych, choćby została udokumentowana w sposób przewidziany w ustawie o CIT, jak i wierzytelność, która została uprzednio zakwalifikowana do przychodów należnych, ale której nieściągalność nie została udokumentowana we właściwy sposób. Spełniając kumulatywnie wszystkie warunki, wierzytelności odpisane jako nieściągalne stanowić będą koszty uzyskania przychodów w takiej wysokości, w jakiej zostały uprzednio zarachowane jako przychody należne, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego i jego uzupełnienia Spółka w 2017 r. wystawiła na rzecz Dłużnika faktury dokumentujące dokonane dostawy na rzecz Dłużnika. Kwoty wynikające z Faktur Spółka rozpoznała jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem CIT. Dłużnik nie uregulował wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy wynikającego z Faktur (Wierzytelności). Spółka odpisała Wierzytelności jako nieściągalne. Spółka wystąpiła do sądu w celu zasądzenia Wierzytelności. Stąd też nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawniania Wierzytelności objętych fakturami. Z uwagi na ogłoszenie w dniu 10 lipca 2019 r. upadłości Dłużnika sprawa przed sądem arbitrażowym została zawieszona. W celu kontynuowania postępowania przed tym sądem konieczne jest uprawomocnienie się listy wierzytelności, którą sporządza syndyk masy upadłościowej Dłużnika. Do dnia złożenia niniejszego wniosku taka lista została sporządzona. Wierzytelności wynikające z Faktur zostały zgłoszone przez Wnioskodawcę w postępowaniu upadłościowym toczącym się wobec Dłużnika. Wierzyciel posiada majątek, jednakże nie wiadomo, czy wartość tego majątku jest wystarczająca do zaspokojenia Wierzytelności. Na dzień złożenia niniejszego wniosku nie doszło do zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika tzn. nie zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego. Ponadto wierzytelności Spółki od Dłużnika wskazanego we wniosku nie są przedawnione.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Wierzytelność wobec Dłużnika nie może zostać uznana za nieściągalną na obecnym etapie postępowania upadłościowego wobec Dłużnika, gdyż nie jest możliwe udokumentowanie nieściągalności Wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT oraz, czy nieściągalność Wierzytelności wobec Dłużnika zostanie udokumentowana w rozumieniu art. 16 ust. 2 ustawy o CIT dopiero w momencie otrzymania przez Spółkę:

· postanowienia o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela tj. po zakończeniu postępowania upadłościowego wobec Wierzyciela oraz

· posiadania przez Spółkę informacji o wykreśleniu Wierzyciela z rejestru przedsiębiorców.

O możliwości zaliczenia wierzytelności odpisanych jako nieściągalne do kosztów uzyskania przychodów decyduje kumulatywne spełnienie wskazanych wyżej przesłanek, tj.:

· wierzytelności muszą być wcześniej zarachowane jako przychody - wierzytelności nie uległy przedawnieniu;

· wierzytelności powinny być odpisane jako nieściągalne (powinien być dokonany odpowiedni zapis w ewidencji prowadzonej zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o CIT);

· wierzytelności powinny zostać udokumentowane w sposób wskazany w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT.

Z treści wniosku wynika, co jednoznacznie wskazała Spółka, że na dzień złożenia wniosku nie doszło do zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika tzn. nie zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego. W takim przypadku nie ma mowy o łącznym spełnieniu warunków, które uprawniają do zaliczenia wierzytelności odpisanych jako nieściągalne do kosztów uzyskania przychodów. Zatem, niespełnienie choć jednego z wyżej wymienionych warunków spowodowało, że nie ma potrzeby analizowania spełniania pozostałych przesłanek.

Odnosząc się natomiast do momentu uznania nieściągalnej wierzytelności wskazać należy, że z wyżej przytoczonych przepisów wynika, że podatnik ma prawo (nie obowiązek) zakwalifikować je do kosztów uzyskania przychodów po uprzednim udokumentowaniu ich nieściągalności w sposób określony w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT.

W opisie sprawy Spółka wskazała, że wierzytelności zostały odpisane jako nieściągalne, lecz Spółka nie dysponuje odpowiednim dokumentem, o który mowa w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT, gdyż na dzień złożenia wniosku nie doszło do zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika tzn. nie zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu zakończenia postępowania upadłościowego.

W tym miejscu należy wskazać, że wymieniony w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT katalog udokumentowania nieściągalności wierzytelności jest katalogiem zamkniętym. Ustawodawca ściśle określił w nim rodzaje dokumentów, jakimi należy udokumentować nieściągalność wierzytelności, aby móc ją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Udokumentowanie nieściągalności w inny sposób niż wskazany w ustawie nie wywiera skutków prawnych w postaci uznania wierzytelności za koszty uzyskania przychodów.

Jednym ze sposobów udokumentowania nieściągalności jest postanowienie sądu o zakończeniu postępowania upadłościowego (art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy o CIT).

W związku z powyższym stwierdzić należy, że w omawianej sprawie wystarczające dla udokumentowania faktu nieściągalności wierzytelności od Dłużnika będzie postanowienie sądu o zakończeniu postępowania upadłościowego. Dodatkowym dowodem potwierdzającym fakt zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika może być posiadanie przez Spółkę informacji o wykreśleniu Dłużnika z rejestr przedsiębiorców.

Jednakże dowód potwierdzający fakt zakończenia postępowania upadłościowego wobec Dłużnika w postaci informacji o wykreśleniu Dłużnika z rejestr przedsiębiorców nie został zawarty w zamkniętym katalogu w art. 16 ust. 2 ustawy o CIT.

Podsumowując, Spółka nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartości nieściągalnej wierzytelności na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a), w związku z art. 16 ust. 2 ustawy o CIT. Dopiero uzyskanie prawomocnego odpisu postanowienia sądu przez Spółkę będzie dawało jej możliwość odpowiedniego zwiększenia kosztów uzyskania przychodów na wyżej wskazanej podstawie.

Tym samym, stanowisko Spółki w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 1 i nr 2, należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będący przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili