Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 marca 2022 r., za pośrednictwem systemu ePUAP wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia, o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ulgi badawczo-rozwojowej.

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Spółka (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca” ), jest spółką akcyjną. Spółka prowadzi działalność przede wszystkim w zakresie leasingu oraz udzielania pożyczek. Spółka jest liderem na polskim rynku leasingu i oferuje rozwiązania finansowe w zakresie leasingu operacyjnego I finansowego, a także pożyczek. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest finansowanie w formie leasingu pojazdów, maszyn, urządzeń, sprzętu informatycznego. W celu utrzymania pozycji rynkowej oraz stałego zwiększania konkurencyjności swojej oferty, a także zapewnienia klientom najwyższej jakości usług we wszystkich obszarach działalności Spółki, konieczny jest ciągły rozwój. Spółka w sposób stały i systematyczny prowadzi prace nad nowymi, ulepszonymi lub zmienionymi innowacyjnymi rozwiązaniami produktowymi, procesowymi oraz nowymi funkcjonalnościami. Prace te stanowią odpowiedź na zmieniające się wymogi, regulacje prawne oraz zapotrzebowanie Spółki w zakresie posiadania innowacyjnych rozwiązań spełniających najwyższe wymagania jakościowe (w tym w zakresie bezpieczeństwa) i opartych na najnowszych, dostępnych technologiach. W Spółce realizowane są prace o zróżnicowanym charakterze. Z jednej strony Spółka prowadzi podstawową działalność operacyjną. Natomiast z drugiej strony prowadzone są prace ukierunkowane na analizę obszarów działalności wymagających poprawy efektywności, poszerzanie oferty, odnajdywanie i wdrażanie nowych sposobów interakcji z otoczeniem rynkowym (w tym z klientami), szukanie sposobów poprawy parametrów prowadzenia działalności oraz projektowanie i wprowadzanie nowych procesów i narzędzi. W konsekwencji, co do zasady projekty prowadzone przez Spółkę dzielą się na dwie główne grupy:

Grupa 1 - Projekty badawczo-rozwojowe, tj. projekty obejmujące projektowanie i tworzenie nowych lub ulepszonych, zmienionych procesów, narzędzi, rozwiązań i produktów, które po zakończeniu prac badawczo-rozwojowych będą mogły zostać wykorzystane w przyszłości w działalności operacyjnej Spółki (dalej: „projekty Grupy 1”).

Grupa 2 - Projekty rutynowe i pozostała bieżąca działalność, tj. bieżące prace i projekty dotyczące w szczególności utrzymania i obsługi już wdrożonych rozwiązań i procesów, np. bieżąca obsługa techniczna platform i aplikacji, monitoring aplikacji. W ramach tych projektów może być realizowane wprowadzenie okresowych zmian i ulepszeń do rozwiązań I produktów, które zostały wcześniej opracowane przez Spółkę (np. obejmujących naprawę błędów, aktualizację oprogramowania), a także bieżące wsparcie i utrzymanie funkcjonowania oferowanych systemów, platform i produktów. Prace te mają w istotnej części charakter rutynowy (dalej: „projekty Grupy 2”).

Działalność Spółki prowadzona w ramach Grupy 2 nie jest objęta niniejszym wnioskiem.

Prace prowadzone w ramach projektów Grupy 1.

Rozwiązania opracowywane przez Spółkę pozwalają zarówno na poszerzanie oferty Spółki, jak i poprawę jakości usług i efektywności procesów Spółki. Prace prowadzone są w odpowiedzi na oczekiwania klientów i wymogi stawiane Spółce przez otoczenie biznesowo-regulacyjne.

Prace prowadzone przez Spółkę w ramach projektów Grupy 1 dotyczą (ale nie ograniczają się do) takich obszarów, jak:

- prace związane z tworzeniem i wprowadzaniem do oferty nowych produktów,

- prace związane z rozwojem i ulepszaniem procesów stosowanych przez Spółkę, w tym procesów sprzedażowych,

- prace związane z budową nowych systemów i narzędzi informatycznych,

- prace związane z tworzeniem modeli matematycznych (w szczególności związanych z ryzykiem),

- prace związane z działaniami sprzedażowymi.

Poniżej przedstawiono opis ww. obszarów, wraz z przykładami projektów realizowanych w każdym z nich przez Spółkę.

Obszar prac związanych z tworzeniem i wprowadzaniem do oferty nowych produktów.

Głównym celem realizowanych przez Spółkę zadań w ramach projektów Grupy 1 w tym obszarze jest opracowywanie zmian i ulepszeń w ramach oferowanych przez siebie usług, a także poszerzania swojej oferty usługowej poprzez wprowadzanie do niej zupełnie nowych elementów (produktów finansowych).

W ramach prac dotyczących nowych kanałów dystrybucji można przykładowo wskazać projekt, w ramach którego opracowano platformę do sprzedaży online nowych i używanych samochodów, wraz z gotowym finansowaniem oraz pakietem usług serwisowych, co stanowi nową usługę (nowy produkt finansowy) w ofercie Spółki. Genezą projektu była potrzeba modyfikacji i rozszerzenia możliwości kontaktu z Klientem. Budowa rozwiązania wymagała określenia cech technologicznych i funkcjonalnych rozwiązania w celu spełnienia określonej strategii rozwoju nowego kanału sprzedażowego. W ramach tej usługi oferowane pojazdy mogą zostać sfinansowane na różne sposoby: m.in. leasingiem, pożyczką czy też długoterminowym wynajmem. Rozwiązanie jest cały czas ulepszane i rozwijane poprzez dodawanie do niego nowych funkcjonalności, w celu dostosowywania go do zmieniającego się otoczenia rynkowego i oczekiwań klientów. Ponadto, wyrazem ciągłego dążenia do udoskonalania produktów finansowych Spółki, są przeprowadzane dalsze prace koncepcyjne w zakresie nowych celów operacyjnych, koncepcji rozwoju platformy sprzedażowej. Spółka podejmuje także działania mające na celu opracowanie strategii w zakresie marketingu i promocji portalu, odpowiedniego pozycjonowania strony w sieci.

Innym przykładowym projektem w tym obszarze może być uruchomienie rozwiązania, polegającego na udostępnieniu sprzedaży sprzętu za pomocą szybkiego procesu finansowania leasingiem online. Jego celem było uruchomienie nowego kanału sprzedaży, w postaci możliwości finansowania online leasingiem sprzętu o stosunkowo niskiej wartości, głównie elektroniki. Założeniem projektu było stworzenie narzędzia oraz interfejsu programowania aplikacji, za pomocą którego zewnętrzni dostawcy (np. sklepy) będą mogli oferować swoje sprzęty, które można nabyć online w celu sfinansowania ich zdalnym leasingiem. Po osiągnięciu tego celu kolejnym etapem było udostępnienie narzędzia do finansowania leasingiem dla sprzedaży stacjonarnej.

Jako kolejny przykład można wskazać projekt ulepszenia oferty poprzez poszerzenie dostępnej bazy indeksów stanowiących podstawę do wyliczania oprocentowania leasingu. Projekt ten wymagał opracowania i walidacji koncepcji, a następnie prac w zakresie wdrożenia zmian do systemów informatycznych, obsługujących produkty finansowe Spółki. Rezultatem projektu było udostępnienie w systemach spółki finansowania dla klientów na stopie stałej dla okresów sięgających aż 10 lat (wcześniej maksymalnie 5 lat), techniczna gotowość do udostępnienia oferty opartej na stopie zmiennej WIBOR/EURIBOR 3-oraz 6-miesięczny (wcześniej leasingi mogły być oparte tylko o indeks 1-miesięczny), a także przygotowanie spółki do kontynuowania udzielania finansowania w dolarach amerykańskich po wycofaniu z rynku wskaźnika LIBOR USD.

Obszar prac związanych z rozwojem i ulepszaniem procesów stosowanych przez Spółkę.

Spółka konsekwentnie zmierza do usprawniania wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej procesów, w celu zwiększenia konkurencyjności i efektywności oraz poprawy osiąganych rezultatów.

W przypadku zidentyfikowania obszarów, które wymagają udoskonalenia, Spółka analizuje, zmienia i ulepsza istniejące procesy poprzez ich przyspieszenie, automatyzację lub poprawę efektywności poszczególnych etapów. W razie potrzeb tworzone są również nowe procesy, które odpowiadają zidentyfikowanym potrzebom.

W ramach tego obszaru prowadzone są działania w zakresie ulepszenia, usprawnienia procedur wewnętrznych, ukierunkowane w istotnej części na usprawnienie i zwiększenie efektywności kosztowej procesów, oraz zmniejszenie pracochłonności i zaangażowania pracowników, w tym także działania w zakresie automatyzacji procesów.

Spółka prowadzi projekty obejmujące cyfryzację procesów, celem zastąpienia pracy manualnej pracą komputerów, w obszarach, gdzie występuje proces masowy, powtarzalny. Wprowadzenie robotów następuje w wyniku identyfikacji procesów w poszczególnych działach Spółki, które zgłaszają zapotrzebowanie na wprowadzenie ulepszenia procesu. Pierwszym wykonywanym krokiem jest obserwacja i parametryzacja procesu, a następnie proponowane jest wprowadzenie jego optymalizacji. Jeżeli okaże się, że wykonana optymalizacja procesu nie spełnia oczekiwanych celów, zostaje podjęta decyzja o stworzeniu robota programowego. Następnie, już przygotowany robot jest testowany. Jeżeli w fazie testów okaże się, że pierwotne założenia nie zostały spełnione lub pojawią się problemy związane z jego użytkowaniem, projektowane i wprowadzane są odpowiednio kolejne zmiany. Procesy zautomatyzowane wprowadzono, dla przykładu, w zakresie rachunkowości - do automatycznego zatwierdzania środków trwałych, będących przedmiotami umów leasingu, do ich wprowadzenia do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, spełniających określone parametry. Robotyzacja procesów nastąpiła również w innych obszarach, np. w obszarze kończenia umów w Departamencie Operacji czy windykacji należności Spółki w ramach Departamentu Windykacji czy Departamentu Prawnego. Podobnie prowadzony jest proces w zakresie zmniejszenia ilości wykorzystywanych dokumentów papierowych, poprzez digitalizację dokumentów i procesów ich obiegu. Rozwiązanie wpływa na przyspieszenie i usprawnienie obiegu dokumentów.

W ramach tego obszaru, ulepszane są również narzędzia służące do interakcji z obecnymi klientami - przykładowo - rozwój portalu klienta. W ramach projektu, do portalu wprowadzane są nowe funkcjonalności, takie jak prezentacja podstawowych informacji o umowach, udostępnianie faktur za pomocą systemu, możliwość opłacenia faktur w systemie, stworzenie możliwości samodzielnego wypełniania wniosków. Wprowadzenie takich funkcjonalności pozwala na zmniejszenie nakładu pracy ze strony pracowników Spółki oraz na przyspieszenie wykonywania czynności - klient nie musi już czekać na wykonanie zadania przez doradcę klienta, ponieważ może wykonać je sam. Skutkuje to obniżeniem kosztów bieżącej obsługi i poprawą satysfakcji klientów.

W ramach działalności Spółki wprowadzany został nowy proces w zakresie przeniesienia obsługi zgłoszeń w zakresie bezpieczeństwa transakcji. Obsługę mailową zastąpiono zgłoszeniami (tzw. ticketami) w systemie. Modyfikacja ta pozwoliła na zwiększenie efektywności oraz usprawnienie zarządzania i kontroli nad otrzymywanymi zgłoszeniami.

Niektóre z realizowanych przez Spółkę projektów mają szczególne znaczenie dla Wnioskodawcy - stanowią one istotne elementy w przyjętej wieloletniej strategii, a ich realizacja jest kluczowa z punktu widzenia rozwoju prowadzonej działalności. Projekty te mają zasadniczy wpływ na funkcjonowanie Spółki i osiąganie przez nią założonych celów i zostały częściowo wymienione wśród projektów opisanych w ramach powyższych obszarów. Rozwiązania tworzone w zakresie projektów strategicznych są zindywidualizowane. Z uwagi na rozbudowaną strukturę organizacyjną Spółki są one tworzone na potrzeby różnych departamentów, w związku z czym prace w ich zakresie przeprowadzane są przez specjalistów z wielu dziedzin. Tego typu projekty oznaczane są w systemach Spółki jako „projekty strategiczne”.

Projekty związane z działaniami sprzedażowymi.

Ważnym elementem realizacji strategii Spółki jest zwiększanie efektywności dotarcia do klienta i obsługi sprzedażowej. Dlatego też szczególnym polem działalności, w którym Spółka prowadzi projekty należące do obszaru nowych i ulepszonych procesów jest doskonalenie i usprawnianie procesów sprzedażowych. Do projektów tych można zaliczyć takie, które mają na celu zbudowanie nowych, bądź rozwinięcie lub ulepszenie istniejących procesów sprzedażowych oraz zbudowanie narzędzi koniecznych do obsługi procesu sprzedażowego, takich jak np. rozwiązania związane z dokumentacją. Procesy sprzedażowe w Spółce są doskonalone oraz ulepszane wedle potrzeb biznesowych oraz rynkowych. Jedną z przykładowych inicjatyw Spółki w tym zakresie była transformacja, polegająca na wdrożeniu szeregu istotnych zmian systemu sprzedażowego oraz wygaszenie poprzednio stosowanego. Konieczność zmiany funkcjonującego narzędzia podyktowana była połączeniem z innym podmiotem, w wyniku którego w nowo powstałej połączonej organizacji funkcjonowały dwa odrębne programy obsługi sprzedaży. Po wykonaniu kompleksowych analiz biznesowych i technicznych w zakresie wyboru programu najbardziej odpowiadającego specyfice działalności Spółki zdecydowano o zastosowaniu systemu spółki, z którą nastąpiło połączenie. Należy zwrócić uwagę, że narzędzia sprzedażowe w Spółce wykorzystywane są przez sprzedawców umiejscowionych w wielu oddziałach. W związku z tym, wykorzystanie nieznanego modułu sprzedażowego mogłoby spowodować kłopoty z jego obsługą, skutkujące potencjalnymi stratami finansowymi dla Wnioskodawcy. Opracowane zostało nowe narzędzie technologiczne dla istniejącego systemu, które pozwoliło na zachowanie dotychczasowego interfejsu użytkownika. Rozszerzenie systemu o takie narzędzie wymagało jednakże złożonych prac w zakresie zmiany architektury rozwiązania oraz zmian technicznych. Rozwiązanie było wprowadzane pilotażowo, w etapach, oraz szeroko testowane. Przeprowadzona została również walidacja rezultatów, tj. ocena, czy stworzone rozwiązanie spełniło postawione wcześniej wymagania.

Innym przykładowym projektem Spółki w zakresie omawianego obszaru są prace nad poprawą efektywności sieci sprzedaży, polegające na wprowadzeniu nowych oraz ulepszonych narzędzi informatycznych oraz ulepszeń i zmian w procesach, pozwalających na zwiększanie sprzedaży. W ramach tej inicjatywy wdrożono wiele kluczowych funkcjonalności, takich jak nowe narzędzia analizy danych, pozwalające w przejrzysty sposób analizować aktywności sprzedażowe. W pracach nad projektem zastosowano metodykę scrum, zakładającą iteracyjny przyrost efektów prac. Ponadto, Spółka tworzy i rozwija nowe narzędzia służące zarządzaniu relacjami z klientami, analizie portfela, tworzeniu planów sprzedażowych czy zarządzaniu kampaniami sprzedażowymi oraz aktywnością sprzedawców.

W ramach tego obszaru prac Spółka wdrożyła także nowy system sprzedażowy, który został zintegrowany z pozostałymi systemami sprzedażowymi Spółki, a także z systemami informatycznymi jej parterów biznesowych. Wdrożenie tego narzędzia m.in. umożliwiło Spółce procesowanie transakcji w ramach nowej, uproszczonej procedury, usprawniło proces rozliczeń transakcji z kontrahentami oraz ułatwiło proces przyjmowania do realizacji przez sprzedawców Spółki zgłoszeń od jej partnerów biznesowych.

Spółka zmaga się również z koniecznością dokonywania automatyzacji procesów sprzedażowych. W tym celu, w ramach jednej z inicjatyw, w ramach której tworzona jest nowa aplikacja sprzedażowa oraz nowy proces w zakresie sprzedaży, Spółka skupiła się na optymalizacji procesu. Oznacza to, że w ramach projektu wprowadzanych jest szereg automatów, pozwalających na zmniejszenie zaangażowania doradcy klienta. Dodatkowo, wprowadzenie takich rozwiązań pozwoli na zmniejszenie liczby błędów popełnianych przez użytkowników.

W ramach projektu opracowano narzędzie informatyczne, będące bardziej elastyczne w porównaniu do poprzednio posiadanych, w celu zapewnienia możliwości dopasowywania produktów, procesów i kanałów dystrybucji do programu. Pozwoli to na szybsze reagowanie na aktualne potrzeby biznesowe i sprawniejsze konfigurowanie narzędzia w przyszłości poprzez wyjście naprzeciw zmieniającemu się rynkowi.

Inicjatywy związane z procesem sprzedażowym dotyczą również obszarów, takich jak budowa nowego narzędzia do zarządzania zgodami wyrażanymi przez klientów, których pozyskanie jest elementem procesu sprzedażowego. Narzędzie to pozwala usprawniać prace poprzez ułatwienie zarządzania danymi i ich archiwizacji.

Należy zwrócić uwagę, że działania Spółki skupiają się nie tylko na usprawnianiu istniejących systemów sprzedażowych oraz tworzeniu nowych, zmienionych i ulepszonych procesów, systemów i programów informatycznych. Projekty dotyczące tego obszaru obejmują również tworzenie nowych kanałów dystrybucji.

Wnioskodawca zaznacza również, że część projektów należących do Grupy 1 wykracza poza zakres jednego, konkretnego obszaru, w szczególności część z nich dotyczy jednocześnie kilku wskazywanych w niniejszym Wniosku obszarów. Taka sytuacja dotyczy przede wszystkim projektów, które polegają na wprowadzeniu zmian do procesów (lub opracowaniu nowych procesów), a jednocześnie na zmianie (lub opracowaniu nowych) systemów/ narzędzi służących obsłudze tych procesów.

Obszar prac związanych z budową nowych systemów i narzędzi informatycznych.

Jak wspomniano powyżej, wprowadzanie zmian i ulepszeń do istniejących procesów, a także opracowywanie tych zupełnie nowych dla Spółki wymaga często opracowania nowych narzędzi. Co więcej, z uwagi na funkcjonowanie w otoczeniu biznesowo-regulacyjnym podlegającym ciągłym (coraz częstszym) zmianom, w sposób naturalny pojawiają się potrzeby zastępowania lub ulepszania obecnie używanych narzędzi informatycznych I systemów. Z tego względu Spółka prowadzi regularnie działania mające na celu opracowywanie i budowę nowych systemów oraz narzędzi informatycznych, a także rozwój obecnych. Przykładem projektu realizowanego w zakresie tworzenia usprawnień procesów wewnętrznych prowadzonych przez Spółkę przy wykorzystaniu nowych narzędzi IT jest także projekt mający na celu budowę nowego oprogramowania w zakresie hurtowni danych, w której docelowo mają zostać zagregowane i przechowywane dane ze wszystkich kluczowych systemów funkcjonujących w Spółce. Poprzednio dostępne rozwiązanie w tym zakresie nie odpowiadało potrzebom Spółki, w szczególności nie pozwalało na wykonywanie niezbędnych analiz i operacji na danych, oraz było przestarzałe technologicznie. Wprowadzenie nowej hurtowni danych, zgodnie z założeniami, przełoży się na zwiększenie bezpieczeństwa danych oraz usprawnienie i przyspieszenie procesu ich pozyskiwania.

Obszar prac związanych z tworzeniem modeli matematycznych.

W ramach działalności w obszarze ryzyka Spółka przeprowadza szereg badań matematycznych związanych m.in. z analizą ryzyka finansowego, a także opracowuje modele matematyczne (głównie służące ocenie ryzyka), które używane są przede wszystkim w procesie oceny zdolności kredytowej klientów.

Należy zwrócić uwagę, że pomiar i zarządzanie ryzykiem jest kluczowym elementem prowadzenia działalności gospodarczej w branży instytucji finansowych. Spółka, w celu sprostania tym wyzwaniom, przeprowadza szereg projektów, mających na celu aktywne i odpowiedzialne zarządzanie ryzykiem. Jednym ze sposobów zarządzania ryzykiem jest budowanie modeli matematycznych. Ze względu na zmieniającą się dynamicznie rzeczywistość gospodarczą, modele w zakresie ryzyka wymagają doskonalenia i aktualizacji. W ramach działań Spółki w większości powstają modele ilościowe w zakresie określania ryzyka kredytowego, produktowego, ale mogą być tworzone także modele jakościowe.

W projektach tworzenia modeli ryzyka dokonywane jest określenie i selekcja zmiennych, na podstawie których zbudowany będzie model statystyczny. Dane modelowane są z wykorzystaniem baz danych (np. w języku SQL - Structured Query Language), gdzie są analizowane pod względem informacji zmiennych, a po przekształceniu trafiają do modelu. Zwykle w procesie powstaje kilka modeli, które są konsultowane z analitykami ryzyka kredytowego i analizowane, a te ocenione jako najlepsze są implementowane w działalności Spółki. W ramach projektów dotyczących tworzenia modeli oceny ryzyka mogą powstawać karty scoringowe, które pozwalają na ocenę ryzyka klienta, w zakresie różnych obszarów (dedykowana karta jest tworzona w zakresie konkretnego, badanego obszaru ryzyka).

Stosowane modele matematyczne są monitorowane, w zakresie poprawności ich funkcjonowania. W sytuacji gdy efektywność modelu spada, podjęta zostaje decyzja o udoskonaleniu modelu. Zmiana i ulepszanie modelu wymagają szczegółowej analizy w zakresie jego cech, właściwości oraz okoliczności, jakie zaszły i spowodowały, że model nie spełnia swojego zadania. W takiej sytuacji konieczny może być wybór nowych zmiennych.

W ramach działań w tym obszarze prowadzone są także projekty nakierowane na automatyzację procesów związanych z ryzykiem, jak np. stworzenie narzędzia informatycznego do modyfikacji kart scoringowych (służących do oceny ryzyka klienta), co przyspieszyło wykonywany proces oraz zmniejszyło konieczny nakład monotonnej pracy wykonywanej przez pracowników realizujących uprzednio konieczne czynności manualnie.

W tym obszarze Spółka realizuje też projekty dotyczące wykorzystywania baz danych w celu zarządzania ryzykiem. Przykładem takiego projektu jest zbudowanie zintegrowanego systemu zarządzania ryzykiem, stanowiącego wcześniej dwie odrębne bazy danych i dwa systemy, w celu objęcia nim wszystkich klientów Spółki. Celem projektu było wprowadzenie jednolitego systemu i bazy danych. Ponadto, przeprowadzane były również projekty związane ze stworzeniem rozwiązań informatycznych, pozwalających na wymianę informacji z zakresu ryzyka z innymi podmiotami. Spółka zrealizowała również np. projekt budowy nowego narzędzia do przeliczania odpisów aktualizujących wartość należności Spółki, którego celem jest poprawa efektywności procesu kalkulacji tych odpisów.

Opisywane prace w zakresie tworzenia modeli matematycznych i budowania baz danych wymagają zastosowania zarówno eksperckiej wiedzy z zakresu budowania modeli, programowania, finansów i ekonomii, jak i dobrej znajomości istniejących dotychczas w Spółce procesów i narzędzi, a także wymogów otoczenia.

Proces realizacji prac.

Proces projektowy w Spółce przebiega w sposób sformalizowany i usystematyzowany, zarówno w zakresie inicjacji, jak realizacji projektu. Inicjatywy planowane w Spółce są rejestrowane w oprogramowaniu służącym do zarządzania projektami. Inicjatywy mogą być procedowane z udziałem Departamentu Informatyki (IT) lub bez udziału Departamentu Informatyki (jeżeli jego udział nie jest konieczny). W systemie służącym do zarządzania projektami znajdują się podstawowe informacje o inicjatywie, takie jak wymagania biznesowe, rodzaj zmiany oraz jej wpływ na systemy, zaangażowanie IT, oczekiwany termin realizacji.

Ze względu na szeroki zakres prac prowadzonych przez Spółkę realizacja projektów może przebiegać różnie w zależności od ich przedmiotu, charakteru, a także jednostki odpowiedzialnej za prowadzenie prac. Co do zasady, proces projektowy składa się jednak z kilku kluczowych elementów:

- Etap inicjatywy - stanowi etap tworzenia koncepcji i definiowania projektu, weryfikowania

jego zasadności. Na tym etapie dokonywane jest zdefiniowanie założeń nowego projektu w ramach wstępnych wymagań biznesowych, tj. oczekiwanych parametrów,

funkcjonalności, zakresu niezbędnych kroków w celu realizacji projektu oraz studium wykonalności. W ramach tego etapu komplementowany jest zespół projektowy w oparciu o wstępne wymagania projektowe. Koncepcja jest prezentowana przed Komitetem Inwestycyjnym bądź Komitetem Zmian Drobnych (w zależności od pracochłonności i szacowanych kosztów projektu), które decydują o rozpoczęciu dalszej fazy projektu i przyznaniu budżetu na realizację projektu.

- Etap realizacji - Pierwszym krokiem jest spotkanie rozpoczynające projekt (kick-off), na którym prezentowane są założenia projektu. Następuje doszczegółowienie dokumentacji projektowej i szczegółowych wymagań biznesowych pozwalających na wykonanie prac w sposób spełniający oczekiwania postawione w ramach danego projektu. W ramach tego etapu prowadzone są merytoryczne prace projektowe, tworzone są artefakty projektu, opracowywane są nowe procesy, materiały produktowe, a w przypadku gdy projekt obejmuje prace nad narzędziami IT lub innym oprogramowaniem, odbywa się programowanie nowych funkcjonalności systemów, pisanie kodu, opracowywanie modeli architektury itd.

Następnie, w zakresie przygotowanych wcześniej artefaktów projektowych pracownicy Spółki mogą tworzyć rozwiązania prototypowe/demonstracyjne dla danej funkcjonalności. W ramach tego etapu występują:

- Testy - opracowane rozwiązania są poddawane testowaniu i walidacji (pod kątem spełnienia założonych parametrów i funkcjonalności), a w przypadku zidentyfikowania konieczności wprowadzenia dodatkowych zmian są one odpowiednio modyfikowane. Testy mogą być przeprowadzane przez osoby, które będą wykorzystywały rozwiązanie w codziennej pracy, stąd też są w stanie określić, czy dane narzędzie informatyczne spełnia postawione w Fazie Inicjatywy i Fazie Planowania założenia.

- Wdrożenie - po pozytywnym przejściu testów, dane rozwiązanie jest wdrażane i wykorzystywane w działalności Spółki.

W organizację i prowadzenie projektów Grupy 1 realizowanych w Spółce zaangażowane są różne departamenty Spółki. Najczęściej (zwłaszcza gdy prace obejmują tworzenie lub zmiany narzędzi IT i oprogramowania, co również często ma miejsce w ramach projektów dotyczących zmian w procesach lub wprowadzania nowych procesów) angażowany jest Departament Informatyki, a zwykle także pracownicy innych departamentów, w szczególności tych odpowiedzialnych za obszar, w którym realizowany jest projekt. Prace projektowe mogą być wykonywanie jednocześnie przez specjalistów z różnych departamentów Spółki. Tam, gdzie jest to uzasadnione (np. z uwagi na brak wystarczających zasobów własnych), angażowani są także dostawcy zewnętrzni - np. firmy oferujące dostarczanie zespołów informatycznych, firmy doradcze czy wprost dostawcy całych systemów IT i innego oprogramowania.

Mając na uwadze strukturę organizacyjną Spółki, można więc przyjąć, że projekty Grupy 1 prowadzone są przez Kierownika Projektu pochodzącego z danej jednostki organizacyjnej. Uczestnikami zespołów projektowych są pracownicy różnych jednostek organizacji, delegowanych do pracy nad danym projektem w zależności od zapotrzebowania. Mogą to więc być zarówno pracownicy Departamentu Informatyki, jak i pracownicy tzw. komórek biznesowych, odpowiedzialni za prace koncepcyjne, analityczne, wykonanie, testowanie i inne czynności związane z tworzeniem danego rozwiązania.

Opisane powyżej czynności są wykonywane przez wykwalifikowanych pracowników Spółki o różnych specjalizacjach. W skład zespołów realizujących projekty wchodzą m.in. deweloperzy, testerzy, analitycy biznesowi, eksperci w zakresie nauk matematycznych, ekonomii, finansów, zarządzania ryzykiem itp., a czynności koordynacyjne, nadzorcze, zarządcze i organizacyjne wykonywane są głównie przez Kierowników Projektów, Kierowników Technicznych Projektów przypisanych do poszczególnych departamentów zaangażowanych w prowadzenie projektów Grupy 1. Nad sprawnym przebiegiem projektów oraz ich zarządzaniem czuwają wykwalifikowani pracownicy specjalnej komórki Departamentu Strategii i Marketingu, tj. jednostki PMO (Zespół ds. Zarządzania Projektami), dedykowanej do zarządzania projektami Spółki. Co więcej, część projektów Spółki realizowana jest (i może być w przyszłości) także we współpracy z podmiotami powiązanymi, w szczególności tymi wchodzącymi w skład PGK.

Proces rozpoczynania i wykonywania projektów w Spółce jest sformalizowany i ujednolicony. W ramach procesu powstaje usystematyzowana dokumentacja projektowa, w ramach której każdorazowo tworzone są Karty Projektów, obejmujące informacje w zakresie specyfiki projektu. Dodatkowo, PKO Leasing stosuje spisaną „Procedurę Zarządzania Zmianą” (w tym również projektami), która została przyjęta na podstawie uchwały Zarządu.

Poniżej przedstawiono przykładowe czynności wykonywane przez pracowników, występujące w ramach prowadzonych przez Spółkę projektów:

- w zakresie prac dotyczących nowej inicjatywy: zebranie wymagań; zdefiniowanie oczekiwanego rezultatu; przygotowanie koncepcji biznesowej/technicznej; tworzenie analizy zagadnienia biznesowego; tworzenie nowych koncepcji w zakresie oferty produktowej, analiza możliwości zautomatyzowania procesów;

- w zakresie prac automatyzacyjnych: opracowywanie metod zautomatyzowania procesu, analiza danych wykorzystywanych w zautomatyzowanym procesie, tworzenie robotów w zakresie software;

- w zakresie analizy wstępnej: analiza rynku i otoczenia pod kątem dopasowania oczekiwań co do procesu lub produktu/usługi; analiza wymagań zewnętrznych i uwarunkowań prawnych pod kątem wymagań stawianych usłudze/produktowi lub procesowi; analiza wewnętrzna; kontakt z innymi zespołami/podmiotami w celu uzyskania wsparcia w pracach rozwojowych, konsultacji;

- w zakresie projektu rozwiązania: analiza wymagań; opracowanie projektu; uzgodnienie z interesariuszami;

- w zakresie poszerzania lub zdobywania wiedzy: poszerzanie lub zdobywanie wiedzy koniecznej w celu wykonania projektu, może to być wiedza technologiczna (np. w zakresie oprogramowania), czy też połączenie dotychczasowej wiedzy z różnych dziedzin;

- w zakresie budowy rozwiązania: tworzenie schematu rozwiązywania procesowego; tworzenie architektury rozwiązania procesowego lub produktowego; aktywności deweloperskie - prace w ramach kolejnych sprintów produktowych; budowa rozwiązania, w tym opracowywanie ulepszeń i zmian; wprowadzanie nowych funkcjonalności w istniejących produktach/narzędziach;

- w zakresie prac automatyzacyjnych: opracowywanie metod zautomatyzowania procesu, analiza danych wykorzystywanych w zautomatyzowanym procesie; tworzenie robotów programowych (robotic process automation);

- w zakresie tworzenia modeli matematycznych (w tym budowania modeli ryzyka): tworzenie nowych /ulepszanie istniejących modeli matematycznych (w tym ryzyka); zmiana i budowa nowych modeli w odpowiedzi na zmiany standardów regulacyjnych/ branżowych; rozwój baz danych; opracowywanie modeli dotyczących identyfikacji ryzyka kredytowego; budowa narzędzi usprawniających prace nad modelowaniem matematycznym;

- w zakresie opracowywania dokumentacji: przygotowanie i opracowanie dokumentacji projektowej (w tym także modele opracowywanych rozwiązań), systemowej lub dokumentacji nowego procesu; tworzenie dokumentacji technicznej; tworzenie dokumentacji użytkownika;

- w zakresie testowania rozwiązania: testy systemowe (jednostkowe, integracyjne, regresyjne, wydajnościowe); tworzenie scenariuszy testowych; testy użytkownika (UAT, TGO, E2E); testy bezpieczeństwa; walidacja procesu oraz narzędzia; weryfikacja spełnienia założeń projektowych;

- w zakresie budowy modelu testowego/prototypu:nprzygotowywanie modelu testowego/ prototypu; uruchomienia pilotażowe; walidacja poprawności działania prototypu/modelu testowego;

- w zakresie zmian procesów i przepisów: analiza potencjalnych ulepszeń do wprowadzenia w istniejących procesach, projektowanie zmian w procesach wewnętrznych, wdrożenie zmian w dokumentach procesowych, instrukcjach użytkownika, manualach, dokumentach wewnętrznych; czynności nadzoru; koordynacyjne; zarządcze i organizacyjne bezpośrednio nakierowane na prawidłową realizację projektów Grupy 1 i zapewnienie możliwie sprawnego osiągnięcia zamierzonych rezultatów.

Rezultaty projektów Grupy 1.

W zależności od obszaru, w jakim prowadzone są projekty Grupy 1, powstają zróżnicowane rezultaty tych prac. W obszarze prac związanych z tworzeniem modeli matematycznych rezultatami są i będą najczęściej modele ryzyka, modele decyzyjne, kody źródłowe, algorytmy, skrypty, scenariusze testowe, analizy, raporty. Obszar prac związanych z działaniami sprzedażowymi tworzy m.in. nowe narzędzia analizy danych dla doradców sprzedaży, kody źródłowe, skrypty, scenariusze testowe, procedury definiujące konkretne opracowane rozwiązanie produktowe lub procesowe. Z kolei wyniki prac w obszarze działalności związanej z rozwojem i ulepszaniem procesów są i będą uzewnętrzniane m.in. poprzez analizy, raporty, kod źródłowy, powstałe roboty programowe, dokumentację projektową, scenariusze testowe.

Prace realizowane w ramach projektów Grupy 1 skutkują (i będą skutkowały) powstawaniem uzewnętrznionych, zindywidualizowanych rezultatów pracy zatrudnianych przez Spółkę specjalistów. Opierają się bowiem na wypracowywanych w toku projektów autorskich, nowatorskich i oryginalnych koncepcjach, które są następnie walidowane i potwierdzane w ramach projektu.

Do przykładów typowych rezultatów pracy twórczej pracowników Spółki w projektach można zaliczyć np. Kartę Projektu (dokument definiujący cel i zakres projektu oraz jego podstawowe założenia), Wstępne Wymagania Biznesowe (specyfikacja wymagań biznesowych, zawierająca opis stanu obecnego, wymagania biznesowe, cel inicjatywy, beneficjentów oraz opis powiązanych biznesowo projektów), czy też Analizę Zagadnienia Biznesowego (dokument opisujący wymagania biznesowe dotyczące systemów informatycznych wynikające z projektu lub zmiany drobnej).

Wnioskodawca podkreśla, że wyliczenie to ma charakter otwarty i stanowi jedynie przykłady niektórych (charakterystycznych) spośród licznych przejawów prac koncepcyjnych i analitycznych pracowników.

Spółka zatrudnia i będzie zatrudniać specjalistów, których kompetencje, wykształcenie i doświadczenie zawodowe pozwalają na realizację poszczególnych projektów. W toku prac projektowych najczęściej wymagane są specjalistyczne umiejętności, np. programowania, tworzenia modeli ryzyka, modelowania danych, baz danych. Pracownicy Spółki dysponują ekspercką wiedzą wymaganą w celu tworzenia nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług, która jest wykorzystywana do prowadzenia prac projektowych.

Pracownicy stanowią najważniejsze zasoby w procesie realizacji projektu, oznacza to, że bez ich wiedzy, doświadczenia i kwalifikacji niemożliwe byłoby prowadzenie prac projektowych. Wiedza zdobyta w ramach prac projektowych jest wykorzystywana również w kolejnych projektach, a sami pracownicy zwiększają również swoją wiedzę poprzez udział w szkoleniach czy konferencjach i dodatkowe podnoszenie kwalifikacji.

Rozwiązania wypracowane w ramach projektów wykonywanych w Spółce mają charakter indywidualny i specyficzny dla Spółki, również ze względu na to, że często zdarza się, że prace projektowe wykonywane interdyscyplinarnie, przez specjalistów z różnych dziedzin, takich jak informatyka, ekonomia, finanse, oparte są na koncepcjach dopasowanych do unikalnych wymogów działalności Spółki. Połączenie eksperckiej wiedzy i umiejętności podnosi w ten sposób walory twórcze projektu. Opracowanie nowych produktów, procesów i usług, a także usprawnienia istniejących, możliwe są do osiągnięcia dzięki wykorzystaniu kompetencji i wiedzy pracowników w tych dziedzinach.

Realizacja projektów Grupy 1 stanowi zasadniczy i nieodłączny element działalności Spółki (będzie także stanowiła taki element w przyszłości). Spółka prowadzi i zamierza prowadzić tego rodzaju projekty, z wykorzystaniem posiadanej (i rozwijanej w oparciu o zbierane doświadczenia) metodyki.

Rezultaty prac projektowych mają odzwierciedlenie w ofercie Spółki oraz szerokiej palecie wewnętrznych procesów i przekładają się na poprawę efektywności działalności gospodarczej, umożliwienie realizacji innowacyjnych procesów niezbędnych dla poprawy konkurencyjności Spółki i wprowadzanie nowych narzędzi i rozwiązań w prowadzonej działalności.

Realizowane projekty Grupy 1 mają praktyczny wpływ na rozwijanie działalności realizowanej przez Spółkę. Należy wskazać, że efektem projektów wykonywanych przez Spółkę w zakresie automatyzacji i robotyzacji prac jest zwiększenie efektywności procesu poprzez zmniejszenie kosztów własnych oraz liczby błędów ludzkich, jakie są popełniane w ramach rutynowych, powtarzalnych zadań. Automatyzacja prac i wprowadzanie robotów programowych (software), pozwala Spółce na wykorzystanie czasu pracy pracowników na inne zadania, a także pośrednio na budowanie wizerunku podmiotu jako innowacyjnego oraz otwartego na zmiany. Przykładem takich działań jest wprowadzenie automatyzacji procesu w zakresie działań sprzedażowych, w celu zmniejszenia ilości czynności wykonywanych przez pracownika manualnie. Pozwala to na zminimalizowanie możliwości popełnienia błędu podczas ręcznego przepisywania danych klienta przez doradcę.

Podobnie, nowe oraz ulepszone rozwiązania produktowe oraz procesowe wprowadzane przez Spółkę w zakresie badania ryzyka kredytowego pozwalają na minimalizację ryzyka ponoszenia strat związanych z brakiem płatności ze strony klientów, a tym samym minimalizację potencjalnych strat Spółki i zwiększenie efektywności ekonomicznej. Takie działania służą również zwiększeniu konkurencyjności Spółki, poprzez budowanie stabilnej sytuacji finansowej.

Kluczowym dla pozostania liderem w zakresie rynku leasingowego jest, aby Spółka wciąż podchodziła do swoich procesów i stosowanych rozwiązań w sposób innowacyjny oraz nieustannie się rozwijała. W związku z tym, opisywane prace prowadzone są w sposób ciągły, gdyż w momencie stworzenia danego rozwiązania, produktu czy procesu, pojawiają się nowe pomysły i idee, umożliwiające dalsze rozwijanie i ulepszanie danego rozwiązania. Niejednokrotnie, również podejmowane decyzje o wprowadzeniu nowego rozwiązania z góry oparte są o założenie, że nowe narzędzia, w przeciwieństwie do dotychczas stosowanych, będą umożliwiały w kolejnych fazach wdrożenie kolejnych usprawnień lub funkcjonalności.

Spółka nie wyklucza, że w przyszłości realizować będzie także projekty w ramach innych niż wskazane w niniejszym wniosku obszary. O kwalifikacji do Grupy 1 będzie jednak zawsze każdorazowo decydowała ocena, przeprowadzona przez kompetentnych i doświadczonych pracowników, w oparciu o jednorodną metodykę, pod kątem: zakładanego celu i rezultatów projektu, angażowanych do niego zasobów, niezbędnych kompetencji i wiedzy, występowanie w projekcie elementów niepewności czy zakresu realizowanych prac koncepcyjnych i walidacyjnych.

Wnioskodawca zaznacza, że:

- w związku z prowadzoną przez Spółkę działalnością, Wnioskodawca zamierza korzystać z odliczenia kosztów kwalifikowanych od podstawy opodatkowania na zasadach określonych w art. 18d i art. 18e ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych);

- Spółka prowadzi opisaną działalność w sposób stały i zamierza prowadzić ją w sposób opisany powyżej również w przyszłości; ponadto, wskazywane prace realizowane w ramach Grupy 1 prowadzone są planowo, w oparciu o przyjętą dla każdego projektu metodykę i harmonogram dla poszczególnych czynności podejmowanych w ramach prac projektowych;

- Spółka każdorazowo dokonuje i będzie dokonywała oceny prac prowadzonych w ramach danego projektu pod kątem spełnienia ustawowych przesłanek uznania ich za działalność badawczo-rozwojową; w ten sposób, działalność podejmowana w ramach Grupy 1 jest I będzie przez Spółkę rozgraniczana od pozostałej działalności (prac rutynowych), zgodnie z przyjętym podejściem, że prace prowadzone w ramach Grupy 1 nie dotyczą czynności administracyjnych, rutynowych i okresowych zmian;

- Spółka jest i będzie w stanie określić wartość kosztów prowadzonej działalności w ramach Projektów Grupy 1 oraz wartość ulgi badawczo-rozwojowej, w sposób umożliwiający określenie wysokości przysługującej ulgi B+R, przede wszystkim przez przypisanie kosztów do poszczególnych projektów uznanych uprzednio za badawczo-rozwojowe;

- Spółka jest i będzie mogła określić, jaka część wynagrodzenia pracowników Spółki dotyczy działalności badawczo-rozwojowej - w oparciu o prowadzoną rejestrację czasu pracy ianalizę zaangażowania czasowego pracowników w projekty badawczo-rozwojowe oraz pozostałe;

- wydatki Spółki dotyczące projektów Grupy 1 odpowiednio były, są lub będą (w odniesieniu do przyszłych kosztów) zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, zgodnie z ogólnymi zasadami wynikającymi z przepisów ustawy o CIT;

- wysokość kosztów kwalifikowanych, będących przedmiotem odliczenia w ramach ulgi B+R dla danego roku, uwzględniać będzie tylko te wydatki, które stanowią koszty uzyskania przychodów w danym roku;

- Spółka nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego, o którym mowa w art. 17 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 706 ze zm.);

- Wnioskodawca nie zamierza korzystać z odliczenia w ramach ulgi B+R w odniesieniu do kosztów związanych z przychodami osiąganymi z zysków kapitałowych;

- Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej ani w ramach Polskiej Strefy Inwestycji, tj. Wnioskodawca nie korzysta ze zwolnień podatkowych o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT;

- przedstawiony stan faktyczny dotyczy działalności prowadzonej od 2018 roku, natomiast Wnioskodawca nie określa daty granicznej zamiaru prowadzenia opisywanej działalności.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym opisana powyżej część działalności Spółki, dotycząca tworzenia nowych lub rozwoju już istniejących produktów oraz procesów (realizowana w ramach projektów Grupy 1) wypełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 4a pkt 26 ustawy o CIT - w związku z czym Wnioskodawca będzie uprawniony do odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, o których mowa w art. 18d ustawy o CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, zgodnie z którym opisana powyżej część działalności Spółki, dotycząca tworzenia nowych lub rozwoju już istniejących produktów oraz rozwiązań, spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 4a pkt 26 ustawy o CIT, w związku z czym Wnioskodawca będzie uprawniony do odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 18d ustawy o CIT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Działalność badawczo-rozwojowa prowadzona przez Spółkę.

Zgodnie z art. 4a pkt 26 ustawy o CIT, przez działalność badawczo-rozwojową rozumie się działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Na podstawie przedstawionych powyżej definicji należy stwierdzić, że w celu uznania działalności prowadzonej przez podatnika za działalność badawczo-rozwojową niezbędne jest kumulatywne spełnienie poniższych przesłanek:

- działalność ta musi obejmować badania naukowe lub prace rozwojowe,

- działalność ta musi mieć charakter twórczy,

- działalność ta musi być prowadzona w sposób systematyczny,

- działalność ta musi obejmować zwiększenie zasobów wiedzy bądź wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań (z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń).

Wnioskodawca wskazuje, że kryteria te zostały wyróżnione oraz omówione przez Ministra Finansów w Objaśnieniach podatkowych z dnia 15 lipca 2019 roku dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (dalej także: „Objaśnienia MF”), które w części 3.2.1. poświęcone są pojęciu działalności badawczo-rozwojowej, która znajduje zastosowanie m.in. do korzystania z ulgi badawczo-rozwojowej przewidzianej w art. 18d ustawy o CIT - co zostało wskazane w samej treści objaśnień (por. pkt 31 Objaśnień MF).

Ponadto, wyróżnienie wskazanych kryteriów kwalifikacji prac jako działalności badawczo- rozwojowej znalazło potwierdzenie w ugruntowanej linii interpretacyjnej, czego przejawem może być np. stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2021 roku (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.122.2021.2.BM).

Badania naukowe lub prace rozwojowe.

Badania naukowe i prace naukowe zostały zdefiniowane poprzez odwołanie do ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (dalej także: „PSWiN”).

I tak, badania naukowe zostały - zgodnie z art. 4a pkt 27 ustawy o CIT - podzielone na:

- badania podstawowe - zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 PSWiN jako „prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne”, oraz

- badania aplikacyjne - zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 2 PSWiN jako „prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń”.

Prace rozwojowe zostały natomiast zdefiniowane jako „działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń” (art. 4 ust. 4 PSWiN, do którego odsyła art. 4a pkt 28 ustawy o CIT).

Jak wskazano w Objaśnieniach MF (pkt 25) „użycie przez ustawodawcę spójnika „lub” wskazuje, iż w celu uznania działalności podatnika za działalność badawczo-rozwojową wystarczy, aby podatnik prowadził badania naukowe lub alternatywnie, aby prowadził prace rozwojowe. Jednocześnie może prowadzić badania naukowe i prace rozwojowe. W każdej z tych trzech sytuacji spełniona zostanie definicja działalności badawczo-rozwojowej”.

W ocenie Wnioskodawcy, opisywana w ramach niniejszego wniosku działalność prowadzona w ramach projektów należących do Grupy 1, wpisuje się w definicję prac rozwojowych, a zatem, omawiana przesłanka jest spełniona.

Twórczy charakter prowadzonej działalności.

Zgodnie z Objaśnieniami MF, przez działalność twórczą należy rozumieć zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia, powstania czegoś, a twórczość działalności badawczo-rozwojowej przejawiać się może m.in. „opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika”.

Głównym celem realizowanych przez Spółkę czynności badawczo-rozwojowych w ramach projektów Grupy 1 jest opracowywanie nowych lub ulepszonych produktów (w tym, w szczególności, narzędzi IT i oprogramowania), procesów (w szczególności procesów wewnętrznych Spółki) i usług, w szczególności poprzez wykorzystywanie i rozwijanie dostępnych technologii i wiedzy specjalistycznej, w celu sprostania wymaganiom stawianym przez otoczenie rynkowe oraz zapotrzebowaniu odbiorców (zewnętrznych i wewnętrznych) na nowe, innowacyjne rozwiązania.

Podstawowym celem działalności podejmowanej przez Spółkę w ramach projektów Grupy 1 jest rozbudowanie wachlarza rozwiązań i produktów oferowanych przez Spółkę, co bezpośrednio wiąże się z koniecznością rozwoju nowych rozwiązań technologicznych (niewystępujących uprzednio w praktyce gospodarczej tego podmiotu lub zmienionych w takim stopniu, że znacząco odróżniają się od stosowanych obecnie), zarówno dla celów poprawy efektywności prowadzonej działalności operacyjnej (np. automatyzacja procesów masowych), jak i satysfakcji użytkownika końcowego (przez poprawę funkcjonalności platformy udostępnianej klientom). W ramach projektów Grupy 1 realizuje się także prace nad nowymi procesami lub zmianami procesów już znanych, czego celem jest zapewnienie najwyższej efektywności działań Spółki oraz poprawie konkurencyjności Spółki na rynku. Przykładem mogą być procesy związane z oceną ryzyka kredytowego lub procesy związane z przeciwdziałaniem praniu brudnych pieniędzy - opracowanie i wdrożenie lepszych (bardziej efektywnych) i skuteczniejszych (zapewniających pełną zgodność z obowiązującymi standardami) procesów pozwala Spółce na maksymalizację korzyści gospodarczych i zmniejsza jej ekspozycję na ryzyko, co z kolei przekłada się na skuteczniejszą realizację strategii rozwoju.

Wnioskodawca podkreśla, że w przedstawione powyżej kryteria wpisują się zarówno w działalność prowadzoną dotychczas (m.in. prace w zakresie opracowywania platformy internetowej dla klientów Spółki, opracowanie możliwości zdalnego finansowania sprzętu leasingiem), jak i planowana w przyszłości, których cechy zostały przedstawione w niniejszym wniosku.

Opracowanie wskazywanych rozwiązań technologicznych wiąże się po stronie Spółki i jej pracowników m.in. z przeprowadzeniem prac koncepcyjnych związanych ze zdefiniowaniem założeń nowego rozwiązania technologicznego (oczekiwanych parametrów, funkcjonalności, zakresu niezbędnych kroków w celu realizacji projektu), ocenie wykonalności danego rozwiązania, tworzeniem tzw. artefaktów projektowych (np. schematy przepływu danych, modele architektury), prace związane z tworzeniem i walidacją prototypów. Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym w Objaśnieniach MF, tego rodzaju czynności stanowią typowe przejawy działalności twórczej w znaczeniu przyjmowanym dla potrzeb definicji prac badawczo-rozwojowych (por. pkt 36 Objaśnień MF). Podejście takie było również potwierdzane wielokrotnie przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach, np. z dnia 12 marca 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1- 3.4010.15.2020.1.IM), czy 16 września 2019 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.291.2019.2.JS).

Co więcej, jak podkreślono w Objaśnieniach MF, istotnym elementem tego rodzaju działalności jest kreatywna aktywność wynikająca z działalności człowieka, co w przypadku Spółki przejawia się w tym, że rozwiązania w ramach projektów Grupy 1 powstają każdorazowo jako wynik kreacyjnych, indywidualnych działań pracowników Spółki, którzy identyfikują optymalne rozwiązania opracowywanych zagadnień, a ich rezultatem są nowe efekty pracy twórczej. Efekty te uzewnętrzniane są m.in. w ulepszaniu systemów i aplikacji o nowe funkcje i możliwości technologiczne, rozwijaniu dotychczasowych procesów, jak I tworzeniu zupełnie nowych innowacyjnych rozwiązań procesowych. Konkretnymi przejawami działalności twórczej pracowników Spółki są takie elementy, jak dokumenty wymagań biznesowych i technologicznych, dokumentacja procesu/narzędzia/systemu, nowe materiały niezbędne do oferowania nowej usługi, schematy architektury systemów, kod źródłowy, dokumentacja testowa, raporty końcowe z projektów obejmujące walidację rezultatów, instrukcje użytkowania nowych/zmienionych procesów i narzędzi itp. Wszystkie te rezultaty mają, w ocenie Wnioskodawcy, unikalny charakter, gdyż powierzenie tego samego zakresu zadań różnym pracownikom każdorazowo prowadziłoby do nieco odmiennych rezultatów.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że dodatkowym argumentem, potwierdzającym prawidłowość przedstawionego stanowiska o twórczym charakterze działalności prowadzonej w ramach projektów Grupy 1, jest linia interpretacyjna organów podatkowych w odniesieniu do oceny działalności zbliżonej do tej, która jest (i będzie) prowadzona przez Spółkę w ramach projektów Grupy 1, tj. w zakresie rozwoju technologii informatycznych. Dla przykładu, w interpretacji indywidualnej z dnia 23 grudnia 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.469.2020.2.MBD), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej za prawidłowe uznał stanowisko podatnika, który ocenił, że prowadzone przez niego prace w zakresie projektowania i tworzenia platform technologicznych stanowią prace twórcze.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Wnioskodawca stoi na stanowisku, zgodnie z którym prace prowadzone przez Spółkę w zakresie projektów Grupy 1 spełniają przesłankę twórczego charakteru działalności, stanowiącej nieodłączny element uznania prowadzonych prac za działalność badawczo-rozwojową.

Systematyczność podejmowanej działalności.

W świetle obowiązujących w Polsce znaczeń pojęcia „systematyczność”, prowadzenie działalności w taki sposób może oznaczać realizację tego rodzaju działań:

- w znaczeniu pierwszym - w sposób stały, regularnie, bądź

- w znaczeniu drugim - w sposób uporządkowany, według pewnego systemu (planowo, metodycznie).

Zgodnie z podejściem przyjętym przez Ministra Finansów w cytowanych już objaśnieniach podatkowych, dla potrzeb definicji działalności badawczo-rozwojowej kryterium to należy rozumieć zgodnie z drugim znaczeniem (por. pkt 40 Objaśnień MF). W świetle powyższego oznacza to, że kryterium systematyczności jest spełnione, gdy działalność prowadzona jest w sposób uporządkowany, według pewnego systemu (metodycznie, zgodnie z planem).

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w jego przypadku powyższe kryterium jest spełnione z uwagi na prowadzanie prac w ramach projektów Grupy 1 w oparciu o przedstawioną w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego metodykę (tworzenie koncepcji i definiowanie projektu, tworzenie dokumentacji projektowej, prowadzenie prac merytorycznych, walidacja i wprowadzenie niezbędnych modyfikacji w celu osiągnięcia zakładanych rezultatów, wdrożenie rozwiązania) oraz przypisywane są adekwatne zasoby (przede wszystkim zasoby kadrowe w postaci specjalistów zdolnych do prowadzenia tego rodzaju przedsięwzięć, dzięki posiadanemu doświadczeniu zawodowemu oraz wiedzy specjalistycznej). Procesy związane z zarządzeniem projektami są koordynowane na poziomie Spółki przez specjalną komórkę Departamentu Strategii i Marketingu - Zespół ds. Zarządzania Projektami (PMO), proces uruchamiania i realizacji projektów jest sformalizowany i ujednolicony, powstająca dokumentacja projektowa jest również usystematyzowana (każdorazowo tworzone są Karty Projektów), a Spółka stosuje „Procedurę Zarządzania Zmianą” (w tym projektami) przyjętą uchwałą Zarządu.

W tym miejscu Wnioskodawca wskazuje, że tożsame kryteria spełnienia przesłanki systematyczności przyjął także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który w interpretacji indywidualnej z dnia 23 września 2019 roku (sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.402.2019.2.IR) wskazał, że „najbardziej właściwą definicją systematyczności prowadzenia działalności B+R jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu”, a „spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona, ani też od istnienia planu, co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby”.

Wnioskodawca jednak wskazuje, że niezależnie od spełnienia definicji systematyczności przyjętej w Objaśnieniach MF (tj. podejmowania prac w sposób uporządkowany, według określonej metodyki), działalność prowadzona przez Spółkę prowadzona jest w sposób systematyczny również w świetle pierwszej z przedstawionych definicji, tj. prowadzenia tego rodzaju prac w sposób stały, od dłuższego czasu. Jak podkreślono w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, Spółka prowadzi tego rodzaju prace w sposób stały jako nieodłączny element prowadzenia swojej działalności gospodarczej, a także zamierza prowadzić tego rodzaju działalność w przyszłości.

Konsekwentnie, Wnioskodawca stoi na stanowisku, zgodnie z którym działalność prowadzona przez Spółkę w ramach projektów Grupy 1 spełnia kryterium systematyczności, stanowiącej element uznania prowadzonych prac za działalność badawczo-rozwojową.

Zwiększanie zasobów wiedzy i wykorzystywanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań (z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń).

Kolejnym kryterium uznania danej działalności za badawczo-rozwojową jest zwiększanie zasobów wiedzy (zgodnie z Objaśnieniami MF - pkt 43, to pojęcie odnosi się przede wszystkim do badań naukowych), lub wykorzystania istniejących zasobów wiedzy (na co nakierowane są przede wszystkim prace rozwojowe, obejmujące zdobywanie, łączenie i kształtowanie wiedzy) do tworzenia nowych zastosowań (nowych, zmienionych lub usprawnionych produktów, procesów lub usług).

Ustawodawca nie zdefiniował wprawdzie „zwiększania zasobów wiedzy”, jednak przyjąć można, że sformułowanie to należy rozumieć z perspektywy danego podatnika, a kluczowym jest element celowościowy (tj. zwiększenie poziomu wiedzy oraz wykorzystanie jej do tworzenia nowych zastosowań), bez względu na to, czy zdobywana wiedza stanowić będzie nowość tylko z perspektywy danego podmiotu, albo czy po jej zastosowaniu będzie służyć wyłącznie jednemu podmiotowi, czy też znajdzie szersze zastosowanie (por. pkt 45 Objaśnień MF).

Odnosząc powyższe do sytuacji Spółki, należy zauważyć, że bez wątpienia opisywana działalność w ramach projektów Grupy 1 jest nastawiona nie tylko na wykorzystanie istniejącej wiedzy, ale także na zwiększenie jej zasobów w przedsiębiorstwie. Prowadzone dotychczas prace nad projektami, takimi jak łączenie ze sobą dwóch niezależnych baz danych, opracowywanie platformy internetowej dla klientów Spółki, opracowanie możliwości zdalnego finansowania sprzętu leasingiem, prace w zakresie opracowywania nowych modeli ryzyka, wymagają od pracowników wykorzystania aktualnie posiadanej wiedzy, ale też poszerzania wiedzy i doświadczenia w obszarze prowadzonych prac oraz wykorzystywanych technologii, w celu opracowania zmian istotnych dla funkcjonowania Spółki.

Wnioskodawca zauważa, że wiedza wykorzystywana i poszerzana przez pracowników Spółki oraz zgromadzone w ramach realizacji projektów Grupy 1 doświadczenie stanowią jeden z czynników, który umożliwia Spółce podejmowanie dalszych prac nad bardziej złożonymi zagadnieniami i obszarami.

Przenosząc niniejsze rozważania na wspólny dla projektów Grupy 1 (które dotyczą zmiany istniejących oraz wdrażania nowych procesów) grunt, Wnioskodawca podkreśla, że zalicza do nich wyłącznie projekty, które mają zdefiniowany (z perspektywy biznesowej lub technologicznej) cel wprowadzenia określonej nowości w praktyce gospodarczej Spółki. W związku z tym, w ocenie Wnioskodawcy, nie powinno budzić wątpliwości, że posiadana i zdobywana przez pracowników wiedza służy właśnie tworzeniu nowych zastosowań. Z samej definicji prac rozwojowych wynika, że mogą one dotyczyć w szczególności stosowanych przez przedsiębiorcę procesów.

Podsumowując: projektowane w ramach projektów Grupy 1 zmiany/nowe procesy mają istotny wpływ na praktykę gospodarczą Spółki (gdyż inaczej nie zostałaby podjęta decyzja o ich realizacji), a Spółka rozpoczynając taki projekt ma wyraźny zamiar poprawy parametrów (np. efektywności, niezawodności, skuteczności, pracochłonności) w danym obszarze, w sposób uzasadniony przewidując, że wpłynie ona w sposób znaczący na ogólną efektywność biznesową przedsiębiorstwa (np. poprzez ograniczenie kosztów lub ryzyka czy też zwiększenie przychodów). W ocenie Wnioskodawcy przesądza to o spełnieniu omawianej przesłanki.

Wnioskodawca podkreśla jednocześnie, że prace podejmowane przez pracowników Spółki w poszczególnych projektach Grupy 1, nie dotyczą prac rutynowych (utrzymaniowych) i okresowych zmian wprowadzanych do już istniejących produktów, narzędzi i procesów - takie czynności nie są uznawane przez Spółkę za działania badawczo-rozwojowe i są przedmiotem projektów Grupy 2 (które, jak wskazano na wstępie, nie są objęte przedmiotem niniejszego wniosku). W oczywisty sposób nie dotyczą też realizacji podstawowej działalności operacyjnej Spółki, polegającej na oferowaniu produktów finansowych.

Nierutynowany charakter projektów realizowanych w ramach Grupy 1 wynika z faktu, że prowadzone w nich prace, poprzedzone są koniecznością przeprowadzenia prac koncepcyjnych, opracowania specyficznych wymagań, a w trakcie wykonywania zadań pracownicy Spółki często stają przed koniecznością zmierzenia się z sytuacją, w której w danym obszarze (w momencie definiowania wymagań) brakuje określonych informacji. Sytuacja ta określana jest jako tzw. „niepewność badawcza”, charakterystyczna dla prowadzenia prac B+R (czy możliwe jest opracowanie zakładanego rozwiązania/czy jest możliwe osiągnięcie go przy wykorzystaniu uprzednio znanych technologii) i wymaga od pracowników Spółki opracowania koncepcji danego rozwiązania, które nie posiada jeszcze modelowego sposobu postępowania w ramach działalności prowadzonej przez Spółkę – w tym rozważenia, czy opracowanie rozwiązania jest możliwe przy użyciu zakładanych na wstępie metod.

W ocenie Wnioskodawcy, bez wątpienia prace realizowane przez Spółkę w ramach Grupy 1 spełniają zatem również wskazywaną w definicji działalności badawczo-rozwojowej przesłankę celu, jakim jest tworzenie nowych lub ulepszonych rozwiązań technologicznych. Prace te odpowiadają zatem bezpośrednio na zapotrzebowanie na nowe lub znacząco ulepszone rozwiązania (np. w obszarze rozwoju platformy internetowej dla klientów Spółki czy ulepszania procesów firmowych w zakresie przekazywania dokumentów), a wiedza zdobywana w toku prowadzenia projektów Grupy 1 służy możliwości realizacji powyższego celu.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, przesłanka związana ze zwiększaniem zasobów wiedzy i wykorzystywaniem zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań (z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń), będzie w całości spełniona w odniesieniu do projektów Grupy 1.

Dodatkowo Wnioskodawca zaznacza, że wskazane w treści wniosku przykłady prac wykonywane przez poszczególnych pracowników Spółek w zakresie działalności B+R pokrywają się z przykładami prac B+R wymienionymi w podręczniku Frascati (przyp. Podręcznik Frascati 2015. Zalecenia dotyczące pozyskiwania i prezentowania danych z zakresu działalności badawczej i rozwojowej, s. 76), z zakresu działalności bankowej i ubezpieczeniowej, takimi jak:

- badania matematyczne związane z analizą ryzyka finansowego,

- opracowywanie modeli ryzyka na potrzeby polityki kredytowej,

- prace rozwojowe nad nowym oprogramowaniem dla usług typu home banking,

- opracowywanie technik badania zachowań konsumenckich w celu tworzenia nowych typów rachunków i usług bankowych,

- badania zmierzające do ustalenia nowych rodzajów ryzyka lub nowych cech ryzyka, które należy wziąć pod uwagę przy zawieraniu umów ubezpieczenia,

- badanie zjawisk społecznych mających wpływ na nowe typy ubezpieczeń (zdrowotnych, emerytalnych itp.), takich jak np. ochrona ubezpieczeniowa osób niepalących,

- prace B+R związane z usługami bankowymi i ubezpieczeniowymi świadczonymi drogą elektroniczną, z usługami internetowymi oraz z aplikacjami w sferze e-handlu,

- prace B+R związane z nowymi lub znacząco udoskonalonymi usługami finansowymi (nowe koncepcje rachunków, kredytów, ubezpieczeń i instrumentów oszczędnościowych).

Wnioskodawca również zaznacza, że istotna część projektów Grupy 1 obejmuje prace nad nowymi narzędziami informatycznymi/oprogramowaniem. Większość realizowanych przez Spółkę procesów (w szczególności procesów należących do opisanych w niniejszym wniosku obszarów) w sposób nierozerwalny wiąże się z korzystaniem z tego typu narzędzi. Prowadzenie takich procesów bez wykorzystania innowacyjnych technologii (w szczególności technologii informatycznych) w takiej skali działalności nie byłoby możliwe.

Jak wynika z przywołanej definicji działalności B+R, szczególnym przejawem prac rozwojowych jest właśnie działalność w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania - w związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, opisana część działalności Spółki, nakierowana na tworzenie i ulepszanie narzędzi informatycznych służących realizacji procesów Spółki, w sposób szczególnie wyraźny wpisuje się w obszar prac rozwojowych.

Na podstawie analizy wszystkich przedstawionych powyżej przesłanek działalności badawczo-rozwojowej oraz przytoczonego orzecznictwa i praktyki stosowania przepisów prawa podatkowego, w tym Objaśnień MF, Wnioskodawca stoi na stanowisku, zgodnie z którym opisywana działalność realizowana przez Spółkę w ramach projektów Grupy 1 spełnia ustawowe ramy działalności B+R, rozumianej zgodnie z art. 4a pkt 26 ustawy o CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z brzmieniem art. 4a pkt 26 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm., dalej: „updop”, „ustawa o CIT”),

przez działalność badawczo-rozwojową należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 4a pkt 27 updop, w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2018 r.,

ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:

1. badania podstawowe - oryginalne prace badawcze, eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,

2. badania stosowane - prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce,

3. badania przemysłowe - badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów i usług; badania te uwzględniają tworzenie elementów składowych systemów złożonych, budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub w środowisku symulującym istniejące systemy, szczególnie do oceny przydatności danych rodzajów technologii, a także budowę niezbędnych w tych badaniach linii pilotażowych, w tym do uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych.

Stosownie do treści art. 4a pkt 28 updop, w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2018 r.,

ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności:

a. opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony,

b. opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna.

Ustawa z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r., poz. 1669, dalej: „Ustawa wprowadzająca”), znowelizowała definicję badań naukowych oraz prac rozwojowych zawartą w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z treścią Ustawy wprowadzającej, nowelizacja powyższych pojęć weszła w życie z 1 października 2018 r.

W myśl art. 4a pkt 27 updop, w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2018 r.,

ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych, oznacza to:

a. badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

b. badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

badania naukowe są działalnością obejmującą:

a. badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

b. badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Stosownie do treści art. 4a pkt 28 updop,

ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych - oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

W myśl art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce,

prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Stosownie do treści art. 18d ust. 1 updop,

podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej „kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku opisu wskazać należy, że aby Państwa działalność spełniała przesłanki działalności badawczo-rozwojowej, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicje wskazane w art. 4a pkt 26 updop).

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 4a pkt 26 updop, zgodnie z którą (jak już wyżej wskazano),

przez działalność badawczo-rozwojową, należy rozumieć działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności - badania naukowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na podkreślone wyłączenie w art. 4a pkt 28 updop, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu ulgi na działalność badawczo-rozwojową tych przejawów aktywności podatnika, które pomimo ulepszenia istniejących procesów lub usług z uwagi na brak innowacyjnego charakteru (rutynowość) nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy. Posłużenie się tym sformułowaniem wskazuje, że działalność badawczo-rozwojowa to taka aktywność, która nastawiona jest na tworzenie nowych i oryginalnych rozwiązań, często o charakterze unikatowym, które nie mają odtwórczego charakteru. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność - zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy - mający na celu tworzenie, tworzyć - powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem, twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

Po drugie, z art. 4a pkt 26 updop, wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem, słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

Pamiętać trzeba, że w ramach prac rozwojowych następuje połączenie wyników prac badawczych z wiedzą techniczną w celu wprowadzenia do produkcji nowego lub zmodernizowanego wyrobu, nowej technologii czy nowego systemu organizacji. Innymi słowy, prowadzone systematyczne prace opierają się na istniejącej wiedzy, uzyskanej w wyniku działalności badawczej oraz/lub doświadczeń praktycznych i mają na celu wytworzenie nowych materiałów, produktów lub urządzeń, inicjowanie nowych i znaczące udoskonalenie już istniejących procesów, systemów i usług. Podmioty gospodarcze zajmujące się działalnością badawczo-rozwojową realizują ją obok swojej działalności podstawowej (np. przedsiębiorstwa przemysłowe dysponujące własnym zapleczem badawczo-rozwojowym, laboratoria, zakłady i ośrodki badawczo-rozwojowe, działy badawczo-technologiczne, biura konstrukcyjne i technologiczne, zakłady rozwoju technik, biura studiów i projektów itp.). Prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Zdaniem tut. Organu, realizowane przez Państwa Prace w ramach działalności Spółki w zakresie Projektów z Grupy 1, polegające na tworzeniu nowych lub rozwoju już istniejących produktów oraz procesów, spełniają przesłanki do uznania ich za działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu przepisów art. 4a pkt 26-28 updop, co daje Państwu możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych poniesionych na działalność badawczo-rozwojową.

W świetle powyższego, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy opisana powyżej część działalności Spółki, dotycząca tworzenia nowych lub rozwoju już istniejących produktów oraz procesów (realizowana w ramach projektów Grupy 1) wypełnia definicję działalności badawczo- rozwojowej, o której mowa w art. 4a pkt 26 ustawy o CIT - w związku z czym Wnioskodawca będzie uprawniony do odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, o których mowa w art. 18d ustawy o CIT, jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

· Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

· Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.).