0111-KDIB1-1.4010.41.2022.1.MF

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 stycznia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego, kara umowna nałożona na Wnioskodawcę przez X Sp. z o.o. z siedzibą w W. z tytułu nieodebrania paliwa gazowego w ilości przewidzianej w umowie nr (…) z dnia (…), stanowić będzie wydatek, który uznać można za koszt uzyskania przychodu w dacie jego poniesienia. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 24 listopada 2017 r. Wnioskodawca zawarł z X Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę nr (…) oraz aneks do indywidualnej wyceny paliwa gazowego nr 1/2017, na podstawie której zobowiązał się w latach XII 2017 - II 2019 do zakupu paliwa gazowego w ilości (…) kWh, które wykorzystywane jest przez niego w procesie produkcyjnym prowadzonym w dziale (…) i w zakładzie położonym w R.

Zgodnie z postanowieniem § 7 ust. 2 ww. aneksu do umowy, w przypadku nieodebrania paliwa gazowego w umówionej ilości w terminie do dnia 28 lutego 2019 r., X Sp. z o.o. z siedzibą w W. upoważniony jest do obciążenia Wnioskodawcy karą umowną w wysokości 70% stałej ceny paliwa gazowego nieodebranego przez Wnioskodawcę.

Z kolei w dniu 1 sierpnia 2018 r. strony zawarły kolejny aneks do ww. umowy, który regulował dostawę paliwa gazowego w okresie III - XII 2019, zgodnie z którym Wnioskodawca zobowiązał się odebrać łącznie (…) kWh.

Zgodnie z postanowieniem § 7 ust. 2 ww. aneksu do umowy, w przypadku nieodebrania paliwa gazowego w umówionej ilości w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r., X Sp. z o.o. z siedzibą w W. upoważniony jest do obciążenia Wnioskodawcy karą umowną w wysokości 60% stałej ceny paliwa gazowego nieodebranego przez Wnioskodawcę.

Wyjaśnić w tym miejscu należy, iż notą nr (…) z dnia 26 lipca 2021 r. oraz notą nr (…) z dnia 26 lipca 2021 r. ww. dostawca gazu obciążył Wnioskodawcę karą umowną w łącznej kwocie (…) zł powołując się przy tym na wskazane powyżej postanowienia umowne. Obecnie trwają negocjacje w sprawie umorzenia ww. kary umownej, jednak X Sp. z o.o. z siedzibą w W. dopuszcza jedynie rozłożenie na raty spłaty ww. należności. Wyjaśnić w tym miejscu należy, iż Wnioskodawca prowadząc działalność gospodarczą zmuszony jest do zabezpieczenia paliwa gazowego w określonej ilości oraz po określonej cenie, przy czym jego zużycie szacowane jest na podstawie danych z poprzednich okresów rozliczeniowych oraz planów produkcyjnych. Istotne jest, iż Wnioskodawca nie jest związany długoterminowymi umowami na dostawę wytwarzanych przez niego produktów, a działa w oparciu o cykliczne zamówienia. Z tego względu, wielkość produkcji i co się z tym wiąże zużycie paliwa gazowego jest jedynie szacowane i nie można przewidzieć rzeczywistego poboru, tak jak w wyżej opisanym stanie faktycznym. Z drugiej zaś strony, brak umowy na stałą dostawę paliwa gazowego w obowiązujących realiach gospodarczych, spowodowałoby przerwy w produkcji, co spowodowałoby niewątpliwą utratę klientów przez Wnioskodawcę jako nierzetelnego kontrahenta.

Pytanie

Czy w świetle przedstawionego wyżej stanu faktycznego, kara umowna nałożona na Wnioskodawcę przez X Sp. z o.o. z siedzibą w W. z tytułu nieodebrania paliwa gazowego w ilości przewidzianej w umowie nr (…) z dnia (…) stanowić będzie wydatek, który uznać można za koszt uzyskania przychodu w dacie jego poniesienia?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, nałożona na niego kara umowna w momencie jej zapłaty będzie stanowiła wydatek spełniający wszystkie przesłanki, aby zaliczyć go w poczet kosztów uzyskania przychodów. W doktrynie i orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się na tle art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., że wydatek może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli:

a) został poniesiony przez podatnika;

b) wydatek ma charakter definitywny;

c) został poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, tj. między wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi istnieć związek przyczynowo - skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ lub przynajmniej może mieć wpływ na powstanie, zwiększenie przychodu albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów - wydatek ten musi dać się ocenić jako niezbędny bądź przynajmniej pożyteczny w zakresie uzyskania przychodu;

d) wydatek ten, choćby pośrednio, ma związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;

e) wydatek nie został enumeratywnie wymieniony w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.).

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, że nałożona na Wnioskodawcę kara umowna z tytułu niewykonania zobowiązania nie została wymieniona w art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p. zawierającym katalog wydatków, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 sierpnia 2021 r. (sygn. akt I SA/Po 357/21): „W katalogu włączeń wydatków, które nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu, w art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p. znalazły się kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p. stanowi więc wyjątek od wyrażonej w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. zasady ogólnej dotyczącej zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Jak każdy wyjątek winien być interpretowany ściśle, a zatem powinien być rozumiany jako przepis wyłączający możność uznania za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań wskazanych expressis verbis w art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p. enumeratywnie wskazuje tytuły wypłaty odszkodowań i kar umownych, które skutkują brakiem możliwości zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów i jest to katalog zamknięty. W piśmiennictwie podkreśla się, że przepis ten dotyczy zdarzeń gospodarczych spowodowanych wadliwością towarów lub robót albo usług będących przedmiotem działalności gospodarczej. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych kosztów z kosztów podatkowych. Od kary umownej z tytułu wadliwie wykonanej usługi należy odróżnić częściowe jej niewykonanie, które nie mieści się w dyspozycji przepisu art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p. i podobnie jak niewykonanie umowy lub odstąpienie od niej powinno być kwalifikowane w kontekście art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. (zob. szerzej: B. Dauter(w:) S. Babiarz, L. Błystak, B. Dauter, A. Gomułowicz, R. Pęk, K. Winiarski, A. Wrzesińska - Nowacka, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Wrocław 2013, s. 683 - 689)”.

Zaznaczyć w tym miejscu również należy, że omawiany przepis nie powinien być wykładany rozszerzająco, co oznacza, iż nie należy stosować uproszczenia, zgodnie z którym konieczność zapłaty każdej kary umownej automatycznie oznacza, że kara taka musi zostać wyłączona z kosztów podatkowych. Jeśli kara nie stanowi żadnej ze wskazanych w art. 16 ust 1. pkt 22 u.p.d.o.p., powinna ona być oceniona z perspektywy ogólnych zasad zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wynikających z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Stanowisko to zostało potwierdzone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 2 lipca 2020 r. (sygn. akt I SA/GI 1348/19) oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 stycznia 2020 r., (sygn. akt II FSK 1330/19), gdzie wskazano, iż: „Błędem jest kwalifikowanie do art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.o.p. wszelkich kar umownych i odszkodowań, zamiast jak wynika z tego przepisu kar umownych i odszkodowań ze ściśle określonych tytułów”.

W kontekście oceny pozostałych przesłanek determinujących możliwość zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów, wyjaśnienia wymaga, że omawiana kara umowna będzie pokryta w całości z zasobów majątkowych Wnioskodawcy i nie zostanie zwrócona, a więc będzie definitywna. Nadto została udokumentowana przez kontrahenta stosownym dowodem księgowym - notą obciążeniową.

Wyjaśnić w tym miejscu również trzeba, że Wnioskodawca jako przedsiębiorca jest zobowiązany do zawierania wieloletnich umów na dostawę paliwa gazowego, które jest przez niego wykorzystywane do prowadzonej działalności gospodarczej, a brak dostawy paliwa gazowego pozbawiłby Wnioskodawcę możliwości osiągania przychodów. Zawierając taką umowę Wnioskodawca jest zobligowany do zadeklarowania, że w konkretnych przedziałach czasowych odbierze paliwo gazowe w wysokości co najmniej minimalnej (tzw. Kontraktowe Ilości Obowiązkowe). W ocenie Wnioskodawcy, związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy wydatkiem a uzyskanym przychodem pozostaje bezsporny, albowiem nałożona na niego kara umowna stanowi w istocie cenę, którą Wnioskodawca musi zapłacić za niewykorzystane przez siebie paliwo gazowe w ramach zawartej umowy. Na powyższe wskazuje też sama nazwa, albowiem kara umowna została nałożona z uwagi na niepobranie kontraktowych ilości obowiązkowych, co oznacza, że ilości te nie mogą nigdy ulec zmniejszeniu.

Istotnym jest również fakt, że niewywiązanie się Wnioskodawcy z zawartej umowy w zakresie KIO nastąpiło z przyczyn przez niego niezawinionych, które wystąpiły na skutek działania osób trzecich w związku z opóźnieniem w odbiorze linii produkcyjnej.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 grudnia 2020 r. (sygn. akt II FSK 2966/18): „Przy kwalifikowaniu kosztów uzyskania przychodów określony wydatek wymaga nie tylko oceny pod kątem czy jego poniesienie miało związek z konkretnym przychodem, ale także z punktu widzenia racjonalności określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Sam fakt nieosiągnięcia oczekiwanego efektu gospodarczego (uzyskania przychodu) nie dyskwalifikuje poniesionego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu”.

Nadmienić w tym miejscu również należy, że niezapłacenie kary wiąże się z ryzykiem utraty kontrahenta oraz potencjalnie z koniecznością poniesienia innych dodatkowych kosztów, takich jak odsetki czy koszty sądowe. Podkreślenia również wymaga, że postanowienia umowy dotyczące kar stanowią standardowy przejaw współpracy pomiędzy podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą i Wnioskodawca nie miał możliwości podjęcia jakichkolwiek negocjacji w tym zakresie. Brak zgody na zapisy dotyczące KIO oraz kar umownych, doprowadziłyby do tego, że umowa nie mogłaby zostać zawarta.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe rozważania w ocenie Wnioskodawcy wydatek z tytułu kary umownej będzie stanowił koszt uzyskania przychodów, ponieważ zostanie poniesiony przez Wnioskodawcę, będzie definitywny i należycie udokumentowany, będzie pozostawać w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, będzie poniesiony celem zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów. Ponadto obowiązek zapłaty kary wynika z okoliczności niezawinionych przez Wnioskodawcę, które nie były możliwe do przewidzenia na moment zawierania umowy i nie stanowi wydatku, o którym mowa w art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p. (w szczególności nie stanowi kar, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 tej ustawy).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1800, ze zm., dalej „updop”)

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, że nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ww. ustawy oraz że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania lub zabezpieczenia). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy.

Podsumowując powyższe, kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

· został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

· jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

· pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

· poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

· został właściwie udokumentowany,

· nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia koszty podatkowe bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Z przepisu art. 15 ust. 1 ww. ustawy wynika zatem, że aby wydatki poczynione przez podatnika można było uznać za koszt uzyskania przychodu, muszą być poniesione w sposób celowy. Podatnik więc podejmując decyzję o dokonaniu wydatku, musi być przeświadczony o racjonalności, z punktu widzenia prowadzonej przez niego działalności, wydatkowania środków finansowych. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 1 pkt 22 updop,

nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu:

· wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,

· zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

· zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

W konsekwencji przepis ten wyklucza z kosztów uzyskania przychodów kary umowne i odszkodowania wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Jest to katalog zamknięty.

Wymienione w przepisie kary umowne i odszkodowania wiążą się z nienależytym wykonaniem zobowiązań.

Instytucja kary umownej jako sposób zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy ma przede wszystkim na celu ułatwienie dochodzenia naprawienia ewentualnej szkody. Została ona uregulowana w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze. zm., dalej jako: „KC”) w art. 483-485. Pod pojęciem kary umownej należy rozumieć zastrzeżenie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy. Innymi słowy, kara umowna jest rodzajem sankcji cywilnoprawnej zastrzeżonej na wypadek szkód powstałych w wyniku niewłaściwego wykonania umowy.

Z opisu zawartego we wniosku wynika, że w dniu 24 listopada 2017 r. Wnioskodawca zawarł z X Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę nr (…) oraz aneks do indywidualnej wyceny paliwa gazowego nr 1/2017, na podstawie której zobowiązał się w latach XII 2017 - II 2019 do zakupu paliwa gazowego w ilości (…) kWh, które wykorzystywane jest przez niego w procesie produkcyjnym prowadzonym w dziale (…) w zakładzie położonym w R.

Zgodnie z postanowieniem § 7 ust. 2 ww. aneksu do umowy, w przypadku nieodebrania paliwa gazowego w umówionej ilości w terminie do dnia 28 lutego 2019 r., X Sp. z o.o. z siedzibą w W. upoważniony jest do obciążenia Wnioskodawcy karą umowną w wysokości 70% stałej ceny paliwa gazowego nieodebranego przez Wnioskodawcę.

Z kolei w dniu 1 sierpnia 2018 r. strony zawarły kolejny aneks do ww. umowy, który regulował dostawę paliwa gazowego w okresie III - XII 2019, zgodnie z którym Wnioskodawca zobowiązał się odebrać łącznie (…) kWh.

Zgodnie z postanowieniem § 7 ust. 2 ww. aneksu do umowy, w przypadku nieodebrania paliwa gazowego w umówionej ilości w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r., X Sp. z o.o. z siedzibą w W. upoważniony jest do obciążenia Wnioskodawcy karą umowną w wysokości 60% stałej ceny paliwa gazowego nieodebranego przez Wnioskodawcę.

Wyjaśnić w tym miejscu należy, iż notą nr (…) z dnia 26 lipca 2021 r. oraz notą nr (…) z dnia 26 lipca 2021 r. ww. dostawca gazu obciążył Wnioskodawcę karą umowną w łącznej kwocie (…) zł powołując się przy tym na wskazane powyżej postanowienia umowne. Obecnie trwają negocjacje w sprawie umorzenia ww. kary umownej, jednak X Sp. z o.o. z siedzibą w W. dopuszcza jedynie rozłożenie na raty spłaty ww. należności. Wyjaśnić w tym miejscu należy, iż Wnioskodawca prowadząc działalność gospodarczą zmuszony jest do zabezpieczenia paliwa gazowego w określonej ilości oraz po określonej cenie, przy czym jego zużycie szacowane jest na podstawie danych z poprzednich okresów rozliczeniowych oraz planów produkcyjnych. Istotne jest, iż Wnioskodawca nie jest związany długoterminowymi umowami na dostawę wytwarzanych przez niego produktów, a działa w oparciu o cykliczne zamówienia. Z tego względu, wielkość produkcji i co się z tym wiąże zużycie paliwa gazowego jest jedynie szacowane i nie można przewidzieć rzeczywistego poboru, tak jak w wyżej opisanym stanie faktycznym. Z drugiej zaś strony, brak umowy na stałą dostawę paliwa gazowego w obowiązujących realiach gospodarczych, spowodowałoby przerwy w produkcji, co spowodowałoby niewątpliwą utratę klientów przez Wnioskodawcę jako nierzetelnego kontrahenta.

Oceniając sytuację opisaną we wniosku pod kątem zaliczenia poniesionych wydatków do katalogu wyłączeń zawartych w art. 16 ust. 1 updop stwierdzić należy, że poniesione przez Spółkę wydatki na karę umowną nie podlegają ograniczeniom wymienionym w tym katalogu.

Zgodnie z treścią przepisu art. 16 ust. 1 pkt 22 updop,

nie uważa się za koszty uzyskania przychodów – kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Katalog wymienionych w tym przepisie wydatków, obejmuje co prawda kary umowne, ale nie są to kary, o których mowa we wniosku. Inne wyłączenia zawarte w art. 16 ust. 1 updop również nie odnoszą się do sytuacji Wnioskodawcy.

Niemniej wskazać należy, że samo negatywne wyliczenie kosztów, które zostało uregulowane w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie przesądza jeszcze o tym, że wydatek niewskazany w tym przepisie staje się automatycznie kosztem uzyskania przychodów. Zatem do uznania przedmiotowego wydatku Spółki za koszt uzyskania przychodów niezbędne jest wykazanie, że został on poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, a więc winien być spełniony ogólny warunek określony w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie należy pamiętać, że ciężar prawidłowego udokumentowania wydatku i wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskaniem (zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła) przychodów spoczywa na podatniku. To właśnie podatnik musi wykazać, że poniósł koszt celowy i zasadny z punktu widzenia prowadzonej przez siebie działalności. Decydując się na poniesienie określonych wydatków musi sam dokonać oceny, czy wydatki, które poniósł mają na celu uzyskanie przychodu albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów, a następnie podjąć decyzję o ich ewentualnym zakwalifikowaniu do kosztów podatkowych.

W związku z powyższym konieczne jest dokonanie oceny, czy kara umowna nałożona na Wnioskodawcę spełnia przesłanki wskazane w art. 15 ust. 1 updop.

Tak niewątpliwie jest w przypadku opisanym we wniosku, tj. w sytuacji gdy Spółka zobowiązana jest do zawarcia umowy na warunkach przedstawionych przez dostawcę gazu. Sytuacja taka jest bowiem związana z koniecznością zapewnienia dostaw paliwa gazowego, które wykorzystywane jest przez Wnioskodawcę w procesie produkcyjnym prowadzonym w dziale (…) w zakładzie położonym w R. Wnioskodawca wskazał bowiem we wniosku, iż jako przedsiębiorca jest zobowiązany do zawierania wieloletnich umów na dostawę paliwa gazowego, które jest przez niego wykorzystywane do prowadzonej działalności gospodarczej, a brak dostawy paliwa gazowego pozbawiłby Wnioskodawcę możliwości osiągania przychodów. Zawierając taką umowę Wnioskodawca jest zobligowany do zadeklarowania, że w konkretnych przedziałach czasowych odbierze paliwo gazowe w wysokości co najmniej minimalnej (tzw. Kontraktowe Ilości Obowiązkowe). W ocenie Wnioskodawcy, związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy wydatkiem a uzyskanym przychodem pozostaje bezsporny, albowiem nałożona na niego kara umowna stanowi w istocie cenę, którą Wnioskodawca musi zapłacić za niewykorzystane przez siebie paliwo gazowe w ramach zawartej umowy. Na powyższe wskazuje też sama nazwa, albowiem kara umowna została nałożona z uwagi na niepobranie kontraktowych ilości obowiązkowych, co oznacza, że ilości te nie mogą nigdy ulec zmniejszeniu. Istotnym jest również fakt, że niewywiązanie się Wnioskodawcy z zawartej umowy w zakresie KIO nastąpiło z przyczyn przez niego niezawinionych, które wystąpiły na skutek działania osób trzecich w związku z opóźnieniem w odbiorze linii produkcyjnej.

Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że kara umowna stanowić będzie wydatek, który uznać można za koszt uzyskania przychodu.

Odnosząc się natomiast do momentu zaliczenia wydatków w ciężar kosztów uzyskania przychodów, wskazać należy, iż podatnik powinien rozpoznać rodzaj powiązania kosztów z przychodami, tj. ustalić czy są to koszty uzyskania przychodu bezpośrednio związane z przychodami czy też są to koszty uzyskania przychodu inne niż bezpośrednio związane przychodami.

Zgodnie z art. 15 ust. 4 updop,

koszty uzyskania przychodu bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, co do zasady są potrącalne w roku podatkowym, w którym został osiągnięty odpowiadający im przychód.

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 4d ww. ustawy,

koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 4e updop,

za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów (innego niż bezpośrednio związanego z przychodem) uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku).

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym kara umowna zapłacona przez Wnioskodawcę nie może zostać przypisana do konkretnych przychodów. Z uwagi na brak bezpośredniego związku tego wydatku z konkretnymi przychodami Wnioskodawcy, karę umowną należy uznać za pośredni koszty uzyskania przychodów. Tym samym, wydatek związany z zapłatą kary umownej podlega zaliczeniu do koszów uzyskania przychodów w dacie jego poniesienia, w rozumieniu cytowanego powyżej art. 15 ust. 4e updop.

Reasumując Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy kara umowna nałożona na Wnioskodawcę przez X Sp. z o.o. z siedzibą w W. z tytułu nieodebrania paliwa gazowego w ilości przewidzianej w umowie nr (…) z dnia (…) stanowić będzie wydatek, który uznać można za koszt uzyskania przychodu w dacie jego poniesienia, należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej: „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).