0111-KDIB1-2.4010.423.2021.2.SK

📋 Podsumowanie interpretacji

Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa "X" zapytała, czy w przypadku wydania przez sąd postanowień w postępowaniu upadłościowym wobec dłużników będących osobami fizycznymi, może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności uznane za nieściągalne. Organ podatkowy uznał stanowisko Spółdzielni za nieprawidłowe. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, aby wierzytelność odpisana jako nieściągalna mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, musi spełniać dwie łączne przesłanki: 1) wcześniej została zarachowana jako przychód należny, 2) jej nieściągalność została udokumentowana zgodnie z ustawą. Organ wskazał, że Spółdzielnia, mimo posiadania postanowień sądu o zakończeniu postępowania upadłościowego, nie odpisała wierzytelności jako nieściągalnych, co uniemożliwia ich zaliczenie do kosztów podatkowych.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy w przypadku wydania postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli Spółdzielnia może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana prawomocnym postanowieniem sądu o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego? 2. Czy w przypadku wydania postanowienia przez sąd o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, Spółdzielnia może uznać to postanowienie za dokument stanowiący podstawę do udokumentowania nieściągalności wierzytelności i zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów? 3. Czy w przypadku wydania postanowienia przez sąd o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, Spółdzielnia może uznać to postanowienie za dokument stanowiący podstawę do udokumentowania nieściągalności wierzytelności i zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów?

Stanowisko urzędu

Ad. 1. Organ stwierdził, że Spółdzielnia dysponując prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego, wydanym na podstawie art. 491 ust. 1 Prawa upadłościowego, może uznać je za dokument stanowiący podstawę do udokumentowania nieściągalności wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem Spółdzielnia może zaliczyć takie wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów. Ad. 2. Organ stwierdził, że Spółdzielnia dysponując prawomocnym postanowieniem o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli, wydanym na podstawie art. 491 ust. 1 w zw. z art. 491 ust. 1 Prawa upadłościowego, może uznać je za dokument stanowiący podstawę do udokumentowania nieściągalności wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem Spółdzielnia może zaliczyć takie wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów. Ad. 3. Organ stwierdził, że w przypadku dysponowania przez Spółdzielnię prawomocnym postanowieniem o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli, wydanym na podstawie art. 491 ust. 1 w zw. z art. 491 ust. 2a Prawa Upadłościowego, po spełnieniu warunku, że w ciągu 5 lat od uprawomocnienia się postanowienia nie zostanie złożony wniosek o ustalenie planu spłaty wierzycieli, postanowienie to może stanowić podstawę do udokumentowania nieściągalności wierzytelności zgodnie z art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zatem Spółdzielnia może zaliczyć takie wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 2 września 2021 r. (data wpływu 7 września 2021 r.), uzupełnionym 19 listopada 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Spółdzielnia ma prawo:

  • w przypadku wydania postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności, której nieściągalność została udokumentowana prawomocnym postanowieniem sądu wydanym, po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłat o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli a zatem czy prawomocne postanowienie wydane na podstawie art. 49121 ust. 1 prawa upadłościowego jest tożsame z postanowieniem o zakończeniu postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uznać wierzytelność jako nieściągalną i w konsekwencji zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów,
  • w przypadku wydania postanowienia przez sąd o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli to prawomocne postanowienie sądu można uznać za dokument stanowiący podstawę do udokumentowania nieściągalności i uznać je jako postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uznać wierzytelność jako nieściągalną i w konsekwencji zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów,
  • w przypadku wydania postanowienia przez sąd o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli to prawomocne postanowienie sądu można uznać za dokument stanowiący podstawę do udokumentowania nieściągalności i uznać je jako postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uznać wierzytelność jako nieściągalną i w konsekwencji zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów

jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2021 r. do Organu wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie, ustalenia, czy Spółdzielnia ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniami, o których mowa we wniosku.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 5 listopada 2021 r. Znak: 0111-KDIB1-2.4010.423.2021.1.SK wezwano do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Uzupełnienia dokonano 19 listopada 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa „X” jest podmiotem posiadającym osobowość prawną. W swoich zasobach posiada lokale mieszkalne oraz użytkowe. Celem spółdzielni jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, poprzez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Z tytułu korzystania z lokali mieszkalnych lub użytkowych uiszczane są opłaty na pokrycie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości. Niejednokrotnie opłaty te nie są płacone przez użytkowników lokali. Wówczas spółdzielnia dochodzi tych opłat na drodze postępowania sądowego, uzyskuje tytuł wykonawczy, a następnie wszczyna postępowanie egzekucyjne w celu dochodzenia swoich roszczeń.

Obecnie obowiązujące przepisy prawa upadłościowego, w stosunku do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej na podstawie art. 491(1) umożliwiają ogłoszenie upadłości tzw. konsumenckiej. Wówczas, w przypadku dłużnika spółdzielni, spółdzielnia zgłasza swoją wierzytelność w ramach postępowania upadłościowego, która następnie uwzględniana jest w planie spłat, lub w warunkowym planie spłat lub też umarzana. Podstawą zgłoszenia wierzytelności jest uzyskany wcześniej tytuł wykonawczy, a w przypadku, gdy spółdzielnia nie wystąpiła jeszcze z roszczeniem do sądu, inne dokumenty świadczące o wysokości wierzytelności.

Po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego sąd ustala plan spłaty wierzycieli albo w przypadku, o którym mowa w art. 49116 ust. 1 lub 2a, umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowo umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli albo wydaje postanowienie, o którym mowa w art. 49114a ust. 1.

Wydanie postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli albo umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania.

W przypadku ustalenia planu spłat wierzycieli, po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłat sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli.

W uzupełnieniu wniosku Spółdzielnia wskazała, że posiada ponad 11.000 lokali mieszkalnych.

W ramach prowadzonej windykacji niejednokrotnie zdarza się, że w stosunku do osób fizycznych posiadających zadłużenie w spółdzielni ogłaszana jest upadłość konsumencka czyli w stosunku do osób nieprowadzących działalności gospodarczej i wówczas spółdzielnia będzie dysponować:

  1. prawomocnym postanowieniem o ustaleniu planu spłaty wierzycieli wydanym na podstawie art. 49114 ust. 1 Prawo upadłościowe,
  2. prawomocnym postanowieniem o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli, wydanym na podstawie art. 49114 ust 1 w zw. z art. 49116 ust. 1 Prawo upadłościowe
  3. prawomocnym postanowieniem o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli , wydanym na podstawie art. 491 14a ust. 1 w zw. z art. 49116 ust. 2a Prawo Upadłościowe,
  4. prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu wykonania planu spłat wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku planu spłaty wierzycieli , wydanym na podstawie art. 49121 ust. 1 Prawo Upadłościowe.

· W przypadku wydania prawomocnego postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli kwotę nieściągalnej wierzytelności stanowić będzie kwota zgłoszonej i uznanej przez syndyka wierzytelności uwzględnionej w uzasadnieniu postanowienia Sądu Rejonowego o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłat wierzytelności.

· Wierzytelności, o których mowa we wniosku zostały zarachowane jako przychody należne zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz nie uległy przedawnieniu (art. 16 ust. 1 pkt 20).

· Wierzytelności nie zostały odpisane jako nieściągalne.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego Spółdzielnia ma prawo do:

  1. w przypadku wydania postanowienia o ustaleniu planu spłaty wierzycieli do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności, której nieściągalność została udokumentowana prawomocnym postanowieniem sądu wydanego, po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłat o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli a zatem czy prawomocne postanowienie wydane na podstawie art. 49121 ust. 1 prawa upadłościowego jest tożsame z postanowieniem o zakończeniu postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i uznać wierzytelność jako nieściągalną i w konsekwencji zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów?
  2. w przypadku wydania postanowienia przez sąd o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli to prawomocne postanowienie sądu można uznać za dokument stanowiący podstawę do udokumentowania nieściągalności i uznać je jako postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i uznać wierzytelność jako nieściągalną i w konsekwencji zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów,
  3. w przypadku wydania postanowienia przez sąd o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli to prawomocne postanowienie sądu można uznać za dokument stanowiący podstawę do udokumentowania nieściągalności i uznać je jako postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i uznać wierzytelność jako nieściągalną i w konsekwencji zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów?

Stanowisko Wnioskodawcy,

Ad. 1.

Po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego w przypadku ustalenia przez sąd planu spłat wierzycieli, po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłat sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli, które spółdzielnia uważa za tożsame z postanowieniem o zakończeniu postępowania upadłościowego i na tej podstawie, po jego prawomocności uważa, że nieściągalność wierzytelności została udokumentowana, a w konsekwencji spółdzielnia na podstawie tak udokumentowanej nieściągalności może zaliczyć wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów.

Ad. 2.

Natomiast w przypadku, o którym mowa w art. 49116 ust. 1 prawa upadłościowego, sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.

Wydanie postanowienia o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania. Na podstawie tego postanowienia, prawomocnego wierzyciel uznaje, że wierzytelność jest nieściągalna i na tej podstawie uważa, że nieściągalność jej została udokumentowana, a w konsekwencji spółdzielnia na podstawie tak udokumentowanej nieściągalności może zaliczyć wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów.

Ad.3.

Natomiast w przypadku, o którym mowa w art. 49116 ust. 2a prawa upadłościowego, sąd warunkowo umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.

Wydanie postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania. Na podstawie tego postanowienia, prawomocnego wierzyciel uznaje, że wierzytelność jest nieściągalna i że nieściągalność jej została udokumentowana, a w konsekwencji spółdzielnia na podstawie tak udokumentowanej nieściągalności może zaliczyć wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm. dalej: „updop”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 updop), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Art. 16 updop zawiera zamknięty katalog kosztów (wydatków, odpisów, rezerw) nieuznawanych za koszt uzyskania przychodów, co oznacza, że przy ustalaniu dochodu, stanowiącego podstawę opodatkowania, podatnik nie może zaliczyć do kosztów podatkowych, takich kosztów, które zostały enumeratywnie wymienione w tym przepisie. Konstrukcja tego unormowania została oparta na zasadzie jego negatywno-pozytywnego określenia. Wszystkie koszty wymienione w tym przepisie nie stanowią najczęściej kosztów podatkowych; jednakże po spełnieniu określonych warunków lub też w ramach konkretnie ustalonych limitów podatnik może niektóre z nich zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Taką sytuację mamy z nieściągalnymi wierzytelnościami – ustawodawca uznał, iż nie stanowią one kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie jednak z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) updop, koszty uzyskania przychodów stanowią wierzytelności odpisane jako nieściągalne, a dotyczące wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Wobec powyższego, wierzytelności odpisane jako nieściągalne mogą być zaliczone w ciężar kosztów podatkowych, w sytuacji, gdy łącznie spełnią dwie przesłanki:

  • zostały zarachowane zgodnie z art. 12 ust. 3 updop jako przychód należny,
  • nieściągalność wierzytelności została udokumentowana zgodnie z art. 16 ust. 2 updop.

Jak stanowi art. 12 ust. 3 updop, przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 16 ust. 2 updop, za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

  1. postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

  2. postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego, jeżeli zachodzi okoliczność wymieniona w lit. a, lub

c) zakończeniu postępowania upadłościowego, albo

  1. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Rozpatrując kwestię zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nieściągalnych wierzytelności, należy mieć także na uwadze art. 16 ust. 1 pkt 20 updop, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania stwierdzić należy, że ustawodawca uzależnił możliwość zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów określonej wierzytelności od spełnienia konkretnych warunków.

Przede wszystkim wierzytelności określone jako nieściągalne muszą być wcześniej zarachowane jako przychody należne zgodnie z art. 12 ust. 3 updop. Wierzytelności te powinny być również odpisane jako nieściągalne (powinien być dokonany odpowiedni zapis w ewidencji prowadzonej zgodnie z art. 9 ust. 1 updop). Ponadto wierzytelności określone jako nieściągalne, w celu zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów, powinny zostać udokumentowane w sposób wskazany w art. 16 ust. 2 updop. Jakikolwiek inny dokument niż wymieniony w art. 16 ust. 2 ww. ustawy nie może udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności. Poza tym wierzytelności mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów, o ile nie uległy przedawnieniu (art. 16 ust. 1 pkt 20).

Dla zaliczenia wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest więc spełnienie tych przesłanek jednocześnie. Nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów wierzytelność, która nie została uprzednio zaliczona do przychodów należnych, choćby została udokumentowana w sposób przewidziany w ustawie, jak i wierzytelność, która została uprzednio zakwalifikowana do przychodów należnych, ale której nieściągalność nie została udokumentowana we właściwy sposób której jednocześnie nie odpisano jako nieściągalnej (na którą nie dokonano odpisu na podstawie przepisów o rachunkowości). Spełniając kumulatywnie wszystkie warunki, wierzytelności odpisane jako nieściągalne stanowić będą koszty uzyskania przychodów w takiej wysokości, w jakiej zostały uprzednio zarachowane jako przychody należne, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem posiadającym osobowość prawną. W swoich zasobach posiada lokale mieszkalne oraz użytkowe. Z tytułu korzystania z lokali mieszkalnych lub użytkowych uiszczane są opłaty na pokrycie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości. Niejednokrotnie opłaty te nie są płacone przez użytkowników lokali. Wówczas spółdzielnia dochodzi tych opłat na drodze postępowania sądowego, uzyskuje tytuł wykonawczy, a następnie wszczyna postępowanie egzekucyjne w celu dochodzenia swoich roszczeń. W ramach prowadzonej windykacji niejednokrotnie zdarza się, że w stosunku do osób fizycznych posiadających zadłużenie w spółdzielni ogłaszana jest upadłość konsumencka czyli w stosunku do osób nieprowadzących działalności gospodarczej i wówczas spółdzielnia będzie dysponować:

  1. prawomocnym postanowieniem o ustaleniu planu spłaty wierzycieli wydanym na podstawie art. 49114 ust. 1 Prawo upadłościowe,

  2. prawomocnym postanowieniem o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli, wydanym na podstawie art. 49114 ust 1 w zw. z art. 49116 ust. 1 Prawo upadłościowe,

  3. prawomocnym postanowieniem o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli , wydanym na podstawie art. 49114a ust. 1 w zw. z art. 49116 ust. 2a Prawo Upadłościowe,

  4. prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku planu spłaty wierzycieli, wydanym na podstawie art. 49121 ust. 1 Prawo Upadłościowe.

Zasady prowadzenia postępowania upadłościowe wobec niewypłacalnych dłużników będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej zostały uregulowane w ustawie z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2020 r., poz. 1228).

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej rozpoznaje sąd właściwy dla zwykłego miejsca pobytu dłużnika w składzie jednego sędzia zawodowego. Sąd może przeprowadzić postępowanie dowodowe z dokumentów załączonych do wniosku na posiedzeniu niejawnym lub na rozprawie. Po zamknięciu rozprawy sąd wyda postanowienie, w którym ogłosi upadłość konsumencką albo wniosek oddali. W przypadku ogłoszenia upadłości konsumenckiej Sąd może wydać przykładowo:

  • postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli, zgodnie z którym po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności i przeprowadzeniu likwidacji majątku wchodzącego w skład masy upadłości syndyk składa sądowi projekt planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informację, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 49114a ust. 1 lub art. 49116 ust. 1 lub 2a (art. 49114 Prawo upadłościowe),
  • postanowienie o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli albo umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeżeli:
  1. upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań,

  2. w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań

- chyba że ustalenie planu spłaty wierzycieli lub umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi (art. 49114a Prawo upadłościowe),

  • postanowienie o umorzeniu zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, zgodnie z którym Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli. (art. 49116 Prawo upadłościowe).

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że Spółdzielnia dysponując prawomocnym postanowieniem o ustaleniu planu spłaty wierzycieli, po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłat i otrzymaniem prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu wykonania spłaty wierzycieli i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niewykonanych w wyniku planu spłaty wierzycieli, wydanym na podstawie art. 49121 ust. 1 Prawo Upadłościowe, bądź postanowienia o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli, wydanym na podstawie art. 49114 ust 1 w zw. z art. 49116 ust. 1 Prawo upadłościowe stanowi o tym, że Spółdzielnia jest w posiadaniu postanowień o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 lit. c) updop, tj. że zostało zakończone postępowanie upadłościowe, a zatem mogą ono służyć do udokumentowania nieściągalnych wierzytelności o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) updop.

W przypadku natomiast dysponowania przez Spółdzielnię prawomocnym postanowieniem o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli, wydanym na podstawie art. 49114a ust. 1 w zw. z art. 49116 ust. 2a Prawo Upadłościowe, wskazać należy, że istotą tego postanowienia jest warunek, że zobowiązania upadłego dłużnika zostaną umorzone bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. Stanie się tak o ile w terminie 5 lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu upadły ani żaden z jego wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli, na skutek którego sąd, uznając, że ustała niezdolność upadłego do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach spłaty, uchyli postanowienie o warunkowych umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli i ustali plan spłaty wierzycieli. Zatem po spełnieniu ww. warunku postanowienie to może stanowić o zakończeniu postępowania upadłościowego.

W związku z powyższym zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) updop, aby podatnik miał możliwość zarachowania wierzytelności określonych jako nieściągalne do kosztów uzyskania przychodów muszą spełnione przesłanki wynikające z art. z art. 12 ust. 3 updop, tj. wierzytelności takie powinny być wcześniej zarachowane jako przychody należne oraz odpisane jako nieściągalne (powinien być dokonany odpowiedni zapis w ewidencji prowadzonej zgodnie z art. 9 ust. 1 updop). Skoro zatem z uzupełnienia wniosku wynika, że wierzytelności o których mowa we wniosku zostały zarachowane jako należne zgodnie z art. 12 ust. 3 updop, ale nie zostały odpisane jako nieściągalne, Spółdzielnia nie może zaliczyć ich do kosztów podatkowych.

Mając na uwadze przepis art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a updop, stwierdzić należy, że wierzytelność, która nie została przez Spółdzielnię odpisana jako nieściągalna nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów bowiem z ww. przepisu jasno wynika, że kosztem uzyskania przychodów mogą być wyłącznie (enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a-c updop) wierzytelności odpisane jako nieściągalne, przy spełnieniu warunku prawidłowego ich udokumentowania (art. 16 ust. 2 updop).

Zatem, kwota niespłaconych wierzytelności, która nie została odpisana jako nieściągalna nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

W konsekwencji powyższego stanowisko Spółdzielni uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili