0114-KDIP2-3.4010.133.2018.1.JBB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2018 r. (data wpływu 30 kwietnia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty w środkach pieniężnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2018 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów straty w środkach pieniężnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest podmiotem prowadzącym działalność ubezpieczeniową na podstawie ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (tj. Dz.U. z 2017r., poz. 1170, ze zm., dalej: „Ustawa o DUR”). W ramach prowadzonej działalności ubezpieczeniowej Wnioskodawca m.in. oferuje ubezpieczenia na życie o charakterze inwestycyjnym, w tym z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.

Zgodnie z praktyką rynkową, w celu dotarcia z ofertą do jak najszerszego kręgu odbiorców i tym samym pozyskania jak największej liczby klientów (zawarcia jak największej ilości umów) Wnioskodawca od wielu lat współpracuje z pośrednikami ubezpieczeniowymi ̶ agentami. Współpraca taka jest powszechnie stosowana w biznesie przez podmioty prowadzące działalność ubezpieczeniową, a zasady regulujące m.in. taką współpracę oraz warunki, które spełniać powinna osoba / podmiot pośredniczący zostały odrębnie uregulowane w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (t.j. Dz.U. 2016 r., poz. 2077, dalej: „Ustawa PU”). Tym samym pośrednikami, z którymi współpracuje Wnioskodawca, są profesjonalni agenci ubezpieczeniowi, o których mowa w art. 7 Ustawy PU, spełniający wymagania wskazane w art. 9 ust. 1 tej ustawy wpisani do rejestru agentów ubezpieczeniowych (w przypadku pośredników będących osobami prawnymi, wymagania te, zgodnie z art. 9 ust. la pkt 3 Ustawy PU powinna spełniać, co najmniej połowa członków zarządu takiego pośrednika).

Zakres czynności wykonywanych przez agentów obejmuje m.in. poszukiwanie potencjalnych klientów, udzielanie informacji o produkcie ubezpieczeniowym, oferowanie w imieniu Wnioskodawcy zawarcia umów, w tym pomoc w wypełnieniu wniosków o zawarcie umów oraz ich weryfikację, a także dostarczenie tych wniosków Wnioskodawcy.

Wnioskodawca, w ramach współpracy z agentami, z tytułu świadczonych przez nich usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, dokonuje wypłaty wynagrodzenia prowizyjnego. Powyższe wynagrodzenie prowizyjne (dalej: Wynagrodzenie Prowizyjne) wyliczane jest jako procent (według stawki określonej w umowie pośrednictwa ubezpieczeniowego) od urocznionej składki, którą klient (dalej: Ubezpieczający) zapłaci Wnioskodawcy, w związku z zawartą za pośrednictwem agenta umową ubezpieczenia.

Począwszy od 2013 roku. Wnioskodawca rozpoczął proces wprowadzania zmian w warunkach wypłaty Wynagrodzenia Prowizyjnego polegających m.in. na zastąpieniu dotychczasowego systemu, poprzez wypłatę prowizji od składki zainkasowanej przez Wnioskodawcę lub na odroczeniu wypłaty połowy Wynagrodzenia Prowizyjnego do momentu zapłaty składki ubezpieczeniowej przez Ubezpieczającego za 7-dmy miesiąc obowiązywania danej umowy ubezpieczenia. Obecnie wypłata Wynagrodzenia Prowizyjnego od urocznionej składki, obowiązuje wyłącznie w odniesieniu do partnerów współpracujących w ramach bancassurance lub w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Naliczanie wysokości Wynagrodzenia Prowizyjnego oraz jego wypłata dokonuje się w sposób automatyczny, na podstawie wyliczeń systemu prowizyjnego wykorzystywanego przez Wnioskodawcę. Warunkiem koniecznym wypłacenia Wynagrodzenia Prowizyjnego agentowi jest otrzymanie przez Spółkę wniosku o zawarcie umowy dotyczącej danego produktu ubezpieczeniowego, który stanowi podstawę do wystawienia polisy oraz otrzymania zapłaty za pierwszą składkę, a w przypadku umów z odroczoną wypłatą połowy wynagrodzenia także za siódmą składkę.

W sytuacjach określonych w umowach o pośrednictwo ubezpieczeniowe, zawieranych z agentami tj. w szczególności, w przypadku zaprzestania opłacania składek lub rozwiązania przez Ubezpieczającego umowy w okresie wcześniejszym, niż okres, za który agent otrzymał Wynagrodzenie Prowizyjne, agent zobowiązany jest do proporcjonalnego zwrotu wypłaconego mu Wynagrodzenia Prowizyjnego. Załącznikiem do zawieranych z agentami umów o pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wystawiany przez agentów weksel, który może zostać wykorzystany przez Wnioskodawcę w przypadku braku zwrotu wypłaconego Wynagrodzenia Prowizyjnego.

Opisany powyżej system wynagradzania agentów ubezpieczeniowych, w tym sposób naliczania oraz wypłacania wynagrodzenia stanowił do 2014 roku powszechnie przyjętą na rynku ubezpieczeń praktykę, był pewnym standardem wśród ubezpieczycieli stosowanym w relacjach z wieloma współpracującymi agentami. Również u Wnioskodawcy wskazany system wynagradzania agentów funkcjonował przez wiele lat i stanowił jeden z podstawowych czynników wspierających efektywną sprzedaż oferowanych przez Wnioskodawcę produktów ubezpieczeniowych.

Dla celów podatku dochodowego Wynagrodzenie Prowizyjne stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu, wpływa ono, bowiem wprost na wysokość osiąganego przychodu ze składek ubezpieczeniowych. Specyfika branży ubezpieczeniowej polega na tym, że to głównie praca profesjonalnych agentów ubezpieczeniowych zapewnia klientów na usługi świadczone przez ubezpieczycieli, a tym samym zapewnia w znacznym stopniu źródło pozyskiwania przychodów.

Należy zaznaczyć, że przed opisanym poniżej zdarzeniem u Wnioskodawcy, co do zasady, nie stwierdzono przypadków nieuczciwego braku zwrotów Wynagrodzenia Prowizyjnego w sytuacji upadku polis, które naraziłyby Wnioskodawcę na straty.

Obowiązujący w 2013 roku model wypłaty Wynagrodzenia Prowizyjnego został nieuczciwie wykorzystany przez dwóch współpracujących z Wnioskodawcą agentów (dalej jako „Agenci”). Na skutek niezgodnego z prawem działania, Agenci doprowadzili Spółkę do rozporządzenia własnymi środkami pieniężnymi (w związku z wypłatą Wynagrodzenia Prowizyjnego), które spowodowało stratę w jej majątku. Doszło bowiem do wypłaty Agentom wynagrodzenia prowizyjnego za zawarcie umów z:

1. osobami, które zostały wprowadzone przez Agentów w błąd co do warunków, na jakich proponowane są przez Wnioskodawcę produkty ubezpieczeniowe – zgodnie z pozyskanymi informacjami Agenci sprzedawali produkty ubezpieczeniowe przedstawiając klientom nieprawdziwe informacje;
2. osobami, których dane osobowe zostały wykorzystane bez ich wiedzy;
3. osobami fikcyjnymi.

W ten sposób Agenci sztucznie zwiększali sprzedaż produktów ubezpieczeniowych, doprowadzając jednocześnie do spełnienia wszystkich formalnych wymogów, na podstawie których Spółka wypłacała Wynagrodzenie Prowizyjne. Po dokonaniu przez klientów lub Agentów, w imieniu klientów, wpłaty pierwszej składki, której obowiązek zapłaty wynikał z polis, urocznione wynagrodzenie prowizyjne zostało przez Spółkę wypłacone.

Po wprowadzeniu przez Wnioskodawcę zmian w sposobie wynagradzania agentów, Wnioskodawca zaczął odnotowywać spadek sprzedaży kolejnych polis przez Agentów, a w stosunku do polis, które zostały zawarte przy współpracy z Agentami, przestały wpływać wpłaty kolejnych składek. Doprowadziło to ostatecznie do upadków polis przypisanych do portfela Agentów (tzw. lapsy polis).

Zgodnie z podpisanymi umowami upadek polisy powinien skutkować zwrotem proporcjonalnej części wypłaconego uprzednio Wynagrodzenia Prowizyjnego przez agenta. W opisywanym przypadku zwrot proporcjonalnej części nienależnego Wynagrodzenia Prowizyjnego nie miał jednak miejsca.

Wnioskodawca podjął szereg czynności wyjaśniających, które wykazały, że Spółka była wprowadzana w błąd w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Wnioskodawca podjął wszelkie możliwe kroki prawne mające na celu spowodowanie zwrotu nienależnego Wynagrodzenia Prowizyjnego oraz ukarania sprawców czynów noszących znamiona oszustwa.

Wnioskodawca zawiadomił organy ścigania o możliwości popełnienia przez Agentów przestępstwa oszustwa, sprawy zainicjowane zawiadomieniami Wnioskodawcy toczą się od 2014 roku w Prokuratorze Okręgowej oraz Prokuratorze.

W stosunku do zlapsowanych polis (upadłych polis) Wnioskodawca dokonał w księgach korekty przychodów wynikających z nieopłaconych składek i proporcjonalnie z tym związanych kosztów. Nienależnie nadpłacone Wynagrodzenie Prowizyjne zostało przeksięgowane na konto należności od Agentów i objęte odpisem aktualizującym, który nie został rozpoznany jako koszt uzyskania przychodu. Przychody i koszty pozostawione ostatecznie w wyniku podatkowym ograniczone zostały do wysokości wynikającej z faktycznie świadczonej ochrony ubezpieczeniowej (najczęściej dotyczyły okresu kilkumiesięcznego).

W przypadku jednego z Agentów, Wnioskodawca podjął próby odzyskania wypłaconej nienależnie prowizji również na drodze postępowania cywilnego, m.in. przesłał do Agenta wezwania do zwrotu nienależnie wypłaconych kwot, dochodził wierzytelności poprzez nakaz zapłaty na podstawie weksla. Postępowania egzekucyjne zostały skierowane przeciwko członkom zarządu Agenta i do dnia wysłania niniejszego wniosku udało się wyegzekwować ok. 0,25% nienależnego Wynagrodzenia Prowizyjnego. Wszystkie ww. postępowania nadal są w toku, ale dalsza egzekucja okazuje się być bezskuteczna, gdyż zgodnie z uzyskanymi przez Spółkę informacjami, Agenci dokonali dalszego rozporządzenia wyłudzonym Wynagrodzeniem Prowizyjnym.

Z kolei w odniesieniu do drugiego Agenta, przeprowadzone przez departament audytu wewnętrznego Spółki postępowanie wykazało, że Agent nie posiada żadnego majątku i jakiekolwiek postępowanie windykacyjne byłoby bezskuteczne i skutkowałby wyłącznie dalszymi kosztami po stronie Spółki.

Powyższy stan rzeczy został potwierdzony przez komornika, który postanowieniami z dnia 27.12.2016 r. oraz z dnia 01.02.2017 r. umorzył postępowanie egzekucyjne przeciwko Agentowi na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 155, ze zm., (umorzenie postępowania w sytuacji, gdy jest oczywiste, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych).

W związku z powyższym Spółka na podstawie decyzji (uchwały) zarządu zamierza wykazać stratę w środkach pieniężnych (zaliczyć ją w ciężar straty finansowej), powstałą na skutek noszących znamiona oszustwa działań Agentów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy strata w środkach pieniężnych, którą Spółka zamierza rozpoznać, wynikająca z noszących znamiona oszustwa działań Agentów, stanowić będzie koszt uzyskania przychodu Wnioskodawcy?

Zdaniem Wnioskodawcy, strata w środkach pieniężnych, którą Spółka zamierza rozpoznać, wynikająca z działań Agentów będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu Wnioskodawcy.

Zgodnie z Ustawą o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT.

Przepisy Ustawy o CIT w art. 16 ust. 1, wśród kosztów podlegających wyłączeniu z kategorii kosztów uzyskania przychodów nie wymieniają strat w środkach pieniężnych. Oznacza to, że ustawodawca, co do zasady dopuszcza możliwość zaliczenia strat w środkach pieniężnych w poczet kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem spełnienia wymogów wskazanych w art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT.

Przepis art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT wskazuje na konieczność spełnienia poniższych przesłanek, ażeby dany wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu. Wśród warunków, które powinny być łącznie spełnione wymienić należy:

• związek kosztu z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

• cel poniesienia kosztu, którym jest: uzyskanie przychodów, zachowanie lub zabezpieczenie ich źródła,

• faktyczne poniesienie kosztu przez podatnika,

• właściwe udokumentowanie.

Pierwszym z warunków, który musi zostać spełniony, by koszt został uznany za koszt uzyskania przychodu jest jego związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą oraz to, że został on poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu.

Nie ma wątpliwości, że wypłacane przez Wnioskodawcę Wynagrodzenie Prowizyjne było związane z prowadzoną przez niego działalnością ubezpieczeniową i miało na celu uzyskanie przez niego przychodów. Zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 1 oraz art. 3 ust. 1 Ustawy DU, działalność ubezpieczeniowa obejmowała m.in. zlecanie na podstawie umowy agencyjnej zawartej z agentem ubezpieczeniowym wykonywania czynności agencyjnych związanych z zawarciem lub wykonaniem umów ubezpieczenia.

Również obecnie obowiązująca ustawa o DUR przewiduje, iż przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych, do których należy m. in. zlecanie zawierania umów ubezpieczenia uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym (art. 4 ust. 7 pkt 1 oraz art. 4 ust. 1).

Zatem ponoszone przez ubezpieczycieli koszty Wynagrodzeń Prowizyjnych należy uznać za związane z działalnością gospodarczą koszty uzyskania przychodów. Działalność agentów ubezpieczeniowych, wyrażająca się w liczbie zawartych za ich pośrednictwem umów ubezpieczenia oraz wysokości wynikających z tych umów składek ubezpieczeniowych determinuje poziom przychodów ubezpieczycieli (stanowisko takie poparte zostało w licznych interpretacjach podatkowych, w tym: indywidualnej interpretacji podatkowej z dnia 11 lipca 2014r., wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie IPPB5/423-1264/12/ 14-5/S/AS).

Jednoznacznie należy stwierdzić, iż wypłacone Agentom Wynagrodzenie Prowizyjne, poniesione zostało w celu uzyskania przychodów ze składek ubezpieczeniowych, jednakże ostatecznie, wskutek przedstawionych w stanie faktycznym zdarzeń, środki pieniężne przekazane tytułem tego wynagrodzenia będą stanowiły dla Wnioskodawcy stratę, gdyż nastąpił „laps” (upadek) umowy ubezpieczenia, natomiast nienależne Agentom Wynagrodzenie Prowizyjne nie zostało Wnioskodawcy w żaden sposób zwrócone.

Pojęcie straty, jako kosztu uzyskania przychodu nie zostało zdefiniowane w Ustawie o C1T. W związku z powyższym, należy odwołać się w tym zakresie do definicji słownikowej, która określa stratę jako „ubytek, poniesioną szkodę, to co się przestało posiadać”. W ujęciu ekonomicznym można powiedzieć, że strata to zużycie składników, które nie prowadzi do celowych efektów w postaci użytecznych produktów i usług. Stratę również stanowi zmniejszenie zasobów podmiotu powstałe na skutek zdarzeń losowych.

Jak zostało to wskazane m.in. w wyroku NSA z dnia 28 lutego 2008 r. (sygn. II FSK 23/07), „Strata stanowi koszt uzyskania przychodów w przypadku, gdy jej powstanie jest konsekwencją prowadzenia działalności gospodarczej, a podatnik nie ponosi winy przy jej powstaniu (`(...)`). Oznacza to, że strata może zostać uznana za koszt uzyskania przychodu, gdy podatnik wykaże, że powstała ona z przyczyn obiektywnych, a przedmiot tej straty miał związek z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Straty powstałe z przyczyn obiektywnych (zdarzeń losowych) mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu, o ile tylko podatnik prawidłowo udokumentuje fakt zaistnienia straty i wykaże, że strata powstała z przyczyn od niego niezależnych, tj. nie wynikała z braku zachowania przez podatnika należytej staranności w prowadzeniu działalności gospodarczej.”

Zgodnie z przytoczonym orzeczeniem NSA oraz wymogami określonymi w art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT, by strata stanowiła koszt uzyskania przychodu spełnione muszą zostać następujące warunki:

1. strata powinna powstać w konsekwencji prowadzonej działalności gospodarczej;
2. wskutek zdarzenia losowego, niezawinionego przez podatnika oraz
3. powinna zostać rzeczywiście poniesiona, a poniesienie to powinno zostać prawidłowo udokumentowane.

Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionej sytuacji faktycznej każdy ze wskazanych warunków, zezwalających na ujęcie straty w kosztach uzyskania przychodów został spełniony.

1. Powstanie straty w konsekwencji prowadzonej działalności gospodarczej.

Powstanie straty, spowodowane wypełniającymi znamiona oszustwa czynami Agentów, jest ściśle związane z prowadzeniem działalności ubezpieczeniowej przez Wnioskodawcę.

Wspomniani Agenci świadczyli bowiem na rzecz Spółki usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, obejmujące m.in. poszukiwanie potencjalnych klientów, udzielanie informacji o produkcie ubezpieczeniowym, oferowanie w imieniu Wnioskodawcy zawarcia umów. Z kolei wypłacenie Wynagrodzenia Prowizyjnego Agentom przez Wnioskodawcę miało posłużyć osiągnięciu przychodu w ramach prowadzonej działalności. Co do zasady, skutkiem takich działań Wnioskodawcy powinien być przychód w postaci płaconych składek, z zawartych za pośrednictwem agentów umów ubezpieczenia. Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 stycznia 2015, w sprawie o sygn. IPPB3/423-1091/14-4/PK1: „nie samo ponoszenie strat należy traktować jako środek zmierzający do osiągnięcia przychodów, bo byłoby to nieracjonalne, lecz cały zespól działań, starań, zabiegów dokonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu pozyskiwania przychodów, zaś straty tylko jako, często nieunikniony i nieodłączny, aczkolwiek niechciany, element tych działań, objęty ryzykiem towarzyszącym każdej aktywności gospodarczej”.

W związku z tym, że podejmowane działania Wnioskodawcy miały na celu osiągnięcie przychodu i stanowiły standardowe czynności w ramach prowadzonej działalności ubezpieczeniowej, powstała w związku z tymi działaniami stara powinna stanowić koszt uzyskania przychodu.

1. Powstanie straty wskutek zdarzenia losowego, niezawinionego przez podatnika.

Zgodnie z kolejnym warunkiem, powstanie straty powinno nastąpić w wyniku zdarzenia losowego i nie powinno być zawinione przez podatnika. Zgodnie z postanowieniem NSA z dnia 1 czerwca 1996 r., sygn. III ARN 20/95 , zarówno wykładnia językowa, jak i odniesienie się do doktryny prawa ubezpieczeń majątkowych pozwalają na objęcie pojęciem „zdarzeń losowych” również przypadków spowodowanych działaniem osoby ludzkiej.

W przedstawionej sytuacji faktycznej, trudno dopatrzyć się po stronie Wnioskodawcy winy, która przyczynić by się mogła do zaistnienia przedstawionego zdarzenia, tj. do noszących znamiona oszustwa działań Agentów.

Przede wszystkim wskazać należy, że już sama weryfikacja osób, które chcą podjąć się prowadzenia działalności agencyjnej jest rygorystyczna i obarczona wieloma restrykcjami, w tym wskazanymi w Ustawie PU wymogami, dotyczącymi zarówno sposobu prowadzenia takiej działalności jak i osoby agenta. Działalność agencyjna może być prowadzona wyłącznie w ramach działalności gospodarczej tzn. jest działalnością profesjonalną, której prowadzenie, zgodnie z art. 8 Ustawy PU powinno być wykonywane z zachowaniem staranności, uwzględniającej zawodowy charakter tej działalności oraz co więcej z zachowaniem dobrych obyczajów. Z kolei czynności agencyjne, zgodnie z art. 9 Ustawy PU, mogą być wykonywane wyłącznie przez osobę fizyczną, która m.in. nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko: wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi oraz za przestępstwo skarbowe, a ponadto osoba ta daje rękojmię należytego wykonywania czynności agencyjnych. To, czy dana osoba daje taką rękojmię, oceniane jest w sposób wszechstronny na podstawie wszelkich dokumentów i innych źródeł informacji. Rękojmia ujmowana jest nie tylko w sensie technicznym czy ekonomiczno-finansowym, ale także w sensie etycznym.

Zgodnie z powyżej wskazanymi kryteriami, które spełniać powinna osoba, zamierzająca prowadzić działalność agencyjną Agenci, którzy dopuścili się wskazywanych czynów noszących znamiona oszustwa, jeszcze przed podjęciem współpracy z Wnioskodawcą, podlegali takiej weryfikacji tj. co najmniej połowa członków zarządu obu Agentów musiała zaświadczyć, że nie była karana za wskazane przestępstwa.

Powyższe dowodzi tego, że Wnioskodawca w sposób należyty dokonał doboru kontrahenta, w osobie wskazanych Agentów. Fakt, że Agenci spełniali warunki określone w Ustawie PU, powinien dawać rękojmię właściwego wykonywania czynności agencyjnych.

Ponadto, w związku ze sposobem, w jaki działali Agenci, nie można mówić o żadnym zawinionym działaniu Wnioskodawcy, wskutek którego mógł przyczynić się on do powstania, wynikłej z działań Agenta szkody. Wnioskodawca stosował wewnętrzne procedury zabezpieczające Wnioskodawcę przed ewentualną nieuczciwością współpracujących z Wnioskodawcą Agentów, w postaci, w szczególności: wymogu dostarczenia kompletu dokumentów, poświadczających złożenie przez klienta wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia (z pełnymi danymi Ubezpieczających i jego podpisami), wymogu otrzymania zapłaty za pierwsze składki, a także w postaci m.in. tzw. „welcome call” tj. wstępnej rozmowy potwierdzającej tożsamość Ubezpieczającego. Zawarte umowy ubezpieczenia były weryfikowane pod względem formalnym oraz prawidłowości wskazanych danych Ubezpieczających. W razie wykrycia nieprawidłowości ̶ np. braku wniesienia opłaty za składkę, były dodatkowo weryfikowane przez pracowników Wnioskodawcy.

Ponadto podkreślić należy, że stosowane przez Wnioskodawcę procedury nigdy nie były zakwestionowane w ramach nadzoru sprawowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego, któremu Wnioskodawca podlega, zgodnie z Ustawą o DUR, a wcześniej Ustawą o DU. Natomiast Spółka w skutek zaistniałego zdarzenia wdrożyła dodatkowe procedury mające na celu zabezpieczenie działalności przed podobnymi oszustwami w przyszłości.

Wskazane w stanie faktycznym działanie Agentów tj. nakłanianie ubezpieczonych do zawierania umów ubezpieczenia ze świadomością braku możliwości utrzymania polisy przez ubezpieczonego, obiecywanie oraz wręczanie ubezpieczonym korzyści majątkowych w zamian za zawarcie umowy, utrzymywanie ubezpieczonych w niewiedzy o warunkach działania i utrzymania umowy ubezpieczenia, przedstawianie Wnioskodawcy sfałszowanych wniosków o zawarcie umów ubezpieczenia, instruowanie klientów o sposobie rozmowy na wypadek kontaktu ze strony Wnioskodawcy w związku z zawartą umową ubezpieczenia, prowadzenie przez Agentów własnego callcenter, którego pracownicy w celu uzyskania pozytywnej weryfikacji podawali się za ubezpieczonych podczas „welcome call” przeprowadzanych przez pracowników Wnioskodawcy oraz opłacanie pierwszej składki przez Agentów za Ubezpieczających, wskazuje na podstępne i przemyślane przez nich działanie, wykorzystujące wiedzę o działaniu systemu weryfikacji umów i systemie wypłaty urocznionego Wynagrodzenia Prowizyjnego. Za działanie takie należy również uznać rozporządzenie przez Agentów otrzymanym niesłusznie Wynagrodzeniem Prowizyjnym oraz podejmowanie nieracjonalnych ekonomicznie decyzji w zakresie rozporządzania majątkiem (co potwierdzają ustalenia postępowania przygotowawczego prowadzonego w Prokuraturze), wskutek czego Agenci stali się niewypłacalni i nie byli w stanie zwrócić proporcjonalnej części Wynagrodzenia Prowizyjnego za okres, za który nie została opłacona składka. Jak się potem okazało Agenci stanowili podmioty, przez które jedynie „transferowano” kwoty pochodzące z Wynagrodzenia Prowizyjnego.

Opisane zdarzenie, mieści się w pojęciu zdarzenia losowego, które było wynikiem oszukańczego działania Agentów. Nie można bowiem przyjąć, że takie działanie mogło być przez Wnioskodawcę przewidziane, a to przede wszystkim z uwagi na stosowanie przez Agentów wyżej opisanych elementów procederu, uniemożliwiających wykrycie nieprawidłowości na wczesnym etapie współpracy z Agentami. Należy ponadto zaznaczyć, iż są to pierwsze odnotowane tego typu przypadki w całej dotychczasowej działalności Wnioskodawcy.

1. Faktyczne poniesienie straty oraz prawidłowe jej udokumentowanie

Również dalsze wymogi, wskazane w orzeczeniu oraz art. 15 ust. 1 Ustawy CIT, które powinny zostać spełnione by dany wydatek (strata) mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodu, a mianowicie rzeczywiste poniesienie wydatku oraz prawidłowe udokumentowanie − zostały przez Spółkę spełnione.

Wysokość poniesionej, wskutek powyższego zdarzenia, straty stanowi proporcjonalną część Wynagrodzenia Prowizyjnego, które nienależnie otrzymali nieuczciwi Agenci z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia z Ubezpieczającymi. Wysokość straty została automatycznie wyliczona w systemie prowizyjnym używanym przez Wnioskodawcę. Ponadto dowodem potwierdzającym faktyczne/rzeczywiste poniesienie tego wydatku jest potwierdzenie przelewu całości Wynagrodzenia Prowizyjnego, w wyliczonej w systemie wysokości na konto bankowe Agentów. Wnioskodawca posiada stworzone wskutek prowadzonych czynności wyjaśniających raporty opisujące całą konstrukcję działań noszących znamiona oszustwa dokonanych przez obu Agentów.

Stwierdzenie straty w środkach pieniężnych będzie wynikiem okoliczności potwierdzonych w szczególności przez:

• opinię biegłego,

• zgłoszenia o popełnieniu przestępstwa złożone do prokuratury lub na policję,

• wysyłane do Agentów bezskuteczne wezwania do zapłaty,

• sądowe nakazy zapłaty wydane na podstawie weksli,

• postanowienia komornika o umorzeniu egzekucji z powodu jej bezskuteczności.

Tym samym, w ocenie Spółki, w momencie podjęcia decyzji o spisaniu wyłudzonych środków na podstawie uchwały podjętej przez zarząd Spółki. Wnioskodawca wykaże stratę finansową, którą będzie mógł potraktować jako koszt uzyskania przychodu na gruncie Ustawy o CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska Wnioskodawców.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidulana wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.